مهدی عرب زاده

هدف اصلی از اجرای پژوهش حاضر بررسی روایی و پایایی پرسش نامه 24 سئوالی خودکارآمدی معلمان است. روش پژوهش یک طرح توصیفی – همبستگی است. گروه نمونه 501 نفر شامل 298 نفر معلم مرد و 203 نفر معلم زن بود که از بین معلمان آموزش و پرورش شهرستان های پارسیان، عسلویه و شیبکوه از توابع استان های هرمزگان و بوشهر به روش تصادفی – طبقه ای انتخاب شدند و پرسش نامه خودکارآمدی معلم را تکمیل کردند. روایی پرسش نامه با استفاده از تحلیل عامل اکتشافی و تحلیل عامل تأییدی انجام شد. تحلیل عامل اکتشافی نیز با استفاده از روش عامل یابی مؤلفه اصلی و چرخش واریماکس انجام شد و سه مؤلفه خودکارآمدی برای درگیر کردن دانش آموزان، خودکارآمدی برای مدیریت کلاس و خودکارآمدی برای راهبردهای تدریس به دست آمد. نتایج تحلیل عامل تأییدی نشان داد که شاخص های برازش استخراج شده مطلوب است و داده های پژوهش با مدل نظری سه عاملی خودکارآمدی معلم برازش دارد. پایایی پرسش نامه با استفاده از روش ضریب آلفا کرونباخ محاسبه شدکه مطلوب و پذیرفتنی بود. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که پرسش نامه خودکارآمدی معلم، ابزاری معتبر و با پایایی و روایی مطلوب است و قابلیت کاربرد در پژوهش های آموزشی و روان شناختی را دارد.

هدف اصلی از اجرای پژوهش بررسی ویژگیهای روانسنجی پرسشنامه تجدید نظر شده تریگول 22 سئوالی است. روش تحقیق پژوهش از نوع توصیفی – همبستگی است. جامعه آماری شامل معلمان پارسیان، عسلویه و شیبکوه از توابع استانهای هرمزگان و بوشهرمی باشد. گروه نمونه به تعداد 501 نفر معلم شامل 298 نفر معلم مرد و 203 نفر معلم زن به روش نمونه گیری تصادفی - طبقه ای انتخاب شدند. تحلیل عامل اکتشافی پرسشنامه به روش عامل یابی مؤلفه اصلی و چرخش به شیوه واریماکس انجام شد و دو عامل بنام رویکرد معلم محور–انتقال اطلاعات و رویکرد دانش آموز محور- تغییرات ادارکی از پرسشنامه استخراج شد و بر روی هر عامل 11 سئوال قرار گرفت. نتایج تحلیل عامل تأییدی نشان داد که مدل نظری دو عاملی رویکرد معلم به تدریس با داده های پژوهش برازش قابل قبولی دارد. پایایی دو عامل رویکرد معلم به تدریس شامل عامل محور- انتقال اطلاعات و عامل رویکرد دانش آموز محور- تغییرات اداراکی با استفاده از روش آلفا کرونباخ به ترتیب به مقدار858 /0 و 862 /0 بدست آمد که قابل قبول بود. نتایج کلی نشان داد که این ابزار قابلیت استفاده در پژوهشهای آموزشی و روانشناختی در جامعه معلمان دبیرستان ایران دارد. تعمیم نتایج پژوهش به معلمان مقطع ابتدایی و اساتید دانشگاه با احتیاط صورت گیرد.

هدف پژوهش حاضر ، بررسی وتحلیل محتوای کتاب فارسی پایه چهارم ابتدایی با رویکرد مکاشفه هوش موفق و فراهم آوردن اطلاعات وارائه پیشنهادهایی به برنامه ریزان به منظور بهبود واصلاح این کتاب بوده است.. جامعه آماری پژوهش، کتاب درسی فارسی چهارم ابتدایی در سال تحصیلی 1401 است که با توجه به ماهیت موضوع پژوهش و محدودیت جامعه آماری از نمونه گیری صرف نظر شده، کل آن ها به عنوان نمونه در نظر گرفته شده اند. ابزار جمع آوری اطلاعات سیاهه تحلیل محتوای کتب درسی است که پس از مطالعه مبانی نظری و بسترهای قانونی تهیه و تدوین شده است ،روایی آن توسط متخصصان علوم تربیتی و کارشناسان مربوطه تعیین گردیده است. ابزار اندازه گیری چک لیست مبتنی بر واحد تحلیل محتوا ؛متن ،عکس،پاراگراف و تمرین بوده است. نتایج پژوهش با استفاده از شاخص های آمار توصیفی وشاخص انتروپی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته اند .از محاسبه ضریب انتروپی بر اساس فرمول شانون استفاده شدکه نشان داد که مبتنی بر سه بعد هوش موفق که شامل هوش تحلیلی ،خلاق و عملی است بیشترین وزن مربوط به سازگاری با محیط ،توانمندی در تحلیل، تعامل استفاده از مهارت عملی، کاوشگری و یادگیری مستمر است

زمینه: یکی از مهمترین دغدغه های اساتید آمار در دانشگاه ها این است که چگونه می توانند اضطراب آمار دانشجویان را کاهش و یادگیری آنها را در این درس افزایش دهند. اما مسئله اینست: آیا خودتفسیری و اهداف پیشرفت 2 ×3 می توانند اضطراب آمار دانشجویان را پیش بینی نمایند؟ هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش خود تفسیری و اهداف پیشرفت 2×3 در پیش بینی اضطراب آمار دانشجویان طراحی و انجام شد. روش: مطالعه حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه ی آماری پژوهش را تمامی دانشجویان دانشگا ه خوارزمی واحد کرج در سال تحصیلی 98- 1397 تشکیل داد. با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس 203 نفر (128 دختر و 75 پسر) انتخاب، سپس به پرسشنامه های خودتفسیری (هاردین، لونگ و باوات، 2004) ، اضطراب آمار ( کرویس، کش و بلتون، 2011) و اهداف پیشرفت 2*3 (الیوت، موریاما و پکران، 2001) پاسخ دادند. داده ها با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه به شیوه گام به گام مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها نشان دادکه اهداف گرایش به خود و خود تفسیری وابسته بصورت منفی و معنادار و اهداف گرایش به دیگران و اهداف اجتناب از تکلیف بصورت مثبت و معنادار می توانند اضطراب آمار را پیش بینی کنند. نتیجه گیری: با توجه به یافته های حاصل از این مطالعه پیشنهاد می گردد، اساتید آمار در کلاس های درس خود دانشجویان را به سمت شایستگی های درون فردی سوق دهند، از ایجاد جو رقابتی در کلاس بپرهیزند و تدریس تیمی و مشارکتی را مورد استفاده قرار دهند.

هدف اصلی پژوهش حاضر پیش بینی سهم عوامل هوش موفق، خرد وخلاقیت در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان تیز هوش وعادی بود. روش این پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه ی آماری شامل تمامی دانش آموزان دختر مقطع متوسطه شهرستان کرج بود که از این تعداد، نمونه ای به حجم 260 نفر (180عادی و 80 تیزهوش) به روش تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. اطلاعات از طریق پرسشنامههوش موفق استرنبرگ، مقیاس سه بعدی خرد آردلت وخلاقیت عابدی جمع آوری گردید و با استفاده از آمار توصیفی، آزمون معناداری ضرایب همبستگی و رگرسیون گام به گام تحلیل گردید. یافته های پژوهش نشان داد که بین هوش موفق وخرد با پیشرفت تحصیلی همبستگی مثبت و معنادار وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون گام به گامحاکی ازاین بود که17 درصد از واریانس پیشرفت تحصیلی دانش آموزان عادیتوسط متغیرهای خرد وخلاقیت و 10درصد از واریانس پیشرفت تحصیلی دانش آموزان تیزهوش توسط هوش موفقتبیین شده است. در مجموع، یافته های این پژوهش، بر اهمیت نقش خرد، خلاقیت و هوش موفق در پیش بینی پیشرفت تحصیلی دانش آموزانعادی و تیزهوش تأکید دارد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگی های روان سنجی فرم کوتاه ابزار کارکرد تولید اجتماعی برای ابعاد بهزیستی ، شامل پایایی، روایی و تحلیل عاملی اکتشافی به منظورآماده سازی آزمون برای پژوهش های روانشناختی حوزه سالمندی انجام شده است. این مطالعه از نوع توصیفی- کاربردی است؛ و جامعة آماری این تحقیق کلیه سالمندان زن و مرد شهر تهران بودند؛ که در مجموع 283 شرکت کننده شامل 148 زن و 135 مرد به طور در دسترس انتخاب شدند و با فرم کوتاه ابزار کارکرد تولید اجتماعی برای سطوح بهزیستی مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی با روش مولفه های اصلی، علاوه بر عامل کلی، پنج عامل(مهر و محبت، تایید رفتاری، وضعیت، آسودگی خاطر و تحریک) را برای این مقیاس تایید کرد. پایایی مقیاس با استفاده از روش بازآزمایی و ضریب آلفای ترتیبی و کرونباخ در مورد گروه نمونه محاسبه و تایید شد. پژوهش حاضر نشان داد که ابزار کارکرد تولید اجتماعی برای سطوح بهزیستی در جامعه ایرانی از روایی و پایایی مناسبی برخوردار است و می توان جهت سنجش سطوح بهزیستی سالمندان از آن استفاده کرد.

زمینه و هدف: در دنیای امروزی، استیصال و سبک های اسنادی به سبب اثرشان بر بهزیستی روان شناختی و سلامت جسمانی از اهمیت زیادی برخوردار هستند. زمانی که به دنبال بهترین روش تدریس برای دانش آموزان هستیم، مدنظر قرار دادن نقشی که عامل فکری در فرایند یادگیری ایفا می کند، مهم است. پژوهش حاضر با هدف اثربخشی برنامه بازآموزی اسنادی بر استیصال اکتسابی و سبک های اسنادی دانش آموزان با پیشرفت تحصیلی پایین صورت گرفت. روش: برای انجام این پژوهش طرح شبه آزمایشی از نوع پس آزمون با گروه گواه استفاده شد. 32 دانش آموز دارای پیشرفت تحصیلی پایین پسر متوسطه دوره اول شهر کرج با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایدهی شدند. برنامه بازآموزی اسنادی برای گروه آزمایشی در 9 جلسه 60 دقیقه ای به مدت پنج هفته و هفته ای دو بار آموزش داده شد. پس از اجرا، هر دو گروه به مقیاس های استیصال اکتسابی (کوینلس و نلسون، 1988) و سبک های اسنادی (پترسون و همکاران، 1982) پاسخ دادند. داده ها با استفاده از روش تحلیل واریانس چندمتغیری مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: یافته ها نشان داد که آموزش برنامه بازآموزی اسنادی باعث کاهش معنا دار استیصال اکتسابی و سبک اسنادی بدبینانه و افزایش معنا دار سبک اسنادی خوش بینانه در دانش آموزان با پیشرفت تحصیلی پایین گروه آزمایش در مقایسه با گروه گواه را به همراه داشت ( 0.0005 > p ). نتیجه گیری: به نظر می رسد برنامه بازآموزی اسنادی باعث به حداکثر رساندن منافع تدریس مؤثر از طریق بهبود استیصال اکتسابی و سبک های اسنادی برای دانش آموزان با پیشرفت تحصیلی پایین در آزمون های کلاسی و امتحانات نهایی می شود.

هدف پژوهش حاضر پیش بینی اهمال کاری تحصیلی دانشجویان براساس باورهای فراشناختی درباره اهمال کاری با نقش واسطه ای اضطراب امتحان بود. روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه شهید بهشتی تهران در سال تحصیلی 99-98 بود که از بین آن ها 320 نفر (206 زن و 114 مرد) با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از مقیاس اهمال کاری دانشجویان، پرسشنامه اضطراب امتحان اسپیلبرگر و پرسشنامه باورهای فراشناختی درباره اهمال کاری استفاده شد. داده ها با روش مدل یابی معادلات ساختاری تحلیل شد. یافته ها نشان داد که مدل مفهومی پیشنهادی، برازندگی مطلوبی با داده ها دارد. متغیرهای اضطراب امتحان و باورهای فراشناختی درباره اهمال کاری به ترتیب بیشترین سهم را در تبیین واریانس اهمال کاری تحصیلی داشتند و در مجموع 28 درصد واریانس آن را تبیین می کنند. باورهای فراشناختی منفی درباره اهمال کاری تنها به صورت غیرمستقیم و از طریق اضطراب امتحان بر اهمال کاری تحصیلی اثر داشت و میانجی گری کامل مورد تأیید واقع شد. با توجه به نتایج به دست آمده می توان نتیجه گرفت که باورهای منفی در مورد اهمال کاری، دانشجویان را مستعد اضطراب امتحان و اهمال کاری تحصیلی می کند. از این رو تعدیل این باورها می تواند به عنوان برنامه ای برای کاهش اضطراب امتحان و اهمال کاری تحصیلی در نظر گرفته شود.

اﺧﯿﺮاً آﻣ ﻮزش ﻫ ﺎ و ﻣﺪاﺧﻠ ﻪ ﻫ ﺎی ﻫﯿﺠ ﺎﻧﯽ ﺑ ﺮای ﺑﻬﺒ ﻮد ﺳ ﺎزﮔﺎری ﺗﺤﺼ ﯿﻠﯽ داﻧ ﺶ آﻣ ﻮزان ﺑ ه ﺧﺼﻮص داﻧﺶآﻣﻮزان ﻧﺎﺳﺎزﮔﺎر ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ. ﺑﺮ ایﻦ اﺳﺎس ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ ﺑ ﺎ ﻫ ﺪف ﺑررسی ﺗﺎﺛﯿﺮ آﻣﻮزش راﻫﺒﺮدﻫﺎی ﭘﺮدازش ﻫﯿﺠﺎنﻣﺪار ﺑﺮ ﺳﺎزﮔﺎری ﺗﺤﺼﯿﻠﯽ داﻧ ﺶ آﻣ ﻮزان ﻧﺎﺳ ﺎزﮔﺎر دوره ﻣﺘﻮﺳﻄﻪ ﺷﻬﺮ ﮐﺮﻣﺎن اﻧﺠ ﺎم ﺷ ﺪ. ﻃ ﺮح ﭘ ﮋوﻫﺶ از ﻧ ﻮع ﺷ ﺒﻪ آزﻣﺎیﺸ ﯽ ﺑ ﺎ ﻃ ﺮح ﺷ ﺒﻪ ﭘ ﯿﺶ آزﻣ ون ، ﭘﺲ آزﻣﻮن یا ﮔﺮوه آزﻣ ﺎیﺶ ﮔ ﺮوه ﮔ ﻮاه اﺳ ﺖ. ﺟﺎﻣﻌ ه آﻣ ﺎری ای ﻦ ﭘ ﮋوﻫﺶ داﻧ ﺶ آﻣ ﻮزان ﭘﺴ ر ﻧﺎﺳﺎزﮔﺎر در ﻣﺪارس دوره ﻣﺘﻮﺳﻄﻪ دوره دوم ﻧﺎﺣﯿه 2 ﺷﻬﺮ ﮐﺮﻣﺎن ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑ ﻪ ﻣﺮﮐ ﺰ ﻣﺸ ﺎوره اداره آموزش و ﭘﺮورش ارﺟﺎع داده ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ. ﻧﻤﻮﻧه ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻋﺒ ﺎرت ﺑ ﻮد از 30 داﻧ ﺶآموز دوره متوسطه (هر گروه 15 نفر) که با اجرای آزمون سازگاری (AISS) ناسازگار تشخیص داده شدند یا گمارش تصادفی به دو گروه آزمایش و گروه کنترل تقسیم شدند. به گروه آزمایش 8 جلسه 90 دقیقه ای راهبردهای پردازش هیجان مدار آموزش داده شد و گروه کنترل در این مدت آموزشی دریافت نکردند. دادهﻫ ﺎ ﺑ ﺎ اﺳ ﺘﻔﺎده از ﻣﯿ ﺎﻧﮕﯿﻦ، اﻧﺤ ﺮاف اﺳ ﺘﺎﻧﺪارد و ﺗﺤﻠﯿ ﻞ ﮐﻮاری ﺎﻧﺲ ﺗﺠﺰی ه ﺗﺤﻠﯿ ﻞ ﺷ ﺪ. ﻧﺘ ﺎیﺞ ﻧﺸ ﺎن داد آﻣ ﻮزش راﻫﺒﺮدﻫ ﺎی ﭘ ﺮدازش ﻫﯿﺠ ﺎنﻣ ﺪار ﺑ ﺮ ﺳ ﺎزﮔﺎری ﺗﺤﺼ ﯿﻠﯽ داﻧﺶ آﻣﻮزان ﻧﺎﺳﺎزﮔﺎر دوره ﻣﺘﻮﺳﻄﻪ در ﺳﻄﺢ P<0/01 ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻣﻌﻨﺎداری دارد.

زمینه: مهار گری تلاشگر، سازه خلقی خودنظم جویی است. این سازه به عنوان نظام مهارگری شناختی به فرد کمک می کند تا به شکل ارادی وآگاهانه افکار و اعمال خود را مهارکند. یکی از ابزارهایی که این سازه را در نوجوانان ارزیابی می کند، مقیاس ساخته شده توسط الیس و رتبارت (2001) است. هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی ساختار عاملی، درستی و قابلیت اعتماد نسخه فارسی مقیاس مهارگری تلاشگردر نمونه ای از نوجوانان 15 تا 18 ساله انجام شد. روش: طرح این پژوهش توصیفی - همبستگی (تحلیل عاملی) بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان مقطع متوسطه دوم در سال تحصیلی 99-98 شهر اهواز بود. 448 نفر از دانش آموزان با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. به منظور جمع آوری داده ها از مقیاس مهارگری تلاشگر الیس و رتبارت (2001)، پرسشنامه هویت اخلاقی آکوئینو و رید (2002) و پرسشنامه دلبستگی به مدرسه موتون، دی ویت و گلازیر (1993) استفاده شد. یافته ها: نتایج تحلیل مؤلفه های اصلی با چرخش واریماکس نشان داد مقیاس مهارگری تلاشگر از سه عامل، مهارگری توجهی، بازداری و فعال سازی تشکیل شده است. نتایج تحلیل عامل تأییدی با هدف آزمون ساختار سه عاملی نشان داد که ساختار این مقیاس برازش قابل قبولی با داده ها دارد وکلیه شاخص های برازندگی نیز برازش مدل را تأیید کردند. ضریب آلفای کرونباخ (79/0) نشان دهنده همسانی درونی مطلوب مقیاس بود. همبستگی بین این مقیاس با خرده مقیاس های پرسشنامه هویت اخلاقی (22/0) و دلبستگی به مدرسه (25/0) محاسبه شد که همه ضرائب مثبت و معنادار بودند. نتیجه گیری: نتایج نشان داد، مقیاس مهارگری تلاشگر ابزاری درست و قابل اعتماد است که می تواند با سنجش این سازه در نوجوانان، خطرات تحولی برای این بعد مهم را مشخص نماید. علاوه بر این، به تشخیص نوجوانان دارای مشکل در زمینه خودمهارگری در محیط های بالینی و تحصیلی کمک کرده و به پژوهشگران برای برنامه ریزی و اجرای مداخلات لازم یاری رساند.

هدف از این پژوهش پیش بینی اضطراب اجتماعی بر اساس سبک های حل مسئله اجتماعی و ویژگی های شخصیتی در زنان ورزشکار بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری مطالعه حاضر شامل کلیه بانوان ورزشکار در ایستگاه های تندرستی منطقه 22 شهر تهران تشکیل می دادند که از  بین آن ها 320 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. جهت گردآوری اطلاعات از پرسشنامه استاندارد هراس اجتماعی کانور، پرسشنامه حل مسئله اجتماعی و پرسشنامه شخصیتی پنج عاملی- فرم کوتاه استفاده شد. تجزیه وتحلیل اطلاعات با استفاده از تحلیل رگرسیون چندگانه به روش گام به گام به وسیله نرم افزار اس پی اس اس نسخه 24 انجام شد. نتایج نشان داد، که ویژگی های شخصیتی روان رنجورخویی، برون گرایی و توافق پذیری قادر به پیش بینی اضطراب اجتماعی زنان ورزشکار می باشند. همچنین سبک های حل مسئله اجتماعی جهت گیری منفی به مسئله و  سبک اجتنابی قادر به پیش بینی اضطراب اجتماعی زنان ورزشکار است. درنتیجه باید گفت که سبک های حل مسئله اجتماعی و ویژگی های شخصیتی می توانند اضطراب اجتماعی را در زنان ورزشکار پیش بینی کنند.

هدف این مطالعه بررسی رابطه جهت گیری هدف پیشرفت و خودکارآمدی تحصیلی با تأخیر در رضامندی تحصیلی از طریق نقش واسطه ای یادگیری خودتنظیم بود. شرکت کنندگان پژوهش حاضر، شامل 220 نفر ( 124 نفر پسر و 96 نفر دختر) دانش آموزان مقطع متوسطه دوم دبیرستان های شهر اهواز بودند که به روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند. به منظور اندازه گیری متغیرهای پژوهش، مقیاس های تأخیر در رضامندی تحصیلی بیمبنتی و کارابینیک، یادگیری خودتنظیم پینتریچ و دی گروت، هدف پیشرفت تجدیدنظر شده الیوت و موریاما و خودکارآمدی تحصیلی مورگان-جینکز مورد استفاده قرار گرفتند. پایایی و روایی مقیاس های به کار گرفته شده از طریق ضریب آلفای کرونباخ، تنصیف و تحلیل عامل تأییدی احراز گردید. با استفاده از نرم افزار SPSS، AMOS و با به کار گیری روش پریچر و هیز مدل پیشنهادی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که اولاً، جهت گیری هدف پیشرفت و خودکارآمدی تحصیلی به صورت مستقیم و مثبت پیش بین یادگیری خودتنظیم بودند. ثانیاً، یادگیری خودتنظیم نیز به صورت مستقیم و مثبت پیش بینی قوی برای تأخیر در رضامندی تحصیلی است. ثالثاً، یادگیری خودتنظیم نقش واسطه ای بین جهت گیری هدف پیشرفت و خودکارآمدی تحصیلی با تأخیر در رضامندی تحصیلی دارد. بنابراین، توجه به متغیر های شناختی و انگیزشی مؤثر از یک سو، از پیامدهای شکست در مدرسه می کاهد و از سوی دیگر محیطی مناسب برای افزایش یادگیری و بهبود عملکرد فراهم می سازد.

یکی از چالش های اساسی در محیطط های یادگیری، تسلط یادگیرندگان بر محتوای آموزشی و کاربرد دانش جدید در زندگی واقعی است. پردازش زایشی شامل درک فعالانه اطلاعات آموخته شده از طریق سازمان دهی دوباره ذهنی و یکپارچه سازی آن با دانش قبلی فرد است که در نتیجه آن یادگیرندگان آنچه را آموخته اند، در موقعیت های جدید به کار می گیرند. با توجه به بدیع بودن مفهوم پردازش زایشی، نیاز است که درباره روش های تقویت این نوع یادگیری پژوهش های تکمیلی انجام شود. بر این مبنا، پژوهش حاضر با هدف شناسایی راهبردهای تقویت پردازش زایشی از طریق بار شناختی مطلوب انجام شد. روش تحقیق انجام شده در این مطالعه، کیفی بوده که با استفاده از روش تحلیل مضمون انجام شده است. حوزه پژوهش همه منابع مکتوب و دیجیتال فارسی و انگلیسی مرتبط با بار شناختی مطلوب بوده است که با استفاده از رویکرد هدفمند و با در نظر گرفتن معیار اشباع نظری، در ده سال گذشته، 32 مقاله براساس نظر استادان و متخصصان حوزه پردازش زایشی و بار شناختی، با روش تحلیل مضمون به عنوان نمونه انتخاب و مورد بررسی نهایی قرار گرفتند و در نهایت، یافته ها در قالب مضامین پایه (کدها و نکات کلیدی متن)، مضامین سازمان دهنده (مضامین به دست آمده از ترکیب و تلخیص مضامین پایه) و مضامین فراگیر (مضامین عالی دربرگیرنده اصول حاکم بر متن به مثابه کل) دسته بندی و شبکه مضامین ترسیم شد. پس از تجزیه و تحلیل داده های مطالعه، پنج مضمون اصلی شامل مضامین کاربرد چند رسانه ای ها، شخصی سازی، بازخورد، تفکر و یادگیری هدایت شده و 53 مضمون فرعی برای تقویت پردازش زایشی و بار شناختی مطلوب پدیدار شد.

هدف: استفاده از تصویر در متن های آموزشی برای کودکان می تواند به افزایش یادگیری آن ها کمک کند، بنابراین هدف پژوهش بررسی تأثیر کتاب های کمیک ضرب المثل بر انگیزش تحصیلی و خودکارآمدی خواندن دانش آموزان مقطع ابتدایی است. روش پژوهش: این مطالعه توصیفی از نوع علی- مقایسه ای با طرح پس آزمون با گروه کنترل انجام شد. جامعه این پژوهش دانش آموزان دختر کلاس چهارم و پنجم ابتدایی در استان البرز بود. نمونه گیری از این جامعه به شیوه قضاوتی هدفمند انجام شد و 50 نفر به عنوان گروه کنترل و 50 نفر به عنوان گروه آزمایش انتخاب شدند. به این افراد در گروه آزمایش کتاب های کمیک ضرب المثل داده شد و هر دو گروه به پرسش نامه خودکارآمدی خواندن هاگر و انگیزش تحصیلی گای، مارش و داوسون پاسخ دادند. این پاسخ ها در دو گروه تحلیل و با یکدیگر مقایسه شد. یافته ها: تفاوت معنی داری در شاخص انگیزش تحصیلی گروه کنترل و گروه آزمایش مشخص شد. به این معنی که خواندن کتاب های کمیک ضرب المثل توانسته بود سبب افزایش انگیزش تحصیلی دانش آموزان مورد مطالعه شود. همچنین مشخص شد خواندن این کتاب ها بر خودکارآمدی خواندن این افراد تأثیری نداشته است. نتیجه گیری: نتایج نشان داد کتاب های کمیک ضرب المثل موجب ایجاد علاقه و انگیزش به خواندن در دانش آموزان مورد مطالعه شده است. با توجه به این که کتاب های کمیک به ندرت در آموزش کودکان در داخل کشور مورد استفاده قرار گرفته است، استفاده از این نوع منابع در ترکیب با فرهنگ عامه می تواند انگیزه آن ها را برای تحصیل افزایش دهد.  

هدف پژوهش حاضر پیش بینی اهمال کاری تحصیلی دانشجویان براساس طرحواره های هیجانی با نقش واسطه ای اضطراب امتحان بود. این پژوهش از نوع توصیفی-همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه شهید بهشتی تهران در سال تحصیلی 99-98 بودند که از بین آنها 320 نفر با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند.  برای جمع آوری داده ها از مقیاس اهمال کاری دانشجویان، پرسشنامه اضطراب امتحان اسپیلبرگر و مقیاس طرحواره های هیجانی لیهی استفاده شد. داده ها با روش مدل معادلات ساختاری تحلیل شد. یافته ها نشان داد که مدل مفهومی تدوین شده، برازندگی مطلوبی با داده های جمع آوری شده دارد. متغیرهای اضطراب امتحان و طرحواره های هیجانی به ترتیب بیشترین سهم را در تبیین واریانس اهمال کاری تحصیلی داشتند و در مجموع 31 درصد واریانس آن را تبیین می کنند. طرحواره های هیجانی به صورت مستقیم بر اهمال کاری تحصیلی اثر داشت. این متغیر همچنین به صورت غیرمستقیم از طریق اضطراب امتحان بر اهمال کاری تحصیلی اثرگذار بود. بر این اساس، داشتن باورهای منفی درباره هیجان ها، دانشجویان را مستعد اضطراب امتحان بالاتر می کند و از طریق افزایش اضطراب امتحان اهمال کاری تحصیلی را بالا می برد. بنابراین به نظر می رسد می توان با شناسایی طرحواره های هیجانی افراد و طراحی مداخلات با هدف اصلاح این باورها به کاهش اضطراب امتحان و اهمال کاری تحصیلی آنها کمک کرد.

هدف اصلی از اجرای پژوهش بررسی روایی و پایایی پرسشنامه خوش بینی تحصیلی معلم 11 سئوالی است.پژوهش حاضر از نوع طرح توصیفی – همبستگی است. گروه نمونه شامل501 نفر معلم شامل 298 نفر معلم مرد و 203 نفر معلم زن از معلمان آموزش و پرورش شهرستان های پارسیان، عسلویه و شیبکوه از توابع استان های هرمزگان و بوشهر به روش تصادفی - طبقه ای انتخاب شده اند. روایی پرسشنامه با استفاده از تحلیل عامل اکتشافی و تحلیل عامل تأییدی انجام شد. با استفاده از تحلیل عامل اکتشافی سه عامل تأکیدات تحصیلی، اعتماد و حس کارآمدی از پرسشنامه استخراج شد و بار عاملی سئوالات روی عامل ها مطلوب بود. شاخص های برازش به دست آمده از تحلیل عامل تأییدی مطلوب بود. مقدار پایایی کل پرسشنامه، تاکیدات تحصیلی، اعتماد و حس کارآمدی قابل قبول بود. نتایج حاصل از بررسی روایی نشان داد که مدل نظری سه عاملی خوش بینی تحصیلی معلم با داده های پژوهش برازش دارد.هم چنیناینپرسشنامه ابزاری معتبر و با روایی  مطلوب بوده و قابلیت کاربرد در پژوهش های آموزشی و روان شناختی در ایران را دارد.

هدف : هدف پژوهش تعیین الگوی علی روابط بین مؤلفه های کمال گرایی و بهزیستی روان شناختی با تاکید بر نقش واسطه ای مؤلفه های انگیزش تحصیلی بود. روش : روش پژوهش همبستگی و جامعه آماری، دانش آموزان دختر و پسر دبیرستانی شهر کرمانشاه به تعداد 16138 در سال تحصیلی 94–1393 بود. با روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای از بین نواحی سه گانه آموزش و پرورش 4 دبیرستان دخترانه مائده، کوثر، جلال آل احمد، حضرت معصومه و 4 دبیرستان پسرانه شهید آوینی، شهید انصاری، شهید تندگویان و ادیب و از هر دبیرستان بین 55 تا 60 تا دانش آموز و درمجموع 456 دانش آموز بر اساس جدول کرجسی-مورگان 1970 انتخاب شد. داده ها از طریق پرسشنامه کمال گرایی چندبُعدی تهران-بشارت (1386)، انگیزش تحصیلی والرند، پلتییر، بلیس، بریر، سنکال و والیرس (1992) و بهزیستی روان شناختی ریف 1995 جمع آوری شد. یافته ها : نتایج نشان داد الگو با داده های این پژوهش برازش مناسبی دارد. هم چنین بررسی اثر مستقیم و غیرمستقیم نشان داد که انگیزش تحصیلی خودتعیین گر، نقش واسطه ای را در ارتباط بین کمال گرایی خودمحور و بهزیستی روان شناختی (68/0=β، 002/0=P) ایفا می کند. اما برخلاف فرض اولیه الگو، نقش واسطه ای انگیزش غیرخودتعیین گر، در ارتباط بین کمال گرایی جامعه محور و بهزیستی روان شناختی تأیید نشد (075/0=β، 098/0=P). نتیجه گیری : به طورکلی می توان گفت انگیزش تحصیلی، در ارتباط بین کمال گرایی و بهزیستی روان شناختی نقش کلیدی دارد. بنابراین لازم است در برنامه ریزی آموزشی بر این سازه ها بیش از پیش توجه شود.

هدف: نهادهای آموزشی هموراه بدنبال عوامل اثرگذار بر پیشرفت تحصیلی نسل جوان جامعه می باشند. در این میان درگیری تحصیلی یکی از مفاهیمی است که توجه پژوهشگران زیادی را به خود جلب نموده است. هدف پژوهش حاضر بررسی سهم هر یک از مولفه های ابعاد شخصیت ونیازهای اساسی روانشناختی بر درگیری تحصیلی دانشجویان بود. روش: روش این پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی و جامعه آماری تحقیق شامل 200 نفر (100 نفر زن و 100 نفر مرد) از دانشجویان دانشگاه خوارزمی در سال تحصیلی 96-95 بود که به روش تصادفی طبقه بندی شده انتخاب شدند. پرسشنامه های ابعاد شخصیت (کاستا و مک کری، 1992)، نیازهای اساسی روانشناختی (دسی و رایان، 2000) و درگیری تحصیلی (زرنگ، 1391) را تکمیل نمودند. تجزیه تحلیل داده ها به روش رگرسیون گام به گام انجام شد. یافته ها: یافته های این پژوهش نشان دادند که در بین مولفه های ابعاد شخصیت تنها دو مولفه مسئولیت پذیری و روان آزرده خویی (جمعا 21 درصد) و نیز در بین مولفه های نیازهای اساسی روانشناختی دو مولفه خودمختاری و شایستگی (جمعا 3/19 درصد) در پیش بینی درگیری تحصیلی دانشجویان سهیم هستند. نتیجه گیری: نیازهای اساسی روانشناختی در محیط های آموزشی و خانواده می توانند بر انگیزش درونی و در نتیجه انجام تکالیف مدرسه و درگیری تحصیلی یادگیرندگان اثر موثر باشد.

زمینه و هدف: یکی از مهمترین برنامه درسی در کشور ما، برنامه درسی فارسی است که از کلاس اول تا پایان متوسطه به صورت مستقیم جزء موضوعات درسی همه دانش آموزان است. هدف از تحقیق حاضر بررسی وتحلیل محتوای کتاب فارسی پایه چهارم ابتدایی با رویکرد مکاشفه هوش معنوی و فراهم آوردن اطلاعات و ارائه پیشنهادهایی به برنامه ریزان به منظور بهبود واصلاح این کتاب بوده است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی، از نظر نحوه گردآوری داده ها توصیفی و به طور مشخص مبتنی بر تحلیل محتوا کیفی است. جامعه آماری این تحقیق عبارت بوده است ازکتاب فارسی چهارم ابتدایی می باشد . برای بررسی داده ها و اطلاعات از روشهای آمار توصیفی و محاسبه ضریب انتروپی بر اساس فرمول شانون استفاده شد. یافته ها: نتایج تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد نشان داد که بیشترین وزن مربوط به حس معنا بخشیدن به زندگی ، احترام ومهربانی ، ارزش افرینی ، مثبت اندیشی وتعالی محوری بوده است. نتیجه گیری: مولفه های اثرگذار در تقویت هوش ممعنوی شامل معنا بخشیدن به زندگی وادراک تعالی افرینی وارزش افرینی وتقویت مثبت اندیشی بدست آمده است. بنابراین، هوش معنوی باید یکی از کارکردهایی باشد که کارشناسان برنامه ریزی درسی آموزش وپرورش در کتاب های درسی باید توسعه دهند.زمینه و هدف: یکی از مهمترین برنامه درسی در کشور ما، برنامه درسی فارسی است که از کلاس اول تا پایان متوسطه به صورت مستقیم جزء موضوعات درسی همه دانش آموزان است. هدف از تحقیق حاضر بررسی وتحلیل محتوای کتاب فارسی پایه چهارم ابتدایی با رویکرد مکاشفه هوش معنوی و فراهم آوردن اطلاعات و ارائه پیشنهادهایی به برنامه ریزان به منظور بهبود واصلاح این کتاب بوده است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی، از نظر نحوه گردآوری داده ها توصیفی و به طور مشخص مبتنی بر تحلیل محتوا کیفی است. جامعه آماری این تحقیق عبارت بوده است ازکتاب فارسی چهارم ابتدایی می باشد . برای بررسی داده ها و اطلاعات از روشهای آمار توصیفی و محاسبه ضریب انتروپی بر اساس فرمول شانون استفاده شد. یافته ها: نتایج تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد نشان داد که بیشترین وزن مربوط به حس معنا بخشیدن به زندگی ، احترام ومهربانی ، ارزش افرینی ، مثبت اندیشی وتعالی محوری بوده است. نتیجه گیری: مولفه های اثرگذار در تقویت هوش ممعنوی شامل معنا بخشیدن به زندگی وادراک تعالی افرینی وارزش افرینی وتقویت مثبت اندیشی بدست آمده است. بنابراین، هوش معنوی باید یکی از کارکردهایی باشد که کارشناسان برنامه ریزی درسی آموزش وپرورش در کتاب های درسی باید توسعه دهند.

زمینه: هرچند پژوهش های پیشین به بررسی آثار مستقیم ویژگی شخصیتی عزم در پیش بینی اهمال کاری و درگیری دانش آموزان پرداخته اند اما آثار غیر مستقیم آن کمتر مورد بررسی قرار گرفته است. هدف: هدف کلی پژوهش حاضر، بررسی نقش عزم است که بصورت مستقیم و غیرمستقیم، منجر به افزایش درگیری تحصیلی و کاهش اهمال کاری تحصیلی می گردد. روش: پژوهش حاضر توصیفی، از نوع همبستگی و معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان پسر مقطع متوسطه دوم مشغول به تحصیل در مدارس غیرانتفاعی در سال تحصیلی 99-98 در شهر همدان بود که از بین آنها 500 نفر با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند و به ابزارهای پژوهش، شامل پرسشنامه اهداف پیشرفت الیوت، موریاما و پکران (2011)، مقیاس عزم داکورث و کویین (2007)، درگیری تحصیلی ریو (2013) و اهمال کاری تحصیلی سولومون و راث بلوم (1984) پاسخ دادند. داده ها با استفاده از روش آماری معادلات ساختاری و از طریق نرم افزارهای SPSS-24 و AMOS-26، مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که عزم، بر درگیری تحصیلی با نقش میانجی اهداف پیشرفت مبتنی بر خود و مبتنی بر تکلیف، اثر مثبت و معنادار داشت (0/05 =β، 0/01 <P). اما عزم بر اهمال کاری تحصیلی با نقش میانجی اهداف پیشرفت مبتنی بر خود و مبتنی بر تکلیف، اثر منفی و معناداری نداشت (0/06- =β، 0/68 =P). نتیجه گیری: شایستگی های مبتنی بر خود و مبتنی بر تکلیف در دانش آموزان با عزم بالا، می تواند منجر به افزایش درگیری شناختی، رفتاری، عاطفی و عاملی گردد اما نمی تواند در کاهش اهمال کاری نقشی معنادار داشته باشد.