سیامک سامانی

هدف از انجام پژوهش حاضر مقایسه رضایتمندی زناشویی و سلامت روان والدین خویشاوند و غیر خویشاوندکودکان کم توان ذهنی بود. طرح پژوهش، توصیفی از نوع علی- مقایسه ای و جامعه آماری کلیه والدین کودکان کم توان ذهنی شهرهای شیراز، مرودشت و فسا در استان فارس بود. نمونه پژوهش با استفاده از روش نمونه گیری گروه های در دسترس شامل150 نفر از والدین (50نفرخویشاوند،100نفرغیرخویشاوند) انتخاب شد. برای گردآوری داده ها از مقیاس تجدید نظر شده رضامندی زوجیت افروز – 1389 و فرم 28 سئوالی پرسشنامه سلامت عمومی(G.H.Q.28) استفاده گردید. تحلیل یافته های پژوهش با استفاده از آزمون های آماری t مستقل، آزمون تحلیل واریانس چند متغیره (MANOVA) و ضریب همبستگی پیرسون توسط نرم افزار آماریSPSS ویرایش23 انجام گرفت. نتایج نشانگر عدم وجود تفاوت معنادار رضایتمندی زناشویی (0/05 < 0/87 =sig) و سلامت روان (0/05 < 0/58 =sig) در بین والدین خویشاوند و والدین غیر خویشاوند کودکان کم توان ذهنی بود. همچنین رابطه معناداری در سطح 0/05 بین رضایتمندی زناشویی و سلامت روان، در هیچیک از دو گروه والدین خویشاوند و غیر خویشاوند کودکان کم توان ذهنی دیده نشد.

هدف: پژوهش حاضر با هدف نقش انسجام و انعطاف پذیری خانواده در پیش بینی خودکارآمدی والدینی در دبیران آموزش متوسطه دوم شهر یاسوج بود. روش شناسی: پژوهش حاضر از نوع توصیفی-همبستگی بود. جامعه آماری شامل دبیران آموزش متوسطه دوم شهر یاسوج که در سال تحصیلی 1397- 1396 مشغول به تدریس بوده اند. حجم نمونه شامل 150 نفر از دبیران آموزش متوسطه دوم بود که از طریق روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. داده ها از طریق پرسشنامه های خودکارآمدی والدینی دومکا و همکاران (1996)، مقیاس انعطاف پذیری خانواده شاکری (1999) و مقیاس انسجام خانواده سامانی (1381) جمع آوری و مورد تحلیل آماری قرار گرفتند. پایایی ابزارهای پژوهش با استفاده از ضرایب آلفای کرونباخ به ترتیب 71/0، 77/0 و 81/0 بدست آمد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از رگرسیون خطی در سطح معناداری 05/0 استفاده شد. یافته ها: بر اساس یافته های انعطاف پذیری و انسجام خانواده توانایی پیش بینی خودکارآمدی والدینی را داشتند(001/0>P). نتیجه گیری: خانواده های دارای انسجام عاطفی مناسبی، با توجه به قابلیت خانواده های سالم به لحاظ مهارتهای ارتباطی و انسجام عاطفی مناسب فرصت تبادل اطلاعات مهیا و درنتیجه والدین چنین خانواده هایی توانایی بیشتر در والدگری و تربیت فرزندان از خود بروز می دهند.

پژوهش حاضر با هدف مدل یابی روابط بین عوامل خانوادگی(کارایی خانواده، درک از رفتاروالدین) بر رفتارهای تحصیلی با واسطه گری عوامل فردی(خودکارآمدی و خودتنظیمی) انجام گرفت. جامعه این تحقیق تمامی دانش آموزان متوسطه شهر شیراز است که در سال تحصیلی 2018-2017 مشغول تحصیل در یکی از دبیرستان های شهر شیراز بودند. جهت  انتخاب نمونه 581 نفر از  دانش آموزان با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند. جهت گردآوری اطلاعات از پرسشنامه ادراک کودک از رفتار والدین(<strong><em>POPS</em></strong>) گرولینگ و همکاران (1997)، پرسشنامه عملکرد خانواده مک مستر(1983)، پرسشنامه خودتنظیمی بوفارد(1995)، پرسشنامه خودکارآمدی کودکان و نوجوانان(<strong><em>SEQ-C</em></strong>) موریس(2001) و پرسشنامه انگیزش تحصیلی هارتر(1980) استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون معادلات ساختاری نشان داد مدل مورد نظر از برازش مطلوبی برخوردار است. در مجموع یافته ها موید آن بود که ویژگی های فردی دانش آموزان می تواند تاثیر عوامل خانوادگی بر رفتارهای تحصیلی را واسطه گری کند.

پژوهش حاضر با هدف طراحی و آزمون مدل علی جهت تبیین تعارضات خانوادگی در خانواده های دارای کودکان نقص توجه همراه با بیش فعالی بر روی 250 نفر از مادران مراجعه کننده به روانشناسان و مشاوران شهرستان شیراز که به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شده بودند انجام شد. روش این پژوهش توصیفی – همبستگی است، جهت جمع آوری داده ها از سه پرسشنامه نشانه های بیماری دراگاتیس، مقیاس محیط خانواده موس و همکاران و سیاهه رفتاری کودک آخنباخ و همکاران استفاده شد. برای تحلیل داده ها از نرم افزار AMOS و SPSS استفاده گردید. یافته ها نشان داد که مشکلات رفتاری کودکان اثر مستقیم و معنی داری هم بر پریشانی مادر و هم بر تعارضات خانوادگی دارد، پریشانی مادر اثر مستقیم و معنی دار بر تعارضات خانوادگی دارد و همچنین اثرغیر مستقیم از مشکلات رفتاری کودکان به تعارضات خانواده از طریق پریشانی مادر نیز معنی دار به دست آمد. در کل داده ها نشان داد که مدل پیشنهادی با069/0 RAMSE=برازش گردید. بنابراین نتایج فوق نشان می دهد که مدل فوق به دلیل توجه کردن به نقش عوامل تاثیر گذار مسیری مهم در جهت افزایش سلامت و استحکام خانواده باشد.

پژوهش حاضر با هدف مدل یابی روابط بین عوامل مدرسه ای (نگرش به مدرسه، ادراک از جو مدرسه) بر رفتارهای تحصیلی با واسطه گری عوامل فردی (خودکارآمدی و خودتنظیمی) انجام گرفت. جامعه ی این تحقیق تمام دانش آموزان متوسطه شهر شیراز است که در سال تحصیلی 1397-1396 مشغول تحصیل در دبیرستان های شهر شیراز بودند. جهت انتخاب نمونه، 581 نفر از دانش آموزان با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند. گردآوری اطلاعات، با استفاده از پرسش نامه های نگرش به مدرسه (SAAS) مک کوچ و سیگل (2003)، پرسش نامه ادراک جو مدرسه تریکت و موس (1973)، پرسش نامه خودتنظیمی بوفارد (1995)، پرسش نامه انگیزش تحصیلی هارتر (1980) و پرسش نامه خودکارآمدی کودکان و نوجوانان (SEQ-C) موریس (2001) انجام شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون معادلات ساختاری نشان داد که متغیرهای نگرش نسبت به مدرسه و جو مدرسه پیش بین های مثبت و معنی داری برای خودکارآمدی و خودتنظیمی دانش آموزان بودند؛ خودکارآمدی و خودتنظیمی نیز پیش بین های مثبت و معنی داری برای رفتارهای تحصیلی دانش آموزان بودند و تأثیر عوامل مدرسه ای بر رفتارهای تحصیلی دانش آموزان را به طور کامل واسطه گری می کردند. مدل پژوهش در مجموع 38 درصد از واریانس رفتارهای تحصیلی را تبیین نمود. یافته های پژوهش مؤید آن است که ویژگی های فردی دانش آموزان قادرند تأثیر عوامل مدرسه ای بر رفتارهای تحصیلی را واسطه گری کنند.

پژوهش حاضربه منظور تدوین شاخص های روان سنجی مقیاس راهبردهای خواندن در بین دانش آموزان دوره دوم ابتدایی دبستان های شهر شیراز در سال تحصیلی 97-98 انجام شد. بدین منظور 573 دانش آموز دختر و پسر به روش نمونه گیری خوشه ایی چند مرحله ایی انتخاب شدند که به پاسخنامه ها پاسخ دادند. پرسشنامه 66 سوالی که شامل راهبرهای شناختی، فرا شناختی و باورهای انگیزشی می باشد. اعتبار مقیاس از سه روش آلفای کرونباخ 88/0، دو نیمه سازی 86/0و باز آزمایی 87/0مورد بررسی قرار گرفت که نتایج حاکی از ثبات اندازه گیری و اعتبار مناسب مقیاس بود. روایی پرسشنامه، از طریق  تحلیل عاملی اکتشافی  توام با چرخش واریماکس استفاده شد. نتایج نشان داد که سه عامل قوی معنی دار با ارزش ویژه بالاتر از یک در این مقیاس وجود داشت. برای روایی همزمان پرسشنامه استفاده از راهبردهای خواندن از محاسبه ضریب همبستگی بین این پرسشنامه با پرسشنامه جویس، رتبه خواندن، ریاضی و دیکته استفاده شد. همچنین بین ابعاد مقیاس راهبردهای خواندن و مقیاس راهبردهای خواندن جویس، رتبه خواندن، رتبه املا و رتبه ریاضی نیز رابطه مثبت و معنی داری مشاهده شد. در مجموع نتایج نشان داد که مقیاس راهبردهای خواندن در بین دانش اموزان دوره دوم ابتدایی شهر شیراز ابزاری مناسب برای اقدام های پژوهشی می باشد.

با هدف تعیین نقش واسطه ای روان بنه های شناختی سازش نایافته در ارتباط با فرایند و محتوای خانواده و شیوه های مقابله با تعارض، 400 نفر (240 دختر و 160 پسر) از دانش آموزان دبیرستانی شهر شیراز به روش نمونه برداری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند و به سیاهه تعارض سازمانی (رحیم و مگنر، 1995)، پرسشنامه روان بنه های یانگ (1994) و مقیاس فرایند و محتوای خانواده (سامانی، 1387) پاسخ دادند. نتایج آزمون همبستگی نشان دادند بین طرحواره های شناختی و مؤلفه های محتوای خانواده (به استثنای دیگرجهت مندی با فضای زندگی و منابع مالی) و مؤلفه های فرایند خانواده (به استثنای باورهای مذهبی) رابطه منفی معنادار و بین شیوه های حل تعارض با والدین و مؤلفه های فرایند خانواده (به استثنای باورهای مذهبی) رابطه مثبت معنادار وجود دارد. شاخص برازندگی مدل ها در تحلیل مسیر نشان داد که مدل های مفروض با متغیر مستقل محتوای خانواده در رابطه با شیوه های حل تعارض با مادر (به استثنای شیوه سلطه گرایانه) و شیوه حل تعارض با پدر (به استثنای شیوه ائتلاف گرایانه، سلطه گرایانه و سازش گرایانه) همگی تأئید شدند.

هدف: پژوهش حاضر با هدف واکاوی علل زمینه ای و آشکار ساز در خیانت زناشویی انجام شد. روش پژوهش: مطالعه حاضر با رویکرد کیفی مبتنی بر نظریه زمینه ای و تکنیک مصاحبه های نیمه ساختار یافته و مسئله محور، به بررسی و شناخت فرآیند بروز رابطه فرازناشویی پرداخته است. تعداد 12 زن و 15 مرد که تجربه خیانت زناشویی و تمایل به همکاری با پژوهشگر را داشتند با شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. این افراد با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاری به صورت عمیق مورد بررسی قرار گرفتند؛ برای تبیین و تحلیل داده ها از رویکرد داده بنیاد استفاده شد. یافته ها: بعد از تحلیل داده ها، از مصاحبه با زنان و تحلیل آن در کدگذاری باز 100 کد اولیه، 14 کد محوری و 3 کد اصلی استخراج شد هیجان خواهی، اعتماد به نفس پایین، خودانگاره منفی و شور و هیجان سرکوب شده در کد اصلی علل درون فردی؛ برآورده نشدن نیازهای عاطفی، ناهمسویی خواسته ها و اهداف، عدم توجه به مرزبندی ها، اختلافات زناشویی، انتقام از همسر و عدم جذابیت همسر در کد اصلی علل تعارضات زناشویی و کنجکاوی در تجارب جنسی، تجارب جنسی قبل از ازدواج و ناکامی جنسی در کد اصلی علل جنسی طبقه بندی شدند. تحلیل محتوای مصاحبه با مردان و تحلیل آن در کدگذاری باز 76 کد اولیه، 13 کد محوری و 3 کد اصلی استخراج شد که دلایل خیانت زناشویی مردان را می توان در علل عاطفی (تعارضات زناشویی، وجود بحران های زندگی، از دست رفتن خود، به اشتراک نهادن احساسات و افکار) علل جنسی (کسب طراوت و شادمانی به خاطر ازدواج کسالت بار، داشتن تجربیات جنسی جدید، عدم مراقبت همسر از بدن خود و هیجان خواهی) و علل بیرونی (قدرت، داشتن فرصت برای رابطه فرازناشویی، دریافت تقویت و حمایت از جانب دوستان، محق بودن و بازداری زدایی شدن به خاطر مصرف مواد) دسته بندی کرد.

مقدمه: اضطراب اجتماعی ممکن است استفاده شخص از فرصت های خود برای یادگیری مهارت های اجتماعی مناسب را محدود کند. این پژوهش با هدف تبیین اثربخشی مداخله سوسیودرام بر بهبود مهارت های اجتماعی کودکان دارای اختلال اضطراب اجتماعی انجام گرفت. روش: روش تحقیق در این پژوهش آزمایشی از نوع طرح تک آزمودنی AB بود. جامعه آماری شامل تمامی کودکان 6 تا 7 سال مبتلا به اضطراب اجتماعی بود که در سال تحصیلی 1400- 1399 در مراکز روانشناسی شهر تهران حضور داشتند. از بین آنها تعداد 5 کودک دارای اختلال اضطراب اجتماعی (دو پسر و سه دختر) بر اساس ملاک های ورود و خروج و به شیوه نمونه گیری هدفمند گزینش شدند. مداخله سوسیودرام برای هر کودک در 10 جلسه اجرا گردید. ابزارهای پژوهش شامل مقیاس سنجش مهارت های اجتماعی ماتسون و چک لیست رفتار اجتماعی بود. تحلیل دیداری داده ها در دو سطح درون موقعیتی و بین موقعیتی انجام گرفت. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که مداخله سوسیودرام سبب افزایش مهارت های اجتماعی کودکان دارای اختلال اضطراب اجتماعی در مقیاس سنجش مهارت های اجتماعی ماتسون شده؛ و میزان بهبودی کلی در هر یک از تک رفتارهای اضطراب و اجتناب در حل مسأله، اضطراب و اجتناب در خودکنترلی، اضطراب و اجتناب در مسئولیت پذیری، اضطراب و اجتناب در برقراری ارتباط، اضطراب و اجتناب در دوست یابی، اضطراب و اجتناب در مشارکت و همکاری و اضطراب و اجتناب در ابراز وجود به ترتیب 67/01، 83/30، 82/80، 82/65، 77/37، 86/88و 82/87 درصد بود. میزان بهبودی کلی بین پنج آزمودنی نیز 82/42درصد برآورد شد. نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت که مداخله سوسیودرام قادر است سبب افزایش مهارت های اجتماعی کودکان دارای اختلال اضطراب اجتماعی شود. بنابراین، نهادهای خانواده و آموزشی، مراکز خدمات روانشناختی و مشاوره می توانند برای بهبود مهارت های اجتماعی کودکان دارای اختلال اضطراب اجتماعی از مداخله سوسیودرام بهره مند شوند.

هدف این پژوهش تبیین نحوه تصمیم گیری کودکان پیش دبستانی درباره توزیع منابع می باشد. نوع پژوهش کیفی است. نمونه مورد مطالعه ۳۰کودک مقطع پیش دبستانی( ۲۰دختر و ۱۰پسر ) با میانگین سنی 6/69 ماه بود که به روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شده اند. ابزار گرداوری اطلاعات مصاحبه نیمه ساختارمند تنظیم شده توسط محقق شامل تصاویر و داستانک ها بوده و برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش تفسیری استفاده شده است. یافته ها و نتایج پژوهش بیانگر این است که دیدگاه کودکان پیش دبستانی درباره عدالت توزیعی یکسان نیست.تصمیمی که کودک در این باره اتخاذ می نماید نتیجه برایند عوامل مختلفی از جمله آموزش، نفع شخصی و ملاک ها می باشد. ملاک های اثرگذار بر تصمیم کودک عبارتند از نیازمندی، ویژگی های دریافت کنندگان ، روابط و کار انجام شده توسط دریافت کنندگان. همچنین کودکان در نحوه توزیع اهداف مختلفی از جمله گسترش شادی، گسترش دوستی، رفع نیاز افراد، ایجاد انگیزه و پاداش دهی را دنبال می کنند.دیدگاه نظری و عملکرد کودک در این باره در مواردی متفاوت می باشد و نفع شخصی از عوامل اثرگذار بر ایجاد این تفاوت است.

مقدمه: بر اساس پژوهش های گذشته، با وجود این که اشتیاق شغلی معلمان یکی از موارد با اهمیت در نظام تعلیم و تربیت می باشد، ولی در ایران کم تر به این موضوع پرداخته شده است. از سوی دیگر، هوش هیجانی معلم، تأثیر بسزایی در تعامل معلم با دانش آموزان و اثربخشی آموزش دارد. به همین دلیل، این پژوهش با هدف بررسی مدل ارتباطی بین هوش هیجانی و اشتیاق شغلی و نقش واسطه ای کمال گرایی مثبت و منفی در بین معلمان متوسطه دوم شیراز انجام شد. روش: این پژوهش، یک پژوهش کاربردی به روش پژوهش همبستگی است و به گونه خاص از نوع مدل یابی معادلات ساختاری می باشد. در این پژوهش، جامعه آماری، معلمان دبیرستان های متوسطه دوم چهار ناحیه شیراز در سال تحصیلی 99-1398 است که از طریق روش نمونه گیری خوشه ای دو مرحله ای و با استفاده از فرمول کوکران و خطای 5 درصد حجم تقریبی نمونه مورد نیاز مشخص شد و 128 نفر زن و 103 نفر مرد به عنوان نمونه پژوهش، انتخاب شدند. برای سنجش متغیرهای پژوهش، از پرسش نامه های هوش هیجانی شات (1998)، اشتیاق شغلی شاوفلی (2002) و کما ل گرایی تری شورت (1995) استفاده و روایی و پایایی آن ها نیز بررسی شد. به منظور ارزیابی مدل های مفروض از روش معادلات ساختاری نرم افزار  SPSSوAMOS استفاده گردید. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که کمال گرایی مثبت و منفی، هر دو نقش واسطه ای معناداری میان هوش هیجانی و اشتیاق شغلی دارند. افزایش کمال گرایی مثبت  و کاهش کمال گرایی منفی، به طور غیر مستقیم، باعث افزایش اثر هوش هیجانی بر اشتیاق شغلی می شود. نتیجه گیری: بر اساس مدل ذکر شده در پژوهش، با تدوین برنامه هایی به منظور افزایش مهارت هوش هیجانی معلمان، افزایش کمال گرایی مثبت و کاهش کمال گرایی منفی می توان اشتیاق شغلی را افزایش داد و از آنجا که پیشرفت تحصیلی دانش آموزان با اشتیاق شغلی معلمان رابطه مستقیم معنادار دارد، بنابراین، برنامه تدوین شده، موجب اثربخشی بیش تر معلم در کلاس درس می گردد.

مقدمه و هدف : پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش واسطه ای منبع کنترل بر جهت گیری مذهبی و اضطراب اجتماعی  مبتنی بر شیوه همبستگی است که در آن روابط بین متغیرها را در قالب تحلیل مسیر مورد بررسی قرار می دهد. مواد و روش ها : این تحقیق از نظر نوع هدف کاربردی و روش جمع آوری اطلاعات به صورت توصیفی – همبستگی از نوع معادلات ساختاری بود. جامعه این تحقیق شامل تمام دانش آموزان متوسطه شهر شیراز است که در  سال تحصیلی 1398-1397 مشغول تحصیل در دبیرستان های این شهر بودند. از آنجاییکه در این تحقیق تعداد عوامل مربوط به پرسشنامه ها برابر با 7 متغیر مشاهده شده بود، بنابراین حجم نمونه تحقیق 307 نفر انتخاب شد. شیوه نمونه گیری تحقیق نیز به صورت روش خوشه ای چند مرحله ای و به صورت تصادفی تعیین شد. جهت گردآوری اطلاعات، مقیاس جهت گیری مذهبی آلپورت (ROS) (1967)، منبع کنترل لوینسون (LOC) (1973) و اضطراب اجتماعی (SAQ) (1969)  استفاده شد. یافته ها : تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون معادلات ساختاری نشان داد مدل مورد نظر از برازش مطلوبی برخوردار است. در مجموع، یافته ها موید آن بود که منبع کنترل درونی در دانش آموزان می تواند تأثیر جهت گیری مذهبی  و اضطراب اجتماعی را واسطه گری کند. بحث و نتیجه گیری: در مجموع، یافته ها موید آن بود که منبع کنترل درونی در دانش آموزان می تواند تأثیر جهت گیری مذهبی  و اضطراب اجتماعی را واسطه گری کند.

پژوهش حاضر با هدف تاثیر اثربخشی آموزش مبتنی بر تعهد و پذیرش بر خودتمایزیافتگی و سلامت اجتماعی در میان زنان سرپرست خانوار شهر شیراز به شیوه آزمایشی انجام شد. جامعه آماری پژوهش حاضر، کلیه زنان سرپرست خانوار تحت پوشش سازمان بهزیستی کمیته امداد امام خمینی(ره) شهر شیراز بودند. تعداد نمونه 30 نفر که به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل (هر گروه 15 نفر) قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه تمایز یافتگی خود اسکورن و دندی و پرسشنامه سلامت اجتماعی کییز بود که روایی و پایایی آنها در پژوهش های مختلف مورد تایید واقع شده است. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل کواریانس چندمتغیره استفاده شد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که آموزش مبتنی بر تعهد و پذیرش بر افزایش واکنش هیجانی، بریدگی عاطفی و آمیختگی با دیگران تاثیر مثبت داشت. اما این آموزش بر موقعیت من تاثیر معنادار نداشته است. همچنین آموزش مبتنی بر تعهد و پذیرش بر سلامت اجتماعی زنان سرپرست خانوار تاثیر مثبت و معنادار داشت.

مقایسه اثربخشی مداخله بهنگام و مداخله بهنگام به همراه آموزش خانواده بر توانایی تحصیلی نوآموزان دیرآموز هدف: این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی مداخله بهنگام و مداخله بهنگام به همراه آموزش خانواده بر بهبود توانایی تحصیلی نوآموزان دیرآموز انجام شد. روش: روش پژوهش، آزمایشی با پیش آزمون - پس آزمون و پیگیری همراه با گروه کنترل بود. 30 نوآموز دیرآموز به شیوه نمونه گیری هدفمند به عنوان نمونه در نظر گرفته شدند. به صورت تصادفی در سه گروه (دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل) جایگزین شدند. گروه های آزمایش 20 جلسه 90 دقیقه ای در یک ماه آموزش دیدند. داده های به دست آمده از آزمون های مهارت های پیش نیاز خواندن، ریاضی و نوشتن با استفاده از روش تحلیل کوواریانس تحلیل شدند . یافته ها: نتایج نشان داد که مداخله بهنگام و مداخله بهنگام به همراه آموزش خانواده بر مؤلفه های توانایی تحصیلی (مهارت های پیش نیاز خواندن، نوشتن و ریاضی) تأثیر داشته است و با توجه به مجذور اتا می توان بیان کرد که 51 درصد از تغیرات ناشی از تأثیر مداخله ها است. نتایج آزمون توکی نیز نشان داد که مداخله بهنگام و مداخله بهنگام به همراه آموزش خانواده در مؤلفه های توانایی تحصیلی با گروه کنترل تفاوت معنادار داشتند. بعلاوه در مهارت های پیش نیاز خواندن مداخله بهنگام به همراه آموزش خانواده اثربخشی بیشتری داشته است. اما مداخله بهنگام و مداخله بهنگام به همراه آموزش خانواده در مهارت های پیش نیاز ریاضی و نوشتن، اثربخشی متفاوتی با هم نداشتند. نتیجه گیری : یافته های این پژوهش در مجموع اثربخشی مداخله بهنگام و مداخله بهنگام به همراه آموزش خانواده بر بهبود توانایی تحصیلی نوآموزان دیرآموز را تأیید کرد.

زمینه و هدف: عدم بازداری رفتاری در کودکان با اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی نحوه پاسخ دهی آنان را با مشکل مواجه می کند. این کودکان توانایی منتظر ماندن را ندارند، بدین سبب تاب آوری در آنان از اهمیت زیادی برخوردار است. این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی نقاشی درمانی، گل بازی و روش تلفیقی (روش تلفیق هر دو روش نقاشی درمانی و گل بازی با هم) بر تاب آوری کودکان نارسایی توجه/ فزون کنشی انجام شد. روش: روش پژوهش حاضر آزمایشی از نوع تک آزمودنی با طرحABA بود. جامعه آماری شامل تمامی کودکان 8 تا 11 سال با اختلال نارسایی توجه – فزون کنشی بود که در سال تحصیلی 1400- 1399 در مراکز درمانی شهر تهران خدمات دریافت می کردند. از بین آنها تعداد 6 کودک (سه پسر و سه دختر) بر اساس ملاک های ورود و خروج و به شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب شده و به صورت تصادفی در سه گروه 2 نفری جای دهی شدند. مداخلات نقاشی درمانی، گل بازی، و روش تلفیقی (تلفیق دو روش نقاشی درمانی و گل بازی) برای هر کودک و مادر طبق برنامه بازی درمانی کودک محور با روی آورد لندرث و براتون (2006)، به صورت 2 جلسه (یک ساعته) در هفته و به مدت 2 ماه طی 8 هفته (16 جلسه) اجرا شد. ابزار پژوهش شامل مقیاس توانمندی های اجتماعی- هیجانی و تاب آوری (مرل، 2008) بود. تحلیل دیداری داده ها در دو سطح درون موقعیتی و بین موقعیتی بر اساس سه شاخص سطح یا طراز، روند و تغییرپذیری انجام شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که مداخلات درمانی در دو گروه نقاشی درمانی و روش تلفیقی (روش تلفیق هر دو روش نقاشی درمانی و گل بازی با هم) اثربخش بوده است. کارآمدترین روش در ارتقاء تاب آوری، روش تلفیقی (روش تلفیق هر دو روش نقاشی درمانی و گل بازی با هم) بود (0/05P<). درصد بهبودی کلی گل بازی کمتر از مداخلات درمانی دیگر بوده و اثربخشی معناداری بر تاب آوری کودکان با اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی نداشت (0/05P>). نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت که مداخلات نقاشی درمانی و روش تلفیقی (روش تلفیق هر دو روش نقاشی درمانی و گل بازی با هم) می تواند سبب افزایش تاب آوری کودکان با اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی شود. تبیین های لازم برای نتایج به دست آمده در مقاله مورد بحث قرار گرفته است.

با توجه به حساسیت دوران نوجوانی و امکان بروز رفتارهای پرخطر در این دوران، پژوهش حاضر با هدف تعیین مدل عضویت گروهی با تحلیل تمییز برای دانش آموزان دارای رفتارهای پرخطر بر اساس شاخص های خانوادگی  در دانش آموزان مقطع متوسطه صورت گرفته است. در این پژوهش از طرح همبستگی برای تفکیک گروه ها استفاده شده و رابطه میان متغیرها بر اساس هدف پژوهش تحلیل گردیده است. جامعه آماری پژوهش، کلیه دانش آموزان دوره متوسطه سال تحصیلی 97-98 شهر شیراز می باشد. آزمودنی ها شامل 106 دانش آموز (70 پسر و 36 دختر) بوده و ابزارها شامل مقیاس رفتارهای پرخطر نوجوانان ایرانی، مقیاس شیوه های فرزندپروری بامریند، تاب آوری خانواده سیکسبی و مقیاس سبک زندگی سهرابی بوده است. برای تحلیل آماری از روش تحلیل افتراقی استفاده شد. یافته ها نشان داد که معادله تحلیل افتراقی دارای قدرت تفکیک دانش آموزان عادی از دانش آموزان دارای رفتار پر خطر بر اساس متغیرهای خانوادگی (سبک های فرزندپروری والدین، تاب آوری خانواده و سبک زندگی) بوده است.

مقدمه و هدف : در سال های اخیر کوشش برای افزایش تراز سلامت روانی و بهبود روابط زوجین در راستای افزایش پایداری خانواده و پیشگیری از آشفتگی زندگی زناشویی و رخداد طلاق مورد توجه قرار گرفته است. هدف از انجام این پژوهش مقایسه اثربخشی زوج درمانی مثبت نگر و درمان کوتاه مدت راه حل محور بر بهزیستی روانشناختی و بهبود سازگاری زناشوئی بوده است. مواد و روش ها : روش پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس آزمون با سه گروه (دو گروه آزمایش، یک گروه زوج درمانی مثبت نگر، یک گروه درمان کوتاه مدت راه حل محور و یک گروه کنترل) بود .جامعه ی پژوهش حاضر کلیه زوجین متاهل شهر شیراز بودند. شیوه نمونه گیری به صورت غیراحتمالی هدفمند بود. 48 نفر از افرادی که نمره کمتری در بهزیستی روانشناختی و سازگاری زناشوئی بدست آورند به عنوان نمونه نهایی در نظر گرفته شدند به طوری که، در هر گروه 16 نفر قرار گرفت. گروههای آزمایش در 8 جلسه ۹۰ دقیقه ای تحت درمان قرار گرفتند. جهت گردآوری اطلاعات از مقیاس بهزیستی روان شناختی ریف پرسش نامه سازگاری اسپانیراستفاده گردید. یافته ها : نتایج نشان داد هر دو رویکرد درمانی بر بهزیستی روانشناختی و بهبود سازگاری زناشوئی در خانواده ها اثر داشته است(05/0 ≥P). اما تفاوت معناداری بین اثربخشی دو روش مداخله مشاهده نگردید(05/0 P >). بحث و نتیجه گیری: : یافته های پژوهش حاضر حمایت تجربی قابل قبولی برای اتربخشی رویکرد راه حل محور و زوج درمانی مثبت نگر فراهم می آورد.  

زمینه و هدف: اختلال در روابط دلبستگی با ایجاد اضطراب فرا گیر و بی اعتمادی در کودک می تواند به اختلال های روان شناختی بیانجامد. این پژوهش با هدف تبیین اثربخشی بازی درمانی به شیوه تراپلی بر اضطراب کودک با والد انجام گرفت. روش: روش تحقیق در این پژوهش آزمایشی از نوع تک آزمودنی با طرح AB بود. جامعه آماری شامل تمامی کودکان 5 تا 8 ساله بود که در سال 1400 در مرا کز روان شناسی شهر تهران حضور داشتند . از بین آنها تعداد 3 کودک )دو پسر و یک دختر ( براساس ملاک های ورود و خروج و به شیوه نمونه گیری هدفمند گزینش شدند. مداخله تراپلی برای هر کودک در 21 جلسه اجرا شد. ابزارهای پژوهش شامل فرم روش تعاملی مارشاک، مقیاس اضطراب کودکان )اسپنس، 1997 ( و سیاهه ی رفتاری تراپلی )محقق ساخته( بود. تحلیل دیداری داده ها در دو سطح درون موقعیتی و بین موقعیتی انجام گرفت. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که مداخله بازی درمانی به شیوه تراپلی به صورت معناداری اضطراب کودک با والد را کاهش می دهد ) 05 / .)P>0 نتیجه گیری: مطابق با یافته های پژوهش اثربخشی مداخله بازی درمانی به شیوه تراپلی بر کاهش اضطراب کودک با والد به تأیید رسید. بنابراین، این روش را می توان به عنوان یکی از درمان های مفید و کاربردی برای این کودکان درنظر گرفت . شماره ی مقاله: ۱