مجتبی انصاری مقدم

کاوش پیرامون مسئله حجاب این نتیجه را به دست می دهد که از گستردگی خاصی برخوردار می باشد. چون مجال بررسی کامل آن نیست، به صورت اعم به کارکردهای حجاب در راستای حفظ حقوق بشر و روش های ترویج حجاب و تأمین حقوق بشر زن اشاره می شود و با دیدگاه حقوق بشر انعکاس می یابد. چون از جمله مباحثی که همواره به عنوان یک موضوع بحث برانگیز و جنجالی، مطرح بوده، ذهن و ضمیر انسان ها و جوامع بشری را (در داخل و خارج) به خود معطوف و مشغول ساخته است، مقوله حجاب و حقوق بشر می باشد. یافته های پژوهش در باره کارکردهای حجاب در راستای حفظ حقوق بشر شامل: «تقویت امنیت اجتماعی زنان، افزایش آرامش روانی در جامعه، حمایت از خانواده در کارکرد جنسی، حرمت بخشیدن به زن، مجوز حضور زن در اجتماع و احقاق حقوق بشری، استحکام پیوند خانوادگی، مبارزه با نفس و غیره» است. همچنین یافته های دیگر پژوهش در باره روش های ترویج حجاب و تأمین حقوق بشر زنان شامل «تقویت ایمان و باورهای دینی زنان، احیاء ارزش-های اصیل اسلامی، شناسایی و معرفی الگوهای والا در زمینه حجاب، کتب درسی، رسانه های گفتاری- نوشتاری- شنیداری- نمایشی، نقش خانواده ها در گسترش فرهنگ حجاب و غیره» می شود.

روش تفسیر، مستند یا مستنداتی است که بر اساس آن مفسّر به تفسیر می پردازد. مخزن العرفان در تفسیر قرآن از جمله تفاسیر معاصر است که توسط بانویی ایرانی نگاشته شده است. این تفسیر مانند هر تفسیر دیگری شامل مباحث مختلفی از جمله اخلاق، تربیت، فلسفه، کلام، عرفان وغیره است.از آنجایی که همه مفسران در تبیین و فهم آیات قرآن، راهی یکسان نپیموده اند و برخی از مفسران از منابع معتبر نقلی بهره جسته اند و برخی بر اساس ذوق و سلیقه های گوناگون به تفسیر قرآن پرداخته اند، بنابراین ضرورت می یابد تا یک تفسیر از نظر روش شناسی مورد بحث و بررسی قرار گیرد. روش تفسیر اشاری یا عرفانی در تقسیم بندی برخی از دانشمندان روش شناسی تفسیر قرآن، در کنار روش عقلی، نقلی و اجتهادی یک روش مستقل مطرح شده است که ضوابط خاص خود را دارد. پژوهشگر در این پژوهش به بررسی معیارهای صحیح تفسیر اشاری(عرفانی) در مخزن العرفان پرداخته و با روش توصیفی و تحلیل محتوا آیات را بررسی نموده است. از جمله نتایج پژوهش این است که مفسر بزرگوار در تفسیر عرفانی آیات قرآن هم از آیات و روایات و هم از کلام بزرگان و مفسران دیگر و نیز عرفان موهبتی خود جهت تأویل آیاتی که مستلزم بطن یابی هستند استفاده نموده است؛ و البته پیش از پرداختن به باطن آیات اعتقاد شخصی ایشان، استناد به ظاهر آیات است. پس روش عرفانی نیز در کنار سایر روش ها می تواند در دستیابی به مقاصد آیات مؤثر باشد که بانو امین به شایستگی از این روش بهره جسته است.

اوقات فراغت یکی از اوقات مهم و اثر گذار در زندگی روزمره است. دین مبین اسلام، توجه به ارزش اوقات فراغت و خودداری از اتلاف آن را زمینه ساز تکامل و رشد انسان می داند. شیوه ی گذراندن اوقات فراغت تجلی سبک زندگی، باورها و اعتقادات افراد و یکی از بهترین شاخص ها در ارزیابی فرهنگ جامعه است. به همین دلیل توجه به اصول گذراندن اوقات فراغت حائز اهمیت است. زیرا رعایت این اصول متضمن حفظ اعتبار فردی و اجتماعی و تضمین کننده سلامت جسم و روان انسان و مانع از نفوذ سبک زندگی غربی و تبلیغات پرحجم آنان در لایه های زندگی است. از جمله مهم ترین اصول گذران اوقات فراغت خدا محوری، تناسب با علایق، تناسب با استعداد و توانایی، در راستای خود شکوفایی، برنامه ریزی اجتماعی و مدیریت زمان می باشد.

خداوند در آیه 11 سوره رعد می فرماید: «إنَ الله َلا یُغَیِرُ ما بِقُوم ٍحَتی ما بِأنفُسِهِم» (همانا خداوند سرنوشت هیچ قومی وملتی را تغییر نمی دهد مگر آنکه ،آنان آنچه را ،در وجود خودشان است ،تغییر دهند. همانا انقلاب یک موهبت الهی بود ، که خداوند به بندگان خویش هدیه داد ،موهبتی که آورنده و مجاهد حقیقی آن حضرت امام خمینی (ره)بودکه توانست درفضای خفقان آلود برای برقراری حکومت الهی مبتنی برارزشهای اسلامی سختی های زیادی را به جان بخرد. دوری از وطن ،نه تنها فکر ایشان را از اندیشه انقلاب وگسترش فرهنگ مبارزه ،سست نکرد ،بلکه بیشتر هم شد. تربیت بیش از پانصد شاگرد، مدیر و مدبر برای خدمت به انقلاب وگسترش کارهای تشکیلاتی اسلامی با دادن خط ومشی به نیروهای وارسته وانقلابی سبب شد تا ،دغدغه ی امام وحق رخ بدهد ومردم با توکل برخدا ،وتبعیت از امام پیروز شدند. باردیگر ارزشهای اسلامی ومعنویت به خانه و دیار مان برگشت لذا همیشه عرصه انقلاب و جهاد زنده و پابرجاست و افراد انقلابی به عنوان پاسداران وحافظان انقلاب هستند. همانا افراد انقلابی بایدبا حفظ شعار انقلاب ومنحرف نشدن از صراط مستقیم ،ضمن حفظ و تقویت نقاط قوت وعدم پنهان کردن نقاط ضعف و نهادینه نشدن آنها کوشا باشند، و با وجود تحریم و چالشهای دشمن روحیه استقلال ،و وحدت کلمه خویش راحفظ کرده،وبه سوی جلوورویش اندیشه های ناب انقلابی درمسیر پیشرفت جامعه قدم بردارند. آنها نه تنها درزمینه ی پیشرفت اجتماعی ،بلکه باید در زمینه پیشرفت اخلاقی و معنویت وتزکیه نفس ،به موازات پیشرفتهای علمی ومحقق شدن عدالت اجتماعی مورد نظر اسلام ،تلاش کنند و از مسائل و ارزشهای اصلی انقلاب ،و همچنین حفظ اتحاد و همدلی و هوشیاری در مقابل دشمن غفلت ننمایند.

هول مطلع- آن چیزی است که مشرف می شوند بر آن از امر آخرت- هول روز حساب می باشد که انسان یکی از مراحل زندگی پس از مرگش، دیدار با خداوند متعال است، این امر برای همه انسان ها رخ می دهد و کسی از این موضوع معاف نیست، پرداختن به محل وقوع این قضیه و زمان رسیدن به این مرحله امر مهمی است که این جستار با روش تطبیقی به این موضوع پرداخته است؛ نتیجه آن که: هرشخصی که از دنیا می رود به ملاقات معبود خود بازمی گردد، محل این وقوع و زمانش توسط دو دانشمند بزرگ اسلام همچون شیخ صدوق و علامه مجلسی در وهله اول به بیان دیدگاه های خود روبه بررسی قرار گرفت که دو مکان و زمان بر این قضیه نگاشته شده است، در ادامه دلایل دیدگاه های خود درهنگام ورود به قبر که نظر شیخ صدوق را به دنبال دارد و دیگری لحظه ی ورود به عالم قیامت و روزحشراست که نظریه علامه مجلسی را به همراه دارد، پرداخته شد و در نهایت به بیان نقد و تفکیک شباهات و اختلافات دو دیدگاه، مورد پژوهش قرار گرفت.

انسان موجودی ذو ابعاد و ودیعه ای بی همتا در آفرینش است. و در کنار برخورداری از عقل و تمایل به مباحث برهانی، در عمق جان واجد خصیصه فطرت است که در صورت قرار گرفتن در مسیر صحیح و نزاهت از انحرافات فکری و عملی، حقیقت گرایی و حق جویی و تمایل به دین و خدا در او شکوفا می شود و از چاه طبیعت به افق اعلی می رسد. در این مقاله با توجه به برخی آیات قرآن، روایات و کتب دینی مفهوم فطرت، جایگاه آن در حیات اصیل انسانی، ویژگیهای امور فطری و عوامل تقویت و تضعیف فطرت مانند تعالیم الهی توسط انبیا، تزکیه نفس، تقوا، خودباوری، غفلت، حب دنیا، خودبینی و هواپرستی و... بیان و توصیف شده است. تبیین راه ها و عوامل موثر و غیر موثر بر فطرت، هدف اصلی این مقاله است که نتیجه تقویت فطرت، توسعه نفس، نیل به معارف و قرب الهی و در صورت غفلت از فطرت الهی ، ناکامی در شناخت انسان و بروز زیان های جبران ناپذیر و تنزل وی در سطح پدیده های مادی و حیوانات است.

قرآن به عنوان یکی از منابعی می باشد که مورد تایید هر دو گروه شیعه و اهل سنت است. بحث درباره معرفی یا عدم معرفی فردی به عنوان جانشین، توسط پیامبر گرامی اسلام (ص) بحث دامنه دارو مفصلی است که آثار و ثمرات فراوانی بر این معرفی یا اعلام معرفی مترتب می باشد و زندگی مسلمانان را در همه ابعاد تحت الشعاع قرار داده و باعث رشد و تعالی آن تحت اشراف جانشینان بر حق می شود یا باعث انحطاط و عقب ماندگی آنان تحت سلطه حاکمان بی مسئولیت خواهد شد؛ از جمله آیاتی که به مساله جانشینی پیامبر اسلام اشاره می کند آیه 67 سوره مائده می باشد که به پیغمبر دستور می دهد آن مساله مهم را ابلاغ فرماید، ولی از آنجایی که در مورد مصداق این آیه بین فریقین اختلاف نظر وجود دارد. ما در این مقاله به بررسی دیدگاه این دو فرقه با محوریت تفسیر نورالثقلین عروسی حویزی و درالمنثور سیوطی پرداختیم و به این سوال پاسخ دادیم که سیوطی و عروسی حویزی مصداق آیه تبلیغ را چه کسی می دانند؟ که با بررسی های انجام شده در منابع روایی تفسیری و کتب مرتبط به این نتیجه دست پیدا کردیم که عروسی حویزی در تفسیر نورالثقلین مانند دیگر مفسران شیعی این مأموریت را ابلاغ رسمی ولایت و پیشوایی امام علی (ع) بیان کرده است و این آیه یکی از ادله نصب امامت به شمار می آید. نصوص روایی شیعه بدون هیچ اختلافی در این باره هم داستان اند. همچنین سیوطی نیز در تفسیر درالمنثور یکی از مصادیق آن ماموریت را ولایت امام علی (علیه السلام) نقل می کند. بنابراین اهل بیت (علیهم السلام) و صحابه در تعیین مورد نزول آیه اتفاق نظر دارند.

هوش مصنوعی سبب شد که حجم عظیمی از داده های علوم اسلامی به محیط دیجیتال منتقل شدند. به گونه ای که برای بهره برداری از این حوزه و عبور از تنگناهای تولید علوم اسلامی و تدبر در آن و افزایش سرعت،حجم و حتی دقت کار ناگریز به هوش مصنوعی روی آوردند،از این رو در این مقاله با استفاده از فناوری ها و فرآیندهای کشف دانش نهفته داده ها به کارکردهای متنوع هوش مصنوعی از جمله داده کاوی، متن کاوی و خوشه بندی چه در کتاب مقدس قرآن کریم و چه در دیگر متون اسلامی پرداختیم،و به عنوان نمونه ای عملی در این زمینه به نرم افزار های مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی نور یعنی؛ جامع الاحادیث و درایه النور اشاره کردیم .و روش این پژوهش کتابخانه ای وبصورت توصیفی _تحلیلی بود،که آن را با روش عقلی_برهانی جمع آوری کردیم و موضوع این تحقیق تک رشته ای و ساده است ،که بدین وسیله به هدف بنیادی آن رسیدیم ،که خود باعث گشایش دریچه ای جدید در بازیابی معارف قرآنی و حدیثی و...بود و امکان خلق ایده های بدیع و راهکارهای مفید پژوهشی را در ذهن پژوهشگران این حوزه ایجاد کرده است.

پژوهش حاضر در مورد واژه تفکّر در قرآن کریم است. در آیات قرآن، تفکر در موضوعات اعتقادی، فقهی و اخلاقی مطرح شده است. ضرورت تفکر از آن جهت است که در جامعه کنونی بشر با آماج تبلیغات ضد دینی رو به روست و دشمنان اسلام سعی بر این دارند که مسلمانان را از راه راست منحرف گردانند. اگر پذیرفتن اعتقادات دینی بر اساس تفکر عمیق نباشد با شبهاتی که دشمن در اذهان می اندازد، انسان از راه راست منحرف شده و در عقاید خود سست می شود. در نتیجه انسان باید با توجه به جایگاه و ارزشی که اسلام برای تفکر قرار داده در آیات قرآن و متون دینی اندیشه کند تا بتواند راه صحیح و نا صحیح را بشناسد و در جهت رسیدن به کمال خود گام بردارد.پژوهشگر در این پژوهش به محورهایی که در قرآن به تفکر در آن ها سفارش شده پرداخته است و با روش توصیفی و تحلیل محتوا آیات را بررسی نموده است. با توجه به زمینه های تفکر در آیات قرآن، سرفصل های مهم این پژوهش عبارتند از: دعوت انسان به تفکر در مباحث اعتقادی، دعوت به تفکر در مباحث فقهی و دعوت به تفکر در مباحث اخلاقی. از جمله نتایج پژوهش این است که بیشترین آیات دعوت کننده ی به تفکر در مباحث اعتقادی و پس از آن در مباحث اخلاقی آمده است.اما در مباحث فقهی فقط یک آیه بود که به تفکر دعوت می نمود که شاید به این معنا باشد که پذیرش و عمل به احکام دین باید تعبّدی باشد و نیازی به تفکّر در آن ها نیست.

از آنجا که هر دولت در اقتصاد، می تواند نقش بسزایی در پیشرفت رفاه و استقلال آن ملت داشته باشد؛ پس می توان گفت دولتی موفق می شود که بر پایه ی هدفی خاص،برنامه ریزی،شناخت اقشار گوناگون اجتماع و رواج حق و دور شدن از رذایل ،گسترش عدالت محوری چه در عرصه اقتصادی و اجتماعی می تواند پیشرفت را برای آن جامعه رقم زند. با ظهور اسلام در حیات قبیله ای ،تحولی عمیق روی داد؛ اعتقاد جای نسب را گرفت و صحابه به تدریج جایگزین اشراف شدند و این مختص به زمان پیامبر(ص) بود.پس از پیامبر (ص)ابو بکر با بی عدالتی ،جامه ی خلافت را بر تن کرد در حالی که شایسته نبود و بعد از خود خلافت را به پسر خطاب سپرد که مجموعه ای از خشونت ،سخت گیری و عامل انباشت ثروت در گروه های معینی شد و شکافی گسترده در جامعه پدید آورد که این امر در زمان عثمان شتاب بیشتری یافت؛قطب بندی بر اساس بنیان اقتصادی و نسب شدیدتر شد،بذل وبخشش های بی حساب از بیت المال ،طمع ورزی اقتصادی، گردش ثروت در میان توانگران و دادن امتیاز به نزدیکان. امام علی (ع) در چنین برهه ای خلافت را در دست گرفت و بخش مهمی از توان خود را در مبارزه با انحصار جویی و زیاده خواهی اقتصاد متمرکز کرد و سیاست های اقتصادی حکومت خویش را به گونه ای طراحی و اجرا کرد که افزون بر عمران و آبادی واجرای احکام و آموزه های الهی ،کرامت و عزت انسانها رعایت شده و تمام تلاش را برای به سعادت رسیدن مردم انجام می داد. در چنین جامعه ای فریاد عدالت طنین انداز می شود که به معنای رعایت حقوق مردم و از بین بردن امتیاز به نزدیکان و خویشان و احقاق حق مظلومان است ؛بیت المال را به گونه ای تقسیم می کرد که رفاه عمومی برای همه مردم فراهم شود؛با نظارت مستقیم بر بازار ،تدبیر ،اولویت سنجی و همچنین اصلاح سیاست های مالی و نظام پولی از جمله ضرب سکه ، مبارزه با مفاسد اقتصادی،جلو گیری از احتکار و قیمت گذاری درست از انباشت سرمایه و اقتصاد آمیخته به حرام (ربا)جلو گیری می کرد و ضمن حمایت از بازرگانان و صنعت گران ،تجارت خارجی و ورود کالاهایی را رواج می داد که به اقتصاد درون زا و تولید صدمه ای وارد نکنند و بکار گیری کارگزاران شایسته ، تأمین نظام اطلاعاتی کار آمد، توسعه تعلیم و تربیت ،تصحیح فرهنگ عمومی و ارائه الگوی عملی و مدیریت مصرف به مردم و همچنین دعوت به مشارکت اجتماعی و روحیه جهاد ،خود باوری را در آنان زنده می کرد؛خود نیز با تشویق مردم به کار آفرینی ،مهارت شغلی و شیوه های تولید و کسب درآمد، سعادت و استقلال فرهنگی به دور از تسلط بیگانگان را برای همه رقم می زد.

تک فرزندی پدیده ای است در علم جامعه شناسی، نوعی از خانواده هسته ایست که از تغییر در سبک زندگی افراد جامعهپذیر به وجودمی آید از این والدین با اتکا بر جنبه مالی باعث شده که این پدیده ظهور به صورت امری منطقی قلم داد شود تلقی اینگونه از والدین این است که فرزند واحدی را تربیت کنند.هدف اصلی تحقیق بررسی تک فرزندی سلامت کودکان،مسایل مربوط به معایب مزایای تک فرزندی و پیامدهای آن می باشد .نتایج یافته های پیشرفته در حال توسعه امروزی داشتن فرزند زیاد چند مطلوب نیست تامین لوازم آسایش زندگی برای تعداد کمتری از فرزندان مقدور است. لذا والدین به داشتن یک تا سه فرزند اکتفا می کنند. این تعداد کم فرزندان،فرزندسالاری را به دنبال خواهد داشت. در بعضی موارد نیز اختلالات رفتاری،بچه ها در محیط خانه به علت حمایت های زیاد تأمین شدن بی اندازه،تجریه نکردن شکست لوس بی مسیولیت بار میآیند. و در آیندهای نه چندان دور در محیط اجتماع هم برای خود هم برای اطرافیان مشکل ساز خواهند بود.در هیچ زمان کم فرزندی یا کم فرزندی در جامعه ایران مانند زمان حال فراگیر نبوده است؛ در اسلام نیز به داشتن چند فرزندی با رعایت شرایطی توصیه شده است. و از تکثیر نسل به عنوان یکی از اهداف مهم ازدواج یاد کرده است احساس تنهایی،لجبازی،شکنندگی،کمتحملی، پرتوقعی،سرخوردگی، اعتماد به نفس کاذب و بسیاری از آسیبهای رفتاری و.دیگر از جمله پیامدهای روحی وروانی تک فرزندی است. که بنا به نظر روانشناسان حمایت های بی دریغ پدر و مادر هم نمی تواند جایگزین مناسبی برای کمرنگ شدن آن باشد چرا که تنهایی باعث میشود تا کودک در برقراری ارتباط با دیگران دچار مشکل شود. و نتواند با سایر همسالان برخورد مناسبی داشته باشد.

با توجه به روایات و آیات قرآن این مسئله روشن می شود که آزمایش الهی از طرف خداوند بر بندگان رحمت و نوعی تفضل از خداوند بر بندگان می باشد.ر این مقاله اهداف و آثار آزمایش های الهی در آیات و روایات پرداخته می شود که این اهداف چیست و این اهداف نشانه رحمت خداوند هستند که به وسیله این اهداف خداوند پیامبران خود را مورد آزمایش قرار داده بود که آنها از این امتحان سربلند عبورکرده و به توفیق رسیده اند. روش گردآوری کتابخانه ای و اسنادی است و روش تحقیق توصیفی است.

تاریخ گواهی می دهد که درست در همان روزگارانی که دانش و کارشناسی و نوآوری غرب روندی نو یافت و با شتاب چشمگیر رو به گسترش نهاد؛ پدیده دیگری در سراسر جهان با همان شتاب خودنمایی کرد که استعمار غرب نام گرفت. سوال مطرح شده در این نوشتار بررسی علل هم سویی و ارتباط تنگاتنگ سازمان سری و مرموز فراماسونری با اندیشه بورژوازی غرب(استعمار غرب) که با گذر زمان همواره در قالبی نو و ساختار نظری خاص، خود را مطرح می کند، چه بوده؟ که در رهگذر این پیوستگی نیز شعارهای زیبا و سودمندی برای همه انسانها سر می دهد و مردم زیر سلطه و ستم کشیده جهان را به همنوایی با شعار خویش می خواند. این نوشته با دیدگاهی توصیفی- تحلیلی و با روش تحقیقی کتابخانه ای و استفاده از کتب و مقالات به شناختی مختصری از سازمان فراماسونری و ارتباط آن با یهودیت و استعمار و نیز چگونگی ورود آن به ایران عهد قاجار می پردازد. نتایج نشان داد پدیده فراماسونری حاصل جهان غرب است. در نتیجه وقوع انقلاب اسلامی باعث تعط یل شدن لژهای(شناخته شده) فراماس ونری در ایران شد اما تفکر فراماسونری در قالب های لیبرالیسم، پلورالی سم، نسبی گرایی و... ترویج شد و هنوز هم به قوت هر چه تمامتر ترویج می شود.

پژوهش حاضر با هدف بررسی غصب از دیدگاه قرآن و روایات نگاشته شده است. قرآن کریم و همچنین روایات به همه جوانب زندگی بشر اهمیت می دهند. در این پژوهش که به روش توصیفی-تحلیلی می باشد، به صورت کتابخانه ای به جمع آوری اطلاعات پرداخته شده است. غصب به زور و ستم گرفتن مال دیگری را گویند. از دیدگاه قرآن کریم غصب در حق و مال، عملی حرام، گناه و نیز جرم تلقی می شود و غاصب باید در دنیا و آخرت پاسخ گو باشد. قرآن کریم همچنین بر حرمت تصرف غاصبانه در اموال مردم تأکید می کند. خداوند در آیاتی دیگر تصرف سرزمین و خانه دیگران را حرام دانسته و غصب اموال دیگران را گناهی در ردیف قتل و آدمکشی معرفی می کند. در آموزه های قرآنی علاوه بر اینکه استقلال در غصب، امری نادرست و جرم و گناه است هم چنین مشارکت در این غصب نیز این گونه است. در روایات زیادی نیز از ناروایی و حرمت غصب به شکل های مختلف بیان گردیده است.

از منظر آموزه های اسلامی حیثیت، جان، حقوق، مسکن، شغل، و مال انسان دارای حرمت است و هر نوع تعرض به موارد مذکور شرعا حرام است. لذا هیچ کس نمی تواند در مال مردم تصرفی داشته باشد و کلاهبرداری که نوعی تجاوز و تعدی به مال دیگران است، مورد منع فقه قرار گرفت. از این رو، کلاهبرداری از جمله گناهان و جرایم بزرگ و مهم می باشد که علیه اموال اتفاق می افتد و شخص با استفاده از وسایل متقلبانه و فریب و خدعه مال متعلق به دیگری را می برد. از منظر فقه اسلامی، کلاهبرداری از زمره جرایمی است که نوعی اکل مال به باطل محسوب می شود. لذا ادله فقهی همچون آیات اکل مال به باطل، آیات حرام خواری و سُحت و قواعدی همچون قاعده لاضرر، حفظ نظام دلالت بر حرمت می کند که فقها برای حکم تکلیفی از آن استفاده کرده اند و قاعده ضمان، اَیادی متعاقبه دلالت بر حرمت تکلیفی کلاهبرداری می کند. از این رو، فقها مجازات تعزیر را برای کلاهبرداری استنباط و استخراج نموده اند. روش پژوهش پیش رو، توصیفی و تحلیلی است و روش گردآوری مطالب اسنادی نوشتاری است که از فیش برداری استفاده شد.

این پژوهش با عنوان «نقش زنان درحماسه عاشورا» به بررسی نقش های گوناگون زنان در واقعه عظیم عاشورا می پردازد. از آنجا که امام حسین (ع) به مسأله همراه کردن زنان با کاروان حسینی اهتمام ویژه داشته اند، معلوم می شود که رسالت و مأموریتی نیز برای زنان پیش بینی کرده بودند؛ همچنان که ما حضور مؤثر و قوی زنان را در تمام مراحل قیام و بعد از آن مشاهده کردیم. در مقاتلی مانند اللّهوف و منتهی الآمال و کتاب هایی که در زمینه عاشورا نگاشته است، مانند واقعه عاشورا نوشته علی نظری منفرد به نقش های زنان در واقعه عاشورا اشاره شده است. ازجمله توجهات محققین گرامی به این موضوع می توان به کتاب زنان عاشورایی نوشته زهره یزدان پناه اشاره کرد. از نوآوری های این اثر دسته بندی متفاوت و جامعیت آن می باشد. این تحقیق به روش کتابخانه ای و توصیفی و تحلیلی نگاشته شده است و در صدد پاسخ گویی به این سؤال است: نقش زنان در حماسه عاشورا چه بوده است؟ زنان بزرگی که با حضور در عرصه های مختلف حماسه آفریدند، از رساندن اخبار و نامه های امام به سران و بزرگان گرفته تا پناه دادن به سفیر امام حسین (ع). گاهی در مقام همسری و گاهی در کسوت مادری در یافتن راه سعادت عزیزانشان را یاری و همراهی نمودند و بعد از واقعه جانگداز عاشورا با صبر بر مصائب مانع شادکامی دشمن شدند و با اعلام انزجار از اعمال پلید آن نابکاران از آنان تبری جسته و رسوایشان کردند و با رساندن پیام عاشورا و حماسه ها و فداکاری های آن مردان حق، در راه شناساندن حق از باطل به مبارزه ادامه داده اند.

توحید افعالی مانند توحید ذاتی و صفاتی از مراتب نظری توحید است؛ یعنی به حوزه باورهای انسان تعلق دارد؛ توحید افعالی به معنای حصر فاعل و موثر حقیقی به خدااست. دین پژوهان در تبیین توحید افعالی دیدگاه های مختلفی ارائه داده اند برخی مانند اشاعره جانب (توحید افعالی) جبر راگرفته و برخی هم مانند عالمان تجربی در نقطه مقابل، جانب نظام علیت را مقدم داشتند. در این بین برخی هم تلاش نموده اند با راهکارهای مختلف- مثل علل اعدادی، علل طولی و تشأن- به امکان جمع آن دو تاکید نماینددر این نوشتار تلاش ش ده است دیدگاه سهروردی را در موضوع توحیدافعالی به شیوه توصیفى تحلیلى و با مراجعه به کتاب هاى ایشان، مورد دقت و بررسى قرار گیرد. نتایج حاصل از تحقیق حاکی از آن است که از منظر شیخ اشراق هر فعل واثری در عالم هستی حدوثا وبقاء فعل حق است و به اراده ازلی حق تعالی منسوب است و هیچ کس نمی تواند به اراده مستقل خود فعلی اثری را تحقق بخشد. خدای متعال هم خالق تمام جهان هستی هم مربی عالم وهم بر رازق و حاکم برآفرینش می باشدو هیچ کس نیست که در این امور شریک او باشد هر فعلی در عالم منسوب به خدا ومشمول اراده حق است وهیچ کس با او در هیچ اراده وفعلی شرکت ندارد بنابراین هر اراده و فعلی که از انسان صادر می شود در حقیقت فعل و اراده خدا و منسوب به اوست. ایشان در مسئله توحید افعالی نه مانند، اشاعره جانب جبر را گرفته و نه مانند عالمان تجربی جانب نظام علیت را مقدم داشتند. بلکه با راهکارعلل طولی به امکان جمع آن دو تاکید کرده است.

تفسیر روایی یا اثری گونه ای از تفسیر قرآن با استفاده از حدیث تفسیری است که همواره مورد عنایت مفسران شیعه بوده ولی نسبت به آن روش واحدی نداشته اند. علامه معرفت در تفسیر اثری جامع به عنوان آخرین اثر خود به تفسیر آیات قرآن به صورت جامع پرداخته است. از آنجا که سوره حجرات از منظر ایشان از سوره های اخلاقی اجتماعی و سیاسی بوده در این مقاله به روش توصیفی – تحلیلی به تبیین روش های تفسیری ایشان در این سوره پرداخته شده است. چهار روش تفسیر قرآن به قرآن، قرآن با سنت، قرآن با کلام صحابه و قرآن با کلام تابعین در این سوره مورد استفاده قرار گرفته شده است. ایشان همچنین از روش های عقلی، کلامی،ادبی،اجتهادی، لغوی و غیره در ذیل این چهار روش استفاده نمودند. میان روش هایی که ایشان به کار برده روش غالب تفسیری ایشان روش قرآن با نقل است که بیشترین استفاده و بهره را از این روش برده اند.

انسان همواره در معرض لغزش ها، انحرافات و گناهان است و نفس سرکش آدمی او را بسیار به بدی امر می کند و از آنجا که تعلیم و تربیت با رشد و کمال انسان و زندگی شایسته او سر و کار دارد و همین تربیت و پرورش است که به انسان می آموزد و وی را به سوی کمال رشد و نمو می دهد. روشن است که یک جامعه سالم و رشد یافته باید دارای یک نظام تعلیم و تربیت پیشرفته باشد، تا از این راه انسان های آزاده، مستقل، خلاق، مبتکر و تلاشگر در اجتماع یابند و بدون توجه به نقش آموزش همراه با پرورش نمی توان به چنین مقصودی رسید. از این جهت بشر باید روش تربیت صحیح و مناسب را برا علم آموزی از بین آراء تربیتی مشخص و به آن عمل کند. در این پژوهش برای رسیدن به گوشه ای از این هدف دو نظریه غربی و اسلامی را بررسی میکنیم که ابتدا نظریه ژان ژاک روسو را مورد بررسی قرار می دهیم و سپس به مقایسه و نقد آن از منظر تعلیم و تربیت اسلامی پرداخته شد. تحقیق حاضر با استناد به منابع تاریخی - نقلی و شیوه ی کتابخانه ای گردآوری، و به روش توصیفی- تحلیلی به تحلیل مسأله می پردازد.

مطالعه و کتابخوانی از لوازم رشد فرهنگ در جوامع انسانی است. مقام معظم رهبری با توجه به اهمیت جامعه اسلامی در سرنوشت یک کشور، بر این امر تاکید فروانی داشته اند. نویسنده در این مقاله در تلاش است به این پرسش پاسخ دهد که «از منظر ایشان رشد و ترویج امر کتابخوانی چه تاثیری بر جامعه انسانی دارد؟» گردآوری مطالب در تحقیق پیش رو، کتابخانه ای و تبیین مطالب نیز به روش توصیفی است. نویسنده ابتدا با بررسی مفهوم مطالعه و کتابخوانی و اهمیت آن در قرآن و روایات به سوال اصلی می پردازد. نتیجه حاصل از پژوهشِ حاصل بیان می دارد معظم له در ابتدا کتابخوانی را برای جامعه اسلامی یک فریضه می دانند و معتقدند رشد و افزایش انگیزه کتابخوانی در میان مردمِ یک جامعه، راه های انحراف جامعه از مسیر درست خود را تنگ و گاهی مسدود می نماید . هدایت جامعه و تمدن سازی از دیگر آثار ترویج و رشد دادن امر کتابخوانی برای یک جامعه است که مقام معظم رهبری بیان می دارند.