کیفیت

هدف پژوهش تعیین شاخص های مربوط به مرحله فرایند آموزش دانشگاه هاو برنامه ریزی جهت آن به منظور کاهش نابرابری های کیفی آنان و ارائه الگوی مفهومی جامع با استفاده از رویکرد کیفی از نوع تحلیل محتوای استقرایی می باشد. در این پژوهش، دانشگاه ها با نگاه سیستمی یعنی ورودی، فرایند و خروجی مورد بررسی قرار گرفت که مرحله فرایند آن به عنوان موضوع اصلی یکسان سازی کیفیت دانشگاه ها  مورد توجه واقع گردید . جامعه آماری این پژوهش، اعضای هیات علمی دانشگاه ها و صاحب نظران مراکز تحقیقاتی آموزش عالی بودند؛ که در ارتباط با کیفیت دانشگاه ها و نابرابری آن دارای سوابق اجرایی و علمی بوده اند. تعداد نمونه ها از طریق نمونه گیری هدفمندو با توجه به اشباع نظری به 21 نفررسید. برای جمع آوری اطلاعات از مصاحبه های نیمه ساختار یافته استفاده شد. روش تحلیل داده ها روش محتوای استقرایی بود. که به منظور تجزیه و تحلیل آن از سه مرحله کدگذاری استفاده گردید.  نتایج تحلیل داده ها، در فرایند کدگذاری به شناسایی 26 کد باز منجر شد که در نهایت در قالب 22 مقوله محوری و 5 کدانتخابی دسته بندی شد .   یافته های پژوهش نشان داد که در مرحله فرایند آموزش دانشگاه ها، پنج  شاخص  فرایند یاددهی _ یادگیری، منابع انسانی، منابع مالی، ساختار سازمانی و مدیریتی و امکانات وتجهیزات با 22 زمینه جزئی نیازمند برنامه ریزی و توجه به منظور یکسان نمودن کیفیت دانشگاه ها می باشد. 

در فرایند توسعه شتابان شهرها مفهوم کیفیت زندگی شهری حلقه ای مفقوده در همه وجوه زندگی شهری است. یکی از پرچالش ترین مباحث مطرح در چند دهه اخیر، موضوع بازآفرینی شهری و حل چالش بافت های فرسوده و نابسامان شهری است. دغدغه و مسئله اصلی سیاست و رویکرد بازآفرینی پایدار ارتقاء کیفیت زندگی و رفاه شهروندان است. هدف از این پژوهش بررسی ارتباط بین سیاست بازآفرینی پایدار و ارتقاء کیفیت زندگی شهری و چگونگی تأثیرات آن و ارائه الگویی جهت اقدام در بافت های نابسامان شهری می باشد. روش شناسی پژوهش روش تحلیلی- تبیینی با استفاده از مدل تحلیل مسیر و معادلات ساختاری با نرم افزار SPLS استفاده شده است. بافت فرسوده و نابسامان شهر کرمانشاه با 1228 هکتار در حدود 33/12 درصد از کل بافت های شهر کرمانشاه را در بر گرفته است. یافته های حاصل از تحلیل مسیر نشان می دهد، از میان ابعاد بازآفرینی پایدار، بعد اجتماعی، کالبدی و اقتصادی بیشترین تأثیرگذاری را داشته و همچنین در مؤلفه کیفیت زندگی شهری، بعد کالبدی- زیرساختی بیشترین اثر مستقیم و بعد اقتصادی بیشترین اثر کلی را به صورت اثر مستقیم و غیرمستقیم بر کیفیت زندگی شهری داشته است. در این پژوهش به بررسی تأثیر کلی تمام ابعاد بازآفرینی پایدار بر کیفیت زندگی شهری در شهر کرمانشاه با ضریب تأثیر 594/0 و مقدار R2 آن برابر 2/35 درصد از تغییرات متغیر وابسته (کیفیت زندگی شهری) به واسطه بازآفرینی پایدار شهری تبیین شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد، بازآفرینی پایدار شهری بر کیفیت زندگی شهری تأثیر معنادار و مثبتی دارد. بازآفرینی پایدار کیفیت گرای شهری با رویکردی اجتماع محور، جامع و یکپارچه با تأکید بر مقوله کیفیت زندگی به عنوان یک دستور کار شهری جدید می تواند برنامه مناسبی برای پاسخگویی به نیازهای کنونی شهر و شهروندان باشند.

تاثیر محیط بر رشد کودکان ؛ محیطی که کودک در حال رشد و پرورش در آن است نقش مهمی بر سلامت جسمانی، روانی و شکوفایی خلاقیت کودک ایفا می کند.مهدکودک به عنوان یکی از مهم ترین بخش های زندگی هر کودک شناخته می شود و لازم است از محیط مطلوب برخوردار باشد تا به کودک علاوه بر فضای رشد، احساس امنیت و آرامش بدهد. در همین راستا، تحقیق حاضر با هدف بررسی کیفیت کالبدی فضاهای آموزشی با تأکید بر مهدکودک ها انجام شده و اولویت ها و ترجیحات کودکان در این زمینه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. روش تحقیق در این پژوهش به شکل توصیفی-پیمایشی است و جامعه آماری آن شامل 119 نفر از کودکان 3 تا 6 ساله (دختران و پسران) در گرگان می باشد. از فرمول کوکران برای برآورد تعداد نمونه استفاده شده و داده ها با استفاده از SPSS برای تجزیه و تحلیل نهایی آماده سازی شده اند. نتایج حاصل از آزمون یومن ویتنی نشان می دهد که تنها در میزان رتبه بندی عناصر طبیعی، گروه سنی 3-4 سال با گروه سنی 5-6 سال تفاوت معناداری دارند و گروه سنی 5-6 سال میانگین بالاتری نسبت به گروه سنی 3-4 سال دارند. همچنین، کودکان در سطوح مختلف در غنای فعالیت در محیط های داخلی و خارجی تفاوت معناداری نشان می دهند. با توجه به نتایج به دست آمده، اهمیت ایجاد و ارتقاء فضاهای آموزشی، به ویژه در محیط مهدکودک، برای پیشرفت و توسعه سالم کودکان و تأثیرگذاری بر آینده ی آنها به وضوح مشخص می شود.

هدف: این پژوهش با هدف بررسی ادراک دانشجو یان پردیس شهید رجایی دانشگاه فرهنگیان استان فارس از کیفیت محیط و جو یاددهی -یادگیری انجام گردید. روش پژوهش: در این پژوهش از روش توصیفی-پیمایشی استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش همه دانشجویان پردیس شهید رجایی دانشگاه فرهنگیان فارس (گروه آموزش ابتدایی)  به تعداد 477 نفر بود که یک نمونه 245 نفری به روش نمونه گیری طبقه ای از بین آن ها انتخاب گردید. ابزار مورد استفاده برای گردآوری داده هاپرسشنامه راف و همکاران بود که روایی محتوایی پرسشنامه توسط متخصصان تأیید شد. ضریب آلفای کرونباخ، 90/0 بدست آمد که بیانگر پایایی پرسشنامه است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از شاخص های آمار توصیفی( میانگین، انحراف استاندارد) ، آزمونt تک نمونه ای و آزمون خی دو استفاده گردید. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که، میانگین ادراک دانشجویان در خصوص جوّ آموزشی و شرایط اجتماعی آموزش، کمتر از حد متوسط و در مورد ادراک از کیفیت یادگیری، ارزشیابی از مدرسان و توانایی علمی خود بیشتر از حد متوسط بود. نتیجه گیری: دانشگاه فرهنگیان بایستی برای ایجاد تصویر مطلوب تری از خود تلاش نماید. 

هدف این پژوهش، تبیین نشانگرهای بهبود کیفیت ارزشیابی فراگیران در آموزش عالی فنی و حرفه ای با رویکرد اشتغال زایی بود. این پژوهش با هدف کاربردی و با روش ترکیبی اکتشافی از نوع متوالی به انجام رسیده است. مشارکت کنندگان پژوهش در بخش کیفی شامل اعضای هیأت علمی دانشگاه های فنی و حرفه ای ، صاحبنظران حوزه برنامه درسی و کارفرمایان بوده است که با نمونه گیری هدفمند و روش گلوله برفی تعداد 18 نفر از آنها انتخاب شدند. جامعه آماری پژوهش در بخش کمی شامل مدرسان دانشگاه فنی و حرفه ای شریعتی تهران در سال ۱۳۹۹ به تعداد ۵۷۱ نفر بود که به روش نمونه گیری طبقه ای متناسب با حجم تعداد 230 نفر از آنها انتخاب گردید. داده های پژوهش از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته و پرسش نامه محقق ساخته جمع آوری شد. برای تعیین روایی سوالات مصاحبه و پرسش نامه از روایی محتوا و برای برآورد پایایی پرسش نامه، از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. طبق یافته های تحقیق در بخش کیفی برای آنکه ارزیابان بتوانند به مطلوب ترین نحو توانمندی های فراگیران را ارزشیابی کنند ، لازم است به آزمون های عملکردی، ارائه بازخوردهای دوره ای، تأکید بر کار عملی و پروژه های گروهی، نظرسنجی از عوامل ذی صلاح و ذی ربط محیط کارورزی جهت ارزشیابی، ارزشیابی بر اساس تمام اهداف آموزشی، ارزشیابی مستمر و ارزشیابی به وسیله-ی هم گروهی ها مبادرت نمایند. همچنین، یافته ها در بخش کمی آشکار ساخت؛ روش های تبیین شده در بهبود کیفیت ارزشیابی عملکرد فراگیران مؤثر است

Background and Objective: The aim of this study was providing a model for upgrading the quality of research-oriented school in the perspective of educational mamagement in secondary schools of Hamedan province.research methodology: The purpose of research was applied, implementation method was mixed, method of the qualitative part was sequential exploratory, the participants were 19 education specialists, that were selected with a targeted non-random method. Data collection was done by triangulation method: Theoretical literature, semi-structured interview, and questionnaire. Validity was calculated with Lincoln and Goba's four criteria. Reliability was calculated with Kendall's tie coefficient (p<0.01) and Analysed with maxqda. The quantitative method was descriptive-survey and sample was 305 employees (principals, assistants, and teachers) of schools in Hamedan province 2022, who were selected by a random-stratified method. The data collection tool was ROSQ (research oriented school questionnaire). Construct validity and reliability were significant (with the methods of internal similarity and Split off). Data were analyzed with AMOS & SYSTATE.Findings: The Results showed that the research oriented school has 3 dimensions (human resources- general atmosphere of school- rules and instructions) and 26 effective factors (providing student needs, teacher creativity, satisfying student curiosity, student creativity, student accuracy, professional teaching method, student thinking, researcher teacher, teacher's accuracy, practical content by the teacher, parents' thinking, parents' accuracy, quality based school, process oriented, research-based evaluation, critical thinking in school, team work in school, problem-oriented, thinking oriented, targeted incentive system, science production, empiricism, scientific decision-making, researcher assistant, research indicators, research-oriented discourse).Conclusion: in order to qualitatively and quantitatively improve the position of research in the school, 5 components of teachers, students, parents, rules and regulations, and the general atmosphere of school should be considered by the education systems. 

کیفیت شرط بقای مراکز آموزشی مدرن و دریچه ای به سوی جهانی شدن آموزش عالی است. در یکی دو دهه گذشته آموزش مهندسی در سطح جهان، تحولات زیادی را پشت سر گذارده و ملاک های مشخصی برای یک آموزش مهندسی معیار پیشنهاد شده است. امروزه، مراکز آموزش مهندسی پیشرو، برنامه های آموزشی خود را به گونه ای عرضه می نمایند که دانش آموختگانی توانا برای ورود به بازار کار مهندسی، در سطح ملی و بین المللی، به دست دهند. در چنین شرایطی است که ارتقای کیفیت برنامه های آموزشی، در اولویت قرار گرفته است. یکی از دردسترس ترین روش ها برای آگاهی از نقاط قوت و ضعف برنامه های آموزشی و ارتقای کیفیت آن، گذر موفقیت آمیز از فرایند ارزشیابی است. در برداشت تازه ای از «ارزشیابی»، به جای سنجش آن چه دانشگاه عرضه می کند، تمرکز به «دستاوردها»، یعنی آنچه دانش آموختگان کسب کرده اند، معطوف شده است. برای قضاوت در مورد میزان دستیابی دانشجویان به دستاوردهای موردنظر، روش های «ارزیابی درونی» یا خودارزیابی، توسط مؤسسه آموزشی و «ارزیابی برونی»، توسط نهادهای مستقل ارزشیابی، توسعه یافته است. در این مقاله، ضمن مرور وضعیت ارزشیابی آموزش مهندسی در جهان و تشریح سازوکار ارزیابی درونی و برونی، اقدامات صورت گرفته، در بیش از یک دهه گذشته، برای ارزشیابی آموزش مهندسی ایران، مطابق الگوی رایج در جهان، بررسی شده است

امروزه نظام آموزش عالی به طور اعم و آموزش مهندسی به طور اخص، نقش به سزایی در توسعه پایدار کشورها ایفا می نمایند. از طرف دیگر، تولید و توسعه فناوری های مختلف، شرایط جدیدی را برای نظام های آموزش مهندسی به وجود آورده است و اهمیت آن را دو چندان کرده است. به عبارت دیگر آموزش مهندسی باید مهندسانی تربیت کند که بتوانند با توجه به توسعه پایدار، راه حل های اثربخشی برای برآوردن نیازهای جامعه و انطباق با روندها و ابزارهای جدید فناورانه طرح کنند. از این رو در کنار رشد کمی، ارتقای کیفیت آموزش مهندسی مورد توجه قرار گرفته است. در این راستا، هر چند نظام آموزش مهندسی ایران در سال های اخیر از رشد فزاینده ای برخوردار شده است ولی کیفیت آن، با چالش های تأکید بیش از اندازه برنامه های درسی بر دانش نظری، عدم تطابق مهارت ها دانش آموختگان با نیازهای بازار کار، کم توانی دانش آموختگان در مهارت های کارآفرینی و مشکل اشتغال فارغ التحصیلان، روبه رو بوده است. با توجه به نکات یادشده، در این مقاله ضمن بررسی روند کمی دانشجویان نظام آموزش مهندسی، چالش ها و چگونگی ارتقای کیفیت آن مورد تحلیل قرار خواهد گرفت. همچنین به نقش آرمانی مؤسسه ارزشیابی آموزش مهندسی ایران و وضعیت موجود آن پرداخته شده است. سرانجام پیشنهادهایی برای بهبود کیفیت عرضه گردیده است.

هدف این پژوهش شناسایی شایستگی های حرفه ای مورد نیاز مدیران کیفیت جهت انطباق با الزامات صنعت نسل 4 است. محقق سعی نموده تا با بررسی تغییرات مورد انتظار در صنعت 4 از چهار جنبه؛ کارخانه (افراد و فرآیند)، کسب وکار، محصول و مشتریان، شایستگی های فنی، روش شناختی، اجتماعی و شخصی مدیران کیفیت را جهت ورود به صنعت 4 شناسایی کند. این مطالعه، کیفی است و با روش تحلیل مضمون، مصاحبه های نیمه ساختاریافته انجام شده با شانزده نفر از مدیران کیفیت و مدیران منابع انسانی شرکت های دریافت کننده سطوح مختلف تعالی در بخش ساخت و تولید در سال 1400، تحلیل و مضامین پایه ای و مضامین سازمان دهنده شناسایی شدند. یافته ها نشان می دهد که مدیران کیفیت برای تفسیر داده های بزرگ مربوط به فرآیندها جهت اتخاذ تصمیمات راهبردی، استفاده از فناوری های دیجیتالی، و آگاهی از ریسک امنیتی داده ها، به شایستگی های فنی نیاز دارند. برای استفاده از داده ها جهت شناسایی منشأ مشکلات، دسترسی به منابع قابل اعتماد یادگیری و توانایی استفاده از ابزارهای جدید به منظور حل مؤثر مسائل پیچیده، شایستگی های روش شناختی مورد نیاز خواهد بود. شایستگی های اجتماعی در ارتباطات بین سازمانی، ارتباط با تأمین کنندگان و مشتریان در پلتفرم های مجازی مشترک جدید، همراه با توانایی حفظ دانش ضمنی و صریح در یک محیط غیرمتمرکز که نیازمند توانایی رهبری برای تصمیم گیری است، ضروری خواهد بود. توانایی انجام وظایف شغلی در محل های کاری منعطف و در زمان های انعطاف پذیر، و نیز سازگاری با تغییرات مکرر مرتبط با کار ازجمله شایستگی های شخصی مورد نیاز محسوب می شوند.

این پژوهش با هدف شناسایی چالش های دانش آموختگان مقطع دکتری به ویژه در حوزه اشتغال تعریف شد و همچنین مسائل متعدد مرتبط با آموزش، پژوهش، امکانات و انتظارات در دوران تحصیل، پس از تحصیل و اشتغال آنها را مورد کاوش قرار داد. رویکرد نظری در تحلیل داده ها، رویکردی مرتونی است. جمعیت آماری این مطالعه، فارغ التحصیلان شانزده دانشگاه برتر کشور را شامل می شد که از سال 1393 تا 1398 فارغ التحصیل شده بودند. تعداد کل فارغ- التحصیلان دکتری این پنج سال، بالغ بر 16069 نفر بود که رایانامه 12434 نفر قابل دسترس گردید و پرسشنامه های الکترونیک به رایانامه آنان ارسال شد. یکی از یافته های مهم این است که از لحاظ بازار کار، دانشگاه ها بیشترین مصرف کننده نیروی انسانی متخصص با درجه دکترا هستند و بخش های دیگر اقتصادی، صنعتی و خدماتی، پذیرای کافی برای نیروی انسانی با سطح بالای تخصصی نیستند. در زمینه اشتغال، فارغ التحصیلان زن مقطع دکتری، فاصله قابل توجهی در یافتن اشتغال از مردان دارای این مدرک داشته اند (%54 در مقابل 79%)، به ویژه برای شغل های دولتی (%59 در مقابل 69%). در مقوله مهم رضایت از کار، ابراز گسترده پاسخگویان - هم زنان و هم مردان شاغل با مدرک دکترا - از کافی نبودن حقوق و مزایای شغلی وجود داشت (بیش از 75% پاسخگویان). اما نکته هشداردهنده و مهم تر این بود که بیش از 70% از دارندگان مدرک دکتری، تمایل به مهاجرت به خارج از کشور داشته اند.

تربیت نیروی انسانی متخصص، تولید دانش و انجام تحقیقات بنیادی، کاربردی و توسعه ای، نشر و انتقال دستاوردهای پژوهشی و ارائه خدمات تخصصی از سوی دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی و پژوهشی انجام می گیرد؛ بنابراین، نظام آموزش عالی، با برون دادها و پیامدهای خود عملاً در راه توسعه علمی کشور گام برمی دارد و باید در جهت رفع نیازهای کشور به خصوص نیازهای برون سازمانی متنوع فعالیت نماید؛ بنابراین، وجود سازوکاری برای آگاهی از وضعیت موجود و میزان مطابقت آن با وضعیت مطلوب و برنامه ریزی برای تحقق و رسیدن به وضعیت ممکن لازم و ضروری می نماید. ارزیابی سازوکاری را به دست می دهد که به وسیله آن می توان به این هدف مهم و راهبردی جامه عمل پوشانید. دراین زمینه، همگام با مطرح شدن بحث ارزیابی کلان عملکرد دستگاه های اجرایی، وزارت علوم تحقیقات و فناوری نیز با توجه به دانش و تجربه های کسب شده، استقرار نظام ارزیابی کلان عملکرد را در صدر اولویت برنامه های خود قرار داده و انجام ارزیابی در ابعاد عمومی و اختصاصی را جهت تعالی عملکردی خود مورد توجه و آن را اجرایی و تا حدودی می توان گفت نهادینه کرده است. در این مقاله، ضمن بیان ضرورت ها، اهداف، ابعاد و کاربردهای ارزیابی کلان عملکرد، روند شکل گیری ارزیابی عملکرد در وزارت متبوع، رئوس فعالیت ها و اقدام های انجام شده و در دست انجام و چالش های پیش روی استقرار و نهادینه شدن کامل آن در آموزش عالی و پیشنهادهای لازم ارائه شده است.

این پژوهش ، با هدف اصلی اجرای فرایند ارزیابی درونی در گروه معماری مؤسسه غیردولتی غیرانتفاعی ساریان و به منظور تحلیلی جامع از کیفیت موجود گروه و پیشنهاد برای بهبود و ارتقاء آن انجام شده است . روش تحقیق ، از نوع پژوهش ارزشیابی و رویه گردآوری داده ها توصیفی  پیمایشی است . در این خصوص ، داده ها از یک جامعه ۵۵۰ نفری شامل شش زیرجامعه گردآوری و تحلیل شده است . ابزار تحقیق شامل پرسشنامه محقق ساخته، مصاحبه و چک لیست بود . روایی و پایایی مطلوب (بین 87/0 تا 93/0) بوده است. در این پژوهش، 7 عامل: اهداف، جایگاه سازمانی، مدیریت و تشکیلات (۶ ملاک و ۲۲ نشان گر)،  هیئت علمی ( ۶ ملاک و ۱۴ نشانگر) ، دانشجویان ( ۴ ملاک و ۸ نشانگر) ، فرایند تدریس و یادگیری ( ۳ ملاک و9 نشانگر) ، دوره های آموزشی و برنامه های درسی( ۴ ملاک و ۲۸ نشانگر)، امکانات و تجهیزات آموزشی  پژوهشی ( ۴ ملاک و ۱۰ نشانگر)،  دانش آموختگان ( ۲ ملاک و ۳ نشانگر) برای ارزیابی درونی مورد استفاده قرار گرفته است . نتایج ارزیابی به شرح زیر به دست آمده است: عامل اهداف، جایگاه سازمانی، مدیریت و تشکیلات در سطح نسبتاً مطلوب، عامل هیئت علمی درسطح مطلوب، عامل دانشجویان درسطح نسبتاً مطلوب، عامل فرایند تدریس و یادگیری در سطح نسبتاً مطلوب، عامل دوره های آموزشی و برنامه درسی در سطح نسبتاً مطلوب، عامل امکانات و تجهیزات آموزشی  پژوهشی در سطح مطلوب، عامل دانش آموختگان در سطح نسبتاً مطلوب قراردار د؛ بنابراین ، به طور کلی ، وضعیت گروه در سطح نسبتاً مطلوب قرار دارد ولی در مورد برخی نشانگرها کاستی هایی وجود دارد که پیشنهادهایی برای رفع آنها و بهبود کیفیت گروه ارائه شده است . همچنین بر اساس الگوی ارائه شده در این پژوهش و با توجه به نتایج حاصل از ارزیابی درونی، هدف های مشخص و دقیقی برای برنامه ریزی توسعه گروه تدوین و مدلی برای نحوه استفاده از هدف ها در فرایند ارزیابی درونی ارائه شد

این مطالعه با هدف ارزیابی درونی گروه مهندسی محیط زیست دانشگاه تهران انجام گرفت. ارائه یک نیم رخ جامع و روشن از عملکرد یک مؤسسه یا برنامه براساس خودارزیابی و تجزیه و تحلیل نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدید ها نیازمند بکارگیری فرایند ارزیابی می باشد. به این منظور از روش تحقیق ارزشیابی و اقدام پژوهی استفاده شد و با کمک پرسشنامه و چک لیست اطلاعاتی، اطلاعات مورد نیاز از مدیر گروه، اعضاء هیأت علمی، دانشجویان و مسئول کتابخانه به شیوه سرشماری و دانش آموختگان و کارفرمایان آنها به شیوه نمونه گیری در دسترس جمع آوری گردید. نتایج نشان داد میانگین وزنی بدست آمده در عامل های هیأت علمی (4/2)، دانشجو (43/2)، دانش آموخته-پیامد (5/2) و پژوهش و تألیفات (4/2) با توجه به ملاک ها و نشانگر های در نظرگرفته شده نشان دهنده وضعیت نسبتاَ مطلوب گروه در عامل های مورد نظر و میانگین عامل های امکانات و فضا های آموزشی (17/2)، ساختار سازمانی (92/1)، فرایند تدریس– یادگیری (11/2) و دوره های آموزشی مورد اجراء (13/2) نشان دهنده وضعیت نامطلوب گروه در عامل های موردنظر می باشد. این نتایج حاکی از این می باشد که گروه مهندسی محیط زیست تهران در برخی ابعاد تا رسیدن به وضع مطلوب و یا هدف های نهایی خود فاصله زیادی ندارد و این امر مستلزم برنامه ریزی و ارائه راه کارهایی برای رفع نقاط ضعف خود در ابعادی می باشد که دارای ضعف می باشند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی کاربرد قابلیت های فنّاوری اطلاعات و ارتباطات در ارتقاء کیفیت برنامه درسی دانشگاهی از دیدگاه متخصصین با استفاده از الگوی کیفیت برنامه درسی فرانسیس کلاین طراحی و اجرا شده است. این پژوهش به روش توصیفی از نوع پیمایشی می باشد. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه اعضای هیئت علمی و دانشجویان دکتری در رشته های برنامه ریزی درسی و تکنولوژی آموزشی دانشگاه های تهران (شهید بهشتی، علامه طباطبائی، تربیت مدرس، تربیت معلم، دانشگاه تهران و دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات) می باشد. ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته 9 مؤلفه ای بوده که شامل (هدف، محتوا، فعالیت های یادگیری، نقش معلم، مواد و منابع، گروه بندی، مکان، زمان، سنجش) و 42 گویه در مقیاس لیکرت می باشد که پس از تدوین، روایی آن مورد تایید قرار گرفت و پایایی آن نیز از طریق فرمول آلفای کرونباخ 960/0 محاسبه گردید. جهت تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی و استنباطی (فراوانی، درصد، میانگین، آزمون های کای دو، f فیشر و آزمون تعقیبی دانکن) استفاده شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که در هر 9 مولفه، میانگین پاسخ های شرکت کنندگان بیشتر از حد متوسط بوده و مؤلفه اول با میانگین1852/4 و مؤلفه دوم با میانگین 6806/3 به ترتیب دارای بیشترین و کمترین کاربرد می باشند و نتایج آزمون تحلیل واریانس نشان داد که بین کاربرد قابلیت های فنّاوری اطلاعات و ارتباطات در 9 مؤلفه آزمون شده اختلاف معنی داری وجود دارد. 

مقاله حاضر، ابتدا، ضمن مروری کوتاه بر رویکردهای اتخاذ شده در رابطه با ارزیابی کیفیت در آموزش عالی، چالش های گریبان گیر نظام های اعتبارسنجی و تضمین کیفیت را مورد بررسی قرار داده و سپس با استفاده از رویکردی تحلیلی سعی بر این دارد تا الگوی مناسب و کارآمدتری را با رویکردی سیستماتیک و با محوریت برنامه درسی، که بتواند پاسخگوی چالش های ارزیابی آموزش عالی در هزاره سوم باشد را؛ ارائه نماید. چرا که برنامه درسی به عنوان قلب مراکز دانشگاهی و  مهم ترین عنصر نظام آموزش عالی محسوب شده و در عین حال نقش تعیین کننده و غیرقابل انکار در تحقق اهداف و رسالت های آموزش عالی از نظر کمی و کیفی ایفا می کند. تمرکز بر برنامه درسی در ارزیابی و اعتبارسنجی، سبب شناخت و تجزیه و تحلیل هرچه بیشتر و بهتر اثر عوامل مختلف (درون و برون سازمانی) بر کیفیت آن و در نتیجه کیفیت دانشگاه می شود. در نتیجه، محوریت یافتن برنامه درسی در الگوی اعتبارسنجی تا حد زیادی می تواند چالش های حاصل از الگوی اعتبارسنجی فعلی را برطرف نماید.

مفهوم کیفیت در بسیاری از بخش های جامعه توجه زیادی به خود معطوف کرده است و دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی نیز از این قاعده مستثنی نیستند. دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی، مرکزی برای یادگیری و تولید دانش از طریق آموزش و فعالیت های پژوهشی هستند. بنابراین، این مؤسسات باید آموزش با کیفیت بالا را متناسب با نیاز مشتریان خود فراهم نمایند؛ به طوری که علاوه بر، برآورده کردن نیازها و انتظارات دانشجویان، به رشد اقتصادی جامعه کمک کنند. بنا بر دیدگاه متخصصان کیفیت، اندازه گیری رضایت مشتریان در مؤسسات آموزشی، یکی از بزرگترین چالش ها در بهبود کیفیت است. هدف این مقاله، معرفی مدل های ارزیابی کیفیت در آموزش عالی بر اساس نیاز مشتریان است. روش کار توصیفی تحلیلی است و برای جمع آوری اطلاعات از کتاب ها، اسناد و مقاله های مرتبط استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که مشتریان نظام آموزشی که شامل مشتریان داخلی و خارجی نظام آموزشی هستند، نیازها و انتظارات متفاوتی از نظام آموزشی دارند و شناخت این انتظارات و برآورده ساختن آنها، یکی از ویژگی های اصلی دانشگاه پاسخگو و باکیفیت است. 

قرن بیست و یکم، قرن دانش بنیان نامیده شده است. در این راستا، از یک سو، نقش نظام های آموزش عالی در تولید، اشاعه و کاربست دانش در توسعه کشورها انکارناپذیر است و از سوی دیگر، با توجه به افزایش جمعیت دانشجویی در نظام های آموزش عالی در کشورهای مختلف و ناهماهنگی این افزایش با رشد سایر عوامل دروندادها و فرایندهای نظام های یاد شده، ارزیابی و ارتقاء مستمر کیفیت این نظام ها را الزامی کرده است؛ بدین جهت و نیز برای اطمینان یافتن از اینکه نظام های آموزش عالی در ایفای نقش یاد شده از کیفیت مطلوب برخوردارند، انجام ارزیابی مستمر نظام های آموزش عالی ضروری شده است. به همین منظور، تدوین استانداردهای آموزش عالی اهمیت یافته است. با توجه به این امر، برخی از کشورهای صنعتی در استانداردسازی و ارزیابی آموزش عالی فعال بوده و علاوه بر آن، در سه دهه گذشته اغلب نظام های آموزش عالی در مناطق مختلف جهان به انجام ارزیابی کیفیت مبادرت ورزیده اند. در آموزش عالی ایران نیز، برای انجام ارزیابی کیفیت، از اواسط دهه 1370 خورشیدی کوشش هایی آغاز شد. با توجه به نکات یاد شده، در این مقاله به سؤال های زیر پاسخ داده شده است: ارزیابی استانداردسازی در آموزش عالی چه سابقه ای دارد؟ تجربه ایران در ارزیابی آموزش عالی چیست؟ برای پاسخ دادن به این سؤال ها، از داده های پژوهشی موجود در سطح ملی و بین المللی استفاده شده و ضمن بررسی پیشینه پژوهشی، تجربه های انجام شده تحلیل می شوند.

با توجه به اهمیت نظام آموزش عالی کشاورزی در تمام ابعاد رشد و توسعه انسانی، اقتصادی و کشاورزی و ضرورت اطمینان یافتن از عملکرد مطلوب آن ؛ هدف پژوهش حاضر، بررسی عوامل مؤثر بر بهبود کیفیت آموزش در نظام آموزش عالی کشاورزی است. جامعه آماری این تحقیق شامل دانشجویان سال آخر مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا در سال 1395-1394 است (250N=). 140 نفر از آنها به صورت تصادفی به عنوان نمونه تحقیق انتخاب داده های مورد نیاز و با استفاده از پرسشنامه گردآوری شد. داده ها با استفاده از آمارهای توصیفی، همچنین آزمون های همبستگی و رگرسیون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که کیفیت آموزش در جامعه مورد بررسی تقریبا در سطح متوسط قرار دارد. از بین عوامل مؤثر بر بهبود کیفیت آموزش، عوامل دانشجویان و استادان در سطح متوسط و امکانات و تجهیزات و محتوای آموزشی در سطح نسبتا نامطلوبی قرار داشتند. نتایج حاصل از رگرسیون نشان داد سه متغیر استادان، دانشجویان و محتوای آموزشی 7/50 درصد از تغییرات متغیر کیفیت آموزش را تبیین می کنند. همچنین سهم متغیر استادان بیشتر از سایر متغیرها بوده بعد از آن، دانشجویان و محتوای آموزشی به ترتیب سهم کمتری در تبیین متغیر وابسته داشتند.

هدف پژوهش حاضر ارزیابی درونی گروه های پژوهشی مؤسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی است. این پژوهش، مطالعه ای توصیفی از نوع ارزشیابی بوده و برحسب هدف نیز پژوهشی کاربردی است. جامعه آماری پژوهش شامل 22 عضو هیئت علمی، 16 کارشناس و یک مسئول کتابخانه است. با توجه به محدود بودن جامعه آماری از روش نمونه گیری سرشماری استفاده شد. ابزار گرد آوری داده ها، پرسشنامه های محقق ساخته بود که روایی آن به تأیید صاحب نظران رسید. برای بررسی پایایی پرسشنامه ها از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد و این ضریب برای پرسشنامه اعضای هیئت علمی 97/0، کارشناسان 96/0، وضع موجود 88/0 و وضع مطلوب 88/0 به دست آمد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آماری توصیفی و آمار استنباطی (آزمون t نمونه های جفت شده) استفاده شد. یافته های پژوهش بیانگر آن است که بین وضعیت موجود و مطلوب اهداف مؤسسه تفاوت معنی داری وجود دارد. همچنین برای ارزیابی عوامل درون داد مؤلفه های منابع مالی و تجهیزات؛ عوامل فرایند مؤلفه های مدیریت گروه، فعالیت های برون گروهی و کارکردهای گروه و عوامل برون داد مؤلفه های بازده آموزشی، محصولات پژوهشی، خدمات اجتماعی و فعالیت های اجرایی، بررسی شد. بر اساس یافته ها وضعیت کیفیت هر یک از عوامل در سطح نسبتا مطلوب قرار دارد.

این پژوهش با هدف مقایسه تطبیقی شاخص های زمینه ای و فرهنگی ایران به عنوان شاخص های کیفیت آموزش عالی با کشور ژاپن اجرا شده است. روش تحقیق به علت بررسی اسناد به صورت کتابخانه ای است. برای مقایسه و تطبیق با یکی از کشورهای آسیایی، کشور ژاپن به علت مساحت و جمعیت تقریباً برابر و مساوی بودن برخی شاخص های فرهنگی با کشور ایران انتخاب شده است. در این پژوهش با فرض مؤثر بودن شاخص های زمینه ای و شاخص های فرهنگی هافستید بر ارزیابی کیفیت آموزش عالی این شاخص ها مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که از نظر شاخص های فرهنگی، ایران با کشور ژاپن تقریباً برابر اما از نظر شاخص های زمینه ای به ویژه زمینه اقتصادی (دادن اعتبار به بخش خصوصی) و زمینه توسعه منابع انسانی، ایران رتبه خیلی پایینی دارد. با توجه به رتبه پایین توسعه منابع انسانی در کشور ایران به مسئولان نظام دانشگاهی و آموزش عالی پیشنهاد می شود که به این شاخص از کیفیت توجه ویژه کنند.