خدابخش احمدی

مطالعه آسیب شناسی خانواده، گام اساسی در مصون سازی خانواده در برابر تغییرات فرهنگی و اجتماعی است. مطالعه پیش رو با هدف بررسی عوامل خانوادگی مرتبط با آسیب پذیری فرهنگی و اجتماعی فرزندان انجام شده است. متغیرهای متفاوتی از سوی والدین، جامعه و فرزندان بر جنبه های متفاوت آسیب مؤثر است. در مطالعه حاضر برخی از این مؤلفه ها تأثیر متقابل آنها بر هم، مورد بررسی قرار گرفته است. تحقیق حاضر یک مطالعه توصیفی می باشد. نمونه مورد بررسی با بهره گیری از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند و شامل 1030 نفر از نوچوانان و جوانان شهرهای مختلف کشور بود. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته بود. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از شاخص های آمار توصیفی محاسبه فراوانی و از شاخص های آمار استنباطی آزمون t و تحلیل واریانس یک راهه استفاده شد. نتایج به دست آمده نشان داد که از میان عوامل خانوادگی اوقات فراغت آسیب زا در بین افراد با تحصیلات فوق دیپلم و بالاتر بیشتر از سایر لفراد بوده است و میزان مشکلات ارتباطی و شکاف نسل ها در بین خانواده های طبقه مالی ضعیف و متوسط بیشتر است.

" مقدمه: این مطالعه با هدف بررسی و مقایسه فراوانی اختلال فشار روانی آسیب­زاد (PTSD) نیابی یا ثانویه در همسران جانبازان شیمیایی سردشت انجام شد . روش: در این مطالعه مقطعیِ توصیفی- تحلیلی، 306 نفر در دو گروه آزمون (150 نفر از همسران مصدومین شیمیایی شهرستان سردشت) و کنترل (156 نفر از همسران جمعیت عادی شهرستان سردشت) مورد بررسی قرار گرفتند. برای ارزیابی شدت PTSD، برای هر فرد پرسش­نامه 39سئوالی ""می‌سی‌سی­پی"" تکمیل شد . یافته­ها : نمره کل می­سی­سی­پی در همسران جانبازان شیمیایی 67/12 ± 68/128 و در گروه کنترل 21/21±27/111 بود. میزان و شدت PTSD در همسران مصدومین شیمیایی به­طور معنی­داری بیشتر از گروه کنترل بود. هم­چنین نمره کل می­سی­سی­پی در مصدومان شیمیایی (شوهران گروه آزمون)، بیشتر از شوهران گروه کنترل بود. نتیجه­گیری: مطابق نتایج به­دست آمده تقریباً تمامی همسران جانبازان PTSD دچار آسیب نیابی بودند. لذا با توجه به فراوانی و شدت بالای این اختلال در همسران جانبازان شیمیایی، پیگیری و درمان موارد مبتلا ضروری به­نظر می­رسد."

" مقدمه: در فرهنگ اسلامی نماز جمعه دارای جایگاه و اهمیت ویژه‌ای است. لذا بررسی و آسیب­شناسی این فریضه، امری مهم و اساسی است. بر این اساس تحقیق حاضر با این هدف انجام شد که عوامل مرتبط با میزان شرکت کارکنان یک واحد نظامی در نماز جمعه را شناسایی نماید. روش ­: روش تحقیق زمینه‌یابی (پیمایشی) است. ابـزار مـورد استـفاده برای جمع­آوری اطلاعات و سنجش متغیرها، پرسش­نامه محقق­ساخته با ابعاد مشخصات دموگرافیک، وضعیت شرکت در نماز جمعه و عوامل فردی، خانوادگی و اجتماعی مرتبط با شرکت در نماز جمعه بود. جامعه آماری پژوهش کارکنان یک واحد نظامی در کشور بودند که تعداد 1205 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای بود. یافته­ها : دو عامل ""نگرش و اعتقاد به نماز جمعه"" و ""میزان تقیدات مذهبی افراد"" بیشترین تاثیر را در شرکت یا عدم شرکت در نماز جمعه داشت. همچنین میزان شرکت در نماز جمعه با جنسیت، سابقه جبهه، سابقه جانبازی و نوع عضویت کارکنان ارتباط داشت. نتیجه­گیری : افزایش تقیدات مذهبی، تلاش برای بهبود نگرش و افزایش اعتقاد نسبت به نماز جمعه، انجام اقداماتی در جهت فراهم‌سازی تسهیلاتی برای شرکت افراد به صورت خانوادگی و در قالب گروه­های همکاران، هم­محلی، هم­مسجدی و سایر گروه­ها در نماز جمعه و فراهم‌سازی تسهیلات تردد رایگان و راحت به نماز جمعه، می‌تواند موجب افزایش میزان مشارکت افراد در نماز جمعه شود. "

مقدمه و هدف: آسیب شناسی و تعیین آسیب پذیری جوانان گام اساسی در مصون سازی آنها در برابر تعییرات ارزشی، فرهنگی و اجتماعی است. تحقیق حاضر در‌صدد برآمده است تا آسیب پذیری‌های فرهنگی و اجتماعی را در بین نوجوانان و جوانان کشور مورد بررسی قرار دهد. روش: تحقیق حاضر یک مطالعه توصیفی و تحلیلی است. جمعیت مورد بررسی با بهره‌گیری از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب شدند و شامل 1030 نفر از نوجوانان و جوانان شهرهای مختلف کشور بود. ابزار جمع‌آوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته بود. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون t استفاده شد. نتایج: نتایج بدست آمده نشان داد که 5/12% از نوجوانان و جوانان مورد بررسی دارای آسیب پذیری زیاد و خیلی‌زیاد هستند. همچنین ملاحظه شد که در ابعاد عدم رعایت حجاب و پوشش اسلامی، گرایش به اعتیاد، تصور از خود، ارتباط با دوستان ناباب، داشتن نگرش فمینیستی، گرایش به استفاده از ماهواره و رسانه‌های خارجی، لذت طلبی و مادیگرایی، ارتباط با جنس مخالف، ضعف هویت ملی و نحوه گذران اوقات فراغت در سطح 01/0>p و در غرب گرایی و قانون گریزی در سطح 05/0>p تفاوت معنی‌داری بین دختران و پسران از نظر میزان آسیب پذیری وجود دارد. بحث: با توجه به جمعیت جوان کشور و با توجه به اینکه آسیب‌پذیری نوجوانان و جوانان در واقع شروع آسیب پذیری حداقل دو نسل آینده جامعه است توجه بیش از پیش مسئولین امور فرهنگی ضرورت دارد ضمن اینکه در برنامه و اولویت مصون سازی لازم است به نوع تفاوت آسیب‌پذیری در بین دختران و پسران توجه شود.

" چکیده مقاله: مقدمه: هدف اصلی پژوهش، یافتن پاسخ به این سؤال است که نارضایتی شغلی در خلبانان نظامی‌با چه عواملی در ارتباط است و نقش انواع استرس در این زمینه چگونه است؟ پاسخ به این سئوال می‌تواند به سازمانهای هوانوردی بویژه نیروی هوایی کشور کمک کند تا رضایت شغلی و به تبع آن کارایی شغلی را در بین خلبانان افزایش دهند و میزان فرسودگی را کاهش دهند. روش: تحقیق به روش همبستگی انجام شد. انتخاب و مطالعه متغیر از نظر فاصله زمانی، مقطعی بود. جامعه آماری پژوهش، خلبانان هواپیماهای نظامی‌ شاغل در سپاه بودند. از این تعداد مطابق معیارهای برآورد حجم نمونه، تعداد 89 نفر به روش تصادفی منظم انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. شرکت کنندگان پرسشنامه 32 سئوالی مربوط به سنجش استرس هوانوردی و پرسشنامه رضایت شغلی مینه سوتا (MSQ) را تکمیل کردند. نتایج: نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که 3/48 درصد دارای استرس متوسط و 5/13 درصد دارای استرس زیاد بودند. استرس خلبانان بترتیب عبارت بودند از: استرس زندگی، استرس سازمانی، استرس پرواز یا هوانوردی و استرس برنامه پرواز. همچنین نتایج نشان داد که رضایت شغلی بین 53/0- تا 22/0- با انواع استرسهارابطه همبستگی معنی داری دارد. نتیجه‌‌گیری: لازم است برخی برنامه های آموزشی، ‌اطلاع رسانی، ‌ارزیابی و سنجش و سایر خدمات روانشناختی بویژه در رابطه با مهارتهای زندگی خانوادگی و سازمانی در دسترس و در اختیار خلبانان نظامی قرار گیرد. "

" چکیده مقاله: چکیده مقدمه: مطالعة روابط والدین و کودک، یکی از بحث‌های مهم روانشناسی را تشکیل می‌دهد. شیوه فرزند ‏پروری یکی از مباحث مهم در این حوزه است. هر یک از روشهای فرزندپروری بر روی رفتار و شخصیت کودک ‏تاثیر متفاوتی می‌گذارد. شیوه مستبدانه کودک را مضطرب و ناسازگار بار می‌آورد، شیوه سهل‌گیرانه کودک را ‏تکانشی، متوقع و وابسته بار می‌آورد و چنین کودکانی عملکرد ضعیفی در مدرسه از خود نشان می‌دهند، بر این ‏اساس در این مطالعه رابطه الگوهای فرزندپروری با سلامت روانی وموفقیت تحصیلی فرزندان مورد بررسی قرار ‏گرفته است.‏ روش: این پژوهش به روش همبستگی انجام شده و در آن رابطه بین متغیرها مورد بررسی قرار گرفته است. ‏تعداد 400 نفر از دانش آموزان سال سوم راهنمایی منطقه چهار، شامل 200 دختر و200 پسرکه به طور تصادفی ‏انتخاب شده بودند، به پرسشنامه 28 سوالی سلامت روانی گلد برگ پاسخ دادند و 400 مادر این دانش‌آموزان نیز ‏به پرسشنامه الگوهای فرزندپروری بامریند پاسخ دادند. داده‌های بدست آمده با روشهای آماری تحلیل واریانس و ‏تحلیل رگراسیون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. ‏ نتایج: نتایج نشان داد سلامت روانی و موفقیت تحصیلی در بین فرزندانی که با الگوی قاطع و اطمینان بخش ‏تربیت می‌شوند بیش از سلامت روانی و موفقیت تحصیلی فرزندانی بود که با الگوی استبدادی یا سهل‌گیر تربیت ‏شده بودند.‏ نتیجه‌گیری: لازم است والدین، بویژه مادران از شیوه‌های فرزندپروری، تاثیر هر یک از الگوها بر وضعیت ‏روانی، رفتاری و رشد شخصیت فرزندانشان آگاهی‌های لازم داشته باشند.‏ "

" چکیده مقدمه: پایبندی به آموزه‌های دینی و داشتن تقیدات مذهبی سد محکمی در برابر آسیب‌های اجتماعی، ‏انحرافات اخلاقی و تأثیرات تهاجم فرهنگی است. تقیدات مذهبی هم بطور مستقیم رفتارهای فردی را کنترل ‏می‌کند و هم بطور غیر مستقیم از طریق افزایش عزت نفس، بهبود روابط بین اعضای خانواده و افزایش نظارت ‏والدین، موجب کاهش رفتارهای نابهنجار می‌شود. براین اساس مطالعه حاضر انجام شده است تا نقش اعتقادات ‏دینی را در کاهش آسیب‌پذیری فرهنگی خانواده مورد مطالعه قرار دهد.‏ روش: در این پژوهش تعداد 882 نفر از مردان و زنان متاهل شهر تهران با استفاده از روش نمونه‌گیری در ‏دسترس انتخاب و مورد بررسی قرار گرفتند. روش پژوهش توصیفی- همبستگی بود و اطلاعات مورد نیاز از ‏طریق مقیاس رضایت زناشویی انریچ و پرسشنامه محقق ساخته در زمینه شکاف بین نسلها، انحرافات اخلاقی، ‏استفاده از فیلم و برنامه‌های مبتذل، سیستم نظارت و کنترل خانواده، سازگاری زناشویی، هویت‌یابی، گرایش به ‏غرب و ضعف هویت ملی جمع‌آوری شد. داده‌های بدست آمده با استفاده از روشهای آماری همبستگی و مقایسه ‏گروه‌ها با بهره‌گیری از آزمون تحلیل واریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. ‏ نتایج: نتایج پژوهش نشان داد که اعتقاد و نگرش دینی با آسیب‌پذیری فرهنگی به میزان 23/0 (با 01/0‏p≤‎‏)، ‏داشتن تقیدات مذهبی با آسیب‌پذیری فرهنگی به میزان23/0 (با 01/0‏p≤‎‏) رابطه همبستگی معکوس داشتند. ‏همچنین تقیدات مذهبی با میزان نظارت و کنترل والدین بر روی فرزندانشان به میزان 44/0 و با میزان ‏خودپنداری 35/0 رابطه همبستگی مثبت داشت.‏ نتیجه‌گیری: افزایش تقیدات مذهبی می‌تواند به عنوان مانعی در برابر آسیب‌پذیری فرهنگی عمل کند و یا ‏کاهش تقیدات دینی افزایش آسیب‌پذیری فرهنگی را پیش‌بینی نماید. بنابراین و بر اساس یافته‌های مذکور، روش ‏تقویت تقیدات مذهبی و افزایش نگرش دینی به عنوان یکی از روشهای مناسب برای پیشگیری و کاهش ‏آسیب‌پذیری فرهنگی در بین جامعه مورد مطالعه پیشنهاد می‌شود. ‏ "

" چکیده مقاله: چکیده مقدمه: بخشی از فرایند تربیت، نظارت و کنترل والدین بر روی فرزندان است و شیوه های فرزندپروری بر ‏اساس میزان کنترل والدین بر روی فرزندان تعیین می شود. سئوال اصلی پژوهش این است که در خانواده های ‏کارکنان سپاه نظارت و کنترل بر روی فرزندان درمورد چه موضوعاتی بوده، با چه عواملی در ارتباط است و با ‏آسیب پذیری فرهنگی و تربیتی چه نوع ارتباطی دارد؟ روش: روش تحقیق توصیفی و همبستگی بود. تعداد 400 نفر پسر و دختر از بین فرزندان 12 تا 30 سال ‏کارکنان سپاه به روش خوشه ای چند مرحله ای انتخاب و مورد بررسی قرار گرفتند. ابزار جمع آوری اطلاعات ‏عبارت بود از: پرسشنامه آسیب پذیری فرهنگی، پرسشنامه میزان کنترل و نظارت والدین و پرسشنامه دموگرافیک. ‏اطلاعات حاصل با استفاده از روش های آماری ضریب همبستگی پیرسون، آزمون آماریt، آزمون تحلیل واریانس ‏یکراهه و آزمون پسین توکی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. ‏ نتایج: نتایج نشان داد که بترتیب در موارد ساعت بازگشت به منزل، نوع پوشش، انجام فرایض دینی و انتخاب ‏دوست بیشترین نظارت و در زمینه های انجام بازیهای کامپیوتری و مطالعه کتب و مجلات کمترین نظارت وجود ‏دارد. میزان نظارت و کنترل والدین با آسیب پذیری فرهنگی، خود پنداری، مهارتهای اجتماعی، میزان سن ‏فرزندان، میزان روابط بین اعضای خانواده و میزان مشاجرات خانوادگی رابطه معنی داری دارد. ‏ نتیجه‌گیری: در حمایت از خانواده، لازم است نظارت به عنوان یک اصل مورد توجه قرار گیرد. لازم است ‏اعضای خانواده درباره چگونگی نظارت، نوع نظارت و شیوه های آن با هم به توافق برسند. نظارت باید دوستانه و ‏همراه با حمایت، همدلی و صمیمیت باشد. نظارت والدین باید بر بکارگیری ابزارهای مدرن همچون بازی های ‏کامپیوتری، اینترنت، نوار و فیلم توسط فرزندان گسترش یابد. ‏ واژه‌های کلیدی: "

پژوهش حاضر با هدف بررسی تعیین تقیدات مذهبی در سازگاری زناشویی انجام شده است. از آن جایی که اعتقادات دینی و تقیدات مذهبی بر تمامی ابعاد زندگی انسان و از جمله روابط خانوادگی اثرگذار است و با توجه به این که در شرایط کنونی استحکام ارزش های دینی در خانواده یکی از اهداف جامعه اسلامی ما است، لذا پژوهش در این زمینه ضروری است. در این پژوهش تعداد 1320 نفر (660 زوج) ساکن استان تهران با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و مورد بررسی قرار گرفتند. این پژوهش از نوع توصیفی ـ همبستگی است. اطلاعات مورد نیاز در زمینه میزان تقیدات مذهبی از طریق پرسشنامه محقق ساخته و نیز اطلاعات مربوط به سازگاری زناشویی از طریق آزمون رضایت زناشویی انریچ جمع آوری شد. جهت بررسی نقش تقیدات مذهبی در سازگاری زناشویی از روش آماری تحلیل واریانس یک طرفه بهره گرفته شد. نتایج نشان داد که میزان سازگاری زناشویی در بین افرادی که تقیدات مذهبی زیادی دارند به طور معنی داری بیش از کسانی است که دارای تقیدات مذهبی کم هستند. بر این اساس میزان سازگاری زناشویی در بین افراد دارای تقیدات مذهبی خیلی زیاد، بیشترین حد و در بین افراد دارای تقیدات مذهبی کم، کمترین میزان را دارد

خشنودی ، رضایت و خوشبختی زندگی نیاز به تلاش زوجین دارد . سازگاری در روابط زناشویی بر میزان سلامت روانی زوجین ، میزان رضایت از زندگی و حتی بر میزان درآمد . موفقیت تحصیلی و رضایت از شغل تاثیر می گذارد . از سویی دیگر ناسازگاری در روابط زوجین موجب اختلال در روابط اجتماعی ، گرایش به انحرافات اجتماعی ، افول ارزش های فرهنگی در بین زوجین می شود . هدف اصلی این پژوهش تعین عوامل مرتبط و مؤثر بر سازگاری و ناسازگاری زوجین بود . برای این منظور از مدل دو بعدی عوامل زمینه ای - فردی و عوامل ارتباطی دو جانبه ای استفاده شد ...

بررسی حاضر به منظور شناسایی عوامل موثر بر ازدواجهای موفق و ناموفق دانشجویان انجام گرفته است. دراین مطالعه 136دانشجوی متاهل به صورت غیر احتمالی انتخاب شدند و مورد بررسی قرار گرفتند و روش مطالعه، توصیفی- تحلیلی گذشته نگر بود و با استفاده ازپرسشنامه سازگاری زناشویی به جمع آوری اطلاعات پرداخته، داده ها با استفاده از آزمون« تی» و تحلیل واریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج به دست آمده بیانگر آن است که عوامل موثر بر ازدواجهای موفق به ترتیب عبارتند از: داشتن اعتماد به یکدیگر، روابط کلامی و غیرکلامی خوب و مبتنی برمراودات سالم، و توافق بر سر مسائل اساسی زندگی از قبیل تصمیم گیری شغلی، هدف های زندگی، تحصیل، شیوه برخورد با فرزندان، مدت زمانی که با هم سپری می شود، فعالیتهای ایام فراغت، بچه دار شدن و روابط جنسی. به علاوه برخی از عوامل شخصی، خانوادگی و اجتماعی موثر بر سازگاری دانشجویان عبارت است از: نوع شغل همسر، طریقه آشنایی با همسر، شیوه حل مشکلات و محل مراجعه در زمان بروز اختلاف با همدیگر. همچنین نتایج نشان داد که سن، رشته تحصیلی، وضعیت تحصیلی دانشجو، و تحصیلات همسر در میزان سازگاری زناشویی آنان اثر گذار نیست.