حسن ستاری ساربانقلی

حسن ستاری ساربانقلی

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۷۰ مورد.
۲۱.

تبیین و سطح بندی ابعاد مدل معماری پارامتریک بر مبنای زمینه گرایی فرهنگی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: زمینه گرایی فرهنگی معماری پارامتریک فناوری دیجیتال مدلسازی ساختاری تفسیری تحلیل MICMAC

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۳ تعداد دانلود : ۱۷۸
معماری پارامتریک به عنوان یکی از رویکردهای مهم طراحی در دوران معاصر امکان ایدهپردازی و خلق فرم های متنوعی را بوجود آورده است؛ اما با وجود پتانسیل های آن، در برخی موارد شکل گیری طرحهای ناهماهنگ با مؤلفه های فرهنگی زمینه طراحی مشاهده میشود که منجر به کمرنگ شدن اهمیت زمینه های فرهنگی در تعریف فرمهای پاسخگو به نیازهای انسانی شده است. از اینرو بازخوانی ارتباط معماری پارامتریک با زمینه گرایی فرهنگی دارای ضرورت است. این تحقیق با هدف شناسایی و سطحبندی ابعاد مدل معماری پارامتریک بر مبنای زمینه گرایی فرهنگی انجام گرفته است. روش تحقیق در گام اول به صورت مطالعات کتابخانهای جهت شناسایی معیارها، مؤلفه ها و ابعاد مدل بوده و در وهله دوم با هدف سطح بندی ابعاد از رویکرد مدلسازی ساختاری تفسیری و تحلیل MICMAC بهره گرفته شد. بر اساس مرور ادبیات مرتبط، مدلی متشکل از 44 معیار، 20 مؤلفه و 9 بعد تبیین شد. همچنین یافته های رویکرد مدلسازی ساختاری تفسیری بیانگر آن است که فرایند علی ارتباط متغیرها در سه سطح قابل تمییز بوده که در سطح زیرین و مبنایی ابعاد مدل موردنظر، بعد «طراحی قاعدهمند در ارتباط با زمینه فرهنگی» مشاهده می شود؛ بنابراین اصل اولیه در دستیابی به معماری پارامتریک مبتنی بر زمینه فرهنگی ایجاد ساختارهای قاعده مند و ترکیب عناصر فنی و فرهنگی بوده که نیازمند دستیابی به زبان مشترک در حوزه هایی چون معماری، فرهنگ و ریاضیات جهت تبیین الگوهای نظاممند و قابل اجرا در معماری معاصر است.
۲۲.

تحلیل تأثیر مؤلفه های فرهنگی بر توسعه گردشگری خلاق شهری در بافت های تاریخی، مطالعه موردی: بازار تاریخی تبریز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: قدرت کم توسعه صنایع دستی گردشگری خلاق شهری بازار تاریخی تبریز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۱ تعداد دانلود : ۱۳۰
نظام معرفت افزای گردشگری، با ظهور پارادایم گردشگری خلاق، گردشگران را به جای بازدید صرف از دارایی ملموس در موزه و آثار باستانی، به دیدار و تعامل با فرهنگ زنده و یگانه جوامع دعوت می کند. در این تحقیق تلاش شد نقش مؤلفه های فرهنگی در توسعه گردشگری خلاق شهر در بافت تاریخی شهر و در این میان بازار تاریخی شهر تبریز موردبررسی قرار گیرد. مطالعه حاضر ازنظر هدف، کاربردی و ازنظر روش توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری این تحقیق شامل گردشگران ورودی به شهر تبریز در سال 1400 بود که حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر برآورد گردید. روایی ابزار تحقیق با استفاده از مدل تحلیل عاملی تأییدی و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ محاسبه شده است. که نتایج حاصل از بررسی روایی و پایایی تأییدکننده پرسشنامه مورداستفاده بود. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارهای SPSS و AMOS با روش آمار توصیفی و مدل سازی معادلات ساختاری انجام شد. نتایج این پژوهش نشان داد که مؤلفه فاصله از قدرت کم با ضریب مسیر 30/0، مؤلفه توسعه صنایع دستی و مراودات فرهنگی با ضریب مسیر 37/0، مؤلفه جمع گرایی با ضریب مسیر 33/0، مؤلفه پرهیز از عدم اطمینان با ضریب مسیر 52/0 بر توسعه گردشگری خلاق تأثیر مثبت و معناداری دارد. از بین مؤلفه های شناسایی شده مؤلفه پرهیز از عدم اطمینان با ضریب مسیر 52/0 دارای بیشترین تأثیر بر توسعه گردشگری خلاق شهری بودد.
۲۳.

بازخوانی شاخصه های کهن الگویی معماری خانه های قاجار محله نوبر تبریز(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۴۱۱ تعداد دانلود : ۳۰۷
بیان مسئله: تبریز به عنوان یکی از مهم ترین شهرهای دوره قاجار، دربرگیرنده خانه های تاریخی است که تعدادی از آن ها در بافت محله نوبر قرار دارند و میراث ارزشمندی جهت بررسی، تحلیل و ارائه الگوهای طراحی هستند؛ از طرفی مفاهیم کهن الگویی در ساختار کالبدی آثار شاخص گذشته جایگاه ویژه ای دارند. به نظر می رسد در کنار الگوهای شکل گیری خانه ها، مفاهیم پنهانی در الگوهای خانه های قاجار تبریز وجود دارد. هدف پژوهش: این مقاله به دنبال تحلیل ارتباط مفاهیم کهن الگویی در خانه های قاجار محله نوبر تبریز و بیان شباهت ها و تفاوت هاست. روش پژوهش: به لحاظ محتوایی کیفی و به صورت کلی ساختار پژوهش تاریخی-تحلیلی بوده و در جمع بندی اطلاعات از کدگذاری استفاده شده است. نتیجه گیری: استخراج مؤلفه های شکل دهنده مفاهیم کهن الگویی و تحلیل محتوایی متون از طریق کدگذاری شان موجب دستیابی به معانی اشتراک و افتراق شاخصه ها در خانه های محله نوبر شد. در ریزفضاهای منتسب به بناها در بخش بسته، در حوضخانه ها بیشترین میزان مشابهت از لحاظ کاربست مفاهیم کهن الگویی و کمترین مشابهت در ورودی وجود دارد، همچنین در مجموع در بخش بسته میزان تشابهات و افتراقات برابر است. در بخش نیمه باز در ایوان ها بحث تشابه بیشتر از تمایز است و سر آخر در بخش باز در حیاط ها و مهتابی ها تفاوت ها بیشتر از شباهت هاست. درنتیجه با وجود فضاهای مشترک در خانه های مطالعه شده و نیز شباهت های ظاهری در الگوی شکل گیری هندسه آن ها، می توان مفاهیم متمایز را بیشتر از مفاهیم متشابه یافت که نشان دهنده الگوهای متفاوت در خانه های تاریخی آن دوران است.
۲۴.

تدوین چارچوب برنامه ریزی و طراحی توسعه ی فضاهای عمومی شهری (مطالعه موردی: شهر تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: طراحی شهری شهر تبریز برنامه ریزی شهری فضای عمومی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۵ تعداد دانلود : ۵۵
مقدمه: امروزه طراحی و مدیریت مناسب فضاهای عمومی شهری با توجه به نقش تأثیرگذار آنها در ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی، سلامت روحی-جسمی، سرزندگی و به طور کلی ارتقاء کیفیت زندگی به عنوان یک ضرورت اساسی در برنامه ریزی های توسعه ی شهری تبدیل شده است.هدف: هدف از پژوهش حاضر شناسایی معیارهای تأثیرگذار برنامه ریزی و طراحی بر توسعه ی فضاهای عمومی در شهر تبریز و تدوین چارچوبی استاندارد می باشد.روش شناسی تحقیق: روش تحقیق در پژوهش حاضر کاربردی- توسعه ای و روش گردآوری اطلاعات پیمایشی و پرسشگری از مدیران، مسئولان و کارشناسان مسائل شهری و همچنین نخبگان دانشگاهی می باشد. قابل ذکر است با توجه به مشخص نبودن حجم جامعه ی آماری، با استفاده از روش نمونه گیری دلفی هدفمند، 100 نفر به عنوان حجم نمونه تعیین شده است که نحوه ی دسترسی به آنها بر مبنای روش گلوله برفی می باشد. همچنین به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات تحقیق از مدل یابی معادلات ساختاری در نرم افزار Amos استفاده شده است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: فضاهای عمومی شهری شهر تبریز در گونه های مختلف و مناطق 10گانه ی آن قلمرو جغرافیایی پژوهش حاضر محسوب می شوند.یافته ها: یافته های تحقیق حاکی از آن است که بیشترین اثرگذاری در توسعه ی فضاهای عمومی شهر تبریز مربوط به مؤلفه های توجه به محتوای طرح ها و برنامه ها در برنامه ریزی ها و طراحی مناسب عملکردی فضاهای عمومی به ترتیب با ارزش 92/0 و 78/0 بوده است. همچنین در بین متغیرهای فرعی، موضوع شناسی و بررسی دقیق متغیرهای تأثیرگذار بر ارتقای فضاهای عمومی؛ انسجام و ارتباط مناسب بین اجزا و عناصر برنامه ریزی فضاهای عمومی در ابعاد مختلف اجتماعی، کالبدی، زیست محیطی و عملکردی؛ همه شمولی و طراحی بر مبنای گروه های سنی و جنسی؛ و قابلیت شخصی سازی (حس تعلق مکانی) به ترتیب با ارزش 91/0، 87/0، 84/0 و 83/0 دارای بیشترین تأثیرگذاری بر توسعه ی فضاهای عمومی شهر می باشند.نتایج: متأسفانه در شهر تبریز و سایر شهرهای ایران توجه به ارتقای کیفی فضاهای عمومی از رویکرد برنامه ریزی نامناسبی برخوردار است و بایستی محتوای طرح ها و برنامه ها، فرایند برنامه ریزی ها و اجرای طرح ها و برنامه ها مورد بازنگری اساسی قرار گیرد.
۲۵.

بازخوانی کهن الگوهای محراب گچی مسجد جامع تبریز، تحفه ای از عصر ایلخانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کهن الگو نمادشناسی تزیینات محراب مسجد جامع تبریز عصر ایلخانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۱ تعداد دانلود : ۲۱۸
شهر تبریز به عنوان یکی از شهرهای مهم با بناها و آثار تاریخی ارزشمند در حفظ و تداوم غنای تاریخی و فرهنگی کشور تأثیر بسیار زیادی داشته و دارای کهن الگوهای متعددی است. یکی از این بناها مسجد جامع تبریز است که دارای محرابی تاریخی با تزیینات ارزشمند متعلق به دوره ایلخانی است. این مقاله با بررسی نقوش و کتیبه های این اثر ارزشمند تاریخی، کهن الگوهای موجود در آن را بازخوانی کرده و الگوهای مهم را استخراج کرده است تا ابزاری برای پیوند گروه های اجتماعی آینده باشد. پس از مطالعه منابع کتابخانه ای و انجام فعالیت های میدانی به ویژه عکاسی به روش توصیفی- تحلیلی، کهن الگوهای مشاهده شده در تزیینات محراب را بر اساس دسته بندی نگارندگان، از جنبه ظاهری، مفهومی و ... در 7 دسته کهن الگوهای انسانی، طبیعی، موقعیتی، عددی، هندسی، کالبدی و حیوانی بررسی کرده و سپس  اطلاعات که در جداولی منظم ثبت شده اند، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. در کهن الگوهای هندسی ماندالا و اسپیرال، تعداد نوع استفاده شده زیاد بوده و تعداد تکرار هر نوع غیرقابل شمارش است. همچنین کهن الگوی درخت و بهشت نیز با در نظر گرفتن نقوش گیاهی، در کل محراب به صورت درهم تنیده و پیچیده وجود دارند.
۲۶.

ارزیابی رضایت ساکنان محله راه آهن تبریز از منظر آسایش آکوستیکی محیطی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: Resident satisfaction Acoustic comfort noise Pollution Tabriz city رضایت ساکنان آسایش آکوستیک آلودگی صوتی شهر تبریز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۲ تعداد دانلود : ۹۹
بیان مساله: ساکنان مجتمع های مسکونی در مناطق شهری روزانه با انواع مختلف صداها روبرو هستند. بیشتر این صداها بخصوص در مراکز ترافیکی بسیار آزار دهنده و زجرآور است. هدف: هدف تحقیق حاضر ارزیابی رضایت ساکنان مساکن محله راه آهن تبریز از منظر آسایش آکوستیکی محیطی می باشد. روش:  روش تحقیق حاضر توصیفی - تحلیلی با هدف کاربردی می باشد. جامعه آماری تحقیق ساکنان محله راه آهن تبریز که برابر 32936 نفر می باشد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 380 نفر بدست آمد. برای روایی سوالات از روایی صوری استفاده و برای پایایی از آلفای کرونباخ استفاده شد. برای تحلیل اطلاعات از روش معادلات ساختاری و تکنیک تاپسیس و اف- تاپسیس از نرم افزارSpss  و Amos استفاده گردید. یافته ها و نتیجه گیری: نتایج نشان داد که در بین عوامل تاثیرگذار در آسایش آکوستیکی ساکنان محله راه آهن تبریز شاخص کالبدی بیشترین تاثیر را داشته و پس از آن شاخص های آکوستیک و اجتماعی اثرگذار بوده اند. همچنین نتایج نشان داد از نظر رتبه بندی کوی ها از نظر آسایش آکوستیکی به لحاظ آلودگی صوتی، کوی اتحاد بیشترین آلودگی صوتی رتبه اول و پس از آن کوی نیلوفر و شقایق بترتیب رتبه دوم و سوم بدست آوردند. در نتیجه می توان با طراحی مناسب و استفاده از فرم، نما و مصالح از نظر آکوستیک معماری در محله راه آهن تبریز تا حد زیادی از آلودگی صوتی کاسته و به ارتقا کیفیت آسایش آکوستیکی ساکنان کمک کرد.
۲۷.

تفاوت های فرهنگی در مناسک آیینی محرم(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۳۰۱ تعداد دانلود : ۱۷۲
مناسک فرهنگی هر جامعه ای، شناسنامه فرهنگ، تاریخ، مذهب و اخلاق آن جامعه به شمار می رود. این مناسک و آیین ها هستند که عاملی مهم برای انسجام و وحدت در بین افراد یک جامعه شده، آن ها را در مراسم مختلف، گرد هم جمع می کند. در این میان، مراسم و آیین های عزاداری، به ویژه عزاداری دهه اول محرم، در استان ها، شهرها و روستاهای مختلف کشور، دارای گونه ها و آداب متنوعی است.کشور ایران به دلیل دارا بودن مناسک فرهنگی متنوع و غنی، یکی از میراث داران فرهنگ جهانی به شمار می رود. هدف این پژوهش بررسی تطبیقی و اسنادی مناسک محرم، در دو استان آذربایجان شرقی و خوزستان است تا بتوان با آشکارکردن جلوه های مناسک فرهنگی و تفاوت ها و شباهت های آن ها، به لایه های عمیق و غنای فرهنگ این دو استان دست یافت. این پژوهش با روش مطالعه توصیفی- تطبیقی، به بررسی تفاوت ها و شباهت های مناسک آیین دهه اول محرم و تفاوت های فرهنگی آن در دو استان می پردازد. این دو استان، از پیشینه فرهنگی و مذهبی عمیق و تمدنی کهن برخوردارند. یافته های بررسی نشان می دهد علی رغم شباهت بسیار زیاد در انجام مراسم آیینی محرم، در دو استان مورد نظر، تنوع آیین های سوگواری نیز در این دو استان، به چشم می خورد. این تنوع و تفاوت، ارتباط نزدیکی با تفاوت های فرهنگی، اقلیمی و زبانی در این دو استان دارد. مردم این دو استان، عزاداری های خود را منطبق با مذهب، پوشش گیاهی، فرهنگ و زبان خود کرده اند. نتایج این پژوهش نشان می دهد، در کنار این تفاوت ها، نکات اشتراک این آیین فرهنگی، در دو استان شامل حب خاندان پیامبر و ارادت به فرهنگ عاشورا به چشم می خورد.
۲۸.

ارزیابی ترجیحات حسی موثر بر حس مکان کاربران در بازار تبریز- ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: حس مکان فضاهای تاریخی ترجیحات حسی بازار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۶ تعداد دانلود : ۱۶۷
از دیرباز بازارها یکی از مهم ترین فضاهای عمومی در کالبد شهری بوده اند که توجه مخاطبان زیادی را به خود جلب نموده و همواره از پویایی بالایی برخوردار هستند. پژوهش حاضر با هدف شناسایی شاخص های مولفه های ترجیحات حسی موثر بر حس مکان کاربران در بازار تاریخی تبریز صورت پذیرفته است تا زمینه ای برای تداوم حیات، ماندگاری و تقویت پیوند میان میراث معماری با کاربران آن باشد. پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی و از جهت ماهیت به روش توصیفی-پیمایشی در بازار تاریخی شهر تبریز- ایران صورت پذیرفته است. ابزارهای گردآوری اطلاعات شامل مطالعات اسنادی و منابع مکتوب، مشاهدات عینی، برداشت های میدانی و پرسشنامه به تعداد 384 عدد بوده است. به منظور تجزیه و تحلیل مؤلفه های اصلی هر یک از متغیرها از نرم افزار  spss 20و Amos 24 بهره گرفته شده است. نتایج تحقیق حاضر نشان می دهد 75 درصد از تغییرپذیری حس مکان براساس متغیرهای ترجیحات حسی قابل پیش بینی بوده و متغیرهای شنوایی که شامل صدای انسان، صدای موسیقی، صدای مکانیکی، بوی مصنوعی، بوی طبیعی و نیز لامسه که شامل عملکری و ابزاری، بینایی که شامل انسجام، پیچیدگی و رمزآلود کمتر از 05/0 بوده و معنی دار هستند. پژوهش حاضر به طراحان، مدیران و برنامه ریزان شهری در جهت حل مشکلات رابطه انسان و محیط از نقطه نظر روان شناختی محیط کمک کرده و منجر به ارتقای کیفیت محیطی و اجتماعی، تداوم و ماندگاری حیات اینگونه فضاها خواهد بود.
۲۹.

مطالعه تطبیقی هنر کومیکوی ژاپنی و گره چینی ماسوله ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: هنر کومیکوی ژاپن هنر گره چینی ماسوله نماد تزئینات

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۵ تعداد دانلود : ۲۸۰
کشور ژاپن و استان گیلان به دلیل قرارگیری در اقلیم های مشابه موجب شده تا مشخصه های معماری و هنری یکسانی همچون هنر کومیکو و گره چینی در هر دو منطقه ایجاد شوند. با توجه به آنکه تاکنون پژوهشی درباره مشابهت ها و تفاوت های میان هنر کومیکو و گره چینی صورت نپذیرفته است، تحقیق حاضر در تلاش خواهد بود تا به بررسی مؤلفه های شکل گیری دو هنر بپردازد. نگارندگان با بهره مندی از مطالعات تطبیقی و مقایسه ای، به دنبال پاسخ گویی به این سؤالات هستند؛ چه عواملی در شکل گیری هنر کومیکوی ژاپن و گره چینی ماسوله مؤثر بوده اند؟ نقوش هندسی هنر کومیکوی ژاپن و گره چینی ماسوله در چندین سطح دسته بندی می شوند؟ هنر کومیکوی ژاپن دارای چه شباهت و تفاوت هایی با هنر گره چینی ماسوله است؟ پژوهش به صورت توصیفی- تحلیلی و تطبیقی بوده و از تحقیقات کتابخانه ای و میدانی در شناخت گره چینی ها استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان دهنده آن است که عمده ترین عوامل مؤثر در شکل گیری هنر کومیکو، وجود مفاهیمی همچون؛ اشکال گیاهی، حیوانات، تعاملات فرهنگی با کشورهای چین و هند، البسه سنتی چین و ژاپن، عناصر معماری سنتی و محیط زندگی و زیست محیطی ژاپن است. مفاهیم شکل دهنده گره چینی ها به صورت های؛ اجرام آسمانی، نمادهای مذهبی، اسما و اعداد مقدس، اشکال هندسی ساده و پیچیده، الگوهای غیربومی، نقوش حیوانات و گیاهان بومی ماسوله هستند. از عمده تفاوت ها و شباهت های دو هنر، می توان به وجود ساختارهای هندسی پیچیده ، مصالح ساده و کالبد ظریف تر کومیکو ها نسبت به گره چینی ها اشاره کرد. کاربرد کومیکوها در تقسیم بندی فضاها و گره چینی ها در بازشوها است. اتصالات کومیکوها به صورت کام و زبانه و گره چینی ها به صورت های کام و زبانه و قواره بری است. نتایج پژوهش نشان دهنده وجود شباهت های فرمی، تأثیرپذیری مفاهیم مذهبی، تاریخی، به کارگیری اشکال گیاهی و نقوش جانوری یکسان در هنر کومیکو و گره چینی هستند.
۳۰.

بررسی عناصر و عوامل تاثیر گذار بر مسکن پایدار روستایی در پهنه کوهستانی (مطالعه موردی: سکونتگاه های روستایی شهرستان های ورزقان و هریس استان آذربایجان شرقی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مسکن وستا مسکن پایدار پهنه کوهستانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۵ تعداد دانلود : ۱۵۱
طراحی و بازسازی های سریع پس از حوادث طبیعی و تحولات سریع در مصالح و فن آوری ساخت، از عواملی است که در گسیختگی پدید آمده در پایداری محیط روستایی کشور نقش داشته است، هدف این تحقیق بررسی عناصر و عوامل تاثیر گذار بر مسکن پایدار روستایی در پهنه کوهستانی می باشد. روش تحقیق حاضر توصیفی- تحلیلی و از نوع پیمایشی می باشد. جامعه آماری تحقیق جمعیت 20 روستا معادل 6289 از دو شهرستان ورزقان و هریس می باشد. حجم نمونه شامل 322 نفر که از فرمول کوکران به دست آمد. جهت بررسی پایایی پرسشنامه، از آلفای کرونباخ استفاده شد. برای آزمون سوالات تحقیق، ابتدا نرمال بودن داده ها با استفاده از آزمون کولموگروف-اسمیرنوف مورد بررسی قرار گرفت و پس از تأیید نرمال بودن داده ها، اتحلیل عاملی تاییدی مرتبه دوم استفاده شد. محاسبات در نرم افزار SPSS و Amos انجام گرفت. یافته های شاخص نیکویی برازش (GFI) 915/0 است که نشان دهنده قابل قبول بودن این میزان برای برازش مطلوب مدل است. مقدار ریشه میانگین مربعات خطای برآورد (RMSEA) نیز 065/0 می باشد که با توجه به کوچکتر بودن از 08/0، قابل قبول بوده و نشان دهنده تأیید مدل پژوهش می باشد. همچنین شاخص توکر- لویس (TLI) 906/0؛ شاخص برازش تطبیقی (CFI) 903/0 و شاخص برازش مقتصد هنجار شده (PNFI) 71/0 است که همگی نشان دهنده برازش مطلوب و تأیید مدل پژوهش می باشد. نتایج حاصل نشان می دهد شاخص کالبدی بیشترین تاثیر در پایداری مسکن روستایی با بار عاملی 92/0 داشته است. شاخص اجتماعی کمترین تاثیر در پایداری مسکن روستایی با بار عاملی 81/0 می باشد.
۳۱.

بررسی و تحلیل میزان مطلوبیت کارکردهای اجتماعی فضاهای شهری (مطالعه موردی: منطقه 12 کلان شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: فضا فضای شهری کارکردهای اجتماعی منطقه 12 کلان شهر تهران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۹ تعداد دانلود : ۱۴۴
فضاهای شهری دارای عملکردها و کارکردهای متنوعی می باشند که در این بین یکی از مهمترین آنها کارکرد اجتماعی است. کارکرد اجتماعی فضا از مهمترین کارکردهای فضاهای شهری محسوب می گردد که امکان درگیری در تعاملات معنادار با اجتماع، شکل گیری حس مکان و فرصت جمع شدن و لذت تجربه با دیگران را در شهروندان ایجاد می نماید. بنابراین، با توجه به اهمیت کارکرد اجتماعی فضاهای شهری، هدف از تحقیق حاضر بررسی و تحلیل مطلوبیت این کارکردها در منطقه 12 کلان شهر تهران می باشد. از این رو، روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت تحلیلی-اکتشافی بوده که به منظور تجزیه و تحلیل داده ها و اطلاعات از روش مدل سازی معادلات ساختاری در نرم افزار AMOS استفاده شده است. جامعه ی آماری تحقیق نیز شامل شهروندان منطقه 12 تهران بوده که حجم نمونه بر مبنای فرمول کوکران 384 نفر محاسبه شده است که نحوه ی دسترسی به آنها بر اساس روش نمونه گیری تصادفی ساده می باشد. یافته های تحقیق نشان می دهد که میزان مطلوبیت کارکردهای اجتماعی فضاهای شهری در منطقه 12 کلان شهر تهران یعنی برقراری تعاملات اجتماعی، تعهد و تعلق اجتماعی (یکی شدن با فضا) و پاسخگویی اجتماعی بر اساس مدل ساختاری به ترتیب 62/0، 49/0 و 41/0 به دست آمده است. همچنین نتایج شاخص جزئی مقدار بحرانی و P در مدل ساختاری نشان می دهد که وضعیت متغیرهای برقراری تعاملات اجتماعی در منطقه 12 در سطح اطمینان 95 درصد و مقدار بحرانی 37/2 (یعنی بالاتر از 96/1) مطلوب، متغیرهای پاسخگویی اجتماعی با مقدار بحرانی 52/1 (یعنی کمتر از 96/1) نامطلوب و پاسخگویی اجتماعی با مقدار بحرانی 99/1 دارای مطلوبیت نسبی بوده است.
۳۲.

بررسی میزان تاب آوری اجتماعی- فرهنگی، نهادی- سازمانی، در محلات شهر زنجان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تاب آوری سوانح طبیعی جوامع تاب آور محلات زنجان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۹ تعداد دانلود : ۲۱۰
تاب آوری شهری، مدلول دیالکتیک تغییر است که همزاد مدرنیته، ابتدا در بستر شهر نمود فضایی- مکانی یافته است. رخداد تغییر، هستی شناسی نوینی از فضا را افشا می کند که همانا فرماسیون متکثری به خود می گیرد و در واقع نقض انگاره کانتی از فضا است. مدلول دیالکتیک تغییر، ابتدا پیچیدگی وضعیت و سپس بحران های متعدد است که بر شهر آوار می شود به عبارت دیگر فاجعه ها در شهرها متمرکز هستند. پاردایم تاب آوری شهری فراهم نمودن دانش برنامه ریزی شهری بر بستر احتمالات و رشد پیچیدگی ها است. نظریه تاب آوری در طول چهار دهه گذشته به منظور توضیح تغییرات ناگهانی در سیستم های اجتماعی اکولوژیکی توسعه داده شد. تاب آوری ظرفیت یک سیستم برای مقاومت در برابر تغییرات داخلی یا خارجی است. هدف اصلی این پژوهش اندازه گیری میزان تاب آوری در ابعاد اجتماعی- فرهنگی، نهادی- سازمانی به منظور مقابله با اثرات سوانح طبیعی در شهر زنجان می باشد. در همین ارتباط جامعه آماری این تحقیق خانوارهای ساکن در سه محله شهر زنجان است که با استفاده از سرشماری سال 1395، مصاحبه با مسئولان ذیربط و توزیع پرسشنامه، از طریق فرمول کوکران 383 خانوار انتخاب شدند. در تحلیل اطلاعات نیز از روش های کمی- پیمایشی استفاده گردیده است. با توجه به تحلیل داده ها در محیط نرم افزار SPSS و همچنین تحلیل شبکه ای ANP با استفاده از نرم افزار super decisions برای تعیین درجه اهمیت هر کدام از مؤلفه های مذکور استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که بین تاب آوری موجود در محلات نمونه و سطح تاب آوری آنها در ابعاد اجتماعی- فرهنگی، نهادی- سازمانی رابطه معناداری وجود دارد و با تغییر هر یک از آنها، میزان تاب آوری خانوارها نیز تغییر می یابد. واژگان کلیدی: تاب آوری، سوانح طبیعی، جوامع تاب آور، محلات زنجان
۳۳.

تحلیل بصری آثار سینمایی بر اساس مبانی هنرهای تجسمی (مطالعه موردی: هامون و پری اثر داریوش مهرجویی)(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۴۵۱ تعداد دانلود : ۲۲۹
ساختار معنایی در یک فیلم، ساختمانی به هم پیوسته از عناصر دیداری و شنیداری است که از آن ها برای پیشبرد روایت، انتقال معنا و مفهوم و احساس استفاده می شود. لازمه این امر آشنایی کارگردان با مبانی هنرهای تجسمی است تا با آگاهی از فنون آرایش قاب تصویر به عنوان پایه ای ترین عنصر ارتباطی در سینما، ضمن جلوگیری از دلزدگی مخاطب، در رسیدن به اهداف متعالی رسانه که جزو لاینفک آن نیز هستند، موفق باشد. در این پژوهش با استفاده از روش تحلیلی _ توصیفی به تجزیه و تحلیل عناصر میزانسن روایت ها در آثار داریوش مهرجویی به عنوان کارگردانی مؤلف پرداخته شده است. بررسی ترکیب بندی نماهایی از دو اثر قهرمان محور «هامون» و «پری» که بیشترین نقش را در تعریف شخصیت ها دارند، نشان می دهد که مهرجویی از اصول هندسی، نور، رنگ و مفاهیم هنری چون تقارن، تعادل و زوایای طلایی دید به گونه ای توصیفی برای بیان معانی استفاده می کند. او از این رویکرد در طراحی خلاقانه صحنه ها، متناسب با درون مایه فیلم هایش برای ایجاد ادراک چند حسی در مخاطب بهره گرفته، با کاربرد هدفمند عناصر بصری در قاب تصاویر، مخاطب را با درونیات شخصیت های فیلم هایش آشنا می کند.  اهداف پژوهش: واکاوی کاربرد میزانسن در آثار سینمایی داریوش مهرجویی. تبیین نقش عناصر بصری در بیان مفاهیم و دلالت های ضمنی در آثار داریوش مهرجویی. سؤالات پژوهش: بسترسازی برای بیان معانی و مفاهیم در سینمای مهرجویی چگونه انجام یافته است؟ داریوش مهرجویی با بهره گیری از چه عناصر و تکنیک های هنری، معنا و حس و حال مد نظر خود را به بیننده منتقل می کند؟
۳۴.

بازشناسی الگوها و نقوش گره چینی و قواره بری در پنجره های ثابت و بازشوهای اسدمحله ماسوله(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ماسوله گره چینی قواره بری اسدمحله تزئینات

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۹ تعداد دانلود : ۲۱۱
هنر گره چینی مجموعه ای از اشکال هندسی است که بانظم و ترتیب هماهنگ در کنار یکدیگر قرارگرفته اند. شهر تاریخی ماسوله ازجمله بافت های تاریخی در استان گیلان است که در ساخت بازشوهای آن از آرایه های تزئینی متعددی استفاده شده است. هدف از پژوهش؛ شناخت گونه های تزئینی بکار رفته در بازشوهای اسدمحله ماسوله است. روش تحقیق؛ به صورت های توصیفی- تحلیلی و برای شناسایی انواع گونه های تزئینی بکار رفته در بازشوها از روش کتابخانه ای استفاده شده است. سؤالات پژوهش شرح ذیل است؛ بازشوهای ابنیه اسدمحله در چندین سطح دسته بندی می گردند؟ چه الگوهای گره چینی و قواره بری در بازشوهای ابنیه اسد محله ماسوله استفاده شده اند؟ نتایج تحقیق نشان دهنده آن است؛ آرایه های تزئینی بازشوهای ابنیه اسدمحله در سه سطح: پنجره های تلفیقی، بازشو سربریه های کتیبه ای و بازشوهای سربریه فاقد طرح حاشیه (تکی) دسته بندی می گردند. آرایه های تزئینی بازشوهای اسدمحله متشکل از پانزده الگوی گره چینی و قواره بری است. الگوهای گره چینی شمسه هشت مربع و قواره بری با طرح بته جقه دارای بیشترین تکرار در آرایه های بازشوهای اسدمحله را به خویش اختصاص داده اند. همچنین نتایج نشان دهنده آن است؛ سربریه های کتیبه ای و پنجره های تلفیقی دارای بیشترین الگوی گره چینی و قواره بری هستند و سربریه های فاقد طرح حاشیه (تکی) دارای کمترین الگوی گره چینی و قواره بری در بازشوهای ابنیه مسکونی اسدمحله ماسوله را به خویش اختصاص داده اند.
۳۵.

مفاهیم شهری مورد تاکید در کتاب من لایحضره الفقیه در جهت نیل به الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۹۳ تعداد دانلود : ۱۶۱
بازگشت به تفکر اصیل هویت دینی-تمدنی در راستای نیل به الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت؛ مستلزم بازخوانی کاربردی مبانی نظری اصیل دینی در حوزه های تمدنی است. بازخوانی کتاب ارزشمند من لایحضره الفقیه، برای پاسخگویی به نیازهای شرعی کسانی که به فقیه دسترسی ندارند؛ درتمدن اسلامی کتابی ارزشمند در طرح مباحث هویتی فقهی- تمدنی است. هدف پژوهش حاضر بازخوانی بن مایه های فکری مفاهیم و شاخصه های شهری مورد تاکید و اشاره در کتاب من لایحضره الفقیه شیخ صدوق، یکی از کتب ارزشمند اربعه شیعه و از مهمترین کتابهای روائی عالم تشیع در تمدن اسلامی بوده است. طبقه بندی روش تحقیق بر اساس هدف به صورت روش توصیفی تحلیلی و در طبقه بندی بر اساس روش، روش تحلیل محتوای متن کتاب من لایحضره الفقیه در بستر مطالعات کتابخانه ای می باشد. وجوه ساحت های سه گانه فکری، عملی-اخلاقی، و عینی، در بستر مفاهیم شهری در متن کتاب من لایحضره الفقیه مورد بازخوانی قرار گرفته و متناسب هر محور به بازخوانی مدل بهره گیری در حیطه مفاهیم شهری برای تمدن اسلامی-ایرانی پرداخته شده است. یافته های پژوهش بیانگر امکان قرائت کاربردی از مدل های پیشنهادی حیطه های فکری، عملی-اخلاقی، عینی در حیطه مفاهیم مطالعات شهری و شهرسازی، بر اساس بن مایه های حاصل از بازخوانی کتاب ارزشمند من لایحضره الفقیه در حیطه تمدنی اسلام است. دستاوردهای حاصل از تحقیق می تواند به الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت در حیطه مفاهیم شهری و شهرسازی منجر شود
۳۶.

بازاندیشی نقش «حیاط» در برنامه ریزی توسعه مسکن پایدار از طریق آثار سینمایی (مورد مطالعه: «طهران تهران» و «مهمان مامان» اثر داریوش مهرجویی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مسکن حیاط مرکزی خانه سنتی ایرانی توسعه پایدار شهری داریوش مهرجویی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۵ تعداد دانلود : ۲۵۷
در برنامه ریزی توسعه پایدار، توجه به مفهوم مسکن و خانه ضروری است. زیرا مسکن مفهومی فیزیکی است، اما خانه به عنوان مکان زندگی انسان با تمام ابعاد زندگی او در ارتباط و کنش متقابل است و معانی مختلفی را فراتر از مسکن در خود جای می دهد. با بهره گیری از مباحث پدیدارشناسی به عنوان روش ادراک ساختارهای تجربه و آگاهی، می توان به مطالعات کیفی درباره رابطه انسان و فضای زندگی پرداخت. هدف این پژوهش، بررسی تأثیر حیاط به عنوان یک عنصر کالبدی ثابت، در معنابخشی به مفهوم خانه سنتی ایرانی به عنوان الگوی مسکن پایدار و بازنمایی آن در سینمای معاصر است. برای این منظور، دو فیلم «طهران تهران» و «مهمان مامان» ساخته داریوش مهرجویی که داستان هایی برگرفته از زندگی زیسته مردم در دوره معاصر هستند، مورد مطالعه قرار گرفتند. با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی به بررسی، تفسیر و استدلال درباره نقش معناساز عناصر حیاط برای خانه در روایت های سینمایی مذکور پرداخته شده است. نتایج به دست آمده نشان می دهد که مفهوم خانه و پیوند وجودی آن با انسان در آثار مهرجویی، تأکیدی بر هویت بخشی متقابل میان خانه و زندگی انسان است و حیاط، مرکزی حیات بخش در خانه بوده و از عوامل اصلی در پایداری خانه سنتی ایرانی است. لذا با توجه به بحران هویت و معنا در زندگی های معاصر، یکی از راهکارهای بازیابی آن ها توجه به نقش حیاط، به عنوان فضای گمشده مسکن معاصر در برنامه ریزی های توسعه پایدار شهری با استفاده از شیوه های نوین معماری است.
۳۷.

تدقیق توسعه گردشگری در بازآفرینی فرهنگ مبنا (مطالعه موردی: بافت تاریخی شهر مینودری)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: گردشگری بازآفرینی بافت تاریخی مینودر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۱ تعداد دانلود : ۲۳۳
یکی از بهترین راههای نجات شهرها از مشکلات اجتماعی و اقتصادی ، توسعه گردشگری شهری در بافتهای تاریخی با رویکرد بازآفرینی فرهنگ مبنا است . در بازآفرینی فرهنگ مبنا، عامل فرهنگ به عنوان یک راهبرد توسعه ای بسیار مهم در مقیاس محلی و جهانی مطرح است. ارتباط زیادی بین فرهنگ و توسعه گردشگری شهری وجود دارد. توسعه گردشگری به عنوان یک پدیده فرهنگی، گسترش دهنده فرصت های تبادل فرهنگی بین گردشگر و جامعه میزبان است. شهر مینودر یکی از شهرهایی است که از نظر آثار ارزشمند تاریخی در بافت قدیم آن ، با معماری غنی و ویژگی های منحصر به فرد در سطح کشور و جهان مورد توجه است. در این پژوهش، با رویکرد پیمایشی به برنامه ریزی توسعه گردشگری شهری با تاکید بر بازآفرینی فرهنگ مبنا پرداخته شده است. روش تحقیق، توصیفی و تحلیلی است و با اتکا به مرور پیشینه تحقیق از سویی، بررسی اسناد مربوط به بافت تاریخی و مطالعات میدانی از سوی دیگر، به تحلیل مسئله می پردازد. یافته های تحقیق نشان می دهد که راهکار برون رفت از مشکلات و تجدید حیات بافت های تاریخی ارزشمند در گرو اجرای برنامه های است که بر راهبردها و سیاست های تعاملی بین بازآفرینی کالبدی و گردشگری فرهنگی شهری استوار بوده و در رابطه ای مستقیم با یکدیگر حیات واقعی و مدنی شهری را تضمین می کند.
۳۸.

بررسی کیفیت اموزش درس "طراحی معماری و شهرسازی" در رشته مهندسی عمران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کیفیت آموزش طراحی معماری و شهرسازی مهندسی عمران دانشگاه تبریز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۷ تعداد دانلود : ۲۵۱
آموزش با کیفیت و فهم و درک دقیق درس طراحی معماری و شهرسازی که در واقع وسیله ای جهت آشنا نمودن دانشجویان رشته عمران با رشته معماری و نیز از بین بردن شکاف عمیق بین این دو رشته است، ضروری به نظر می رسد. هدف این پژوهش، بررسی کیفیت آموزش درس مذکور برای دانشجویان مقطع کارشناسی دانشکده مهندسی عمران است. شیوه پژوهش، کیفی- تحلیلی و پیمایشی و از نظر نتایج یک تحقیق کاربردی است. جامعه اماری مورد مطالعه شامل کلیه دانشجویان ترم 4، 5، 6، 7 و 8 مهندسی عمران دانشگاه تبریز است که این درس را گذرانده اند. نتایج به دست امده از یافته ها نشان می دهد که کیفیت آموزش این درس برای دانشجویان عمران دانشگاه تبریز، 24.44% ضعیف، 67.77% متوسط و 7.77% خوب است. گویه های مورد بررسی بعد آموزشی اکثرا نسبتا نامطلوب و بعد کالبدی اکثرا نسبتا مطلوب است. در نهایت، جهت بهبود کیفیت آموزش درس طراحی معماری و شهرسازی پیشنهاداتی ارائه گردیده است.
۳۹.

تجسم مکان در سینمای داریوش مهرجویی (مطالعه موردی: «خانه» در فیلم های اجاره نشین ها و مهمان مامان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تجسم مکان نشانه - معناشناسی اجاره نشین ها مهمان مامان محیط خانه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۳ تعداد دانلود : ۳۳۴
بررسی معیارهای کیفی خانه به عنوان مکانی که در شکل گیری شخصیت انسان ها تأثیرگذار است، از رهگذر نشانه-معناشناسی میسر است. نشانه- معناشناسی (سیال) که از تعامل با مباحث پدیدارشناسی و رجعت به اصل حسی- ادراکی نشانه حاصل می شود، بستر مناسبی برای بررسی چگونگی کارکرد، تولید و دریافت معنا فراهم می کند. در این پژوهش که از نوع کیفی و کاربردی است، اندیشه معناسازی برای «خانه» در آثار سینمایی داریوش مهرجویی بر مبنای دیدگاه های کریستین نوربرگ- شولتز در حوزه مکان، تفسیر و تحلیل شده است. دو اثر اجاره نشین ها و مهمان مامان در ژانر کمدی- درام به صورت هدفمند برای بررسی انواع خانه در ایران به عنوان مطالعه موردی انتخاب شده اند. نمایش و انعکاس مفهوم خانه و پیوند وجودی آن با انسان به عنوان اصلی ترین راهبرد برای تعریف افراد در آثار مهرجویی تأکیدی بر ارتباط دوسویه و معنادار میان خانه و زندگی انسان هاست؛ چراکه انسان در هر مکانی که زندگی کند، حتی برای مدت کوتاه، فعالیت های خود را حول محوریت ویژگی های آن شکل می دهد. به گونه ای که آن را مرکزی می داند که به دلیل تمایز آن با فضای بیرون، در قلمرو آن احساس آرامش می کند. نتایج پژوهش نشان می دهد که در فیلم های مذکور، خانه، مرکزی است که با شخصیت مکانی خود- که با مفاهیمی چون «حس مالکیت»، «روابط انسانی» و «سنت» مرتبط است- ارزش ها و سبک زندگی افراد را تعریف می کند.
۴۰.

ارزیابی تحقق پذیری شاخص های کیفیت فضاهای عمومی شهری بر مبنای دیدگاه کرمونا (مطالعه موردی: شهر تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: فضای شهری فضای عمومی کرمونا شهر تبریز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۶ تعداد دانلود : ۲۹۲
فضای عمومی شهری یک مرحله از زندگی عمومی است که حس مکان، حس اجتماعی و ارتباطات مردم را ارتقاء می دهد و فرصت جمع شدن و لذت تجربه با دیگران را ایجاد می کند. بنابراین ضروری است تا با ارزیابی کیفیت فضاهای عمومی شهری و شناسایی نقاط ضعف آنها، به برنامه ریزی و طراحی مناسب این فضاها اقدام نمود. در این راستا، هدف از تحقیق حاضر ارزیابی کیفیت این فضاها در شهر تبریز بر مبنای دیدگاه کرمونا و شناسایی نقاط ضعف برنامه ریزی فضاهای عمومی می باشد تا راهکارهای اجرایی قابل قبولی برای ارتقاء این فضاها ارائه داد. روش تحقیق در پژوهش حاضر آمیخته (ترکیبی از رویکردهای کمی-کیفی) می باشد که به منظور گردآوری اطلاعات از تکنیک های مشاهده و فیش برداری و پرسشگری از مدیران، مسئولان و کارشناسان مسائل شهری و همچنین نخبگان دانشگاهی استفاده شده است. قابل ذکر است با توجه به مشخص نبودن حجم جامعه ی آماری، از فرمول کوهن[1] در سطح اطمینان 95 درصد برای تعیین حجم نمونه استفاده شده و حجم نمونه ی آماری 200 نفر برآورد گردیده است. همچنین به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات تحقیق از مدل حداقل مجذورات جزئی در نرم افزار Warp-PLS استفاده شده است. یافته های تحقیق حاکی از آن است که با بررسی 9 متغیر مورد تأکید کرمونا در ارزیابی کیفیت فضاهای عمومی، این فضاها در شهر تبریز از نظر 4 متغیر سازگاری، نفوذپذیری، گوناگونی و خوانایی و هویت مکان در وضعیت نسبتاً مطلوب و از منظر 5 متغیر انعطاف پذیری، سرزندگی (پویایی)، تناسبات بصری، پایداری و کارایی در وضعیت نامطلوبی می باشند.   [1]. Cohen

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان