منیجه شهنی ییلاق

با توجه به اینکه تخیل می تواند به پیشرفت تحصیلی و خلاقیت دانش آموزان کمک کند و باعث شکوفایی استعدادها و پرورش ایده ها شود هدف از پژوهش حاضر اعتباریابی پرسشنامه تخیّل لیانگ، سو، چانگ و لین بود. روش پژوهش، همبستگی و جامعه آماری پژوهش حاضر، همه دانش آموزان سال دوم متوسطه شهر اهواز بود. برای انجام پژوهش تعداد 300 دانش آموز (150 پسر و 150 دختر) به روش نمونه گیری تصادفیِ چند مرحله ای، انتخاب شدند. برای سنجش تخیّل از پرسشنامه تخیّل لیانگ، سو، چانگ و لین استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد 10 گویه در قالب دو عامل تخیّل خلاق و تخیّل بارآور، مقیاس تخیّل را تشکیل می دهند. همچنین نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که مؤلفه های تخیّل خلاق و تخیّل بارآور با توان خوبی تخیّل را اندازه گیری می کنند. تحلیل پایایی و روایی مؤلفه های تخیّل نشان داد که سؤالات در سنجش مؤلفه های تخیّل از دقت کافی برخوردارند. ضرایب پایایی به روش آلفای کرونباخ و تنصیف بین 66/0 تا 70/0 گزارش شد که نشان داد هر دو مؤلفه در تعیین سازه تخیّل از دقت لازم برخوردارند. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که پرسشنامه مذکور از روایی و پایایی خوبی برخوردار و برای سنجش تخیّل مناسب است . پرسشنامه تخیّل در جامعه دانش آموزان ایرانی از ویژگی های روان سنجی قابل قبولی برخوردار است و پژوهشگران می توانند از آن به عنوان ابزاری معتبر در اندازه گیری تخیّل استفاده کنند.

پژوهش حاضر به منظور اثربخشی برنامه مداخله ای شایستگی اجتماعی بر نشانگان اختلال بیش فعالی/نقص توجه در دانش آموزان انجام شد. این پژوهش به صورت نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون-پیگیری و گروه گواه است. ابزار مورد استفاده این پژوهش، مقیاس مشکلات رفتاری کودکان کانرز (1998) فرم والد می باشد. از بین دانش آموزان پسر 7 تا 10 سال مراجعه کننده به مرکز اختلالات رفتاری در شهر سنندج، تعداد 36 نفر که دارای اختلال بیش فعالی/نقص توجه بودند، به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب و در دو گروه آزمایش (18 نفر) و گروه گواه (18 نفر) گمارده شدند. قبل از شروع فرآیند آموزش، از هر دو گروه، پیش آزمون به عمل آمد. پس از اتمام فرآیند مداخله، از هر دو گروه، پس آزمون و بعد از گذشت یک ماه از اجرای پس آزمون، از هر دو گروه، آزمون پیگیری به عمل آمد. نتایج تحلیل کواریانس نشان داد که برنامه مداخله ای شایستگی اجتماعی، نشانگان اختلال بیش فعالی/ نقص توجه و خرده مقیاس های بی توجهی و بیش فعالی را به طور معنی داری کاهش داد (0.001>p). برنامه مداخله ای شایستگی اجتماعی تأثیر مناسبی روی نشانگان اختلال بیش فعالی/نقص توجه و خرده مقیاس های آن دارد؛ بنابراین استفاده از این برنامه مداخله ای توسط معلمان، روان پزشکان، روان شناسان و مشاوران توصیه می شود.

این پژوهش با هدف آزمون و مقایسه مدل رابطه علی ویژگی های شخصیتی با کیفیت زندگی و عملکرد تحصیلی با میانجی گری خودکارآمدی تحصیلی و تنظیم هیجان در دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز صورت گرفته است. جامعهآماری اینپژوهش تمامیدانشجویاندختروپسرمشغول بهتحصیل در دانشگاه شهیدچمراناهوازبودند که 350 نفر از آنها با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای، به عنوان نمونه آماری انتخاب شده و به ابزارهای پژوهش(خرده مقیاس وظیفه شناسی سیاهه شخصیتی نئو، پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی- فرم کوتاه، مقیاس خودکارآمدی تحصیلی و خرده مقیاس تنظیم هیجان) پاسخ دادند. این مطالعه از نوع همبستگی با استفاده از روش تحلیل مسیر انجام شد. نتایج نشان داد که رابطه وظیفه شناسی و خودکارآمدی تحصیلی، مثبت و قوی است. رابطه خودکارآمدی تحصیلی و عملکرد تحصیلی، خودکارآمدی تحصیلی و کیفیت زندگی نیز مثبت و معنی دار است. همچنین ضریب مسیر وظیفه شناسی به کیفیت زندگی در دانشجویان دختر و ضریب مسیرهای وظیفه شناسی به تنظیم هیجان و تنظیم هیجان به کیفیت زندگی در دانشجویان پسر بیشتر بوده است. با توجه به رابطه خودکارآمدی تحصیلی با عملکرد تحصیلی و کیفیت زندگی و همچنین و رابطه تنظیم هیجان با کیفیت زندگی، می توان راهکارها یا برنامه های را برای افزایش خودکارآمدی تحصیلی دانشجویان و همچنین درک، ارزیابی و کنترل هیجان ها و واکنش های هیجانی به شیوه ای سودمند مد نظر قرار داد.

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی برنامه توانمندسازی مبتنی بر کارکردهای اجرایی خودتنظیمی بر عملکرد خواندن دانش آموزان نارساخوان دوره ابتدایی انجام شد. روش: این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری همراه با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش شامل کل دانش آموزان پسر نارساخوان پایه چهارم ابتدایی مشغول به تحصیل در سال تحصیلی97-1396، در شهرستان اسلامشهر بود.بدین منظور، تعداد 38 دانش آموز نارساخوان با روش نمونه گیری ترکیبی (سرشماری و تصادفی خوشه ای) به عنوان گروه نمونه انتخاب، و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایشی (20 نفر) و گواه (18 نفر) گمارده شدند. گروه آزمایشی طی 2 ماه (15 جلسه آموزشی 50 دقیقه ای به علاوه 2 ماه اصلاحات محیطی و مداخلات عملی تلفیق شده در برنامه های درسی روزانه) برنامه مداخله را دریافت کرد. یافته ها: داده های پژوهش با استفاده از روش تحلیل کوواریانس چند متغیری و تک متغیری مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته های پژوهش نشان داد بین عملکرد سرعت خواندن، دقت خواندن و درک مطلب دانش آموزان نارساخوان و عادی تفاوت معنی داری وجود دارد. نتیجه گیری: برنامه توانمندسازی مبتنی بر کارکردهای اجرایی خودتنظیمی می تواند در بهبود عملکرد خواندن دانش آموزان نارساخوان از کارایی لازم برخوردار باشد.

پژوهش حاضر باهدف بررسی نقش میانجی هوش هیجانی و انگیزه پیشرفت در رابطه علّی جو مدرسه و امکانات آموزشی با التزام شغلی معلمان انجام گرفت. نمونه پژوهش حاضر شامل 300 نفر (130مرد و 170 زن) بودند که به روش تصادفی و سرشماری از میان تمامی معلمان شهرستان رامشیر انتخاب شدند. شرکت کنندگان در این پژوهش پرسش نامه های جو سازمانی، هوش هیجانی، انگیزه پیشرفت، التزام شغلی و پرسش نامه محقق ساخته امکانات آموزشی را تکمیل نمودند. ارزیابی الگوی پیشنهادی از طریق روش تحلیل مسیر و با استفاده از نرم افزار SPSS ویراست 21 و AMOS ویراست 23 انجام شد. جهت آزمودن اثرهای واسطه ای نیز روش بوت استراپ مورداستفاده قرار گرفت. یافته ها نشان دادند که الگوی پیشنهادی از برازش خوبی با داده ها برخوردار نیست. برازش بهتر از طریق حذف مسیرهای غیرمعنی دار (امکانات آموزشی به هوش هیجانی، جو مدرسه به انگیزه پیشرفت، امکانات آموزشی به انگیزه پیشرفت و جو مدرسه به التزام شغلی) حاصل شد. علاوه بر این اثرات مستقیم امکانات آموزشی به التزام شغلی، هوش هیجانی به التزام شغلی، انگیزه پیشرفت به التزام شغلی، جو مدرسه به هوش هیجانی، هوش هیجانی به انگیزه پیشرفت معنی دار بودند. اثرات غیرمستقیم کلی جو مدرسه بر التزام شغلی با واسطه گری هوش هیجانی و انگیزه پیشرفت نیز معنی دار بودند ولی رابطه امکانات آموزشی با التزام شغلی از طریق هوش هیجانی و انگیزه پیشرفت معنی دار نبود. این نتایج نشان داد که توجه به جو مدرسه با میاجی هوش هیجانی در افزایش التزام شغلی معلمان و در نتیجه بهبود فرایند آموزش ضروری است.

هدف پژوهش حاضر، آزمون و مقایسه  مدل رابطه علی الگوهای ارتباط خانوادگی(گفت و شنود و همرنگی، فراشناخت و گرایش به تفکر انتقادی  با میانجی گری باورهای معرفت شناختی در دانش آموزان پسر  و دختر  پایه های  مختلف تحصیلی دبیرستانی( متوسطه اول و  دوم)  شهر اهواز بود.  جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان  پسر و دختر  دبیرستان های شهر اهواز بود که به روش نمونه گیری  خوشه ای تصادفی چند مرحله ای 808 نفر به عنوان نمونه از میان آن ها انتخاب شدند. در پژوهش حاضر پنج پرسشنامه،  یعنی الگوهای ارتباط خانوادگی کوئرنر و فیتزپاتریک (2002)، آگاهی های فراشناختی شرا و دنیسون (1994)، پرسشنامه  باورهای معرفت شناختی بیلس (2009) و پرسشنامه گرایش به تفکر انتقادی ریکتس (2003)  جهت جمع آوری داده ها مورداستفاده قرار گرفتند. ارزیابی مدل پیشنهادی از طریق  مدل سازی معادلات ساختاری و با استفاده  از  نرم افزارهای SPSS  و AMOS  ویراست 21 انجام گرفت. در این مدل،  رابطه گفت و شنود،  فراشناخت و باورهای معرفت شناختی با  گرایش به تفکر انتقادی مثبت و معنی دار بود.  همچنین،  رابطه همرنگی و گرایش به  تفکر انتقادی منفی و معنی دار بود.  شاخص های برازندگی نشان دادند که در کل نمونه مدل با داده ها برازش قابل قبول دارد.  فرضیه های غیر مستقیم با استفاده از روش بوت استراپ بررسی شدند و نتایج نشان داد  همه فرضیه های غیر مستقیم مورد تأیید می باشند.  همچنین، برای مقایسه مدل پایه های مختلف تحصیلی از روش تحلیل چند گروهی استفاده شد.  نتایج حاصل از مقایسه مدل ها  نشان داد سه مسیر در دانش آموزان دو پایه تحصیلی (سوم متوسطه اول  با سوم متوسطه دوم)  با هم تفاوت معنی دار داشتند.

زمینه: اختلالات یادگیری مهم ترین علت عملکرد ضعیف تحصیلی محسوب می شوند و هر ساله تعداد زیادی از دانش آموزان به علت این اختلالات در فراگیری مطالب درسی دچار مشکل می شوند. اما آیا وجود برنامه های آموزشی کارا می تواند در یادگیری این دانش آموزان مؤثر واقع شود؟ هدف: این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی آموزش مبتنی بر رایانه و آموزش به روش سنتی بر حافظه عددی دانش آموزان دارای اختلال ریاضی پایه سوم شهر اهواز انجام شد . روش: این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون و گروه گواه بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان پسر و دختر دچار اختلال یادگیری ریاضی پایه سوم ابتدایی شهر اهواز بود. از میان آنها، نمونه ای به حجم 60 نفر از طریق روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب و به صورت تصادفی در سه گروه (دو گروه آزمایشی و یک گروه گواه) جایگزین شدند. داده ها با استفاده از خرده آزمون حافظه عددی آزمون هوش وکسلر برای کودکان - نسخه چهارم (2004)، جمع آوری شد. داده ها از طریق تحلیل کواریانس و آزمون تعقیبی بنفرونی مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: نتایج نشان داد که بین اثربخشی آموزش مبتنی بر رایانه و آموزش به روش سنتی (0/05 p< ) و گروه گواه (0/01 p< ) بر حافظه عددی دانش آموزان تفاوت معنی دار وجود داشت. نتیجه گیری: آموزش مبتنی بر رایانه نسبت به آموزش به روش سنتی اثر بخشی بیشتری بر بهبود حافظه عددی دانش آموزان دارد .

تحلیل بُعدیّت (dimensionality analysis) یا مشخص کردن تعداد خصیصه های مکنون زیربنایی تاثیر گذار بر داده های حاصل از اجرای یک مقیاس یا آزمون و بررسی فرضیّه های استقلال موضعی (local independence) و یکنوایی (monotonicity)، از پیش فرض های مهم اعمال یک مدل سؤال-پاسخ بر مجموعه ای از داده ها می باشند. در این پژوهش، پس از توضیح مختصر شاخص های وابستگی موضعی (local dependence) و مدل های آن، به منظور مدل سازی ساختار توانایی های شناختی بر اساس داده های حاصل از اجرای مقیاس سنجش توانایی های شناختی روی یک نمونه 1105 نفری از دانش آموزان پایه نهم تحصیلی شهر اهواز که به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبتی انتخاب شده بودند، پس از بررسی فرضیّه استقلال موضعی از طریق شاخص های وابستگی موضعی، فرضیّه یکنوایی و برآورد پارامترهای دو مدل تک بُعدی و دو بُعدی و مقایسه آن ها باهم، بُعدیّت ساختار توانایی های شناختی مشخص شد. نتایج نشان داد مدل وابستگی های مشاهده شده بین سؤال ها، مدل وابستگی موضعی اساسی می باشد و مقایسه شاخص های برازش مدل های تک بُعدی و دوبُعدی پاسخ مدرّج (graded response) سِیم جیما (Samejima) با داده ها نشان داد که مدل دو بُعدی نسبت به مدل تک بُعدی از برازش بهتری با داده ها برخوردار می باشد . در ادامه از طریق به کار گیری مفهوم بُعدیّت فضای عاملی، نوعی مقایسه بین دو نظریه کلاسیک آزمون (CTT) و نظریه سوال-پاسخ چند بُعدی (MIRT) ایجاد و نوعی همگرایی در نتایج به دست آمد. نتایج نشان داد که شاخص های برازش نظریه کلاسیک به تنهایی قادر به مشخص کردن ساختار توانایی های شناختی نمی باشند و روش های مبتنی بر نظریه سؤال-پاسخ در این زمینه می توانند راهگشا باشند. نتایج تحلیل بُعدیّت نشان داد که ساختار توانایی های شناختی دو بُعدی است؛ بُعد اول شناخت غیر اجتماعی و بُعد دوم شناخت اجتماعی نام گذاری و مشاهده شد این نتایج با نتایج موجود در حوزه علوم عصب شناختی همگرایی دارد.

هدف این پژوهش مقایسه اثر بخشی هر یک از الگوهای یادگیری مشارکتی (پژوهش گروهی و جوریار با یادگیری سنتی) بر میزان خودکارآمدی فراگیران در درس دین و زندگی می باشد. این پژوهش با طرح شبه تجربی با اجرای (پیش آزمون - پس آزمون) و گروه گواه انجام شده است. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه هنرجویان هنرستان های ناحیه2 اردبیل می باشد. شیوه نمونه گیری پژوهش تصادفی چندمرحله ای بوده و در مجموع 76 نفر در 3 کلاس به عنوان افراد نمونه انتخاب شده اند (تعداد پژوهش گروهی، 27 نفر؛ گروه جوریار، 26 نفر و گروه یادگیری سنتی، 23 نفر). مدت اجرای کاربندی های پژوهش 6 هفته (42) روز است. ابزار جمع آوری اطلاعات، مقیاس خودکارآمدی عمومی شرر بوده است. داده های این پژوهش با آزمون MONOVA مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج اجرای آن حاکی از اثر بخشی روش پژوهش گروهی و جوریار، نسبت به روش آموزش سنتی در افزایش میزان خودکارآمدی هنرجویان می باشد. نتایج این پژوهش با بسیاری از پژوهش های انجام یافته پیشین در زمینه اثربخشی یادگیری مشارکتی همسویی دارد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی یک مداخله مبتنی بر چشم انداز آینده بر انگیزش پیشرفت، خودکارآمدی تحصیلی و چشم انداز زمان در دانش آموزان پسر دوره دوم متوسطه شهر اهواز در یک طرح آزمایشی میدانی با پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل فعال اجرا شد. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان پسر پایه دهم در شاخه نظری شهر اهواز بود که نمونه پژوهش، از بین آنها، شامل 40 دانش آموز که در متغیرهای وابسته پژوهش مشکلاتی داشتند و توسط مسئولین مدارس مختلف معرفی شده بودند، انتخاب گردید و سپس نمونه ها به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه گمارده شدند. در این پژوهش، پرسش نامه های انگیزش پیشرفت هرمنس، زیر مقیاس خودکارآمدی از مجموعه مقیاس های الگوهای یادگیری سازگار و چشم انداز زمان زیمباردو استفاده شد. نتایج تحلیل کوواریانس چند متغیری و تحلیل کوواریانس یکراهه نشان داد که مداخله مبتنی بر چشم انداز زمان پیتسما و وندروین باعث افزایش انگیزش پیشرفت، خودکارآمدی تحصیلی و چشم انداز زمان آینده و کاهش چشم انداز زمان حال لذت گرایانه و حال جبرگرایانه می شود. همچنین، نتایج تحلیل داده ها نشان داد اثرات مداخله بر انگیزش پیشرفت، خودکارآمدی تحصیلی و چشم انداز زمان در طول زمان پایدار است.

تعیین رابطه علی ادراک از محیط یادگیری سازنده گرا و فکرسیستمی فردی با گرایش به یادگیری مادام العمر از طریق میانجی گری انگیزش درونی بود. تعداد شرکت کنندگان در پژوهش 450 نفر از دانشجویان کارشناسی دانشگاه شهیدچمران اهواز که در سال تحصیلی 94-95 مشغول به تحصیل بودند و به روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای انتخاب شده بودند. روش پژوهش همبستگی از نوع معادلات ساختاری بود. ابزارهای استفاده شده شامل پرسشنامه های «گرایش به یادگیری مادام العمر»، «ادراک از محیط یادگیری سازنده گرا»، «تفکر سیستمی فردی» و «انگیزش درونی» بود. ارزیابی الگوی پیشنهادی با استفاده از روش تحلیل معادلات ساختاری (SEM) انجام گرفت و برای آزمودن روابط غیرمستقیم از برنامه ماکرو پریچر و هیز استفاده شد. ارزیابی مدل پیشنهادی پژوهش برازش خوب و قابل قبول مدل را نشان داد. اثر مستقیم متغیرهای ادراک از محیط یادگیری سازنده گرا، تفکر سیستمی فردی و انگیزش درونی با گرایش به یادگیری مادام العمر و اثر مستقیم ادراک از محیط یادگیری سازنده گرا و تفکر سیستمی فردی با انگیزش درونی مثبت معنی دار به دست آمد. همچنین اثر غیرمستقیم ادراک از محیط یادگیری سازنده گرا و تفکر سیستمی فردی روی گرایش به یادگیری مادام العمر از طریق انگیزش درونی تأیید شد.

هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی معنا درمانی مذهب محور بر افزایش انگیزش تحصیلی و رضایت از زندگی در دانش آموزان پسر مبتلا به افسردگی پایه اول دبیرستان های ناحیه 4 اهواز در سال 91-90 بود. طرح پژوهش حاضر از نوع نیمه تجربی با پیش آزمون - پس آزمون و گروه گواه بوده است. نمونه مورد بررسی شامل 60 دانش آموز است که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای و دارا بودن یک انحراف معیار کمتر از میانگین در پرسشنامه های افسردگی بک، انگیزش تحصیلی هارتر و رضایت از زندگی هیونبر انتخاب و به تصادف در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. به گروه آزمایش طی 10 جلسه 90 دقیقه ای آموزش معنادرمانی مذهب محور داده شد؛ اما گروه گواه هیچگونه مداخله ای دریافت نکرد. در پایان مداخلات، پس آزمون از هر دو گروه به عمل آمد. ابزار مورد استفاده در پژوهش شامل پرسشنامه های افسردگی بک، انگیزش تحصیلی هارتر و پرسشنامه رضایت از زندگی هیونبر بوده است. داده های حاصل با استفاده از تحلیل کواریانس چندمتغیری (مانکوا) تجزیه و تحلیل شدند. نتایج حاصل آشکار ساخت که بین دو گروه تفاوت معنی داری وجود دارد (001/0p

پژوهش حاضر با هدف بررسی روایی و پایایی آزمون دوراندیشی رویدادی انجام گرفت. این پژوهش در زمره تحقیقات غیر آزمایشی است که به صورت توصیفی- تحلیلی انجام یافته است. جامعه آماری این پژوهش، کلیه کودکان 3، 4 و 5 سال دارای کارکردهای اجرایی پایین در مهد کودک ها شهر اهواز در سال 1397 بود که حجم نمونه ای به تعداد 60 کودک به روش نمونه گیری تصادفی تک مرحله، انتخاب شدند و به آزمون دوراندیشی رویدادی (اتنس و ملتزف، 2005) پاسخ دادند. برای بررسی پایایی ابزار از شاخص پایایی ارزیاب ها و روش کاپا و ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد و برای تعیین روایی ابزار، از روش های آماری تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون دوجمله ای استفاده شد. یافته های تحقیق نشان داد که همبستگی بین نمره گذاری دو ارزیاب در بخش غیر کلامی 00/1 و در بخش کلامی 99/0 و مقدار ضریب همبستگی کاپا بین ارزیاب ها برای هر یک از سناریوها بین 94/0 و00/1 و ضریب آلفای کرونباخ 75/0 بود. در بررسی روایی آزمون، نتایج آزمون دو جمله ای نشان داد که میزان پاسخ صحیح کودکان بر حسب سن به طور معنادار بالاتر از مقدار پاسخ بر حسب شانس بود. همچنین، نتایج تحلیل واریانس نشان داد که بین میانگین نمره کودکان بر حسب سن تفاوت معنی داری وجود نداشت و آزمون شفه نشان داد که کودکان 3 ساله نسبت به کودکان 4 و 5 ساله نمرات پایین تری به دست آوردند اما بین کودکان 4 ساله و 5 ساله تفاوت معناداری مشاهده نگردید.

هدف از این پژوهش، بررسی رابطه بین هدف های پیشرفت و دوستی با رفتار کمک طلبی سازگار، با واسطه گری فایده و تهدید ادراک شده کمک طلبی بود. شرکت کنندگان پژوهش شامل 120 دانش آموز دختر متوسطه اول مدارس استعداد درخشان اهواز که با روش سرشماری، و 120 دانش آموز دختر متوسطه اول مدارس عادی که با روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند بودند. مشارکت کنندگان پنج پرسش نامه هدف های پیشرفت، هدف های دوستی، کمک طلبی، فایده ادراک شده کمک طلبی و تهدید ادراک شده کمک طلبی را در محل کلاس های خود تکمیل نمودند. داده ها با استفاده از نرم افزار AMOS و در قالب تحلیل مسیر تحلیل شدند. نتایج نشان داد که، هدف تبحرگرا و دوستی گرا رابطه مثبت مستقیمی با فایده ادراک شده کمک طلبی دارند؛ همچنین با کمک طلبی سازگار رابطه مثبت غیرمستقیم دارند. هدف های عملکردگرا، عملکردگریز و دوستی گریز رابطه مثبت مستقیمی با تهدید ادراک شده کمک طلبی دارد، همین طور با کمک طلبی سازگار رابطه منفی غیر مستقیم دارند. هدف تبحرگریز نیز با فایده ادراک شده کمک طلبی رابطه منفی دارد. علاوه بر این، استفاده از آزمون بوت استراپ نشان داد که نقش واسطه ای فایده ادراک شده کمک طلبی در رابطه بین هدف تبحرگرا و دوستی گرا با کمک طلبی سازگار معنادار است. همچنین، این آزمون نشان داد که تهدید ادراک شده کمک طلبی نقش واسطه ای معناداری بین هدف های عملکردگرا، عملکردگریز و دوستی گریز با کمک طلبی سازگار دارد. به علاوه، در مقایسه گروه تیزهوش و عادی در مسیرهای هدف عملکردگرا به تهدید ادراک شده کمک طلبی، دوستی گرا به فایده ادراک شده کمک طلبی، و دوستی گریز به تهدید ادراک شده کمک طلبی، تفاوت  بین دو گروه معنادار بود و نشان از آن داشت که سطح توانایی های تحصیلی دانش آموزان در برخی مسیرهای مدل نقش تعدیل کننده دارد.

هدف:هدف این پژوهش ارائه نظریه هوش اخلاقی حضرت علی(ع) در نهج البلاغه و بررسی تطبیقی آن با نظریه فضیلتهای اخلاقی مشترک ادیان(دالسگارد، پیترسون و سلیگمن) و اصول هوش اخلاقی(لنیک و کیل) بود. روش: این پژوهش، کیفی و مبتنی بر روش نظریه داده بنیاد بوده و جامعه تحقیق، فرمایشات امام علی(ع) در نهج البلاغه است. برای جمع آوری داده ها، مفاهیم مرتبط با هوش اخلاقی، فیش برداری و کدبندی و بر حسب ویژگی های مشترک، دسته بندی شد. سپس نظریه هوش اخلاقی حضرت علی(ع) ارائه و با نظریه فضیلتهای اخلاقی مشترک ادیان(دالسگارد، پیترسون و سلیگمن) و اصول هوش اخلاقی(لنیک و کیل) مقایسه شد. یافته ها: در نظریه هوش اخلاقی حضرت علی(ع)، هوش اخلاقی در سه بعد الهی، درون فردی و برون فردی ارائه شد. مؤلفه های هوش اخلاقی در بعد الهی عبارتند از: تقوای الهی، عدم دنیاگرایی، یقین، اخلاص و سپاسگزاری؛ در بعد درون فردی عبارتند از: خردورزی، تواضع و فروتنی، عفت و حیا، صداقت، صبر و شکیبایی و در بعد برون فردی عبارتند از: محبت و احترام، همدلی، عدالت و انصاف، ایثار و از خودگذشتگی، بخشش و وفای به عهد. نتیجه گیری: نظریه هوش اخلاقی حضرت علی(ع) جامع تر از نظریه دالسگارد، پیترسون و سلیگمن و اصول هوش لنیک و کیل است و بسیاری از مؤلفه های آن از قبیل فضیلت و ارزشهای تقوای الهی، عدم دنیاگرایی، یقین و اخلاص که پایه و اساس سایر ارزشها و اصول هوش اخلاقی اند، در نظریه های مزبور مدّ نظر قرار نگرفته اند.

این پژوهش با هدف تعیین تأثیر آموزش راهبردهای تنظیم شناختی هیجان بر سازگاری، بهزیستی مدرسه و تنظیم شناختی هیجان دانش آموزان پسر مدارس استعدادهای درخشان دوره اول متوسطه شهر اهواز انجام شد. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان پسر مدارس استعدادهای درخشان دوره اول متوسطه شهر اهواز مشتمل بر 538 نفر در سال تحصیلی 96-1395 بودند. در این پژوهش از روش نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شد. در نهایت بر اساس لیست دانش آموزان دوره اول متوسطه 30 دانش آموز که ملاک های ورود به مطالعه را داشتند انتخاب و به صورت تصادفی در گروه آزمایشی و گروه گواه تقسیم شدند. پژوهش حاضر یک تحقیق آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون و پیگیری (2 ماهه) با گروه گواه بود. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه سازگاری تحصیلی، پرسشنامه بهزیستی مدرسه و پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان بود. اعضای گروه آزمایشی به مدت 10 جلسه تحت آموزش راهبردهای تنظیم شناختی هیجان قرار گرفت. نتایج نشان داد که آموزش راهبردهای تنظیم شناختی هیجان بر سازگاری، بهزیستی مدرسه، راهبردهای مثبت و منفی تنظیم شناختی هیجان دانش آموزان استعدادهای درخشان دوره های اول متوسطه شهر اهواز مؤثر بوده است. همچنین در مرحله پس آزمون و پیگیری، بین گروه آزمایشی و گروه گواه، در میزان سازگاری، بهزیستی مدرسه، راهبردهای تنظیم شناختی هیجان تفاوت معنی داری وجود دارد. بر این اساس آموزش مهارت های تنظیم شناختی هیجان می تواند به عنوان یک روش مداخله ای مفید جهت افزایش سازگاری، بهزیستی مدرسه و تنظیم شناختی هیجانی و در نتیجه کارآمدی بهتر دانش آموزان بکار رود.

پژوهش حاضر، یک مطالعه آزمایشی است که با هدف بررسی تأثیر برنامه تاب آوری فرندز نوجوانان بر اضطراب 45 نفر از دانش آموزان دختر 14-13 سال پایه هفتم در شهر اهواز صورت گرفته است. جامعه آماری شامل تمام دختران پایه هفتم شهر اهواز در سال تحصیلی 96-1395 بود که با روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب و به طور تصادفی به سه گروه آزمایشی، گواه و گواه فعال تقسیم شدند. در این پژوهش، از مقیاس تجدید نظر شده اضطراب آشکار کودکان، به عنوان ابزار جمع آوری اطلاعات، استفاده شده که پیش از مداخله آزمایشی شرکت کنندگان به آن پاسخ دادند (پیش آزمون). سپس، مداخله آموزشی با استفاده از برنامه فرندز نوجوانان به مدت 12 جلسه 60 دقیقه ای به صورت دو جلسه در هفته برای گروه آزمایش ارائه شد، گروه گواه فعال در مورد بهداشت فردی آموزش دریافت کرد و گروه کنترل هیچ گونه آموزشی دریافت نکرد. پس از پایان آموزش، دانش آموزان مجدداً به پرسشنامه (پس آزمون) پاسخ دادند. 3 ماه بعد نیز آزمون پیگیری اجرا شد. نتایج تحلیل کوواریانس چند متغیره نشان داد، برنامه فرندز برای نوجوانان منجر به کاهش اضطراب دانش آموزان شده است.<br /> کلید واژگان: فرندز، تاب آوری، اضطراب، نوجوانان

مقدمه: مطالعه به عنوان کنشی اجتماعی تنها توسط عوامل روانشناختی و آموزشی تبیین نمی شود، بلکه عوامل اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی نیز بر روی آن تأثیر گذار هستند. هدف اصلی این پژوهش تبیین مدل تأثیر عوامل جامعه شناختی سرمایه های فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، جنسیت و تحصیلات با میانجی گری سبک زندگی فرهنگی بر میزان مطالعه شهروندان شهر اهواز است. روش شناسی: روش انجام پژوهش، همبستگی و از نوع تحلیل مدل معادلات ساختاری (SEM) است که یک روش همبستگی چند متغیری می باشد. پژوهش های متعدد در سطح جهان نشان داده اند که مؤلفه های جمعیت شناختی و جامعه شناختی بر میزان و نوع مصرف کالاهای فرهنگی از جمله مطالعه تأثیرگذار هستند. با استفاده از نظریات جامعه شناختی و به ویژه نظریات بوردیو، مجموعه ای از عوامل جامعه شناختی مؤثر بر میزان مطالعه در قالب مدلی نظری ارائه شده است. در طراحی مدل پیشنهادی پژوهش، متغیرهای سرمایه ی فرهنگی،سرمایه ی اجتماعی، سرمایه ی اقتصادی، جنسیت و تحصیلات، متغیرهای مستقل؛ متغیر سبک زندگی فرهنگی به عنوان متغیر میانجی و میزان مطالعه به عنوان متغیر وابسته هستند. دوازده فرضیه مربوط به اثرات مستقیم و غیر مستقیم متغیرهای جامعه شناختی بر روی میزان مطالعه در نظر گرفته شد. یافته ها: مقادیر شاخص های برازندگی مربوط به الگوی پیشنهادی پژوهش حاکی از آن است که اکثر شاخص های برازندگی در مدل پیشنهادی پژوهش در حد مطلوبی قرار دارند که برازش این مدل تا حدود زیادی قابل قبول است. در خصوص فرضیه های مربوط به اثر مستقیم، یافته ها نشان داد که سرمایه ی فرهنگی، سرمایه اجتماعی، سبک زندگی فرهنگی، جنسیت و تحصیلات اثر مستقیم مثبت بر میزان مطالعه ی شهروندان شهر اهواز دارند؛ و تنها سرمایه اقتصادی اثر مستقیم مثبت بر میزان مطالعه شهروندان اهواز ندارد. در خصوص فرضیه های مربوط به اثر غیرمسقیم، یافته ها نشان داد که سرمایه ی فرهنگی، سرمایه اقتصادی، سرمایه اجتماعی و تحصیلات از طریق سبک زندگی فرهنگی اثر غیرمستقیم مثبت بر میزان مطالعه ی شهروندان شهر اهواز دارد؛ و تنها جنسیت از طریق سبک زندگی فرهنگی اثر غیرمستقیم مثبت بر میزان مطالعه ی شهروندان شهر اهواز ندارد. بحث و نتیجه گیری: همسو با نتایج این پژوهش در مطالعات تجربی حوزه مطالعه، تأیید شده است که خواندن به تحصیلات و جنسیت وابسته است. همچنین عوامل جامعه شناختی، متغیر مستقل مهمی بر میزان مطالعه هستند. زیرا افراد در موقعیت های اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی متفاوت دارای میزان متفاوتی از اوقات فراغت هستند. در هر صورت، می توان استدلال کرد که افرادی که متعلق به رده های اجتماعی بالاتر هستند و سرمایه فرهنگی بالاتری دارند، بیشتر می خوانند. بنابراین عوامل جامعه شناختی مثل سرمایه فرهنگی، سرمایه اجتماعی و سبک زندگی فرهنگی بر میزان و نوع مطالعه تأثیر قوی دارند. مطالعه بیش از آنکه عملی فردی باشد، فرایندی اجتماعی است. این کنش اجتماعی متأثر از عوامل مختلف زمینه ای و اجتماعی است که برای ترویج مطالعه بایستی این عوامل را در نظر گرفت. توضیح مطالعه از نگاه جامعه شناختی نه تنها عوامل اجتماعی که مطالعه را تحت تأثیر قرار می دهند روشن می سازد، بلکه مطالعه را به عنوان شکل خاصی از تعامل اجتماعی و سرمایه فرهنگی به صورت جامع تری تحلیل می کند.

 پرخاشگری اختلال شایعی است که برای کودکان، خانواده ها و مدارس مشکلات عمده ای ایجاد کرده است. لذا، هدف پژوهش حاضر تعیین تأثیر آموزش مهارت های مطلوب اجتماعی مبتنی بر برنامه گروه بندی مهارت بر پرخاشگری و خودکارآمدی در تعامل با همسالان دانش آموزان پسر دوره ابتدایی دارای رفتارهای پرخاشگرانه شهر اهواز بود. این پژوهش از نوع آزمایشی میدانی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. نمونه پژوهش شامل  41 دانش آموز پسر پایه های پنجم و ششم دوره ابتدایی در سال 95-1394 بود که مطابق با نظر معلمین و روان شناس از ملاک های تشخیصی رفتار پرخاشگرانه برخوردار بودند و به طور تصادفی به دو گروه آزمایشی و گواه گمارده شدند. ابزارها شامل نظام سنجش مبتنی بر تجربه آخنباخ (فرم گزارش معلم) و مقیاس خودکارآمدی کودکان در تعامل با همسالان بود. هر دو گروه و معلمان آن ها پیش آزمون ها را تکمیل کردند. سپس، به گروه آزمایشی مهارت های مطلوب اجتماعی آموزش داده شد. سرانجام، از هر دو گروه پس آزمون و بعد از 6 هفته، پیگیری، به عمل آمد. نتایج تحلیل کواریانس چند متغیری نشان داد که آموزش مهارت های مطلوب اجتماعی باعث کاهش پرخاشگری و افزایش خودکارآمدی در تعامل با همسالان می شود و این اثرات همچنان پس از 6 هفته برقرار بود. براساس نتایج به دست آمده، آموزش مهارت های مطلوب اجتماعی در کاهش پرخاشگری وافزایش خودکارآمدی در تعامل با همسالان مؤثر بود. بنابراین، کاربرد آموزش مهارت های مطلوب اجتماعی جهت کاهش پرخاشگری و بهبود خودکارآمدی در تعامل با همسالان کودکان پرخاشگر پیشنهاد می شود.

هدف از انجام پژوهش حاضر آزمون مدلعِلّی رابطه الگوهای ارتباط خانوادگی (گفت و شنود و همرنگی)، فراشناخت و ویژگی های شخصیتی باز بودن به تجربه و وجدانی بودن با گرایش به تفکرانتقادی با میانجی گری باورهای معرفت شناختی در دانش آموزان پسر پایه های مختلف تحصیلی دبیرستانی شهر اهواز بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان پسر دبیرستانی شهر اهواز بود که به روش تصادفی چند مرحله ای 402 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. در این پژوهش از پنج پرسشنامه، الگوهای ارتباط خانوادگی کوئرنر و فیتزپاتریک، آگاهی های فراشناختی شرا و دنیسون، پرسشنامه پنج عاملی نئو، پرسشنامه باورهای معرفت شناختی بیلس و پرسشنامه گرایش به تفکر انتقادی ریکتس، جهت جمع آوری داده ها استفاده شد. ارزیابی مدل پیشنهادی با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری انجام گرفت. نتایج نشان داد که تمامی ضرایب مسیرهای بین متغیرها و گرایش به تفکرانتقادی معنی دار بودند. در این مدل، روابطه گفت و شنود، فراشناخت، ویژگی های شخصیتی وجدانی بودن و باز بودن به تجربه و باورهای معرفت شناختی با گرایش به تفکرانتقادی مثبت و معنی دار بود و رابطه همرنگی با گرایش به تفکرانتقادی نیز منفی و معنی دار بود. شاخص های برازندگی نشان دادند که مدل با داده ها برازش قابل قبولی دارد. نتایج ضرایب مسیرهای غیرمستقیم، با استفاده از روش بوت استراپ در برنامه ماکرو، نتایج نشان داد همه فرضیه های غیرمستقیم معنی دار می باشند.