جستجوی اطلاعات

هدف: پژوهش حاضر رفتار اطلاع یابی دانشجویان دانشگاه پیام نور اراک را در جستجوی اطلاعات از اینترنت را با مدل جستجوی اطلاعات کولثاو را به منظور درک بهتر نیازهای اطلاعاتی دانشجویان مقایسه می کند. روش شناسی: این پژوهش به روش توصیفی– پیمایشی انجام گرفته است. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانشجویان کارشناسی علوم انسانی در سال تحصیلی 98-1397 است که از طریق نمونه گیری تصادفی 204 نفر انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته بود. روایی پرسشنامه با استفاده از نظر اساتید و کارشناسان این حوزه مورد تأئید واقع و پایایی آن با روش آلفای کرونباخ 96% محاسبه گردید. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که دانشجویان در مراحل تشخیص نیاز اطلاعاتی 3/57 درصد، انتخاب موضوع 8/59 درصد، مرحله تمرکز روی موضوع 1/74 درصد، گردآوری 8/87 درصد و ارائه گزارش 9/79 درصد مطابقت دارد ولی در مرحله کشف اولیه 7/62 درصد با مدل کولثاو در روند پژوهش مطابقت ندارد. همچنین یافته ها حکایت از این دارد که دانشجویان به طور میانگین 5/53 درصد در مراحل جستجوی اطلاعات از اینترنت نیاز به کمک کتابداران دارند. نتیجه گیری: نتایج پژوهش حکایت از این موضوع دارد که دانشجویان در زمان جستجوی اطلاعات به سواد اطلاعاتی و اطلاع یابی نیاز دارند، ضروریست که کتابداران آن را مورد توجه قرار دهند و دورههای آموزشی را به ویژه دانشجویان ترم اول برگزار نمایند.

مقدمه: هدف این پژوهش شناسایی و مدلسازی ساختاری تفسیری توانمندسازی منابع انسانی مبتنی بر سواد دیجیتالی در ادارات کل ورزش و جوانان با رویکرد مدل سازی ساختاری تفسیری بود. روش پژوهش: پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ نحوه گردآوری داده ها از نوع پژوهش های میدانی بود. جامعه آماری پژوهش شامل استادان دانشگاهی آگاه به مقوله فناوری اطلاعات، پژوهشگران حوزه رسانه و فناوری در رشته مدیریت ورزشی و مدیران اداره کل ورزش و جوانان منتخب کشور با تحصیلات مرتبط در رشته های مدیریت بودند. با بهره گیری از روش نمونه گیری هدفمند و تکنیک اشباع نظری، آگاهی دهندگان کلیدی (12 نفر) برای شناسایی چارچوب مدل سواد دیجیتالی مؤثر بر توانمندسازی منابع انسانی در ادارات کل ورزش و جوانان انتخاب شدهند. یافته ها: نتایج نشان داد که عوامل درک نیاز به اطلاعات، یادگیری نحوه استفاده از اطلاعات و یافتن اطلاعات دارای قدرت نفوذ زیاد و وابستگی کم هستند، عوامل دسته بندی اطلاعات، به کارگیری اطلاعات و ارزیابی اطلاعات دارای قدرت نفوذ کم و وابستگی زیادند. نتیجه گیری: بنابراین چارچوب پیشنهادی سواد دیجیتالی مؤثر بر توانمندسازی منابع انسانی در ادارات کل ورزش و جوانان، راهنمای مناسبی برای افزایش توانمندسازی کارکنان است.

هدف: اضطراب اطلاع یابی حالتی است که به دلیل زیادی اطلاعات یا عدم معنای درست اطلاعات به وجود می آید که می تواند نقش نامطلوبی بر توانایی افراد در کاوش اطلاعات و رفع نیازهای اطلاعاتی آن ها داشته باشد. لذا، هدف اصلی این پژوهش شناسایی وضعیت اضطراب اطلاع یابی در میان دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان است.روش: این پژوهش به روش پیمایشی انجام گرفته است. جامعه موردبررسی در این پژوهش، دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان شامل 3862 نفر است. حجم نمونه برای پژوهش بر اساس جدول مورگان تعداد 350 نفر است. روش نمونه گیری طبقه ای جهت انتخاب نمونه  آماری مورداستفاده قرار گرفت. از پرسشنامه سنجش اضطراب اطلاع یابی عرفان منش، آبریزه و کریم برای گردآوری داده ها استفاده شد. این پرسشنامه با تأکید بر 6 مؤلفه اصلی اضطراب اطلاع یابی یعنی موانع مربوط به منابع اطلاعاتی؛ موانع مربوط به رایانه و اینترنت؛ موانع مربوط به کتابخانه؛ موانع مربوط به جست وجوی اطلاعات؛ موانع مربوط به مسائل فنی و موانع مربوط به موضوع تدوین شد. برای بررسی تفاوت میانگین و پاسخ به پرسش های پژوهش از آزمون تی تک جمله ای و فریدمن استفاده شده است.یافته ها: با توجه به مقدار آزمون کای اسکوئر که برابر با (290/244) و مقدار معناداری که برابر با (000/0) و کوچک تر از سطح معناداری است، درنتیجه، می توان بیان کرد که میانگین شش مؤلفه اضطراب اطلاع یابی تفاوت معنا داری دارد. همچنین تفاوت معناداری در مؤلفه ها بر اساس یافته های به دست آمده، نشان می دهد عامل «موانع مربوط به منابع اطلاعاتی» بیشترین تأثیر و موانع مربوط به «جست وجوی اطلاعات» کمترین تأثیر را بر اضطراب اطلاع یابی گذاشته است.نتیجه گیری: نتایج به دست آمده با آگاهی از اهمیت هر یک از مؤلفه ها نشان می دهد که میزان اضطراب اطلاع یابی در میان دانشجویان شاغل به تحصیل دانشگاه آزاد اسلامی کرمان از حد متوسط تفاوت معناداری دارد و در حد بالاست. عامل «موانع مربوط به منابع اطلاعاتی» در این پژوهش نقش مهمی دارد و لازم است تا برنامه ریزی مناسب برای بهره گیری بهتر از آن ها انجام شود. دانشجویان برای انجام پاره ای از فعالیت های خود ممکن است با نگرانی، ترس و دلهره روبرو شوند. آن ها ممکن است درزمینه ی چگونگی استفاده از منابع اطلاعاتی، استفاده از کتابخانه، بهره گیری از رایانه و اینترنت، جست وجوی پاره ای از اطلاعات، شیوه های انتخاب موضوع و یا حتی بسیاری از مسائل فنی با ترس و نگرانی روبرو شوند. آموزش مهارت های کاوش اطلاعات، در دسترس قرار دادن منابع اطلاعاتی به صورت مستقیم، تقویت توانایی بازیابی اطلاعات، آموزش سواد اطلاعاتی و تعامل مناسب کتابداران با کاربران از زمره راهکارهای کاهش اضطراب است.

در فضایی که توسعه هوش مصنوعی و تسهیل تعامل بین انسان و ماشین به طور فزاینده موردتوجه است، چالش های زبانی به عنوان نقاطی مهم در این مسیر بیش ازپیش خودنمایی می کنند. نقش مهم زبان در انتقال و بازیابی اطلاعات را نمی توان فارغ از نحو و معنای آن بررسی نمود. تبیین و تشریح پژوهش های این حوزه از ابعاد کمی و کیفی و درک گرایش های پژوهشگران می تواند گام مهمی در درک اهمیت نحو و معنا در ساختارهای ارتباطی در محیط های نوین جستجو و بازیابی اطلاعات باشد. بر همین اساس این مطالعه که از نوع توصیفی - تحلیلی است، با هدف تحلیل کیفی و کمی مطالعات حوزه نحو و معنا در بازیابی اطلاعات انجام شده است. به منظور انجام این پژوهش از روش مرور نظام مند آویارد استفاده شد. تحلیل مطالعات این حوزه نشان داد که این مطالعات بر سه محور اصلی نحو و معنا در ارتباط با سازمان دهی اطلاعات، بازیابی اطلاعات و جستجوی اطلاعات تمرکز دارند. درمجموع تحلیل مطالعات منتخب نشان می دهد پرداختن به بحث نحو و معنا در ارتباط با سازمان دهی اطلاعات و همچنین تبیین و واکاوی وجوه نظری نحو و معنا در بازیابی اطلاعات از مواردی است که نیاز به پژوهش بیشتر، خصوصاً مطالعات بین رشته ای بیشتر از سوی پژوهشگران حوزه های زبان شناسی، علم اطلاعات و علوم رایانه دارد. نتایج پژوهش حاضر می تواند رهنمودهایی برای متخصصان حوزه های مختلفی داشته باشد که به نوعی با ذخیره و بازیابی اطلاعات سروکار دارند. به علاوه محورهای شناسایی شده و روش ها و رویکردهای به کار رفته و شکاف های پژوهشی شناسایی شده راهگشای پژوهشگران در انجام مطالعات آتی است.