تلویزیون

خانه، به مثابه ی شبکه ای پیچیده از سازه های معماری، اشیاء، مفاهیم، انسان ها و ... همواره در معرض تغییر بوده و هست. هر یک از این عناصر به عنوان کنشگری فعال، نقشی را در تغییر خانه و فضاهای خانگی بازی می کنند. بازشناسی میزان عاملیت و نقش هر یک از این بازیگران در شبکه ی خانه و تغییرات آن، می تواند به فهم بیشتر و بهتر خانه به عنوان نهادی پویا و چند بعدی کمک کند. تلویزیون از جمله بازیگران مهم فضای خانگی است که تغییرات مهمی را در فرم، عملکرد و معنای خانه بوجود آورده است. با وجود اهمیت بسیار محتوای تلویزیون، این پژوهش بر روی نقش فرهنگ مادی تلویزیون و میزان عاملیت آن در تغییرات خانه تمرکز نموده است. برای دستیابی به این منظور، این پژوهش از روش مردم نگاری بهره برده است. داده های مورد نیاز از سه منبع مصاحبه های عمیق نیمه ساختاریافته با ساکنین خانه های طبقه متوسط شهر تهران در بازه زمانی مورد نظر، آلبوم های عکس های خانوادگی و مطالب و تصاویر مجلات عامه پسند، تامین شده و در نهایت با کمک نرم افزار اطلس.تی مورد تحلیل موضوعی قرار گرفته اند. یافته ها نشان می دهند که با وجود مقاومت های شدید ایدئولوژیک و اقتصادی، تلویزیون توانست به سرعت فرآیند خانگی شدن را طی کند. فرآیندی که در آن می بایست چهار دسته ملاحظات فضایی، عملکردی، زیبایی شناختی و فرهنگی- اجتماعی درنظر گرفته می شدند. دستگاه تلویزیون پس از خانگی شدن، علاوه بر تغییر عملکردها و مفاهیم مرتبط با خانه و زندگی خانگی، مثل درون/ بیرون، عمومی/ خصوصی و ... در تغییرات کالبدی فضاهای خانگی، بخصوص در تغییر سازماندهی فضایی، تغییر کانون فضایی و حرکت به سمت پلان باز، دارای عاملیت بوده است.

در عصر حاضر، با افزایش تعاملات فرهنگی میان کشورها به واسطه رسانه ها، توجه به اصول اخلاقی در این عرصه امری ضروری است. جمهوری اسلامی ایران با راه اندازی شبکه های تلویزیونی برون مرزی به دنبال تسهیل ارتباطات میان فرهنگی با کشورهایی است که به لحاظ شاخصه های فرهنگی تفاوت زیادی با ایران دارند. این پژوهش با توجه به نقش این رسانه ها در تقویت پیوندهای فرهنگی، معرفی آداب و رسوم ایرانی، روایت گری و تحلیل مسائل جهانی از یکسو و کمبودهای موجود در ادبیات علمی در این حوزه از سوی دیگر، با رویکرد توصیفی-تحلیلی و روش مطالعه کتابخانه ای، بر اخلاق رسانه ای اسلامی در ارتباطات میان فرهنگی، به ویژه در رسانه های برون مرزی جمهوری اسلامی متمرکز شده است و اصول و ضوابط اخلاق رسانه ای اسلامی را در سه بعدِ «ارسال کننده پیام رسانه ای، مدیریت محتوای پیام و توجه به کرامت و شرایط مخاطب» استخراج نموده است. نتایج نشان می دهد که اصول اخلاقی اسلام، چارچوب جامعی برای تنظیم ارتباطات میان فرهنگی ارائه می دهد و می تواند راهنمای مؤثری برای توسعه الگوهای اخلاقی رسانه های برون مرزی باشد و بهبود ارتباطات میان فرهنگی با کشورهای جهان را تسهیل نماید.

هدف از پژوهش حاضر تحلیل ساختار برنامه ها و نقش های کارکردی شبکه های تلویزیونی منتخب ورزشی بود. روش انجام پژوهش حاضر از نظر راهبرد، توصیفی، از نظر مسیر اجرا، تحلیل محتوا، براساس هدف، کاربردی، از نظر زمانی، حال نگر، از نظر شیوه جمع آوری داده ها، اسنادی و از نظر دوره زمانی، مقطعی بود. ابزار جمع آوری اطلاعات، برگه کدگذاری محقق ساخته بود که به بررسی محتوا و ساختارها در بین شش شبکه ورزشی نامبرده پرداخت و ضریب عینیت برگه کدگذاری از طریق کاپا 89% به دست آمد. جامعه آماری پژوهش شش شبکه ورزشی ESPN، یورو، اسکای، رای، الجزیره و شبکه ورزش ایران بود. مبنای انتخاب شبکه های ورزشی گستردگی پوشش جغرافیایی بود. نمونه آماری پژوهش نیز به صورت خوشه ای–تصادفی از بین سیزده هفته انتخاب شد. برنامه ها به مدت چهارده روز تحلیل شد که در محدوده زمانی 21 مارس تا 4 آوریل 2015 مورد بررسی قرار داشت. از آمار توصیفی همچون درصدها و شکل به منظور توصیف متغیرها در بین شش شبکه استفاده شد. همچنین برای تحلیل از آزمون خی دو داده ها استفاده شد. نتایج نشان داد که تفاوت معنا داری در سطح 0/01≥P در متغیرهای جنسیت، نقش های کارکردی، مؤلفه های چهارگانه ورزش، زمینه تولید و محور تولید برنامه های ورزشی در شبکه های مورد نظر وجود داشت.