احمد امانی

هدف: پژوهش حاضر باهدف بررسی اثربخشی طرحواره درمانی هیجانی بر راهبردهای تنظیم هیجان در نوجوانان با اختلال نافرمانی مقابله جویانه صورت گرفته است. روش: طرح پژوهش، یک طرح تک آزمودنی از نوع AB بود که از سه خط پایه، سه دوره درمان و سه دوره پیگیری تشکیل شد. جامعه آماری پژوهش نیز شامل تمام دانش آموزان مدارس متوسطه اول شهرستان دالاهو در سال تحصیلی 1399-1400 بود که پس از بررسی ملاک های ورود و خروج (مانند؛ رضایت آگاهانه، داشتن اختلال نافرمانی مقابله ای و عدم مصرف دارو)، 6 دانش آموز با روش نمونه گیری هدفمند و با در نظر گرفتن کامل ملاحظات اخلاقی انتخاب شدند. در این پژوهش از؛ مصاحبه بالینی نیمه ساختاریافته بر مبنای DSM-5، پرسشنامه تنظیم هیجان برای کودکان و نوجوانان  و مقیاس درجه بندی اختلال نافرمانی مقابله ای هومرسن به عنوان ابزار پژوهش استفاده شد. در ادامه آزمودنی ها 10 جلسه مداخله طرحواره درمانی هیجانی مبتنی بر پروتکل لیهی را دریافت کردند و در جلسات چهارم، هفتم و دهم مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته ها: نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که نوجوانان مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله جویانه درزمینه ی مهارت های تنظیم هیجان دارای مشکل هستند و رویکرد طرحواره درمانی هیجانی به عنوان یک روش درمانی می تواند در توانمندسازی و کاهش مشکلات آن ها اثربخش باشد. نتیجه گیری: در بررسی نتایج مشاهده شد که مداخله انجام گرفته در همه مؤلفه های پژوهش و در تمام 6 مشارکت کننده، دارای اثرگذاری بالا و باثبات می باشد. می توان نتیجه گرفت طرحواره درمانی هیجانی بر راهبردهای تنظیم هیجان در نوجوانان با اختلال نافرمانی مقابله جویانه اثربخش است.