حسین آقاجانی مرساء

حسین آقاجانی مرساء

مدرک تحصیلی: دانشیار گروه جامعه شناسی واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۴۲ مورد.
۲۱.

تمایز یا تشابه؟ بررسی تغییر ذائقه ی فرهنگی و هنری در عصر رسانه های نوین ارتباطی (مورد مطالعه: شهروندان اهواز)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: تغییرات اجتماعی - فرهنگی سال هفدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۶۴ 123 - 141

کلیدواژه‌ها: ذائقه ی فرهنگی و هنری شبکه های اجتماعی مجازی تمایز تشابه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۲ تعداد دانلود : ۴۵۱
بشر در طول دوران زیست خود تغییرات بسیاری در ذائقه و ارزش های زیبایی شناختی خویش تجربه نموده است. به همین سبب در تاریخ اندیشه رویکردهای مختلفی برای تبیین این تغییرات عرضه شده که در این پژوهش به دیدگاه های جامعه شناختی اشاره شده است. این تحقیق با هدف سنجش و تحلیل ذائقه ی فرهنگی و هنری شهروندان اهواز و بررسی عوامل متمایزکننده ی آن و همچنین بررسی همگونی آن تحت تأثیر شبکه های اجتماعی مجازی انجام پذیرفته است که پس از مصاحبه با صاحب نظران حوزه ی فرهنگ و هنر مهم ترین شاخص ها و مصادیق ذائقه ی فرهنگی و هنری مشخص شده و سپس با روش پیمایش، جمعیت مورد مطالعه مورد بررسی قرار گرفته و این نتایج بدست آمد: با آزمون فرضیات تحقیق مشخص شد که 7 متغیر جنسیت، نوع شغل، قومیت، سطح آموزشی، سرمایه ی اقتصادی، سرمایه ی فرهنگی و طبقه ی اقتصادی اجتماعی بر روی ذائقه ی فرهنگی و هنری شهروندان اهواز تأثیرگذارند و عوامل متمایزکننده ی ذائقه ی آنان می باشند. اما با تأیید فرضیه ای که استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی را باعث مشابهت در ذائقه ی فرهنگی و هنری شهروندان اهواز برمی شمرد، باید گفت علی رغم تمایزاتی که تحت تأثیر برخی عوامل در ذائقه ی این افراد وجود دارد، به موازات افزایش استفاده و کنشگری در شبکه های اجتماعی مجازی، ذائقه و سلایق آنان رو به مشابهت و همگونی فزاینده میل می نماید.
۲۲.

بررسی جامعه شناختی آموزش های فنی و حرفه ای و کاردانش (مورد مطالعه: فارغ التحصیلان شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی سیاسی ایران سال سوم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۱۲) 2513 - 2562

کلیدواژه‌ها: تحلیل جامعه شناختی کاردانش فنی و حرفه ای اشتغال آموزش

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۳ تعداد دانلود : ۱۷۸
تحقیق حاضر با هدف بررسی جامعه شناختی اثرات آموزش های کاردانش و فنی و حرفه ای بر اشتغال فارغ التحصیلان شهر تهران انجام گرفته است. این پژوهش از لحاظ نتایج پژوهش، کاربردی و از لحاظ هدف، از نوع توصیفی- پیمایشی است. برای گردآوری داده های پژوهش در بخش کیفی از مصاحبه نیمه ساختاریافته و در بخش کمی از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است. نمونه مورد بررسی در این تحقیق در بخش کمی که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انجام شد، 315 نفر از فارغ التحصیلان رشته های کاردانش و فنی و حرفه ای می باشند. و در بخش کیفی 7 نفر از خبرگان حوزه آموزش و علوم اجتماعی می باشند. برای بررسی سؤالات تحقیق از آزمون KMO، بارتلت و آزمون آماریT تک نمونه ای با استفاده از نرم افزار آماری SPSS استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که دوره های آموزش فنی و حرفه ای و کار و دانش نقش چندانی در بهبود و ارتقاء کارایی بیرونی فارغ التحصیلان در ابعاد فردی و اجتماعی- آموزشی ، اقتصادی و حمایت دولت و کارآفرینی نداشته است و سطح کیفی آموزش های فنی حرفه ای و کاردانش پایین تر از سطح کیفی متوسط در جامعه بوده است. همچنین آموزش های فنی حرفه ای نقش چندانی در ارتقا و بهبود شاخص های مورد بررسی بر روی افراد نداشته است. در نهایت به ارائه راه کارها و پیشنهاداتی در این حوزه پرداخته شد.
۲۳.

روایت ها از جنبش جنگل؛ مطالعه ای بین بازماندگانِ مشارکت کنندگان در جنبش جنگل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی ایران سال ۲۱ بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ 4 - 33

کلیدواژه‌ها: تحصیلات حافظه جمعی سیاست حافظه قومیت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۱ تعداد دانلود : ۴۳۴
پژوهش حاضر نحوه برساخت روایتها از جنبش جنگل در بین بازماندگاِنِ افراد درگیر در این جنبش را بررسی م یکند. مبانی نظری، نظریات  «حال گراِیِ» هابسباوم، «کادرهای اجتماعیِ» هالبواکس و نظریات شاومن، لارسون و لیزاردو است. روش این پژوهش، روشِ «پژوهِشِ روایت» است. جمعیت مورد مطالعه ، شامل بازماندگاِنِ کسانی است که به نوعی در جنبش جنگل مشارکت داشتند. تعداد 62 نفر از افراد فوق به عنوان نمونه انتخاب و با آنان مصاحبه شد، متن مصاحبه ها با روش تحلیلِ محتوای مضمونی بررسی شد. یافته ها بیانگر «قومی شدن روایتها از جنبش جنگل» و غیریت سازی در جریان روایتگری از این واقعه در بین قومیت گیلک بود. گیلک ها روایتی واحد و قومیتی و در مقابل، تالش ها روایتی غیرقومیتی و متکثر از جنبش جنگل داشتند. تأثیرگذاری تحصیلات بر شکل گیرِیِ شکاف درو ننسلی در امر یادآورِیِ جنبش جنگل از دیگر یافته ها بود. افرادِ با تحصیلات بالا در بستری «ملی- بین المللی»با رویکردی «جامع و تاریخی»، و افرادِ با تحصیلات پایینتر در بستری «محلی – قومی»با رویکردی «مذهبی» این جنبش را به  خاطر می آوردند. روایتهای دسته نخست بر ماهیت روشنفکرانه و متجددانه جنبش و روایت دسته دوم بر ماهیت مذهبی آن تأکید داشت. همچنین افراد با تحصیلات پایین تر در چارچوب سیاست حافظه رسمی و افراد با تحصیلات بالاتر در قالب حافظه جمعیِ مقاومت، جنبش جنگل را به خاطر می آوردند. 
۲۴.

تحلیل جامعه شناختی اخلاق اجتماعی و عوامل موثر بر آن: مورد مطالعه شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال دهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۳۴ 33-61

کلیدواژه‌ها: اخلاق اجتماعی هویت اجتماعی هویت دینی هویت مدرن و هویت مذهبی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۱ تعداد دانلود : ۴۰۶
پژوهش حاضربه بررسی وضعیت اخلاق اجتماعی درشهر تهران وعوامل اجتماعی موثر برآن پرداخته است. رویکرد اصلی این پژوهش،نظریه تلفیقی وچند بعدی نظم اجتماعی است.روش پژوهش از نوع پیمایش و ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه می باشد.جامعه ی آماری شامل زنان ومردان بالای 18 سال شهر تهران است که 600 نفر از آن ها با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شده اند.داده های حاصل نیز با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داده که متغیرهای اخلاق اجتماعی در این تحقیق شامل مسئولیت پذیری با نمره میانگین (01/3 از 5 )درحد متوسط،نمره انصاف با میانگین (46/2 از5) در حد پایین و نمره تعهد اخلاقی با میانگین(83/2 از 5) در حد متوسط ونمره کلی اخلاق اجتماعی با میانگین (14/2 از 5) در حد پایین می باشد.براین اساس می توان گفت که پایبندی مردم به اخلاق اجتماعی در شهر تهران رضایت بخش نیست. نتایج تحلیل رگرسیونی گام به گام حاکی از این است که متغیرهای هویت ملی،هویت دینی،هویت قومی وسن افراد تاثیر تقویت کننده بر اخلاق اجتماعی پاسخگویان دارد ومتغیرهای تحصیلات و مدت اقامت تاثیر منفی بر اخلاق اجتماعی دارند.به این ترتیب،چگونگی تایید و رد فرضیه های تحقیق مشخص شده است.
۲۵.

ادبیّات فارسی و تعلیم و تربیتِ دینی؛ با محوریّتِ کتاب هایِ فارسیِ دوره متوسّطه اوّل.(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پاسداری فرهنگی انقلاب اسلامی سال دهم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲۱ 265 - 203
تعداد بازدید : ۴۱۱ تعداد دانلود : ۲۷۸
با مطالعه کتاب های قدیم و جدید فارسیِ دوره متوسّطه اوّل، مشاهده می شود که در آنها از مضامین ارزنده ای، چون: عشق به خداوند بلندمرتبه، پیامبر و امامان معصوم عَلَیْهِمُ السَّلام ، غنیمت شمردن فرصت حیات؛ شهادت و... سخن رفته است. هرچند بار تربیتی و معنویِ کتاب های فارسی کنونی درخور توجّه است، امّا جای خالیِ برخی از مطالب، در آنها احساس می شود. از این رو، همراه با نقد و بررسی برخی از درس های کتاب های فارسی این دوره، برخی از اشعار و نوشته ها نیز برای این کتاب ها پیشنهاد شده است. این نقد و بررسی بر اساس شش مؤلفه برگزیده شده اثرگذار در امرِ تعلیم و تر بیتِ دینی دانش آموزان انتخاب شده است که عبارت اند از: یاد مرگ و قیامت (و شهادت)، عبادت عاشقانه، پرهیزکاری و خودسازی، ادب، چشمِ دل و مهدویّت. از میان این مؤلّفه ها، مؤلفه «یاد مرگ و قیامت (و شهادت)» با 24 بار دفعات تکرارِ در اسناد، بالاترین بسامد را داراست که بیانگر اهمّیّت این موضوع در نظر مؤلّفان است. هدف از این پژوهش که به روشِ تحلیلِ محتوایِ کیفی انجام گرفته است، پاسخ به این پرسش است که چگونه باکمک این مؤلّفه ها و مطالب پیشنهادی می توان دانش آموزانی دین باور و پرهیزکار تربیت کرد؛ چرا تا به حال، در این زمینه، چندان موفّق نبوده ایم. پس از مطالعاتِ نظری (و در برخی از موارد، میدانی)، و تجزیه و تحلیل مطالب جمع آوری شده، این نتیجه به دست می آید که یکی از بهترین راه های مقابله با آسیب های اجتماعی و هجمه های اعتقادیِ روزافزون، افزایش معرفت دینی دانش آموزان با استفاده هوشمندانه از مطالب کتاب های فارسیِ این دوره، به ویژه مؤلفه «یاد مرگ و قیامت (و شهادت) است؛ و نیز توجّه به عوامل مهمّ ِدیگری که در این معرفت افزایی سهیم خواهند بود.
۲۶.

تحلیل مقایسه ای اثرات آموزش های کاردانش و فنی حرفه ای بر اشتغال فارغ التحصیلان دانش آموزان شهر تهران-1397(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی سیاسی ایران سال سوم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۱۲) 2150 - 2172

کلیدواژه‌ها: تحلیل مقایسه ای فنی حرفه ای کاردانش اشتغال

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۴ تعداد دانلود : ۱۸۹
آموزش فنی و حرفه ای سهم بسزایی در ایجاد اشتغال و رفاه و تربیت نیروی کار ماهر در جهان امروزی بعهده دارد و باید به عنوان یک گزینه اصلی در جهت افزایش سهم دانش اندوزی فارغ التحصیلان و تربیت نیروی کار متخصص در جهت جذب سریع به بازار کار و کمک برای دستیابی به توسعه پایدار کارامد باشد.تحقیق حاضر با هدف مقایسه تطبیقی اثرات آموزش های کاردانش و فنی حرفه ای بر اشتغال فارغ التحصیلان در دانش آموزان شهر تهران-1397انجام گرفته است. این پژوهش کاربردی و از نظر گرداوری اطلاعات، از نوع توصیفی- پیمایشی است. ابزارهای تحقیق شامل پرسشنامه محقق ساخته است که پایایی پرسشنامه از طریق آلفای کرونباخ (0.79) محاسبه و روایی آن از طریق نظرسنجی از خبرگان حوزه آموزش و علوم اجتماعی تأیید شد. نمونه مورد بررسی در این تحقیق 315 نفر از فارغ التحصیلان رشته های کاردانش و فنی و حرفه ای میباشد که به روش کوکران انتخاب گردید. نتایج تحقیق نشان داد طبق آزمون تی مستقل برای مقایسه دو گروه سطح معناداری همه آیتم ها بیشتر از 0.05 می باشد، پس به لحاظ آماری بین دو گروه مورد مطالعه تفاوت معناداری دیده نمی شود، پس با اطمینان 95 درصد می توان گفت که بین دو گروه مورد مطالعه در بعد اجتماعی آموزشی،فردی، اقتصادی و کارآفرینی و حمایت دولت به لحاظ آماری تفاوت معناداری وجود ندارد.
۲۷.

مطالعه جامعه شناختی رابطه کیفیت زندگی زناشویی با عوامل جمعیت شناختی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: تغییرات اجتماعی - فرهنگی سال هفدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۶۶ 55 - 72

کلیدواژه‌ها: کیفیت زندگی زناشویی زنان متأهل سن سن ازدواج مدت ازدواج

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۴ تعداد دانلود : ۳۲۳
هدف تحقیق حاضر سنجش رابطه کیفیت زندگی زناشویی با عوامل جمعیت شناختی، می باشد. این پژوهش با توجه به ماهیت توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری کلیه ی زنان متاهل 15 تا 65 سال شهر کرج هستند که با توجه به فرمول کوکران حجم نمونه برابر با 465 نفر بدست آمد و نمونه آماری به روش خوشه ای و سپس تصادفی ساده تعیین شدند. در مبانی نظری از نظریه های کیفیت زندگی، پارسونز، صافی، همسان همسری و ... استفاده شده و در پایان مدل نظری تحقیق، طراحی گردیده است. این تحقیق با استفاده از روش پیمایشی انجام گرفته و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته است. پایایی پرسشنامه توسط آلفای کرونباخ برای تمامی ابعاد پرسشنامه بالاتر از 0/7 بدست آمد که قابل قبول می باشد. پس از گردآوری داده ها، بر اساس آمارهای توصیفی و استنباطی و با استفاده از نرم افزار spss، داده ها مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفته اند. نتیجه آزمون  فرضیه ها نشان می دهد که بین کیفیت زندگی و سن، سن ازدواج، فاصله سنی با همسر، مدت ازدواج، درآمد، تحصیلات و سن باروری رابطه معناداری وجود دارد. و طبق آزمون رگرسیون و تحلیل مسیر در بیشترین و قوی ترین تأثیرِ بر کیفیت زندگی زناشویی، می توان به ترتیب به تاثیر مستقیم متغیرهای مدت ازدواج(0/572)، فاصله سنی با همسر(0/381)، سن ازدواج(0/404) اشاره نمود.
۲۸.

بررسی رابطه مهارت های زندگی با توانمندسازی زنان (مورد مطالعه : استادان خانم دانشگاه)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جامعه شناختی سال سیزدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۳ و ۴ (پیاپی ۴۷) 35 - 61

کلیدواژه‌ها: توانمندسازی توسعه پایدار مهارت های زندگی همدلی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۱ تعداد دانلود : ۳۷۰
توانمندسازی زنان و نقش بسیار مهم و تعیین کننده آن در توسعه پایدار از جمله موضوعات مورد توجّهی است که امروزه به لحاظ نظری و کاربردی به آن پرداخته می شود. هدف تحقیق حاضر بررسی رابطه ابعاد مهارت های زندگی با توانمندسازی زنان می باشد. مهارت های زندگی دارای ابعاد مختلف شامل  مهارت مقابله با استرس ها، مهارت حلّ مسأله، مهارت تفکّر خلّاق، مهارت تفکّر نقّادانه، مهارت برقراری رابطه مؤثّر با دیگران، مهارت برقراری روابط بین فردی سازگارانه، مهارت خود آگاهی و مهارت همدلی با دیگران می باشد. چارچوب نظری تحقیق بر اساس نظریه ساختاریابی گیدنز، نظریه نیازهای اساسی مازلو، نظریات توانمندسازی و نظریات مهارت های زندگی شکل گرفته است. روش پژوهش، توصیفی و از نوع پیمایشی و طرح تحقیق از نوع مقطعی بوده است و جامعه آماری شامل استادان خانم دانشگاه های دولتی شهر تهران می باشد و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران168  نفر محاسبه شده است. نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب با حجم است. نتایج تحقیق نشان می دهد که مهارت های زندگی با توانمندسازی زنان به صورت کلّی رابطه داشته است. نتایج حاکی از آن است که بین ابعاد مختلف مهارت های زندگی و توانمندسازی زنان روابط معنی داری  وجود دارد؛ بدین معنی که با افزایش هر کدام از این ابعاد، میزان توانمندی زنان افزایش می یابد.
۲۹.

«دلبری» معلّم در آیینه تعلیم و تربیت «اسلامی- ایرانی»، با محوریّت درس «زمزمه محبّت» از کتاب فارسی سوم راهنمایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پاسداری فرهنگی انقلاب اسلامی سال نهم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲۰ 103 - 151
تعداد بازدید : ۳۰۲ تعداد دانلود : ۲۶۴
هدف از این پژوهش که به روش تحلیل محتوای کیفی انجام پذیرفته است، نشان دادن مؤلّفه هایی است که با توجّه به درس «زمزمه محبّت» از کتاب فارسی سال سوم راهنمایی- و نیز درس های دیگری از کتاب های فارسی قدیم و جدید دوره اوّل متوسّطه- برای «دلبری» معلمان از دانش آموزان مطرح شده است. براساس یافته های پژوهش می توان گفت که برای دلبری، مقدّماتی لازم است که برخی از آنها در زمره عوامل باطنی تأثیرگذار در این کار قرار می گیرد؛ نظیر خودسازی معلم، سوخته دلی و شیفتگی او به این حرفه؛ و برخی دیگر در جمله عوامل ظاهری؛ نظیر دانش بسیار معلم و نیز مهارت بالای او در ارائه آن معلومات به دانش آموزان؛ و بعضی دیگر نیز در شمار هر دو عامل (باطنی و ظاهری)؛ همچون شخصیّت اثرگذار معلّم و اشتیاق فراوان فراگیران برای دانش اندوزی. مؤلّفه هایی همچون احترام فراوان به معلّم و پدر و مادر، توجّه به معنویّت، جدّیّت در امر دانش اندوزی، مقدّس شمردن کار تعلیم وتعلّم و... از جمله عوامل تأثیرگذاری بوده است که در این درس بر روی آن تأکید شده است. در پایان، این نتیجه به دست می آیدکه یکی از مهم ترین شرط های موفّقیّت یک معلّم، چه در امر تدریس (آموزش) و چه سازندگی اخلاقی (پرورش) دانش آموزان، دلبری از آنان است.
۳۰.

شناسایی ابعاد سازنده ی طرد اجتماعی زندانیان زن(مورد مطالعه زندا ن های استان لرستان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی زنان سال بیست و یکم بهار ۱۳۹۸ شماره ۸۳ 123 - 146

کلیدواژه‌ها: زنان زندانی زندان طرد اجتماعی استان لرستان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۳۹ تعداد دانلود : ۵۹۳
این تحقیق با هدف شناسایی ابعاد سازنده ی طرد اجتماعی زندانیان زن و با روش پیمایشی انجام شد. جامعه ی آماری تمام زنان زندانی در بند زنان زندان های استان لرستان به تعداد 100 نفر بودند که از آنها، تعداد 81 نفر براساس فرمول کوکران و به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسش نامه ی محقق ساخته استفاده شد. داده های گردآوری شده، با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی به روش مؤلفه ی اصلی، تجزیه و تحلیل شدند. نتایج حاصل از یافته ها نشان داد که طرد عینی و طرد ذهنی دو بعد سازنده ی طرد اجتماعی زندانیان زن در استان لرستان است. ضعف پایگاه اجتماعی-اقتصادی، بی اعتمادی و رهاشدگی، نپذیرفتن فرد از طرف خانواده و دوستان، بدنامی اجتماعی و تنهایی فرد پس از آزادی، ضعف اعتقادات دینی و اخلاقی فرد و خانواده و لغزش بنیان های خانوادگی از مؤلفه های طرد عینی اند و  ناامیدی از آینده ی پیش رو، زیست جهان شکننده و احساس نبود پذیرش از طرف خانواده و دوستان از مؤلفه های طرد ذهنی اند. نتایج حاکی است که نحوه ی برخورد فردی و اجتماعی با زندانیان، پس از بازگشت به اجتماع، نقش اساسی در پیشگیری از جرم و ورود مجدد آنان به زندان دارد.
۳۱.

فرا ترکیب مطالعات کج رفتاری های اجتماعی زنان: با تأکید بر نقش نیروی انتظامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش انتظامی سال بیست و یکم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۸۴) 110 - 143

کلیدواژه‌ها: فراترکیب کج رفتاری اجتماعی ساختارگشایی زنان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۶ تعداد دانلود : ۴۵۹
زمینه و هدف : مطالعات و مواجهه ی علمی در حوزه کج رفتاری های اجتماعی زنان ایران در سال های اخیر به طور قابل ملاحظه ای افزایش یافته است؛ به گونه ای که تسلط بر تمام ابعاد مسئله تا حدودی امکان ناپذیر است. به عبارت دیگر، مطالعات انجام شده در این حوزه به صورت جسته و گریخته به برخی از کجروی ها و بعضی از علل ارتکاب آن ها پرداخته اند و مدل و الگوی جامعی در این زمینه وجود ندارد. از این رو هدف پژوهش حاضر، شناسایی کج رفتاری های زنان و عوامل مؤثر در بروز آن براساس پژوهش های انجام شده در این زمینه است. روش پژوهش : این پژوهش با استفاده از پارادایم تفسیری، رویکرد استقرایی و روش فراترکیب اجراشده است جامعه آماری تمام پژوهش های داخلی در حوزه کج رفتاری های اجتماعی زنان است که در بازه زمانی 97-1380 انجام شده اند بر اساس ملاک و معیار پژوهش صد و یازده مقاله انتخاب و با کدگذاری مجدد، سنخ شناسی از کج رفتاری های اجتماعی و عوامل مؤثر در بروز آن شناسایی شده است. یافته ها و نتایج: یافته های پژوهش نشان می دهد که کج رفتاری های زنان در چهار بعد لذت جویانه-تسکین دهنده، منفعت طلبانه، رهایی بخش و مخاطره آمیز- خشونت طلبانه صورت گرفته است. همچنین علل مؤثر در کج رفتاری عبارت اند از معضلات نظام اقتصادی، ساختاری- مدیریتی، مشکلات محیط اجتماعی، دگرگونی ارزش های اخلاقی فرهنگی، رسانه های اجتماعی و تجربیات فردی. همچنین پلیس نقش اساسی در کاهش و پیشگیری جرایم و کجروی زنان داشته است. کج رفتاری های اجتماعی و علل مؤثر بر آن از دگرگونی ساختاری در کشور خبر می دهد، ازاین رو، مشارکت و تعامل ارکان مختلف جامعه ازجمله نیروهای انتظامی، نهادهای دولتی، خانواده ها و مراکز آموزشی برای پیشگیری و کنترل جرائم و کج رفتاری های اجتماعی زنان در عرصه های گوناگون اجتماعی ضروری است.
۳۲.

الگوی توزیع قدرت در خانواده و طبقه اجتماعی زنان متأهل شهر تهران(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: رفاه اجتماعی سال ۱۹ پاییز ۱۳۹۸ شماره ۷۴ ۴۶-۹

کلیدواژه‌ها: الگوی تصمیم گیری الگوی توزیع قدرت طبقه اجتماعی فرصتهای زندگی منابع ارزشمند

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۴ تعداد دانلود : ۱۷۵
مقدمه: آنتونی گیدنز در رابطه با اقتدار مذاکره شده در خانواده عقیده دارد «توسعه این نوع دموکراسی، دلالتهای مهمی برای پیشبرد دموکراسی همگانی دارد». دستیابی به جامعه سالم، در گرو سلامت خانواده و تحقق خانواده سالم، مشروط به داشتن رابطه های مطلوب اعضاء آن با یکدیگر است. ازاین رو سالم سازی روابط در خانواده، اثرات مثبتی جهت ایجاد رفاه انسانی و اجتماعی به دنبال خواهد داشت. پژوهش حاضر به بررسی رابطه الگوی توزیع قدرت در خانواده و طبقه اجتماعی زنان جهت داشتن خانواده و جامعه سالم می پردازد. روش: روش تحقیق پیمایش و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته است. جامعه آماری را زنان متأهل مناطق 1 و 19 شهر تهران تشکیل می دهند. داده های تحقیق با استفاده از فرمول کوکران و به روش نمونه گیری خوشه ای سهمیه ای از 383 نفر جمع آوری شد. یافته ها: نتایج تحقیق نشان می دهد که 46 درصد از خانواده های معاصر، توزیع قدرت متقارن و 54 درصد از خانواده ها، توزیع قدرت نامتقارن مردمحور را تجربه می کنند. با بالارفتن طبقه اجتماعی زنان، افزایش مالکیت منابع ارزشمند و دستیابی به فرصتهای زندگی، توزیع قدرت در خانواده متقارن تر می شود؛ چنانچه زنان جامعه از منابع ارزشمندی چون تحصیلات، اشتغال، دارایی و درآمد برخوردار باشند و به فرصتهای زندگی زناشویی همانند ازدواج موفق، بهداشت و... دسترسی داشته باشند، توزیع قدرت در خانواده متقارن تر و دموکراتیک تر خواهد بود. بحث: قدرت در خانواده معاصر، نیازمند توزیع متقارن تر و عادلانه تری است. در بسیاری از خانواده های معاصر، اعمال تصمیمات از راه اجبار و خشونت صورت می پذیرد. بنیان های ارزشی و هنجاری جامعه در رابطه با توزیع قدرت در خانواده معاصر و طبقه اجتماعی زنان جامعه، نیاز به بازنگری و نوسازی دارد. به جاست تا مدیران و مسؤولین جامعه در راستای داشتن خانواده های سالم و جامعه سالم و به منظور توانمندسازی زنان جامعه به عنوان نیمی از پیکره اجتماع، سیاست هایی اتخاذ کنند.
۳۳.

ابعاد کیفیت زندگی سالمندان با مرور پژوهشهای پیشین(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: رفاه اجتماعی سال ۱۹ زمستان ۱۳۹۸ شماره ۷۵ ۱۸۱-۱۲۳

کلیدواژه‌ها: کیفیت زندگی سالمندی فراتحلیل ابعاد ذهنی و عینی اندازه اثر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۳ تعداد دانلود : ۱۲۲
مقدمه: در دهه های اخیر در حوزه علوم روانشناسی و پزشکی و علوم اجتماعی...مطالعات گسترده ای پیرامون کیفیت زندگی سالمندان صورت گرفته است؛ اما ازآن جهت که کیفیت زندگی و شاخصهای آن یک مفهوم پیچیده و چند سویه و مبهم است -زیرا که برای افراد مختلف اهمیت و ارزش هر یک از ابعاد مختلف زندگی متفاوت است- مشاهده تناقضها و تفاوتها و همچنین نقاط مشترک در میان پژوهشها ضرورت انجام فراتحلیل، بازنگری و ترکیب یافته ها، دستیابی به تحلیلی مشترک درزمینه کیفیت زندگی سالمندان و ابعاد مختلف آن را موجب شده است. روش: این مطالعه با روش فراتحلیل در سه سطح نظریه شناختی، روش شناختی و نتیجه شناسی به کشف و آشکار کردن ارتباط منطقی عوامل تأثیرگذار و شاخصهای اصلی از طریق مطالعه تطبیقی بیست مقاله (علمی-پژوهشی) با روش سنجش اندازه اثر عوامل و متغیرهای مستقل در جهت دستیابی به نتایج جدید و جامع تر و رفع چالشها در آینده و بهبود کیفیت زندگی سالمندان بوده است. یافته ها: در پاسخ به پرسش اصلی مطالعه حاضر سه شاخص اجتماعی، فرهنگی و متغیرهای جمعیتی مرتبط با متغیرهای مستقل، آموزش مثبت نگری و امید به زندگی (83 درصد) مشارکت اجتماعی غیرنهادی (77 درصد) سلامت جسمی و روانی (75 درصد) و نگرشهای مذهبی و دینداری (76 درصد) مشخص شد که شدت تأثیر در حد بالایی است. حمایت اجتماعی، همبستگی اجتماعی و رضایت از زندگی و عوامل زمینه ای (دموگرافیگ) به طور خاص سن و تحصیلات در حد متوسط تأثیرگذار بوده است. بحث: به طورکلی توجه به ابعاد عینی کیفیت زندگی در بیشتر پژوهشها مورد غفلت قرار گرفته است و در صورت توجه و تمایز بین شاخصهای عینی و ذهنی کیفیت زندگی سالمندان در نتیجه گیریها به طور مجزا شاخصهای عینی و ذهنی بررسی نشده است.
۳۴.

بررسی عوامل تهدید کننده ی همبستگی اجتماعی در سطح محلات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال هشتم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۲۸ 167 - 190

کلیدواژه‌ها: قوم گرایی توسعه ی نابرابر آگاهی از حقوق شهروندی و هویت اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۲ تعداد دانلود : ۵۲۱
در شهر تهران، باوجود تنوع هویت های اجتماعی که در سطح محلات وجود دارد، همبستگی اجتماعی نسبی ای وجود دارد که در برخی مناطق عوامل تهدید کننده ای این انسجام را تهدید می کند. هدف این تحقیق بررسی عوامل تهدید کننده ی همبستگی اجتماعی در سطح محلات است. در مبانی نظری از نظریه های مرتبط استفاده شده و در پایان مدل نظری تحقیق، طراحی گردیده است. این تحقیق با استفاده از مطالعات میدانی و روش پیمایشی انجام گرفته است. جامعه ی آماری کلیه ی افراد بالای 15 سال در شهر تهران است که 730 نفر به عنوان نمونه ی آماری تعیین شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه ی محقق ساخته است که بعد از برآورد اعتبار و پایایی در بین پاسخ گویان توزیع شد. پس از گردآوری داده ها، بر اساس آمارهای استنباطی و با استفاده از نرم افزار spss، داده ها مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفته اند. نتایج بدست آمده، نشان می دهد که متغیرهای قوم گرایی، توسعه ی نابرابر، آگاهی از حقوق شهروندی، احساس تبعیض، اجحاف و بی عدالتی، ابزارها و رسانه های ارتباطی و اطلاعاتی، بر همبستگی اجتماعی تأثیر معناداری وجود دارند. و طبق رگرسیون سعی شده عوامل تهدید کننده ی همبستگی در قالب تحلیل مسیر، با ترسیم نیکویی برازش مُدل نظری پرداخته شود. در بیشترین و قوی ترین اثرات همبستگی اجتماعی، می توان به اثر مستقیم بر متغیرهای قوم گرایی (406/0) توسعه ی نابرابر(340/0) آگاهی از حقوق شهروندی(487/0) احساس تبعیض، اجحاف، بی عدالتی(380/0)، ابزارها و رسانه های ارتباطی و اطلاعاتی(318/0) اشاره نمود. این متغیر اثر غیرمستقیمی بر متغیر احساس تبعیض، اجحاف و بی عدالتی با وزن (218/0) دارد و بر متغیر توسعه ی نابرابر که جمعا وزنی برابر با 558/0 بر متغیر وابسته دارد اشاره دارد. 
۳۵.

مطالعه و بررسی جامعه شناختی رابطه کیفیت زندگی زناشویی با عوامل جمعیت شناختی (مورد مطالعه: زنان 18 تا 29 ساله شهر کرج)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی ورزش و جوانان دوره ۱۷ پاییز ۱۳۹۷ شماره ۴۱ 9 - 28
تعداد بازدید : ۷۵ تعداد دانلود : ۷۶
هدف تحقیق حاضر، سنجش کیفیت زندگی زناشویی جوانان با عوامل جمعیت شناختی می باشد. این پژوهش با توجه به ماهیت خود، توصیفی- همبستگی می باشد. جامعه آماری آن کلیه زنان 18 تا 29 ساله شهر کرج می باشند که با توجه به فرمول کوکران، حجم نمونه برابر با 465 نفر به روش خوشه ای و سپس تصادفی ساده تعیین شدند. در مبانی نظری از نظریه های کیفیت زندگی، پارسونز، صافی، همسان همسری، دورکیم و... استفاده شده و در پایان مدل نظری تحقیق، با توجه به تئوری های پارسونز، فروم، استتس و براساس رویکرد اول لیو و تعریف عناصر تشکیل دهنده کیفیت زندگی زناشویی و همچنین مدل دوم ایوانز (مدل از پایین به بالا) طراحی گردیده است. این تحقیق با استفاده از روش پیمایشی انجام گرفته است. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته است. پایایی پرسشنامه توسط آلفای کرونباخ برای تمامی ابعاد پرسشنامه بالاتر از 7/0 بدست آمد که قابل قبول می باشد. پس از گردآوری داده ها، بر اساس آمارهای توصیفی و استنباطی و با استفاده از نرم افزار spss، داده ها مورد تجزیه وتحلیل قرارگرفته اند. نتیجه فرضیه با آزمون های مرتبط نشان می دهد که بین کیفیت زندگی و سن، سن ازدواج، فاصله سنی با همسر، مدت ازدواج، سن باروری  و محل زندگی رابطه معناداری وجود دارد. طبق آزمون رگرسیون و تحلیل مسیر در بیشترین و قوی ترین تأثیرِ بر کیفیت زندگی زناشویی، می توان به ترتیب به تاثیر مستقیم متغیرهای مدت ازدواج(572/0)، فاصله سنی با همسر(381/0) و سن ازدواج(404/0) اشاره نمود.
۳۶.

کندوکاوی روش شناختی در پایان نامه ها با محوریت طلاق(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه پژوهی فرهنگی سال نهم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۲۷) 73-100

کلیدواژه‌ها: روش شناسی بنیادین روش شناسی پارادایمی روش شناسی کاربردی پایان نامه با محوریت طلاق

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۰ تعداد دانلود : ۶۸۹
هدف این مقاله، کنکاشی نقادانه در خصوص چارچوب روش شناختی پایان نامه ها با محوریت طلاق است. مساله اصلی در این مقاله، عبارت است از "آیا عدم توجه کافی به روش شناسی پژوهش های صورت گرفته با محوریت طلاق تاثیری در غنا و عدم غنای پژوهش های آینده خواهد داشت؟" بر این اساس، این پژوهش از روش اسنادی و تحلیل محتوا بهره گرفته است. این مقاله تلاش می کند به معرفی ، شفاف سازی و نقد روشمند، که فراتر از یک تکنیک صرف است در مورد پایان نامه ها با محوریت طلاق بپردازد. از اینرو، علاوه بر بیان روش شناسی بنیادین، پارادایمی و کاربردی که در اکثر موارد جزو حلقه مفقوده پایان نامه ها است و به عنوان راهنمای عملی می تواند کمک موثری برای پایان نامه های آتی باشد، به اجرای آنها اقدام نموده و همچنین پایان نامه ها را از نظر ساختاربندی شکلی و موضوعی نظیر برهه زمانی، دسته بندی موضوعی، دیدگاه جنسیت محوری و... نیز مورد بررسی قرار داده است.
۳۷.

واکاوی پدیده طلاق، ریشه ها و پیامد ها در شهر تهران1395(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: بررسی مسائل اجتماعی ایران دوره ۹ پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲ 139 - 164

کلیدواژه‌ها: طلاق شرایط علی شرایط زمینه ای شرایط مداخله گر راهبردها پیامدها روش نظریه مبنایی شهر تهران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳ تعداد دانلود : ۶
پژوهش حاضر با هدف کشف و تحلیل پدیده طلاق و با اتخاذ رویکردی کیفی و با استعانت از روش نظریه مبنایی کوشیده است مدلی پارادایمی از پدیده طلاق، بر اساس برداشت های ذهنی و تفاسیر و تعاریف کنشگران از این مفهوم ارائه دهد. سوژه های این مطالعه با استفاده از شیوه نمونه گیری هدفمند و بر مبنای اصل اشباع نظری شامل 55 نفر از زنان مطلقه و در حال طلاق در شهر تهران در سال 95 می باشند. برای تحلیل داده ها از شیوه معرفی شده توسط استروس و کوربین در نظریه مبنایی استفاده شده است. بر حسب یافته ها  شرایط علی طلاق از منظر سوژه ها عبارتند از: نوع و شیوه ازدواج، دلایل ازدواج، اختلالات روحی روانی همسر، عدم خرسندی و تشفی از روابط زناشویی و جنسی، عدم آمادگی زوجین برای ازدواج، عدم تعهد اخلاقی به زندگی زناشویی، ناهمسویی در خلقیات، ذوقیات و سلائق، عوامل خطرآفرین، دغدغه ذهنی نسبت جدایی، ناهمسان همسری و خشونت در خانواده. شرایط زمینه ای طلاق از منظر سوژه ها عبارتند از: بنیه اقتصادی ضعیف  خانواده، پایداری دوستی های قبل از ازدواج، کیفیت نازل مهارت های زندگی و ارتباطی زوجین، سابقه طلاق در خانواده و دوستان، پایگاه اقتصادی اجتماعی زن. شرایط میانجی یا مداخله گر طلاق از منظر سوژه ها عبارتند از: عومل محافطت کننده، دخالت اطرافیان، وابستگی شوهر به والدین و انفعال در روابط خانگی، نوع ساختار خانواده ، تفاوت در میزان  فردگرایی و مدرنیسم و سبک زندگی، آگاهی زن از وضع نامطلوب موجود، ادب، نزاکت و تربیت اخلاقی پایین همسر، شوهر غیر اجتماعی و غیر معاشرتی و بی تحرک، دخالت فضاهای سایبری در روابط زناشویی. استراتژی های کنش (راهبرد) از نظر سوژها عبارتند از: توانمند سازی خود جهت خروج از فرودستی، استقلال طلبی، ناسزا، تهمت، تهدید، کتک، دعوا، طلاق عاطفی (فاصله گیری، سکوت، قهر)، ترک خانه، مراجعه به مشاوره جهت حل مسائل خانوادگی، مراجعه به دادگاه (مهریه، نفقه) و اقدام به طلاق، اتخاذ رفتار مقابله به مثل، عدم رغبت به برقراری رابطه جنسی. پیامدهای طلاق از منظر سوژه ها عبارتند از: تغییر ساختار خانواده به مثابه پیامد وضع موجود، داغ ننگ، افت تحصیلی و اخلاقی و عاطفی فرزندان، احساس طرد و حاشیه نشینی، احساس خسران از زندگی زناشویی، بروز صور بیگانگی (احساس بیگانگی از خود، زندگی زناشویی و جامعه)، فردگرایی.
۳۸.

خاطرۀ میرزا؛ میرزا کوچک خانِ جنگلی در حافظۀ جمعی گیلانیان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های انسان شناسی ایران دوره ۸ پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۱۶) 31 - 51

کلیدواژه‌ها: حافظه جمعی خاطره میرزا دینداری کادرهای اجتماعی نسل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۹ تعداد دانلود : ۲۱۷
 مقاله حاضر به مقایسه نسلی خاطره میرزاکوچک خان جنگلی در استان گیلان می پردازد. در این بررسی از رویکرد حال گرا و نظریه کادرهای اجتماعی حافظه استفاده شده است. جامعه آماری این تحقیق ساکنین شهرستان های فومن، شفت، صومعه سرا، تالش، آستارا و توابع آن ها بود. روش گردآوری اطلاعات ، روش میدانی و ابزارگردآوری اطلاعات مصاحبه غیرساختمند و عمیق است؛ بدین شکل که از این مناطق با استفاده از روش نمونه گیری نظری و با تبعیت از قاعده اشباع تعداد هفتاد و شش نمونه انتخاب شد و با روش مصاحبه غیرساختمند مورد مطالعه قرار گرفت. یافته ها نشان داد نسل به عنوان یک کادر اجتماعی در جایگاه میرزا در شکل دهی حافظه جمعی گیلانیان تأثیر دارد. خاطره میرزا در نسل اول انضمامی ، پراکنده و ترکیب از هم جدایی از روایت های شفاهی به جا مانده از خویشاوندان و افراد محلی است. نسل دوم به دلیل استفاده از رسانه های رسمی، بهره گیری از گفتارهای شفاهی اقوام و بومیان محلی، میرزا را با واقعیت های تاریخی به یاد می آوردند و دارای خاطره مؤثّر از میرزا بودند. خاطره میرزا در نسل سوم به دلیل نفوذ فیلم ها و سریال های تلویزیونی در تصویرسازی از میرزا در کنار فقدان منابع اطّلاعاتی در این نسل، به شکل مبهم و اساساً تحت تأثیر رسانه های ملی بازنمایی شد.در واقع تصویر مبهم و هاله ای از میرزا برجای گذاشته است. پس از «نسل»، «دینداری» از کادرهای اجتماعی تأثیرگذار بر حافظه جمعی در این پژوهش بود، به نحوی که عده کثیری در یادآوری میرزا به مباحث شرعی یا احکام دینی قیام میرزا اشاره داشتند و مرام و اهداف میرزا را ایجاد حکومت دینی بیان کردند.
۳۹.

تبیین جامعه شناختی توزیع قدرت متقارن و نامتقارن در خانواده و تأثیرات آن بر سبک زندگی زنان (مورد مطالعه: زنان متأهل شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: بررسی مسائل اجتماعی ایران دوره ۸ پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲ 209 - 232

کلیدواژه‌ها: قدرت متقارن قدرت نامتقارن خانواده تصمیم گیری تقسیم کارخانگی سبک زندگی مدرن الگوی مصرف

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴ تعداد دانلود : ۲
تحقیق حاضر به بررسی توزیع قدرت درخانواده معاصر به عنوان یک مسأله اجتماعی می پردازد. چارچوب نظری پژوهش ، تلفیقی از تئوری های  تبیین قدرت در خانواده و نظریات اندیشمندانی چون زیمل، وبلن، گیدنزو بوردیو در رابطه با سبک زندگی می باشد. فرضیه اصلی پژوهش این است که میان توزیع قدرت در خانواده و سبک زندگی زنان رابطه معنادار وجود دارد . تحقیق حاضر، به لحاظ ماهیت ، کاربردی، به لحاظ زمان ، مقطعی و به لحاظ معیار وسعت، پهنا نگر می باشد. روش تحقیق پیمایش و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته است. جامعه آماری را کلیه زنان متأهل مناطق 1و19 شهر تهران در سال 1396تشکیل می دهند. داده های  تحقیق با استفاده از فرمول کوکران وروش نمونه گیری خوشه ای سهمیه ای در دسترس از 383 نفر جمع آوری گردیده است. رابطه بین متغیر مستقل(توزیع قدرت در خانواده) و متغیر وابسته(سبک زندگی خانواده) باآزمون کای اسکوئر() سنجیده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد توزیع قدرت در خانواده معاصر نیازمند عدالت وتقارن بیشتری است؛ 46درصد از خانواده های  معاصر، توزیع قدرت متقارن و 54 درصد از خانواده ها ، توزیع قدرت نامتقارن مرد محور را تجربه می کنند. بین توزیع قدرت در خانواده وسبک زندگی زنان رابطه معنادار وجود دارد. با مدرن ترشدن سبک زندگی زنان جامعه، ازخانواده هایی سالم ترو دموکراتیک تر بهره مند خواهیم شد
۴۰.

بازنمایی گذار مدرنیته در ادبیات معاصر ایران (مورد مطالعه: گزیده آثار هدایت و فروغ)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره ششم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۲۲)

کلیدواژه‌ها: مدرنیته فروغ فرخزاد صادق هدایت ادبیات معاصر ایران جامعه شناسی تفسیری نگرش کنش پژوهانه

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ جامعه شناسی ادبیات
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی انسان شناسی انسان شناسی فرهنگی انسان شناسی هنر ادبیات
تعداد بازدید : ۱۲۷۵ تعداد دانلود : ۱۱۵۵
این مقاله به بازنمایی گذار مدرنیته در ادبیات معاصر ایران می پردازد. در این راستا، دو تن از چهره های شاخص ادبیات معاصر ایران، صادق هدایت و فروغ فرخزاد، انتخاب شدند تا با ردیابی مؤلفه های بازنمایی در گزیده آثار و اندیشه آنان و تطبیق آن با جریان توسعه مدرنیته، وضعیت تفکر در ایران معاصر تبیین شود. پژوهش حاضر به روش مطالعه کتابخانه ای و تحلیل محتوایی و پارادایم متکی بر رویکرد جامعه شناسی تفسیری انجام گرفته است. پرسش اصلی این است که مبنای بازنمایی صادق هدایت و فروغ فرخزاد در گذار مدرنیته ایران، متکی بر چه اسلوب و نگرشی است که بر شناخت، نوع نگاه و خلق آثار آن ها مؤثر افتاده است. در تجزیه و تحلیل آثارمهمآنان، این دستاورد حاصل شد که هردو آن ها از نظر شیوه کار، نگرش کنش پژوهانه را در فرایندی دیالکتیکی پیشه خود کرده اند، اما برخی نگرش های ایستایی شناسانه که حاصل دیالکتیک ذهن و عین در بستر پرورشی ویژه آنان است، سبب تفاوت در نوع نگاه به انسان شده است. حصار سنتی ساختار جامعه مردمحور صادق هدایت نتوانسته است تمایز سنت و مذهب و عینیت زمان را در هم فراخوانی طبیعت گرایانه از یکدیگر منفک کند، اما فروغ فرخزاد مرزهای سنتی جنسیتی را درمی نوردد و به افق هایی فراجنسیتی ره می سپارد.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان