شهریار شهیدی

مرگ یک عزیز یا یک شخص مهم در زندگی حادثه ای است که همواره در نزدیکان فرد ازدست رفته منجر به فرایند سوگواری می شود. سوگ اثرات فراگیری بر فرد داغدار دارد و سنجش آن مستلزم در اختیار داشتن ابزارهای مناسب می باشد. پرسشنامه تجربه سوگ (GEQ) توسط بارت و اسکات (1998) به منظور سنجش واکنش های سوگ، طراحی و ساخته شد. پژوهش حاضر کوشیده است تا پس از آماده سازی مقیاس یاد شده، اعتبار و روایی این پرسشنامه را در گروهی از دانشجویان ایرانی دارای تجربه سوگ مورد سنجش قرار دهد. در این تحقیق 348 آزمودنی مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج تحلیل مولفه های اصلی نشان دهنده هفت عامل و 34 سؤال بود. این عوامل از همسانی درونی قابل قبولی برخوردار بودند (ضرایب آلفای کرونباخ بین 86/0 و 40/0 متغیر است). عوامل این پرسشنامه روایی همگرای مناسبی با دو خرده مقیاس افسردگی و جسمانی سازی SCL-25 (01/0p) و GHQ - 28 (01/0p) نشان دادند. همچنین الگوی نمرات GEQ در دو جنس متفاوت به دست آمد.

زمینه و هدف: تعیین اثر بخشی درمان های روان شناختی بر پرهیز از مواد با در نظر گرفتن متغیرهای مهمی همچون باورهای خودکارآمدی افراد معتاد که 0.69 درصد واریانس مصرف ماری جوانا و 0.50 درصد واریانس مصرف الکل را پیش بینی می کند، بسیار مفید و روشنگر خواهد بود. مواد و روش ها: این مطالعه که به روش آزمایشی طراحی شد با هدف مقایسه اثر بخشی دو مدل درمانی بر بهبود خودکارآمدی در پرهیز از مواد انجام گرفت. نمونه از میان نوجوانان مراجعه کننده به مراکز بهزیستی شهر تهران برای ترک اعتیاد بعد از غربالگری اولیه با استفاده از مقیاس سنجش تغییر دانشگاه رودآیلند (URICA) جهت تعیین مرحله تغییر (انگیزه) آزمودنی ها به تعداد 45 نفر نوجوان معتاد خود معرف، که رضایت خود را جهت شرکت در دوره گروه درمانی اعلام نمودند، انتخاب و با استفاده از پرسش نامه خودکارآمدی پرهیز مواد (DASES)، به طور تصادفی در گروه های آزمایشی (مداخله شناختی - رفتاری، مداخله فرانظری) و گروه شاهد جایگزین شدند. ارزیابی مجدد نیز بلافاصله بعد از درمان و دو ماه پیگیری به عمل آمد. داده های به دست آمده با استفاده از تحلیل کوواریانس چند متغیره جهت مقایسه میانگین های سه گروه در سه موقعیت، مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج به روشنی بیانگر اثر بخشی هر دو مدل درمانی بر افزایش خودکارآمدی پرهیز از مواد نوجوانان بود. همچنین نتایج مقایسه ای بیانگر اثر بخشی بیشتر و پایدارتر مدل فرانظری نسبت به مدل شناختی - رفتاری هم در پس آزمون و هم پیگیری دو ماهه بر خودکارآمدی اختصاصی پرهیز بود. نتیجه گیری: یافته های پژوهش اهمیت فرآیند تغییر را مشخص کرد و نشان داد که چگونه درمان منطبق با مراحل تغییر می تواند برای ایجاد تغییر مثبت و مناسب در نوجوانان معتاد، مورد استفاده قرار گیرد. همچنین اهمیت تاکید بر نقش خود مراجعین و احساس خودکارآمدی آن ها در فرآیند تغییر و ترک اعتیاد روشن شد.

پژوهش حاضر با هدف مقایسه توانایی ابراز وجود در دانش آموزان با توجه به شیوه های فرزندپروری والدین آنها و بررسی تاثیر برنامه های ابراز وجود در دانش آموزان انجام شد. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان دختر پایه اول دبیرستان شهر تهران در سال تحصیلی 84-85 بود که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای 405 دانش آموز در قسمت اول پژوهش شرکت کردند. از میان این افراد، 40 دانش آموز نمونه همگن برای شرکت در دو گروه آزمایش و کنترل مربوط به مطالعه نیمه آزمایشی قسمت دوم پژوهش در نظر گرفته شدند. برای جمع آوری داده ها، از دو پرسشنامه ابراز وجود 40 سوالی و پرسشنامه 76 سوالی شیوه های فرزندپروری استفاده گردید. طرح پژوهش در قسمت اول علی - مقایسه ای و در قسمت دوم، پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل در نظر گرفته شد. نتایج تحلیل آماری نشان داد که بین میزان توانایی ابراز وجود دانش آموزان با توجه به روش فرزندپروری در خانواده آنها تفاوت وجود دارد. همچنین آموزش برنامه های ابراز وجود توانایی ابراز وجود دانش آموزان با نمره ابراز وجود پایین که در جلسات آموزشی شرکت کردند را افزایش می دهد

هدف این پژوهش ساخت، تعیین روایی و اعتبار مقیاسی برای تعیین شیوه کنش روان نژندانه در سازمان ها بود. 224 نفر مرد به عنوان گروه نمونه از سرپرستان و مدیران میانی، در سه سازمان مجتمع فولاد مبارکه، ذوب آهن اصفهان و پروفیل سپاهان به شیوه تصادفی ساده انتخاب شدند. ضریب اعتبار همسانی درونی با روش آلفا کرونباخ و ضریب تنصیف در سطح مطلوب بود. از نظر تعیین روایی سازه ضرایب همبستگی مقیاس پژوهش با مقیاس متغیرهای انگیزشی (MVQ) معنی دار بود، اما با مقیاس شاخص توصیفی شغل (JDI) معنی دار نبود. نتایج تحلیل عاملی مقیاس با چرخش متمایل، منجر به استخراج 5 عامل نمایشی- افسرده خو، اسکیزوئید-پارانویایی، افسرده خو-اسکیزوئید، پارانویایی-وسواسی و نمایشی شد. برای مقیاس، هنجارهای درصدی، نمرات T و نه بخشی تهیه شد. ضرایب روایی محتوای لوشه از نظر استادان مدیریت و روان شناسی در سطح مطلوب بود. یافته دیگر عدم وجود رگه خالص روان نژندی در سه سازمان مورد بررسی بود.

در پژوهش حاضر تاثیر آموزش راهبردهای خود نظم دهی شناختی و انگیزشی در پیشرفت تحصیلی و کاهش مشکلات روان شناختی دانشجویان رشته های علوم انسانی دانشگاه شهید بهشتی مورد بررسی قرار گرفت. تعداد 272 نفر از دانشجویان مقطع کارشناسی رشته های علوم انسانی دانشگاه شهید بهشتی به طور تصادفی در چهار گروه قرار گرفتند. به دو گروه به مدت هشت هفته آموزش در مورد مبانی نظری و عملی راهبردهای شناختی و انگیزشی ارائه گردید و دو گروه دیگر هیچگونه آموزشی دریافت نکردند. ارزیابی آزمودنیها در پیشرفت تحصیلی از طریق مقایسه معدل آزمودنیها دردو نیمسال تحصیلی، وضعیت تحصیلی توسط پرسشنامه مشکلات تحصیلی خود ساخته، میزان اضطراب توسط مقیاس اضطراب کتل و راهبردهای شناختی و انگیزشی از طریق مقیاس MSLQ مورد سنجش قرار گرفت. نتایج بررسی نشان می دهند که از لحاظ وضعیت تحصیلی دانشجویانی که آموزش دیده بودند پس از اتمام آموزش مشکلات کمتری را گزارش کردند، تاثیر پیش آزمون در تجزیه و تحلیل میزان اضطراب گزارش شده توسط آزمودنیها مشهودتر است، بدین معنی که هر چند تفاوت معنادار در اضطراب بین گروههای آزمایش و گواه مشاهده می گردد ولیکن کمترین اضطراب در گروه آزمایش بدون پیش آزمون وجود دارد. استفاده از راهبردهای شناختی و انگیزشی تفاوت بین گروههای آزمایش و گواه در دو مولفه از راهبردهای انگیزشی یعنی خود کارآمدی و ارزش گذاری درونی و یک مولفه از راهبردهای شناختی یعنی خودنظم دهی معنادار است. در زمینه پیشرفت تحصیلی تفاضل معدل کل دانشجویان در نیمسال اول و دوم معنادار نیست یا به عبارت دیگر راهبردهای انگیزشی و شناختی تاثیر معناداری در پیشرفت تحصیلی دانشجویان نداشته است

286 دانشجوی ورزشکار و340 دانشجوی غیرورزشکار دانشگاه های دولتی مستقر درتهران با هدف توصیف ومقایسه ی برخی از ویژگی های روان شناختی در این تحقیق شرکت کردند. ابزار اندازه گیری تحقیق ،یک پرسشنامه ی ویژگی های فردی ویک پرسشنامه ی 50 سوالی در مورد ویژگی های روان شناختی اعتماد به نفس ،تمرکز حواس ،انگیزش ،انرژی روانی ،تنظیم هدف وتصویرسازی ذهنی بود که قبل از اجرا، اعتبار روایی آن در جامعه ی مورد نظر ارزیابی شد.سپس با استفاده از این پرسشنامه ویژگی های روان شناختی فوق درهر یک از گروه های دانشجوی دختر وپسر ورزشکار وغیر ورزشکار ارزیابی گردید.به طور کلی فرضیه های تحقیق بیان می دارد که شرکت منظم واصولی در فعالیت های بدنی وورزشی بر رشد روانشناختی دانشجویان در جامعه ی تحت بررسی تاثیر مثبت دارد.داده های حاصل از تحقیق با به کارگیری روش های آماری توصیفی ،آزمون خی دو برای مقایسه ی هریک از ویژگی های روان شناختی در گروه های ورزشکار وغیرورزشکار وهمچنین تحلیلواریانس دوطرفه‹ Two-way ANOVA › برای تعیین اثر عامل ورزشکاری وغیرورزشکاری با جنسیت مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از تحقیق در مجموع نشان دادکه شرکت منظم واصولی دانشجویان در فعالیت های بدنی وورزشی بررشد ویژگی های روان شناختی مورد مطالعه در جامعه ی تحت بررسی تاثیر مثبت دارد. مقداراین تاثیر در رشد توانایی های روان شناختی ورزشکاران در مقایسه با غیرورززشکاران از نظر آماری معنی دار است.