محمد عظیمی

هدف: پژوهش حاضر با هدف طراحی و اعتبارسنجی الگوی کارآمد و سازگار حفظ و ارتقای بهره وری دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان در وضعیت کرونایی انجام شده است.روش شناسی: روش پژوهش آمیخته (کیفی- کمی) بوده است. بخش کیفی از نوع پدیدارشناسی و بخش کمی آن توصیفی از نوع تحلیل معادلات ساختاری بود. محیط پژوهش، شامل اساتید، مدیران گروه و معاونان آموزشی، فرهنگی و پژوهشی و همچنین دانشجو معلمان مستعد دانشگاه فرهنگیان در سال تحصیلی 401-1400 بوده است. افراد نمونه به صورت هدفمند تا کفایت نمونه نظری به تعداد 27 نفر انتخاب و مورد مصاحبه قرار گرفتند. در تجزیه وتحلیل داده ها از تحلیل مضمون استفاده شد که روایی و اطمینان پذیری آن مورد تأیید قرار گرفت. در بخش کمی پژوهش نیز جامعه آماری پژوهش، دانشجومعلمان سراسر کشور به تعداد 94726 دانشجومعلم بود که با استفاده از نمونه گیری خوشه ای طبقه ای چندمرحله ای تعداد 400 دانشجومعلم از پنج منطقه تقسیمات کشوری (هر منطقه دو استان) انتخاب و به پرسش نامه پاسخ داده اند. جهت تجزیه و تحلیل داده ها نیز از نرم افزارهایSPSS26  و PLS3  استفاده شد.یافته ها: در مرحله کیفی پژوهش 201 کد اولیه (مفاهیم پایه)، 17 مضمون سازمان دهنده و 6 مضمون فراگیر تحت الزامات فلسفی بهره وری، الزامات آموزش تلفیقی، الزامات بستر فناوری، بهره وری دانشجومعلم خلاقیت و نوآوری و فرهنگ کیفیت بر اساس کدها به دست آمد. یافته ها نشان داد: الزامات فلسفی، الزامات بستر فناوری، خلاقیت و نوآوری و فرهنگ کیفیت به جز الزامات آموزش ترکیبی، بر بهره وری دانشجومعلمان اثر مستقیم داشته است. همچنین، الزامات حفظ و ارتقای بهره وری (فلسفی- آموزش تلفیقی-بستر فناوری) در دانشگاه از طریق خلاقیت و نوآوری و فرهنگ کیفیت بر بهره وری دانشجومعلمان (آموزشی، تربیتی و پژوهشی) اثر غیرمستقیم دارد.نتیجه گیری و پیشنهادات: برنامه ریزان آموزشی و پژوهشی دانشگاه با فراهم ساختن الزامات فلسفی، آموزش تلفیقی و بستر فناورانه با درک عمیق از عوامل اثرگذار بر بهره وری دانشجومعلم می توانند به بهره وری فراگیر در دانشگاه فائق آیند.نوآوری و اصالت: طراحی الگویی کارآمد بهره وری دانشجومعلمان در وضعیت کرونایی یک نوآوری در دانشگاه محسوب می گردد.

هدف: هدف از پژوهش حاضر، طراحی و اعتباریابی الگوی مطلوب برنامه درسی رشد دینی و اخلاقی با تأکید بر دوره اول متوسطه است.روش پژوهش: در این پژوهش، از روش آمیخته اکتشافی استفاده شد. در ابتدا با مطالعه پیشینه نظری و تجربی، الگوی مطلوب برنامه درسی رشد دینی و اخلاقی، براساس مدل اکر طراحی گردید و سپس به کمک نظر خبرگان، میزان توافق آنان در خصوص الگو، مشخص گردید. جامعه آماری جهت طراحی الگو، اسنادمکتوب، تجارب جهانی، پیشینه ها در رابطه با آموزش مفاهیم دینی و اخلاقی، روانشناسی رشد و ویژگی های رشدی دانش آموزان بود و جامعه مورد بررسی برای اعتباریابی الگوی پیشنهادی، اساتید و متخصصین رشته علوم تربیتی، برنامه ریزی درسی، تعلیم و تربیت اسلامی، اخلاق و معارف اسلامی و روانشناسی، با معیارهایی از جمله داشتن مدرک تحصیلی دکتری تخصصی، تألیف و ترجمه کتاب و انتشار مقالات علمی پژوهشی، بوده است. روش نمونه گیری در هر مرحله، ملاک محور بود ابزار گردآوری داده برای ارائه الگو، فیش برداری و جهت اعتباریابی الگو از پرسشنامه محقق ساخته بود. روش تجزیه و تحلیل داده برای ارائه الگو، سنتزپژوهی و برای اعتباریابی الگو، کمی توصیفی بود.یافته ها: با توجه به یافته های این پژوهش، الگوی مورد نظر براساس ده عنصر برنامه درسی، اعم از منطق، اهداف، محتوا، فعالیت های یادگیری، نقش معلم، منابع، گروهبندی، زمان، مکان و ارزشیابی، طراحی گردید. در اعتباریابی الگو، 100% از متخصصان، مختصات کلی الگوی پیشنهادی را تأیید نمودند.نتیجه گیری: از این رو می توان نتیجه گرفت که بین عناصر برنامه درسی رشد دینی و اخلاقی، ارتباط منطقی وجود داد و الگو از نظر ده عنصر برنامه درسی، دارای سیر منظم و منطقی است و از جامعیت و یکپارچگی لازم برخوردار است.

مقدمه و هدف: موفقیت یا شکست سیاست ها در عمل بیش از هر چیزی به ادراک مدیران مدارس از سیاست ها بستگی دارد زیرا مدیران از جمله مهمترین کنشگرن سیاست هستند که ادراک سایر کنشگران را تحت تاثیر قرار می دهند. در همین راستا تحقیق حاضر با هدف تبیین فرآیند ادراک مدیران مدارس از سیاست ها انجام شد.روش شناسی پژوهش: برای رسیدن به این هدف از روش مطالعه داده بنیاد استفاده شد. مشارکت کنندگان شامل 23 نفر از مدیران مدارس بودند. برای جمع آوری داده ها از مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده شد. جمع آوری داده ها تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت. داده های جمع آوری شده بر اساس کد گذاری باز، محوری و گزینشی به وسیله MAXQDA 2020 مورد تحلیل قرار گرفت.یافته ها:. پدیده اصلی مورد مطالعه یعنی فرآیند ادراک مدیران مدارس از سیاست ها، فرآیندی بسیار پیچیده و درهم تنیده است. پیچیدگی پدیده اصلی مورد مطالعه، ناشی از عوامل مختلف از جمله پیچیدگی مفهوم سیاست، محتوای سیاست، چندگانگی و تنوع سیاست ویژگی های کنشگران، وجود بافتارهای مختلف در مدارس و... است. یافته های نهایی بر اساس الگوی پارادایمی استراوس و کوربین مقوله بندی شدندبحث و نتیجه گیری: در نتیجه با وجود پیچیدگی انجام سیاست در عمل فرآیند ادراک مدیران مدارس از سیاست ها بر اساس شرایط علّی، راهبردها، شرایط محیطی، شرایط واسطه ای و پیامد ها تبیین گردید. هر کدام از این عوامل دارای ابعاد ویژگی های خاص هستند که می توان آنها را در یک پیوستار متصور بود.

«فلسفه پویشی» وایتهد به عنوان یک نگرش نوین و تأثیرگذار در حوزه فلسفه معاصر، به بررسی روابط اندام وار و پیوسته میان عناصر مختلف هستی و فرآیندها می پردازد. این رویکرد، که برخاسته از بینش های فلسفی و علمی است، معتقد است که واقعیت، به هیچ وجه به عنوان یک مجموعه ثابت و ایستا از موجودات قابل درک نیست، بلکه به عنوان شبکه ای درهم تنیده و پویا از رویدادها و تغییرات بی پایان درک می شود. این تغییرات مداوم نشان دهنده یک دگرگونی دائمی در طبیعت هستی است. در این راستا، مفهومِ «شدن» به عنوان بنیادی ترین اصل در تفکر ارگانیسمی وایتهد به تصویر کشیده می شود. اهمیت این موضوع به ویژه در فهم تغییرات پیوسته در هستی و تعاملات میان رویدادها و موجودات به وضوح قابل مشاهده است و همچنین تأثیر این تغییرات بر دیدگاه های الهیاتی و تصورات انسان از خداوند و جهان به طور کلی بسیار قابل تأمل است. پژوهش حاضر به دنبال آن است که با استفاده از روش تحلیلی، تأثیر فلسفه پویشی را در شکل گیری و گسترش الهیات پویشی مورد بررسی قرار دهد. از منظر الهیات پویشی، تصورات و دیدگاه های مربوط به خداوند به عنوان موجودی که در حال پویش و دگرگونی است، به وضوح با رویکرد سنتی که خدا را به عنوان موجودی ثابت و غیرقابل تغییر می شناسد، ناسازگار است. این تناقض می تواند تبعات و تحولات مهمی در اندیشه دینی معاصر و در فهم ما از روابط بین انسان و خداوند به همراه داشته باشد و به طور کلی، عرصه های جدید و چالش های جدی برای ایمان سنّتی به وجود آورد.

پیشینه و اهداف: اگرچه بسیاری از مردم خلاقیت را با هنر مرتبط می دانند، محصولات  به هیچ وجه در انحصار آن نیست. در زمینه های مختلف زندگی اعم از علم تا حرفه های متعدد خلاقیت وجود دارد؛ اما میزان خلاقیّت در هر یک متفاوت است. روش ها : این پژوهش جزء پژوهش های کیفی و از نوع پدیدارشناسی است. پدیدارشناسی به معنای مطالعه تجربه زیسته یا جهان زندگی است که توسط یک فرد زیسته و تجربه می شود و به معنای جهان یا واقعیت جدایی از انسان نیست. در رویکردهای پژوهشی پدیدارشناسی دو روش پدیدارشناسی توصیفی (هوسرل) و پدیدارشناسی تفسیری (هایدگر) مطرح است. پژوهش حاضر براساس روش پدیدارشناسی توصیفی هوسرل انجام شد. یافته ها : معلمان باید سواد علمی خود را بالا ببرند و فعالیت های جدید هنری را بیاموزند و به دانش آموزان خود یاد بدهند.  در زنگ هنر نیز دروس عقب مانده خود را تدریس نکنند؛ همچنین والدین نیز استعداد هنری کودکان خود را کشف کرده و با ثبت نام کردن در کلاس هنری مهارت هنری آنها را بالا ببرند تا در آینده به هنرمندان ماهر تبدیل شده و و دانش هنری خود را به آیندگان بیاموزند؛ معلمان نیز درصورت مشاهده استعداد هنری دانش آموزان خود، آنها را تشویق و حمایت کنند. نتیجه گیری: آموزش و پرورش با افزایش بودجه در مدارس برای لوازم هنری؛ فضایی مناسب برای این فعالیت های هنری فراهم نمایند تا متناسب با روحیه دانش آموزان تنظیم شود و معلم متخصص هنر را در مدارس ابتدایی استخدام نمایند.

هدف پژوهش حاضر مدل یابی شاخص های ارزیابی عملکرد نظام آموزشی در اجرای سند تحول بنیادین است. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت، توصیفی- پیمایشی بود. جامعه آماری شامل خبرگان نظام آموزش و پرورش بود که از بین افراد مطلع و محقق در این زمینه تعداد 30 نفر به صورت هدفمند انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش، پرسش نامه 33 گویه ای بود. روایی محتوایی ابزار توسط اساتید حوزه مربوطه مورد تایید واقع شد. پرسش نامه نیز بر اساس ضریب آلفای کرونباخ 92/0 برآورد شد. برای تجزیه و تحلیل یافته ها از تحلیل عاملی اکتشافی و آزمون فریدمن با استفاده از نرم افزار AMOS و SPSS استفاده شده است. بر اساس نتایج به دست آمده، تعداد پنج شاخص اصلی به عنوان شاخص های ارزیابی عملکرد نظام آموزشی در اجرای سند تحول بنیادین شناسایی شد که شاخص دروندادها در رتبه اول، شاخص بروندادها در رتبه دوم، شاخص فرایندها در رتبه سوم، شاخص محتوا در رتبه چهارم و شاخص پیامدها در رتبه پنجم می باشند؛ ولی بین اولویت این شاخص ها تفاوت محسوس و معناداری وجود ندارد.

زمینه : در عصر حاضر، تمرکز بر توسعه و پیشرفت مهارت های مختلف از جمله ارتباطات، تفکر خلاق و سازگاری با محیط اطراف، ضروری است. هدف: هدف این پژوهش، مطالعه تجارب زیسته معلمان و اساتید دانشگاه در حوزه چالش های مرتبط با تربیت فناورانه و ارائه راهکارهایی برای اصلاح آن ها است. روش: روش پژوهش، کیفی و از نوع پدیدارشناسی است. مصاحبه شوندگان پژوهش، شامل معلمان و اساتید دانشگاه فرهنگیان در سال تحصیلی 1402-1401 بودند. برای انتخاب شرکت کنندگان، نمونه گیری هدفمند و تا رسیدن به حد اشباع انجام شد. مصاحبه از معلمان به صورت حضوری با تعداد 16 نفر و پنج نفر غیرحضوری و در میان متخصصان 15 نفر حضوری و چهار نفر غیرحضوری صورت گرفت. دلیل این نوع مصاحبه های غیرحضوری، بهره مندی از تجارب شناخته شده در سظح استان و محدودیت های دسترسی بود. یافته ها : در مصاحبه ها اغلب معلمان و اساتید بر وجود چالش هایی در مدارس بر حوزه تربیت علمی و فناوارنه تأکید کردند. این چالش ها در ابعاد مختلفی مانند استفاده مسئولانه و تصرف طبیعت، اصول خلاقیت، نوآوری، تفکر انتقادی، و توجه متعادل به علوم نظری و ارتباط محتوا با زندگی فردی و اجتماعی حال و آینده دانش آموزان ظاهر شدند. همچنین، راهکارهایی برای غلبه بر این چالش ها ارائه شد. نتیجه گیری: به طور کلی، تربیت فناورانه در سطح مدارس با چالش هایی روبرو است که نیازمند راهکارهای متنوع و نوین برای رفع آن ها است. پیشنهاد می شود عوامل مدرسه و همچنین والدین، با طرح مسائل و چالش های مرتبط در مفاهیم درسی و حوزه های دیگر، دانش آموزان را به تفکر خلاق و حل مسئله ترغیب کرده و زمینه رشد استعدادهای آنان را فراهم آورند.