مطالب مرتبط با کلیدواژه

اوک‍رای‍ن


۲۱.

الحاق کریمه به فدراسیون روسیه از منظر حقوق بین الملل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: شبه جزیره کریمه اوک‍رای‍ن روسیه مداخله نظامی حق تعیین سرنوشت الحاق رفراندوم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۷
الحاق کریمه به روسیه اشاره ای است به جدایی بخشی از شبه جزیره کریمه، که به عنوان بخشی از اوکراین شناسایی شده بود، و روسیه در مارس 2014، پس از عملیات نظامی، با همراهی مقامات محلی هوادار روسیه و طی یک همه پرسی، الحاق آن را به سرزمین خود اعلام نمود. فرایندی که از سوی بسیاری از رهبران و نهادها، غیرقانونی شناخته شد و تحریم هایی را نیز علیه روسیه به همراه داشت؛ اما از سوی دیگر، روسیه و هواداران روس تبار اوکراین و کریمه؛ به ویژه با استناد به نظریه مشورتی دیوان بین المللی دادگستری درخصوص کوزوو، این فرایند را در راستای اعمال حق تعیین سرنوشت و کاملا مشروع می دانند. این پژوهش با طرح این سؤال که اقدام روسیه در جدایی کریمه از اوکراین و الحاق آن به سرزمین خود از منظر حقوق بین الملل چگونه ارزیابی می شود؟ به روش توصیفی- تحلیلی فرضیه غیرقانونی آن را بررسی می کند. یافته تحقیق نشان می دهد که از لحاظ حقوق بین الملل نمی توان در یک کلمه پاسخ داد که آنچه در شبه جزیره کریمه به وقوع پیوسته است، قانونی است یا غیرقانونی؛ اما این رویه می تواند در آینده، امنیت جهانی را با چالش جدی روبه رو کند.
۲۲.

ژئوپلیتیک اوکراین و نقش آن در رقابت روسیه و ایالات متحده آمریکا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اوک‍رای‍ن بحران ژئوپلیتیک اوراسیا هارتلند روسیه ایالات متحده آمریکا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۲ تعداد دانلود : ۲۶۴
  در 21 نوامبر 2013 ویکتور یانوکوویچ، رئیس جمهور  اوکراین در اجلاسی در لیتوانی توافقنامه تجاری و تعامل با اتحادیه اروپا را لغو کرد و از امضای آن سر باز زد. این موضوع باعث اعتراضات گسترده در اوکراین شد و با کشته شدن 5 نفر از معترضان، اوکراین وارد جدی ترین بحران سیاسی خود پس از انقلاب نارنجی در 2004 شد. همانند سایر بحران ها ازجمله بحران سوریه در سال 2011 روسیه و ایالات متحده امریکا با اعلام جانبداری از دولت و معترضان، دوباره در تقابل با یکدیگر قرار گرفتند. پرسش اصلی این است که ریشه اصلی اهمیت اوکراین برای روسیه و ایالات متحده را در چه امری باید جست وجو کرد؟ یا به عبارت بهتر، مهم ترین عامل تأثیرگذار بر نگرش روسیه و ایالات متحده در بحران اوکراین چیست؟ پژوهش حاضر استدلال می کند که ریشه اصلی تقابل روسیه و ایالات متحده در اوکراین را باید در اهمیت ژئوپلیتیک اوکراین و رقابت ژئوپلیتیک روسیه و ایالات متحده آمریکا در دوران پس از جنگ سرد دانست. اوکراین از مهم ترین مناطق استراتژیک اوراسیا و شرق اروپاست. هدف از این پژوهش، بررسی مهم ترین مؤلفه های تأثیرگذار بر نگرش شرق و غرب در بحران اوکراین است. از نظریه ژئوپلیتیک برای تحلیل موضوع پژوهش استفاده شده و روش پژوهش توصیفی – تحلیلی است.
۲۳.

سیاست تطبیقی روسیه در بحران قره باغ و اوکراین

کلیدواژه‌ها: قره باغ اوک‍رای‍ن روسیه سازه انگاری سیاست خارجی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۵ تعداد دانلود : ۳۱۹
با فروپاشی شوروی سیاست خارجی روسیه بر محور جغرافیای پیرامونی آن شکل گرفت و بنابراین تحولات در جمهوری های تازه شکل گرفته با مسائل امنیتی و راهبردی این کشور گره خورده است. اوکراین و منطقه قفقاز جنوبی به عنوان مناطق استراتژیک روسیه در خارج نزدیک هستند که از دیدگاه مقامات روسی هرگونه تحولاتی در این مناطق رابطه مستقیم با منافع این کشور دارد. از همین رو آغاز درگیری نظامی آذربایجان و ارمنستان بر سر قره باغ و تلاش اوکراین برای پیوستن به غرب و ناتو موجب شده است تا روسیه راهبردهای خود را بر محور این تحولات قرار دهد. در این پژوهش سؤال اصلی این است که راهبردهای سیاست خارجی روسیه در قبال قره باغ و اوکراین چگونه قابل تبیین است؟ یافته های پژوهش نشان می دهد که روسیه با در نظر گرفتن خطر غرب گرایی ارمنستان و اوکراین تلاش داشته است تا به عنوان نیروی صلح بانی در قفقاز و بازدارندگی از طریق تهاجم نظامی علیه اوکراین رویکرد تهدیدآمیز دو کشور علیه منافع ملی خود را مرتفع کند. در همین خصوص نقش برداشت ها و نگرش های روسیه نسبت به دو بحران از اهمیت قابل توجهی نیز برخوردار است.
۲۴.

سه گانه آمریکا، روسیه و اوکراین در ساختار نظام بین الملل سال ۲۰۲۲

تعداد بازدید : ۲۴۲ تعداد دانلود : ۲۴۴
در هزاره جدید، این قدرت های بزرگ هستند که روابط بین الملل را شکل می دهند و دولت هایی که در سلسله مراتب، قدرت بیشتری دارند می توانند ساختار نظام بین الملل را متأثر سازند. روابط آمریکا و روسیه تحت تأثیر ساختار نظام بین الملل قابل ارزیابی می شود، که تحت عواملی نظیر گسترش ناتو به شرق، خطوط انتقال انرژی و رقابت تسلیحاتی و کشورهای پیرامونی روسیه، عرصه رقابت روسیه و آمریکا در ساختار نظام بین الملل است. جنگ روسیه و اوکراین در سال ۲۰۲۲ حوزه نفوذ هریک را در دهه های آینده در اروپا مشخص خواهد نمود. اگرچه جنگ روسیه و اوکراین در منطقه شرق اروپا رخ داد، اما تأثیرات جهانی آن زیاد خواهد بود. بعد از فروپاشی شوروی و تغییر ساختار نظام بین الملل از دو قطبی منعطف به سلسله مراتبی غیردستوری به رهبری آمریکا، اوکراین بعنوان کشور پیرامونی بین ناتو و روسیه با بحران های جدی مواجه بوده است. سوالی که می توان در این خصوص مطرح نمود این است که نقش ساختار نظام بین الملل در بررسی ریشه جنگ روسیه و اوکراین در سال ۲۰۲۲ چه میزان است؟ در مقام پاسخ می توان جنگ اوکراین و روسیه را عرصه رقابت مستقیم آمریکا و روسیه در ساختار نظام بین الملل دانست. یافته ها نشان می دهد که ایالات متحده آمریکا به دنبال ایجاد کانونی برای تنش و جنگ نیابتی طولانی مدت در اوکراین برای روسیه است، یک جنگ فرسایشی که تنش بین اروپا و روسیه را کماکان باقی گذارد و ضریب اطمینانی را برای حضور آمریکا در اروپا برای دهه های آینده حفظ نماید.
۲۵.

ایران- اوکراین در دوران بحران و تأثیر آن بر روابط با روسیه

کلیدواژه‌ها: ایران اوک‍رای‍ن روسیه همگرایی واگرایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۷ تعداد دانلود : ۲۲۵
جنگ 2022 (روسیه – اوکراین) و تعاملات جمهوری اسلامی ایران با اوکراین، می تواند روابط ایران و روسیه را تحت تأثیر قرار دهد. مقاله حاضر با پیش فرض قرار دادن گسترش و تمایل به ارتقاء مناسبات دو جانبه ایران - اوکراین و همچنین حساسیت های روسیه، در تلاش است به دو پرسش : «1 گسترش روابط ایران و اوکراین چه تأثیری بر روابط جمهوری اسلامی ایران با روسیه دارد؟»؛ «2 هدف اوکراین از گسترش ارتباطات با جمهوری اسلامی ایران چیست؟» و «3 آیا اوکراین به دنبال تعامل با ایران فارغ از نحوه تعاملات ایران با روسیه است؟» پاسخ دهد. رویکرد پاسخگویی تحلیلی- تبیینی است. روش جمع آوری اطلاعات و داده ها کتابخانه ای، اسنادی و اینترنتی است. نتایج کلی نشان می دهد که ایران باید ضمن تکیه بر واقعیت های موجود سیاسی - اجتماعی در اوکراین سعی کند از فرصت پدید آمده، بیشترین استفاده را در نزدیکی به اتحادیه اروپا و فرصت سازی در حوزه امنیت انرژی ازجمله انتقال گاز به اروپا را انجام دهد و همچنین ایران سیاست خود را در قبال اوکراین به گونه ای تنظیم کند که خود درگیر چالش های طرف های درگیر (روسیه – اوکراین) نشود؛ چرا که استمرار روابط با روسیه «امتیاز ویژه» در مقابل با غرب است.
۲۶.

تحلیلی بر نوسان قیمت جهانی محصولات گندم، جو، ذرت و سویا (پس از شروع جنگ روسیه و اوکراین)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: نوسانات قیمت محصولات روسیه اوک‍رای‍ن کالاهای اساسی تجارت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۷ تعداد دانلود : ۲۰۶
بر اساس گزارش سازمان ملل متحد، قیمت جهانی مواد غذایی در مارس (اواسط اسفند تا اواسط فروردین) به علت حمله روسیه به اوکراین به بالاترین سطح خود رسید. بر اساس شاخص ماهانه قیمت مواد غذایی در سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد در آوریل (اواسط فروردین تا اواسط اردیبهشت)، روغن های پخت وپز، غلات و گوشت به بالاترین سطح خود رسیدند؛ به این معنا که قیمت کالاهای غذایی نسبت به مدت مشابه سال گذشته، بیش از یک سوم افزایش یافت. جنگ روسیه و اوکراین صادرات بیش از یک چهارم گندم جهان را مختل کرد. جنگ با بستن بنادری که صادرات گندم و ذرت اوکراین از آنجا صورت می گرفت، به افزایش 17درصدی قیمت غلات در ماه گذشته کمک کرد. قیمت محصول گندم در کوتاه مدت دست کم 7/8 درصد و حداکثر 5/21 درصد افزایش می یابد. همین محصول در بلندمدت دست کم 3/10 درصد و حداکثر 4/19 درصد افزایش می یابد. پیش بینی می شود ایران به عنوان واردکننده بزرگ گندم و ذرت جهان با رتبه 8، در سال 1401 حدود 2 تا 3 میلیون تن گندم و کمتر از 4 میلیون تن ذرت وارد کند. افزایش بهره وری با استفاده از فناوری های روز دنیا و تکنیک های زراعی کارا و کاربردی، افزایش تولید با توجه ویژه به الگوی کشت جامع کشاورزی، تخصیص منابع سرمایه گذاری به فعالیت های R&D، افزایش تسهیلات و کاهش نرخ بهره آن در بخش کشاورزی، تخصیص تسهیلات بلندمدت به بخش کشاورزی، کشت محصولات استراتژیک به صورت فراسرزمینی و تخصیص سرمایه گذاری در صنایع تبدیلی پیشنهاد می شود.
۲۷.

تدابیر حمایتی انگلستان در قبال قاچاق مهاجرین در شرایط خاص با نگاهی ویژه به وضعیت اقدام نظامی روسیه علیه اوکراین و دوران همه گیری کرونا

تعداد بازدید : ۱۴۵ تعداد دانلود : ۱۶۷
قاچاق مهاجرین در کشورهای مختلف از روند و جایگاه ویژه ای برخوردار بوده و بسیاری از سرمایه های دولت ها صرف پیشگیری و مبارزه با این پدیده می گردد. برخی کشورها مانند کشور انگلستان به واسطه این که در مرکز اروپا قرار دارند به طور خاص با این پدیده روبرو هستند. در همین راستا برای حمایت از مهاجرین در این کشور هم در شرایط عادی و هم در شرایط خاص حمایت های ویژه ای وجود دارد که حمایت های ویژه در این کشور به واسطه شرایط اقدام نظامی روسیه علیه اوکراین و همه گیری کرونا روند بسیار مهمی را در این کشور ایجاد نموده است. در این پژوهش از روش کتابخانه ای برای دسترسی به راه حل های موجود در این  کشور پرداخته شده است.
۲۸.

تبیین چرایی و چگونگی شکل گیری جنگ روسیه و اوکراین بر پایه نظریه «موازنه تهدید(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۳۸۰ تعداد دانلود : ۲۶۲
حمله روسیه به اوکراین در فوریه 2022، بزرگترین بسیج نظامی در اروپا از زمان جنگ جهانی دوم به شمار می آید. مداخله و افزایش نفوذ غرب (آمریکا، اتحادیه اروپا و بازوی نظامی آن ناتو) در حوزه های امنیت روسیه، نگرانی های جدی و حیاتی را برای این کشور ایجاد کرده است به نحوی که نظریه پردازانی چون استفان والت معتقدند مسیری که دولت های غربی دنبال می کنند برداشت روسیه از تهدید را تقویت می کند، بویژه گسترش ناتو به شرق تحریکی جدی است که سطح اعتماد متقابل را کاهش داده است. از این رو، مسکو تصور می کند حوزه نفوذ و حیات خلوت این کشور روز به روز تنگ تر می شود. با این وصف، پژوهش پیش رو می کوشد تا با بهره گیری از رویکرد نظری موازنه تهدید استفان والت بر پایه 4شاخصه1) قدرت کلی 2) مجاورت جغرافیایی 3) قدرت تهاجمی و 4) نیات تهاجمی، به این پرسش اصلی پاسخ دهد که علل و انگیزه های تهاجم روسیه به اوکراین در24 فوریه 2022چه بوده است؟ یافته های پژوهش نشان می دهد درک تهدید و خطرات ناشی از تحرکات و اقدامات آمریکا و ناتو دراروپای شرقی و بویژه اوکراین باعث شده است که عزم پوتین برای مقابله با پیشروی ناتو، حالت تهاجمی به خود بگیرد و در نهایت باعث تهاجم روسیه به اوکراین گردد.
۲۹.

تبیین سقوط دولت یاناکویچ در اوکراین (2014)(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۳۲۴ تعداد دانلود : ۱۸۲
تحولات اخیر در اوکراین پرسش های بسیاری را پیش روی ناظران قرار داده و بحث در مورد علل و سرانجام احتمالی این حوادث از موضوع هایی است که توجه تحلیل گران بسیاری را به خود جلب کرده است.هدف این مقاله بررسی چرایی وقوع تحولات اخیر(2014) اکراین است که منجر به سرنگونی دولت یاناکویچ در این کشور شد. جهت نیل به این مقصود، نوشتار حاضر با بهره گیری از نظریه پیوستگی جیمز روزنا به شناسایی عوامل نقش آفرین در این تحولات پرداخته است. فرضیه اصلی پژوهش در پاسخ یه این سئوال این است که مجموعه ای از متغیرهای داخلی (فردی، سیاسی– دیوانسالاری ، اجتماعی و اقتصادی) و همچنین متغیر بین المللی (رقابت روسیه و آمریکا، نقش اتحادیه اروپا و ناتو) در شکل گیری این بحران نقش داشته است.بدین ترتیب، پژوهش نخست به معرفی چارچوب نظریه پیوستگی جیمز روزنا و سپس بررسی مختصر پیشینه تاریخی این کشور می پردازد و سپس تحولات زمانی رخ داده را همراه با علت های آن مورد برررسی قرار می دهد.
۳۰.

بررسی تطبیقی صلاحیت های چهارگانه جزای بین الملل در نظام حقوقی ایران و اوکراین

تعداد بازدید : ۲۱۹ تعداد دانلود : ۱۷۲
اصولا کشورها در مواد ابتدایی قوانین کیفری خود، پس از اشاره به تعریف جرم و اصول کیفری، نظیر اصل مهم «قانونی بودن جرایم و مجازات ها» به مبحث «صلاحیت ها یا قلمرو مکانی»، می پردازند که اشاره بدوی به این مبحث در قوانین جزایی، خود دال بر اهمیت آن در جوامع و مقننین آن ها است که همواره با چالش های مختلفی همراه هست و مبحث مهم حقوق جزای بین الملل را دربر می گیرد؛ در این نوشتار، قوانین جزایی مربوط به صلاحیت های مکانی کشور اوکراین تبیین شد و در مسائل مهم با قانون مجازات اسلامی کشور ایران، مقایسه شده است؛ در این مقاله، به ترتیب وفق مواد قانون مجازات کشور اوکراین (مواد ۶ تا ۱۰)، هریک از صلاحیت های سرزمینی، شخصی، واقعی و جهانی، بررسی و مباحث مرتبط با قانون مجازات اسلامی کشور ایران با آن تطبیق داده شده است و در موارد لازم به قوانین خاص کشور اوکراین رجوع کرده ایم تا به درستی بتوانیم به تحلیل تطبیقی صلاحیت های مکانی در قوانین کیفری این کشور، دست یابیم.
۳۱.

بحران 2014 اوکراین و آثار و پیامدهای آن برای طرف های این بحران(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۲۵۴ تعداد دانلود : ۱۹۶
اوکراین کشوری است با موقعیت ژئوپلیتیکی ویژه که در میان اتحادیه اروپا و روسیه قرار دارد. این وضعیت ژئوپلیتیکی سبب شده است اوکراین وارد درگیری های بین المللی شود که بیشتر میان سه قدرت روسیه، اتحادیه اروپا و ایالات متحد مطرح بوده است. درواقع اوکراین قربانی موقعیت ژئوپلیتیکی خود است که در طول تاریخ سبب درگیری ها و جابه جایی های قدرت در این کشور بوده و سبب شده است نتواند سیاست داخلی و خارجی مستقلی داشته باشد و همواره در میان شرق و غرب در نوسان بوده است. بحران اوکراین در سال 2014 را که به دنبال امضانکردن توافق نامه همکاری اوکراین با اتحادیه اروپا به وجود آمد، نیز می توان در چارچوب رقابت این قدرت ها در نظر گرفت. به همین دلیل، پیامدهای این بحران به اوکراین محدود نماند و برای همه طرف های درگیر در آن آثار و پیامدهای زیادی داشت. این پرسش مطرح است که این بحران برای اوکراین، روسیه، اتحادیه اروپا و آمریکا چه آثار و پیامدهایی داشته است؟ با استفاده از رویکرد توصیفی تحلیلی و در قالب روش کیفی بر پایه تحلیل محتوا و با توجه به نظریه موازنه تهدید استفان والت که معتقد است که تهدید هسته مرکزی نگرانی های امنیتی را تشکیل می دهد، به این نتیجه رسیده ایم که این بحران سبب ایجاد دسته بندی جدیدی در عرصه بین المللی شده است که نمود آن نزدیک شدن اتحادیه اروپا به آمریکا و در نتیجه، رویارویی آن ها با روسیه است. درواقع این بحران سبب شده که کشورهای عضو جبهه غرب در برخورد با روسیه متحدتر شده و هدف واحدی را دنبال کنند که همان تضعیف روسیه است.
۳۲.

سوءبرداشت های پوتین و جنگ ۲۰۲۲ اوکراین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۲۹۲ تعداد دانلود : ۲۳۴
دیدگاه ها و تحلیل های متفاوتی از حمله سال ۲۰۲۲ روسیه به اوکراین مطرح شده است. برخی از این تحلیل ها، دلیل حمله روسیه را فشار غرب، گسترش ناتو به مرزهای روسیه و نادیده گرفتن دغدغه های مسکو می پندارند و برخی دیگر بر این باورند که جاه طلبی های شخصی پوتین، فرهنگ راهبردی متفاوت روسیه و مسائل داخلی عامل اصلی متوسل شدن کرملین به جنگ با کی یف هستند. در این نوشتار به دنبال پاسخ این پرسش هستیم که سوءبرداشت های پوتین از شرایط داخلی و معادله های منطقه ای و بین المللی چه تأثیری بر رویکرد او نسبت به اوکراین گذاشتند؟ برای پاسخ به آن، یک چارچوب مفهومی ترکیبی و برگرفته از آرای مارتین وایت و جک لوی، از دانشوران برجسته جهانی در زمینه سیاست بین الملل، طراحی کردیم و به کار گرفتیم. رویکرد این مطالعه از نوع تبیینی است و روش پژوهش به کارگرفته شده، روش تحلیل محتوای کیفی جهت دار است. در این روش براساس متغیرهای مشخص شده در چارچوب مفهومی، داده های مورد نیاز با مراجعه مستقیم و غیرمستقیم به آرا و دیدگاه های پوتین و دیگر نخبگان را به دست آورده، رمزگذاری و تفسیر کردیم. یافته های نگارنده نشان می دهند که پوتین در سه بعد دچار سوءبرداشت بنیادین شد. این سوءبرداشت ها همراه با دو عامل پررنگ در فرهنگ راهبردی روسیه یعنی «غرور» و «ترس»، مانند تسهیل گری موجب تسریع و توجیه جنگ با اوکراین شد. این سه دسته سوءبرداشت از این قرارند: ۱. سوءبرداشت در برآورد میزان قدرت خود و دشمن؛ ۲. سوءبرداشت در زمینه نیت های خصمانه دشمن و ۳. سوءبرداشت در زمینه واکنش طرف های سوم. این سوءبرداشت ها در کنار اطلاعات نادرست و سوءمحاسبه ها و ترکیب آن ها با غرور و ترس، نقش مهمی در تصمیم پوتین برای جنگ داشته اند.
۳۳.

قابلیت اعمال نظریه جدایی چاره ساز در شناسایی استقلال استانهای دونتسک و لوهانسک اوکراین(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: نظریه جدایی چاره ساز دونتسک لوهانسک روسیه اوک‍رای‍ن

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۶ تعداد دانلود : ۲۰۲
فدراسیون روسیه از زمان ارسال لایحه کتبی به دیوان بین المللی دادگستری در قضیه نظریه مشورتی کوزوو، از نظریه جدایی یک جانبه حمایت به عمل آورده است. در همین راستا، یکی از دستاویزهای حقوقی ضمنیِ روسیه برای شناسایی استقلال مناطق دونتسک و لوهانسک اوکراین، تحقق بایسته های نظریه جدایی چاره ساز در خصوص این جمهوری هاست. نگارندگان نوشتار فرارو، از رهگذر شیوه توصیفی-تحلیلی و با تکیه بر منابع کتابخانه ای و نیز گزارش های میدانی، بر آنند تا قابلیت اعمال نظریه جدایی چاره ساز در شناسایی استقلال مناطق دونتسک و لوهانسک اوکراین را بکاوند. نظر به عدم تحقق شرایط اصلی جدایی چاره ساز یعنی انکار حق تعیین سرنوشت داخلی، نقض سیستماتیک، فاحش و درازمدت حقوق بشر گروه جدایی طلب، به بن بست رسیدن مذاکرات و نبود جایگزینی برای جدایی و نیز با توجه به وضعیت این مناطق در چارچوب کشور اوکراین و موافقت نامه های مینسک 1 و 2 میان دولت مرکزی اوکراین و رهبران این دو منطقه، به نظر می رسد تمسک به نظریه جدایی چاره ساز برای توجیه جدایی یک جانبه و در نتیجه شناسایی دونتسک و لوهانسک از سوی روسیه فاقد وجاهت حقوقی است. به باور نگارندگان، دست یازی روسیه به این قاعده برای توجیه اقدام نظامی خود را می توان استفاده ابزاری از نظریه ای مترقیانه برای نیل به هدفی غیرمتمدنانه ارزیابی کرد.
۳۴.

بررسی جایگاه اصل حسن نیت در قضیه اوکراین علیه روسیه در دیوان بین المللی دادگستری(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: اصل حسن نیت دیوان بین المللی دادگستری کنوانسیون نسل کشی اوک‍رای‍ن روسیه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۸ تعداد دانلود : ۱۸۱
حسن نیت به عنوان یکی از اصول بنیادین وکلی درحقوق بین المللی است. این اصل ازجمله مفاهیم چندلایه و پیچیدهای است که هم در دکترین، همواره مورد بحث بوده، و هم دررویه دیوان بین المللی دادگستری و سایر مراجع قضایی بین المللی به کرات مورد استناد قرارگرفته است . قضات دیوان نیز در نظرات جداگانه خود به مناسبت های مختلف، مفهوم حسن نیت را مورد بحث و استناد قرار داده اند. قضیه اوکراین علیه روسیه از جدید ترین دعاوی مطروحه در دیوان بین المللی دادگستری در رابطه با تفسیر و اجرای کنوانسیون منع نسل کشی می باشد . در این مقاله به روش تحلیلی-توصیفی و با استناد به منابع حقوقی و رای دیوان بین المللی دادگستری ضمن تحلیل قضیه به بررسی جایگاه حسن نیت در رای صادره دیوان در این قضیه پرداخته شده و نتایج به دست آمده بیانگر آن است که دیوان بین المللی، با استناد به اصل حسن نیت در حل و فصل دعاوی بین المللی، نقش مؤثری در توسعه حقوق بین الملل داشته است.
۳۵.

هویت و ژئوپلیتیک؛شرق گرایی و غرب گرایی در سیاست خارجی اوکراین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: هویت ملی اوک‍رای‍ن ژئوپلیتیک روسیه غرب

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۰ تعداد دانلود : ۲۰۱
موقعیت ژئوپلیتیک و مؤلفه های هویتی در جهت گیری سیاست خارجی اوکراین در مقطع زمانی 1991 تا 2022 نقش مهمی داشته اند. موقعیت جغرافیایی این کشور که حائل بین روسیه و غرب (به رهبری آمریکا) است، چالش بزرگی برای سیاست گذاری خارجی ایجاد کرده است. قدرت های بزرگ جهانی جهت در اختیار گرفتن مزیت جغرافیایی و ژئوپلیتیک قدرت اوکراین، تلاش نموده اند که توازن قدرت را به نفع خود دگرگون نمایند. از سوی دیگر بعد از استقلال اوکراین از شوروی، فرایند هویت سازی و ملت سازی در این کشور شروع شد. نخبگان متمایل به غرب بعد از انقلاب رنگی در سال 2006، جداشدن شبه جزیره کریمه و حوادث سیاسی در میدان اروپا، تلاش نمودند هویت غربی را برجسته نمایند و روسیه را به عنوان «دگر» معرفی نمایند . طرفداران روسیه نیز با وجود اقلیت روسی و زبان روسی در این کشور، تلاش نمودند اشتراکات هویتی با روسیه را مدنظر قرار دهند. هدف این پژوهش بررسی مؤلفه های هویتی و موقعیت ژئوپلتیکی اوکراین و نقش آن ها در جهت گیری سیاست خارجی این کشور نسبت به کنش گران مهم بین المللی مثل ناتو، اتحادیه اروپا، آمریکا و روسیه است. با توجه با مطالب فوق پرسش ذیل مدنظر قرار می گیرد: موقیعت ژئوپلیتیک و مؤلفه های هویتی چه تاثیری بر سیاست خارجی اوکراین در مقطع زمانی 1991-2022ایفاء نموده اند؟ فرضیه این پژوهش که تلاش می شود با روش توصیفی و تبینی اثبات شود، عبارتست از: مؤلفه -های هویتی غرب گرایی و شرق گرایی نخبگان اجرایی و موقعیت ژئوپلیتیک اوکراین، زمینه لازم را برای قطبی شدن سیاست خارجی(غرب گرایی و شرق گرایی) و دخالت قدرت های بزرگ از جمله روسیه، امریکا، ناتو و اتحادیه اروپا را در مقطع زمانی 1991 تا 2022 فراهم نمود. یافته های این پژوهش نشان می دهد که سیاست گذاران و نخبگان اجرایی این کشور به دلیل ناتوانی در ایجاد و حفظ انسجام هویت ملی؛ وابستگی به قدرت های بزرگ؛ عدم توجه به الزامات ژئوپلیتیک قدرت؛ ثبات، استقلال و تمامیت ارضی این کشور را  در مقطع زمانی 1991 تا 2022 با مشکل مواجه ساختند.
۳۶.

ترتیبات امنیتی ناظر بر قفقاز جنوبی (فرصت ها و چالش های آینده)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: قفقاز جنوبی روسیه اوک‍رای‍ن ترتیبات امنیتی سناریو

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۴ تعداد دانلود : ۲۶۳
قفقاز جنوبی به عنوان جنوب شرقی ترین منطقه اروپا، از بعد ژئوپلتیکی و ژئواکونومیک برای اتحادیه اروپا، آمریکا، روسیه و سایر کنشگران منطقه ای از اهمیت فوق العاده ای برخوردار می باشد. این منطقه در یکی دو سال اخیر، کانون تحولات مهم امنیتی بوده که تهدیدات و فرصت های بالقوه و بالفعلی را برای ج.ا.ایران ایجاد نموده است. لذا پایش تحولات مذکور، شناسایی و تحلیل بازیگران اصلی و پیش بینی آینده های پیش روی منطقه امری ضروری و اجتناب ناپذیر به نظر می رسد. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف شناسایی سناریوهای ناظر بر ترتیبات امنیتی قفقاز جنوبی با تمرکز بر بحران اوکراین و با روش شناسی مرکب آینده پژوهی صورت گرفته است. در این راستا ضمن انجام مطالعات اسنادی و بهره-برداری از دانش ضمنی خبرگان موضوع، تعداد 7 کنشگر اصلی منطقه ای و 3 کنشگر اصلی فرامنطقه ای شناسایی و سپس با منطق ماتریس اثرات متقاطع، تعداد 10 متغیر اولویت دار شناسایی شد و سپس در محیط نرم افزار میک مک میزان اثرات مستقیم و غیرمستقیم آنها محاسبه گردید و در مرحله نهایی مورد تحلیل و ارزیابی قرار گرفت. یافته های تحقیق حاکی از آن است از تعداد 10 بازیگر مهم منطقه ای و فرامنطقه ای، دو کشور ترکیه و جمهوری آذربایجان به عنوان عناصر کلیدی و کشور روسیه به عنوان پیشران در معادلات امنیتی منطقه قفقاز جنوبی ایفای نقش خواهند کرد. در پایان تعداد دو سناریو بر مبنای نوع و نحوه عمل بازیگر پیشران منطقه یعنی روسیه ارائه و ترتیبات امنیتی منطقه براساس آن ترسیم و در بخش پایانی ضمن تشریح فرصت ها و چالش های پیش رو، توصیه هایی برای ج.ا.ایران ارائه گردید.
۳۷.

تحلیل ریشه ها و ماهیت بحران اوکراین: تشدید تنش شبه جنگ سرد بین روسیه و غرب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: اوک‍رای‍ن روسیه جنگ سرد آمریکا کریمه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۵ تعداد دانلود : ۱۵۷
به دنبال الحاق کریمه به روسیه، بحران داخلی اوکراین و اختلافات آن  با مسکو  به اوج رسید. گرایش های جدایی طلبانه در مناطق شرقی اوکراین مثل استان های اودسا، لوگانسک، دونتسک و منطقه دونباس شدت یافت. کاخ سفید و نهادهای اروپایی و غربی تا به حال به جز تهدید روسیه و مقامات آن به اعمال تحریم های جدید و سخت تر، اقدام قابل ملاحظه ای برای حل بحران صورت نداده اند. این در حالی است که ادامه بحران کنونی مواضع تندروها در روسیه و اوکراین را تقویت خواهد کرد. سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه معتقد است تحریم ها و فشارهای بیشتر علیه کشورش نه تنها کمکی به حل بحران نمی کند، بلکه به تعمیق آن منجر خواهد شد. از یک طرف نگرانی کرملین در حال افزایش است، چرا که غرب با تحریک یکی از متحدین قبلی آن، عملاً منافع و امنیت ملی روسیه را نادیده گرفته و وارد حوزه نفوذ سنتی این کشور شده است. از طرف دیگر واشنگتن و متحدین غربی آن نگران اقتدار مجدد روسیه تحت رهبری ولادیمیر پوتین، افزایش محبوبیت وی در داخل این کشور و تجدید روحیات ملی گرایانه در میان روس های مناطق مختلف فدراسیون روسیه و روس تبارهای ساکن جمهوری های پیشین اتحاد شوروی سابق هستند. حال سئوال اینجاست که آیا تشدید بحران داخلی اوکراین و گسترش دامنه اختلافات آن با مسکو، تداوم توسعه ناتو به سوی مرزهای روسیه، عضویت احتمالی اوکراین در ناتو، برتری جویی آمریکا و واکنش تند مسکو نسبت به واگرایی متحدین قبلی، روابط روسیه با آمریکا و غرب را به سوی بعضی شرایط تنش بار حاکم بر دوره جنگ سرد سوق خواهد داد؟ مقاله زیر به دنبال پاسخی مناسب برای سئوال مذکور این فرضیه را مورد ارزیابی قرار می دهد که: شرایط بحرانی موجود بین روسیه و غرب بر سر اوکراین به وضعیت جنگ سرد سوق نخواهد یافت.
۳۸.

آثار و پیامدهای منازعه اوکراین و روسیه

نویسنده:
تعداد بازدید : ۳۷۲ تعداد دانلود : ۱۹۰
تهاجم روسیه به اوکراین پیامدهای بسیار گسترده ای در زمینه های مختلف داشته است، وضعیتی که به یک بحران انسانی تبدیل شده است، امنیت غذایی و انرژی در جهان را بی ثبات و سؤالاتی را در مورد معماری امنیت جهانی ایجاد کرده است. این چالش ها محدود به اوکراین نخواهد بود، بلکه به دلیل جهانی شدن جهانی که در آن زندگی می کنیم، چالش هایی را در سرتاسر جهان ایجاد خواهد کرد. راه حل های کوتاه مدت و بلندمدتی باید اندیشیده شود تا اطمینان حاصل شود که این عواقب منجر به فاجعه ای روی فاجعه دیگر نمی شود. در این نوشتار به این سؤال اصلی پرداخته شده است که، منازعه و بحران اوکراین چه پیامدهای کوتاه مدت و بلند مدتی را بر جامعه جهانی و نظم بین الملل در پی خواهد داشت؟ و در پاسخ به این سؤال این فرضیه در نظر گرفته شده است که چه آثار کوتاه مدت و چه آثار بلند مدت این بحران قطع به یقین دربردارنده گذار از یک نظم بین الملل به یک بی نظمی است که نه تنها اوکراین دامن گیر آن خواهد شد بلکه دیگر کشورهای منطقه و نظام بین الملل نیز درگیر این بی نظمی خواهند بود. روش تحقیق در این نوشتار به صورت تحلیلی- توصیفی و منابع گردآوری شده و مورد استفاده، اینترنتی و کتابخانه ای می باشند.
۳۹.

سیاست های چندگانه رژیم صهیونیستی در قبال روسیه (مطالعه موردی فروش سلاح به اوکراین)

کلیدواژه‌ها: رژیم صهیونیستی روسیه اوک‍رای‍ن غرب آسیا فروش سلاح

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۴ تعداد دانلود : ۱۶۳
روابط روسیه و رژیم صهیونیستی بر اساس متغیرهای متعددی برنامه ریزی شده است که اهمیت و حفظ آن برای رژیم صهیونیستی بسیار مهم و حیاتی است؛ با این حال، این رژیم سعی کرده با فروش تسلیحات نظامی به دولت های ضدروسیه، رفتار روسیه در غرب آسیا را تغییر دهد. بر اساس فرضیه این پژوهش، رژیم صهیونیستی در تلاش است تا با استفاده از فروش تسلیحات نظامی به کشورهای متخاصم ضدروسیه (اوکراین)، حضور روسیه را در محیط پیرامونی خود (منطقه شامات) کاهش دهد. در واقع، نویسندگان به دنبال بررسی این موضوع هستند که فروش تسلیحات پیشرفته رژیم صهیونیستی به اوکراین در بازه زمانی حضور روسیه در غرب آسیا چه بخشی از روابط رژیم صهیونیستی و روسیه را به نمایش گذاشته شده است. رویکرد پاسخگویی به این پرسشْ تحلیلی تبیینی است و گردآوری اطلاعات و داده ها از طریق کتابخانه ای، اسنادی و اینترنتی است. در مجموع، یافته های تحقیق نشان می دهد سه عنصر کلیدی اقتصادی، نظامی و مهاجران روس تبار عامل وحدت بخش روابط این دو کنش گر محسوب می شود؛ اما از آنجا که به لحاظ سیاسی راهبردهای متفاوت دارند، رژیم صهیونیستی تلاش می کند تا با استفاده از کمک های نظامی به کشورهای متخاصم روسیه، اثرات منفی حضور روسیه را در محیط پیرامونی خود کاهش دهد.
۴۰.

اهمیت اوکراین و نقش آن در رقابت و تقابل میان روسیه و غرب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اوک‍رای‍ن روسیه غرب واقع گرایی تهاجمی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۹ تعداد دانلود : ۱۹۰
رقابت، تعارض و رویارویی میان قدرت های بزرگ در برخی از مناطق جهان که ازلحاظ ژئوپلیتیکی و ژئواکونومیکی دارای اهمیت قابل توجهی هستند از ویژگی های بارز نظام بین الملل به حساب می آید. به طوری که معمولاً در وقوع بحران در مناطق و کشورهایی که چنین ویژگی هایی دارند، دست و نقش مؤثر قدرت های بزرگ را چه در ایجاد، چه در تطویل و چه در مدیریت بحران می توان دید. اوکراین نیز یکی از همین کشورها می باشد که به دلیل ویژگی های منحصربه فرد خود از دیرباز محل تلاقی منافع قدرت های بزرگ منطقه ای و فرا منطقه ای به ویژه بعد از استقلال میان روسیه و غرب بوده است. ازاین رو، هدف اصلی این مقاله پاسخگویی به این پرسش است که اوکراین چه اهمیتی برای روسیه و غرب دارد که باعث شده است تا همواره پس از استقلال صحنه رقابت و تقابل روسیه و غرب باشد؟ در این مقاله با روشی کیفی و رویکردی توصیفی – تحلیلی، پرسش پژوهش در بستر مفهومی نظریه واقع گرایی تهاجمی با استفاده از منابع کتابخانه ای موردبررسی قرارگرفته است. یافته های مقاله نشان می دهد که اهمیت اوکراین در ابعاد مختلف برای دستیابی به اهداف راهبردی متعارض روسیه و غرب و همچنین سیاست های غرب گرایانه اوکراین باعث شده است تا این کشور همواره پس از استقلال، صحنه رقابت و تقابل غرب و روسیه باشد.