مهندسی سیستم و بهره وری

تحلیل و ارزیابی کارایی و پیش بینی نرخ تغییرات برای سنجش عملکرد واحدهای تصمیم گیری و برنامه ریزی برای بهبود عملکرد آن ها از اهمیت زیادی برخوردار است به طوری که رقابت اصلی صنعت گران بر سر سرعت تغییرات است. این موضوع برای صنایع الکترونیکی که سرعت تحول در آن ها زیاد است اهمیت بیشتری پیدا می کند. ساعت های هوشمند به عنوان یکی از ابزارهای روبه پیشرفت طی سال های اخیر با تغییرات و پیشرفت های زیادی روبه رو بوده است. هدف از این پژوهش ارزیابی کارایی ساعت های هوشمند و همچنین پیش بینی نرخ تغییرات تکنولوژیکی فناوری این ساعت ها بوده است. در این مطالعه با استفاده از روش ناپارامتریک تحلیل پوششی داده ها و رویکرد پیش بینی فناوری با استفاده از تحلیل پوششی داده ها چارچوبی برای برآورد نرخ تغییرات تکنولوژیکی در ساعت های هوشمند یا هر دستگاه هوشمندی ایجادشده است. در ابتدا کارایی 74 مدل از ساعت های هوشمند منتشرشده طی سال های 2016 تا 2021 در سال انتشار محاسبه شده است و سپس با استفاده از رویکرد پیش بینی فناوری میزان نرخ تغییرات هر دستگاه و میانگین تغییرات در کل دستگاه ها بررسی و محاسبه شده است و درنهایت با استفاده از یافته های پژوهش و اطاعات سری زمانی موجود، شرایط و نرخ تغییرات ساعت های هوشمند برای دوره بعدی پیش بینی شده است.

امروزه سازمان ها برای استفاده از فرصت ها، ناگزیر به ایجاد ساختاری منعطف، بهره مندی از امکانات بیرون سازمانی و به عبارتی برون سپاری هستند. یک قرارداد برون سپاری باید بتواند عدم قطعیت های قرارداد را مدیریت کند و برای شرکت انعطاف پذیری در انتخاب گزینه های مختلف در شرایط گوناگون را فراهم کند؛ رویکرد اختیارهای حقیقی به عنوان یکی از گزینه های در دسترس این شرایط را فراهم می کند. در این پژوهش با استفاده از رویکرد مدل سازی ریاضی، به ارزش گذاری پروژه برون سپاری کاهش هدررفت آب به کمک اختیارهای حقیقی و مقایسه آن با رویکرد ارزش کنونی خالص پرداخته شده است. به طوری که ابتدا ارزش خالص تصمیم برون سپاری را با مقایسه دو حالت برون سپاری و عدم برون سپاری به دست آورده و سپس، اختیار ترک موجود در قرارداد برون سپاری را شناسایی گردیده است. برای ارزش گذاری اختیار از تکنیک دوجمله ای با دو دارایی پایه استفاده شده و درنهایت برای برآورد ارزش کل پروژه، ارزش اختیار به ارزش خالص تصمیم برون سپاری افزوده شده است. همچنین برای اولین بار، شناسایی اختیارهای متن قرارداد برون سپاری و ارزش گذاری اختیارهای اخذشده در شرایط خاص موردبررسی و تحلیل قرارگرفته است. نتایج حاکی است که با افزایش تغییرپذیری جریان های نقدی، نرخ بهره بدون ریسک و قیمت اعمال اختیار، ارزش اختیار به ترتیب، نوسان می کند، افزایش و کاهش می یابد. با توجه به یافته ها پیشنهاد می شود در تحلیل پروژه ها، اختیارهای حقیقی موجود در قراردادها نیز مورد تحلیل قرار گیرد تا امکان بهبود خروجی ها فراهم گردد.

در حوزه بهبود عملکرد سازمان ها، سیستم های خلق نوآوری از اهمیت بسزایی برخوردارند و ارزیابی عملکرد این سیستم ها نیز بسیار مهم است. استفاده از تحلیل پوششی داده ها به عنوان یک روش کمی برای ارزیابی عملکرد، به سازمان ها این امکان را می دهد که عملکرد واحدهای مختلف را با توجه به ورودی ها و خروجی های آن ها موردبررسی قرار دهند. در این تحقیق، با توجه به وجود ورودی و خروجی تصادفی، دقت و اعتبار نتایج ارزیابی افزایش می یابد و می توان به تحلیل بهتری از عملکرد سیستم های نوآوری دست یافت. در مطالعه حاضر به ارزیابی عملکرد سیستم خلق نوآوری سازمانی با استفاده از تحلیل پوششی داده های شبکه ای با ورودی و خروجی تصادفی پرداخته شده است. این تحقیق، با رویکرد بررسی و مقایسه کارایی شرکت های دانش بنیان از حیث استقرار سیستم خلق نوآوری صورت گرفته و برای بررسی کارایی از تکنیک تحلیل پوششی داده های شبکه مختلط با ورودی و خروجی تصادفی استفاده شده است. علاوه بر این، با استفاده از روش اندرسون پترسون شرکت ها اولویت بندی شده اند.

توانمندسازی روان شناختی به عنوان یک رویکرد مهم در مدیریت منابع انسانی، تأثیر چشمگیری بر عملکرد و خلاقیت کارکنان دارد. هدف این پژوهش بررسی تأثیر توانمندسازی روان شناختی بر عملکرد خلاقانه کارکنان با میانجیگری کامیابی و نقش تعدیل گری جو رقابتی بوده است. این تحقیق ازنظر هدف کاربردی و در دسته تحقیق های توصیفی-همبستگی قرار دارد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کارکنان شهرداری منطقه 21 شهر تهران که شامل 600 نفر بودند که با توجه به جدول مورگان 234 نفر انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه می باشد که از پرسشنامه استاندارد ساهادیف و همکاران (ساهادیف و همکاران، 2024) استفاده شد. برای سنجش روایی پرسشنامه از قضاوت اساتید و خبرگان در این حوزه استفاده گردید. برای آزمون اعتبار پرسشنامه از آلفای کرونباخ استفاده گردید که عدد 89/0 به دست آمد. در این تحقیق برای بررسی روابط بین اجزا از مدل سازی معادلات ساختاری با استفاده از روش حداقل مربعات جزئی استفاده شده است. با توجه به تجزیه وتحلیل داده ها نتایج حاکی از وجود مثبت و معنادار توانمندسازی روان شناختی بر عملکرد خلاقانه کارکنان، توانمندسازی روان شناختی بر کامیابی کارکنان و کامیابی کارکنان بر عملکرد خلاقانه کارکنان است. همچنین نقش میانجی کامیابی کارکنان بر توانمندسازی روان شناختی و عملکرد خلاقانه کارکنان و نقش تعدیل گری جو رقابتی بر توانمندسازی روان شناختی و عملکرد خلاقانه کارکنان مورد تأیید قرار گرفت؛ بنابراین، لازم است مدیران برای ایجاد توانمندسازی روان شناختی کارکنان به این ابعاد توجه کافی داشته باشند.

این مطالعه به ارزیابی تأثیر بازاریابی درون گرای دیجیتال در به دست آوردن مزیت رقابتی پایدار در صنعت فرش ماشینی اختصاص دارد. نوآوری تحقیق در بررسی اثر بازاریابی درون گرای دیجیتال جهت کسب مزیت رقابتی پایدار می باشد که تاکنون مشابه چنین تحقیقی به ویژه در صنعت فرش صورت نگرفته است. برای شناسایی عوامل مؤثر، پژوهش های انجام شده در داخل و خارج از کشور بررسی شده و مهم ترین عوامل مؤثر بر بازاریابی درون گرای دیجیتال به منظور کسب مزیت رقابتی پایدار در صنعت فرش ماشینی در قالب 16 معیار فرعی شامل: محصولات و خدمات دیجیتال، فرآیند عملیات دیجیتال، مدل کسب وکار دیجیتال، افزونگی، قابلیت دید بازاریابی دیجیتال، آگاهی از موقعیت، تصمیمات صحیح مدیریت ریسک، چابکی همکاری بازاریابی دیجیتال، کارایی بازیابی، برنامه ریزی اضطراری، مدیریت دانش، هزینه های عملیاتی، بازگشت سرمایه گذاری، زمان بین شروع و اتمام فرآیند تولید و رضایت مشتری طبقه بندی شدند. این عوامل در 5 معیار اصلی شامل: بازاریابی درون گرای دیجیتال، قابلیت جذب، قابلیت پاسخگویی، قابلیت بازیابی و عملکرد بازاریابی درون گرای دیجیتال گروه بندی شده و در شرکت فرش ماشینی ساوین مورد تجزیه وتحلیل قرار می گیرد. در مرحله نخست، 30 نفر از کارشناسان با تخصص و تجربه مرتبط شناسایی شدند و پرسشنامه ای شامل عوامل مؤثر بر بازاریابی درون گرای دیجیتال به منظور کسب مزیت رقابتی پایدار طراحی و اعتبارسنجی شد. این پرسشنامه به تأیید تمامی معیارها منجر گردید. سپس تأثیر این عوامل بر بازاریابی درون گرای دیجیتال بررسی شد و نتایج آزمون KMO معادل 0/748 به دست آمد که نشان دهنده مناسب بودن همبستگی ها برای تحلیل عاملی است. در مرحله بعد، همبستگی بین واریانس متغیرهای موردنظر و سایر متغیرها مورد ارزیابی قرار گرفت. درنهایت، تحلیل عاملی پرسشنامه پژوهش ارائه گردید و بار عاملی استاندارد برای بررسی قدرت ارتباط هر عامل (متغیر پنهان) با متغیرهای قابل مشاهده (گویه های پرسشنامه) به جز در موارد تصمیمات صحیح مدیریت ریسک و مدیریت دانش، در سایر موارد بزرگ تر از 3/0 به دست آمد. به این ترتیب، ساختار عاملی پرسشنامه تأیید گردید. بر اساس نتایج حاصل از تحلیل بار عاملی می توان مشاهده کرد که کارایی بازیابی مؤثرترین عامل و پس از برنامه ریزی اضطراری قرار دارد. پس ازآن همکاری و سپس قابلیت دید و افزونگی به عنوان مهم ترین و اثرگذارترین عوامل در نظر گرفته می شود.

هدف این مطالعه شناسایی عوامل کلیدی قابل توجه بر عملکرد مالی و درنهایت تحلیل عاملی تائیدی، مدل معیارهای کلیدی مؤثر بر عملکرد مالی شرکت های ساختمانی ایران می باشد. پژوهش حاضر، از نظر روش شناسی، آمیخته (کیفی-کمی) بود که در مرحله نخست با روش کیفی فراترکیب با مرور ادبیات پیشین در حوزه عملکرد مالی، بررسی، جمع آوری داده ها و ادغام آن ها، مدلی جامع از معیارهای کلیدی مؤثر بر عملکرد مالی شرکت های ساختمانی به دست آمد که برای اعتباریابی آن از نظرات خبرگان در روش دلفی بهره گرفته شد و مدل در 5 بعد و 12 شاخص طراحی گردید. در مرحله کمی، روش پژوهش پیمایشی و ابزار جمع آوری داده ها در این بخش، پرسشنامه محقق ساخته بود. برای سنجش روایی پرسشنامه، از روش روایی ظاهری- محتوایی توسط اساتید گروه مدیریت ساخت مورد بازبینی قرار گرفت. پایایی پرسشنامه با استفاده از آلفای کرونباخ تائید شد. پرسشنامه در بین شرکت های ساختمانی فعال در حوزه ابنیه و ساختمان در شهر تهران که توسط سازمان مدیریت و برنامه ریزی در رتبه یک تشخیص صلاحیت شده اند؛ توزیع گردید. در ادامه با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته به اعتباریابی بیرونی و درونی مدل معیارهای کلیدی مؤثر بر عملکرد مالی شرکت های ساختمانی ایران با کمک نرم افزار Smart-PLS پرداخته شد. اعتباریابی مدل بیرونی توسط روایی همگرا و پایایی ترکیبی تائید و مدل ارائه گردید. مدل پژوهش حاضر توانسته اطلاعات مرتبط مهمی در مورد عملکرد مالی شرکت های ساختمانی ارائه دهد و به شرکت و ذینفعان مرتبط با آن در برنامه ریزی بهتر استراتژی ها و سیاست های خود با تمرکز بر چند حوزه مهم برای بهبود کلی شرکت کمک نماید.