تبیین تحول اجتماعی هیجانی کودکان: نقش تنیدگی مالی خانواده، درگیری پدر و دلبستگی مادر کودک(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
راضیه شیخ الاسلامی
| مدرک تحصیلی: دکتری روان شناسی تربیتی. دانشیار گروه روان شناسی تربیتی، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه شیراز |
مطالب
فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۶۱ تا ۷۴ مورد از کل ۷۴ مورد.
طراحی بسته ی آموزشی ارتباط اصیل مبتنی بر نظریه وجودگرا و اثر بخشی آن بر احساس معنا و احساس تنهایی دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر طراحی بسته آموزشی ارتباط اصیل و بررسی اثر بخشی آن بر معنای زندگی و احساس تنهایی دانشجویان بود. روش پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس-آزمون با گروه کنترل بود. بدین منظور، از بین کلیه دانشجویان کارشناسی دانشگاه شیراز که در سال تحصیلی 1400-1401 تحصیل می کردند تعداد40 نفر با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه گمارده شدند. برای انجام پژوهش ابتدا در شرایط یکسان از هر دو گروه پیش آزمون با استفاده از پرسشنامه معنای زندگی استیگر و مقیاس احساس تنهایی راسل و همکاران به عمل آمد، سپس آزمودنی های گروه آزمایش به مدت 8 جلسه تحت آموزش 90 دقیقه ای ارتباط اصیل قرار گرفتند و اعضای گروه کنترل هیچ آموزشی دریافت نکردند. پس از اتمام جلسات آموزشی برای هر دو گروه در شرایط یکسان پس آزمون اجرا شد. نتایج تحلیل مانکوا نشان داد که آموزش روابط اصیل منجر به افزایش احساس معنا و کاهش احساس تنهایی در دانشجوبان شده است. با توجه به نتایج این پژوهش می توان گفت که از آموزش ارتباط اصیل می توان برای افزایش معنای زندگی وکاهش احساس تنهایی در دانشجویان استفاده نمود.
مهار روان شناختی والدین و تبلور وجودی: نقش واسطه ای سرمایه روان شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
رابطه هیجان تحصیلی امید و بی صداقتی تحصیلی: بررسی نقش واسطه ای کمک طلبی تحصیلی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
روانشناسی سال ۲۳ زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۹۲)
388-406
حوزه‌های تخصصی:
پژوهش حاضر به دنبال تعیین نقش واسطه ای کمک طلبی تحصیلی در ارتباط بین هیجان تحصیلی امید و بی صداقتی تحصیلی است. شرکت کنندگان پژوهش 360 نفر از دانش آموزان (177 دختر و 184 پسر) دوره متوسطه اول بودند که به شیوه نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند و به پرسشنامه هیجان تحصیلی امید (پکران و همکاران، 2002)، مقیاس کمک طلبی تحصیلی (ریان و پینتریچ، 1997) و مقیاس بی صداقتی تحصیلی (مککابی و تروینیو، 1996) پاسخ دادند. به منظور بررسی سؤال پژوهش از مدل یابی معادلات ساختاری و نرم افزار 22 AMOS استفاده شد. نتایج نشان داد که هیجان تحصیلی هم به صورت مستقیم و هم به طور غیرمستقیم و از طریق کمک طلبی تحصیلی، پیش بینی کننده بی صداقتی تحصیلی است. در مجموع یافته های پژوهش حاضر بیانگر اهمیت توجه به نقش هیجان تحصیلی امید و کمک طلبی تحصیلی در کاهش بی صداقتی تحصیلی دانش آموزان است.
پیش بینی مؤلفه های شادکامی زنان متأهل از طریق عزت نفس و روابط زناشویی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زن در فرهنگ و هنر دوره ۳ پاییز ۱۳۹۰ شماره ۱
39 - 54
حوزه‌های تخصصی:
پژوهش حاضر به منظور بررسی رابط، عزت نفس و روابط زناشویی با شادکامی زنان متأهل انجام گرفته است. نمونه مورد مطالعه شامل 97 نفر از زنان متأهل شهر شیراز بود. جهت سنجش مؤلفه های شادکامی (شامل عواطف مثبت و منفی و رضایت از زندگی) از مقیاس عاطفه مثبت و منفی (واتسون و همکاران، 1988) و مقیاس رضایت از زندگی (داینر و همکاران، 1985) استفاده شد. هم چنین عزت نفس به وسیل? پرسشنامه عزت نفس روزنبرگ (بارو، 2007) و روابط زناشویی توسط پرسشنامه روابط زناشویی (خیر و سامانی، 1382) مورد اندازه گیری قرار گرفت. یافته های تحقیق با استفاده از تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که عزت نفس پیش بینی کننده مثبت و معنادار عاطفه مثبت می باشد. به عبارت دیگر زنانی که از عزت نفس بیشتری برخوردارند، عواطف مثبت بیشتری نیز تجربه می کنند. هم چنین نتایج پژوهش بیانگر آن است که روابط زناشویی، رضایت از زندگی و عاطفه منفی زنان را به صورت معناداری پیش بینی می کند. به این معنا که با افزایش روابط زناشویی، رضایت از زندگی زنان افزایش و عواطف منفی آن ها کاهش می یابد.
ویژگی های روانسنجی مقیاس ارضا و ناکامی نیازهای بنیادین روانشناختی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
روانشناسی سال ۲۳ بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۸۹)
66-82
حوزه‌های تخصصی:
هدف از مطالعه حاضر تعیین ویژگیهای روانسنجی مقیاس ارضا و ناکامی نیازهای بنیادین روانشناختی است. به این منظور 215 دانشجوی کارشناسی دانشگاه شیراز با استفاده از روش نمونهگیری خوشهای چند مرحلهای انتخاب شدند و مقیاس ارضا و ناکامی نیازهای بنیادین روانشناختی (چن و همکاران، 2015)، مقیاس نشاط ذهنی موقعیتی (ریان و فردریک، 1997)، پرسشنامه پرخاشگری (باس و پری، 1992) و مقیاس رضایت از زندگی (داینر و همکاران، 1985) را تکمیل نمودند. برای احراز روایی مقیاس ارضا و ناکامی نیازهای بنیادین روانشناختی، همبستگی مثبت ارضای نیازها با نشاط ذهنی و رضایت از زندگی، همبستگی منفی ناکامی نیازها با این متغیرها و همبستگی مثبت ناکامی نیازها با پرخاشگری تأییدکننده روایی همگرا و واگرای این مقیاس بود. اعتبار با استفاده از روش آلفا کرونباخ بررسی گردید. دامنه ضرایب از 0/86 تا 0/58 به دست آمد. نتایج نشانگر آن است که مقیاس ارضا و ناکامی نیازهای بنیادین روانشناختی یک ابزار معتبر برای استفاده در جامعه ایران است.
نقش واسطه ای شفقت به خود در رابطه بین قدردانی با افسردگی و استرس ادراک شده در مادران کودکان با نارسایی های تحولی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
این پژوهش با هدف تعیین نقش واسطه ای شفقت به خود در رابطه بین قدردانی با افسردگی و استرس ادراک شده در مادران کودکان با نارسایی های تحولی انجام شد. روش این پژوهش توصیفی، از نوع همبستگی مبتنی بر تحلیل مسیر بود. جامعه آماری شامل تمامی مادران دانش آموزان با نارسایی های تحولی مشغول به تحصیل در مدارس استثنایی مقطع ابتدایی شهر تبریز در نیمسال دوم سال تحصیلی 1400-1399 بود. گروه نمونه شامل 283 نفر از مادران کودکان با نارسایی های تحولی بود که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. از پرسشنامه قدردانی ) (GQ-6 (مک کلاف و همکاران، 2002)، پرسشنامه شفقت به خود (SCS-SF)(ریس و همکاران، 2011)، پرسشنامه استرس ادراک شده(PSS-14) (کوهن و همکاران، 1983) و فرم کوتاه پرسشنامه افسردگی ((BDI-13 (بک، 1972)، برای جمع آوری داده ها استفاده شد. نتایج حاکی از آن بود که قدردانی با استرس ادراک شده و افسردگی رابطه منفی و با شفقت به خود رابطه مثبت معناداری دارد(0۱/0>p)؛ همچنین، شفقت به خود با استرس ادراک شده و افسردگی رابطه منفی معنا داری دارد(۰۱/0>p). بر اساس یافته های پژوهش، شفقت به خود در رابطه بین قدردانی با استرس ادراک شده و افسردگی، نقش واسطه ای داشت. (۰۱/0>P). براساس نتایج،مدل از برازش مطلوبی برخوردار بود. در مجموع، می توان نتیجه گرفت با تمرکز بر تقویت قدردانی و شفقت به خود، می توانیم افسردگی و استرس ادراک شده مادران دارای کودکان با نارسایی های تحولی را کاهش دهیم.
رابطه بین کمال گرایی و بهزیستی فضیلت گرا: نقش واسطه ای خودشفقت ورزی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
روانشناسی سال ۲۳ پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۹۱)
269-285
حوزه‌های تخصصی:
هدف از پژوهش حاضر، تعیین نقش واسطه ای خودشفقت ورزی در رابطه بین کمالگرایی و بهزیستی فضیلت گرا بود. بدین منظور 210 دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه شیراز با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند. شرکت کنندگان، به مقیاس تجدید نظر شده تقریبا کامل (اسلینی و همکاران ، 2001)، مقیاس خود شفقت ورزی (نف، 2003) و مقیاس بهزیستی فضیلت گرا (واترمن و همکاران، 2010) پاسخ دادند. داده ها به روش تحلیل مسیر و با استفاده از نرم افزار Amos تحلیل شدند. نتایج نشان داد که مؤلفه استاندارد (به عنوان کمالگرایی سازگارانه) اثرمثبت و مؤلفه تفاوت (به عنوان کمالگرایی ناسازگارانه) اثر منفی بر بهزیستی فضیلت گرا دارد. خودشفقت ورزی نقش واسطه ای در رابطه بین مؤلفه تفاوت کمال گرایی و بهزیستی فضیلت گرا نشان داد. بر اساس این نتایج، خود شفقت ورزی میتواند به عنوان مانعی در برابر اثر منفی کمال گرایی ناسازگارانه بر بهزیستی فضیلت گرا در نظر گرفته شود.
نقش سبک های دلبستگی در ارضای نیازهای اساسی روان شناختی فرزندان با توجه به وضعیت اشتغال مادر(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زن در فرهنگ و هنر دوره ۴ تابستان ۱۳۹۱ شماره ۲
45 - 61
حوزه‌های تخصصی:
هدف این تحقیق بررسی رابط? سبک های دلبستگی (دلبستگی ایمن، اجتنابی و دوسوگرا) با ارضای نیازهای اساسی روان شناختی (نیاز به استقلال، شایستگی و مرتبط بودن) با توجه به وضعیت اشتغال مادران است. به این منظور 409 دانش آموز دبیرستانی به صورت نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای برای پاسخگویی به پرسشنام? سبک های دلبستگی شارپ و همکاران (1998، به نقل از گیلبرت و آیرونز، 2005) و مقیاس ارضای نیازهای اساسی روان شناختی (گانیه، 2003) انتخاب شدند. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد سبک دلبستگی ایمن، ارضای نیاز به مرتبط بودن را به طور مثبت و معنی داری پیش بینی می کند. این سبک با ارضای نیاز به شایستگی و نیاز به استقلال رابط? معنی داری نداشت، سبک های دلبستگی اجتنابی و دوسوگرا، ارضای هر سه نیاز اساسی روان شناختی را به طور منفی و معنی داری پیش بینی می کنند و رابط? معناداری بین وضعیت اشتغال مادر و ارضای نیازهای اساسی روان شناختی مشاهده نشد.
بررسی ویژگی های روان سنجی مقیاس پایداری تحصیلی بر اساس نظریه های کلاسیک و سؤال-پاسخ(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
این پژوهش به منظور ساخت و اعتباریابی مقیاس پایداری تحصیلی، بر اساس مدل پیشنهادی ماهونی و همکاران (2014) اجرا شد. بدین منظور در سال 1394، 300 نفر و در سال 1395، 470 نفر از دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهر شیراز با استفاده از نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند و مقیاس 24 گویه ای پایداری تحصیلی را تکمیل کردند. 52 نفر از دانش آموزان نیز پرسشنامه ها ی اهمال کاری، تاب آوری تحصیلی و مقیاس پایداری تحصیلی را با فاصله زمانی یک هفته از اجرای دوم، تکمیل کردند. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی داده های سال 1394، نشان دهنده وجود سه عامل بالندگی (10 گویه)، تلاش (8 گویه) و شکست ناپذیری (6 گویه) بود. نتایج تحلیل عاملی تأییدی داده های سال 1395، الگوی به دست آمده از تحلیل عاملی اکتشافی را تأیید کرد. همچنین نتایج بررسی بر اساس نظریه سؤال-پاسخ، نشان دهنده آن بود که اغلب گویه ها دارای پارامتر تمیز بالایی هستند. پایداری تحصیلی با اهمال کاری، رابطه منفی و با تاب آوری تحصیلی، رابطه مثبت معنی دار داشت. ضرایب آلفای کرونباخ و بازآزمایی مقیاس به ترتیب 0/91 و 0/83 به دست آمد. نتایج درمجموع نشان داد که مقیاس پایداری تحصیلی از روایی و پایایی مطلوبی برخوردار است و پژوهشگران تعلیم و تربیت می توانند از آن استفاده کنند.
اثر محیط حامی خودپیروی بر خودتنظیمی یادگیری در آموزش بر خط: نقش واسطه ای گفتار درونی مختص یادگیری(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش واسطه ای گفتار درونی مختص یادگیری در رابطه بین محیط حامی خودپیروی (شامل حمایت والدین از خودپیروی و حمایت استاد از خودپیروی) و خودتنظیمی یادگیری در آموزش برخط انجام گرفت. در این راستا، 267 دانشجوی دوره کارشناسی دانشگاه شیراز (شامل 186 زن و 81 مرد) با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. شرکت کنندگان، پرسشنامه جوّ یادگیری (Williams et al., 1996)، مقیاس ادراکات والدینی(Robbins, 1994)، مقیاس گفتار درونی مختص یادگیری (Xiang et al., 2019)و پرسشنامه خودتنظیمی یادگیری در آموزش برخط (Jansen et al., 2017)را که به صورت مجازی در اختیار آنان قرار گرفته بود، تکمیل کردند. نتایج مدل یابی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار AMOS نسخه 24 نشان داد که از میان دو بعد محیط حامی خودپیروی، تنها حمایت استاد از خودپیروی، به نحو معنی داری گفتار درونی مختص یادگیری را پیش بینی می کند. همچنین، هر دو بعد محیط حامی خودپیروی (شامل حمایت والدین از خودپیروی و حمایت استاد از خودپیروی) و گفتار درونی مختص یادگیری، خودتنظیمی یادگیری در آموزش برخط را به نحو معنی دار پیش بینی نمودند و گفتار درونی مختص یادگیری، دارای نقش واسطه ای معنی دار در رابطه بین حمایت از خودپیروی استاد و خودتنظیمی یادگیری در آموزش برخط بود. یافته های این پژوهش هم راستا با مبانی نظری نشانگر اهمیت محیط حامی خودپیروی و گفتار درونی در خودتنظیمی یادگیری است.
شناسایی الگوهای جوانان و نوجوانان و عوامل زمینه ای موثر بر آن(مورد مطالعه: شهر شیراز)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات راهبردی ورزش و جوانان دوره ۱۴ تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲۸
169 - 184
جوانان و نوجوانان در معرض الگوهای مختلفی قرار دارند که بررسی این الگوها، به شناسایی بهتر و دقیق تر وضعیت آنان کمک خواهد کرد. دراین پژوهش پیمایشی، الگوهای انتخابی نوجوانان (14-18سال) و جوانان (19- 29سال) دختر و پسر و نیز عوامل زمینه ای موثر بر آنها مورد بررسی قرار گرفت. در بین نظریه های روانشناسی، رویکرد یادگیری شناختی- اجتماعی بندورا تبیین قابل توجهی از روند الگوپذیری ارائه می دهد. جامعه آماری این پژوهش شامل نوجوانان و جوانان شهر شیراز بود. حجم نمونه، با استفاده از جدول لین، با سطح اطمینان 95 درصد و پایایی 3 درصد، 895 نفر از جوانان و نوجوانان 14-29 سال برآورد گردید که افراد براساس نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. به منظور بررسی اولویت های الگوهای جوانان و نوجوانان، از پرسشنامه محقق ساخته با 26 عنوان الگوهای داخلی و خارجی استفاده شد. پس از بازنگری پرسشنامه توسط اساتید دانشگاه و مشاور طرح، پرسشنامه در سطح شهر توزیع گردید.
براساس تحلیل عاملی، الگوها بر 5 دسته تقسیم گردیدند که در مجموع 72/60درصد از واریانس کل پرسشنامه راتبیین می کردند. نتایج نشان داد الگوهای انتخابی پاسخگویان به ترتیب عبارت اند از: اعضای خانواده؛ الگوهای علمی- ادبی؛ دوستان- آشنایان؛ الگوهای اجتماعی و الگوهای هنری- ورزشی- افسانه ای. ضریب آلفای کرونباخ برای الگوهای اجتماعی90/0، الگوهای هنری- ورزشی- افسانه ای 84/0، الگوهای علمی-ادبی86/0، الگوهای خانوادگی71/0 والگوهای دوستان-آشنایان 49/0می باشد. بر اساس نتایج، تفاوت هایی میان دو گروه سنی جوان و نوجوان و نیز جنسیت مشاهده گردید. عوامل زمینه ای سطح تحصیلات فرد، درآمد خانواده، وضعیت تاهل، منزلت شغلی پدر و تحصیلات مادر نیز برانتخاب نوع الگوها تأثیرگذار بودند.
پیش بینی تاب آوری دانشجویان بر اساس جهت گیری های مذهبی
منبع:
رهیافت فرهنگ دینی سال ۶ بهار ۱۴۰۲ شماره ۲۱
21 - 45
حوزه‌های تخصصی:
پژوهش حاضر باهدف بررسی نقش پیش بینی کنندگی جهت گیری های درونی و بیرونی مذهبی در تاب آوری دانشجویان انجام شده است. برای رسیدن به این هدف، 320 دانشجو از بین کلیه دانشجویان پسر و دختر دانشگاه فرهنگیان فارس با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. داده های موردنیاز با استفاده از پرسشنامه جهت گیری مذهبی (درونی و بیرونی) آلپورت و راس و مقیاس تاب آوری بزرگ سالان همدال، فرایبورگ، مارتینوسن و روزنوینگ جمع آوری گردید. داده های این پژوهش با استفاده از روش آماری همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه به شیوه هم زمان بررسی شد. یافته ها نشان دادند جهت گیری های مذهبی درونی با کلیه ابعاد تاب آوری (شایستگی فردی، شایستگی اجتماعی، انسجام خانوادگی، منابع اجتماعی و ساختار فردی) به طور مثبت رابطه معنی داری دارد؛ اما جهت گیری مذهبی بیرونی تنها بعُد انسجام خانوادگی تاب آوری را به صورت منفی پیش بینی نمود و سایر ابعاد تاب آوری با جهت گیری مذهبی بیرونی دانشجویان رابطه معنی داری نداشتند. نتایج و تلویحات آن بر پایه پیشینه نظری مورد بحث قرار گرفت.
رابطه الگوهای ارتباطی خانواده و تحول مثبت دردانش آموزان نوجوان: نقش واسطه ای امید(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف بررسی ارتباط بین الگوهای ارتباطی خانواده (جهت گیری گفت وشنود و همنوایی) و تحول مثبت در دانش آموزان نوجوان با نقش واسطه ای امید انجام شد. این پژوهش از نوع همبستگی بود که در آن ارتباط بین متغیرها در قالب مدل یابی معادلات ساختاری مورد بررسی قرار گرفت. شرکت کنندگان پژوهش، 423 نفر (228 دختر و 195 پسر) از دانش آموزان دوره متوسطه دوم شهر شیراز در سال تحصیلی 1402- 1403 بودند که با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای گزینش شدند. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش عبارت بودند از پرسشنامه تجدید نظرشده الگوهای ارتباطی خانواده، پرسشنامه تحول مثبت نوجوانی و مقیاس امید. برای تحلیل داده ها از نرم افزارهای SPSS نسخه 24 و AMOS نسخه 24 استفاده شد. نتایج تحلیل ها نشان داد که از میان الگوهای ارتباطی خانواده جهت گیری گفت وشنود اثر مستقیم و مثبت بر تحول مثبت دانش آموزان نوجوان دارد. جهت گیری همنوایی نتوانست به نحو معنی داری تحول مثبت دانش آموزان نوجوان و امید را پیش بینی کند. مطابق با یافته ها، امید در ارتباط بین جهت گیری گفت و شنود و تحول مثبت دانش آموزان نوجوان نقش واسطه ای مثبت داشت. نتایج این پژوهش هم راستا با دیدگاه تحول مثبت نوجوانی، نقش زمینه ساز سرمایه های تحولی بیرونی و درونی در تحول نوجوانان را برجسته کرده است.