مهندسی سیستم و بهره وری

در این مقاله، مدل جدید برنامه ریزی غیرخطی عدد صحیح مختلط برای مسئله مکان یابی- موجودی مستقیم/معکوس با ظرفیت محدود ارائه شده است که تصمیمات استراتژیک را در کنار تصمیمات تاکتیکی بهینه می کند. مدل پیشنهادی دوهدفه بوده و هزینه های کل را به عنوان تابع هدف اول و کمبود را به عنوان تابع هدف دوم کمینه می کند. با حل یک مثال عددی، برتری مدل یکپارچه بر مدل غیر یکپارچه اثبات شده است و تحلیل حساسیت نیز جهت اعتبارسنجی مدل پیشنهادی انجام شده است.  با توجه به ماهیت ان پی سخت مسئله و وجود دو تابع هدف که در تضاد با یکدیگر هستند، دو الگوریتم فرا ابتکاری به نام های الگوریتم ژنتیک با مرتب سازی نامغلوب نوع دوم و الگوریتم تکاملی پارتوی قوی نوع دوم برای حل مسائل در ابعاد بزرگ استفاده شده است. تحلیل معیارهای ارزیابی مختلف معرفی شده گویای عملکرد بهتر الگوریتم تکاملی پارتوی قوی نوع دوم نسبت به الگوریتم ژنتیک با مرتب سازی نامغلوب نوع دوم برای حل مسائل در ابعاد بزرگ می باشد.

امروزه اغلب سازمان ها دریافته اند که برای بقای خود باید کیفیت را برای حضور شایسته در عرصه جهانی ارتقاء دهند. کلید حل این مشکل که همه سازمان ها با آن دست به گریبان اند، در مقوله مدیریت کیفیت جامع (TQM) خلاصه شده است. درواقع عصر امروز عصر مشتری گرایی و مخاطب محوری است و میزان موفقیت هر سازمان با میزان توجه آن به مشتری، خواسته های وی و کیفیت خدمات و محصولات رابطه مستقیم دارد. هدف از این پژوهش ، بررسی عوامل مؤثر بر اجرای مدیریت کیفیت جامع و تأثیر آن برجذب مشتری در شرکت راه آهن تهران می باشد. پژوهش حاضر از نوع توصیفی-همبستگی بوده و به صورت میدانی و کتابخانه ای انجام گرفته است. جامعه آماری مدیران و کارشناسان راه آهن تهران و با نمونه آماری که با استفاده از فرمول کوکران به دست آمده، 352 نفر بوده است. برای جمع آوری داده ها از دو پرسشنامه مدیریت کیفیت جامع و مشتری استفاده شده که با روش حداقل مربعات جزئی و برای تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزارهای SPSS و SMART PLS استفاده شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که در اجرای مدیریت کیفیت جامع، حمایت مدیران عالی و شناسایی و آموزش کارکنان برجذب مشتری تأثیر معناداری ندارد. درعین حال، در اجرای مدیریت کیفیت جامع، عوامل فرهنگی، رضایت کارکنان و مشارکت کارکنان در تصمیم گیری برجذب مشتری تأثیر مثبت و معناداری دارد.

ارزیابی عملکرد به عنوان یک ارزیابی دوره ای، رسمی و اغلب مکتوب از عملکرد شغلی کارکنان است، که به منظور دستیابی به اهداف مختلف مورداستفاده قرار می گیرد. شناخت کارکنان ساعی و اعطای پاداش به آن ها، ایجاد انگیزه برای بهبود عملکرد آنان و سایر کارکنان، ازجمله علل اصلی ارزیابی عملکرد می باشد. در این پژوهش نظام ارزیابی عملکرد کارکنان شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران منطقه شمال شرق به منظور شناسایی آسیب های آن موردبررسی قرارگرفته است. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی است و برای تحلیل پرسشنامه ها از آزمون T تک نمونه ای استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که وضعیت محتوایی نظام ارزیابی عملکرد کارکنان مناسب می باشد اما وضعیت اجرایی نظام ارزیابی عملکرد کارکنان مناسب نمی باشد با بررسی تک تک مؤلفه های محتوایی و اجرایی نظام ارزیابی عملکرد کارکنان نیز  مشخص گردید که وضعیت مؤلفه های اهداف، زمان، ارزیابی کنندگان و نحوه اجرا و ارائه بازخورد نظام ارزیابی عملکرد کارکنان مناسب نمی باشد. درنهایت نیز با بررسی متغیرهای تأثیرگذار بر مؤلفه های اهداف، شاخص های ارزیابی، روش ارزیابی، زمان، ارزیابی کنندگان و نحوه اجرا و ارائه بازخورد، راهکارهای بهبود نظام ارزیابی عملکرد موجود ارائه شده است.

در طی چند دهه گذشته، کسب وکار در سراسر جهان دستخوش تغییرات زیادی شده اند. مشتریان و مصرف کنندگان از وضعیت موجود محصولات و خدمات اعم از کیفیت و کمیت آن ها رضایت کامل ندارند. آن ها از تولیدکنندگان انتظار ارائه محصولات باکیفیت و ارزان داشته که بتوانند به سرعت با تغییرات محیط هماهنگی پیدا نمایند. نگاه به این تغییر، تولیدکنندگان و بنگاه های اقتصادی را بر آن داشته که فرآیندهای تولیدی خود را به ابتکارات پروژه محور انتقال دهند. لذا تعداد زیادی از پروژه ها در تحویل به موقع، با بودجه موردنظر و سطح کیفیت مورد انتظار مشتری با شکست مواجه می شوند. یکی از مهم ترین دلایل شکست آن ها، پشتیبانی مالی ضعیف پروژه هاست که دلیل آن را می توان عدم پیروی از یک متدولوژی استاندارد برای اجرای پروژه های موردنظر دانست. یکی از این متدولوژی ها، استفاده از استاندارد مدیریت پروژه PMBOK می باشد. یکی از حوزه های دانشی مدیریت پروژه در این استاندارد، مدیریت هزینه پروژه است. مدیریت هزینه دربرگیرنده فرآیندهای مرتبط با برنامه ریزی مدیریت هزینه، برآورد هزینه ها، تعیین بودجه و کنترل هزینه ها است تا پروژه بتواند در موقع مقرر و با بودجه مصوب، تکمیل شود. این تحقیق در شرکت کران پلیمرپارت که یکی از تولیدکنندگان دسته درهای خودروهای ساخت ایران می باشد، انجام می گیرد. روش انجام تحقیق کاربردی و از نظر کنترل هزینه ها و روش گردآوری اطلاعات، از نوع توصیفی - پیمایشی می باشد که پس از مطالعه ادبیات موضوع و مطالعات میدانی و بهره برداری از اسناد موجود و استاندارد مدیریت پروژه PMBOK در شرکت مذکور و در چارچوب مدیریت و کنترل هزینه های شرکت، ضمن طراحی، توزیع و تکمیل پرسشنامه ها، الگوها و زیرالگوهای مدیریت هزینه، طراحی و ارائه گردید. جامعه آماری تحقیق، خبرگان (مدیران و کارشناسان شرکت کران پلیمر پارت) و نخبگان (اساتید دانشگاهی) در حوزه های مدیریت هزینه و مدیریت پروژه می باشند. برای سنجش روایی پرسشنامه ها از فرمول محاسبه لاشه (بالای 6/0) و پایایی آن با کمک نرم افزار SPSS و محاسبه آلفای کرونباخ (بالای 7/0) به دست آمد و در نتیجه روایی و پایایی پرسشنامه ها با درصد بالایی مورد تأیید قرار گرفت. پس از تکمیل پرسشنامه ها توسط خبرگان شرکت و نخبگان دانشگاهی، یک الگو و سه زیرالگو طراحی و ارائه شد که هرکدام از این الگوها، فرآیندها و ابزارهای متنوعی را برای انتخاب و نظارت بر اجرای پروژه ها در اختیار مدیران شرکت قرار می دهد. با پیاده سازی این الگو و زیرالگوها مدیران تولید در شرکت قادر خواهند بود هزینه، زمان و کیفیت ساخت هر محصول را به صورت یکپارچه مدیریت نمایند.

بهبود مستمر فرآیندها با بررسی و بهبود دائمی فرآیندهای کلیدی و عمده سازمانی پاسخی هم زمان به سه موضوع مشتری مداری، حفظ برومندی و ورود فناوری های جدید خصوصاً فناوری اطلاعات به سازمان هاست، سازمان های دفاعی و امنیتی معمولاً دارای مأموریت های خطیر، پیچیده و نوشونده متناسب با اقتضائات محیطی هستند مأموریت هایی که کثرت همراه باظرافت آن ها باعث می شود نتوان آن را با سطوح کارایی مرسوم دیگر سازمان ها انجام داد و وجود تغییرات در آن ها نیازمند سطح قابل توجهی از انعطاف، پویایی و چابکی در فرآیندها و ساختارهای انجام مأموریت می باشد. بهبود مستمر فرآیندها که این مقاله الگوی کلی آن را ارائه داده است روشگان جامعی جهت رفع نیازهای حیاتی این گونه سازمان ها در این خصوص می باشد. هدف اصلی این تحقیق ارائه الگوی بهبود مستمر فرآیندها در سازمان های دفاعی و امنیتی بوده که ابتدا از طریق مرور ادبیات و پیشینه تحقیق به آن پرداخته شده است و شامل مفاهیم نظری مرتبط با تحقیق، الگوها و رویکردهای مهندسی مجدد و بهبود فرآیندها، مطالعات تطبیقی در دو سازمان دفاعی و امنیتی (سپاه و نیروی انتظامی) و نیز اقتضائات بهبود فرآیندها در سازمان های دفاعی و امنیتی می باشد. درنهایت الگوی مفهومی تحقیق در هفت مرحله: 1) شناسایی نیازها و بازخورد نتایج؛ 2) طرح ریزی و برنامه ریزی اجرا؛ 3) تحلیل مقایسه ای؛ 4) بهبود فرآیند ها؛ 5) مستند سازی فرآیند ها؛ 6) انتقال و تحویل؛ 7) نگهداشت فرآیند ها، برای بهبود مستمر فرآیندها در قالب سی گام پیشنهادشده است. این تحقیق از نوع توسعه ای و کاربردی بوده و رویکرد انتخابی در این تحقیق توصیفی / تحلیلی و اکتشافی می باشد، به منظور اعتبارسنجی یافته ها، پرسشنامه ای تهیه و بین خبرگان تجربی و دانشگاهی سازمان های دفاعی و امنیتی، توزیع و جمع آوری و با استفاده از نرم افزار SPSS و از طریق فنون آماری مورد تجزیه وتحلیل قرارگرفته است. نتایج پیمایش در قالب آمار توصیفی و استنباطی با آزمون های مرتبط (نرمال و T) ارائه شده که بر اساس آن، تمامی مراحل و گام ها مورد تأیید قرارگرفته است و درنهایت جمع بندی از تحقیق صورت گرفته و ضمن تبیین نتایج شامل هفت مرحله و سی گام و پیشنهاد هایی توسط محقق جهت ارائه الگوهای تفصیلی بهبود مستمر فرآیند برای ارائه گردیده است.

در مقاله حاضر، یک مدل ریاضی در سیستمی چند دوره ای و چند محصولی با در نظر گرفتن سه سطح اصلی زنجیره تأمین برای کارخانه زیمابند آریافر ایجاد می شود که از طریق آن و پس از حل آن با نرم افزار گمز، برنامه خرید، تولید و توزیع کارخانه با جزییات در راستای حداکثر سازی سود، مشخص می شود. در انتهای تحقیق نیز آنالیز حساسیت مدل برای آگاهی از حساسیت هزینه های کارخانه نسبت به تغییرات تقاضا و همچنین تغییرات حداکثر عرضه ی مواد اولیه جهت بهبود تصمیم گیری های مدیریتی انجام می گیرد. با توجه به جواب های به دست آمده از مدل و مقایسه آن با وضع موجود کارخانه ی موردمطالعه، کارایی مدل در بهینه سازی وضعیت موجود توسط مدیران مربوطه مورد تأیید قرارگرفته است. در محاسبه ی هزینه ها، بیشترین هزینه مربوط به هزینه ی خرید بوده که حدود %80 از کل هزینه ها را شامل می شود و کمترین هزینه نیز مربوط به هزینه ی نگهداری محصول نزد مشتری است، که فقط %0.007 از کل هزینه ها را به خود اختصاص می دهد. سود کارخانه در طول این 6 روز نیز برابر با 5773400 تومان محاسبه شده که به گفته مدیران مربوطه، در مقایسه با حالت عادی 28% افزایش داشته است. در این تحقیق، به علت پیروی از سیاست تولید بر اساس تقاضا حجم موجودی محصولات در مرکز تولید و مراکز مشتریان حدود %28 کاهش یافته است. حجم موجودی مواد اولیه نیز به طور متوسط %20 کاهش یافته که این، خود کاهش قابل توجهی را در هزینه ها و درنتیجه قیمت تمام شده محصولات در پی خواهد داشت.