مسعود شریعتی

پدیده شکوفایی به عنوان سازه ای جدید در رفتار، موردتوجه بسیاری از محققین قرارگرفته است. یکی از موضوع های بسیار مهمی که در موفقیت سازمان دخیل است، شکوفایی کارکنان است. با توجه به تنوع و تغییرپذیری مفهوم شکوفایی در سازمان، این تحقیق بدنبال درک و تفسیر پدیده شکوفایی با رویکرد پدیدارنگاری است. در این پژوهش، فلسفه پژوهش تفسیری، رویکرد پژوهش استقرایی، راهبرد پژوهش پدیدارنگاری انتخاب شده است. روش گردآوری داده ها میدانی و ابزار مصاحبه نیمه ساختاریافته است. مشارکت کنندگان این پژوهش کارکنان شهرداری کرج بوده که به روش بیشینه تنوع نمونه گیری انجام شده و با 20 نفر مصاحبه انجام شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد هفت روش تجربه کردن شکوفایی در سازمان شامل: مسئولیت پذیری، اثرگذار بودن، علاقمند بودن، با اراده بودن، چند مهارته بودن، همدل بودن و اخلاق حرفه ای می باشد. براساس یافته های تحقیق، طبقات توصیفی در سه طبقه ظرفیت فردی (علاقمند بودن، با اراده بودن و چندمهارته بودن)، ظرفیت گروهی ( همدل بودن و اثرگذار بودن) و ظرفیت سازمانی (مسئولیت پذیری و اخلاق حرفه ای) قرار گرفته است که نشان از وجود تفاوت ساختاری و سلسله مراتبی در کنار تفاوت معنایی آنها دارد.

زمینه و هدف: به علت نبود الگوی فرماندهی مشخص در پلیس فرودگاه های کشور، اغلب انتخاب و انتصاب فرماندهان و نحوه فرماندهی آن ها، براساس سلیقه های شخصی و شناخت سطحی انجام می شود و در این موضوع حساس دقت کافی به عمل نمی آید؛ لذا هدف پژوهش حاضر، شناسایی الگوی فرماندهی در پلیس فرودگاه های کشور بود.روش: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر نوع تحقیق، کیفی است. جامعه موردمطالعه پژوهش، فرماندهان و معاونان پلیس پیشگیری فراجا، معاونین ستاد پلیس فرودگاه های کشور و فرماندهان پلیس فرودگاه های سراسر کشور بودند. روش انتخاب مصاحبه شوندگان، هدفمند مبتنی بر معیار سابقه فرماندهی در پلیس فرودگاه بود. پس از انجام مصاحبه بیست وچهارم، شاخص های تکراری به دست آمد و برای اطمینان از اشباع نظری، مصاحبه تا مشارکت کننده بیست وششم ادامه یافت و اشباع نظری حاصل شد. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. داده ها با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی تجزیه وتحلیل شد. براین اساس، داده های به دست آمده براساس تکنیک کدگذاری جمله به جمله و استخراج مفاهیم و مقوله ها در قالب شاخص ها و مؤلفه ها با کمک نرم افزار اکسل سازمان دهی شدند.یافته ها: براساس یافته های به دست آمده، تعداد 40 شاخص در مؤلفه اجتماعی و شخصیتی، تعداد 9 شاخص در مؤلفه مهارت های حرفه ای، تعداد 21 شاخص در مؤلفه رهبری، تعداد 12 شاخص در مؤلفه تعامل، تعداد 11 شاخص در مؤلفه اهداف سازمانی، تعداد 16 شاخص الزامات فرماندهی در پلیس فرودگاه های کشور به دست آمد.نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد که براساس نظرات فرماندهان بر مبنای شاخص های به دست آمده از مصاحبه ها در مؤلفه های اجتماعی و شخصیتی، مهارت های حرفه ای، رهبری، تعاملی، اهداف سازمانی و الزامات فرماندهی، با عنایت به حساسیت های خاص فرماندهی در پلیس فرودگاه های کشور و طیف خاص مراجعان فرودگاهی، بر دارابودن برخی شاخص های منحصربه فرد اتفاق نظر داشتند که مبتنی بر تجزیه وتحلیل یافته های حاصل از مصاحبه با خبرگان و نخبگان و براساس شاخص ها و مؤلفه های به دست آمده، الگوی فرماندهی پلیس فرودگاه های کشور ارائه شد.

 زمینه و هدف: ساختار حکمرانی در تعالی و توسعه جوامع حائز اهمیت بسیار است؛ ازآن رو که فقدان و ضعف نظریه پردازی و الگو سازی بومی در عرصه حکمرانی و به کارگیری الگو های حکمرانی غیر هم سنخ، بدون توجه به زیرساخت های فلسفی و فکری آن و یا الگوسازی بر مبنای مفروضات و الگوواره های نامأنوس با خلقیات جامعه و گاه متعارض با روح تاریخی فرهنگی اجتماع، بستر ناکارآمدی و انحطاط دولت ها را فراهم می کند. هدف این پژوهش کشف نظریه حکمرانی در کتاب شریف نهج البلاغه است.روش: این پژوهش کیفی است و در آن، از رویکرد حکمی اجتهادی استفاده شده است. راهبرد (روش) حکمی اجتهادی که با کمک روش شناسی اسلامی به تولید علوم انسانی و اجتماعی می پردازد، هم در بعد حکمی و استدلالی و هم در بعد اجتهادی، اسلامی است. داده ها با کدگذاری از متن کتاب نهج البلاغه استخراج و در قالب جدول مضامین ارائه شده و برای اعتباریابی مضامین کشف شده از روش ژرف کاوی متن محور (مقابله و مقایسه مضامین با متون) بهره گرفته شده است.یافته ها: الگوی حکمرانی اخلاقی بر پایه ساخت اخلاقی شامل سه رکن حکمرانی یعنی شهروندان، کارگزاران حکومتی و ساخت نظام حکمرانی (سیاستگزاری و اجرا) است. بی شک، بن مایه شکل گیری حکمرانی اخلاقی، ساخت انسان اخلاقی است. در الگوی حکمرانی اخلاقی، این انسان گاه در نقش یک فرد و شهروند و گاه یک فعال اجتماعی و کارگزار حکومتی حضور دارد. امام علی (ع) در فرازهای فراوانی از نهج البلاغه این دو ساحت را با ویژگی های جزئی آن توصیف کرده است. ساحت سوم در الگوی حکمرانی اخلاقی، ناظر بر رسمیت بخشیدن به جریان حکمرانی فراتر از سطح فرد است. این سطح ناظر بر ماهیت خط مشی گذاری و ساختار اجرایی است.نتیجه گیری: مضامین به دست آمده از متن نهج البلاغه، دو الگوی حکمرانی مطلوب (علوی) و نامطلوب (اموی و سوء) را ترسیم می کند. براساس رویکرد حکمی اجتهادی، این دو نوع حکمرانی را می توان به عنوان الگوی محقق (حکمرانی سوء) و الگوی مطلوب (حکمرانی اخلاقی) تصور نمود. از نگاه امام علی (ع) و اسلام نبوی، اخلاق امری کلیشه ای نیست بلکه اساس و متن حکمرانی است و ماهیت این حکمرانی، حاکی از نقش اخلاقیات در تنظیم گری روابط بین شهروندان و حاکمان است.  [1] Paradigm

زمینه و هدف: قداست و ارزشمندی اهداف، مدل ها و الگو ها به ویژه در حوزه جرم یابی، نمی تواند روش و ابزار دستیابی به آنها را توجیه کند. ابزار و شیوه های نیل به کشف جرائم از جمله موضوعاتی است که باید مشروعیت داشته باشند و در بستر شرع مقدس اسلام مورد مطالعه و شناسایی قرار گیرند. لذا هدف از این تحقیق، شناخت الگوی جرم یابی با رویکرد اسلامی با تأکید بر سیره امام علی (ع) برای فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران است.روش: این تحقیق از نوع کاربردی با رویکرد کیفی و با استفاده از روش تحلیل مضمون انجام شده است. جامعه آماری این تحقیق، سیره نظری و عملی حضرت علی (ع) بوده و متن نهج البلاغه شامل خطبه ها، نامه ها و حکمت های کتاب شریف و همچنین قضاوت های حضرت علی (ع) و روایت های مرتبط با شیوه قضاوت آن حضرت به عنوان منبع اصلی برای گرد آوری داده ها بوده که به روش تمام شماری مورد ارزیابی قرار گرفت. روش گردآوری دادها از نوع روش اسنادی و ابزار آن فیش برداری بود و به منظور تحلیل داده های گردآوری شده، از روش کدگذاری و تحلیل مضمون بهره گرفته شد. یافته ها: در مرحله کدگذاری پایه، 458 کد باز یا پایه ای به دست آمد که در قالب 13 مضمون سازمان دهنده جای گرفتند. الگوی جرم یابی با رویکرد اسلامی در سیره امام علی (ع) برای فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی متشکل از چهار بعد رفتاری- عملکردی (عقلانیت، تدبیر و تناسب، مهارت های حرفه ای، اشراف اطلاعاتی، جامعیت و استحکام و به هنگام بودن)، رویکرد (بایسته های اعتقادی و بایسته های اخلاقی)، فناوری (روزآمدی و دانش محوری) و ساختار (فرماندهی و مدیریت، ممنوعیت ها، بایسته های سازمانی و بایسته های حقوقی) است.نتیجه گیری: اجرایی ساختن الگوی چهار بعدی شناسایی شده در حوزه جرم یابی اسلامی مبتنی بر سیره حضرت علی (ع)، نقش مؤثری در ارتقاء مشروعیت و موفقیت در فرایند جرم یابی رده های مرتبط با حوزه کشف جرائم در فراجا خواهد داشت.

مقدمه و هدف: رشد و پیشرفت هر جامعه ای در همه زمینه ها اعم از علمی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی همبستگی و رابطه بسیار قوی با رشد و پیشرفت دانشگاه ها دارد و دانشگاه ها به عنوان مراکز علمی نقشی مهم و کلیدی در تولید و توسعه نظریه های علمی را دارند. با وجود توصیه و سیاست گذاری در زمینه پیشرفت نظریه پردازی در کشور، به نظر می رسد هنوز این پدیده آن گونه که باید رشد نکرده است و همچنان دانشگاه های ایرانی در این زمینه ضعیف بوده اند که نشان می دهد با مسائل و مشکلاتی مواجه هستند. بی تردید تا زمانی که دیدی کامل و جامع از گستره این مسائل و مشکلات وجود نداشته باشد نمی توان درباره آنها چاره اندیشی کرد و در راستای برطرف کردن آنها و سرانجام افزایش ظرفیت نظریه پردازی برآمد.در راستای تربیت نسل آینده کشور ساخت نظریه های علوم اجتماعی و انسانی امری حیاتی است که متأسفانه در چند دهه اخیر نظریه شاخص و اثرگذاری در سطح کشور تولید نشده است که به این امر بپردازد. نبود آثار نظری جریان ساز و مرتبط با ارزش های اصیل انقلاب اسلامی باعث اعوجاج در عمل می شود. عدم توجه جدی و اهتمام ورزی به نظریه پردازی بومی و ملی در سطح دانشگاه و مراکز پژوهشی، باعث سستی تحلیل ها و اتخاذ تصمیم ها و خط مشی نادرست در سطح سازمان و طراحی برنامه های ضعیف و غیراثربخش در سطح عملیات می شود که پیامدهای آن، آنارشیسم در عمل وبی قوارگی در نظر خواهد شد و این ضعف و نقص مهم در عرصه فعالیت های و مأموریت های اجتماعی باعث بی اعتمادی شهروندان به کارآمدی سازمان خواهد شد. هدف این پژوهش شناسایی موانع نظریه پردازی اعضای هیئت علمی دانشگاه های کشور است.روش تحقیق: این تحقیق ازلحاظ هدف کاربردی و ازلحاظ ماهیت در ذیل شیوه های ترکیبی (آمیخته) گنجانده می شود. استراتژی پژوهش اکتشافی متوالی است. در این طرح پژوهشی، ابتدا داده های کیفی و سپس داده های کمّی گردآوری و تحلیل می شود. بنابراین، ابتدا پدیده موشکافی شده و سپس برای تعیین روابط داده های کیفی از داده های کمّی استفاده می شود و همچنین، داده های کیفی، داده های کمّی را می سازند. بدین منظور در وهله نخست، از ابزار مصاحبه جهت احصای نظرات خبرگان در مورد موانع نظریه پردازی استفاده شده است. مشارکت کنندگان تحقیق، اعضای هیئت علمی دانشگاه های دولتی در رشته های علوم انسانی بوده که به روش نمونه گیری غیرتصادفی - هدفمند و قضاوتی انتخاب شدند و فرایند تا مرحله اشباع نظری ادامه یافت. در مرحله بعد، براساس کدهای احصاشده، پرسش نامه موانع نظریه پردازی در دانشگاه از مصاحبه ها کیفی تنظیم شده و با روش کمّی «توصیفی - پیمایشی» استخراج و سپس با توجه به فرمول کوکران به روش تصادفی خوشه ای بین 385 نفر از اعضای هیئت علمی دانشگاه توزیع شده تا نظرشان را درخصوص میزان اهمیت هر یک از گویه ها مشخص شود.در بخش کیفی از روش تحلیل مضمونی جهت احصای کدها و در بخش کمّی از روش فریدمن جهت رتبه بندی گویا استفاده شده است. همچنین، در راستای اعتباریابی تحقیق از روش های زاویه بندی (بررسی نظریه ها، دیدگاه ها و مشارکت کنندگان مختلف در پژوهش)، دریافت بازخورد از مشارکت کنندگان تحقیق و ارائه شرح مفصل از پدیده مورد مطالعه به مشارکت کنندگان استفاده شده است.یافته ها: به طورکلی، در بخش کیفی پس از انجام 15 مصاحبه و تحلیل مصاحبه های انجام شده، 218 کد پایه، 45 کد سازمان دهنده و 4 کد فراگیر احصا شد. کدهای فراگیر عبارت اند از: شایستگی های فردی نظریه پرداز (ضعف بنیه علمی و تئوریک و بروز نبودن دانش تخصصی، پیگیر نبودن مباحث علمی مرتبط با رشته تخصصی و عدم حضور در محافل علمی و تخصصی مرتبط، نداشتن مهارت نقد علمی نظریه ها، نداشتن جسارت علمی، ذهن سطحی و تک بعدی و غیرخلاق استادان، نداشتن دغدغه ذهنی و علمی مشخص و فقدان مسئله سازمانی و دانشی در طول زندگی علمی و آموزشی، نداشتن اعتمادبه نفس و خودکم بینی در بین استادان، منفعت طلبی و خودخواهی و نداشتن اخلاق حرفه ای)، فرهنگ سازمانی (نبود فضای نقد و گفتگو در سطح دانشگاه، حاکمیت فرهنگ دستوری و سلسله مراتبی در سازمان، نبود فرهنگ آزاداندیشی و گفتگو در بین استادان به دلیل جایگاه های سازمانی، غلبه نگاه بوروکراتیک بر ساحت علم، غلبه ارزش های سلسه مراتبی و اطاعت پذیری بر جسارت و ریسک پذیری در سطح اعضای هیئت علمی) ، مدیریت و رهبری دانشگاه (نداشتن برنامه و طرح صحیح برای رهبری سرمایه انسانی و علمی و نخبگانی دانشگاه، نداشتن نظام انگیزشی صحیح برای ترغیب استادان به نظریه پردازی، نداشتن طرح علمی و جامع و بلندمدت برای حوزه های نظری و پژوهشی دانشگاه، درگیر نکردن و عدم مشارکت استادان به مسئله واقعی و عینی) و نظام ها و فرایندهای دانشی (نداشتن سازوکار اجرایی برای توسعه و تعمیق نظریه پردازی در دانشگاه، ضعف تعامل و ارتباط با دانشگاه ها و مؤسسات علمی کشوری و بین المللی، نداشتن ساختار هوشمند برای تبدیل تجربه ها سازمانی به نظریه های علمی، نبود مراکز پژوهشی و اندیشکده ها فعال و موضوع محور).بحث و نتیجه گیری: نظریه پردازی از مسیری عبور می کند که این مسیر، مسیر سختی است؛ ازاین رو در بهترین حالت افرادی که در قله های دانش بوده اند توانسته اند گزاره نظری تولید کنند و شاید در برخی موارد به آن نزدیک شده اند. شایستگی ها و ظرفیت های افراد به آنها این امکان را می دهد تا با اعتمادبه نفس و انگیزه و پشتکار و نشاط جسمی و روانی فهم و تحلیل دقیقی و صحیح و همه جانبه ای از پدیده یا مسئله داشته باشد. خلق یک نظریه محصول بررسی، مطالعه و تفکر عمیق و غنی در مورد پدیده مورد مطالعه و مفهوم سازی آن است. یک نظریه پرداز در کنار شایستگی های فردی مستلزم داشتن شرایط و بستر مناسب و ترغیب کننده جهت تحقیق و مطالعه است. یافته های این تحقیق نشان داد در راستای ترغیب نظریه پردازی در دانشگاه ها باید به چهار بعد شایستگی های فردی نظریه پرداز، فرهنگ سازمانی، مدیریت و رهبری دانشگاه و نظام ها و فرایندهای دانشی توجه جدی شود.در بعد شایستگی های فردی یک نظریه پرداز مستلزم تقویت دو محور روانی و شخصیتی (اعتمادبه نفس، کار تیمی و خلاقیت و تحلیل گری) و محور رفتاری (بروز کردن دانش، مشارکت در محافل علمی و ایجاد فضای نقد و بررسی) می باشد. در بعد فرهنگ سازمانی باید در دانشگاه های کشور ارزش های محوری «دموکراسی، گفتمان باز و آزاد، ریسک پذیری، انتقاد کردن و خلاقیت و نوآوری» در اولویت قرار گیرد. در بعد مدیریت و رهبری باید مسئولین دانشگاه از ابزارهای مدیریتی خود در راستای «ترغیب و انگیزش استادان، حمایت و پشتیبانی، پژوهش محوری و خلق دانش بومی در کشور» استفاده کنند و در نهایت نظام ها و فرایندهای دانشی کشور باید به سمت هوشمندسازی، چابک سازی، یکپارچه سازی دانش و هم افزایی حرکت کنند.تقدیر و تشکر: محققان بر خود لازم می دانند تا از تمامی استادانی که آنها را در انجام این پژوهش یاری کرده اند، کمال تقدیر و تشکر را داشته باشند.تعارض منافع: در این پژوهش هیچ گونه تعارض منافعی وجود ندارد.

دموکراسی سازمانی بیانگر موقعیتی است که در آن سازمان به کارکنان خود فرصت مشارکت در امر اداره سازمانی را داده و شرایط سهمیم شدن در تصمیم گیری های سازمانی را مهیا سازد. با توجه به تنوع و تغییر پذیری مفهوم دموکراسی سازمانی، این پژوهش بدنبال تفسیر این پدیده با رویکرد پدیدارنگاری می باشد. فلسفه پژوهش تفسیری بوده، روش اجرای آن کیفی و از گونه پدیدارنگاری است. روش گردآوری داده ها، میدانی و از ابزار مصاحبه استفاده شده است. جامعه مشارکت کنندگان تحقیق کارکنان سازمان تامین اجتماعی بوده که به روش بیشینه تنوع نمونه گیری شده و با 32 نفر مصاحبه انجام شده است. براساس تحلیل یافته های تحقیق مشخص گردید هشت روش تجربه کردن دموکراسی در محیط سازمانی وجود دارد که شامل: شکوفایی، تحقق اراده عامه، قدرت تغییر فرایند، حاکمیت قانون، اخلاق حرفه ای، توانمندسازی کارکنان، تصمیم گیری مشارکتی و پاسخگویی به ارباب رجوع، می باشد. براساس یافته های تحقیق، طبقات توصیفی در پنج سطح توسعه فردی (شکوفایی و توانمندسازی)، فرایندمحوری (تصمیم گیری مشارکتی و قدرت تغییر فرایند)، فرهنگ محوری (حاکمیت قانون و اخلاق حرفه ای)، مدیریت سازمانی (تحقق اراده عامه) و جامعه محوری (پاسخگویی به ارباب رجوع) قرار می گیرد که نشانه وجود تفاوت ساختاری و سلسله مراتبی است.

هدف و زمینه: هدف از پژوهش حاضر ارائه سبک رهبری مناسب برای فرماندهان صف دانشگاه علوم انتظامی امین بوده است. لازمه این کار هم افق شدن با افرادی است که با موضوع زیست تجربی دارند تا در یک فرایند همدلانه کشف و مفاهمه، درک صحیحی از سبک فرماندهی در حوزه صف ظهور یابد. روش: رویکرد تحقیق کیفی و از راهبرد داده بنیاد استفاده شده است. ابزار گردآوری داده ها، مصاحبه های نیمه ساختاریافته است مشارکت کنندگان در این تحقیق 15 نفر ازفرماندهان و مدیران فعلی و سابق و خبرگان حوزه تربیت و آموزش افسری می باشند. نحوه اعتبار یابی بر اساس شاخص های لینکن وکوبا نظیر: باور پذیری، اطمینان پذیری، انتقال پذیر و تایید پذیری است. یافته ها: پس از طی فرایند کدگذاری مصاحبه ها، 21 مقوله فرعی از مجموع کدها استخراج و در نهایت 8 مقوله اصلی از بطن مقوله های فرعی به شرح زیر به دست آمد: بسترها و الزامات توسعه فرماندهان صف ، توسعه و پرورش فرماندهان صف، ارزش های فرماندهان صف منتورینگ، مهارت های بین فردی فرماندهان صف، جهت گیری و خط مشی فرماندهان صف، مهارت های فردی فرماندهان صف ، صلاحیت های تخصصی فرماندهان صف. نتیجه گیری: الگوی رهبری فرماندهان صف در دانشگاه علوم انتظامی متاثر از ارزش های سازمانی، جامعه و فردی است. ارزشهایی مانند: عمل به فریضه امر به معروف و نهی از منکر، تعهد، التزام عملی به ولایت فقیه، توجه به ارزش های خانوادگی، انسانی، خداترسی، وجدان کاری، جدیت و حمیت، انصاف، تواضع، تفکر جهادی، ترغیب نیروها به رعایت اصل سلسله مراتب که بر روی پدیده محوری تحقیق که منتورینگ است تاثیر می گذارد.

زمینه و هدف : هدف از پژوهش حاضر ارائه الگوی مناسب رهبری برای فرماندهان و مدیران نیروی انتظامی بود. بی توجهی به مقوله سبک های رهبری و ترویج و بکارگیری یک سبک رهبری برای تمام موقعیت ها و مأموریت های پلیس می تواند صدمات جبران ناپذیری را هم به کارکنان و هم به سازمان وارد کند. بنابراین شناخت سبک رهبری حاکم بر محیط اجرایی نیروی انتظامی و تطابق آن با الزامات مأموریتی یکی از نیازهای جدی برنامه ریزی است. روش : این پژوهش ازنظر پاردایمی جزء پژوهش های تفسیری و کیفی است. مشارکت کنندگان 10 نفر از خبرگان حوزه انتظامی در غرب استان تهران بودند. روش نمونه گیری، گلوله برفی با تأکید بر اشباع نظری بود. ابزار گردآوری داده ها، مصاحبه های نیمه ساختاریافته بود. برای تحلیل و ارائه الگو از روش نظریه داده بنیاد استفاده شد. یافته ها : با توجه به نتایج به دست آمده از پژوهش، مقوله محوری پژوهش مفهومی به نام الگوی رهبری مرنا معرفی شد. این الگو از رهبری، ترکیبی از رهبری وظیفه گرا (ناظم) و رابطه گرا (مربی) است که به طور همزمان می تواند پیروان خود را هم ازنظر وظایف محول شده و هم ازنظر روابط غیررسمی هدایت و پشتیبانی کند. نتایج: در الگوی رهبری «مرنا»، مدیران همزمان دو جنبه مربیگری و ناظم بودن را تجربه می کنند. به عبارت دیگر، مدیران باید از نقش های تک بعدی به سوی چندبعدی بودن حرکت کنند تا زمینه هدایت اثربخش سازمان های خود را فراهم کنند.

زمینه و هدف:امام علی (ع) در نامه 53 نهج البلاغه به تشریح ماهیت حکمرانی خود که مبتنی بر اخلاقیات نبوی است می پردازد.ایشان با تبیین انواع طبقات اجتماعی نظیر: لشگریان خدا، نویسندگان عمومى و خصوصى، قضات دادگستر، کارگزاران عدل و نظم اجتماعى، جزیه دهندگان، پرداخت کنندگان مالیات، تجّار و بازرگانان، صاحبان صنعت و پیشه وران، و نیز طبقه پایین جامعه، یعنى نیازمندان و مستمندان، به کارکردهای ایشان در نظام اجتماعی و نحوه حکمرانی بر آن ها اشاره می کند در این پژوهش این مهم تحت عنوان «نظریه حکمرانی اخلاقی» تشریح شده است. هدف ما در این جستار شناخت ماهیت حکمرانی اخلاقی متناسب با طبقه نظامیان از منظر نهج البلاغه است. روش تحقیق: این پژوهش کیفی و از راهبرد تحلیل مضمونی استفاده شده است. داده ها از متن کتاب نهج البلاغه استخراج شده است .وبرای اعتبار یابی مضامین کشف شده از روش ژرفکاوری متن محور بهره گرفته شده است یافته ها:ماحصل این پژوهش کشف نظریه ی بدیع با عنوان «حکمرانی اخلاقی در حوزه نظامیان» می باشدکه مبتنی بر سه مضمون فراگیر:اعتقادات،ساختار حکمرانی و اخلاقیات می باشد که از220کدباز، 129 کد توصیفی و 18کد تفسیری به دست آمده است. نتایج:هسته اصلی نظریه ی حکمرانی علوی، ناظر بر نقش پررنگ اخلاق در حکمرانی جامعه است .فرایندی که با شناخت هستی و انسان آغازمی شود و سپس با تبیین کارکردهای گروه ها و بخش های مختلف جامعه ،آموزه های اصیل الهی را در قالب اخلاقیات حکمرانی بیان می کند؛ تا از رهگذر عمل به آن ها، طبقات اجتماع، سازمان کارآمدی بیابند و نقش سازنده خود را در سعادت جامعه ایفا نمایند.همچنین این گزاره های اخلاقی در پی جهت دهی و اعتباربخشی به ساختارها و فرایندهای کاری می باشد که خیر عمومی را تضمین می کند

هدف: توانمندسازی کارکنان، بسترساز اقتدار پایدار یک سازمان در محیط آشوب ناک عصر فقدان قطعیت هاست. پرسش اصلی این جستار این است که مفهوم و پدیده توانمندسازی کارکنان از منظر مدیران و کارشناسان مدیریت منابع انسانی سازمان چیست؟ الگوی توانمندسازی کارکنان سازمان شامل چه فرایندی است؟ و درنتیجه هدف اصلی پژوهش حاضر، ارائه الگوی توانمندسازی کارکنان سازمان است. روش: روش پژوهش از نظر ماهیت، کیفی و راهبرد اصلی پژوهش، نظریه داده بنیاد و ابزار گردآوری اطلاعات، مصاحبه است. جامعه مورد مطالعه پژوهش، سی نفر از خبرگان شامل مدیران و کارشناسان مدیریت منابع انسانی سازمان عقیدتی سیاسی نیروی انتظامی هستند که به روش نمونه گیری هدفمند، مشارکت کنندگان انتخاب شدند. با توجه به اصل اشباع نظری و مضمونی، مصاحبه تا نفر نوزدهم ادامه یافت و به همین تعداد بسنده شد و درنهایت روابط به دست آمده از داده های حاصل از مصاحبه ها، بر مبنای الگوی پارادایمی «استراوس و کربین» ترسیم شد. یافته ها: الگوی به دست آمده نشان دهنده آن است که فرهنگ سازمانی (مقوله علی) شامل: فضای مناسب آموزش کارکنان، عدالت در سازمان و امنیت شغلی به طور مستقیم در شکل گیری ویژگیهای کارکنان توانمند (مقوله محوری) تأثیر دارد. البته در فرایند توانمندسازی کارکنان، نظام پایش (مقوله زمینهای) و نظام پاداش سازمانی (شرایط مداخلهگر) بر نظام مدیریتی سازمان (مقوله کنش/واکنش) تأثیر میگذارند. نتایج: برون داد الگو به دست آمده، توانمندی کارکنان سازمان است که شاخص های آن شامل خودشکوفایی، نوآوری و خلاقیت و کاهش فشار روانی ناشی از کار است.

زمینه و هدف: هر تمدن بالنده ای برای تداوم حیات سعادتمند خود نیازمند حکمرانی شایسته است تا تعالی فردی و اجتماعی جامعه خود را سرعت بخشد. مدیران و دیوان سالاران به عنوان سرمایه های اصلی نظام، مجرای تجلی اراده حکومت و تضمین کننده تحقق آرمان های یک تمدن هستند. بنابراین طراحی یک الگوی کارآمد پرورش مدیران و کارگزاران صالح و شایسته، مسئله اصلی هر حکومتی است که بدون شناخت باورهای اساسی بنیان گذاران و اسطور ه های آن حکومت قابل تحقق نیست. با توجه به شخصیت والای امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) در شکل دهی به اندیشه های حکومت و مدیریت در نظام مقدس ایران اسلامی، این جستار، به دنبال استخراج و فهم الگوی مدیر شایسته از کتاب نهج البلاغه است.روش: این تحقیق ازنظر هدف کاربردی و ازنظر ماهیت کیفی است و رویکرد آن براساس نظریه داده بنیاد است.یافته ها: با مطالعه نهج البلاغه و با انجام فرایند های رویکرد داده بنیاد، 149 مفهوم مرتبط با مدیر شایسته به دست آمد. سپس این مفاهیم با موضوع و معانی مشترک با هم ادغام و دسته بندی و منجر به ظهور 39 مقوله فرعی شد. این مقوله ها نیز ادغام و در دسته های کلی تر قرار گرفت که حاصل کار، ظهور ابعاد شش گانه مدیر شایسته بود که عبارت اند از: بعد اعتقادی (خداباوری)، بعد مکتب علوی، نظام پایش اخلاق محور، بعد تربیتی، مقوله راهبردهای مدیریت و رهبری و درنهایت تحقق مدیر شایسته.نتیجه گیری: این ابعاد در الگوی «استراوس کربین » (1391) گنجانده شد. بدین ترتیب که بعد خداباوری به عنوان عامل علی، بعد مکتب علوی به عنوان عامل محوری، بعد تربیتی و نظام پایش اخلاق محور به ترتیب به عنوان عوامل زمینه ای و مداخله گر و منش مدیریت و رهبری زیر مقوله راهبردها جای گرفت که نتیجه و پیامد آن شکل گیری الگوی مدیر شایسته (حکمران صالح) است.

زمینه وهدف: شایسته سالاری نه یک پروژه بلکه یک فرآیند هوشمند، مستمر، پیچیده، دقیق و ظریف درحوزه مدیریت منابع انسانی سازمان است که غفلت از آن، ضایعه بزرگی به سازمان و جامعه وارد می کند. شایسته سالاری به عنوان یک پدیده اجتماعی، متأثر از عوامل محیطی بیرونی و درونی سازمان است. از آنجایی که گزینش و انتخاب افراد شایسته متاثر از ساختارهای ذهنی، فرهنگی وتاریخی هر جامعه است لذا فهم رفتار و گفتار اسطوره ها و درک متون و آموزه های مقدس و وحیانی بسیار مهم وحیاتی است. هدف اصلی این مقاله فهم و کشف الگو و نظام شایسته گزینی از دیدگاه امام علی(ع) است.روش: از لحاظ ماهیت، کیفی و براساس روش نظریه داده بنیاد وتحلیل محتواست. متن مورد بررسی متون اسلامی نهج البلاغه وغرر الحکم امام علی (ع) است. البته برای تشریح دقیق مقولات به احادیث وروایات دیگر نیز استناد شده است که بیشتر به عنوان شاهد مثال وتوضیح بهتر جنبه های هر مقوله است.نتیجه گیری: با توجه به روش تحقیق، از طریق کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخاب؛ به تشریح کامل الگوی نظام شایسته گزینی بر اساس دیدگاه امام علی (ع) نموده اند. در این مدل دو بُعد اخلاقیات فردی و اصول حاکم بر گزینش، در تعامل هم افزا ومتاثر از بافت خدامحور، بر نظام گزینش توحیدمحور، تأثیر می گذارند؛ خروجی این نظام با بهره گیری از اقدامات راهبردی مدیران، گزینش افراد صالح، توانمند و مناسب برای سازمانهاست

هدف و زمینه: استرس شغلی یکی از شایع ترین بیماری های عصر ماست. تحقیقات نشان می دهند که استرس شغلی می تواند از ناحیه عوامل فردی، ماهیت و ویژگی های شغلی و نقش های سازمانی، ساختار سازمانی، ارتباطات، مدیریت سازمان و غیره بر فرد وارد شود. بنابراین شناخت و درک صحیح از عوامل استرس زای شغلی و تعدیل و کاهش آن ها تا سطح منحنی نرمال می تواند باعث ایجاد بسترهای رشد و بالندگی سازمان شود. هدف کلی در این تحقیق شناسایی میزان استرس شغلی دانش آموختگان شاغل در کلانتری های تهران بزرگ و عوامل موثر بر آن است. روش: این پژوهش از نوع پیمایشی می باشد. متغیرهای موثر بر استرس که در این تحقیق به آن پرداخته شده است عبارتند از: ویژگی های فردی (سن و جنسیت)، ساختار سازمانی، ویژگی های نقش، آموزش و منابع محیطی. برای سنجش میزان تاثیر هر یک از این متغیرها از روش های مختلف مثل تحلیل رگرسیون ساده و چند متغیره، ضریب همبستگی اسپیرمن، من ویتنی و کروسکال والیس استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش دانش آموختگان دانشگاه علوم انتظامی از سال 1380 تا 1385 میباشند که در کلانتریهای تهران بزرگ مشغول به کار هستند. نمونه ها به صورت تصادفی ساده انتخاب شده اند که با توجه به حذف پرسشنامه های ناصحیح و ناقص تعداد 107 پرسشنامه صحیح جهت تحلیل آماری مورد قبول واقع شده اند. یافته ها: بر اساس نتایج تحقیق بین ویژگی های فردی کارکنان (سن، جنسیت، تاهل و. . . ) و همچنین منابع محیطی با استرس شغلی کارکنان رابطه ای مشاهده نشد؛ ولی بین آموزش، ویژگی های نقش و ساختار سازمانی، رابطه معناداری وجود دارد. نتایج: بر اساس تحلیل رگرسیون چندمتغیره از بین متغیرهای مستقل مورد بررسی متغیر ساختار سازمانی سهم بیشتری در پیشگویی رفتار متغیر وابسته دارد.

با ورود فناوری های جدید اطلاعاتی و ارتباطی به حوزه تجارت، استانداردهای تجارت الکترونیکی به یک زبان مشترک تجاری در سطح بین المللی تبدیل شده است تا از طریق کاهش هزینه های مربوط به فرایندهای تجاری، افزایش سرعت مبادله اطلاعات تجاری به بنگاه ها کمک نمایند تا با افزایش رقابت پذیری خود در سطح ملی و بین المللی موانع رشد و حضور خود را در بازارهای جهانی هموارتر نمایند. اما در کشور ما اجرای استانداردهای تجارت الکترونیکی و استفاده از آن ها موانع بسیاری وجود دارد که مهم ترین آن ها آموزش و آگاه سازی می باشد. از این رو لازم است که در خصوص توسعه استانداردهای تجارت الکترونیکی به مقوله آموزش این استانداردها توجه خاصی شود. در ابن مقاله تلاش شده است تا با شناسایی بازیگران تجارت الکترونیکی و استخراج نقش های آنان در حوزه تجارت الکترونیکی، اهداف آموزش آن ها استخرج شده و دوره های آموزشی آنان با توجه به شرایط و ویژگی های خاص هر یک از مخاطبین طراحی و ارایه گردد.