مریم بیرانوندزاده

مریم بیرانوندزاده

مدرک تحصیلی: دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهید بهشتی، ایران، تهران

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۱ تا ۶۰ مورد از کل ۶۱ مورد.
۴۱.

برنامه ریزی راهبردی مدیریت دفن زباله های شهری (مورد مطالعه: شهر میاندوآب)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و مطالعات محیطی سال چهارم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۱۵ 49 - 62

کلیدواژه‌ها: طوفانهای تندری وردایی آزمون ناپارامتریک ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۵ تعداد دانلود : ۲۳۵
با توجه به رشد روزافزون جمعیت و توسعه شهری و افزایش مصرف گرایی به میزان قابل توجهی بر حجم زباله های شهری افزوده شده است و دفن بهداشتی این زباله ها دارای مراحل دقیقی از جمله انتخاب مکان، اماده سازی و بهره برداری از محل می باشد و هر کدام از این مراحل نیازمند مدیریت صحیح از جهات گوناگون زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی بوده تا کمترین زیان متحمل گردد. هدف این مقاله، مدیریت دفن زباله های شهری در شهر میاندواب می باشد. نوع تحقیق کاربردی و روش آن نیز توصیفی –تحلیلی می باشد و برای جمع آوری اطلاعات نیز از مطالعات میدانی و کتابخانه ای و برای تجزیه و تحلیل آن از مدل SWOT استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که دفن زباله ها بصورت سنتی بدون تفکیک و بازیافت با کسب امتیاز (0.42)، دفن نامناسب زباله های تولید شده با امتیاز وزنی (0.34)و پایین بودن سطح امکانات خدماتی و تجهیزات، مهمترین موانع اساسی بر سر را مدیریت دفن زباله شهر میاندواب به حساب می آیند. از طرف دیگر، اهمیت داشتن بازیافت زباله و پتانسیل بالای اقتصادی آن و توان جمع اوری زباله به صورت مکانیزه و افزایش یافتن جمعیت تحت پوشش خدمات شهری به عنوان مهمترین نقاط قوت قرار دارند . در نهایت، نزدیکی محل دفن زباله ها به مناطق روستایی، سرازیر شدن شیرابه های زباله روی زمین های کشاورزی و افزایش مشکلات زیست محیطی و عدم توجه مسئولین و مدیران شهری به صنایع بازیافت به عنوان مهمترین تهدید پیش روی شهر میاندواب از لحاظ مدیریت دفن زباله ها شناخته شدند. واژه های کلیدی: مدیریت، دفن زباله، برنامه ریزی راهبردی، میاندواب.
۴۲.

اهمیت دره خرم آباد در توسعه پایدار گردشگری با رویکرد فراهم نمودن زمینه ثبت در میراث جهانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نگرش های نو در جغرافیای انسانی سال ۱۵ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۵۹) 110 - 135

کلیدواژه‌ها: گردشگری پایدار جاذبه های گردشگری دره خرم آباد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۲ تعداد دانلود : ۲۵۳
گردشگری یکی از عوامل اصلی توسعه پایدار اقتصادی و اجتماعی بسیاری از کشورها بوده و شناسایی و تحلیل منابع گردشگری نقش مهمی در توسعه چشم انداز برنامه ریزی گردشگری ایفا می کند. دره خرم آباد در مرکز استان لرستان با وجود پتانسیل های طبیعی و تاریخی متعدد گردشگری و معرفی آن به عنوان یکی از نخستین سکونتگاه های بشری، تاکنون به دلایل متعددی در فهرست میراث جهانی ثبت نشده است. پژوهش حاضر باهدف، مطالعه اهمیت دره خرم آباد در توسعه پایدار گردشگری استان و فراهم نمودن زمینه ثبت آن در فهرست جهانی تدوین شده است. روش تحقیق تحلیلی- میدانی و جهت تجزیه وتحلیل اطلاعات از مدل SWOT، TOPSIS و AHP استفاده شده است. همچنین در زمینه اهمیت اثر در رابطه با ثبت جهانی، ملاک های اجرایی کنوانسیون میراث جهانی معیارهای بوده اند که در این پژوهش ملاک عمل قرارگرفته اند. نتایج حاصل از تحلیل AHP نشان داد که در بین مؤلفه های مورد ارزیابی در بخش طبیعی وجود دریاچه ها و آب بندها در سطح شهر، از مؤلفه های فرهنگی وجود موزه ها تاریخی و فرهنگی معتبر و در بین مؤلفه های تفریحی وجود پارک های بزرگ، بیشترین اهمیت را در بین قابلیت های گردشگری دره خرم آباد داشته اند. هم چنین بررسی مؤلفه های اثرگذار بر توسعه گردشگری دره خرم آباد و فراهم نمودن زمینه ثبت جهانی بیانگر این است که بهره گیری از سیستم مشارکتی مردم، سازمان ها و نهادهای دولتی و غیردولتی، امنیت و رضایت در مناطق گردشگری، تنوع بخشی به امکانات و خدمات گردشگری، تبلیغات و اطلاع رسانی خدمات گردشگری و تخصیص تسهیلات بانکی و حمایت های قانونی، رتبه اول تا پنجم را در توسعه گردشگری دره خرم آباد دارند.
۴۳.

ارزیابی توسعه پایدار شهری در شهر زابل با تأکید بر رویکرد CDS

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کلام سال اول بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۱ 159 - 183

کلیدواژه‌ها: طرح جامع توسعه پایدار شهری استراتژی توسعه شهری (CDS) شهر زابل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۹ تعداد دانلود : ۲۱۵
CDS به عنوان فرآیند تهیه چشم انداز بلند مدت یک شهر که بر اساس آن برنامه کوتاه مدت تهیه می شود؛ با تمرکز بر روی تقویت رقابت جوئی اقتصادی و کاهش فقر و جنبه های مختلف زیست محیطی شهر، ساختارهای فضائی شهری، ساختارهای زیربنائی، جنبه های فرهنگی و اجتماعی و... می تواند بهترین گزینه در جهت رسیدن به توسعه پایدار شهری باشد؛ چرا که ( CDS) فهم مسائل و مشکلات حال و آینده را آسانتر کرده و می تواند راه مدیریت شهری را از طریق بازنگری در ساختار اقتصادی شهر تغییر دهد. مقاله  حاضر با روش کمی- تحلیلی و مطالعات کتابخانه ای و بازدیدهای میدانی با هدف مقایسه پایداری توسعه در نظر گرفته شده شهر زابل در طرح جامع با استراتژی- راهبرد توسعه شهری ( CDS) تدوین گردیده است. یافته های پژوهش نشان داد: با توجه به ضعف ها و نقایص الگوی طرح جامع، از جمله عدم تحقق کاربری های گوناگون شهر زابل بر اساس طرح جامع آن، به کارگیری طرح راهبرد توسعه شهری ( CDS ) برای این شهر ضروری می باشد.
۴۴.

نقش سرمایه اجتماعی در توسعه پایدار محلی (مطالعه موردی: سکونتگاه های شهری و روستایی منطقه عسلویه)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هویت شهر سال هشتم پاییز ۱۳۹۳ شماره ۱۹ 77 - 88

کلیدواژه‌ها: سرمایه اجتماعی پایداری اجتماعی توسعه پایدار محلی منطقه اقتصادی انرژی پارس جنوبی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۸ تعداد دانلود : ۲۵۸
امروزه سرمایه اجتماعی یکی از عوامل اصلی در توسعه پایدار کشورها می باشد و بُعد اجتماعی توسعه پایدار در مناطق مختلف بدون توجه به مشارکت و سرمایه اجتماعی آن محدوده امکان پذیر نمی باشد. هدف از پژوهش حاضر سنجش نقش سرمایه اجتماعی در توسعه پایدار محلی منطقه پارس جنوبی است. که پارامترهای نظیر گروه ها و شبکه ها، اعتماد، فعالیت های گروهی، اطلاعات/ارتباطات و همگونی/همبستگی اجتماعی با مطالعات کتابخانه ای، بازدیدهای میدانی و با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی در سکونتگاه های روستایی (4 روستا) و شهری (شهر عسلویه و نخل تقی) مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج حاصل با در نظر گرفتن رابطه مستقیم بین توسعه پایدار و سرمایه اجتماعی نشان می دهد که، سطح سرمایه اجتماعی و مشارکت در سکونتگاه های روستایی نسبت به سکونتگاه های شهری به عنوان عامل بومی و محلی در روند توسعه منطقه پارس جنوبی بیشتر بوده است، که این قضیه در پشیبرد اهداف و روند کاری توسعه پایدار منطقه بیشتر مؤثر می باشد.  
۴۵.

ظرفیّت سنجی گردشگری ساحلی پایدار، مطالعه موردی: شهرستان کنگان

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کلام سال اول پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۲ 123 - 146

کلیدواژه‌ها: گردشگری استراتژی های توسعه گردشگری گردشگری ساحلی گردشگری صنعتی کنگ

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۵ تعداد دانلود : ۲۰۰
امروزه اهمیّت صنعت گردشگری باعث شده است که دامنه وسیعی از برنامه های راهبردی و اجرایی در سطح کشورها و مناطق دارای جاذبه های گردشگری، برای توسعه این صنعت به اجرا درآید. تنوّع بخشی به فعالیّت های صنعتی و اقتصادی پارس جنوبی، بالا بردن شاخص های توسعه انسانی (رفاه، سلامت و...) و زیست محیطی، توجّه به پایداری اجتماعی، معرّفی و نمایش توان نیروهای داخلی در عرصه صنعت کشور (توسعه فنی- فرآیندهای صنعتی و پیشرفت های تکنولوژیکی در منطقه) و در مجموع، توسعه پایدار منطقه، از جمله عوامل اصلی و ضرورت ها برای تحلیل و شناسایی ظرفیت های توسعه گردشگری در شهرستان «کنگان» است. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف ظرفیّت سنجی گردشگری ساحلی پایدار شهرستان کنگان با روش توصیفی- تحلیلی تدوین شده است. در این تحقیق، نقاط قوّت و ضعف گردشگری شهرستان کنگان و تهدیدها و فرصت های تأثیر گذار  بر آن (9 قوّت، 6 ضعف، 10 فرصت و 6 تهدید) مورد تحلیل قرار گرفتند. وجود جاذبه هایی مانند سواحل زیبا و کم نظیر و اکوسیستم مستعد جنگل های حرا، زمینه جذب گردشگر به شهرستان کنگان را فراهم نموده است، امّا به دلیل وجود نقاط ضعف زیر ساختی (خدمات و امکانات رفاهی)، عدم سرمایه گذاری و برنامه ریزی در ابعاد توسعه گردشگری و نیز مشارکت ضعیف، اجباری و هزینه ای (غیر داوطلبانه و غیرآگاهانه) محلّی در اجرای پروژه های ملّی، این شهرستان امکان استفاده از فرصت ها موجود گردشگری را- آن گونه که شایسته است-  به دست نیاورده است. مطالعات صورت گرفته، نشان می دهد که در راستای نیل به توسعه پایدار گردشگری ساحلی، مقبول ترین راهبرد توسعه صنعت گردشگری در شهرستان کنگان، راهبرد بازنگری است.
۴۶.

تحلیل عوامل مؤثر بر زیست پذیری روستایی در قلمرو کوچ نشینان(مورد مطالعه: استان لرستان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه ریزی قلمرو کوچ نشینان دوره اول پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 111 - 120

کلیدواژه‌ها: زیست پذیری سکونتگاه های روستایی کوچ نشینان لرستان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۵ تعداد دانلود : ۲۰۷
مقدمه: زیست پذیری روستایی به عنوان بستری برای توسعه جوامع روستایی است و می تواند زمینه حفظ و مهاجرت معکوس را برای  سکونتگاه های روستایی به دنبال داشته باشد. در راستای تحقق این موضوع می بایستی با نگاه جامع نگر به توسعه روستایی پرداخت و اگر اقدامی در این راستا صورت می گیرد، همه سویه های زندگی روستایی را شامل شود. هدف پژوهش: این پژوهش با هدف، استخراج عوامل اثرگذار  و میزان  تاثیر آنها بر  وضعیت زیست پذیری روستایی در استان لرستان تدوین شده است. روش شناسی تحقیق: نوع تحقیق کاربردی، روش بکارگرفته تحلیلی- کمی، جامعه آماری روستاهای بالای 20خانوار در لرستان می باشد که بر اساس رو نمونه گیری فضایی 55 روستا به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. جهت تجزیه و تحلیل عوامل علی اثر گذار بر زیست پذیری روستاهای مورد مطالعه از تکنیک دیماتل فازی استفاده شده است. قلمروجغرافیایی پژوهش: محدوده مکانی مورد مطالعه در این پژوهش روستاهای بالای 20خانوار در استان لرستان می باشند که بر اساس روش نمونه گیری فضایی 55 روستا به عنوان مکان های مورد مطالعه انتخاب  شدند. یافته ها و بحث: یافته های این تحقیق شامل تحلیل اثرگذاری عوامل اقتصادی، کالبدی، اجتماعی، مدیریتی و...... بر سطح زیست پذیری سکونتگاه های روستایی استان لرستان می باشد که این عوامل با زیر معیارهایی سنجیده شدند و میزان اثرگذاری آنها به تفکیک آورده شده است. نتایج: از اثرگذارترین عوامل بر  شرایط زیست پذیری در لرستان، عوامل کالبدی-زیرساختی و اقتصادی می باشد. که می بایستی در راستای برنامه های توسعه ای و اقدامات عملیاتی  این دو عامل را در الویت قرار دهند.
۴۷.

ارزیابی نقش زیرساختها و قابلیتها در توسعه گردشگری پایدار، مطالعه موردی: محور خرم آباد به اراک در محدوده استان لرستان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: فضای گردشگری سال ۱۲ بهار ۱۴۰۲ شماره ۴۶ 35 - 52

کلیدواژه‌ها: زیرساخت های گردشگری گردشگری پایدار محور خرم آباد به اراک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۷ تعداد دانلود : ۲۵۸
صنعت گردشگری به عنوان یک سیستم منسجم است که عناصر آن برای یکدیگر لازم و ضروری هستند. به گونه ای که جاذبه های گردشگری به تنهایی دلایل سفر یا رونق این صنعت را فراهم نمی کند، بلکه باید امکانات و شرایطی به لحاظ زیرساختی برای استفاده گردشگران فراهم شود. هدف این پژوهش ارزیابی نقش زیرساخت ها و قابلیتها در توسعه گردشگری پایدار در محور خرم آباد به اراک می باشد. این مطالعه، با  رویکرد توصیفی - تحلیلی و به روش اسنادی و پیمایشی (پرسشنامه محقق ساخته) انجام شده است. یافته های تحقیق در چهار شاخص زیربنایی شامل زیرساخت های زیرساخت های فیزیکی (شش بعد)، زیرساخت های دولتی (چهار بعد)، زیرساخت های خدماتی (شش بعد)، زیرساخت های فرهنگی (چهار بعد) با روش کوکوسو مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. نتایج حاصل از  تحقیق، نشان داد که زیر ساخت فیزیکی برای توسعه گردشگری نقش مهم و حیاتی برای محور مورد مطالعه دارد و مقدار امتیاز آن 3.61 است که رتبه نخست را به خود اختصاص داده است. زیرساخت های خدماتی و دولتی (مدیریتی-نهادی) به ترتیب با کسب امتیازهای 3.56 و 2.24 به ترتیب در رتبه های دوم و سوم واقع شده اند و زیرساخت فرهنگی با امتیاز 1.46 کمترین امتیاز را به خود اختصاص داده است و نشان از اهمیت کمتر آن نسبت به سایر ابعاد می باشد.
۴۸.

الگوی سیاست گذاری یکپارچه شهری و نقش آن در بازآفرینی بافت های ناکارآمد (مورد پژوهی: شهر خرم آباد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مهندسی جغرافیایی سرزمین دوره ششم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۱۲) 397 - 410

کلیدواژه‌ها: سیاست گذاری شهری بازآفرینی بافت ناکارآمد خرم آباد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۰ تعداد دانلود : ۲۲۸
مقدمه: بازآفرینی شهری پایدار فرآیند توسعه ای همه جانبه در عرصه های  اجتماعی، اقتصادی، محیطی و کالبدی به منظور ارتقای کیفیت زندگی در محدوده ها و محله های هدف در پیوند با کل شهر است. هدف : پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی سیاست گذاری یکپارچه شهری و نقش آن در بازآفرینی بافت های ناکارآمد شهر خرم آباد انجام شده است. روش شناسی: این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی مبتنی بر منابع اسنادی- پیمایشی تدوین شده است. جامعه آماری شامل کارشناسان شش دستگاه سیاست گذار در حیطه بازآفرینی در شهر خرم آباد(شهرداری، راه و شهرسازی، میراث فرهنگی، سازمان بهسازی و نوسازی، اداره کل اوقاف و اداره کل مدیریت بحران) و برخی اساتید دانشگاه و شهروندان ساکن در بافت ناکارآمد در شهر خرم آباد بود، که جمعاً 30نفر( از هر دستگاه سیاست گذار شهری 5 نفر) به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده، پرسشنامه محقق ساخته 24 سؤالی در طیف پنج گزینه ای لیکرت بود.  پایایی داده ها، به وسیله روش آلفای کرونباخ مورد محاسبه قرار گرفت و با ضریب آلفای کرونباخ 843/0 پایایی آن نیز تأیید گردید. برای سنجش  داده ها، از روش مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شد. قلمرو جغرافیایی: شهر خرم آباد مرکز استان لرستان. یافته ها: نتایج  حاصل از تحلیل های حاصل از تحلیل ضریب مسیر نشان داد که در بین دستگاه های سیاست گذار شهری و اثر گذار بر بازآفرینی شهر خرم آباد، بیشترین اثرگذاری مربوط به اقدامات اداره راه و شهرسازی و کمترین میزان اثرگذاری ناشی از اقدامات صورت گرفته توسط اداره کل اوقاف و امور خیریه است به عبارت دیگر می توان بیان داشت که بعد از اداره راه و شهرسازی، سازمان بهسازی و نوسازی، شهرداری، میراث فرهنگی و گردشگری،  اداره کل مدیریت بحران و اداره اوقاف و امور خیریه در مرتبه های بعدی اثرگذاری قرار دارند.
۴۹.

ارزیابی و تحلیل عوامل موثر بر تخریب جنگل های بلوط شهرستان چگنی استان لرستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جغرافیایی مناطق کوهستانی سال سوم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ ۱۱۳-۹۹

کلیدواژه‌ها: جنگل های بلوط شهرستان چگنی استان لرستان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۲ تعداد دانلود : ۱۹۳
محیط پر از جنگل بلوط شهرستان چگنی سال ها است که مورد بی مهری مردم و مسئولین قرار گرفته و سطح زیر پوشش این جنگل ها به دلایل مختلف نظیرآتش سوزی، قطع درختان توسط جوامع بومی(تهیه ذغال) و خشکسالی و دیگر عوامل طبیعی کاهش یافته است، به دلیل اهمیت این موضوع، پژوهش حاضر با هدف ارزیابی و تحلیل عوامل موثر بر تخریب جنگل های بلوط شهرستان چگنی استان لرستان انجام شده است؛ روش به کار گرفته شده توصیفی- تحلیلی مبتنی بر منابع کتابخانه ای و پرسشنامه محقق ساخته است. جامعه آماری مورد مطالعه؛ کارشناسان موضوع مورد مطالعه بوده و برای تجزیه و تحلیل مدل اندازه گیری(رابطه بین شاخص ها و متغیر مکنون) و مدل ساختاری(رابطه بین متغیرهای مکنون) از نرم افزار AMOS استفاده شده است، نتایج تحقیق نشان داد؛ عوامل محیطی(خشکسالی و تغییرات اقلیمی، کمبود منابع آب های زیرزمینی، آتش سوزی و ...)، مدیریتی(عدم نظارت کافی بر تغییر کاربری اراضی جنگلی توسط بومیان، کمبود امکانات آتش نشانی هنگام وقوع آتش سوزی، عدم برخورد قاطع با متخلفان و ...)، اجتماعی و اقتصادی(میزان آگاهی از نقش و اهمیت منابع طبیعی و جنگل ها، چرای بیش از حد دام، میزان سواد جوامع بومی، شیوه معیشت جوامع بومی و ...) به طور مستقیم بر تخریب جنگل های بلوط شهرستان چگنی اثرگذار هستند. همچنین نتایج معیارهای ارزیابی و سنجش مدل اندازه گیری، ساختاری و برازش کلی مدل در بخش کمی پژوهش بیانگر این واقعیت است که مولفه های موثر در مدل اندازه گیری ابعاد محیطِی، اجتماعی، اقتصادی، مدیریتی دارای برازش قوی است.
۵۰.

بررسی شاخص محرومیت نسبی (IRSD) شهرهای استان لرستان

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۶ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۲۲ 257 - 277

کلیدواژه‌ها: محرومیت نسبی شاخص IRSD متغیرهای اجتماعی – اقتصادی استان لرستان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۹ تعداد دانلود : ۱۹۱
شاخص محرومیت نسبی در ابعاد اجتماعی و اقتصادی برای تعیین جهت گیریهای توسعه متناسب با شرایط موجود و ظرفیت ها نقش کلیدی دارند، بدیهی است برنامه ریزی علمی– منطقی که به ضرورت بهره گیری از دانش و استدلال در توسعه فضای جغرافیایی تاکید دارد، بدون آگاهی دقیق از وضعیت موجود شاخص ها ، ناموفق و صرفا تلف کردن زمان و هدر دادن منابع است. از طرف دیگر مراکز جمع آوری، تحلیل و نمایه شاخص ها که اغلب سازمانهای دولتی هستند نیز می بایست با لحاظ مقتضیات و ضرورتها نسبت به شاخص سازی اقتضایی به کمک متخصصین برنامه ریزی متناسب با وضعیت موجود اقدام تا بتوان در نهایت به برنامه ریزی متناسب با مزیت ها دست پیدا کرد. هر چند فقر نسبی در ابعاد فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، علمی و حتی آموزشی و تربیتی قابل بررسی است اما براساس هدف های مدنظر این مقاله، شاخص IRSD در دو حوزه اقتصادی- اجتماعی در محدوده جغرافیایی استان لرستان و براساس آمارهای رسمی در شهرهای این استان مورد بررسی قرارگرفته است. براساس مطالعات انجام شده با موضوع سطح بندی توسعه استان لرستان بویژه در ابعاد اجتماعی- اقتصادی و نتایج حاصل از متغیرهای شاخص IRSD، استان لرستان نسبت به میانگین شاخص های کشور از سطح توسعه یافتگی پایینی برخوردار است. در10 شهر این استان از 11 شهر، درصد شاخص ها پایین تر از میانگین کشوری است به تعبیر ساده تر از قابلیت لازم برای زندگی برخوردار نیستند. در این میان شهرهای دوره چگنی، رومشگان، پلدختر و سلسله نسبت به سایر شهرهای استان محرومیت نسبی بیشتری دارند. مالکیت مسکن و وسیله نقلیه بعنوان دو دارایی ضروری دراین استان از پایین ترین نسبت در میان 9 متغیر مورد مطالعه هستند.
۵۱.

تحلیل معیارهای تاب آوری شهری در کانون های جرم خیز بخش مرکزی شهر تهران (مناطق 11 و 12)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ساختار و کارکرد شهری سال ۸ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲۷ 34 - 56

کلیدواژه‌ها: تاب آوری کانون جرم خیز بخش مرکزی شهر تهران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۶ تعداد دانلود : ۱۶۸
پژوهش حاضر با هدف تحلیل معیارهای تاب آوری شهری در کانون های جرم خیز بخش مرکزی شهر تهران (مناطق 11 و 12) در برابر زلزله تدوین شده است. روش تحقیق در این پژوهش با توجه به موضوع پژوهش، توصیفی- تحلیلی و هدف از نوع کاربردی بوده، داده ها به دو روش اسنادی و پیمایشی گردآوری شده است. جامعه آماری شامل ساکنین کانون های جرم خیز مناطق 11 و 12 شهر تهران است که حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران، 384 نفر برآورد شد که نمونه ها به روش تصادفی انتخاب شدند. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون های تی تک نمونه ای، همبستگی پیرسون و فریدمن بهره گرفته شد. نتایج آزمون تی تک نمونه ای نشان داد که متوسط میانگین رضایت مندی ساکنین در ابعاد اجتماعی 03/2، اقتصادی ۰9/۲، نهادی ۸7/۱ و کالبدی 47/۲ در سطح پایینی قرار دارند. همچنین برای بررسی ضرایب همبستگی ابعاد تاب آوری با کل تاب آوری از همبستگی پیرسون استفاد شد، نتایج این آزمون نشان داد که بین ابعاد چهار-گانه تاب آوری با کل تاب آوری رابطه ی مستقیم و معناداری دارد، یعنی با افزایش هر یک از ابعاد تاب آوری بر میزان کل تاب آوری شهری نیز افزوده می شود. نتایج آزمون فریدمن نیز نشان داد که بعد کالبدی (11/3) در رتبه اول اهمیت قرار گرفته و بعد اقتصادی (58/2) در رتبه دوم اهمیت قرار دارد، بعد اجتماعی (28/2) در رتبه سوم اهمیت قرار دارد و بعد نهادی (04/2) در رتبه چهارم قرار دارد که به عنوان کم اهمیت ترین بعد تعیین شده است.
۵۲.

مطالعه ابعاد اجتماعی، اقتصادی و کالبدی آسیب پذیری جوامع روستایی با تاکید بر نقش مدیریت روستایی در قلمرو کوچندگان (مورد: دهستان شوراب شهرستان چگنی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه ریزی قلمرو کوچ نشینان دوره دوم پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۴) 177 - 191

کلیدواژه‌ها: مدیریت روستایی آسیب پذیری قلمرو کوچندگان سکونتگاه های روستایی شهرستان چگنی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۸ تعداد دانلود : ۲۳۲
مقدمه: خلاء مدیریت کارآمد و اصولی در روستاها به خصوص در دهه های اخیر، مشکلاتی برای روستاییان ایجاد کرده است. ساختار سنتی مدیریت در زمان هایی که تغییرات شدیدی رخ می دهد، قادر به حل و فصل مسائل جامعه مولد و تعاملی روستایی نیست. شناسایی ابعاد این آسیب پذیری جوامع روستایی و نحوه واکنش مدیریت روستایی موضوع بررسی در تحقیق حاضر می باشد.هدف پژوهش: پژوهش حاضر با هدف تحلیل نقش مدیریت روستایی در کاهش  ابعاد آسیب پذیری زندگی روستاییان در دهستان شوراب  شهرستان چگنی انجام شده است.روش شناسی تحقیق: تحقیق حاضر با رویکرد توصیفی- تحلیلی، مبتنی بر منابع اسنادی- پیمایشی تدوین شده است، جامعه آماری مورد بررسی شامل؛ 50تن از دهیاران روستاهای دهستان شوراب شهرستان چگنی می باشند. داده های گردآوی شده در قالب مدل معادلات ساختاری مورد تحلیل قرار گرفتند.قلمرو جغرافیایی پژوهش: دهستان شوراب از توابع بخش ویسیان شهرستان چگنی در استان لرستان است.یافته ها و بحث: در پژوهش حاضر بر آسیب پذیری اقتصادی به عنوان مهم ترین  جنبه آسیب پذیری در سکونتگاه های روستایی تاکید شده است. از بین شاخص /گویه های تبیین کننده متغیر آسیب پذیری روستایی گویه کاهش کیفیت زندگی و نبود اشتغال، از بین / گویه آسیب پذیری کالبدی شاخص/گویه تلاش برای بهبود وضعیت کالبد روستا، از بین گویه آسیب پذیری اجتماعی، گویه/ توانمندسازی و ظرفیت سازی مردم و نهادهای محلی در توسعه  روستایی و از بین /گویه آسیب پذیری اقتصادی /گویه فراهم آوردن زمینه های اشتغال در روستاها و توسعه مشاغل حاصل از گردشگری روستایی بیشترین سهم و اثرگذاری را به خود اختصاص داده است.نتایج: در ابعاد اجتماعی، سیاست های مدیریت روستایی باید بر اصلاح شرایط زندگی، بهبود سطح آگاهی و مهارت های روستاییان و نیز حمایت از شبکه اجتماعی روستایی تمرکز داشته باشد. در ابعاد اقتصادی، توجه به توسعه صنایع محلی و پایدار، پشتیبانی از کارآفرینی و اشتغال در مناطق روستایی و نیز توسعه اکوتوریستی ، بخش هایی هستند که مدیریت روستایی می تواند در آن ها کمک کند.
۵۳.

بررسی نقش حکمروایی خوب روستایی در توسعه کالبدی روستاها، نمونه موردی: شهرستان خرم آباد

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۶ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۲۲ 590 - 609

کلیدواژه‌ها: حکمروایی خوب سکونتگاه های روستایی توسعه کالبدی شهرستان خرم آباد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۶ تعداد دانلود : ۱۹۹
حکمروایی خوب با دارا بودن مهم ترین اصول و معیارهایی نظیر مشارکت مردمی، پاسخگویی، مسئولیت پذیری، قانون محوری، شفافیت، کارایی و اثربخشی، عدالت و برابری، اجماع گرایی و مشروعیت یکی از رویکردهای نوین مدیریتی و رهیافت جدید توسعه و کاهش فقر به ویژه در نواحی روستایی می باشد. در راستای موارد مذکور، پژوهش حاضر با هدف؛ بررسی نقش حکمروایی خوب روستایی در توسعه کالبدی روستاهای شهرستان خرم آباد تدوین شده است. روش به کار گرفته شده توصیفی- تحلیلی مبتنی بر منابع اسنادی و پیمایشی است. جامعه آماری در این تحقیق شامل جوامع بومی روستایی، کارشناسان و متخصصان حوزه مدیریت و توسعه روستایی (دانشگاهیان، شوراهای اسلامی و دهیاران روستا) است. یافته های تحقیق حاصل از مدل اندازه گیری «توسعه کالبدی» نشان می دهد «توسعه زیرساخت های ارتباطی و حمل و نقل» و«افزایش بهره گیری از فناوری های نوین» به ترتیب بیشترین و کمترین همبستگی با متغیر توسعه کالبدی را در موضوع حکمروایی خوب و توسعه کالبدی دارند. از بین شاخص های حکمروایی خوب مولفه های «پاسخگویی» و «قانون مندی» به ترتیب بیشترین و کمترین همبستگی با متغیرحکمروایی خوب را در موضوع توسعه کالبدی را دارند. نتایج مدل ویکور نشان می دهد در بین مولفه های اثرگذار بر تحقق حکمروایی خوب روستایی سه مولفه پاسخگویی، مشارکت و مسئولیت پذیری از اثرگذارترین شاخص ها بر تحقق حکمروایی خوب روستایی در شهرستان خرم آباد می باشند.
۵۴.

اولویت بندی فضاهای شهری اثرگذار در هویت شهری با استفاده از مدل های چند معیاره (مطالعه موردی: شهر بروجرد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: هویت شهری بروجرد توسعه پایدار مدل تحلیل فرآیند شبکه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۵ تعداد دانلود : ۱۶۱
هویت یک سرزمین به واسطه مولفه های فرهنگی، آداب و رسوم، عادات و هنر یک قوم در مکان جغرافیایی خاص شکل می گیرد. فضاهای شهر علاوه بر جایگاه کلیدی در ساخت کالبدی شهر به واسطه فضای ادراکی و نمادین آن حامل میراث تاریخی و فرهنگی جامعه و انتقال دهنده ارزش های مشترک جمعی فرهنگ های محلی، هویت و مدنیت شهری است. لذا در محیط های شهری و فضاهای عمومی مسائل و عوامل های موثری در هویت شهری تاثیر می گذارد. اولویت سنجی این مسایل در شهرها می تواند تصمیمات بهتری در جهت هم پوشانی همه مولفه ها و اولویت باشد. هدف این پژوهش بررسی فضاهای شهری و تاثیر ان بر هویت شهرها با استفاده از مدلهای چند معیار (ANP) در شهر بروجرد پرداخته شده است. برای رسیدن به این هدف آمار و اطلاعات مولفه های مورد مطالعه از طریق پرسشنامه جمع آوری شد. روش تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی با هدف کاربردی می باشد. نتایج نشان می دهد که مولفه دسترسی فیزیکی و بصری در جایگاه اول، عناصر و تعاملات اجتماعی در جایگاه دوم، خوانایی و معنایی در جایگاه سوم واقع شده اند و این مولفه ها جز مهمترین و اثرگذارترین در هویت شهری بروجرد هستند و نقش سازنده ای در هویت محدوده مورد مطالعه دارند. ایجاد مجموعه های اقامتی، تفریحی و فرهنگی در مجاورت بناهای تاریخی به بازآفرینی این فضاها کمک می کند.
۵۵.

تحلیل فضایی تصادفات درون شهری با استفاده از داده های پلیس راهنمایی و رانندگی (مورد مطالعه: تصادفات درون شهری سال 1395 شهر اردبیل)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مهندسی جغرافیایی سرزمین دوره ۸ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۲ (پیاپی ۲۰) 117 - 134

کلیدواژه‌ها: تحلیل فضایی تصادفات درون شهری راهنمایی و رانندگی اردبیل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۹ تعداد دانلود : ۱۵۸
مقدمه:  حوادث رانندگی یکی از دلایل اصلی مرگ و ناتوانی است و باعث مرگ سالانه 1.23 میلیون و ده ها میلیون مصدوم و مجروح در سراسر جهان می شود. در همین حال، بخش قابل توجهی از تلفات و جراحات ناشی از تصادفات رانندگی در میان تصادفات درون شهری رخ می دهد. براساس گزارش سال 1393 مرکز آمار ایران حدود 9 درصد تصادفات درون شهری منجر به فوت و 60 درصد منجر به جرح می شود.هدف:  مقاله با هدف بررسی الگوهای تصادفات درون شهری در شهر اردبیل با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی تدوین شده است.روش شناسی:  پژوهش حاضر یک مطالعه کمی- تحلیلی است. داده های مورد نیاز مطالعه از پلیس راهنمایی و رانندگی اردبیل و همچنین پایگاه داده شهرداری و مرکز آمار ایران استخراج شد. از نقشه مناطق شهر اردبیل برای نمایش توزیع حوادث استفاده شد. از شاخص های نزدیک ترین همسایه، موران محلی و موران جهانی برای تعیین الگوی توزیع حوادث استفاده شده است، از آزمون مرکز متوسط برای تمرکز حوادث و از آزمون بیضی انحراف برای جهت توزیع استفاده شده، و از آزمون تراکم کرنل برای شناسایی کانون حوادث استفاده شده است. تجزیه و تحلیل آماری با استفاده از نرم افزارهای SPSS  و ARC-GIS انجام شد.قلمرو جغرافیایی پژوهش:  قلمرو جغرافیایی شهر اردبیل می باشد .یافته ها و بحث: نتایج پژوهش نشان داد که بخش مرکزی، حاشیه شمالی و شرقی اردبیل از نظر تصادفات رانندگی درون شهری، آسیب پذیرترین نواحی شهر اردبیل هستند. تقاطع ها، میدان ها و بلوارها محل اکثر حوادث رانندگی هستند که منجر شکل گیری کانون های تصادف خیز می شوند، همچنین تحلیل فضایی تراکم کرنل نشان می دهد که بیشتر تمرکز نقاط تصادفی در منطقه 4 و 1 دیده می شود و مناطق 2 و 3 از تراکم کانون تصادفی کمتری برخوردار هستند.نتیجه گیری: نتایج نهایی حاصل از پژوهش نشان می دهد که از آنجایی که تصادفات اجتناب ناپذیر هستند، جهت کاهش پیامدهای آن را می توان با با بکارگیری روش ها و رویکردهای نوین و نیز استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی و داده های دقیق تر می توان، الگوهای خاص تصادفات درون شهری را جهت کاهش تصادفات و ارائه راهکارها را شناسایی کرد.
۵۶.

تعادل بخشی در نظام شهری استان لرستان با رویکرد آمایش سرزمین

نویسنده:
منبع: مطالعات ساختار و کارکرد شهری سال ۲ زمستان ۱۳۹۳ شماره ۸ 111 - 131

کلیدواژه‌ها: نظام شهری نخست شهری شاخص های عدم تمرکز آمایش سرزمین لرستان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۱ تعداد دانلود : ۱۵۵
توزیع فضایی جمعیت در کشورهای جهان بخصوص در کشورهای در حال توسعه، عدم تعادل در شبکه استقرار جمعیت و بهره برداری از منابع سرزمینی را نشان می دهد. در دهه های اخیر این عدم تعادل شدت بیش تری یافته است و کشور های مختلف هریک به فراخور حال خود راه حل هایی در جهت تعادل سازی شبکه شهری برگزیده و به دنبال خطوطی برای توسعه آتی خود هستند. در ایران نظیر بسیاری از کشورهای در حال توسعه، شبکه شهری در دهه های اخیر به دنبال دگرگونی شرایط اقتصادی- اجتماعی ایران با آهنگ و شتابی کم و بیش متغیر دچار دگرگونی شده و اشکال مختلفی را عرضه داشته است. هدف از پژوهش حاضر بررسی ساختار شبکه شهری لرستان در سال های        1375-1390 می باشد. روش تحقیق به کار گرفته شده توصیفی- تحلیلی بوده است. برای جمع آوری داده ها از منابع کتابخانه ای و داده های سرشماری رسمی کشور و برای تحلیل داده ها از شاخص های نخست شهری، عدم تمرکز و الگوی سلسله مراتب شهری استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که تاکنون نظام شهری استان لرستان دارای توزیع نسبتاً متعادلی بوده است، البته چنین تعادلی در صورتی تداوم خواهد یافت که شهر های استان از درون خود دچار مشکلات شهرهای بزرگ در مقیاس خرد نشوند و فضای مناسب را برای نسل کنونی و آینده فراهم کنند. به طوری که میزان نخست شهری از سال 1375 تا 1390 به شکل تدریجی و متعادل رو به افزایش بوده است. ولی علیرغم افزایش میزان نخست شهری در این استان، فاصله شهر خرم آباد به عنوان شهر اول با شهر دوم (بروجرد) بیشتر نبوده و هنوز نخست شهری در نظام شهری استان لرستان وجود ندارد.
۵۷.

تحلیل و اولویت بندی امنیت محیطی فضاهای شهر زابل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جغرافیایی مناطق خشک دوره ۴ پاییز ۱۳۹۲ شماره ۱۳ 107 - 126

کلیدواژه‌ها: امنیت شهری فضاهای شهری فضاهای عمومی فرآیند تحلیل شبکه شهر زابل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۹ تعداد دانلود : ۱۲۰
پژوهش حاضر با هدف اولویّت بندی و تعیین راهبردهای امنیّت محیطی فضاهای شهر زابل با استفاده از مدل "فرآیند تحلیل شبکه" (ANP) تدوین شده است. روش تحقیق به کار گرفته شده، توصیفی تحلیلی و مبتنی بر مطالعات اسنادی و بررسی های میدانی می-باشد. محدوده مورد مطالعه شامل پنج فضای شهری در شش محلّه شهر زابل است. مهم ترین مسایل مرتبط با شاخص های کالبدی و کارکردی فضاهای شهر مطابق شاخص ها و تئوری پیش گیری از جرم از طریق طراحی محیط CPTED از طریق بررسی های پیماشی در شهر زابل استخراج گردید. مدل ANP مبتنی بر امنیّت محیطی فضاهای شهر زابل شامل 3 خوشه (معیار/گروه) و 15 گزینه (نود/زیرگروه) با استفاده از نرم افزار Super Decisions تولید شد. نتایج نشان می دهد؛ بیشترین و بالاترین اولویّت جهت توجّه به مسایل امنیّت محیطی فضاهای شهر زابل مربوط به نودهای "کارکرد فرهنگی-اجتماعی" (با امتیاز نرمال شده 0.539 در خوشه شاخص عملکردی/کارکردی مؤثّر بر امنیّت فضاهای شهری)، "فشردگی بافت" با امتیاز نرمال شده 0.353 در خوشه شاخص مکانی/کالبدی و گزینه "بازار مرکزی شهر" با امتیاز نرمال شده 0.349 در خوشه فضاهای عمومی شهر در خوشه های پانزده گانه دارای رتبه و امتیاز بیشتری نسبت به سایر گزینه ها در هر خوشه است. در این راستا، اولویّت های توسعه فضاهای شهری برای هر کدام از محدوده های مورد بررسی تعیین گردید.
۵۸.

تحلیل اثرات حکمروایی مطلوب در توسعه یکپارچه منطقه ای (مورد مطالعه: استان لرستان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: توسعه پایدار محیط جغرافیایی سال ۶ بهار و تابستان ۱۴۰۳ شماره ۱۰ 132 - 149

کلیدواژه‌ها: اثرات مکانی - فضایی استان لرستان توسعه یکپارچه منطقه ای حکمروایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۷ تعداد دانلود : ۶۹
بررسی اثرات مکانی- فضایی حکمروایی در توسعه یکپارچه منطقه ای یکی از موضوعات مهم در نظام برنامه ریزی و مدیریت منابع در قلمرو سرزمین است. هدف از تدوین این مقاله تبیین و تحلیل نقش و اثرات حکمروایی مطلوب در دستیابی به توسعه یکپارچه منطقه ای است تا از این طریق بتوان سیاست گذاری توسعه فضایی آینده استان لرستان را پایش و ارزیابی نمود. با این توصیف، سوال راهبردی این است که حکمروایی شایسته منطقه ای به چه میزان در توسعه یکپارچه منطقه ای اثرگذار بوده است؟ برای پاسخ به سوال پژوهش، از استراتژی قیاسی مبتنی بر روش شناسی کمی استفاده شده است. در این راستا، جامعه آماری پژوهش شامل خبرگان و نخبگان اجرایی شاغل در نهادهای توسعه ای نظیر سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان لرستان، استانداری لرستان و مشاورین ذیصلاح در استان است که با استفاده از شیوه نمونه گیری طبقه ای، تعداد 30 نفر به عنوان نمونه انتخاب گردید. روش گردآوری داده ها مبتنی بر روش میدانی و ابزار گردآوری بر اساس شیوه کتابخانه ای و پرسشنامه محقق ساخته است. افزون بر این، روش و ابزار تحلیل داده ها با استفاده روش استنباطی مبتنی بر شاخص های برازش مدل اندازه گیری و مدل ساختاری و بهره گیری از نرم افزار smart PLS است. نتایج پژوهش نشان داد از بین متغیرها و شاخص های تحقیق«مداخله ساختارهای قدرت و حاکمیت در منطقه » و «شفافیت در فرایندهای تصمیم گیری و تصمیم سازی» به ترتیب بیشترین و کمترین همبستگی با متغیر حکمروایی منطقه ای را به خود اختصاص داده است. این مطالعه نقش حیاتی حکمروانی شایسته منطقه ای را در تقویت توسعه یکپارچه منطقه ای برجسته می کند و بر اهمیت تصمیم گیری فضایی و فرآیندهای شفاف در دستیابی به رشد پایدار و فراگیر توسعه یکپارچه منطقه ای تأکید می کند.
۵۹.

تحلیل و واکاوی میزان رضایت شهروندان از وضعیت زیست پذیری شهری، مورد مطالعه: شهر خرم آباد

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۷ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۲۵ 163 - 177

کلیدواژه‌ها: زیست پذیری رضایتمندی خرم آباد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۹ تعداد دانلود : ۱۳۰
شهر خرم آباد به عنوان مرکز استان لرستان با روند توسعه بی برنامه و افزایش جمعیت شهرنشین بدون توجه به مؤلفه های اساسی زیست پذیری شهری مواجه شده است و در ابعاد مختلف زیست شهری(کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی) با چالش هایی مواجه است، به گونه ای که موجب نارضایتی برخی شهروندان شده است، در این راستا، پژوهش حاضر با هدف؛ میزان رضایت شهروندان از وضعیت زیست پذیری شهری خرم آباد، تدوین شده است. در این پژوهش نیز سعی شده موضوع زیست پذیری شهری با توجه به شاخص های اقتصادی، فرهنگی، کالبدی- محیطی، سلامت و بهداشت، حمل و نقل، آموزشی و خدماتی از نقطه نظر شهروندان و میزان رضایت آنان بررسی شود تا بتوان به نسبت نتایج به دست آمده جهت تصممیات و برنامه های آینده گام هایی موثر برداشت. برای بررسی میزان رضایت مندی ساکنان شهر خرم آباد از شاخص های زیست پذیری از آزمون تی تک نمونه ای استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که میانگین نظرات پاسخگویان در ارتباط با میزان رضایت مندی از شاخصهای (اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، کالبدی- محیطی، سلامت و بهداشت، حمل و نقل، آموزشی و خدماتی) در شهر خرم آباد کمتر از مقدار میانگین می باشد و همچنین با توجه به معناداری برآورد شده ادعا نمود که میزان رضایت مندی ساکنان شهر خرم آباد از شاخصهای مذکور پایین تر از حد متوسط می باشد.
۶۰.

مکان یابی مراکز فرهنگی در سطح شهر خرم آباد با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۷ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۲۵ 290 - 311

کلیدواژه‌ها: مراکز فرهنگی سیستم اطلاعات جغرافیایی خرم آباد کاربری اراضی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۸ تعداد دانلود : ۱۲۴
مراکز فرهنگی در شهرها از اهمیت ویژه ای برخوردارند و به دلیل بازدید زیاد شهروندان، باید مورد توجه برنامه ریزان شهری قرار بگیرند. مکان قرارگیری مراکز فرهنگی و چگونگی پراکندگی آنها در سطح شهرها، بر میزان استفاده شهروندان از این مراکز تأثیر می گذارد. در دهه های اخیر، سامانه اطلاعات جغرافیایی به عنوان یک فنّاوری رایانه محور، توجه بسیاری از متخصّصان رشته های مختلف را به خود جلب کرده است. این فناوری حتی توانسته است در زمینه مکان یابی خدمات شهری در نقاط مختلف کشور نقش موثری ایفا نماید و پژوهش های متعدّدی به همین منظور انجام شود. شهر خرم آباد در مرکز استان لرستان، توزیع مناسبی از مراکز فرهنگی ندارد. هدف این تحقیق، بررسی وضعیت فعلی مراکز فرهنگی شهر خرم آباد از نظر مکان یابی و شناسایی مکان های مناسب برای ساخت مراکز فرهنگی جدید است. روش تحقیق به این صورت است که ابتدا عوامل موثر در مکان یابی مراکز فرهنگی شناسایی می شوند. سپس، این عوامل در قالب لایه های اطلاعاتی تهیه می شوند و وزن دهی می شوند. در نهایت، مکان های مناسب برای ساخت مراکز فرهنگی با جمع بندی وزن های لایه های اطلاعاتی تعیین می شوند.. تمامی مراحل فوق با استفاده از نرم افزار Arc GIS انجام گرفته است. نتایج تحقیق نشان می دهد که مراکز فرهنگی در شهر خرم آباد به طور مناسبی توزیع نشده اند. با استفاده از قابلیت های فناوری اطلاعات جغرافیایی و در نظر گرفتن عوامل موثر در مکان یابی مراکز فرهنگی، می توان مکان های مناسبی برای ساخت مراکز فرهنگی جدید تعیین کرد.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان