مطالب مرتبط با کلیدواژه

شهر یزد


۱۰۱.

فرزندپذیری در آینه دیگرانِ مهم: مطالعه ای داده بنیاد از فرآیند مواجهه والدین با فشارهای هنجاری فرزندپذیری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه انجمن جمعیت شناسی ایران سال پانزدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۳۰ 167 - 201

کلیدواژه‌ها: فرزندپذیری خانواده های فرزندپذیر فرزندخواندگی ناباروری دیگرانِ مهم شهر یزد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۵ تعداد دانلود : ۳۱۵
فرزندپذیری یکی از راه های تجربه والدگری به ویژه برای زوجین نابارو است. به رغم اهمیت جمعیت شناختی فرزندپذیری، تاکنون تحقیقات اجتماعی در ایران، کمتر به ابعاد این موضوع توجه نموده اند. پژوهش حاضر، برمبنای رویکرد نظریه زمینه ای، فرآیند مواجهه والدین فرزندپذیر را با انواعی از فشارهای هنجاری مطالعه می کند. براساس نمونه گیری نظری و هدفمند، با 15 نفر از مادران فرزندپذیر شهر یزد مصاحبه عمیق صورت پذیرفت. داده ها با استفاده از کدگذاری باز، محوری و گزینشی، تحلیل و در قالب خط داستان (شامل 12 مقوله اصلی و یک مقوله هسته) و مدل پارادایمی ارائه شدند. براساس یافته ها، پدیده اصلی پژوهش «رنجیدگی از ترحم دیگران» بود که به واسطه شرایط علی (نازایی قطعی، قاضیان مشرف به صحنه و ارزش بالای فرزند برای معنابخشی به زندگی) برساخته می شود و زوجین فرزندپذیر در قبال این امر، راهبردهای کنش های موقعیتی و یا ایستادگی در برابر مشکلات با پوشیدن کفش آهنین را برمی گزینند. با فعال شدن این استراتژی ها در بین خانواده های فرزندپذیر، درنهایت پیشنهاداتی برای فرزندپذیری به خانواده های مشابه ارائه می شود. یافته ها همچنین بیانگر آن است که اکثر زوجین فرزندپذیر احساسات منفی ناشی از دریافت دل نگرانی از سوی دیگران مهم را تجربه کرده اند. پیش داوری اطرافیان، ناهمراهی خانواده ها، دغدغه در مورد گذشته فرزندخوانده و... برخی از مهم ترین زمینه های شکل دهنده به این دل نگرانی هاست.
۱۰۲.

تحلیلی انتقادی بر مدل های تبیینی کلان از تاریخ سیاسی اقتصادی ایران با تأکید بر تاریخ محلی شهر یزد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی تاریخی سال ۱۳ بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ 343-381

کلیدواژه‌ها: شرق شناسی ایران شناسی تاریخ سیاسی اقتصادی ایران شهر یزد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۱ تعداد دانلود : ۳۵۲
در این مقاله ضمن مرور بر برخی از مهم ترین نظریه های شرق شناسانه درمورد جوامع شرقی و نظریه چند تن از نظریه پردازان ایرانی که کوشیده اند تبیینی از تاریخ سیاسی اقتصادی ایران ارائه دهند، نشان می دهیم که این نظریه ها اگر چه قدرت تبیین کنندگی نسبتاً بالایی دارند و شواهد گوناگون و زیادی در جامعه ایران را می توان در جهت تأیید این نظریه ها دنبال کرد، اما آن ها به سبب ماهیت کلان روایتی شان و نیز تحت تأثیر ایده اروپامحوری، بسیاری از ویژگی ها و جزئیات تاریخی را که برای فهم برخی دوره های تاریخ ایران یا تاریخ سیاسی اقتصادی برخی مناطق ایران کلیدی اند، نادیده می گیرند و لذا دعاوی آن ها قابل تعمیم به همه دوره های تاریخی و همه مناطق ایران نیست. برای این هدف، ضمن مرور بر تاریخ سیاسی اقتصادی یزد، به منزله یکی از مناطق فلات مرکزی ایران، برخی از ویژگی های تاریخ سیاسی اقتصادی این شهر را که با این کلان روایت ها سازگار نیست و می تواند به منزله «استثنایی بر قاعده» مطرح شوند، برجسته می سازیم.
۱۰۳.

تبیین جرم شناختی سرقت جوانان در شهر یزد

نویسنده:
منبع: رهیافت پیشگیری از جرم دوره دوم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ 77 - 98

کلیدواژه‌ها: سرقت جوانان شهر یزد اعتیاد خانواده مهاجرت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۷ تعداد دانلود : ۳۰۷
زمینه و هدف: در این پژوهش نقش عوامل جرم شناختی مؤثر بر سرقت، در قالب رویکردهای اجتماعی و روانشناسی مطالعه شد. با توجه به اینکه سرقت یک پدیده پیچیده اقتصادی، اجتماعی است نمی توان با یک نظریه این پدیده را تبیین کرد؛ بنابراین از یک چارچوب نظری ترکیبی به تفکیک متغیرهای مستقل استفاده شد که شامل نظریه های کنترل هیرشی، همنشینی افتراقی ساترلند، تقلید تارد، فشار عمومی آگنیو، فشار مرتون، بوم شناختی و شرایط آنومیک خانواده است. روش شناسی: روش مورد استفاده در این پژوهش پیمایشی و از نوع علی مقایسه ای است و بنا به ماهیت روش علی و مقایسه ای از دو جامعه آماری استفاده شد. گروه سارق شامل 100 نفر از جوانان 18 تا 35 سال ساکن در ندامتگاه مرکزی یزد و گروه دوم شامل 100 نفر از جوانان عادی 18 تا 35 سال ساکن در شهر یزد بودند. شیوه نمونه گیری برای هر دو گروه ، نمونه گیری خوشه ای و تصادفی ساده است. اطلاعات با استفاده از پرسشنامه، جمع آوری و در نرم افزار spss تجزیه و تحلیل شد. یافته ها و نتایج: در مجموع نتایج به دست آمده نشان می دهد که میان از هم گسیختگی خانوادگی، اعتیاد، وضعیت نابسامان اقتصادی، مهاجرت و حاشیه نشینی، سطح سواد، عمل به باورهای دینی و سلامت روان و ارتکاب سرقت جوانان در شهر یزد رابطه معناداری وجود دارد.
۱۰۴.

رابطه شخصیت کالبدی– اجتماعی شهر و شخصیت گردشگر با انتخاب مقصد (مطالعه موردی شهر شیراز و یزد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی توسعه کالبدی سال دوم بهار ۱۳۹۶شماره ۱ (پیاپی ۵) 39 - 54

کلیدواژه‌ها: شخصیت گردشگر شخصیت کالبدی – اجتماعی مقصد گردشگری تجانس شخصیتی شهر یزد شهر شیراز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۰ تعداد دانلود : ۲۲۶
هر مکان دارای شخصیتی کالبدی و اجتماعی است که به آن هویت می بخشد. اگر شهر را یک انسان تصور کنیم، این انسان در ذهن سایرین از یک شخصیت اجتماعی برخوردار است و یک دسته ویژگی های اخلاقی خاص برای آن قائل هستند. همچنین عناصر فیزیکی و شکل ظاهری شهر نیز به آن شخصیت کالبدی می بخشد. هدف این پژوهش سنجش میزان تطابق ویژگی های اجتماعی _ کالبدی شهر  با ویژگی های شخصیتی (واقعی و ایده آل) گردشگرانی است که آن شهر را به عنوان مقصد سفر خود انتخاب نموده اند. در این پژوهش از مدل جنیفر آکر در رابطه با شخصیت برند مقصد استفاده شده است. طبق این مدل ابعاد شخصیتی یک مکان از: صمیمیت 1 ، هیجان 2 ، اهل کار و رقابت 3 ، ویژگی های ظاهری و کالبدی 4 و خوش مشربی 5 تشکیل شده است. جامعه آماری این تحقیق گردشگران ساکن هتل های 3، 4 و 5 ستاره شهرهای یزد و شیراز می باشد. یافته های تحقیق نشان می دهد که همبستگی مثبتی بین شخصیت مقصد و شخصیت واقعی و ایده آل گردشگر وجود دارد و ابعاد صمیمیت و خوش مشربی بیشترین تأثیرگذاری را در انتخاب مقصدهای شهری دارند.
۱۰۵.

ظرفیت های محله ای زمینه ساز توسعه پایدار شهری: همبودگی معرف های فقر و فضای جغرافیایی (مطالعه موردی: شهر یزد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی توسعه کالبدی سال چهارم تابستان ۱۳۹۸شماره ۲ (پیاپی ۱۴) 35 - 50

کلیدواژه‌ها: ظرفیت محله توسعه پایدار همبودگی شهر یزد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۱ تعداد دانلود : ۴۰۲
با توجه به تأکید روزافزون رویه و عمل برنامه ریزی در سطح بین المللی به توسعه اجتماعات محلی به منظور کاهش فقر، در نظام برنامه ریزی کشور ، نه تنها به توسعه اجتماعات محلی توجهی نشده است، بلکه برنامه ریزان و تصمیم سازان نیز درباره نوع و ویژگی های محلاتی که علاقه بیشتری در توسعه فعالیت های اجتماع محور دارند، اطلاعات کمتری دارند. بنابراین، می توان بیان کرد که مشارکت اهالی محلات شهر یزد درگذشته در ام ور م رتبط ب ا محیط سکونت آن ها، نوعی توانمندسازی آنها در قال ب یک مهارت به منظور بر عهده گ رفتن مس ئولیت بیش تر بوده که این امر، زمینه ای ب رای تقویت حیات اجتماعی و تقویت عملکرده ای محله ای بوده است؛ اما به دلیل مشکلات ناشی از توسعه فیزیکی شهر ی زد در چهل سال اخیر و درپی آن مه اجرت س اکنان ب ومی از مح لات بافت قدیم طبیعتاً تع املات ق وی اجتماعی گذشته و حس همبس تگی آن زم ان به هیچ وجه نمی تواند ضمانت اجرای ی ب رای زمان های آت ی باش د. بنابراین، درک درست این مفهوم در ارتباط با توسعه محله ای شهر یزد می تواند بسیار مهم تلقی شود. این پژوهش باهدف ظرفیت سازی بر زمینه ها و بنیادهای توسعه پایدار و همچنین ارزیابی ابزار مؤثر یا مانع مؤثر ظرفیت سازی در شهر یزد با توجه به دو معرف کلان و عمومی فقر و فضا- مکان جغرافیایی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه سرپرستان خانوار شهر یزد است و نمونه گیری به روش تصادفی ساده و با حجم نمونه 500 نفر صورت گرفته است. نتایج پژوهش استنباط شده از آزمون تی تک نمونه ای، نشان داده است که در هر چهار ظرفیت پژوهش (ظرفیت سازی کالبدی- محیطی، ظرفیت سازی اقتصادی، ظرفیت سازی اجتماعی- فرهنگی، ظرفیت سازی سیاسی)، با توجه به سطح معناداری به دست آمده که کوچک تر از 05/0 است و میانگین ظرفیت سازی ها در شهر یزد با میانگین متفاوت است زیرا سطوح بالا و پایین اختلاف ها کمتر از صفر است. بنابراین، میانگین ظرفیت سازی ها در توسعه پایدار شهر یزد و ابعاد آن تأثیر مثبت و معنی داری دارند. درمجموع نتیجه گرفته شد که بین مکانیسم ایجاد و برنامه ریزی توسعه پایدار شهری و ظرفیت های محله ای در شهر یزد رابطه معناداری وجود دارد. در ادامه، راهکارهایی جهت گرایش شهروندان به توسعه محله ای در دستیابی به توسعه پایدار شهری راهبری شده است.
۱۰۶.

اولویت بندی نقش مؤلفه های توسعه میان افزا (درون زا) در توسعه فیزیکی شهر با رویکرد تحقق شهر هوشمند (مطالعه موردی: شهر یزد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی توسعه کالبدی سال چهارم پاییز ۱۳۹۸شماره ۳ (پیاپی ۱۵) 123 - 133

کلیدواژه‌ها: توسعه میان افزا تراکم خالص تراکم ناخالص شهر فشرده شهر گسترده شهر یزد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۱ تعداد دانلود : ۱۹۹
رشد و توسعه شهرنشینی بی رویه تأثیر بسزایی بر تامین نیاز به زمین برای ساخت و سازها و توسعه شهری در نواحی شهری دارد. استفاده گسترده زمین های شهری با کاربری های مسکونی منجر به توسعه افقی درشهرها و افزایش میزان اراضی خالی در درون شهرها موجب رشد سریع حومه گستری شده است. در این راستا، پارادایم توسعه شهری فشرده، رشد هوشمند و استفاده از اراضی خالی در درون شهر برای نیل به پایداری و عدالت اجتماعی و فضایی مطرح می شود. در همین راستا، مقاله حاضر درصدد است با روش توصیفی و تحلیلی و با استفاده از مقوله تراکم شهری، چگونگی توسعه شهری فشرده و گسترده شهر یزد به عنوان یک شهر کویری و خشک را تبیین نماید. برابر بررسی های صورت گرفته طی سالهای 1395-1345، مساحت شهر یزد حدود 5/19 برابر و جمعیت آن 5/6 برابر افزایش یافته است. طی همین سالها، کاهش شدید تراکم ناخالص جمعیتی و فاصله قابل ملاحظه آن با تراکم خالص جمعیتی (6/154)، بیانگر گستردگی بیش از حد شهر و خالی ماندن بیشتر فضاها و غیرفعال سطوح شهری در محدوده شهری یزد است. بررسی مؤلفه های توسعه میان افزا در شهر یزد نشان می دهد چنانچه طی سال های آینده در این شهر هیچ گونه رشد و توسعه ای در محدوده های بیرونی و اطراف شهر صورت نگیرد و تمامی رشد و گسترش فیزیکی آینده شهر محدود به استفاده از زمین های خالی داخل شهر شود، در25 سال آینده شهر یزد نیاز به افزایش مساحت و وسعت نخواهد داشت و محدوده موجود شهر پاسخگوی نیازهای مسکونی و غیر مسکونی شهروندان خواهد بود.
۱۰۷.

ارزیابی توسعه و هدایت رشد شهری با استفاده از مدل FUZZY ANP (مطالعه موردی: شهر یزد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی توسعه کالبدی سال پنجم تابستان ۱۳۹۹شماره ۲ (پیاپی ۱۸) 49 - 62

کلیدواژه‌ها: توسعه شهر رشد شهر fuzzy ANP شهر یزد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۱ تعداد دانلود : ۲۴۲
رشد و گسترش روزافزون شهرها تحت تاثیر رشد جمعیت و میزان مهاجرت، موجب ساخت و سازهای بدون برنامه و تغییرات زیاد در ساختار فضایی، به خصوص توسعه فیزیکی شهرها در مکان های نامساعد شده است که هدایت و ساماندهی اساسی را می طلبد. در پژوهش توصیفی _ تحلیلی حاضر، با استفاده ازروشFuzzy ANP  به ارزیابی توسعه و هدایت رشد شهر یزد پرداخته شده و با روش همپوشانی وزن دار در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی، تحلیل الگوی توسعه و هدایت رشد شهری  صورت پذیرفته است. برای تحلیل عوامل مؤثر در الگوی توسعه و رشد منطقه شهری ابتدا 7 معیار اصلی (محیطی، اقتصادی، جمعیتی، بازار زمین و مسکن، فضایی _کالبدی، طرح ها و سیاست های دولت، دسترسی به خدمات عمومی) با 32 زیر معیار با بررسی منابع داخلی و خارجی برای منطقه شهری یزد تعیین گردید. سپس پرسشنامه هایی توسط 20 نفر از مسئولین سازمان های مربوطه تکمیل شد. با استفاده از مدل Fuzzy ANP ضریب اهمیت هر یک از شاخص ها به دست آمد و مهم ترین عامل در الگوی توسعه مناطق شهری تعیین گردید. نتایج حاکی از آن است که معیارهای فضایی _کالبدی با میزان 170/0، و جمعیتی با میزان 158/0 بیشترین و معیارهای اقتصادی با 052/0 و طرح و سیاست های دولت با 035/0 کمترین تاثیر را در رشد و توسعه شهر یزد دارند. از آنجا که منطقه یک در شمال شهر یزد به علت دارا بودن بافت فرسوده کمتر و منطقه 3 در جنوب به علت عدم وجود زمین های کشاورزی، مستعد توسعه می باشند، می توان این مناطق را جهت گسترش آتی شهر پیشنهاد داد.
۱۰۸.

تحلیل عوامل مؤثر بر آسیب های اجتماعی در ساختار کالبدی محلات حاشیه نشین شهر یزد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی توسعه کالبدی سال پنجم پاییز ۱۳۹۹شماره ۳ (پیاپی ۱۹) 115 - 128

کلیدواژه‌ها: حاشیه نشینی آسیب های اجتماعی ارتکاب جرائم شهر یزد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۸ تعداد دانلود : ۱۷۵
آسیب های اجتماعی از مسائل مهم امروزی محسوب می شود که  به طور روز افزون در کشورهای مختلف افزایش می یابد. بسیاری اعتقاد دارند بی نظمی ها، ناهنجاری ها، بیکاری، اعتیاد، فقر، خودکشی و طلاق از جمله آسیب های اجتماعی اند که منشأ آن ها عوامل فردی، روانی، محیطی و اجتماعی است. گسترش آسیب های اجتماعی و افزایش آسیب پذیری جوامع؛ هزینه های گزافی را به حاکمیت ها تحمیل کرده است. از این رو، سیاستگذاران، مجریان، مدیران، ذینفعان و همچنین محققان دغدغه دارند که این موضوع را در اولویت قرار داده و تلاش می کنند تا زمینه پیدایش و گسترش پدیده آسیب های اجتماعی را بررسی کنند و مانع از پیدایش و کاهش گسترش آنها شوند. بنابراین، این تحقیق درصدد است عوامل مؤثر بر آسیب های اجتماعی در مناطق حاشیه نشین شهر یزد را بررسی و  برای کاهش و کنترل این آسیب ها راهکارهای مناسبی ارائه کند. این پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی است که آمار و اطلاعات آن، با پیمایش به دست آمده است. جامعه آماری این پژوهش را خانوارهای ساکن در محلات کشتارگاه، امیرآباد، سجادیه، نصرآباد، کسنویه، مهدی آباد، فهادان، مریم آباد، چرخاب و سیدالشهدا تشکیل می دهند که با استفاده از فرمول کوکران نمونه ای با حجم 284 خانوار با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد بیکاری، پایین بودن سطح درآمدی خانواده (پدر و فرزند ذکور) و کیفیت مسکن مهمترین عوامل مؤثر بر شکل گیری آسیب های اجتماعی در محلات حاشیه نشین شهر یزد بوده اند. بر اساس نتایج میان مهاجرت و آسیب های اجتماعی رابطه معناداری وجود نداشته است و اعتماد و اطمینان به همسایه در مناطق حاشیه نشین مؤثرترین شاخص بر امنیت اجتماعی بوده است. به عبارتی در محلات مورد مطالعه به ازای یک واحد افزایش در متغیر اطمینان به همسایگان در محله، به مقدار 442/7 در میزان احساس امنیت تغییر ایجاد شده است.
۱۰۹.

واکاوی تأثیر مؤلفه های مدیریت دانش بر عملکرد مدیریت شهری (مطالعه موردی: شهر یزد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای انسانی دوره ۵۳ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۱۱۷) 999 - 1013

کلیدواژه‌ها: شهرداری ها شهر یزد مدیریت دانش مدیریت شهری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۶ تعداد دانلود : ۴۲۲
مدیریت دانش تضمین کننده برتری های بلند مدت برای سازمان ها و جوامع و میزان بهره گیری آن ها از سرمایه های انسانی، فکری ، و اطلاعاتی است. شناخت مدیریت دانش ، به عنوان یک روح حاکم بر اعمال سازمانی و اثربخشی د ر توسعه مدیریت شهری ، ضروری است. پژوهش حاضر از نوع مطالعات کاربردی است. با توجه به ماهیت موضوع و مؤلفه های مورد بررسی، رویکرد حاکم بر آن مجموعه ای از روش های «توصیفی - تحلیلی و همبستگی» است. اطلاعات و داده ها به دو صورت اسنادی و پیمایشی (پرسش نامه) جمع آوری شده است. مدیران، معاون ا ن و کارشناسان شهرداری های شهر یزد (287 نفر) جامعه آماری تحقیق حاضر را تشکیل می دهند، که با استفاده از فرمول کوکران تعداد حجم نمونه 102 نفر تعیین شده که بر اساس اصل « تسهیم به نسبت» در شهرداری های شش گانه شهر یزد تقسیم شده است. در این پژوهش ، برای تعیین پایایی پرسش نامه، از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است که با استفاده از پیش آزمون بر ر وی سی پرسش نامه مقدماتی، آلفای پرسش نامه مدیریت دانش برابر با 964 / 0 و پرسش نامه مدیریت شهری برابر 957 / 0 ب ه دست آمد . همچنین ، برای تجزیه و تحلیل داده ها از رویکرد آماری مدل سازی معادله های ساختاری ( SEM ) و آزمون تحلیل عاملی تأییدی مرتبه دوم استفاده شده است. نتایج حاکی از آن است که مدیریت دانش تأثیر مثبت و معناداری و بسیار زیادی د ر مدیریت شهری دارد که مقدار آن برابر با 88 / 0 است و حدود 77 درصد از واریانس مدیریت دانش را تبیین می کند. مدیریت دانش تضمین کننده برتری های بلند مدت برای سازمان ها و جوامع و میزان بهره گیری آنها از سرمایه های انسانی، فکری و اطلاعاتی است. شناخت مدیریت دانش به عنوان یک روح حاکم بر اعمال سازمانی و اثربخشی که می توان بر توسعه مدیریت شهری داشته باشد، پیاده سازی آن ضروری است.
۱۱۰.

مهم ترین ویژگی های فیزیکی، شیمیائی و کانی شناسی گرد و غبار اتمسفری شهر یزد در مرکز ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای طبیعی دوره ۵۳ بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۱۱۵) 21 - 36

کلیدواژه‌ها: اندازه ذرات خصوصیات شیمیایی کانی شناسی منشأ گرد و غبار نسبت غنی شدگی شهر یزد ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۷ تعداد دانلود : ۲۷۲
پدیده گرد و غبار یکی از مخاطرات اقلیمی و زیست محیطی مهم در مناطق خشک و نیمه خشک جهان است. این مطالع ه برای بررس ی برخ ی از مهم ترین ویژگی های گرد و غبار اتمسفری شهر یزد، به عنوان یکی از شهرهای مهم مناطق خشک کشور ایران، انجام شده است. از زمستان 1397 تا تابستان 1398 به صورت فصلی در 30 نقطه از شهر یزد با استفاده از تله رسوب گیر از گرد و غبار اتمسفری نمونه برداری شد. همچنین، برای مقایسه نتایج گرد و غبار اتمسفری با خاک منطقه، 30 نمونه مختلف خاک سطحی از عمق 0-10 سانتی متری از مناطق نزدیک نقاط نمونه برداری گرد و غبار تهیه شد. سپس، برخی ویژگی های شیمیایی و فیزیکی از جمله بافت، pH، هدایت الکتریکی، غلظت نیترات، بی کربنات، فسفر، گوگرد، سدیم، پتاسیم، منیزیم، و کلر در نمونه های گرد و غبار و خاک، همچنین نسبت غنی شدگی عناصر در گرد و غبار تعیین شد. کانی شناسی ذرات گرد و غبار نیز با آنالیز XRD مشخص شد. کلاس بافت خاک در هر چهار فصل مورد بررسی سیلت لوم محاسبه شد. نتایج نشان داد عناصر کلر و گوگرد در گرد و غبار نسبت به خاک سطحی به طور قابل توجهی غنی شده اند. کوارتز، کلسیت، و آلبیت کانی های اصلی و کلریت، ایلیت، مسکویت، و دولومیت به عنوان کانی های فرعی گرد و غبار تعیین شد. با توجه به نتایج آنالیز XRD و اثبات حضور کانی کلسیت و آلبیت به عنوان کانی های اصلی و وجود کانی کلریت به عنوان کانی فرعی در این منطقه، همچنین با توجه به همبستگی بالا و مثبت یون های کلر، نیترات، پتاسیم، و سدیم با شوری در گرد و غبار وج ود ترکیبات مختلف این املاح خصوصاً ترکیبات کلرید سدیم و گچ در گرد و غبار منطقه مطالعاتی پ یش بینی می شود. بر اساس شباهت بین کانی شناسی نمونه های گرد و غبار در منطقه با کانی شناسی خاک منطقه، احتمالاً می توان یکی از منابع گرد و غبار منطقه را بیابان های اطراف شهر یزد دانست.
۱۱۱.

الگوی مناسب سازی فضاهای گردشگری ویژه معلولین و جانبازان مطالعه موردی: شهر یزد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری شهری دوره ۸ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 17 - 33

کلیدواژه‌ها: معلولین و جانبازان مناسب سازی فضاهای گردشگری شهر یزد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۱ تعداد دانلود : ۶۶۳
ثبت جهانی شهر یزد و هویت تاریخی فرهنگی آن، نقطه عطفی برای مدیران شهری و متولیان امر گردشگری بوده که با برنامه ریزی های صحیح و مناسب سازی فضاهای گردشگری در راستای گردشگری پایدار، گردشگران را از تمامی اقشار به این شهر جلب کنند. مناسب سازی فضاها به ویژه فضاهای گردشگری برای افراد دارای محدودیت های حرکتی، نمود تأمین عدالت و ایمنی اجتماعی در دسترسی هاست. در پژوهش توصیفی- تحلیلی حاضر، هدف ارائه الگوی مناسب سازی فضاهای گردشگری جهت دسترسی معلولین و جانبازان است که برای این منظور از رویکرد استراوس و کوربین در نظریه برخاسته از داده استفاده گردید. جامعه آماری متشکل از خبرگان، فعالان و متخصصین حوزه گردشگری بوده است. حجم نمونه در حین فرایند پژوهش مشخص و از نمونه گیری تئوریکی استفاده شده است. اشباع نظری تا نمونه 15 تا حدودی شکل گرفت اما روند پژوهش تا 24 ادامه یافت. برای تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار اطلس تی آی استفاده شد و مدل پارادایمی آن ارائه گردیده است. نتیجه حاصل از این تحقیق ارائه مدلی است که در آن روابط مؤلفه ها و مقوله ها با داده های فرآیند تحقیق به تصویر کشیده می شود و در بسترهای موردنیاز در قالب شرایط زمینه ای از قبیل جامعه پذیری، نیروی انسانی، دانش فنی و تجارب گردشگری و شرایط مداخله گر، راهکارهایی ازجمله مشارکت محوری، عملکردگرایی و ارتباطات بیان می گردد. در این بستر چهار دسته از عوامل به ایفای نقش می پردازند که عوامل مدیریتی در کنار عوامل ساختاری، فردی و عملکردی در ارتقای وضعیت مناسب سازی ها تأثیرگذار بوده اند. در الگوی مطلوب مناسب سازی فضاهای گردشگری بر لزوم توجه جدی تر به الگوهای مدیریتی نوین و مشارکتی و لزوم ایفای نقش پررنگ تر بخش خصوصی در کنار نقش تسهیلگری دولت تأکید می شود. به جز نقش حمایتی و نظارتی دولت، باید به عوامل زیرساختی، اقتصادی، آگاهی و شناختی، نگرشی و آموزشی و نیز ویژگی های خاص فضاهای گردشگری نیز توجه نمود.
۱۱۲.

ارزیابی کیفیت خدمات دفاتر گردشگری مبتنی بر ادراک مراجعان (موردمطالعه: شهر یزد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری و توسعه سال هشتم بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۱۸) 210 - 230

کلیدواژه‌ها: خدمات گردشگری مدل کیفیت خدمات دفاتر گردشگری شهر یزد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۱ تعداد دانلود : ۲۳۱
سفر واژه ای کوچک اما پرمعناست که از آغاز آفرینش همراه بشر بوده است. اگر بر سفر نام گردشگری نهاده و آن را از منظر اقتصاد مطالعه کنیم با یکی از سودآورترین صنایع در عرصه بین المللی روبرو می شویم. در همین راستا دفاتر گردشگری سهم به سزایی در این عرصه دارند. این پژوهش به منظور ارزیابی کیفیت خدمات دفاتر گردشگری با استفاده از روش سروکوال که ابزاری برای اندازه گیری کیفیت خدمات و شناسایی و تحلیل شکاف های موجود بین انتظارات و ادراکات دریافت کنندگان خدمات می باشد، انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش 384 نفر از مراجعه کنندگان به دفاتر خدمات گردشگری در شهر یزد تعیین شده است. نتایج پژوهش بیانگر این است که بین خدمات مورد انتظار و خدمات ارائه شده به مشتریان از سوی این دفاتر، در کلیه ابعاد پنج گانه کیفیت خدمات شکاف معناداری وجود دارد. با این نتایج دفاتر خدمات گردشگری نتوانسته اند سطح انتظارات مشتریان را در این ابعاد پوشش دهند؛ بنابراین این دفاتر باید تلاش کنند تا این فاصله ها را کاهش دهند.
۱۱۳.

شناسایی و تحلیل مؤلفه های توسعه گردشگری کودک از منظر ویژگی های فرهنگی، زیرساختی و ظاهری مقصد (موردمطالعه: شهر یزد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری و توسعه سال نهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۲۳) 97 - 112

کلیدواژه‌ها: گردشگری کودک ویژگی های فرهنگی مقصد ویژگی های زیرساختی مقصد ویژگی های ظاهری مقصد شهر یزد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۸ تعداد دانلود : ۴۱۴
تاکنون در حدود 330 نوع گردشگری شناسایی شده است که هرکدام خواسته های گروه متفاوتی از افراد را موردتوجه قرار می دهد. کودکان به عنوان اعضای حمایت پذیر جامعه دارای نیازها و انتظارات منحصر به فردی هستند و توجه به شکوفاسازی استعدادها و آموزش صحیح آن ها از الزامات توسعه است. گردشگری کودک به در نظر گرفتن خواسته های این گروه از جامعه و ایجاد تجربه مطلوب برای آن ها در سفر می پردازد. بنابراین لازم است تا با شناخت صحیح ویژگی ها و تنوع نیازهای آن ها برنامه ریزی مناسب و متناسبی در توسعه توانمندی های مقصد صورت پذیرد. پژوهش حاضر با هدف شناخت مؤلفه های توسعه گردشگری کودک از منظر فرهنگی، زیرساختی و ظاهری مقصد انجام شده است. به این منظور پس از شناخت شاخص های اثرگذار بر گردشگری کودک و نیازهای آن ها از ادبیات پژوهش، پیمایشی میان نمونه منتخب از گردشگران شهر یزد انجام شده است. تحلیل داده های گردآوری شده با روش تحلیل عاملی اکتشافی منجر به شناسایی 5 مؤلفه اصلی در توسعه گردشگری کودک شد. سپس با اجرای مدل ساختاری از مؤلفه های با روش تحلیل عاملی تائیدی اعتبار متغیرهای استخراج شده مورد سنجش قرار گرفت. نتایج نشان می دهد ویژگی های بصری و ظاهری مقصد با 583/14 درصد واریانس تبیین شده مهم ترین عامل در توسعه گردشگری کودک بوده و به ترتیب ویژگی های اجتماعی-فرهنگی، امکانات و فنّاوری، رویدادهای اجتماعی، و زیرساخت ها و امکانات فیزیکی، به دنبال آن قرار می گیرند.
۱۱۴.

تحلیل تعاملات شبکه ای کسب و کارهای حوزه گردشگری با تمرکز بر رویکرد تحلیل شبکه های اجتماعی (مورد مطالعه: شهر یزد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری و توسعه سال دهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۲۶) 107 - 124

کلیدواژه‌ها: کسب و کار گردشگری تعاملات کسب و کارها شبکه گردشگری شهر یزد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۸ تعداد دانلود : ۳۵۱
در چند دهه اخیر، فعالان عرصه گردشگری در مناطق گردشگری با ارائه ایده های نوین و خلاقانه در حوزه های مختلف گردشگری شهری، اقدام به ایجاد و اشاعه کسب و کارهای جدید و اشتغال نوین نمودند. یکی از مهمترین مباحث و چالش در حوزه شبکه کسب و کارهای گردشگری، درجه و وضعیت تعاملات و روابط بین این کسب و کارها و کارآفرینان آنها است. شهر یزد با دارا بودن سرمایه های گردشگری طبیعی و انسانی از مناطق مهم گردشگری کشور به شمار می رود. به منظور برنامه ریزی مطلوب گردشگری، ضرورت دارد تا جایگاه و قدرت هر یک از کسب و کارهای گردشگری و کارآفرینان و درجه قدرت و مرکزیت هر کسب و کار و نوع، تاثیرگذاری و تعاملات هر یک از کارآفرینان در شبکه کسب و کارهای گردشگری مورد تحلیل قرار گیرد. بنابراین هدف اصلی پژوهش، تحلیل تعاملات و روابط بین کسب و کارهای شهر یزد است. این پژوهش از نوع کاربردی بوده و از داده های کتابخانه ای و میدانی جهت گرداوری داده ها استفاده می شود. نمونه آماری اصلی پژوهش نیز کارآفرینان و صاحبان کسب و کارهای گردشگری در شهر یزد بوده که به صورت تمام شماری و آگاهانه بوده است. تجزیه و تحلیل داده ها نیز بر پایه نظریه شبکه ای و رویکرد شبکه های اجتماعی و با استفاده از نرم افزار ucinet است. بر اساس نتایج نهایی پژوهش، میزان تراکم و تعاملات یک سویه و دوسویه بین کسب و کارها در بعد تبادل گردشگران و مدیریت مقصد، در سطح نسبتا خوب و در بعد اطلاعات، در سطح متوسط و در بعد مالی، در سطح ضعیف است.
۱۱۵.

پیش بینی تعداد گردشگران بر اساس رکوردهای اطلاعاتی گوگل ترندز با روش یادگیری ماشینی (موردمطالعه: گردشگران شهر یزد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری و توسعه سال دهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۲۷) 67 - 79

کلیدواژه‌ها: پیش بینی تعداد گردشگران تقاضای گردشگری گوگل ترندز یادگیری ماشینی شهر یزد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۹ تعداد دانلود : ۲۶۶
با توسعه صنعت گردشگری و رشد کسب وکارهای مرتبط، کسب اطلاعات به روز در برنامه ریزی صحیح و برآورد دقیق تعداد گردشگران، به منظور به کارگیری کارآمد منابع با هدف توسعه زیرساخت ها و افزایش درآمد، ضروری است. وجود برنامه های دقیق درنهایت به ارتقای سطح رضایت گردشگران ورودی منجر می شود. با توسعه فرهنگ جست وجوگری اطلاعات، گردشگران معمولاً پیش از آغاز سفر، به جست وجوی اطلاعات مربوط به اقامتگاه ها و خدمات گردشگری موجود در مقصد، از طریق منابع اینترنتی، اقدام می کنند. در پژوهش حاضر، با استفاده از داده های منتخب مربوط به پرس وجوهای کاربران سراسر جهان در موتور جست وجوی گوگل درمورد امکانات و توانمندی های گردشگری شهر یزد، تعداد گردشگران آتی این شهر پیش بینی شده است. داده های پژوهش را آمارهای جست وجوی کاربران تشکیل می دهد که از سامانه گوگل ترندز پایین گذاری شده و با استفاده از روش یادگیری ماشینی مدل پیش بینی، طراحی و اعتبارسنجی شده است. پس از آماده سازی و تحلیل داده ها، مشخص شد که پرس وجوهای ثبت شده در گوگل ترندز، قدرت فراوانی (بیش از 95 درصد) در پیش بینی تعداد گردشگران شهر یزد در بازه زمانی سال 2014 تا 2019 در مقاطع ماهانه دارد
۱۱۶.

ارائه مدل ساختاری تفسیری از شاخص های تحقق پذیری شهر خلاق (مطالعه موردی: منطقه 3 شهر یزد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش و برنامه ریزی شهری سال دوازدهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۴۶ 94 - 110

کلیدواژه‌ها: خلاقیت شهر خلاق شهر یزد مدل سازی ساختاری تفسیری (ISM)

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۶ تعداد دانلود : ۲۰۲
در شهرهای امروزی جای خالی فضاهایی برای جذب و نگهداشت گروه های شهری خلاق بیشتر احساس می شود. فضاهایی که بتوانند هم محلی برای بروز خلاقیت شهروندان بوده و هم به عنوان فضایی برای تعاملات و فعالیت های دانش محور و خلاقانه در شهر در جذب افکار نوآورانه شهروندان نقش آفرینی کنند. هدف از این پژوهش، ارائه مدلی جهت بررسی شاخصه های شهر خلاق در منطقه 3 شهر یزد است. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی و از نظر ماهیت، کاربردی است. با مرور ادبیات پژوهش و اخذ نظر خبرگان، 10 شاخص اصلی شناسایی شده؛ سپس پرسشنامه ماتریسی ساخت یافته برای تعیین ارتباطات بین این شاخص ها تدوین و داده های حاصل از پرسشنامه با استفاده از مدل سازی ساختاری تفسیری (ISM)، تحلیل و در 8 سطح در یک شبکه تعاملی ترسیم شد. همچنین، قدرت نفوذ و میزان وابستگی این شاخص ها نسبت به هم بررسی شد. طبق یافته های پژوهش، پرنفوذترین شاخص در ماتریس قدرت نفوذ-وابستگی، شاخص «آموزش عالی» و وابسته ترین شاخص «سرزندگی فضای شهری» است؛ در نتیجه، شاخص «آموزش عالی» یکی از مهمترین و کلیدی ترین شاخص های شهر خلاق و «سرزندگی فضای شهری» متأثر از دیگر شاخص های شهر خلاق می باشد. لذا تحقق شهر خلاق در گرو توجه ویژه مسئولان به شاخص «آموزش عالی» در منطقه 3 شهر یزد است و باید سازمان های مربوطه با این نگرش، برنامه های بلندمدت خود را جهت تحقق شهر خلاق طراحی کنند. در نتیجه راهبردهایی همچون استفاده از توانایی های دانشگاه های همکار جهت انجام پروژه های خلاقیت محور، برگزاری کارگاه های خلاقیت و کارآفرینی در زمینه هنرهای بومی و صنایع دستی، استفاده از تسهیلات دولتی و سرمایه گذاری بخش خصوصی پیشنهاد می شود.
۱۱۷.

تحلیل اکتشافی عوامل مؤثر بر احساس ناامنی در فضاهای سبز شهری (نمونه موردی: پارک های ناحیه ای شهر یزد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای انسانی دوره ۵۳ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۱۱۸) 1191 - 1208

کلیدواژه‌ها: احساس ناامنی پارک های ناحیه ای فضای سبز نیروی انتظامی شهر یزد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۷ تعداد دانلود : ۲۲۶
امروزه ، مقول ه امنیت شهری ب ه ویژه در فضاهای عمومی مانند پارک ها و فضاهای سبز ، که همواره مأمنی برای آرامش و تفریح شهروندان است، حائز اهمیت بسیاری است. زیرا شهروند در مقصد مورد نظر اگر احساس امنیت ن کند، گذران اوقات فراغتش را در خانه ، به رفتن به فضاهای سبز ، ترجیح خواهد داد. در پژوهش حاضر ، نظر به اهمیت موضوع فوق ، به بررسی عوامل مؤثر بر احساس ناامنی در پارک های ناحیه ای شهر یزد پرداخته شده است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی است و از نظر روش تحقیق رویکردی اکتشافی و توصیفی- تحلیلی دارد. جامع ه آماری پژوهش را شهروندان ساکن در شهر یزد (529673 نفر) تشکیل می دهند که از میان آن ها 384 شهروند به عنوان حجم نمونه و به صورت تصادفی ساده در سطح پارک های ناحیه ای شهر یزد در دو مرحله (مصاحب ه نیمه ساختاریافته با شهروندان در مرحل ه اول در جهت شناسایی نماگرهای اثرگذاری بر احساس ناامنی و تکمیل پرسش نامه در جهت عامل بندی نماگرها و بررسی میزان اثر هر عامل در مرحل ه دوم) انتخاب ش ده اند. در این پژوهش برای تجزیه و تحلیل داده ها از یافته های کیفی (تحلیل محتوای مصاحبه ها در نرم افزار تحلیل کیفی مکس کیودا) و کمی (تحلیل عاملی اکتشافی) استفاده ش د. بر اساس نتایج پژوهش ، 27 نماگر در قالب 5 عامل مؤثر بر احساس ناامنی در پارک های ناحیه ای توسط جامع ه میزبان شناسایی و وزن دهی ش د. از میان عامل های مورد بررسی، عدم مطلوبیت زیرساخت های نظامی- انتظامی با مقدار ویژ ه 179 / 10 و درصد واریانس 699 / 42 مهم ترین عامل مؤثر بر احساس ناامنی شهروندان و عامل محدودکنند ه فردی- اجتماعی با مقدار ویژ ه 449 / 1 و درصد واریانس 367 / 5 کم اهمیت ترین عامل بوده است.
۱۱۸.

تبیین جایگاه مسجد جامع یزد در ایجاد حس مکان و هویت به فضای کالبدی شهر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی سال ۱۶ بهار ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۶۱) 127 - 150
تعداد بازدید : ۴۶۰ تعداد دانلود : ۲۴۰
در گذشته مساجد جامع تعیین کننده الگوی کلی و هویت مشترک شهرهای اسلامی به شمار می رفتند، به تعبیری مفهوم شهر اسلامی با وجود مسجد جامع تحقق می یافت و در این شهرها به زیباترین وجه هویت کالبدی و بصری آنها به نمایش گذاشته می شد. اما امروزه سیمای بیرونی عناصر شهری و در نتیجه کالبد شهر انعکاس دهنده هویت ساکنان آن نیست و نیز عنصر هویت بخش دیگر در شهرهای جدید دیده نمی شود. اما در شهر تاریخی یزد مسجد جامع کبیر به عنوان یکی از نمادهای مادی و معنوی و هویت بخش به کالبد شهر همچنان مورد توجه شهروندان است. در این مقاله که به شیوه توصیفی و تحلیلی نوشته شده و تکنیک گردآوری اطلاعات آن به صورت کتابخانه ای و میدانی بوده، سؤال اصلی پژوهش این است: آیا معماری مسجد جامع یزد در ایجاد حس تعلق مکان و هویت بخشی به یزد تأثیرگذار بوده است؟ طبق نتایج این پژوهش عناصر معماری مسجد مذکور، نوع مکان یابی بنا به ویژه در راستای قبله، ویژگی های کیفی اجزای بنا مثل مصالح، رنگ، استفاده از نمادهای مختلف، و... در هویت بخشی به کالبد یزد مؤثر بوده است.
۱۱۹.

مطالعه ی رفتار کارآفرینانه زنان در یزد: (از ساختارهای تحمیلی خود اشتغالی تا باز تعریف اجتماعی منتهی به آفرینشگری موقعیت)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی زنان سال بیست و سوم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۹۲ 153 - 172

کلیدواژه‌ها: کارآفرینی زنان خود باوری خود اشتغالی شهر یزد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۸ تعداد دانلود : ۲۶۱
هدف از این جستار واکاوی رفتارهای اقتصادی موفقیت آمیز زنان کارآفرین در شهر یزد است. تحقیق حاضر کیفی و جامعه مورد مطالعه را زنان کارآفرین در شهر یزد تشکیل می دهند. در نمونه تحقیق با 13 زن که از نظر سن، تحصیلات، نوع حرفه و وضعیت تأهل متفاوت بودند به روش نمونه گیری هدفمند و نظری انتخاب شدند. داده های پژوهش با کمک روش نظریه زمینه ای انجام گرفت که شامل کدگذاری باز، محوری و گزینشی بود. مقوله ای هستهی تحقیق، «تعامل سازنده با محدودیت» انتخاب گردید. مقوله های زمینه ای که بسترهای شکل گیری «تعامل سازنده با محدودیت» را فراهم می کنند شامل ساختارهای تحمیلی، حصارهای ذهنی و سرمایه های حمایتی هستند. در این تحقیق آفرینشگری موقعیت عامل علی موثر بر کارآفرینی زنان یزدی یوده و راهبرد اساسی زنان در کارآفرینی شامل همسوی جامعه محور، ارتقاء بخشی به خویشتن، فهم زنانه از کارآفرینی و هارمونی نقش مقولهبندی شد. عامل مداخله گر این تحقیق اثباتگری بازتابی و در نهایت پیامد حاصل از تعامل سازنده با محدودیت خود توانمند سازی تشخص داده شد.
۱۲۰.

سنجش ظرفیت بازتوسعه اراضی متروکه در اراضی صنعتی - کارگاهی شهر یزد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معماری و شهرسازی ایران دوره ۱۲ پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲۲ 69 - 82

کلیدواژه‌ها: اراضی متروکه بازتوسعه اراضی صنعتی - کارگاهی شهر یزد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۳ تعداد دانلود : ۲۰۰
رشد جمعیت شهرها و شهرنشینی مدیران و نظریه پردازان شهری را در پی راه حل های درست توسعه شهری سوق داده است. در دو دهه 1980و 1990میلادی بازتوسعه اراضی متروکه در زیرمجموعه سیاست توسعه درون زا مطرح شد. این سیاست به بازتوسعه پهنه های درون شهرها که آلوده، روبه زوال، متروکه و دارای پتانسیل هایی نظیر تأسیسات - تجهیزات شهری هستند، می پردازد. این مقاله بر محور سنجش ظرفیت بازتوسعه اراضی متروکه (نمونه موردی: اراضی صنعتی - کارگاهی شهر یزد) شکل گرفته است. روش آن توصیفی - تحلیلی می باشد. ابتدا معیارها و شاخص های مناسب از مبانی نظری استخراج شده اند. سپس معیارها و شاخص ها با استفاده از تکنیک دلفی و فرآیند تحلیل شبکه ای (ANP) در نرم افزار Super Desition وزن دهی شده اند. در گام بعدی نمونه ها بر اساس وزن معیارها در نرم افزار ARC GIS مورد بررسی و در آخر ظرفیت باز توسعه اراضی در 5 دسته (قابلیت بسیار بالا، قابلیت بالا، قابلیت متوسط، قابلیت پایین و قابلیت  بسیار پایین) حاصل شده است. نتایج نشان می دهد که قطعه های زمین موجود در بافت میانی و مرکزی شهر یزد دارای قابلیت توسعه بسیار بالا و بالا می باشند. در بین این قطعه های زمین، قطعه هایی با دسترسی مناسب به معابر و متروکه از قابلیت توسعه بسیار بالا برخوردار می باشند. بنابراین به ترتیب موقعیت در شهر، آمادگی مالک (وضعیت فعالیت)، دسترسی به معابر و مساحت دارای اهمیت هستند. همچنین نسبت پایین مساحت اراضی با قابلیت توسعه بسیار بالا و بالا به کل اراضی (%35.8)، نشان دهنده ظرفیت پایین باز توسعه می باشد؛ در حالی که توسعه مجدد این اراضی می تواند سرزندگی و پویایی دوباره بافت پیرامون را به دنبال داشته باشد.