محمد فتحی

miR-1 در بسیاری از فرایندهای سلولی از جمله هایپرتروفی بافت عضلانی (اسکلتی و قلبی) درگیر است. فعالیت های استقامتی نیز موجب هایپرتروفی قلب می شود، بنابراین هدف این مطالعه بررسی اثر فعالیت استقامتی بر بیان miR-1 قلب است. بدین منظور 14 رت در شرایط کنترل شده (دما، چرخه روشنایی و تاریکی و دسترسی آزاد به آب و غذا) نگهداری شدند و بعد از آشناسازی با پروتکل تمرینی به صورت تصادفی در دو گروه کنترل و تجربی قرار گرفتند. گروه تجربی یک برنامه (14 هفته ای) استقامتی را روی تردمیل اجرا کرد. در ادامه 48 ساعت پس از پایان آخرین جلسه تمرینی بی هوش و تشریح شدند، سپس قلب و بطن چپ آنها خارج و با استفاده از روش Real time-PCR میزان بیان miR-1 قلب آنها اندازه گیری شد. در پایان با استفاده از آزمون آماری t اطلاعات به دست آمده ارزیابی شد. نتایج نشان داد که تفاوت معناداری در میانگین بیان miR-1 قلب گروه کنترل و تجربی وجود ندارد (191.P=). فعالیت استقامتی بر بیان miR-1 قلب تأثیر معناداری نداشت، احتمال دارد تغییرات miR-1 هرچند کم، در سطح پروتئین ژن های هدف آن مشخص شود.

هدف این پژوهش بررسی اثر تمرین استقامتی بر بیان miR-499 بطن چپ بود. بدین منظور 14 رت تحت شرایط کنترل شده (دما، چرخه روشنایی و تاریکی و دسترسی آزاد به آب و غذا) نگهداری و بعد از آشناسازی با پروتکل تمرینی به صورت تصادفی به دو گروه کنترل و تجربی تقسیم شدند. گروه تجربی یک برنامه استقامتی 14 هفته ای را روی تردمیل اجرا کرد و سپس 48 ساعت پس از پایان آخرین جلسه تمرینی بی هوش و تشریح شدند، سپس قلب آنها خارج و بطن چپ جدا شد. میزان هایپرتروفی آن اندازه گیری و با استفاده از روشReal time-PCR میزان بیان miR-499 در بطن چپ آنها اندازه گیری شد. در پایان با استفاده از آزمون آماری t اطلاعات به دست آمده ارزیابی شد. شاخص های ارزیابی هایپرتروفی نشان داد که نسبت وزن بطن چپ به وزن بدن گروه تجربی (18/0±3/2) در مقایسه با گروه کنترل (12/0±049/2) بیشتر و در سطحP=0.05 معنی دار بود و نسبت وزن بطن چپ به سطح رویه بدن در گروه تجربی (008/0±168/0) در مقایسه با گروه کنترل (006/0±153/0) بیشتر و در سطح P=0.05 معنی دار بود. در نهایت میانگین بیان miR-499 در گروه تمرین کرده بالاتر از گروه کنترل بود (P=.004). به نظر می رسدmiR-499 بر هایپرتروفی ناشی از فعالیت استقامتی در قلب به خصوص بطن چپ اثر گذار باشد.

با عنایت به مشکلات گریبان گیر جامعه در بخش اقتصاد و اشتغال و همچنین سیاست ها و استراتژی های کلان کشور در قالب چشم انداز 20 ساله و برنامه پنجم توسعه، عطف توجه و تمرکز بر راهکارهای ریشه ای، اساسی و اثربخش ضرورتی اجتناب ناپذیر است. توانمندسازی نیروی انسانی از طریق آموزش مهارت های شغلی و تخصصی، در راستای ترغیب و توسعه کارآفرینی، به ویژه در مراکز آموزش مهارتی، یکی از این راهکارهای اساسی محسوب می شود که می تواند به عرضه نیروی انسانی توانمند و کارآفرین و در نهایت کاهش مشکلات اقتصادی و اشتغال و همچنین افزایش بهره وری و کارایی شاغلین بخش های مختلف منجر شود. گام های اولیه اجرایی کردن این راهکار با شکل گیری نظام جامع مهارت و فناوری و تصویب و ابلاغ آئین نامه نظام آموزش مهارت و فناوری، برداشته شده است. در این پژوهش تلاش شده تا ضمن بررسی میزان تأثیر آموزش های مهارتی موجود، در توانمندسازی نیروی انسانی، مسائل و مشکلات پیش رو و راهکارهای بهینه سازی این گونه آموزش ها شناسایی شوند. روش تحقیق در این مقاله، کیفی بوده و داده ها با استفاده از مصاحبه با صاحب نظران آموزش های مهارتی گردآوری و سپس از طریق تحلیل محتوا، مورد بررسی و بحث قرار گفته اند. نتایج این تحقیق در چهار حوزه "ویژگی های نیروی انسانی توانمند"، "عملکرد و ضرورت آموزش های مهارتی در تربیت نیروی انسانی توانمندسازی"، "موانع و مشکلات پیش رو" و "راهکارهای بهینه سازی" این گونه آموزش ها، ارائه شده اند.

ارتقای دانش و شایستگی نیروی انسانی هر کشور مشروط به ارتقای دانش و شایستگی مدرسان دانشگاه است و عملکرد مدرس و مدیر دانشگاه نیز از کاربرد مجموعه‌ای بزرگ از مهارت‌ها و شایستگی‌ها نشأت می‌گیرد. در همین راستا ارائه مدلی به منظور ارتقاء شایستگی‌های حرفه‌ای مدرسان دانشگاه جامع علمی– کاربردی در این پژوهش مد نظر قرار گرفته است. روش پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ نحوه گردآوری اطلاعات از نوع کمی می‌باشد. از روش تحلیل استنباطی و توصیف داده‌ها و استفاده از تحلیل عاملی(اکتشافی و تاییدی)، برای تحلیل داده‌های پرسشنامه و ارائه نتایج استفاده شد.با توجه به تایید سوالات توسط خبرگان، روایی محتوای پرسشنامه مورد تایید قرار گرفته است.جامعه آماری به تعداد 54،000 نفر و حجم نمونه391 نفر از مدرسان دانشگاه جامع علمی– کاربردی کشور بود.برای محاسبه حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شدضریب آلفای کرونباخ پرسشنامه شایستگی‌های حرفه‌ای مدرسان 98% می باشد که ابزار استفاده شده از پایایی مطلوبی برخوردار است. تجزیه و تحلیل داده‌های جمع آوری شده، از طریق نرم‌افزار SPSS 16 و Smart PLS انجام شد. عوامل مورد آزمون عبارتند از: برنامه‌ریزی، رهبری، سازماندهی، مدیریت کلاس درس، انگیزش، خلاقیت و نوآوری، خودمدیریتی، سازگاری، ارتباطی، هماهنگی تعاملی. این عوامل ومولفه‌ها در پرسشنامه به ارزیابی گذاشته شد و با استفاده از تحلیل عاملی، بارهای عاملی را بررسی کرد. بارعاملی مولفه «هماهنگی تعاملی» کمتر از 0.3 بود، از مسیر تحلیل حذف و مولفه‌های باقی‌مانده، تحت عنوان مولفه‌های مدل شایستگی‌های حرفه‌ای مدرسان دانشگاه علمی- کاربردی مورد پذیرش قرار گرفت.

مقدمه: محیط آموزشی عاملی موثر در موفقیت برنامه درسی و میزان یادگیری دانشجویان می باشد. این پژوهش با هدف تعیین درک دانشجویان پرستاری، مامایی و اتاق عمل دانشگاه علوم پزشکی کردستان از محیط آموزشی بر اساس الگوی DREEM در سال 1395 انجام شد. روش: مطالعه حاضر به روش توصیفی تحلیلی مقطعی بر روی 293 دانشجوی ترم دوم تا هشتم پرستاری، سوم، پنجم و هفتم مامایی و اتاق عمل شاغل به تحصیل دانشکده پرستاری و مامائی دانشگاه علوم پزشکی کردستان، ایران در سال 1396 به صورت سرشماری انجام شد. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه دو قسمتی شامل اطلاعات دموگرافیک و پرسشنامه بین المللی Dundee Ready Educational Environment Measure شامل پنج بعد یادگیری، اساتید، ادراک دانشجو از توانایی علمی خود، جو آموزشی و ادراک دانشجو از شرایط اجتماعی خود و درک کلی از محیط آموزشی بود که به صورت خود گزارش دهی تکمیل گردید. داده های بدست آمده با نرم افزار SPSS ورژن 16 با استفاده از آمار توصیفی تحلیل شد. یافته ها: نتایج بدست آمده نشان داد که در مجموع19/8 درصد دانشجویان محیط آموزشی دانشکده را نیمه مطلوب(دارای مشکلات فراوان) و 75/8 درصد دانشجویان محیط آموزشی دانشکده را تاحدودی مطلوب(بیشتر مثبت تا منفی) ارزیابی می کردند. 75/1 درصد دانشجویان پرستاری، 72/2 درصد دانشجویان مامائی و 80/8 درصد دانشجویان اتاق عمل محیط آموزشی را تاحدودی مطلوب(بیشتر مثبت تا منفی) ارزیابی کردند. نتیجه گیری: با مشخص شدن درک دانشجویان پرستاری، مامائی و اتاق عمل از محیط آموزشی دانشکده پرستاری و مامائی مسئولین و مدیران می بایست در جهت ارتقاء هرچه بهتر محیط آموزشی تلاش نمایند. آشنائی هرچه بیشتر مدرسان با ابعاد مختلف محیط آموزشی و میزان رضایت دانشجویان از هر بعد ضروری به نظر می رسد.

یکی از نشانگرهای تمایز نرونی، پروتئین NeuN است که در نرون های بالغ بیان می شود. هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثر 20 روز تمرین استقامتی شنا بر پروتئین NeuN و تعداد سلول های گانگلیونیک در گانگلیون ریشه خلفی موش های صحرایی نر نژاد ویستار بود. در این پژوهش تجربی 16 رت با 6 هفته سن نر ویستار با وزن 250-200 گرم به عنوان نمونه پژوهش از مرکز نگهداری حیوانات آزمایشگاه پاستور تهیه و به طور تصادفی به دو گروه (کنترل و تجربی) تقسیم شدند. گروه تجربی به مدت 20 روز فعالیت شنا (30 دقیقه در روز برابر با 65 درصد Vo2max) را انجام دادند. 48 ساعت بعد از آخرین جلسه تمرینی، حیوانات بیهوش و گانگلیون ریشه خلفی مناطق اندام تحتانی آن ها جداسازی شد. برای ارزیابی جمعیت گانگلیونیک و پروتئین NeuN به ترتیب از تست کریزیل ویوله و ایمونوهیستوشیمی استفاده شد ، از آزمون آماری t مستقل برای تعیین تفاوت بین گروه ها استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که تمرین استقامتی شنا باعث افزایش معنی داری در بیان پروتئین NeuN می شود (p <0.05). علاوه بر این، تعداد سلول های گانگلیونیک در گروه تمرین ورزشی استقامتی شنا افزایش معناداری را نشان داد (p <0.05). این مطالعه برای اولین بار نشان داد که تمرین شنا موجب افزایش تعداد سلول های حسی و همچنین افزایش تمایز آنها و در نتیجه توسعه نرون های حسی بالغ در گانگلیون ریشه خلفی نخاع می شود.

زمینه و هدف: دیابت با ایجاد التهاب در قلب، زمینه ابتلاء به بیماری های قلبی عروقی را فراهم می کند. هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثر شش هفته تمرین هوازی پیشرونده بر بیان ژن های عامل رشد اندوتلیوم عروقی (vegf) و عامل نکروزی تومور آلفا (tnfα) قلب رت های نر ویستار دیابتی است. روش تحقیق: تعداد 40 سر رت نر نژاد ویستار (میانگین وزن 92/12± 09/253 گرم، سن 10-8 هفته) به طور تصادفی به چهار گروه کنترل، دیابتی، تمرین، و دیابت + تمرین؛ تقسیم شدند. القای دیابت از طریق تزریق درون صفاقی محلول استروپتوزتوسین به میزان 50 میلی گرم برکیلوگرم انجام پذیرفت. پروتکل تمرین شامل شش هفته تمرین هوازی پیشرونده، پنج جلسه در هفته بر روی نوار گردان بود. میزان بیان ژن vegf و tnfα بافت بطن چپ به روش Real -Time PCR اندازه گیری شد. با استفاده از آزمون تحلیل واریانس یک راهه و آزمون توکی، در سطح معنی داری 05/0>p؛ نتایج استخراج گردید. یافته ها: بیان ژن های vegf و tnfα بطن چپ قلب در گروه دیابتی شده نسبت به گروه سالم، به ترتیب کاهش (0001/0>p) و افزایش یافت (0001/0>p). از طرف دیگر، بیان ژن های vegf و tnfα بطن چپ قلب گروه دیابت+ تمرین نسبت به گروه دیابت، به ترتیب افزایش (003/0=p) و کاهش یافت (0001/0>p) پیدا کرد. نتیجه گیری: تمرین هوازی پیشرونده، می تواند به عنوان یک شیوه مناسب غیر دارویی برای بهبود التهاب و رگ زایی در نمونه های دیابتی در نظر گرفته شود.

مقدمه و هدف؛ فعالیت های استقامتی موجب هایپرتروفی قلب می شود ضمن اینکه دیده شده میزان بیان HDAC4 در عضلات اسکلتی تحت تاثیر فعالیت های استقامتی قرار می گیرد.  بنابراین هدف این مطالعه بررسی اثر تمرینات استقامتی بر بیان ژن hdac4بطن چپ است. موتد و روش ها؛ بدین منظور 14 رت تحت شرایط کنترل شده (دما، چرخه روشنایی و تاریکی و دسترسی آزاد به آب و غذا) نگهداری و در ادامه به صورت تصادفی به دو گروه کنترل و تجربی تقسیم شدند. گروه تجربی یک برنامه (14 هفته ای) استقامتی را روی تردمیل اجرا کرد و سپس 48 ساعت پس از پایان آخرین جلسه تمرینی بی هوش و تشریح شدند، سپس قلب و بطن چپ آنها خارج و با استفاده از روشReal time-PCR میزان بیان ژن hdac4 بطن چپ آنها اندازه گیری شد، در پایان با استفاده از آزمون آماری t اطلاعات به دست آمده ارزیابی شد.یافته ها؛ نتایج نشان داد، میانگین بیان ژن hdac4 بطن چپ گروه تجربی به طور معنی داری بیشتر از گروه کنترل بود(P=0.002). بحث و نتیجه گیری؛ به نظر می رسد تفاوت ها در نوع هایپرتروفی ایجاد شده در بطن چپ ناشی از پاسخ متفاوت ژن hdac4 باشد.

مقدمه و هدف: microRNAs (miRs) در فرآیندهای مختلف سلولی درگیرند و بیان ژن را مهار می کنند. یکی از این miRs microRNA-1 (miR-1) است که ویژه بافت عضله است و میزان آن با هایپرتروفی عضلانی کاهش می یابد؛ با توجه به پاسخ متفاوت عضلات تند و کند به تمرین مقاومتی، هدف این مطالعه ارزیابی اثر یک جلسه تمرین مقاومتی بر بیان miR-1 در عضلات اسکلتی کند و تند انقباض رت های نر نژاد ویستار است. روش شناسی: نمونه هایی این مطالعه بنیادی 15 سر رت بودند که به صورت تصادفی به گروه تمرینی (10سر) و کنترل (5 سر)تقسیم شدند. گروه تمرینی یک جلسه تمرین مقاومتی (صعود از نردبان یک متری، 4ست با 5 تکرار) را اجرا کرد، سپس 3 و 6 ساعت پس از تمرین مقاومتی همراه با گروه کنترل بی هوش و تشریح شدند، عضله ی نعلی و عضله بازکننده دراز انگشتان (EDL) - به ترتیب به عنوان عضله کند و تند انقباض- جدا شدند. از روش Real time RT-PCR برای اندازه گیری میزان بیان miR-1 استفاده شد و در پایان از آزمون آماری t تک نمونه ای و t مستقل استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که میزان بیان miR-1 عضله EDL در پاسخ به یک جلسه تمرین مقاومتی به طور معنی داری 3 ساعت (0001/0>P) و 6 ساعت (001/0>P) بعد از تمرین مقاومتی به ترتیب 99 و 73 درصد کاهش می یابد. در حالیکه بیان miR-1 در عضله نعلی در 3 و 6 ساعت پس از تمرین مقاومتی به ترتیب 40 درصد کاهش (323/0 >P)و سپس 224 درصد افزایش داشت که این تغییرات معنی دار نبودند (196/0>P). بحث و نتیجه گیری: یک جلسه تمرین مقاومتی موجب کاهش miR-1 در عضله EDL می شود که احتمالا نشان دهنده فعال سازی فرآیند تکثیر در سلول ها عضله EDL در اثر تمرین مقاومتی باشد. واژه های کلیدی: تمرین مقاومتی، عضله بازکننده دراز انگشتان، عضله نعلی، microRNA-1