لیلا محمدی

هماهنگی میان بخش های مختلف زنجیره تأمین و ایجاد قابلیت تصمیم گیری متمرکز، بر عملکرد زنجیره تأمین و به دنبال آن بر عملکرد سازمان تأثیر بسزایی دارد. این در حالی است که امروزه حجم بالای اطلاعاتی که در این بخش ها تولید شده و درمیان آنها جریان می یابد، مدیریت زنجیره تأمین را با تحولاتی مواجه کرده است. لذا باتوجه به اهمیت جریان اطلاعات برای دستیابی به هماهنگی در زنجیره تأمین، این پژوهش بر آن است تا مروری جامع بر پژوهش های موجود در زمینه جریان اطلاعات در زنجیره تأمین ارائه داده و به بررسی موضوعات داغ و روندهای پژوهشی در این زمینه بپردازد. برای دستیابی به اهداف پژوهش، کلمات کلیدی مرتبط با موضوع پژوهش در پایگاه داده علمی وب آو ساینس و در بخش های عنوان، چکیده و کلمات کلیدی مقالات، مورد جستجو قرار گرفت. از مجموعه مقالات بدست آمده، پس از طی مراحل پالایش، 2357 مقاله انتخاب شد. مجموعه مقالات انتخابی، شامل مقالات چاپ شده در یک دوره 10 ساله (2013-2023) و به زبان انگلیسی می باشد. برای انجام تحلیل ها از نرم افزار R، نرم افزار وُس ویوِر و نرم افزار اِکسل استفاده شده است. براساس نتایج دست آمده، تعداد مقالات با میانگین نرخ رشد سالیانه %10.97 در حال افزایش است، که بیانگر توجه پژوهشگران به اهمیت جریان اطلاعات در زنجیره تأمین می باشد. نتایج پژوهش نشان داد که جریان اطلاعات بر جنبه های مختلفی از زنجیره تأمین تأثیرگذار است. از آن جمله می توان چابکی، تاب آوری، زنجیره تأمین سبز، مدیریت ریسک، لجستیک، لجستیک معکوس، مدیریت موجودی، زنجیره تامین حلقه بسته و پایداری را نام برد. همچنین جریان اطلاعات می تواند به ایجاد اعتماد، همکاری، هماهنگی، قابلیت دید، قابلیت ردیابی، مزیت رقابتی و نوآوری کمک کرده و بر عملکرد زنجیره تأمین از جهات مختلف (مالی، عملیاتی و شرکتی) تأثیر بگذارد. از میان کلمات کلیدی، به ترتیب اشتراک گذاری اطلاعات، مدیریت زنجیره تأمین، زنجیره تأمین و بلاکچین پرتکرارترین کلمات کلیدی بوده اند. در میان مجموعه کلمات کلیدی مقالات پژوهش، جدیدترین کلمات کلیدی که از سال 2018 تا 2020 در موضوعات پژوهشی وارد شده اند را می توان بصورت زیر نام برد: تکنولوژی بلاکچین، صنعت 4.0، امنیت سایبری، یادگیری ماشین، انتقال دیجیتال، قراردادهای هوشمند، هوش مصنوعی، اقتصاد دایره ای و کووید- 19. این موضوعات، زمینه های جدید پژوهشی هستند که طی چند سال آینده نیز همچنان مورد توجه جامعه علمی خواهند بود. جدیدترین موضوع پرتکرار که از سال 2021 مورد توجه قرار گرفته است نیز "دیجیتال سازی/ زنجیره تأمین دیجیتال" است، که مفهومی نوظهور در مدیریت زنجیره تأمین و از دستاوردهای صنعت 4.0 بوده و شامل مدیریت فرآیندهای زنجیره تامین با طیف گسترده ای از فناوری های جدید (کلان داده، بلاکچین، محاسبات ابری، اینترنت اشیاء و ...) می باشد. بنابراین روندهای پژوهشی اخیر، اهمیت توجه به جریان اطلاعات در دستیابی به فناوری های جدید در زنجیره تأمین و حرکت به سوی زنجیره تأمین دیجیتال را نشان می دهد.

هدف: پژوهش حاضر با هدف تحلیل ساختاری روابط صفت های شخصیتی، تعهد سازمانی و انگیزش شغلی با میانجی گری خود-کنترلی در معلمان و مدیران مدارس ابتدایی دخترانه ناحیه 2 آموزش وپرورش شهر زنجان انجام گرفت. روش : پژوهش حاضر ازنظر هدف، کاربردی؛ ازنظر روش جمع آوری داده ها، توصیفی، از نوع پیمایشی؛ و ازنظر ماهیت داده ها، کمی بود. جامعه آماری، شامل کلیه معلمان و مدیران مدارس ابتدایی دخترانه ناحیه 2 آموزش وپرورش شهر زنجان در سال تحصیلی 1402-1401 به تعداد 369 نفر بوده است. شیوه نمونه گیری، روش نمونه گیری چندروشی، بود. حجم نمونه بر اساس جدول کرجسی و مورگان (1970)، به تعداد 225 نفر بود. ابزار جمع آوری داده ها،. پرسشنامه صفت های شخصیتی ﻫﮕﺰاﮐﻮ (2013)، پرسشنامه تعهد سازمانی آلن و مایر (1990)، پرسشنامه انگیزش شغلی هرزبرگ (1383) و پرسشنامه خود-کنترلی تانجنی، بامستر و بون (2004) بود. برای تجزیه وتحلیل داده ها، از روش آزمون رگرسیون چندگانه گام به گام و مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد، رابطه بین صفت های شخصیتی، تعهد سازمانی، انگیزش شغلی و خود-کنترلی معلمان و مدیران، به طور مثبت معنی دار بود (01/0<>P). به علاوه، نقش میانجی خود-کنترلی در رابطه بین صفت های شخصیتی، تعهد سازمانی، انگیزش شغلی معلمان و مدیران مدارس ابتدایی دخترانه ناحیه 2 آموزش وپرورش شهر زنجان، تأیید شد. نتیجه گیری: نتیجه گیری می شود، جهت تعالی عملکرد شغلی معلمان و مدیران مدارس؛ نهاد آموزش وپرورش باید در جهت تقویت صفت های شخصیتی و بسترسازی برای تعهد سازمانی و انگیزش شغلی؛ و نیز بهینه سازی خود-کنترلی گام بردارد.

هدف پژوهش حاضر بررسی عناصر زیبایی شناختی (رنگ، نور و فرم) در طراحی فضای آموزشی مراکز پیش از دبستان بر اساس دستورالعمل سازمان بهزیستی کشور و تطبیق با استانداردهای موجود بود. روش پژوهش حاضر، روش توصیفی- پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر تمامی 68 مهد کودک منطقه 5 شهر تهران زیر پوشش سازمان بهزیستی بود که تعداد 20 مهد کودک از بین جامعه آماری با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای به عنوان مهدهای نمونه انتخاب شدند. یافته های بدست آمده از پژوهش حاضر نشان داد که بین نظرات مدیران در رابطه با عناصر زیبایی شناختی بر اساس چک لیست سازمان بهزیستی و پرسشنامه محقق ساخته اختلاف معنی داری وجود دارد و از طرفی کاربرد عناصر زیبایی شناختی در طراحی فضای آموزشی مهدکودک ها در سطح ضعیفی قرار دارد و نیاز به اصلاح و تغییر دارد....... ..... .... .... ... ... .. .. ... ... .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .... .. ... ... ... .. .. ... .....

اگرچه ارزیابی روایی و پایایی از دیرباز مورد توجه محققان کمّی وجود داشته، اما این مفاهیم برای پژوهشگران کیفی مورد بحث بوده است. با توجه به اینکه تحقیقات کیفی در دنیای واقعی انجام می شود، می تواند در زندگی افراد پیامدهایی داشته باشد. بنابراین، لازم است نتایج این تحقیقات قابل اعتماد باشد. بدین منظور باید روایی و پایایی در این تحقیقات جهت جلب اعتماد مخاطب نسبت به نتایج حاصل از تحقیق کیفی و افزایش اعتبار آن بررسی گردد. پژوهش حاضر با هدف ارائه مجموعه ای از روش های ارزیابی روایی و پایایی در تحقیقات کیفی انجام شده است. در پژوهش حاضر از مرور نظام مند جهت دستیابی به اهداف پژوهش بهره گیری شده است؛ زیرا این نوع پژوهش بدون ایجاد محدودیت زمان و محدوده تحقیق، به بررسی مجموعه جامعی از مطالعات مرتبط با موضوع پژوهش می پردازد. بر همین مبنا کلیدواژه های مد نظر در پایگاه داده «وب آو ساینس» مورد جست وجو قرار گرفته و 100 مقاله استخراج شد. پس از سه مرحله پالایش مقالات که شامل مقالات پژوهشی و مروری انگلیسی زبان بود و در نهایت، با بررسی متن آن ها تعداد 48 مقاله مرتبط با موضوع منتشرشده طی سال های 1993 تا 2023 یافت شد و مبنای جمع آوری اطلاعات قرار گرفت. افزون بر آن، محیط گرافیکی بیبلیوشاینی متعلق به کتابخانه بیبلیومِتریکس نرم افزار R (که یک بسته نرم افزاری منبع باز است) و همچنین، نرم افزار «وُس ویووِر» نیز برای توصیف داده های پژوهش مورد استفاده قرار گرفت. در این پژوهش، مجموعه به نسبت جامعی از روش های ارزیابی روایی و پایایی استخراج گردید و در قالب روش های ارزیابی کمی و کیفی روایی و پایایی در تحقیقات کیفی دسته بندی شد. بر اساس نتایج حاصل، 55 روش کیفی و 4 روش کمی جهت ارزیابی روایی در تحقیقات کیفی و همچنین، 13 روش کیفی و 6 روش کمی نیز جهت ارزیابی پایایی در تحقیقات کیفی از مجموعه مقالات استخراج شد. ارزیابی روایی و پایایی در تحقیقات کیفی، بیشتر در تحقیقات علوم اجتماعی و پس از آن در حوزه پرستاری و مراقبت بهداشتی مورد توجه قرار گرفته است. این مسئله اهمیت روایی و پایایی در تحقیقات مرتبط با این حوزه ها را نشان می دهد. از جمله روش های ارزیابی روایی که بیشترین توجه را در میان محققان کسب کرده اند، روایی درونی، روایی بیرونی، و روایی محتواست. هر یک از این انواع روایی با مفهوم ارائه شده در روش های کمی متفاوت هستند. بر اساس بررسی های انجام شده، از روایی بیرونی در تحقیقاتی که روش های کیفیِ مطالعه موردی، تحلیل مقایسه ای کیفی، مصاحبه، و مطالعه مروری را به کار برده اند، بهره گیری شده است. روایی درونی نیز برای ارزیابی تحلیل مقایسه ای کیفی و مطالعه موردی به کار رفته است. روایی محتوا در ارزیابی روش های کیفی قوم نگاری، پدیدارشناسی، نظریه زمینه ای، مصاحبه، و مصاحبه شناختی استفاده شده است. در روش های ارزیابی پایایی تحقیقات کیفی نیز روش های پایایی بین ارزیاب که جزء روش های کمی است، در سال های اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است. بررسی این تحقیقات بیانگر آن است که این روش برای ارزیابی روش های پژوهش کیفیِ تحلیل محتوا، تحلیل مضمون، و مطالعه موردی به کار رفته است. نتایج این پژوهش می تواند برای محققان کیفی، داوران مقالات کیفی، و همچنین مخاطبان مطالعات کیفی جهت قضاوت در مورد اعتبار نتایج حاصل از تحقیقات مورد استفاده باشد.

با استقرار حکومت تیموری در فلات ایران و رویکرد تیموریان به نقش زنان درباری در عرصه سیاسی ،فرهنگی و اجتماعی،جایگاه این زنان دستخوش تحول و دگرگونی گردید که این تاثیرات و حضور خاتونان درباری را می توان در نگاره های مصوَر شده این دوره مشاهده نمود. نگارگر با ترسیم چهره خاتونان درپوشش و لایه های متنوع سعی در نشان دادن موقعیت وجایگاه اجتماعی آنان دراین عصر دارد. هدف مقاله حاضر شناخت جایگاه اجتماعی زنان درباری در دوره تیموری درنگاره ها بر روی دیوارهای کاخ ها و کتب مصور شده است.این پژوهش با گردآوری مطالب کتابخانه ای به روش توصیفی و تحلیلی و استخراج اطلاعات از نگاره های این دوره، جایگاه اجتماعی و شاخصه های پوششی و صحنه هایی از وقایع زندگی زنان خاندان تیموری را ترسیم کرده است. یافته های پژوهش نشان می دهد نگارگری ایران در دوره تیموری به عنوان یک هنر مطرح بوده و یکی از منابع تاثیرگذار در تاریخ نگاری می باشد و ضمن آنکه منعکس کننده روح هنری ایرانی بود با ثبت و ضبط زندگی زنان خاندان تیموری به تاثیرگذاری و تاثیرپذیری آنان از سیاست و حکمرانی تیموریان و معرفی جایگاه اجتماعی و ارایه تصویری از پوشش و برخی رسومات درباری، صحنه هایی از وقایع زندگی زنان خاندان تیموری را به نمایش گذاشت.

هدف: هدف این پژوهش بررسی رفتار شرکت کنندگان در پیش بینی رقابت های فوتبال و بررسی نحوه بازاریابی شرکت های متولّی این رقابت ها بود.روش شناسی: روش پژوهش از نظر راهبرد، توصیفی و از نظر مسیر اجرا پیمایشی بود و به صورت میدانی انجام شد. جامعه پژوهش عبارت بود از 20000 نفر شرکت کننده در مسابقات پیش بینی در شهر رشت که طبق جدول مورگان 380 نفر به عنوان نمونه تحقیق به صورت تصادفی و با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند.یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که اکثریت شرکت کنندگان را جوانانی تشکیل می دادند که هدف آن ها از شرکت در این مسابقات تفریح و سرگرمی بود و درصد کمی از افراد نیز به شکل بیمارگونه و مشکل ساز در این مسابقات شرکت می کردند. بین سطوح جنسیت، تاهل، تحصیلات و سن افراد شرکت کننده از نظر رفتار شرط بندی تفاوت معنی داری وجود داشت. همچنین از نظر روند بازاریابی این مسابقات، یافته ها نشان داد که شرکت کنندگان به این مسابقات وفادار بودند، ولی میزان وفاداری آن ها تحت تاثیر عوامل بیرونی تغییرپذیر بود. مطالعه عناصر آمیخته بازاریابی مورد استفاده شرکت های برگزار کننده این مسابقات نشان داد که از نظر مشتریان این عناصر به طور مطلوبی استفاده می شدند.نتیجه گیری: اکثر شرکت کنندگان فقط به دلیل تفریح و سرگرمی در مسابقات پیش بینی شرکت می کنند و شدت این امر در گروه های مختلف اجتماعی متفاوت است. علاوه بر آن اشراف مسئولین شرکت های برگزارکننده این مسابقات بر روش های مطلوب و اثرگذار بازاریابی که به جذب هر چه بیشتر جامعه به شرکت در این مسابقات می گردد، جای تامل است. لذا لزوم برنامه ریزی مناسب برای تامین نیازهای سرگرمی و تفریحات جوانان در اوقات فراغت و لزوم اطلاع رسانی در مورد مضرات شرط بندی و شرکت های برگزارکننده آن از طریق رسانه های گروهی و فرهنگ سازی در جهت استفاده از فرصت ها برای انجام فعالیت های ارزشمند و مفید اهمیت دارد.

ارزیابی مستمر عملکرد همواره منجر به رشد کیفی و موجب ارتقاء سازمان در ارائه خدمات می گردد. از این رو پژوهش حاضر با هدف کاربرد روش PCA در ارزیابی عملکرد فدراسیون های ورزشی بر اساس رویکردهای کیفی EFQMبود. روش ﺗﺤﻘیﻖﺗﻮﺻیﻔی و بصورت میدانی انجام گرفته است.جامعه آماری این پژوهش شامل رئیس، دبیر و نواب رئیس فدراسیون قایقرانی، اعضا و کارکنان فدراسیون، مربیان، داوران و ورزشکاران شاغل در فدراسیون (67 =N ) بود که از شیوه ی کل شمار برای انتخاب نمونه ها استفاده گردید .ابزار گردآوریداده ها پرسشنامه محقق ساخته با الگو گرفتن از پرسشنامه استاندارد تعالی سازمانی (EFQM)(974/0= α) بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش PCA با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 18 استفاده شد. بر اساس یافته های این پژوهش تمامی معیارهای نه گانه ابزار ارزیابی EFQM، به اندازه ای مساوی در عامل یافت شده که می توان نام آنرا توانمندسازها و نتایج نامید، دخیل هستند. در همین راستا بیشترین ارتباط و مهمترین عامل مشترک شراکت ها و منابع و کمترین ارتباط و کمترین عامل مشترک را کارکنان به خود اختصاص داد.با توجه به نتایج تحقیق، به نظر می رسد توجه و اهتمام به معیارهای ارزیابی در این پژوهش به ویژه کارکنان که همواره رکن اساسی در هر سازمان می باشد ضرورت ویژه دارد.

هدف: برای رقابت در محیط جهانی، استفاده هم زمان از چهار پارادایم ناب، چابک، تاب آور و سبز که هریک مزایایی را برای مدیریت زنجیره تأمین به همراه دارند، می تواند موجب دستیابی به مزیت رقابتی برای سازمان ها گردد. اما باید توجه داشت که به دلیل وجود اشتراکات و تضادهایی که این پارادایم ها با هم دارند، ادغام همزمان اقدامات(شاخص های) آنها در فرآیندهای زنجیره تأمین، چالش های مدیریتی قابل توجهی در این زمینه ایجاد خواهد کرد. هر چند این موضوع در برخی تحقیقات مورد توجه قرار گرفته است، اما همچنان شکاف های پژوهشی در آن قابل ردیابی است. لذا هدف پژوهش حاضر، تحلیل روابط علّی میان مجموعه شاخص ها به عنوان مبنایی جهت برنامه ریزی مناسب و بکارگیری مرحله به مرحله آنها می باشد. روش شناسی پژوهش: پژوهش حاضر از نوع توصیفی- پیمایشی بوده و از نظر هدف نیز کاربردی می باشد. جامعه پژوهش، کارشناسان و مدیران صنعت فولاد آلیاژی ایران-یزد در بخش های مرتبط با پژوهش در سال 1401-1400 هستند که از این میان خبرگان پژوهش با استفاده از نمونه گیری هدفمند قضاوتی انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها شامل دو پرسشنامه محقق ساخته است. پرسشنامه اول جهت تأیید شاخص ها و پرسشنامه دوم (پرسشنامه روش دیمتل سلسله مراتبی)، برای تعیین روابط علّی میان شاخص ها مورد استفاده قرار گرفت. برای بررسی روایی ابزار گردآوری داده ها نیز از شیوه روایی محتوا بهره گیری شد. جهت تکمیل پرسشنامه روش دیمتل سلسله مراتبی، از خبرگان خواسته شد تا جداول مقایسات را برای دسته ها و همچنین شاخص های هر دسته براساس شدت اثرگذاری هریک از عوامل، به صورت زوجی و براساس طیف لیکرت پنج تایی تعیین کنند. در ادامه جهت تحلیل داده ها از تکنیک دیمتل سلسله مراتبی استفاده شد که روشی جدید بوده و توسعه یافته دیمتل کلاسیک است. این تکنیک تعداد مقایسات زوجی در مسائل با تعداد عوامل زیاد را با درنظر گرفتن ساختار سلسله مراتبی میان آنها کاهش می دهد. در این تکنیک جداول مقایسات با یکدیگر تلفیق شده و سوپر ماتریس تأثیر مستقیم بدست آمده و مبنای تحلیل ها قرار می گیرد. یافته ها: ابتدا شاخص های چهار پارادایم ناب، چابک، تاب آور و سبز از طریق مرور پیشینه پژوهش شناسایی شده و براساس دسته بندی انجام شده در تحقیقات پیشین، در 10 بُعد دسته بندی شدند. سپس روابط علّی میان این شاخص ها با استفاده از روش دیمتل سلسله مراتبی بررسی شد. از میان مجموعه شاخص ها، تعداد 18 شاخص در دسته علت ها و بقیه شاخص ها در دسته معلول ها قرار گرفتند. نتایج نشان می دهد که شاخص های بُعد دانش و تکنولوژی تأثیرگذارترین شاخص ها برای رسیدن به اجرای همزمان این چهار پارادایم هستند؛ که بیانگر توجه روزافزون و انکارناپذیر فرآیندهای سازمانی و تولیدی به دانش و تکنولوژی می باشد. براساس نتایج پژوهش، شاخص گنجاندن استراتژی در فناوری مهم ترین و همچنین تأثیرگذارترین شاخص بوده و رضایت مشتری تأثیرپذیرترین شاخص می باشد. از نظر اهمیت، پس از شاخص لحاظ کردن فناوری در استراتژی، شاخص مدیریت تأمین کنندگان و مشارکت با آنها در جایگاه دوم قرار می گیرد. از نظر تأثیرگذاری نیز شاخص فناوری اطلاعات سبز رتبه دوم را به خود اختصاص داده است؛ که این امر علاوه بر بیان اهمیت توجه به فناوری اطلاعات، اهمیت در نظر داشتن ملاحظات زیست محیطی را نیز نشان می دهد. رضایتمندی مشتری تأثیرپذیرترین شاخص درمجموعه شاخص های مربوط به زنجیره تأمین لارج بوده و از بسیاری از شاخص های دیگر تأثیر می پذیرد و از نظر اهمیت نیز در جایگاه هفتم قرار دارد. پس از آن ارائه محصولات جدید و کیفیت محصول در رتبه های بعدی تأثیرپذیری قرار دارند. نتیجه گیری: تعیین روابط علّی میان شاخص های زنجیره تأمین لارج، به مدیران کمک می کند تا باتوجه به اشتراکات و تضادهایی که در اصول و عملکرد شاخص های این چهار پارادایم وجود دارد، منابع محدود مالی، زمانی و انسانی خود را به پیاده سازی شاخص های دارای اولویت اختصاص داده و برنامه ریزی مناسبی جهت پیاده سازی دیگر شاخص ها داشته باشند. همچنین استفاده از تکنیک جدید دیمتل سلسله مراتبی، موجب آشنایی بیشتر پژوهشگران با این روش، جهت تحلیل روابط علّی میان عوامل، در مسائل دارای عوامل زیاد می گردد.