عباس احمدوند

عباس احمدوند

مدرک تحصیلی: دکتری دانشگاه تهران، تاریخ و تمدن ملل اسلامی
رتبه علمی: دانشیار گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.
پست الکترونیکی: a_ahmadvand@sbu.ac.ir
لینک رزومه

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۶۱ تا ۶۸ مورد از کل ۶۸ مورد.
۶۱.

تعلیم ولیّ العهد فی خلافه الأمویّین والعصر العبّاسی الأوّل (56-232ھ)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۲۷۱ تعداد دانلود : ۳۱۹
إنّ وجود ظاهره ولایه العهد بین المسلمین، جعلت الحکم الإسلامی وراثیّاً، و لهذا فقد کان الوصول إلی الحکم أمراً یسیراً لکل من یمتّ إلى الخلیفه بقرابه قریبهٍ. لکن قیاده الأمه تستلزم بعض الإجراءات و الأعمال وقد کان التعلیم یسهّل هذا الأمر لِأولیاء العهد الّذین کانوا مرشّحین للخلافه. و لذلک کان الخلفاء یهتمّون کثیراً بتعلیم أولیاء العهد. و کانوا یستخدمون مؤدِّبین علماء لیؤدِّبوا أولیاء العهد و کان هذا الأمر له خصوصیّات و جوانب و آداب و مواد دراسیّه خاصّه علی جمیع الأصعده و نحن هنا بصدد توضیح بعض جوانب أمر التّعلیم لِأولیاء العهد الّذی استمرّ على مدى مائتی سنه
۶۲.

بازخوانی نحوه انعکاس اخبار بشارات النبی (ص) در کمال الدین و تمام النعمه صدوق (ره) بر اساس آیات قرآنی و منابع تاریخی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۲۳۱ تعداد دانلود : ۲۱۹
اصل این که پیامبران پیشین درباره ظهور حضرت محمد پیشگویی هایی داشته اند در آیاتی از قرآن مورد اشاره قرار گرفته است. مورخان و محدثان نیز خبرهایی از نوعی آگاهی و پیشگویی از بعثت حضرت در دوره های نزدیک به ظهور اسلام از سوی کاهنان و کشیشان ارائه داده اند. شیخ صدوق از عالمان به اخبار امامی در کتاب کمال الدین و تمام النعمه خبرهایی را در این موضوع از راویان امامی و غیر امامی نقل کرده است که با برخی از رویدادهای فراتاریخی همراه است. موضوع پیش رو میان رشته ای و با تاریخ، حدیث و رجال سرکار دارد و روش ترکیبی برای بررسی اسناد و تحلیل محتوا مورد استفاده قرار گرفت. با توجه به اهمیت گزارش های یاد شده این پرسش پیش می آید که داده های گزارش شده از سوی صدوق تا چه اندازه با آیات قرآن و منابع تاریخی و روایی دیگر همگرا هستند؟ اسناد و محتوای این گزارش ها تا چه میزان اطمینان آور و نزدیک به واقع می نمایند؟یافته های پژوهش تأییدکننده این مدعاست که  در اصل و کلیت وجود بشارات النبی همخوان با آیات قرآنی و منابع تاریخی است و داستان های فرعی و برخی از  مطالب فراتاریخی اخبار، چندان با واقعیت و روایت های تاریخی سازگار نیست.
۶۳.

ردّ پاهای بوم شناختی در سیره رسول خدا(ص)

کلیدواژه‌ها: اکولوژی بوم شناسی جزیره العرب سیره پیامبر (ص) محیط زیست

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۳ تعداد دانلود : ۱۵۲
بوم شناسی (اکولوژی) به معنای انعکاس متقابل زیست بوم در جامعه بشری است؛ از این رو جوامع بشری بدون رعایت، ملاحظه و تعامل با زیست بوم اطراف خویش، امکان پاگیری یا تداوم حیات نمی یابند. مقاله پیش رو، با پرهیز عامدانه از به کارگیری واژه محیط زیست، بر آن است تا با واکاوی و معرفی جنبه ای کمتر مورد توجه قرار گرفته از سیره پیامبر(ص)، به بازشناسی نحوه تعامل و پاسداشت زیست بوم جزیره العرب عصر رسول خدا بپردازد. بهره گیری از رویکرد زمینه شناسی در پژوهش حاضر، گزارش های در خور توجهی را در نوع مواجهه حضرت با عناصر و اجزای زیست بوم آن دوران ارائه می کند که می توان از آنها با عنوان برخورد مهربانانه، انسانی و متعادل با تمام هستی در سیره رسول خدا تعبیر کرد.
۶۴.

انگاره مسیحیت و مسیحیان در سیره رسول خدا (ص)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تاریخ نگاری انگاره ای مسیحیت در سیره نبوی هجرت به حبشه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۲ تعداد دانلود : ۱۳۷
دین مسیحیت شش قرن پیش از اسلام با رسالت حضرت عیسی7 در سرزمین فلسطین پدید آمد و به مرور مسیحیان در جزیره العرب نیز پراکنده شدند. با ظهور اسلام به عنوان آخرین دین ابراهیمی در حجاز، با توجّه به پیشینه توحیدی مسیحیت و تماس های ناگزیر مسلمانان با مسیحیان، مواجهه و گفت وگو از مسیحیت و پیروان آن در قرآن کریم امری ناگزیر نمود. پیامبر اسلام6 نیز در طول دوران بعثت بر اساس تعالیم قرآن کریم و انگاره برخاسته از آیات مربوط به مسیحیت و مسیحیان به مواجهه با آنان پرداخت و در نوع ارتباط با مسیحیان به اقتضای زمان و مکان، تدابیری از گفت وگو تا برخورد همچون هجرت به حبشه، گفت وگوهای گروهی و فردی با مسیحیان، ارتباط گیری با حاکمان مسیحی از طریق نامه نگاری، پیمان نامه صلح با قبایل مسیحی و یا برخورد نظامی با آنان را برگزید. این تدابیر در چارچوب انگاره ارائه شده در قرآن کریم بوده است. در این مقاله با روش زمینه شناسی تاریخی و با بهره مندی از رویکرد تاریخ انگاره تلاش شده است تا با توجّه به تعاملات، گفت وگوها و برخوردهای مذکور، به خوانش رسول خدا6 از مسیحیت و مسیحیان و انگاره شکل یافته سیره نبوی نسبت به مسیحیت و مسیحیان دست یافت.
۶۵.

نقش مالی و اقتصادی ذمیان ایرانی در مدیریت مخارج درعصرعباسیان (132- 320هجری)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: ایرانی اهل ذمه مالی و اقتصادی مدیریت مخارج عصرعباسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۰ تعداد دانلود : ۶۳
راهیابی ذمیان ایرانی با عناوینی چون کتابت، طبابت، مشاوره و... به دربار خلفای عباسی، زمینه ساز ورودشان به عرصه اقتصاد ومسائل مالی نزدعباسیان بود. بررسی نقش اقتصادی ومالی اهل ذمه درمدیریت هزینه هاونفوذشان دردربارخلفای عباسی ازمباحثی است که کمتر بدان پرداخته شده و موضوع مقاله حاضر است.اگرچه سرزمینهای مفتوحه به سرعت دراختیاراعراب مسلمان قرارگرفت،اماکمی تجربه؛ آنان را وادار به بهره مندی ازتوان اقتصادی ومالی اهل ذمه درمدیریت هزینه هاگردانید. لذا بررسی این موضوع اززاویه مدیریت هزینه های مالی واقتصادی برخی ازذمیان باتوجه به پاره ای ازمقررات ، تبعیض ها وسخت گیری هایی که عباسیان علاوه بردریافت جزیه به ذمیان تحمیل می کردند ازموضوعاتی است که پیش روی پژوهشگر قرارمی گیرد.این مقاله می کوشد براساس نگاهی کارکردی به توضیح وتبیین نقش اقتصادی ومالی ذمیان در دربارخلفای عباسی بپردازد و نشان دهد ذمیان چگونه بر برنامه های اقتصادی و مالی عباسیان تاثیرمی گذاشتند، ونیزنشان دهد به رغم نفوذی که ذمیان دردربارداشتند، چگونه خلفای عباسی بااستفاده حداکثری از ثروت واموال ایرانیان به ویژه ذمیان ازطریق مصادره اموال در جهت ثبات وتداوم حکومت خویش بهره برداری می کردند.
۶۶.

بحران های زیست محیطی در پایان تاریخ صفوی: فروپاشی اکولوژی پادشاهی ایران در اوایل دوران مدرن (1666-1722م/ 1076- 1134ق)(مقاله پژوهشی حوزه)

کلیدواژه‌ها: تغییرات آب وهوایی گاه شناسی درختان تاریخ محیط زیست قحطی پادشاهی صفوی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹ تعداد دانلود : ۱۸
در تاریخ جهان، قرن هفدهم میلادی، دوران تغییر و تحول بود. این قرن با ظهور جنبش های اجتماعی در پاسخ به خشکسالی های گسترده، قحطی، بیماری، جنگ و جابه جایی جمعیت در جهان بر اثر تغییرات اقلیمی، شناخته می شود. بااین همه، تاریخ دانان هنوز ایرانِ عصر صفوی (1501-1722م /906-1134ق) را در زمره آن «بحران گسترده» قرار نداده اند.این مقاله که به صورت مشترک توسط یک تاریخ نگار محیط زیست و یک اقلیم شناس نوشته شده است، پس از بازنگری منابع اوّلیه دوران صفوی و شواهدی از حلقه های درختی، استدلال می کند که بحران گسترده زیست محیطی در اواخر قرن هفده میلادی (قرن یازده هجری قمری)، به فروپاشی اکولوژی پادشاهی صفوی کمک کرده است. کاهش منابع و اُفت جمعیت، زمینه ساز فروپاشی شبکه های سرزمینی و سرانجام سقوط صفویان به دست گروه کوچکی از مهاجمان افغان در سال 1722 میلادی (1134ق) شد. این مقاله درنهایت، به بررسی پیوند ایران با روندهای جهانی زیست محیطی در این دوره می پردازد و نشان می دهد که چگونه شرایط محلی و نقش انسان، به بروز بحران شدید زیست محیطی در ایران منجر شد
۶۷.

جایگاه سید علی اکبر بحرینی در سپهر سیاسی ایران دوران مظفر الدین شاه قاجار(ح:1313-1324 ق.)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مظفرالدین شاه سید علی اکبربحرینی دینداری دینداری عامیانه استخاره سیاسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳ تعداد دانلود : ۱۸
سلاطین قاجاری از جمله حکمرانان ایران بودند که با برقراری ارتباطات نزدیک با علما و وعاظ دین، سعی در کسب هرچه بیشتر مشروعیت مردمی و مقبولیت عمومی داشتند. بررسی زندگی و احوال شاهان قاجار نشان می دهد که هر یک از آن ها به نوبه خود با یک یا چند تن از عالمان یا وعاظ زمان خویش ارتباط نزدیکی داشتند. مظفرالدین شاه (ح: ۱۳۱۳-۱۳۲۴ ق.) نیز از این قاعده مستثنی نبود و به سید علی اکبر بحرینی بسیار علاقه و بلکه ارادت داشت. این ارتباط، ضمن دلالت بر توجه شاه به مذهب و ظواهر آن، زمینه تأثیرگذاری سید را نیز در سپهر سیاسی ایران آن روز فراهم می آورد. هدف از نگارش این مقاله، بررسی این موضوع است که آیا با مطالعه زندگی سید علی اکبر بحرینی می توان به نقش پیدا و ناپیدای افرادی با شهرت کمتر اما مؤثر در تصمیم سازی های عهد مظفری دست یافت. پژوهش حاضر با بهره گیری از رویکرد زمینه شناسی تاریخی و با هدف بازشناسی و واکاوی یکی از عناصر مؤثر، و در عین حال کمتر مورد توجه قرار گرفته، در دربار مظفری، به گزارش برخی از نمونه ها به تأثیر او در سیاست ورزی آن دوران می پردازد. یافته های پژوهش نشان می دهد که بحرینی، با وجود اینکه از افراد مشهور آن زمان نبود، اما با گذشت زمان و نزدیکی به شاه و نیز رجال دربار، از جمله صدراعظم، موفق شد نفوذ کلام و در نتیجه قدرت اقتصادی فراوانی برای خود به دست آورد.
۶۸.

پیشینه تاریخی ایرانیان در حکمرانی آب: بررسی موردی کَستبَزود/دیوان الماء(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کستبزود دیوان آب ساسانیان ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱ تعداد دانلود : ۱۶
ایران از جمله سرزمین هایی است که از دیرباز با کمبود آب و به ناچار مسئله مدیریت بهینه و هوشمند منابع آبی سطحی و زیرسطحی روبه رو بوده است. گزارش های تاریخی نشان می دهد که ایرانیان، دست کم از دوران حکمرانی ساسانیان(حک:224-651 م)، با پی ریزی سازمانی به نام کَستبَزود/ کَستفُزود/ کاست افزود (کاهش و افزونی)، آب را هم راستا با نظام تولید کشاورزی و سازمانی مالی حکومت خود، فهم کرده و استخراج، نگاهداشت و بهره برداری از آن را بنابر الگوهای مشخص شده در این سازمان، مدیریت کرده اند. کستبزود به مثابه بخشی از دیوان خراج، با مدیریتی مشخص و کارکنانی با وظایفی معین، تمامی امور مربوط به مدیریت آب را برعهده داشت و میزان خراج افراد را به نسبت میزان و نحوه بهره مندی آنان از آب های سطحی یا زیر سطحی می سنجید. بدین ترتیب، مدیریت و حکمرانی منابع آبی جزو مأموریت های رسمی و اصلی حکومت قرار گرفته بود. نظام کستبزود، پس از اسلام نیز به عناوین گوناگون «دیوان الماء»، «دیوان النهر» و ... به حیات خویش ادامه داد. پژوهش حاضر که با بهره گیری از روش زمینه شناسی تاریخی انجام شده، نشان می دهد تداوم این سازوکار از سوی حکومت های گوناگون، برای چند قرن پیاپی، عملاً سنتی دیرپا را در حکمرانی آب از سوی ایرانیان پی ریزی کرده که در بررسی های امروزین مدیریت و تاریخ آب هم اهمیتی بسزا دارد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان