مبانی فلسفه علم (فلسفه ثبوتی)
حوزه‌های تخصصی:
فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۳۰۱ تا ۳۲۰ مورد از کل ۵۸۴ مورد.
نفوذ و حضور آراء و ارزشهاى ایدئولوژیک در علوم تجربى
حوزه‌های تخصصی:
لری لاودن و نگاه دوباره به مسئله ارتباط تاریخ و فلسفه علم(مقاله پژوهشی حوزه)
منبع:
ذهن بهار ۱۳۹۲ شماره ۵۳
حوزه‌های تخصصی:
تحلیل و نقد فلسفه مکانیکی
حوزه‌های تخصصی:
علم و دین در طول تاریخ همواره با هم تعامل داشته اند و نظریه های علمی جدید در تغییر نگرش انسان ها نسبت به جهان مؤثر بوده است. در قرون وسطی جهانبینی ارسطویی، اندیشه حاکم بر تفکر مسیحی در اروپا بود. بعد از رنسانس و انقلاب صنعتی در اروپا و پیدایش مکانیک نیوتنی جهانبینی مکانیکی به تدریج جایگزین جهانبینی ارسطویی شد. این دیدگاه نگرش انسان را نسبت به مداخله خداوند در جهان آفرینش تغییر داد و به تدریج به نظریه هایی دال بر عدم ضرورت وجود خداوند منتهی شد.
با توجه به اینکه اعتقاد قلبی به وجود خداوند اساس و مبنای التزام به دستورات او در زندگی دنیایی و تأمین سعادت اخروی برای انسان هاست، تحمل سختی ها و مشقت های دنیا را برای وصول به مواهب اخروی برای انسان ها قابل قبول می سازد و بنابراین آثار روانی و اخلاقی بسیار مطلوبی برای آنها دارد. بنابراین هر جهانبینی و نگرشی که حضور و مداخله خداوند در امور جهان را کم رنگ و غیر ضروری جلوه دهد یا منکر ضرورت نیاز جهان به خالق یکتا شود یقیناً سبب از بین رفتن سعادت دنیوی و اخروی انسان ها خواهد شد. بنابراین ضروری است که جهانبینی مکانیکی که در آن مداخله خداوند در تدبیر جهان غیر ضروری به نظر می رسد، مورد بررسی و نقد قرار گیرد.
ما در این تحقیق مبانی نگرش مکانیکی نسبت به جهان را تبیین نموده و تأثیر آن را بر تغییر دیدگاه های دینی انسان ها بررسی می کنیم. سپس با توجه به مبانی حکمت متعالیه و اصول فلسفه ملاصدرا، دیدگاه فلسفه مکانیکی را مورد نقد قرار خواهیم داد.
سنجش ناپذیری: پیامدهای آن در ارتباط با نسبت میان بیمار و پزشک
حوزه‌های تخصصی:
پیش فرضها و قضاوتهای ارزشی در متدلوژی علم
حوزه‌های تخصصی:
از سالها پیش این فکر در میان فلاسفه علم ‘ آرام آرام قوت می گیرد که ((علم به عنوان علم )) محتاج به بعضی پیش فرضهای ارزشی است . این نکته برای کسانی که به تاریخ علم و فلسفه آن آشنایند‘ نکته پراهمیتی است . نقش پیش فرضهای ارزشی در متدلوژی علم اگر پذیرفته شود‘ مسئله عنیّت علوم تجربی مخدوش و مسأله آفرین می شود. از طرف دیگر بحث معروف در مورد ((تعهدات هستی شناسانه زبان)) که به مسأله کواین –کارنپ(Quine – Carnap ) معروف است ‘ هم به نحوی با آن بحث مرتبط می شود.
پیشروان فلسفه جدید
حوزه‌های تخصصی:
شناخت علوم
حوزه‌های تخصصی:
علم به روایت علم
استدلال مبتنی برنمونه درباره الگوهای زیستی و بیماریها:ارتباطی میان فلسفه پزشکی وفلسفه علم
حوزه‌های تخصصی:
پاره ای از مبادی ما بعد الطبیعی علوم نوین
حوزه‌های تخصصی:
دانش و شبه دانش
حوزه‌های تخصصی:
شناخت بهینه علم با اتخاذ کدام رهیافت میسر است
حوزه‌های تخصصی:
طب سوزنی، سنجش ناپذیری و تغییرات مفهومی
حوزه‌های تخصصی:
تفکر جادویی و تخیلِ علمی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
همة معرفت های بشری به تدریج روند تطورات تاریخی را سپری کرده و به مرحلة کنونی رسیده اند. این مقاله با استفاده از روش اسنادی، به واکاوی نسبتِ بین جادو و علم می پردازد. یکی از حوزه های معرفتی، معرفت علمی است. بر مبنای پارادایم پوزیتیویستی، تفکر جادویی چون بدیل های ناپخته و گمراه کنندة تفکرِ علمی تلقی شده است. پوزیتیویست ها در روش شناسی بر مشاهده و تجربه تأکید زیادی می کردند و امور غیرتجربی را مُحمل و بی معنی می دانستند. این خوانشِ رادیکالی توسط پوزیتیوست های جدید اصلاح و تعدیل یافت. برخی فیلسوفان و مردم شناسان با رویکرد مردم شناسانه از جادو اعادة حیثیت کردند. آن ها تأکید می کنند برهان قاطعی برای برتری علم بر انواع دیگرِ معرفت وجود ندارد. هر معرفتی دارای بازی های زبانی گوناگون و مجموعه ای از واژگان است که درک آن برای بیرون از آن حوزه مشکل است. برمبنای پارادایم مردم شناختی نوین نیز تفکر علمی و تفکر اسطوره ای جادویی درآمیخته اند و در جوامع گذشته و حال وجود داشته و از یکدیگر تغذیه کرده اند.
بررسی انتقادی تقریر دیویس از استدلال برون گرایانه پاتنم علیه شکاکیت(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
شکاکیت نسبت به جهان خارج رویکردی است که حصول معرفت را نسبت به گزاره هایی که در مورد جهان خارج هستند ناممکن می داند. برخی از انحاء این رویکرد مبتنی بر استدلالی است که بر اساس فرضیه شکاکانه صورت بندی شده است. از جمله روش هایی که بر اساس آن با چنین شکاکیتی مقابله شده است، استدلالی است که پاتنم بر مبنای قبول رویکرد برون گرایی معنایی طرح کرده است. در مقاله حاضر به تقریر دیویس از این استدلال پرداخته و به روش تحلیل منطقی آن را مورد بحث و بررسی قرار داده ایم. در انتها نشان داده شده است که قبول رویکرد برون گرایی معنایی دیدگاه شکاکیت نسبت به جهان خارج را که مبتنی بر دسته ای خاص از فرضیات شکاکانه هستند رد می کند. بر مبنای موارد دیگرِ فرضیات شکاکانه نیز نمی توان امکان حصول معرفت را نسبت به تمامی گزاره هایی که در مورد جهان خارج هستند، منتفی دانست.
فیزیک و الهیات
حوزه‌های تخصصی:
سادگی در نظریات علمی(مقاله پژوهشی حوزه)
منبع:
ذهن بهار ۱۳۸۶ شماره ۲۹
حوزه‌های تخصصی: