محمود صفری

هدف: هدف از انجام این پژوهش، تبیین رابطه بین آموزه های تربیتی دعای ابوحمزه ثمالی با رشد مهارتهای اجتماعی دانشجویان دانشگاه فرهنگیان بود. روش: این پژوهش به روش نمونه گیری تصادفی انجام شد و جامعه آماری آن، دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه فرهنگیان استان تهران به تعداد 250 نفر بود. حجم نمونه آماری بر اساس فرمول کوکران، 151 نفر و از نوع همبستگی به صورت پیمایشی انجام شد. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه محقق ساخته آموزه های تربیتی و پرسشنامه مهارتهای اجتماعی گرشام و الیوت، با طیف پنج گزینه ای لیکرتی بود و روایی صوری و محتوایی آنها توسط صاحب نظران تأیید شد. پایایی پرسشنامه ها از طریق ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب: 94/0 و 81/0 محاسبه شد. تجزیه و تحلیل داده ها به وسیله آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیّره انجام شد. یافته ها: بین آموزه های تربیتی دعای ابوحمزه(توبه، توکل، خوف و رجا، دوری از ریا، دوری از کبر و غرور، محبت، شکرگزاری و حلم) با رشد مهارتهای اجتماعی(خودکنترلی، همدلی و همکاری) دانشجویان هدف، ارتباط معنا داری وجود دارد؛ در حالی که بین مؤلفه ابراز وجود، با هیچ یک از آموزه های تربیتی دعای ابوحمزه رابطه معناداری وجود ندارد. همچنین آموزه های تربیتی دعای ابوحمزه می تواند 42 درصد از رشد مهارتهای اجتماعی دانشجویان را پیش بینی کند. نتیجه گیری: رشد مهارتهای اجتماعی دانشجویان و آگاهی به تأثیر ادعیه مأثوره در زندگی را به دنبال خواهد داشت.

هدف : هدف از این مطالعه، شناسایی مؤلفه های انگیزه بخش دعای افتتاح بر انس دانشجویان با خدا بود. روش : در این پژوهش روش نمونه گیری تصادفی و جامعه آماری شامل دانشجویان دوره های کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشگاه فرهنگیان شهر تهران به تعداد 1925 نفر بود که بر اساس فرمول کوکران، 320 دانشجو به عنوان نمونه انتخاب شدند. این تحقیق از نظر هدف، کاربردی و از نظر اجرا، آمیخته(کیفی و کمّی) بود. به منظور گردآوری داده ها در بخش کیفی، متن دعای افتتاح، مطالعه و سپس از طریق کدگذاری باز و محوری، مؤلفه های مؤثر بر انس با خدا شناسایی شد. بر اساس مؤلفه های استخراج شده، پرسشنامه محقق ساخته 13 گویه ای با طیف پنج ارزشی لیکرت تدوین شد. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه توسط اساتید صاحب نظر تأیید شد. پایایی پرسشنامه، 90/0 آلفای کرونباخ محاسبه شد. در بخش کمّی، برای تجزیه وتحلیل داده ها نیز از مجموعه آمار توصیفی و استنباطی از طریق نرم افزار اس.پی.اس.اس و آر-26 استفاده شد. یافته ها : نتایج تحقیق نشان داد که مؤلفه های مستخرج از دعای افتتاح(عناصر معرفتی، معنوی و اخلاقی) تأثیر بسزایی بر انس دانشجویان با خدا دارد. نتیجه گیری : به دست اندرکاران تعلیم وتربیت توصیه می شود که توجه دانشجویان را به مضامین اصلی دعاها از جمله دعای افتتاح که مملو از مؤلفه های مؤثر بر انس با خداست، جلب کنند و از قرائت صِرف آن بپرهیزند.

هدف: هدف این پژوهش شناسایی عوامل مؤثر بر چابکی سازمانی در دانشگاه فرهنگیان خراسان رضوی بود. روش: روش پژوهش برحسب هدف، کاربردی؛ برحسب نوع داده، کیفی بود. جامعه آماری پژوهش شامل مسئولین و معاونین ارشد دانشگاه  و اعضای هیئت علمی بودند که با روش نمونه گیری هدفمند و اصل اشباع 17 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. گردآوری داده ها با روش کتابخانه ای، مصاحبه نیمه ساختار یافته انجام  شد که خبرگان روا بودن مصاحبه را تایید کردند ,محاسبه پایایی آن با روش پایایی بین دو کدگذار که پایا و روا بودن مصاحبه را نشان می داد، مشخص شد. دراین پژوهش به منظور تحلیل داده ها، از کدگذاری نتایج مصاحبه با استفاده از نرم افزار  MAX3DAاستفاده شد.یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل محتوای کیفی مصاحبه ها نشان داد که عوامل اثر گذار بر چابکی در دانشگاه نیز شامل: عوامل سازمانی (ساختار، تفویض اختیار، فرهنگ سازمانی)؛ عوامل راهبردی (بهبود کیفیت، سیاست های آموزشی و پژوهشی، توسعه فناوری)؛ عوامل انسانی (مدیران، کارکنان، اعضا هیئت علمی) بودند. نتیجه گیری: در این پژوهش به عوامل تاثیرگذار بر چابکی سازمانی، نیز اشاره شد. این عوامل شامل،  عوامل سازمانی، عوامل راهبردی و عوامل انسانی مطرح شدند. عوامل سازمانی بر ساختار سازمان، میزان تفویض اختیار و فرهنگ سازمانی تمرکز دارد  که  ساختار میزان رسمیت، پیچیدگی و تمرکز سازمان را در بر می گرفتند و مشخص می کردند که  دانشگاه فرهنگیان از چه ساختاری برخوردار است.

پژوهش حاضر، مدلی برای مسئله زمان بندی درس های دانشگاهی به صورت تک هدفه کرده که هدف تهیه جدول زمانی درس های دانشگاهی قابل قبول، با در نظر گرفتن مجموعه ای از محدودیت ها و ترجیح های استادان، دانشجویان و دانشگاه با توجه به فضای آموزشی است. در این مسائل، جدول زمانی محدودیت ها، به دودسته سخت و نرم که محدودیت های سخت باید برآورده شده و شدنی بودن جواب را تضمین کند و محدودیت های نرم که بیان کننده مطلوبیت و ترجیح های مسئله بوده و برای کیفیت بهتر جدول زمانی در نظر گرفته می شوند. با توجه به اینکه مسئله ای حل نشدنی با پیچیدگی محاسباتی در پیش روی است، برای حل مدل ها از الگوریتم های فرا ابتکاری، الگوریتم زنبور عسل استفاده شده است. برای افزایش سرعت برنامه جمعیت اولیه را به شکلی تولید کرده که تعداد زیادی از محدودیت های سخت اشباع شوند. برای آزمودن مدل ریاضی و برنامه مورد نظر از داده های دانشگاه پیام نور لامرد استفاده شده است. حل مدل با روش زنبور عسل از دو تابع مهم رقص برای فرار از بهینه محلی و بهبود کارایی مسئله و درنهایت رسیدن به یک جواب قابل قبول، بهره برداری می شود. نتایج نشان می دهد درنهایت دقت مدل ریاضی 94 درصد بوده و نسبت به وضعیت کلاسیک و عمومی شرایط بهتری دارد.

هدف: هویت در دانش آموزان مقطع ابتدایی یکی از متغیرهای قابل بررسی با توجه به رویکرد ایرانی- اسلامی در کشور ایران است. بنابراین، هدف این پژوهش شناسایی و رتبه بندی عوامل موثر بر توسعه هویت دانش آموزان مقطع ابتدایی با رویکرد ایرانی- اسلامی بر اساس ویکور فازی بود.   روش شناسی: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر شیوه اجرا، کیفی بود. جامعه این پژوهش خبرگان حوزه تعلیم وتربیت و مدیران و معلمان مقطع ابتدایی بودند که طبق اصل اشباع نظری 10 نفر از آنان پس از بررسی ملاک های ورود به مطالعه با روش نمونه گیری هدفمند به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش حاضر شامل مصاحبه نیمه ساختاریافته و پرسشنامه محقق ساخته بر اساس مصاحبه ها بود که روایی مصاحبه ها با روش مثلث سازی تایید و پایایی آن با روش ضریب کاپای کوهن 85/0 به دست آمد و افزون بر آن، روایی پرسشنامه با نظر خبرگان تایید و پایایی آن با روش آلفای کرونباخ 93/0 به دست آمد. داده های پژوهش حاضر با روش های تحلیل مضمون و رتبه بندی بر اساس ویکور فازی تحلیل شدند.   یافته ها: در این پژوهش یافته ها حاکی از آن بود که عوامل موثر بر توسعه هویت دانش آموزان مقطع ابتدایی با رویکرد ایرانی- اسلامی شامل ده مضمون اهداف و محتوای آموزشی، روش های یاددهی و یادگیری، مربیان و معلمان، عوامل فرهنگی، عوامل اجتماعی، عوامل روانشناختی، رسانه ها، عوامل تربیتی، عوامل خانوادگی و کیفیت زندگی بودند. همچنین، عوامل مذکور بر اساس ویکور فازی به ترتیب شامل عوامل فرهنگی، رسانه ها، عوامل اجتماعی، عوامل روانشناختی، اهداف و محتوای آموزشی، مربیان و معلمان، عوامل تربیتی، عوامل خانوادگی، روش های یاددهی و یادگیری و کیفیت زندگی بودند.   نتیجه گیری: طبق یافته های این مطالعه، برای توسعه هویت دانش آموزان مقطع ابتدایی با رویکرد ایرانی- اسلامی باید به ترتیب به دنبال بهبود و ارتقای عوامل فرهنگی، رسانه ها، عوامل اجتماعی، عوامل روانشناختی، اهداف و محتوای آموزشی، مربیان و معلمان، عوامل تربیتی، عوامل خانوادگی، روش های یاددهی و یادگیری و کیفیت زندگی در دانش آموزان و خانواده، مدرسه و محیط آنان بود.

هدف: با توجه به نیاز روزافزون بازار کار به نیروهای ماهر، تقویت نظام های یادگیری مهارت محور در آموزش فنی و حرفه ای ضروری به نظر می رسد. از این رو، پژوهش حاضر با هدف تحلیل ضرورت ها و راهبردهای اجرایی نظام یادگیری مهارت محور در هنرستان های فنی و حرفه ای شهر تهران انجام شده است. روش شناسی: این پژوهش از نوع آمیخته (کیفی و کمی) بوده، در بخش کیفی از روش سنتزپژوهی هفت مرحله ای کوپر (2015) استفاده شد و داده ها با استفاده از تحلیل محتوای کیفی از نوع کدگذاری باز و محوری، تحلیل و سپس دو الگوی هسته ای و جامع برای نظام یادگیری مهارت محور ارائه گردید. در بخش کمی نیز  از تحلیل نظرات متخصصان بهره گرفته شد. جامعه آماری شامل مقالات مرتبط در پایگاه های داخلی ایران، پایگاه داده وب آو ساینس، و گوگل اسکالر در بازه زمانی 2000 تا 2025 و نمونه گیری مقالات به شیوه مبتنی بر معیار بوده است. در جستجوی اولیه، 307 مقاله مرتبط انگلیسی شناسایی شد که پس از بررسی و حذف مقالات نامرتبط، تعداد 73 مقاله انتخاب شد. همچنین، 8 مقاله فارسی مرتبط نیز مورد تحلیل قرار گرفت.    یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که برای اجرای موفقیت آمیز نظام یادگیری مهارت محور، توجه به سیاست گذاری و حمایت پایدار، طراحی برنامه های درسی مبتنی بر نیاز بازار کار، توسعه مهارت های کارآفرینی، و تقویت نقش ذی نفعان مختلف از جمله صنعت و نهادهای آموزشی ضروری است. نتیجه گیری و پیشنهادها: مدل ارائه شده بر اساس تحلیل و ترکیب مطالعات منتخب، راهکاری جامع برای بهبود نظام یادگیری مهارت محور در هنرستان های فنی و حرفه ای ارائه می دهد. بر این اساس، پیشنهاد می شود سیاست گذاران آموزشی با بهره گیری از این مدل، راهکارهای اجرایی مناسب را برای هم راستایی آموزش های فنی و حرفه ای با نیازهای واقعی بازار کار طراحی و پیاده سازی کنند. نوآوری و اصالت: در این مطالعه الگویی نوین برای بهبود نظام یادگیری مهارت محور در هنرستان های فنی و حرفه ای ارائه گردیده و بر انطباق آموزش با نیازهای بازار کار تأکید شده است.

هدف: ارزیابی عملکرد برای تمام سازمان ها، از جمله دانشگاه ها، حایز اهمیت ویژه ای است. هدف پژوهش حاضر طراحی مدل ارزیابی عملکرد دانشگاه ها با تاکید بر واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی غرب استان مازندران است. روش شناسی پژوهش: روش پژوهش از نظر هدف، کاربردی، از نظر پارادایم، عمل گرا و از نظر گردآوری داده ها، پیمایشی است. این پژوهش از نظر روش اجرا، از نوع مطالعات آمیخته (طرح اکتشافی متوالی) است. روش پژوهش در بخش کیفی نظریه داده بنیاد از نوع رهیافت نظام مند اشتراوس کوربین و در بخش کمی، پژوهش پیمایشی است. مشارکت کنندگان این پژوهش در بخش کیفی 20 تن از مدیران، معاونین و اساتید دانشگاه ها در غرب استان مازندران بودند که به صورت نمونه گیری هدفمند از میان اعضای جامعه پژوهش انتخاب شدند. در بخش کمی، جامعه آماری شامل 1200 نفر از کلیه مدیران، معاونین، استادان و کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی در واحدهای غرب استان مازندران بود که در طول انجام پژوهش اشتغال به کار داشتند. با استفاده از فرمول کوکران، تعداد 375 نفر از اعضای جامعه آماری به شیوه نمونه گیری خوشه ای نامتناسب انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها در بخش کیفی مصاحبه نیمه ساختاریافته و در بخش کمی پرسشنامه محقق ساخته بوده است. در بخش کیفی، روایی از طریق قضاوت خبرگان و پایایی از طریق درصد توافق کدگذار مورد تایید قرار گرفت. در بخش کمی، روایی از طریق روایی همگرا و واگرا و پایایی از طریق آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی مورد تایید قرار گرفت. روش تجزیه وتحلیل داده ها در بخش کیفی به روش کدگذاری مرسوم در گراندد تئوری با استفاده از نرم افزار MAXQDA  و در بخش کمی با استفاده از روش های تحلیل عاملی تاییدی با نرم افزار SPSS و معادلات ساختاری با نرم افزار PLS و تحلیل اهمیت عملکرد IPA انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد ارزیابی عملکرد دانشگاه ها شامل 6 بعد اصلی عوامل انسانی، عوامل پژوهشی، عوامل اداری و پشتیبانی، عوامل آموزشی، عوامل فرهنگی، عوامل زیست محیطی و 31 مولفه بود. همچنین نتایج حاصل از اولویت بندی این مولفه ها نشان داد که عوامل انسانی بیشترین اولویت و عوامل زیست محیطی کمترین اولویت را در ارزیابی عملکرد واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی غرب استان مازندران داشته است. همچنین، نتایج بررسی وضعیت موجود در واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی غرب استان مازندران نشان داد عوامل فرهنگی، اداری و پشتیبانی، انسانی و زیست محیطی در ناحیه ضعف قرار دارند. عوامل پژوهشی در ناحیه اتلاف (عملکرد بالا اهمیت کم) و عوامل آموزشی در ناحیه قابل قبول (عملکرد بالا-اهمیت بالا) قرار دارند. در نهایت، بر اساس نتایج تحلیل کمی، تمامی ابعاد مدل ارزیابی عملکرد دانشگاه ها دارای اعتبار بودند و مدل از برازش مناسب برخوردار بود. اصالت/ارزش افزوده علمی: این پژوهش با ارایه یک مدل جامع و معتبر برای ارزیابی عملکرد دانشگاه ها، ابزاری کارآمد جهت شناسایی نقاط قوت و ضعف در ابعاد مختلف آموزشی، پژوهشی و فرهنگی فراهم کرده است که نتایج آن می تواند به مدیران دانشگاه ها در بهبود برنامه ریزی راهبردی و تخصیص بهینه منابع کمک شایانی کند.