فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۸۱ تا ۱۰۰ مورد از کل ۵۵۱ مورد.
حوزههای تخصصی:
شناسایی سلسله راویان واقع در اسناد برای کشف صحت و سقم سند به منظور بهره گیری از حدیث ضروری است. از جمله مشکلاتی که در اسناد روایات به چشم می خورد، تکرار نام هایی است که قابل انطباق بر دو یا چند راوی است. از سویی دیگر برخی از راویان در اسناد روایات با عناوین و اسامی گوناگون یاد شده اند. عناوین متعددی که همگی حکایت از یک شخص دارد. بحث تمیز مشترکات و توحید مختلفات و یکسان سازی راویان متعدد در شناخت راوی و تحلیل و ارزیابی سند روایت توسط دانشمندان با شیوه های خاصی صورت می گیرد. رجالیان بخشی از تلاش های خود را به این موضوع اختصاص داده و راه هایی از جمله توجه به طبقه راوی، وجود عناوین به طور مستقل در کتاب های رجالی به خصوص رجال نجاشی؛ اختلاف در طریق و راوی کتاب بودن، وجود اختلاف در راوی و مروی عنه؛ آگاهی از کنیه ها، لقب ها و موقعیت جغرافیایی شهرها، توجه به تصحیف های احتمالی و... را از جمله راهکارهای تمیز مشترکات و توحید مختلفات دانسته اند.
نقد و بررسى «جامع الاحادیث»
منبع:
علوم حدیث ۱۳۷۵ شماره ۲
حوزههای تخصصی:
شواهد قرآنی روایات باب ""کبر"" اصول کافی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
پیش از بررسی جهت و دلالت روایت بایستی از اصل صدور آن از معصوم مطمئن شد و بی گمان عرضه روایات بر قرآن کریم کارسازترین تدبیر در حصول این اطمینان است. در این روش تأیید حدیث به وسیله شواهد قرآنی حجتی بر صدور حدیث از معصوم می باشد و ناسازگاری با کتاب خدا دلیل اخلال در نظام صدور و نقل آن روایت است. اندیشمندان این روش را از جهات مختلف مورد بررسی قرار داده اند اما به دلیل کمی نمونه های عینی از روایات عرضه شده بر قرآن دیدگاه های متفاوتی را در مورد این معیار بیان داشته اند. نوشتار حاضر با عرضه روایات باب «کبر» کتاب شریف کافی بر قرآن نمونه هایی ملموس از روایات عرضه شده بر قرآن ارائه می دهد. در این باب 17 روایت وجود دارد که تنها یک روایت با شواهد قرآنی ناسازگار است.
گفتاری کوتاه پیرامون روایت: لیس منّا من لم یتغن بالقرآن
منبع:
بینات ۱۳۷۴ شماره ۶
حوزههای تخصصی:
فرونگران در حدیث امام سجاد(ع)(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزههای تخصصی:
نقد آرای ذهبی ذیل روایت های مستدرک حاکم درباره فضایل اهل بیت(ع)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
در منابع روایی اهل سنت، فضایلی بی شمار درباره اهل بیت عصمت و طهارت(ص) نقل شده و رجالیان و حدیث پژوهان این مکتب، دیدگاه هایی متفاوت درباره این نوع احادیث داشته اند.حاکم نیشابوری (م.405ق.) در بخشی از کتاب خود به نام مستدرک، برخی فضایل اهل بیت(ع) را ذکر کرده است؛ در مقابل، ذهبی(م.748ق.) در کتاب تلخیص المستدرک، روایت های نقل شده از حاکم را نقد کرده و در نهایت، دسته ای از آن ها را تضعیف و ابطال کرده است.پرسش بنیادین این پژوهش، آن است که آیا ذهبی در نقد احادیث حاکم، روشی یکسان و دقیق داشته است یا خیر. دسته بندی و بررسی نظرهای ذهبی، بیانگر آن است که وی در تصحیح و تضعیف روایت ها، روشی یکسان نداشته و گاه نظرهایش دوگانه است و اتقان لازم را نیز ندارد؛ مثلاً وی گاهی علت ضعف سند را بیان کرده و گاه بدون ذکر علت ضعف، حدیث را از تلخیص حذف کرده است.نادیده گرفتن آرای رجالیان پیشین در نقد روایت ها، از دیگر ضعف های ذهبی به شمار می رود و بیانگر روی کرد تعصب آمیز وی به بخشی از روایت های مندرج اهل سنت درباره فضیلت اهل بیت(ع) است. بدین ترتیب می توان گفت ذهبی در نقد احادیث فضایل اهل بیت(ع)، از روش علمی منحرف شده است و از این روی نمی توان به آرای وی اعتماد کرد.
دو تفسیر از صادر اول و اجزای آن در حدیث حدوث اسماء(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
حدیث اول از باب حدوث اسماء اصول کافی که به حدیث «حدوث اسماء» مشهور است، از مشکلات و متشابهات احادیث و مشتمل بر معرفت برجسته ای از معارف فراوان موجود در روایات اهل البیت (ع) است و به دلیل جذابیت محتوای آن، مورد تفسیرهای متعدد واقع شده است. بر اساس این حدیث که مبیّن ترتّب و تنزّل و تکثّر اسماء الهی است، مخلوق اول اسمی است که چهار جزء دارد که یک جزء آن در حجاب سه جزء دیگر قرار گرفته است. آن سه جزء یا سه اسم، هرکدام دارای چهار رکن اند و هر رکنی سی اسم در ذیل خود دارد تا درنهایت به سیصدوشصت اسم بالغ شود. در آخر حدیث، اشاره ای مشتمل بر تفسیر و تعلیل به آیه «قُل اُدعوا اللهَ او ادعوا الرَّحمن ایا ما تَدعوا فَلَهُ الاسماءُ الحسنی» شده است. در میان تفسیرهای متعدد این حدیث، تفسیر ملاصدرا در شرح اصول کافی و تفسیر علامه طباطبایی در المیزان و رسالة الاسماء به جهاتی از جمله مهم ترین و مؤثرترین شرح های موجودند. در این مقاله به بیان و مقایسه تحلیلی این دو تفسیر پرداخته ایم.
جهاد با نفس 8
دیدگاه امام رضا(ع) درباره معجزه و شرایط متغیر زمان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
این سکیت اهوازی از امام رضا(ع) سوالاتی درباره اختلاف ماهوی معجزات انبیاء کرده است. در این نوشتار دیدگاه آن بزرگوار درباره شرایط متغیر زمان و اینکه باید معجزه متناسب با آن شرایط باشد مورد بررسی قرار می گیرد. بر حسر شرایط متغیر زمان معجزه حضرت موسی ابطال سحر ساحران و معجزه عیسی درمان بیماران و زنده کردن مردگان و معجزه پیامبر اسلام(ص) قرآن بود. قرآن معجزه ای است باقی و جاودانی و کلامی است که همواره پاسخگوی عقول پیشرفته و مترقی انسانهاست.
روش شیخ کلینی در طبقه بندی روایات کافی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
روش طبقه بندی احادیث متأثر از نظام طبقه بندی در هر دوره ای است که مؤلفان کتب با در نظر گرفتن روش های مرسوم در عصر خویش به طبقه بندی احادیث می پردازند. کلینی جزء محدثانی است که در طبقه بندی احادیث کتاب شریف «کافی» از روش طبقه بندی عصر خود یعنی طبقه بندی مفهومی آموزه های حدیثی بهره گرفته است. اصل انتخاب و گزینش مفاهیم کلیدی کافی نیز مبتنی بر ضرورت ها و مسائل مطرح در زمان تألیف آن است. مهمترین محورهایی که از مقدمه کافی قابل استخراج هستند عبارت است از: عقل و جهل، فضل علم، ضرورت تمسک به سنت و قرآن، توحید، نبوت و امامت، آداب و فرائض و احکام.
کلینی با تکیه بر نقش ابزاری عقل، بر تمسک به کتاب و سنت و اخذ معارف از آنها تأکید دارد و کتاب و عقل و جهل و فضل علم را مقدمه ای بر مباحث توحید، امامت و اخلاق و احکام قرار داده است. کلینی جامع حدیثی خویش را به شیوه درختی از کل به جزء یا از اصل به فرع تنظیم کرده است.
بررسی و تحلیل سندی احادیث طبی در بحارالانوار براساس مجلد 59(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
اعتبارسنجی سندی روایات طبی، به علت پیوندی که با سلامت جسم و روح دارد، مسئله اصلی این مقاله است و هدف از آن، روشن سازی میزان نقش معصومین در این قبیل احادیث است؛ چه بسا سخنان صحیحی که ناقل آن معصوم نیست. الگوی معیار در این مقاله، ابواب طب بحارالانوار است که شامل 842 حدیث در حوزه پزشکی است. مجلسی این مجموعه حدیثی را عمدتاً از کتب معروف و مورداعتماد و بعضاً غیرمعروف و غیرقابل اعتماد جمع آوری کرده است. عواملی چون ضعف راویان، انقطاع، ارسال و حذف اسناد بسیاری از روایات طبی باعث تضعیف سندی بیش از 95درصد احادیث طبی بحارالانوار است. البته مراد از ضعف سند حدیث، جعلی بودن آن نیست، ازاین رو شایسته است احادیث طبی بحارالانوار از لحاظ محتوایی، موردبررسی دقیقی قرار گیرند.
وضع و نقد حدیث
حوزههای تخصصی:
غربت و اغتراب: درنگی در حدیث «بدء الاسلام غریبا و سیعود غریبا، فطوبی للغرباء»(مقاله علمی وزارت علوم)
تحلیل خطبه حضرت زینب سلام الله علیها در کوفه براساس نظریه کنش گفتار سرل(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
نظریه کنش گفتار یکی از رویکردهایی است که در حوزه تحلیل گفتمان مطرح شده است. این نظریه در آغاز توسط آستین مطرح شد و سپس به کوشش جان سرل توسعه و تکامل یافت. سرل کنش های گفتاری را به پنج دسته اظهاری، اعلامی، عاطفی، ترغیبی و تعهدی تقسیم بندی نمود. مقاله حاضر براساس نظریه کنش گفتار سرل، خطبه حضرت زینب سلام الله علیها را در کوفه بررسی کرده و به این نتیجه رسیده است که کنش های اظهاری، عاطفی و ترغیبی به ترتیب بیشترین کاربرد را در این خطبه داشته و در مقابل کنش های اعلامی و تعهدی به هیچ وجه به کار نرفته است. تطابق بافت موقعیتی خطبه با انواع کنش های به کار رفته در متن و بسامد آن ها، نشان از قدرت بالای مخاطب شناسی و درک عمیق آن حضرت از بافت موقعیتی است. روش استفاده شده در این بررسی، تحلیل محتوا (یا گفتمان) است و واحد تحلیل، مضمون در نظر گرفته شده است.
نقش عقل در معرفت از دیدگاه علامه مجلسی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
بحث درباره جایگاه عقل در ادراک وگفتگو از گستره اعتبار آن در حوزه تحصیل معارف الهى واحکام آن نفیاً یا إثباتاً از مهمترین ومطرح ترین مباحث جارى تاریخ بشر است. ودر برهه خاصى از تاریخ فکر اسلامى به کانونى از جذب ودفع افکار واندیشه ها مبدل گشته است. اخباریون ومحدثین که مرحوم مجلسى در میان آنان جایگاه ویژه دارد به نفى مطلق اعتبار وارزش عقل وجایگزینکردن تمسک به اخبار وکلام معصومین منسوب گشتهاند. مقاله اى که فرا روى شما خواننده محترم قرار دارد به بررسی و تحلیل کلماتى از علامه مجلسى پرداخته که ادعا شده است در راستاى مطالب فوق قرار دارد. در پرتو تحلیل وارزیابى کلمات ایشان به حدود اثرگذارى عقل در کسب معرفت وارزش واعتبار احکام عقلى آشنا خواهید شد.
روایت عمر بن حنظله، مقبوله یا صحیحه؟(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
از روایات مهمی که در مباحث کلیدی فقه و اصول مانند تعادل و ترجیح، شهرت فتوائیه، اجتهاد و تقلید، . ولایت فقیه و... مورد استفاده قرار گرفته، روایتی است از عمر بن حنظله به نقل از امام صادق تعبیر کرده اند و این نشان می دهد سند « مقبوله » شمار فراوانی از عالمان فقه و اصول ازاین روایت، به « موثقه » یا دست کم « صحیحه » آن از نگاه ایشان فاقد اعتبار است، به گونه ای که نمی توان آن را دانست و حال آنکه شواهد و قراین گوناگون، دلیل یا تأییدکننده صحیحه یا موثقه بودن آن است و در این صورت، می توان با اطمینان خاطر و بدون دغدغه، در مباحث فوق از آن بهره جست.
نقد و بررسى مسند علىّ بن ابى طالب
منبع:
علوم حدیث ۱۳۷۶ شماره ۳
حوزههای تخصصی: