
پژوهش های زبان شناسی: نظریه و کاربرد
ژوهش های زبان شناسی: نظریه و کاربرد سال 3 بهار 1403 شماره 1 (پیاپی 5) (مقاله علمی وزارت علوم)
مقالات
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر به بررسی انواع آغازگر و توزیع آنها و همچنین بررسی انواع عناصر انسجام دستوری در داستان اختلاف حساب، نوشته جلال آل احمد، در قالب فرانقش متنی نظریه نقشگرای نظام مند هلیدی می پردازد. از آنجایی که در این نظریه، بند اصلی ترین واحد مطالعه معناست، تمامی بندهای داستان بررسی و انواع آغازگر و ابزارهای انسجام دستوری در آنها مشخص و طبقه بندی شد. نتایج پژوهش نشان می دهد که میزان به کارگیری آغازگر ساده و مرکب در پیکره مورد بررسی تقریباً برابر است و حاکی از مهارت نویسنده در کاربرد متنوع آغازگرهای ساده و مرکب است. بررسی 1127 بند ساده و مرکب در پیکره پژوهش نشان می دهد که به طور کلی تقسیمات مطرح درخصوص آغازگر در دستور نقشگرای نظام مند هالیدی، بر زبان فارسی و متون داستانی قابل انطباق است.بررسی انسجام دستور ی در داستان نشان می دهد که 81 درصد از ارجاع ها ی به ما قبل را ضمایر شخصی و 19درصد آن را ضمایر غیرشخصی تشکیل می دهند. همچنین 52 درصد از ارجاع های ماقبل ضمایر شخصی را ضمایر متصل و 29 درصد آنها را ضمایر منفصل تشکیل می دهند. بیش از نیمی از حذف ها، حذف نهاد به قرینه شناسه است. با توجه به آمار پژوهش حاضر، آغازگر فاعلی محذوف پر رخدادترین آغازگر در بندهای خبری است که با ضمیرانداز بودن زبان فارسی کاملا سازگار است.
تحلیل نشانه معناشناختی تاثیر استارتاپ ها بر سبک زندگی : زبان شناسی اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
استارتاپ ها نهادهایی هستند که به منظور ایجاد خدمات جدید، جهت مرتفع کردن نیازهای جوامع به وجود می آیند. استارتاپ ها بسترهای فرازمانی و فرامکانی هستند و درون بسترهای گفتمانی حرکت می کنند. ورود این فن آوری ها ها به جریان زندگی انسان ها، منجر به تغییراتی در سبک زندگی افراد جامعه می گردد. سبک زندگی تولید شده با ساختارهای زبانی گره خورده و از طریق نشانه-معناها روابط انسان ها را درون بسترهای اجتماعی تنظیم می کنند. مساله اصلی این پژوهش این است که نظام های گفتمانی استارتاپ ها چه تاثیر و رابطه ای بر روی سبک زندگی درون روابط اجتماعی دارند. با تمرکز بر رویکرد نشانه-معناشناسی و با استفاده از روش تحلیل کیفی تلاش می کنیم تا نشان دهیم دستاوردهای فن آوری دنیای مدرن، تغییر الگوی مصرف و دگرگونی الگوی مصرف را به دنبال داشته است. نتایج حاکی است که نظام های گفتمانی استارتاپ ها در سال های اخیر توانسته اند فضای اجتماعی را ایجاد کنند که در آن کنش گران، با اعتماد، مشارکت و روابط متقابل سبک زندگی جدیدی را تولید کنند.
تحلیل گفتمان زیست محیطی در مطبوعات ایران در چارچوب رویکرد لاکلا و موف (مطالعه موردی: موضوع ریزگردها در روزنامه ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف تحلیل گفتمان زیست محیطی روزنامه ایران درباره موضوع ریزگردها و براساس 14 مقاله منتشرشده در این روزنامه در نیمه اول سال 1401 صورت گرفته است. روش پژوهش از نوع توصیفی-تحلیلی است و داده ها در چارچوب رویکرد تحلیل گفتمان لاکلا و موف (1985) بررسی شده اند. نتایج پژوهش نشان می دهد که «خارجی بودن منشأ ریزگردها» به عنوان دال مرکزی، نقش محوری در مفصل بندی گفتمان دارد. علاوه بر این دال، مواردی از قبیل «همکاری با کشورهای همسایه» و «همکاری های بین المللی»، «فقدان راهکارهای داخلی و درون مرزی»، «تقویت نقش وزارت امور خارجه»، «تضعیف نقش سازمان محیط زیست» و «عدم همکاری کشورهای همسایه» دال های اصلی هستند که همگی وابسته به دال مرکزی اند. دال های تهی این گفتمان عبارتند از «راه حل عملی» و «عدالت زیست محیطی» و دال شناور «سلامت جسمانی و روانی مردم» است. این گفتمان همچنین در مورد کشورهای عربستان، عراق، ترکیه و سوریه غیریت سازی کرده و آنها را منشأ بحران ریزگردها معرفی کرده است.
بررسی ساختار زبان شناختی فرسته های جعلی تبلیغاتی در پیام رسان های اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
بررسی اخبار جعلی، دیرینه ای بس طولانی، تقریباً به قدمت تاریخ رسانه دارد و در سالیان اخیر، مجدداً به کانون توجه پژوهشگران بازگشته و از آنجا که ماده خام تمام اخبار، محتوای زبانی است، ویژگی های اخبار جعلی از منظر زبانی نیز در سالیان اخیر مورد توجه زبانشناسان قرار گرفته است. در این پژوهش که از نظر روش شناختی از نوع توصیفی-تحلیلی و از منظر جمع آوری داده ها از نوع کتابخانه ای است، مبتنی بر چارچوب پیشنهادی گریو و وودفیلد (2023)، به بررسی ویژگی های زبانشناختی اخبار جعلی، در پیکره ای متشکل از 100 پیام متنی منتشر شده در صفحات فارسی پیام رسانهای اجتماعی تلگرام و اینستاگرام در پاییز و زمستان 1402 پرداخته ایم. هدف از انجام این پژوهش، بررسی مولفه های زبانشناختی فرسته ها و پیام های تبلیغیِ دروغ رسان، در پیام رسانهای اجتماعی است. پیکره مورد بررسی شامل پیام هایی است که به طور محرز درچارچوب دروغ رسانی در برابر غلط رسانی قرار می گیرند. پیکره پژوهش حاضر که شامل 7330 واژه می باشد، دربرگیرنده پیامهایی است که ظاهراً به نیّت اطلاع رسانی و تبلیغ، اما در اصل برای فریب مخاطب در صفحات و کانال های پیامرسان های اجتماعی پرمخاطب منتشر شده است. نتایج نشان داد که این گونه از پیام ها به لحاظ تراکم اطلاعات از نوع پیام های کم تراکم اما از نظر ویژگی قطعیت از نوع متن هایی با قطعیت بالا هستند. یافته های این پژوهش می تواند هم به عمق بخشی بینش زبانشناسان از سازوکارهای زبانی خبر جعلی (به ویژه از نوع دروغ رسانی) منجر شود و هم در نهایت به افزایش آگاهی مخاطبان این رسانه ها و پیام رسانها بیانجامد.
تأثیر ارزیابی پویای بر خط بر بهبود مهارت نوشتاری دانش آموزان پایه چهارم ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
ارزیابی پویا که بر پایه مفهوم پیشرفت در منطقه تقریبی رشد ویگوتسکی (1987) استوار است، روشی است در جهت اجرای همزمان دو فرآیند آموزش و ارزیابی به عنوان فعالیتی ترکیبی که در آن هدف اصلی درک درست توانایی های دانش آموزان و حمایت فعالانه در جهت ارتقای این توانایی ها است. نگاهی کلی به تاریخچه حاضر نشان می دهد که تأثیر ارزیابی پویا بر مهارت نوشتاری دانش آموزان ابتدایی در ایران در کلاس های برخط تاکنون مورد بررسی قرار نگرفته است. بنابراین، پژوهش حاضر تأثیر به کارگیری ارزیابی پویای برخط و ارزیابی غیر پویا/ایستا بر میزان رشد توانایی نوشتاری دانش آموزان دختر پایه چهارم ابتدایی را بررسی کرد. این پژوهش از نوع شبه آزمایشی پیش آزمون، آموزش، پس آزمون و پس آزمون با تاخیر بود که با شرکت دو گروه آزمایش (15 نفر) و کنترل (15 نفر) که به شکل تصادفی در یکی از مدارس دولتی شهرستان بروجرد انتخاب شدند انجام گرفت. تحلیل داده ها با تحلیل کوواریانس یک طرفه صورت گرفت. یافته ها نشان داد که بین گروه آزمایش و گروه کنترل در پس آزمون تفاوت معناداری وجود داشت. همچنین، نتایج نشان داد که تفاوت معناداری بین گروه آزمایش و گروه کنترل در پس آزمون با تاخیر نسبت به مهارت نوشتاری وجود داشت. در پایان، با توجه به بنیان های فکری نظریه فرهنگی-اجتماعی ویگوتسکی، نتایج بحث شد و پیشنهادات کاربردی برای بهبود آموزش نوشتاری ارایه شد.
Teaching Critically and Creatively: Fusing Environmental Education for Social and Language Development in English Language Teaching(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
In the dynamic landscape of English Language Teaching (ELT), the widespread reliance on commercially-produced textbooks has spurred a critical examination of their relevance to the diverse needs and interests of learners in global contexts. Typically originating from English-speaking countries, these textbooks predominantly feature neutral and non-controversial topics such as food, shopping, ceremonies, and travel, which may not align with the varied experiences of learners. This article, through a descriptive analytical approach, contends that the malleability of English language textbooks provides an opportunity for the application of Critical Pedagogy (CP) which can turn the classroom into a place where learners stop thinking about such topics. In such a situation, by integrating ‘Environmental Education’ (EE) - as a transformative process that allows individuals to explore environmental issues, engage in problem solving, and take action to improve the environment - it is believed that learners can develop critical thinking and problem-solving skills along with enhancing language proficiency. Showing the possibility of implementing the proposed framework, a sample lesson about ‘water crisis’ is provided and elaborated on. To highlight the broader educational backdrop, it is argued that this shift not only broadens the limited scope of language learning but also, by establishing clear personal relevance for learners in both their present and future lives, it can foster a critical and creative environment within English language teaching programs, contributing to the development of sustainable futures for the learners.