ویژگی های فقه اسلامی
حوزه‌های تخصصی:
فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۶۱ تا ۸۰ مورد از کل ۱۹۷ مورد.
روشنفکران دینى و مدرنیزاسیون فقه(1)(مقاله ترویجی حوزه)
حوزه‌های تخصصی:
چکیده
سلسله مقالات حاضر با هدف ارائه گزارشى تفصیلى، جامع و مستند از شبهات و انتقاداتى تدوین یافته که در دو دهه اخیر ـ عمدتاً از سوى محافل روشنفکرى دینى ـ متوجّه فقه و اندیشه فقهى شده است، تا تصویرى گویا از آراء فقهشناسى این طیف از روشنفکران، براى فقه پژوهان عرضه شود و در حدّ توان، در زمینه سازى فرآیند آسیبشناسى فقه، گامى برداشته شود. در این مرحله، از نقد و تحلیل دقیق این اندیشهها، خوددارى شده و تنها به این نکته اکتفا شده است که جنبش فکرى این گروه از روشنفکران ـ در نگاهى کلان و فارغ از داورى پیرامون صحت و سقم آن ـ با اندیشه مدرنیته در جهان امروز، هماهنگ و همسوست. در حالى که به اعتقاد این روشنفکران، بنیان اندیشه مدرن با اندیشه دینى، سازگار نیست. از این رو، جریان فکرى این گروه از روشنفکران در ایران که از سویى، تعلّق خاطرى به باورهاى دینى دارند و از سوى دیگر، از پیش قراولان پروژه مدرنیزاسیون به شمار مىآیند، پیوسته گرفتار تناقضات فکرى و عملى بوده است.
همزیستی فقهی مذاهب و ادیان قاعده الزام و قاعده التزام(مقاله ترویجی حوزه)
حوزه‌های تخصصی:
پرسشهای نوپیدا(مقاله ترویجی حوزه)
حوزه‌های تخصصی:
دلیل عقل در دیدگاه شیخ انصاری(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
برای شناخت نقش دلیل عقل در استنباط احکام شرعی در سیره نظری و عملی شیخ انصاری (ره) بررسی متون فقهی استدلالی و اصولی وی بر اساس روش تحلیل محتوا انجام شده است. نتیجه تحقیق نشان می دهد او عقل را به عنوان رسول باطنی مطرح و حجیت آن را به این دلیل می پذیرد. وی به استقلال عقل در حکم باور دارد و قبح برخی محرمات شرعی را به دلیل عقل مستقل مستند می کند. وی نیز اعلام می دارد که دلیل عقل قطعی در تعارض با نص مقدم است و در مقام تعارض امارات، انتخاب اقوی به دلیل عقل است، در استدلال به عمومات عقل یاری کننده دلیل شرع خواهد بود. وی عقل را حاکم به اجتناب از محرمات شرعی و در مواردی درک حکم شرع را به عقل می داند و بیان می کند که در مواردی تکلیف خطاب شرعی به دلیل عقلی ساقط می شود. او وجوب تحصیل موافقت با حکم شارع را به دلیل عقلی اثبات می کند. در مواردی استصحاب را دلیلی عقلی می داند و مقدمات آن را به صورت قضیه عقلی به اثبات می رساند. شیخ انصاری دلیل عقل را مؤسس برخی قواعد کلی دانسته است.
نقش علوم قرآنى در فقه القرآن(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزه‌های تخصصی:
موضوع شناسی احکام فقهی(مقاله ترویجی حوزه)
حوزه‌های تخصصی:
پرسشهای نو پیدا فقهی (2)(مقاله ترویجی حوزه)
حوزه‌های تخصصی:
فقه حاکم(مقاله ترویجی حوزه)
منبع:
اندیشه حوزه ۱۳۷۴ شماره ۳
حوزه‌های تخصصی:
نکتهها(8)(مقاله ترویجی حوزه)
حوزه‌های تخصصی:
حکمت تکالیف و حقوق در تعالیم اسلامى
حوزه‌های تخصصی:
فقه و نیازهای جدید در دوره «پس از استقرار حکومت اسلامی»
منبع:
کتاب نقد ۱۳۸۳ شماره ۳۳
حوزه‌های تخصصی:
بی‌‌گمان همة مخاطبان این مقاله ، نخست از مسأله« تحول» جامعة بشری به عنوان یک واقعیت خارجی آگاهند و دوم آن‌که پاسخگویی علم فقه به نیازهای جدید را بر اساس اجتهاد مستمر فقهای عظام نه‌تنها امری ممکن، بلکه به‌سبب سابقة 1400 سالة آن، امری محقق می‌دانند؛ ولی به‌نظر می‌رسد برخلاف این توافقات، مسائل مبهمی در این رابطه وجود دارد که به‌ویژه پس از تشکیل و استقرار حکومت اسلامی در کشور، باید مورد کاوشگری بیشتری قرار گیرد.
بنابراین نویسنده در این‌مقاله نخست درصدد تبیین نکات مهمی در زمینة تحول و رابطة آن با فقه است؛ سپس به تبیین یک مورد اساسی می‌پردازد که در شرایط امروز کشور- البته با نگاهی فراتر از شرایط امروز جهان ـ باید از دید فقه بدان نگاه جدیدی داشت.
فقیهان و مسأله تجدّد(مقاله پژوهشی حوزه)
منبع:
فقه ۱۳۷۴ شماره ۶
حوزه‌های تخصصی:
فقه مصطلح حوزه در دنیای امروز
منبع:
حضور ۱۳۷۹ شماره ۳۴
حوزه‌های تخصصی: