فاروق یزدان ستا

اهداف: سرمایه اجتماعی مدیران مدارس نقش کلیدی در موفقیت مدارس ایفا می کند. مدیرانی که دارای سطح بالایی از سرمایه اجتماعی هستند، از طریق ایجاد ارتباطات مؤثر با معلمان، دانش آموزان، والدین و جامعه محلی، محیط همکارانه و مشارکتی در مدرسه ایجاد می کنند. روش ها : این پژوهش پدیدارنگارانه به مفهوم سازی سرمایه اجتماعی میان مدیران آموزشی در مدارس ابتدایی می پردازد. مشارکت کنندگان بالقوه تمامی مدیران آموزشی در مقطع ابتدایی در شهر سنندج بودند که 17 نفر از آنان به صورت هدفمند (ناهمگن) انتخاب و با استفاده از یک پروتکل مصاحبه نیمه ساختاریافته دعوت به مشارکت شدند. یافته ها: بر اساس تجزیه وتحلیل داده ها، سلسله مراتبی از پنج طبقه برای راه های تجربه و درک سرمایه اجتماعی شناسایی شد تا این مفهوم را به سرمایه اجتماعی به عنوان مولد اعتماد، به عنوان شبکه همکارانه، به عنوان تعلق به فرهنگ سازمانی، به عنوان مشارکت در گفتمان علمی و به عنوان خلق اجتماع علمی توصیف کنند. نتیجه گیری: چهار مؤلفه آگاهی یعنی چارچوب، ارتباط، هدف و نتیجه، ساختار سلسله مراتب را شکل می دهند. یافته های این پژوهش به سیاست گذاران آموزشی نشان می دهد که سرمایه اجتماعی به مدیران در مدارس چگونه است.

پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر عزت نفس بر پیشرفت تحصیلی با نقش میانجی هوش هیجانی در بین دانش آموزان دیر آموز شهر سقز انجام شده است. روش مورد استفاده در پژوهش حاضر از نوع توصیفی و به روش همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانش آموزان دیرآموز شهر سقز بودند که از بین آنها نمونه ای به حجم 318 دانش آموز دیرآموز به روش نمونه گیری تصادفی در دسترس انتخاب شدند. ابزار پژوهش برای بررسی متغیرهای پژوهش پرسشنامه های، عزت نفس، پیشرفت تحصیلی و هوش هیجانی، بودند. داده ها با استفاده از روش معادلات ساختاری و نرم افزار Smart PlS مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که هوش هیجانی نقش میانجی تأثیر معنی دار مؤلفه های عزت نفس بر پیشرفت تحصیلی را ایفا می کند و عزت نفس اجتماعی، خانوادگی، تحصیلی از مؤلفه های عزت نفس و مؤلفه های هوش هیجانی(خودانگیزی، خودکنترلی، خودآگاهی، هشیاری اجتماعی و مهارت های اجتماعی) باعث بهبود پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دیرآموز می شوند و تأثیر معنی داری خواهند داشت.

مقدمه: تدریس اثربخش به معنای دستیابی به اهداف، با عوامل روانشناختی و سازمانی بسیاری تبیین می شود به همین دلیل بررسی مولفه های پیش بینی کننده آن ضروری است. هدف: هدف از پژوهش حاضر پیش بینی اثربخشی تدریس معلمان با توجه به بهزیستی عاطفی و مؤلفه های سکوت سازمانی بود. روش: پژوهش حاضر جزو تحقیقات پیمایشی- توصیفی است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه معلمان ابتدایی شهر بانه در سال تحصیلی ۹۶-۱۳۹۵ بود که تعداد این افراد برابر با ۸۳۲ نفر بود. از جامعه مذکور با توجه به جدول مورگان و روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبی ۲۶۳ نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. برای جمع آوری داده های پژوهش از سه پرسشنامه سکوت سازمانی، اثربخشی تدریس معلمان و پرسشنامه بهزیستی عاطفی مربوط به شغل استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نسخه ۲۵ نرم افزار SPSS و با استفاده از روش های آماری تحلیل رگرسیون تک متغیره و چند متغیره انجام شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که بهزیستی عاطفی با بتای ۲۷۵/۰ و مؤلفه سکوت نوع دوستانه با بتای ۲۳۲/۰ به صورت مثبت و معنی داری در سطح ۰۰/۰ اثربخشی معلمان را پیش بینی می کنند. بهزیستی عاطفی در گروه زنان (بتای ۰/۲۳۷ در سطح ۰/۰۵) و مردان (بتای ۰/۲۷۹ در سطح ۰/۰۱) معنی دار بوده اند. همچنین سکوت تدافعی فقط در گروه زنان با بتای ۲۳۹/۰- در سطح ۰/۰۵ معنی دار بود. سکوت مطیع (بتای ۲۰۳/۰- در سطح ۰/۰۵) و نوع دوستانه (بتای ۳۱۴/۰ در سطح۰/۰۱) در گروه مردان معنی دار بود؛ اما در گروه زنان معنی دار نبوده اند. نتیجه گیری: بهزیستی عاطفی و سکوت سازمانی معلمان جهت ارتقاء اثربخشی تدریس باید مورد توجه قرار گیرد.

هدف: بررسی نقش فعالیت های فوق برنامه در عملکرد تحصیلی دانش آموزان پایه ششم ابتدایی با توجه به نقش خلاقیت به عنوان متغیر میانجی. روش: تحقیق به صورت آمیخته اکتشافی انجام گرفته است. جامعه آماری در رویکرد کیفی تحلیل محتوا عبارت بود از کلیه اسناد و مدارک مربوط به فعالیت های فوق برنامه و نمونه گیری آن به صورت سرشماری انجام شد، در روش دلفی کلیه متخصصان حوزه علوم تربیتی جامعه مورد مطالعه در نظر گرفته شدند نمونه گیری هم به صورت هدفمند انجام گرفت و ده نفر از متخصصان علوم تربیتی به عنوان نمونه انتخاب شدند. در رویکرد کمی جامعه آماری تحقیق شامل کلیه دانش آموزان پایه ششم مدارس ابتدایی شهر بوکان بود که حجم آن برابر با ۲۲۲۲ نفر بودند، با توجه به جدول مورگان تعداد ۳۴۵ نفر به عنوان نمونه و با روش خوشه ای انتخاب شدند. داده ها از طریق پرسشنامه عملکرد تحصیلی فام و تیلور، پرسشنامه خلاقیت تورنس و پرسشنامه محقق ساخته ی فعالیت فوق برنامه گردآوری شدند.روش های آمار استفاده شده شامل: تحلیل عامل اکتشافی و تأییدی، تحلیل رگرسیون و تحلیل مسیر بوده است. یافته ها: فعالیت های فوق برنامه تأثیر معنی داری بر پیشرفت تحصیلی تأثیر داشته و خلاقیت نیز به صورت متغیر میانجی باعث افزایش این تأثیر شده است. از بین انواع فعالیت های فوق برنامه تنها فعالیت های هنری و سازمانی تأثیر معنی داری بر عملکرد تحصیلی داشتند. از بین مؤلفه های خلاقیت، بعد ابتکار تأثیر معنی داری بر عملکرد تحصیلی دانش آموزان داشته است.