اختیارهای حقیقی

در این مقاله با معرفی اختیارهای حقیقی، به ارزشگذاری پروژه های سرمایه گذاری می پردازیم. با توجه به اینکه یکی از کاربردهای اختیارهای حقیقی، ارزشگذاری پروژه های توسعه نفت و گاز با درجه عدم اطمینان بالا و هزینه های سرمایه گذاری قابل ملاحظه می باشد، در این پژوهش توسعه فازهای منتخب میدان گازی ""پارس جنوبی"" به عنوان بزرگترین منبع مستقل گازی جهان که حدود نیمی از ذخایر گازی ایران را تشکیل می دهد و بین ایران و قطر مشترک است ارزشگذاری می گردد. بر اساس نتایج حاصل از مدل، ارزش پروژه با استفاده از رویکرد اختیارهای حقیقی در مقایسه با روش های سنتی از جمله روش جریان نقدی تنزیل شده بیشتر است. ضمن اینکه در این رویکرد، امکان تعیین زمان بهینه انجام توسعه وجود دارد.

امروزه سازمان ها برای استفاده از فرصت ها، ناگزیر به ایجاد ساختاری منعطف، بهره مندی از امکانات بیرون سازمانی و به عبارتی برون سپاری هستند. یک قرارداد برون سپاری باید بتواند عدم قطعیت های قرارداد را مدیریت کند و برای شرکت انعطاف پذیری در انتخاب گزینه های مختلف در شرایط گوناگون را فراهم کند؛ رویکرد اختیارهای حقیقی به عنوان یکی از گزینه های در دسترس این شرایط را فراهم می کند. در این پژوهش با استفاده از رویکرد مدل سازی ریاضی، به ارزش گذاری پروژه برون سپاری کاهش هدررفت آب به کمک اختیارهای حقیقی و مقایسه آن با رویکرد ارزش کنونی خالص پرداخته شده است. به طوری که ابتدا ارزش خالص تصمیم برون سپاری را با مقایسه دو حالت برون سپاری و عدم برون سپاری به دست آورده و سپس، اختیار ترک موجود در قرارداد برون سپاری را شناسایی گردیده است. برای ارزش گذاری اختیار از تکنیک دوجمله ای با دو دارایی پایه استفاده شده و درنهایت برای برآورد ارزش کل پروژه، ارزش اختیار به ارزش خالص تصمیم برون سپاری افزوده شده است. همچنین برای اولین بار، شناسایی اختیارهای متن قرارداد برون سپاری و ارزش گذاری اختیارهای اخذشده در شرایط خاص موردبررسی و تحلیل قرارگرفته است. نتایج حاکی است که با افزایش تغییرپذیری جریان های نقدی، نرخ بهره بدون ریسک و قیمت اعمال اختیار، ارزش اختیار به ترتیب، نوسان می کند، افزایش و کاهش می یابد. با توجه به یافته ها پیشنهاد می شود در تحلیل پروژه ها، اختیارهای حقیقی موجود در قراردادها نیز مورد تحلیل قرار گیرد تا امکان بهبود خروجی ها فراهم گردد.