سید امیرحسین طیبی ابوالحسنی

امروزه شهرت و عظمت سازمان ها و شرکت های بزرگ، صرفاً به دلیل وجود دارایی های فیزیکی یا مالیِ بیشتر نیست، بلکه به خاطر سرمایه انسانی، دانش و مهارت های آنان است. به عبارتی، یکی از کلیدهای موفقیت در اقتصاد دانش محور که در آن داشتن مزیت رقابتی باعث تمایز یک سازمان از سایر سازمان ها می شود، منابع انسانی است که باید نسبت به آن توجه بیشتری صورت گیرد. ازاین رو هدف این مقاله، شناسایی عوامل مؤثر بر ماندگاری منابع انسانی دانشی در شرکت های دانش بنیان ایرانی است. رویکرد پژوهش به صورت کیفی اکتشافی و با روش تحلیل محتوای مبتنی بر مصاحبه نیمه ساختاریافته با 9 شرکت دانش بنیان موفق مستقر در مراکز رشد و پارک های علم و فناوری است. برای تحلیل داده ها از روش کدگذاری و مقوله بندی استفاده شد که درنهایت عوامل مؤثر در قالب 17 مؤلفه و 3 مقوله فردی، سازمانی و محیطی، شناسایی و تحلیل شدند. در پایان نیز بر مبنای نتایج، پیشنهادهایی در این حوزه ارائه شد.

پیدایش و گسترش روش شناسی کیفی در جامعه علوم اجتماعی و انسانی ایران، در چند سال اخیر، موضوع مناقشات و مجادلات ضمنی نظری و روشی متعددی بوده است. توجه به روش های کیفی و گسترش روزافزون استفاده از آن در جامعه دانشگاهی کشور نه تنها مستلزم آشنایی با این روش شناسی و چگونگی طراحی و اجرای آن است، بلکه نیازمند آشنایی با رویه های تحلیلی این روش ها و استفاده از آن ها نیز هست. این رویه های استاندارد به ندرت به  صورت مقاله کاربردی ارائه شده اند. هدف از نگارش این مقاله معرفی رویه های استاندارد تحلیل داده های کیفی و فنون مرتبط با آن به صورت خلاصه و کاربردی است. بدین منظور، به کمک روش پژوهش منابع کتابخانه ای، یازده روش جامع این حوزه مورد بررسی قرار گرفته است. این روش ها عبارت اند از تحلیل مردم نگارانه تماتیک، تحلیل نظریه زمینه ای، تحلیل روایتی، تحلیل پدیدارشناسی، تحلیل محتوای کیفی، تحلیل مکالمه، تحلیل نشانه شناختی،  توصیف ضخیم، تحلیل موقعیتی، تحلیل گفتمان و تحلیل داده های مشاهده ای. در بخش پایانی مقاله نیز خلاصه ای کاربردی از شیوه کدگذاری در روش های کیفی ارائه می شود.

مدیریت عملکرد از مباحث ویژة مدیریت استراتژیک منابع انسانی است و ابزار مناسبی برای ارتقای عملکرد کارکنان و سازمان محسوب می شود. در صورتی که مدیریت عملکرد متناسب با ملزومات و پیش نیازهای آن در سازمان طراحی و اجرا شود، می تواند بخشی از مسائل و مشکلات سازمان را شناسایی و برای حل آن ها، راهکارهای عملی ارائه کند. هدف این پژوهش، ارزیابی عملکرد گروه مشاوران جوان شهرداری مشهد طبق روش تحلیل پوششی داده ها و TOPSIS می باشد. نوع تحقیق از نظر هدف، توصیفی و کاربردی است که برای تهیة اطلاعات پژوهش، مطالعات کتابخانه ای و میدانی انجام گرفت. ابزارهای میدانی تحقیق نیز شامل مشاهده، مصاحبه و پرسشنامه بوده است. در مقالة حاضر، پس از بیان اهمیت ارزیابی عملکرد، به معرفی روش تحلیل پوششی داده ها و تکنیک تاپسیس پرداخته و سپس کاربرد دو مدل ذکر شده در تعیین کارایی و رتبه بندی واحدهای این سازمان ارائه می شود. در نهایت با ارائه نتایج این روش در سازمان مورد نظر و ارائه پیشنهادهایی جهت بهبود وضعیت، پژوهش به پایان می رسد.

امروزه به دلیل عدم وجود قطعیت و ثبات در محیط کسبوکار، مفهوم رقابت در میان شرکتهای فعال در صنعت متفاوت شده است. بر مبنای این تغییر پارادایم، شرکتها باید بهمنظور باقی ماندن و موفقیت در بازار، بر ایجاد نقاط قوت و قابلیتهای رقابتی خود تمرکز نمایند. در این میان قابلیت پویا، بهعنوان راهکاری نوین برای کسب مزیت رقابتی پایدار، محل توجه اندیشمندان مدیریت قرار گرفته است. در این مقاله تلاش میشود با نگاه بازاندیشانه به بررسی دقیقتر مفهوم قابلیت پویا در قالب سه بعد چرایی، چیستی و چگونگی پرداخته شود. بدین منظور با روش تحقیق کیفی و با استفاده از روش مرور نظام مند در پایگاه علمی اسکوپوس، پس از غربالگری، 99 مقاله برای استخراج اطلاعات انتخاب شدند. در بحث چرایی، مشاهده شد که عوامل زمینهای، فرضیات نظری و تئوریهای زمینهساز، ایجادکننده مفهوم قابلیت پویا بوده است. همچنین در بحث چیستی، به نوعشناسیهای مختلف پیرامون ویژگیها و مشخصات قابلیت پویا پرداخته شد که در 5 دسته فرآیندی، نهادینهسازی، دامنه کاربرد، سلسله مراتبی و واحد تجزیه و تحلیل مطرح شد. و درنهایت در بحث چگونگی، در قالب 3 بخش پیشزمینهها، عملکرد و نتایج، سازوکارها و عملکردهای به کار گرفته شده توسط قابلیت پویا تبیین شد.

هدف پژوهش حاضر، مطالعه هم نویسندگی و تبیین الگوی همکاری میان پژوهشگران حوزه مدیریت راهبردی در ایران است. روش پژوهش حاضر توصیفی تحلیلی است و با رویکرد علم سنجی انجام شده است. جامعه پژوهش شامل تمامی مقالات و نویسندگان مقالات داخلی حوزه مدیریت راهبردی است که در مجموع شامل 320 عنوان مقاله در 32 نشریه داخلی مرتبط با این حوزه بوده که در بازه زمانی 1380 تا 1395 شناسایی شده است. از تحلیل شبکه های اجتماعی برای تحلیل داده ها استفاده شده و در تحلیل شبکه هم نویسندگی از نرم افزار UCINET و Gephi کمک گرفته شده است. یافته ها نشان می دهد که بیشترین الگوی نویسندگی مورد استفاده در تولید این مقالات الگوی دو نویسندگی است. 606 نویسنده منحصربه فرد در تشکیل شبکه مقالات نقش داشته اند که از این میان 102 نویسنده دارای نقش تأثیرگذاری بوده اند. این بررسی نشان داد که عادل آذر، سیدحمید خدادادحسینی و همچنین مشترکا سیدمحمود حسینی و سیدرضا سیدجوادین به ترتیب رتبه اول تا سوم را در فراوانی مقالات به خود اختصاص داده اند. در شاخص مرکزیت رتبه، عادل آذر، سیدحمید خدادادحسینی و سیدمحمود حسینی به ترتیب رتبه اول تا سوم را دارا هستند. در شاخص مرکزیت بینابینی، سیدحمید خدادادحسینی در رتبه نخست و علی دیواندری و سیدمحمود حسینی به ترتیب در رتبه های دوم و سوم قرار دارند. ضمن این که در شاخص مرکزیت نزدیکی نیز سه رتبه اول عبارتند از سیدعلی موسوی، حسین صفری و نادر مظلومی.

هدف این پژوهش فراروش تحقیقات حوزه استراتژی در دانشگاه های سطح یک تهران در چارچوب پایان نامه های مقطع کارشناسی ارشد و رساله های مقطع دکتری است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی است و ابزار گردآوری داده ها، مطالعه کتابخانه ای و بررسی اسناد و مدارک است. جامعه آماری این پژوهش، کلیه پایان نامه های مقطع کارشناسی ارشد و رساله های مقطع دکتری حوزه استراتژی در چهار دانشگاه تربیت مدرس، تهران، شهید بهشتی و علامه طباطبائی است که بین سال های 1370 تا 1395 انجام گرفته و در کتابخانه دانشکده مربوطه وجود داشته است. روش نمونه گیری به صورت تمام شماری بوده و پس از حذف نمونه های غیرمرتبط، حجم نمونه نهایی مورد بررسی 188 عدد است. شاخص های تحلیل در قالب 11 پارامتر سهم موضوعی، مقطع تحصیلی دانشجویان، تعداد افراد مشارکت کننده، مشارکت نهادهای علمی، مشارکت گروه های علمی-تخصصی، جنسیت پژوهشگر، روش ها و تکنیک های مورد استفاده، بررسی اعتبار روش تحقیق، روش های تجزیه وتحلیل آماری، منابع و مآخذ و وضعیت ظاهری پایان نامه بررسی شد. به اختصار باید گفت با توجه به نتایج، تقویت آموزش دروس روش تحقیق و همچنین مدیریت استراتژیک برای دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد ضروری است. ضمن این که لازم است توجه به روش های موردی و تطبیقی، روش تحقیق کیفی و آمیخته، استفاده از ابزارهای ترکیبی (پرسشنامه-مصاحبه-اسناد)، توجه بیشتر به پایان نامه های با سطح تحلیل فردی و یا ملی و نمونه گیری های غیراحتمالی و همچنین دقت بیشتر در روایی بیشتر مورد توجه قرار گیرد.

مجلات علمی-پژوهشی یکی از راه های برقراری ارتباطات علمی میان دست اندرکاران فعالیت های علمی به شمار می روند. مجله علمی نشریه ای برای اهل علم با ویژگی نوین بودن مباحث مهم و روشمند بودن ارائه مطالب است. یکی از وظایف مهم پژوهشگران شناخت مجلات تخصصی حوزه فعالیتشان است. هدف از نگارش این مقاله معرفی مهمترین مجلات داخلی و خارجی حوزه مدیریت راهبردی است. از این رو تلاش شده، با روش پژوهش منابع کتابخانه ای، مجلات مهم این حوزه به کمک پایگاه های علمی و منابع اطلاعاتی برخط داخلی و خارجی شناسایی و معرفی شوند. بنابر نتایج پژوهش، 28 مجله داخلی و 45 مجله خارجی مهم ترین مجلات مدیریت راهبردی اند که نتایج عملکرد آن ها به تفصیل در مقاله آمده است.

هدف پژوهش حاضر بررسی و تبیین الگوی همکاری میان پژوهشگران حوزه مدیریت راهبردی در ایران است. در این پژوهش، با بررسی 332 مقاله منتشرشده توسط نویسندگان ایرانی در 3 مجله مرتبط با این حوزه، به نام های مطالعات مدیریت راهبردی، اندیشه مدیریت راهبردی و پژوهش های مدیریت راهبردی، در بازه زمانی 1391 تا 1395، مبادرت به ترسیم و تحلیل شبکه همکاری میان پژوهشگران این حوزه دانشی شده است. این مقاله دارای رویکرد کاربردی است و با استفاده از شاخص های علم سنجی و تحلیل شبکه های اجتماعی انجام شده است. در این راستا تعداد تولیدات، الگوهای تألیف، پرتولیدترین افراد و مؤسسه ها و همچنین ویژگی شبکه های همکاری و شاخص های مرتبط با آن به کمک نرم افزار تحلیل شبکه یو.سی.ای.نت مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که 686 پژوهشگر از 67 دانشگاه و مؤسسه پژوهشی در نگارش مقالات این حوزه دخیل بوده اند. علی رغم اینکه کار گروهی این پژوهشگران عمدتاً حول الگوی سه نفری قرار دارد، اما بیشتر تمایل دارند که به صورت گروه های کوچک به تولید علم بپردازند و ارتباط میان آن ها نسبتاً متوسط است.

امروزه به کارگیری فناوری اطلاعات به افزایش دانش کارکنان و غنای محتوای شغلشان کمک بسیاری می کند. در این میان، تعیین ترکیب بهینه از مجموعه خدمات فناوری اطلاعات برای دستیابی به چابکی سازمانی ضرورت دارد. تحقیق حاضر با هدف بررسی تأثیر فناوری اطلاعات در چابکی سازمان های تولیدی و خدماتی انجام شده است. این تحقیق از نظر نوع هدف کاربردی و از نظر روش اجرا، توصیفی پیمایشی است. روش گردآوری داده ها، مطالعات کتابخانه ای و تحقیقات میدانی با ابزار پرسش نامه در سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی وزارت جهاد کشاورزی است و نمونه های تصادفی 205 تن بوده اند. برای بررسی ابعاد متغیرهای بررسی شده و سنجش روایی سازه، از تحلیل عاملی تأییدی و برای آزمون فرضیه های پژوهشی، از روش معادلات ساختاری استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که فناوری اطلاعات در ارتقای چابکی سازمان های تولیدی و خدماتی اثر شایان توجهی دارد. در همین زمینه، از میان چهار متغیر چابکی سازمانی بررسی شده، به کارگیری فناوری اطلاعات بیشترین تأثیر را در متغیر ارتقای شایستگی سازمانی دارد.

بررسی تعداد و تنوع مقالات حوزه مدیریت راهبردی طی سال های اخیر، نشان می دهد که این حوزه یکی از حوزه های مورد توجه و پراستقبال بوده؛ به طوری که پژوهشگران حوزه های مختلف مدیریت سعی کرده اند موضوعات مشترک متنوعی را در این زمینه مطرح نمایند. این پژوهش، توصیفی و از لحاظ هدف کاربردی است که با روش تحلیل محتوای کمی به تحلیل موضوعی با رویکرد خوشه بندی سلسله مراتبی می پردازد و هدف آن، بررسی و تحلیل موضوعی مجلات مدیریت راهبردی در ایران است. برای این کار، 332 مقاله منتشر شده در 3 مجله مرتبط با این حوزه به نام های مطالعات مدیریت راهبردی، اندیشه مدیریت راهبردی و پژوهش های مدیریت راهبردی در بازه زمانی 1391 تا 1395 مورد بررسی قرار گرفته اند. برای تحلیل موضوعی؛ سهم موضوعی مقالات، سهم مشارکت نهادهای علمی، تحلیل خوشه ای موضوعات مدیریت راهبردی، تحلیل خوشه ای نهادهای علمی، تحلیل شبکه موضوعی مجلات مدیریت راهبردی و درنهایت تحلیل روند موضوعات مدیریت راهبردی مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که موضوعات 29 گانه مدیریت راهبردی در قالب 4 خوشه قابل بررسی بوده و در میان 3 مجله مورد تحلیل، مجله مطالعات مدیریت راهبردی به عنوان مجله مهمتر این حوزه، هم با مجله اندیشه مدیریت راهبردی و هم با مجله پژوهش های مدیریت راهبردی در 5 موضوع اولویت دار مشترک بوده و به نوعی در ساختار شبکه مجلات مدیریت راهبردی، دارای نقش مرکزی است.

در چند دهه گذشته، دغدغه های زیست محیطی پیرامون فعالیت های صنایع، شرکت های مختلف را بر آن داشته تا از اقدامات مدیریت سبز استقبال کرده و از این طریق به مزیت رقابتی دست یابند. شرکت ها برای پائین آوردن هزینه ها و افزایش تمایز، به سراغ منابع و قابلیت های سبز ارزشمند و منحصربه فردی می روند که به عملکرد برتر آنان کمک کرده و درعین حال، یک نگرش مسئولیت زیست محیطی را نیز ایجاد کند. این پژوهش با ترکیب رویکرد قابلیت پویا و نظریه نهادی، نحوه پاسخگویی شرکت ها به فشارهای مدیریت سبز را مورد بررسی قرار داده است. پژوهش حاضر، از نوع تحقیقات کاربردی، توصیفی- پیمایشی و با ابزار پرسشنامه است. جامعه آماری کلیه شرکت های فعال صنعت متالورژی شرکت کننده در چهاردهمین نمایشگاه بین المللی این صنعت در سال 1396 بوده اند که تعداد نمونه آن 140 شرکت به صورت روش نمونه گیری تصادفی از این جامعه انتخاب شدند. ضمن این که برای تحلیل از معادلات ساختاری مبتنی بر واریانس با استفاده از روش حداقل مربعات جزئی با استفاده از نرم افزارهای SPSS وPLS ، استفاده شده است و برای سنجش پایایی و روایی، از آزمون های آلفای کرونباخ، پایایی ترکیبی، روایی واگرا و همگرا استفاده شد. نتایج نشان می دهد که انعطاف پذیری استراتژیک بر پذیرش اقدامات مدیریت سبز تأثیر مثبت داشته است. ضمن این که مشروعیت سازمانی به عنوان نقش میانجی در رابطه بین پذیرش اقدامات مدیریت سبز و رقابت پذیری نیز تأثیر دارد.

امروزه تدوین قواعد اخلاقی برای حرفه های مختلف به ضرورتی اجتناب ناپذیر در سراسر دنیا تبدیل شده است. در این میان، پژوهشگران بسیاری به اخلاق کسب و کار به منزله یکی از مهم ترین حوزه های اخلاق حرفه ای توجه کرده اند. این پژوهش با هدف بررسی عوامل مؤثر بر نگرش اخلاقی به کسب و کار میان نمونه خاصی از جامعه (دانشجویان دختر) انجام شده است. روش پژوهش از نوع توصیفی و چگونگی گردآوری داده ها از نوع پیمایشی است. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه استفاده شده و نمونه مطالعه شده شامل 134 نفر از جامعه دانشجویان دختر دانشگاه شهید بهشتی تهران است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارهای  SPSSو  PLSاستفاده شده است. نتایج نشان می دهند عوامل پایبندی اخلاقی، بر نگرش اخلاقی به کسب و کار مؤثرند. ضمن اینکه از میان 5 متغیر تعدیلگر سن، تأهل، مدرک تحصیلی، رشته تحصیلی و تجربه کاری، تنها تأهل، مدرک تحصیلی و رشته تحصیلی، تأثیر عوامل پایبندی اخلاقی بر نگرش اخلاقی به کسب و کار را تعدیل می کنند.

یکی از دلایل اصلی توسعه سریع فناوری در کشورهای توسعه یافته صنعتی، توجه به فرایند تجاری سازی نتایج تحقیقات پژوهشی و ایده های فناورانه آن کشورها بوده است. پژوهش حاضر با توجه به نقش مهمی که فرآیند تجاری سازی در اعتلای صنعتی و اقتصادی هر جامعه دارد، با هدف ترکیب کیفی نتایج پژوهش های صورت گرفته در حوزه تجاری سازی و تحلیل جامع آن ها، انجام شده است. بدین منظور با به کارگیری رویکرد فراترکیب و شیوه تحلیل تم در این پژوهش، به تجزیه و تحلیل نتایج و یافته های محققان قبلی پرداخته و با بررسی های جامع صورت گرفته پیرامون عوامل موفقیت تجاری سازی محصولات با فناوری پیشرفته در پایگاه های علمی معتبر داخلی و خارجی، تعداد 118 مقاله در این خصوص شناسایی شدند. درنهایت عوامل موفقیت در 3 بعد اصلی (فردی، سازمانی و عوامل محیطی)، 19 مولفه (فردی ذهن مدیر، فردی شخصیتی مدیر، بین فردی مدیر، شرایط عمومی، تجربه، منابع انسانی، منابع مالی، توانمندی فنی، توانمندی تولید، توانمندی بازاریابی و فروش، توانمندی جذب و مدیریت پروژه، توانمندی های استراتژیک، ظرفیت جذب سازمانی، رقبا، نهادهای حمایتی، زیرساخت، عوامل اجتماعی، عوامل قانونی و دیگرعوامل سیاسی اقتصادی و فناوری) و 99 شاخص شناسایی، طبقه بندی و تحلیل شدند.

در دهه های اخیر، شرکت های دانش محور با تجاری سازی دستاوردهای علمی و فناورانه خود، نقش مهمی در رشد و توسعه اقتصادی کشورها و به خصوص در جهت اقتصاد مقاومتی ایفا می نمایند. مقاله حاضر به شناسایی مهم ترین ویژگی های شرکت های دانش محور موفق ایرانی پرداخته است. این پژوهش از نظر هدف بنیادی، از نظر نحوه گردآوری داده ها آمیخته و از منظر روش پژوهش، تحلیل محتوا و مبتنی بر مقالات یافت شده در حوزه ویژگی های شرکت های دانش محور ایرانی تدوین شده است. در این مقاله پس از شناسایی ویژگی های استخراج شده و تحلیل شبکه ای متناسب با آن، با استفاده از روش کمی آنتروپی شانون، به تعیین ضریب اثر این ویژگی ها پرداخته شده که نتایج نشان می دهد 14 ویژگی مهم تر این شرکت ها به ترتیب عبارتند از: منابع انسانی شایسته، مدیریت توانمند، توانمندی های پروژه ای و سازماندهی، استراتژی مناسب کسب و کار، مدیریت بهینه منابع مالی، توانمندی های فنی و تولید، توانمندی های بازاریابی و فروش، استراتژی مناسب فناوری، دریافت به موقع مشوق های حمایتی دولت، دریافت کمک های هدفمند از نهادهای حمایتی، شبکه سازی مناسب، استفاده مناسب از زیرساخت ها، توجه شایسته به محیط سازمانی و فعالیت های متمرکز.

اکثر مشارکت های نظری در مدیریت استراتژیک به جای معرفی پارادایم های جدید "نظریه بزرگ "، نظریه های پذیرفته شده را به شیوه های جدید و جالب؛ گسترش داده، شفاف می سازند و یا به کار می گیرند. در اینجا ما دستورالعملی جهت چگونگی ایجاد این نوع مشارکت های نظری ارائه می دهیم. نظریه معمولا با یک سوال تحقیق مبتنی بر پدیده مورد علاقه، تغییرات یا محدودیت های نظریه موجود یا خلاقیت فکری آغاز می شود. علاوه بر سوال تحقیق، جوانب تخصصی تر دیگری از نظریه وجود دارد که می توان مشارکت ها را در مورد آن ها اعمال کرد: روش نظریه پردازی، سطح تحلیل، درک پدیده اصلی، سازوکارهای علی، ساختارها و متغیرها و شرایط مرزی از جمله این جنبه ها می باشند. این جوانب نظریه، مجموعه ای از نتایج را در قالب توضیحات، پیش بینی ها یا دستورالعمل ها ایجاد می کنند. مقالات در این موضوع ویژه از مجله مدیریت استراتژیک، با استفاده از چارچوب ارائه شده ما به عنوان نمونه های این رویکرد به تدوین مشارکت های نظری تفسیر شده است.

در هفت دهه گذشته، مدیریت استراتژیک یکی از مهم ترین حوزه های مدنظر در دوره های تحصیلی برای مدارس کسب وکار و همچنین حوزه های عملی کسب وکار و تجارت در سراسر جهان بوده است. ضمن این که از منظر توسعه حوزه های تحت پوشش نیز شاهد پیشرفت های قابل ملاحظه بوده است. برای این که بدانیم استراتژی چیست، بهتر است با سیر تطور آن، بیشتر آشنا شد. دوره-های تکامل و رشد مدیریت استراتژیک از زاویه های مختلفی قابل بررسی است. در این مقاله، تلاش می شود سیر تطور استراتژی مورد بررسی قرار گیرد. پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و از نوع مطالعات کتابخانه ای با رویکرد مروری است. سیر تطور مدنظر این پژوهش شامل بررسی دوره های تکامل تاریخی استراتژی، سیر مکانی مرتبط با پژوهش های استراتژی، سیر اندیشمندان و نظریات مطرح شده آنان، سیر زمانی رشته تحصیلی مدیریت استراتژیک و سیری در مجلات پژوهشی این حوزه می باشد که در مقاله به تفصیل به آن اشاره می شود.

فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات مدیریت (بهبود و تحول) متعلق به دانشگاه علامه طباطبائی به منظور ارائه تازه ترین نظریه ها و یافته های علمی در خصوص مدیریت با تمرکز بر مباحث مدیریت بهبود و تحول پایه گذاری شده است. هدف این پژوهش، بررسی و ارزیابی شکلی و محتوایی مقالات این مجله است. روش پژوهش از نوع کیفی و مبتنی بر تحلیل محتواست و از رویکرد توصیفی-تحلیلی برای توصیف و ارزیابی محتوای مقالات جامعه ی هدف استفاده شده است. جامعه آماری این تحقیق، 163 مقاله منتشر شده در 7 سال گذشته از شماره 63 (بهار1390) تا شماره 86 (زمستان1396) مجله مطالعات مدیریت (بهبود و تحول) است و به منظور توصیف عینی و کیفی محتوای مفاهیم، بررسی به صورت نظام مند و در قالب 11 پارامتر انجام شده است. نتایج موضوعی به دست آمده نشان می دهد مقالات در 13 موضوع کلی و 55 زیرموضوع قابل دسته بندی می باشد که از این میان، موضوع رفتار سازمانی با 20/41 درصد بیشترین مباحث مورد استفاده در این مقالات بوده اند. همچنین میزان مشارکت پژوهشگران خوب ارزیابی شد به گونه ای که 417  نفر محقق در نگارش 163 مقاله مشارکت داشته اند و در این میان، مشارکت دانشگاه های تهرانی، بیشتر بوده است. بررسی روش های پژوهشی نیز نشان داد مقالات توصیفی-کاربردی، روش تحقیق کمی و ابزار پرسشنامه از تکنیک های پراستقبال پژوهشگران این حوزه بوده است.

براساس داده های قوم نگاری از دو طرح مشاوره ای نتیجه می گیریم که استراتژیست ها از سه سازوکار بصری (نمایش، هم جواری و برجستگی) در ساخت اسلایدهای پاورپوینت استفاده می کنند. این سازوکارهای بصری ازطریق برانگیختن گفت و گوها و درنهایت با خلق وضوح استراتژیک موجب معناسازی می شوند. هنگامی که شرکت کنندگان به تصاویر واکنش نشان می دهند، استراتژی را به شکل اصلاح شده تفسیر می کنند که این تصویر پژواک استراتژیک را منعکس می کند. در این پژوهش، براساس تعامل بین این سه خرده فرایند (سازوکار های بصری، وضوح استراتژیک و پژواک استراتژیک)، مدلی فرایندی را به منظور درک چگونگی تأثیرگذاری تصاویر در معناسازی در تعاملات استراتژی بیان می کنیم و با تبیین چگونگی تأثیرگذاری تصاویر در پدید آمدن تعابیر متفاوت از یک استراتژی و خلق ادراک جدید، به مطالعات موجود در حوزه اجرا و فرایند استراتژی کمک می کنیم؛ به ویژه هنگامی که موضوعات از لحاظ سیاسی حساس یا از لحاظ تحلیلی پیچیده اند. هدف از این پژوهش شناخت روش استفاده استراتژیست ها از اطلاعات بصری (به شکل خاص در اسلایدهای پاورپوینت) و تأثیر آن در فرایند استراتژی است. گفت وگو درباره استراتژی تحت تأثیر فنونی است که استراتژیست ها در ساخت اسلایدها به کار می برند، فنونی که نوع اقدامات پیگیری را شکل می دهند. یافته ها همچنین حاکی از آن است که: الف) طراحی اسلایدهای پاورپوینت می تواند در بررسی موضوعات پیچیده مؤثر باشد؛ برای نمونه در موقعیت های حساس سیاسی یا هنگامی که شرکت کنندگان دیدگاه های متفاوتی دارند؛ ب) کسانی که اسلایدهای پاورپوینت را تدوین و ویرایش می کنند به شدت در جهت گیری استراتژی تأثیر می گذارند. بنابراین، به کارگیری ماهرانه پاورپوینت در شکل دهی ماهیت و سرعت تعاملات استراتژی به دست مدیران بسیار مهم است.

امروزه، گردشگری پزشکی به یکی از انواع مهم گردشگری تبدیل شده که برای تحقق فعالیت مؤثر در آن، بررسی و تحقیق در این حوزه ضروری است. این تحقیق، در راستای شناساندن هرچه بیشتر بازار گردشگران پزشکی ورودی شهر تهران صورت پذیرفته است. با توجه به اینکه، یکی از ابزارهای مناسب برای شناسایی و مطالعه بازار، بخش بندی آن است؛ بنابراین، این پژوهش بر اساس بخش بندی با استفاده از خوشه بندی گردشگران بوده است. برای این منظور، تعداد 151 پرسشنامه توسط بیماران خارجی بیمارستان های منتخب شهر تهران (بیمارستان های محب، مهر، پارس، آسیا، لاله و پژوهشگاه رویان) تکمیل شد. نتایج پرسشنامه ها، با استفاده از تحلیل عامل تأییدی بررسی شد. درنهایت، چهار خوشه متفاوت گردشگران پزشکی با نام های: افراد تمامیت خواه، افراد کیفیت خواه، افراد با درمان ممنوع و افراد درمان طلب به دست آمد.

سیر تکامل دانش مدیریت استراتژیک نشان دهندۀ این است که پژوهش ها در این حوزه از مفاهیم ساده، مانند تدوین راهنمای عمل برای مدیران، به مفاهیم پیچیده و انتزاعی سوق یافته است و به تبع آن، ابزارهایش نیز متنوع تر شده است. هدف از تدوین این مقاله، که با رویکرد تألیف و ترجمه تهیه شده، بررسی ابزارهای استراتژی معرفی شده در مجلات بین المللی حوزۀ مدیریت استراتژیک است که طی25سال اخیر منتشر شده اند. از این رو، به کمک مقالۀ ویورینن و همکارانش و بررسی برخی نتایج تحقیقات داخل کشور، مقالۀ حاضر به قصد مروری جامع در زمینۀ ابزارهای استراتژی تدوین شده است. محققان در مطالعۀ حاضر می کوشند به نیاز موجود در زمینۀ معرفی ابزارهای استراتژی، برای عملی کردن نظریه های مدیریت استراتژیک، پاسخ دهند؛ بنابراین نخست با نگاهی به مبانی مدیریت استراتژیک، به طبقه بندی ابزارهای استراتژی پرداخته می شود و سپس این ابزارها همراه با تحلیل جامع در قالب جدولی یک پارچه مطرح می شود.