پژوهش در روش های آموزش

پژوهش حاضر با هدف تحلیل ساختار شبکه اجتماعی هم نویسندگی کتب اعضای هیئت علمی رشته علوم تربیتی دانشگاه های دولتی شهر تهران انجام گردید. در این پژوهش از رویکرد علم سنجی و تحلیل شبکه های اجتماعی استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش کتب منتشرشده اعضای هیئت علمی رشته علوم تربیتی دانشگاه های دولتی شهر تهران است که توسط سازمان های انتشاراتی چاپ گردیده و در سایت خانه کتاب نمایه شده است. با روش نمونه در دسترس 643 کتاب بررسی شد. در این پژوهش ابتدا به بررسی الگوهای هم نویسندگی در کتب اعضای هیئت علمی رشته علوم تربیتی پرداخته و سپس با رویکرد علم سنجی به مطالعه ساختار شبکه هم نویسندگی با استفاده از شاخص های کلان چگالی یا تراکم، ضریب خوشه بندی، قطر شبکه ، اتصال و میانگین فاصله پرداخته شد و برای بررسی عملکرد هر یک از اعضا از شاخص های خرد مرکزیت درجه، بینیت، نزدیکی و بردار ویژه استفاده گردید. بررسی الگوهای هم نویسندگی بین اعضای هیئت علمی نشان داد که بیشترین میزان هم نویسندگی در بین جامعه مورد مطالعه  به صورت 231 مورد دونویسندگی (36 درصد)،  104 مورد به صورت سه نویسندگی (16 درصد) ، 32 مورد به صورت چهارنویسندگی (5 درصد)، 46 مورد به صورت پنج نویسندگی و بیشتر (7 درصد) بوده است. سهم تک نویسندگی در این بین 230 مورد (36 درصد)  گزارش شده است. به بیان دیگر 64 درصد کتاب ها به صورت مشارکتی منتشرشده است. شبکه هم نویسندگی کتب اعضای هیئت علمی رشته علوم تربیتی از تعداد 106 گروه و 100 پیوند تشکیل شده است. همچنین بررسی شاخص های کلان شبکه اجتماعی هم نویسندگی در جامعه مورد مطالعه نشان دهنده آن است که این ساختار، به دلیل چگالی کم آن از انسجام پایینی برخوردار بوده و شبکه هم نویسندگی کتب اعضای هیئت علمی علوم تربیتی، شبکه ای گسسته و دارای روابط بسیار کم میان گروه های مختلف است. تحلیل شاخص های خرد نشان می دهد که با توجه به شاخص مرکزیت افرادی چون محمود مهرمحمدی، کوروش فتحی واجارگاه و محمد عطاران و خسرو باقری، از جایگاهی برجسته و میزان نفوذ و قدرت آن ها در شبکه، نسبت به سایر اعضا، بالاتر بوده و دارای بیشترین قدرت تأثیرگذاری علمی هستند و این افراد به نوعی جریان اطلاعات در شبکه را کنترل می کنند.

هدف پژوهش حاضر، پیش بینی پیشرفت تحصیلی دانشجویان دانشگاه جامع علمی کاربردی استان قم بر اساس نگرش به رشته تحصیلی، آینده شغلی و نیازهای بازار کار بر اساس پژوهش های انجام شده و از نظر نوع، توصیفی - پیمایشی و از نظر روش از نوع هم بستگی است. جامعه آماری پژوهش متشکل از دانشجویان مراکز آموزش علمی کاربردی قم می باشد (2500 نفر). حجم نمونه از طریق نرم افزار GPower ، 175 نفر تعیین و اعضای نمونه به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل دو پرسش نامه استاندارد است و معدل دانشجویان نیز، به عنوان شاخص پیشرفت تحصیلی منظور شد و تجزیه وتحلیل آماری داده ها از طریق آزمون هم بستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه انجام شد. ارزیابی پایایی پرسش نامه ها به روش آلفای کرونباخ انجام شد. مقدارهای آماره آلفا  0.82 و 0.96 به دست آمد که نشانگر پایایی مناسب ابزار است. یافته ها نشان داد با استفاده از روش تحلیل رگرسیون هم زمان، مدل معنی داری به دست آمد (0.055= مجذور R تنظیم شده و 0.05 P<  و 6.078F=)؛ این مدل  5/5 درصد از واریانس را توجیه می کند (0.055= مجذور R تنظیم شده) و نیازهای بازار کار پیش بینی کننده معنی داری گزارش نشد. همچنین رابطه منفی و معنی داری بین نگرش به رشته تحصیلی و آینده شغلی و پیشرفت تحصیلی وجود داشت.

هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر تدریس خلاقانه درس فارسی با توجه به سبک های یادگیری  وارک (VARK) بر یادگیری دانش آموزان دختر اول ابتدایی منطقه 14 تهران و از نوع تحقیقات شبه آزمایشی بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان دختر پایه اول یکی از آموزشگاه های منطقه 14 تهران در سال تحصیلی 1402-1403 بود که از بین آنها به روش نمونه گیری هدفمند و با توجه به سبک های یادگیری (با استفاده از پرسش نامه سبک های یادگیری وارک) 50 نفر انتخاب شدند و در 5 گروه 10 نفره آزمایش و کنترل قرار گرفتند. در پژوهش حاضر نمونه گیری به صورت هدفمند طبق سبک های یادگیری تعریف شده وارک به انجام رسید. رویکرد روش حاضر شبه آزمایشی به صورت پیش آزمون و پس آزمون بود که در قسمت پیش آزمون، نمرات یادگیری ثبت شد و در مرحله بعد گروه های مشخص بر اساس سبک یادگیریشان تحت آموزش تدریس خلاقانه قرار گرفتند و در انتهای جلسات آموزشی نمرات حاصل از پس آزمون پس از ثبت، تحت تحلیل کواریانس قرار گرفته و تأثیر مداخلات آموزشی بر یادگیری مورد تحلیل و ارزیابی قرار گرفت. نتایج تحلیل کواریانس نشان داد که تدریس خلاقانه بر اساس سبک یادگیری بصری تفاوت معناداری بر یادگیری درس فارسی دانش آموزان دارد (001/0 P<، F=34.796). در مقابل، سبک شنیداری تفاوت معناداری نداشت (426/0 P<، F=0.664). همچنین، سبک خواندن - نوشتنی (لمسی) نیز معنادار نبود (098/0 P<، F=3.068)، اما سبک جنبشی تفاوت قابل توجهی بر یادگیری نشان داد (001/0 P<، F=26.473). این یافته ها تأکید می کنند که شناخت ویژگی های فردی دانش آموزان و استفاده از شیوه های نوین و خلاقانه تدریس می تواند به بهبود عملکرد آموزشی و رفع چالش های یادگیری کمک کند. بنابراین نتیجه کلی پژوهش حاضر  تأکید بر اهمیت تدریس خلاقانه متناسب با سبک های یادگیری در بهبود یادگیری درس فارسی دانش آموزان دختر پایه اول ابتدایی است.

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش فشارزاهای تحصیلی و جو آموزشی بر فرسودگی تحصیلی و اهمال کاری تحصیلی دانشجو معلمان دانشگاه فرهنگیان صورت گرفت. به همین منظور از روش توصیفی تحلیلی از نوع هم بستگی و در قالب مدل سازی معادلات ساختاری استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی دانشجو معلمان دانشگاه فرهنگیان استان مرکزی در سال تحصیلی 1402-1403 بود. از این جامعه به روش نمونه گیری تصادفی 100 دانشجو معلم به عنوان نمونه انتخاب شدند. به منظور جمع آوری اطلاعات از پرسش نامه های اهمال کاری تحصیلی، فرسودگی تحصیلی، فشارزاهای تحصیلی و ادراک جو آموزشی استفاده شد. جهت تحلیل داده های گردآوری شده از روش آماری مدل سازی معادلات ساختاری و نرم افزار Smart PLS استفاده شد. در بررسی مدل های بیرونی از سه معیار پایایی، روایی هم گرا و روایی واگرا و پایایی ترکیبی و نیز برای بررسی اثر واسطه ای از آزمون بوت استراپ و ضریب تعیین برای ارزیابی مدل درونی استفاده شده است. یافته ها نشان می دهد که اهمال کاری بر فرسودگی تحصیلی، فشارزاهای تحصیلی بر اهمال کاری و فشارزاهای تحصیلی بر فرسودگی تحصیلی تأثیر مثبت و معنی داری دارند. همچنین جو خلاق بر فرسودگی تحصیلی و فشارزاهای تحصیلی بر جو خلاق تأثیر منفی و معنی داری دارند.

هدف از پژوهش حاضر پیش بینی دل زدگی تحصیلی فراگیران زبان انگلیسی مقطع متوسطه بر اساس کمال گرایی والدین با نقش میانجی تنظیم هیجانی است. روش پژوهش ( توصیفی – هم بستگی) از نوع رگرسیون (پیش بینی) است و جامعه آماری این پژوهش کلیه فراگیران زبان انگلیسی مقطع متوسطه اول مؤسسه آموزشی در شهر اهواز که در سال تحصیلی 1403-1402 مشغول فراگیری زبان انگلیسی بودند، تشکیل می دادند. نمونه آماری این پژوهش 130 نفر از فراگیران و والدین آنها هستند که از طریق روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه کمال گرایی والدین تری شورت وهمکاران (1995)، پرسش نامه دل زدگی تحصیلی پکران وهمکاران (2002) و پرسش نامه تنظیم هیجانی گراس وجان(2003) بود. جهت تجزیه وتحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی و نرم افزار SPSS نسخه 24 استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که دل زدگی تحصیلی فراگیران زبان انگلیسی با کمال گرایی والدین و نقش میانجی تنظیم هیجانی، قابل پیش بینی است؛ یا به عبارت دیگر کمال گرایی والدین با دل زدگی تحصیلی فراگیران زبان انگلیسی، از طریق تنظیم هیجانی رابطه غیرمستقیم دارد. همچنین نتایج نشان داد که کمال گرایی والدینی نابهنجار باعث دل زدگی تحصیلی بیشتر در فراگیران می شود. بر اساس یافته ها 36 درصد از دل زدگی تحصیلی توسط کمال گرایی والدین و تنظیم هیجانی پیش بینی می شود. بنابراین می توان نتیجه گرفت که کمال گرایی منفی والدین و عدم مهارت تنظیم هیجان باعث افزایش دل زدگی تحصیلی می شود.

در عصر حاضر تعلیم و تربیت بخش مهمی از زندگی افراد را تشکیل می دهد. کمیت و کیفیت تعلیم و تربیت دانش آموزان متأثر از عوامل مختلفی در خانواده و مدرسه است. در همین راستا هدف از پژوهش حاضر، بررسی رابطه سبک فرزند پروری والدین و پیشرفت تحصیلی با میانجی گری عزت نفس دانش آموزان بود. روش تحقیق توصیفی از نوع هم بستگی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه اولیا و دانش آموزان پسر ابتدایی شهرستان بوانات بود که از بین این جامعه آماری به روش نمونه گیری تصادفی ساده تعداد  398 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. داده های مورد نیاز با استفاده از پرسش نامه پیشرفت تحصیلی فام و تیلور(1994)، پرسش نامه سبک های فرزندپروری بامریند(1973) و پرسش نامه عزت نفس روزنبرگ (1965) جمع آوری شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش آمار توصیفی و استنباطی (معادلات ساختاری) استفاده گردید. نتایج نشان داد که سبک فرزندپروری سهل گیرانه و سبک فرزند پروری مستبدانه والدین اثر کاهشی (معکوس) و معنادار بر پیشرفت تحصیلی و عزت نفس دانش آموزان دارد، همچنین نتایج نشان داد سبک فرزندپروری مقتدرانه اثر افزایشی (مستقیم) و معنادار بر پیشرفت تحصیلی و عزت نفس دانش آموزان دارد. همچنین عزت نفس با پیشرفت تحصیلی رابطه مستقیم و معنادار دارد و نقش میانجی در ارتباط سبک فرزندپروری و پیشرفت تحصیلی دارد. با عنایت به نتایج حاصل می توان بیان داشت که آموزش سبک فرزندپروری مقتدرانه به والدین از سوی نهادهای آموزشی می تواند بر کیفیت پیشرفت تحصیلی و عزت نفس دانش آموزان اثربخش باشد.