مطالب مرتبط با کلیدواژه

سیستم اطلاعات جغرافیایی


۳۲۱.

پهنه بندی نواحی سیل خیز با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) و سنجش از دور (RS)، (مطالعه موردی : شهرستان داراب)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مخاطرات محیط طبیعی سال دهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۲۷ 21 - 46

کلیدواژه‌ها: شهرستان داراب نواحی سیل خیز سیستم اطلاعات جغرافیایی سنجش از دور (RS) منطق فازی مدل AHP لندست 8

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۴ تعداد دانلود : ۴۱۰
مخاطرات طبیعی حوادث ناگواری هستند که هر ساله باعث بروز صدمات و خسارات بسیار زیاد و جبران ناپذیر به محیط طبیعی و پدیده های انسان ساخت می شوند. سیلاب ها از جمله مخاطراتی هستند که همیشه احتمال رخ داد آنها به عنوان یک مخاطره طبیعی برای انسانها وجود داشته است. در این میان شناسایی پهنه های سیل خیز از جمله اقدامات اولیه برای مقابله با آنها محسوب می شود. شهرستان داراب نیز از این امر جدا نبوده و این پژوهش با هدف تهیه نقشه پتانسیل سیلخیزی شهرستان انجام شد. با توجه به این نکته که در سیلخیزی هر منطقه معیارهای زیادی دخیل می باشد، لذا در این پژوهش12 معیار شیب، جهت شیب، بارش، ارتفاع رواناب، وضعیت شماره منحنی (CN)، جهت جریان تجمعی، وضعیت گروه های هیدرلوژیکی خاک، کاربری اراضی، تراکم پوشش گیاهی، تراکم شبکه زهکشی، وضعیت ارتفاعی حوضه و فاصله از آبراهه ها، انتخاب و نقشه های مربوط به هریک تهیه گردید. در مرحله بعد نقشه های تهیه شده با استفاده از روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و با استفاده از نرم افزار اکسپرت چویس وزن دهی و توسط مدل منطق فازی فرایند فازی سازی آنها انجام شد. در نهایت همپوشانی لایه ها با استفاده از عملگر فازی جمع جبری (SUM) در نرم افزار Arcmap انجام شد و بدین ترتیب نقشه های مربوط به پهنه بندی خطر رخداد سیل شهرستان داراب با دوره های بازگشت مختلف و در 5 طبقه استخراج شد. نقشه های بدست آمده با دوره های بازگشت مختلف، از الگوی تقریباً یکسان و مشابهی برخوردار میباشند. به طوری که بر اساس نقشه های نهایی خطر وقوع سیل با دوره های بازگشت 25، 15، 5 و 50 ساله، به ترتیب 71/9، 39/9، 4/8 و 93/9 درصد از مساحت شهرستان دارای خطر سیل خیزی خیلی کم و 24/9، 64/10، 90/11 و 65/8 درصد از مساحت آن دارای خطر سیل خیزی خیلی زیاد می باشد.
۳۲۲.

مکان یابی و پهنه بندی سایت های مناسب برای توسعه گردشگری ورزشی در شهرستان شاهرود با رویکرد توسعه پایدار(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور در برنامه ریزی دوره ۱۱ پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ 52 - 66

کلیدواژه‌ها: مکان یابی گردشگری ورزشی ارزیابی توان اکولوژیکی سیستم اطلاعات جغرافیایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۱ تعداد دانلود : ۳۶۵
در این تحقیق تلاش گردیده تا مکان های مناسب برای توسعه گردشگری ورزشی در شهرستان شاهرود شناسایی شوند. بدین منظور، از سیستم اطلاعات جغرافیایی و تکنیک رویهم گذاری لایه ها، به عنوان ابزاری مناسب برای ارزیابی سرزمین استفاده گردید. بدین ترتیب پس از تعیین منابع اکولوژیکی منطقه، لایه های اطلاعاتی در مقیاس 1:250000 تهیه و از طریق نرم افزار ArcGIS نسخه 9،2 اقدام به ریهم گذاری گردید. این تحقیق در شش مرحله انجام پذیرفت. پس از تهیه نقشه های شیب، جهت و ارتفاع، از طریق رویهم گذاری آنها نقشه شکل زمین تهیه گردید و در ادامه، با رویهم اندازی لایه های شکل زمین، کاربری اراضی، خاک، پوشش گیاهی و حیات وحش نقشه نهایی واحدهای زیست محیطی بدست آمد. سپس، مدل اکولوژیکی گردشگری متمرکز و گسترده، به منظور مقایسه و تحلیل نهایی مورد استفاده قرار گرفت و در نهایت از مدل ملی برای تعیین انواع کاربری های ورزشی استفاده گردید. با توجه به نتایج، منطقه مطالعاتی از پتانسیل بالایی به منظور توسعه گردشگری به ویژه از نوع گسترده برخوردار است. 8/68٪ از منطقه مطالعاتی در کلاس 1 و 1/19٪ نیز در کلاس 2 از گردشگری متمرکز قرار گرفته اند. همچنین؛ 2/93٪ از منطقه در کلاس 1 و 3/5٪ نیز در کلاس 2 گردشگری گسترده قرار می گیرند. در مجموع، 6/13٪ نیز در کلاس 3 قرار داشته که نشانگر حساسیت اکولوژیکی بالا و عدم بهره مندی از شرایط مناسب به منظور توسعه گردشگری می باشد و در زون حفاظتی قرار می گیرد. در پایان، فعالیت های گردشگری مناسب برای هر زون پیشنهاد گردید.
۳۲۳.

ارزیابی و مدیریت ریسک اماکن ورزشی مرتبط با پهنه بندی آلودگی هوا با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور در برنامه ریزی دوره ۱۱ زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ 34 - 53

کلیدواژه‌ها: مدیریت ریسک آلودگی هوا سیستم اطلاعات جغرافیایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۵ تعداد دانلود : ۴۱۸
هدف از مطالعه حاضر ارزیابی و مدیریت ریسک اماکن ورزشی مرتبط با پهنه بندی آلودگی هوا با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS)می باشد . این تحقیق به لحاظ زمان اجرا از نوع مقطعی و به لحاظ خروجی ها از نوع کاربردی است و به لحاظ تجزیه و تحلیل از نوع توصیفی – تحلیلی و نیز تطبیقی است. در این مطالعه اماکن ورزشی شمال غرب شهر تهران به صورت کل شمار بررسی گردید. به منظور درون یابی داده ها، از روش کریجینگ استفاده شد.پس از برآورد میانگین غلظت داده های آلاینده ها، با استفاده از روش کریجینگ توسط نرم افزار ArcGIS برای تمامی ایستگاهها پهنه بندی انجام گردید. مبنای سنجش میزان آلاینده ها، براساس شاخص کیفیت هوا (AQI)، تنظیم گردید. یافته ها نشان داد که شاخص کیفیت هوا در سرتاسر محدوده مطالعاتی دارای وضعیت سالم بوده ولیکن هیچ منطقه ایی از مناطق مطالعاتی پاک (50-0) گزارش نشده است.بررسی آلاینده ها نشان داد که پراکنش آلاینده ها از الگوی متوازنی تبعیت نمی کند .در ارتباط با ارزیابی ریسک با استفاده از روش ویلیام فاین رتبه ریسک 1۵۰ بوده که نشانگر وضعیت اضطراری و «سطح ریسک متوسط» است و لازم است تا توجهات لازم در اسرع وقت صورت گیرد.توسعه شهرها، تراکم جمعیت و منابع متحرک دودزا که عمدتا مصرف سوخت آنها فسیلی است از مهمترین موارد آلاینده هستند . بنابراین برای کاهش آلودگی هوای بایست ساخت وسازهای شهری، طراحی شبکه ها و محورهای ارتباطی را مورد توجه قرار داد.
۳۲۴.

مکان یابی سایت های مناسب بر پایه GIS با پوشش حداکثری برای توسعه شعب بانک(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور در برنامه ریزی دوره ۱۱ زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ 64 - 76

کلیدواژه‌ها: مکان یابی سیستم اطلاعات جغرافیایی حداکثرپوششGIS

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۰ تعداد دانلود : ۴۵۴
انتخاب مکان برای  مکان یابی شرکت ها تصمیم بسیار مهمی است انتخاب نامناسب مکان ممکن است منجر به هزینه های بیش از حد حمل و نقل ، از دست دادن نیروی کار واجد شرایط ، مزیت رقابتی یا شرایط مشابه شود. این مقاله پیشنهاد یکپارچگی بین مدل MCDM ارائه شده توسط ANP با GIS برای پیشنهاد بهترین مکان برای ساخت یک شعبه جدید بانک و سپس استفاده از حداکثر مشکل محل پوشش برای انتخاب شعب که حداکثر تقاضا ممکن است در یک زمان از پیش تعیین شده سفر باشد.. موقعیت شعبه بانک یکی از مهمترین موضوعات استراتژیک در بازار رقابت است. در این مقاله ، یک مدل مبتنی بر سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) برای مکان یابی سایت های مناسب برای ایجاد شاخه های جدید ارائه شده است ، و سپس از مسئله مکان حداکثر پوشش (MCLP) برای انتخاب شاخه ها استفاده می شود به طوری که حداکثر تقاضا در داخل زمان سفر هدف مشخص شده است. این مدل برای بانک مهر اقتصاد در شهر اراک ، ایران اجرا شد. برای تحقیقات آتی ، مطالعه بازسازی شعب بانک توصیه می شود. علاوه بر این ، استفاده از این مدل بر روی مشکلات پیچیده تر ، زمینه چالش برانگیزی برای مطالعات آینده است.
۳۲۵.

یک مدل برنامه ریزی دو مرحله ای برای آمایش کشت برنج تحت شرایط عدم قطعیت پویا (مورد مطالعه: ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: چشم انداز مدیریت صنعتی سال یازدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۴۲ 145 - 176

کلیدواژه‌ها: آمایش زمین الگوی کشت برنج سیستم اطلاعات جغرافیایی برنامه ریزی تصادفی چند مرحله ای روش بهترین - بدترین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۳ تعداد دانلود : ۲۷۸
برنج به عنوان یکی از کالاهای اساسی در بخش کشاورزی عموماً توسط کشاورزان روستایی بر اساس تجربه در مزارع کشاورزی کشت می شود. کشت سنتی این محصول به هدر رفت منابع طبیعی، مانند ذخایر آب، منجر شده است. هدف پژوهش حاضر یافتن پهنه های مناسب و تعیین الگوی کشت برنج با استفاده از یک روش دومرحله ای است. در قسمت اول برای دسته بندی پهنه های مناسب برای کشت برنج در ایران از ادغام سیستم اطلاعات جغرافیایی با روش بهترین بدترین استفاده شد. مرحله اول به عنوان ورودی به مرحله دوم، یعنی مدل بهینه سازی برای تعیین الگوی کشت برنج در نظر گرفته می شود. برای در نظر گرفتن شرایط آب وهوایی در همه دوره ها از رویکرد بهینه سازی تصادفی چندمرحله ای استفاده شد. شرایط آب وهوایی در هر دوره در سه سناریو موردبررسی قرار گرفت. کاربرد مدل در مطالعه موردی کشور ایران بررسی شد. نتایج نشان می دهد که بیشتر پهنه های مناسب برای کشت برنج در شمال کشور و قسمتی از غرب ایران قرار گرفته است و الگوی کشت مناسب برای بیشتر کشاورزان، کشت برنج پرمحصول و به روش نشایی است.
۳۲۶.

تحلیل و پایش پویایی کانون های سرقت از منزل در شهر سمنان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه جغرافیای انتظامی سال نهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۳۳ 115-146

کلیدواژه‌ها: کانون های جرم خیز دینامیک سرقت منزل سیستم اطلاعات جغرافیایی شهر سمنان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۴ تعداد دانلود : ۴۲۸
جرم پدیده ای ایستا نبوده و در زمان های مختلف بسته به هدف، مکان های مختلفی را درگیر خود می کند. لذا بدین منظور چگونگی حرکت و جابه جایی جرم سرقت از منزل در شهر سمنان در بستر زمان به منظور مدیریت هدفمند نیروهای پلیس و شناسایی عوامل مکانی دخیل در آن به عنوان هدف پژوهش انتخاب گردیده است. روش تحقیق در پژوهش حاضر تحلیلی توصیفی و داده ها و اطلاعات مورد نیاز پژوهش با دو روش کتابخانه ای و میدانی تهیه شده است. از سامانه اطلاعات جغرافیایی و همچنین نرم افزارهای Excel و SPSS به منظور تحلیل های فضایی مکانی و همچنین زمانی استفاده شده است. در این پژوهش جرایم سرقت از منزل در محدوده قانونی شهر سمنان به عنوان جامعه آماری مورد مطالعه قرار گرفته است. بر اساس یافته های تحقیق سه کانون اصلی جرم سرقت از منزل در شهر سمنان در دو بافت ناکارآمد شهری به نام های محله کدیور و محله جهادیه و یک کانون در محدوده شهرک تعاون قرار گرفته است. همچنین از نظر زمانی وقوع سرقت منزل زمان های تعطیلی و احتمالاً عدم حضور ساکنین در خانه تطابق دارد. نتیجه پژوهش نشان می دهد که هرچند از نظر کلی، جرم سرقت از منزل در شهر سمنان بر سه کانون عمده تمرکز دارد، اما این کانون ها در بستر زمان کاملاً دینامیک بوده و در طی فصول، ایام هفته و ساعات شبانه روز کاملاً جابه جا می شوند.
۳۲۷.

پهنه بندی مناطق مستعد خطر زمین لغزش در محدوده سدّ شهید عباسپور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و مخاطرات محیطی بهار ۱۴۰۰ شماره ۳۷ 65 - 80

کلیدواژه‌ها: زمین لغزش سد شهید عباسپور مدل حائری-سمیعی مدل تحلیل سلسله مراتبی سیستم اطلاعات جغرافیایی پهنه بندی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۳ تعداد دانلود : ۲۸۹
زمین لغزش، یکی از مهم ترین حرکات دامنه ای است. ازجمله مناطق زمین لغزش، محدوده اطراف سد و دریاچه آن است که خسارات زیادی را در سدها ایجاد می کند. هدف از این پژوهش شناسایی مناطق مستعد ایجاد زمین لغزش در محدوده سد شهید عباسپور است. این پژوهش با استفاده از دو روش حائری-سمیعی و تحلیل سلسله مراتبی انجام گردید. براین اساس هفت عامل سنگ شناسی، زاویه شیب، طول گسل، طول راه و رودخانه، عامل بارندگی، شدت بارندگی و زمین لرزه موردبررسی قرار گرفت. در مدل حائری-سمیعی این هفت عامل بررسی شده و وزن به دست آمده هر یک از آن ها در معادله کلی قرار گرفته و در محیط GIS به نقشه پهنه بندی تبدیل شده و مناطق مستعد در محدوده شناسایی می شود. در روش تحلیل سلسله مراتبی، براساس مقایسات زوجی بین هفت عامل ذکرشده، پس از بررسی نظر کارشناسان وزن هریک از عوامل به دست آمده و در نرم افزار Expert Choice، مقایسه زوجی انجام شده و وزن نهایی به دست می آید. پس از بررسی های به عمل آمده در دو روش، بیشترین مناطق حساس به لغزش در آبرفت های جوان کواترنری است و عامل سنگ شناسی مهم ترین عامل در محدوده است. به طورکلی مناطق با خطر زیاد در محدوده جنوب غربی سد و بخش کوچکی در شمال است.
۳۲۸.

بررسی توان اکولوژیک مناطق روستایی حوضۀ آبخیز قیماس خان برای کاربری ی های کشاورزی و مرتع داری با استفاده از فرایند تحلیل (AHP) و GIS(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تعاون و کشاورزی سال هشتم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۳۲ 139 - 160

کلیدواژه‌ها: توان اکولوژیک سیستم اطلاعات جغرافیایی AHP کشاورزی و مرتعداری قیماس خان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۷ تعداد دانلود : ۲۳۲
هدف از انجام این پژوهش، ارزیابی توان اکولوژیک حوضۀ آبخیز قیماس خان شهرستان بناب برای کاربری های کشاورزی و مرتع داری بر اساس نظر کارشناسان شرکت تعاونی روستایی جهت دستیابی به توسعۀ پایدار بود. به این منظور، از متغیرهای شیب، ارتفاع، کاربری اراضی، سنگ بستر، بافت خاک، فرسایش خاک، گروه های هیدرولوژیکی خاک، عمق خاک، زهکشی، شوری، حاصلخیزی، بارش، دما، تراکم پوشش گیاهی و نوع پوشش گیاهی استفاده شد، سپس به منظور تعیین وزن و درجۀ اهمیت معیارها، پرسش نامه هایی تهیه و میان کارشناسان کشاورزی و منابع طبیعی شرکت تعاونی روستایی حوضۀ آبخیز موردمطالعه توزیع شد. درنهایت، با استفاده از مدل AHP (فرایند تحلیل سلسله مراتبی) و نرم افزارهای Expert Choice  و ArcGIS، به ارزیابی توان منطقه برای کاربری های کشاورزی و مرتع داری  پرداخته شد. براساس نتایج به دست آمده، مساحت طبقات مختلف عبارت اند از: طبقۀ مرتعداری ضعیف 611 هکتار (5/14 درصد)، طبقۀ مرتعداری متوسط530 هکتار (5/12 درصد)، طبقۀ مرتعداری خوب 399 هکتار (5/9 درصد)، طبقۀ کشاورزی ضعیف 5/908 هکتار (5/21 درصد)، طبقۀ کشاورزی متوسط 6/569 هکتار(5/13 درصد)، طبقۀ کشاورزی خوب 7/826 هکتار (6/19 درصد) و طبقۀ کشاورزی بسیار خوب 369 هکتار (7/8 درصد)؛ بنابراین، بیشتر قسمت های منطقه برای کشاورزی و مرتع داری  از توان خوبی برخوردار است .
۳۲۹.

بررسی کمّیت وقوع جرائم ضرب وجرح با رویکرد تلفیقی سناریونویسی و آینده پژوهی با استفاده از GIS در محیط شهر اهواز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت انتظامی سال شانزدهم بهار ۱۴۰۰شماره ۱ 91 - 126

کلیدواژه‌ها: جرم ضرب وجرح سناریونویسی آینده نگری سیستم اطلاعات جغرافیایی شهر اهواز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۴ تعداد دانلود : ۳۹۹
زمینه و هدف: در مدیریت پیشگیری از جرائم، آینده پژوهی یکی از اصول مهم و تأثیرگذار در پیش بینی و آمادگی برای مواجهه با جرائم است. هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی کمّیت وقوع جرائم ضرب وجرح با رویکرد تلفیقی سناریونویسی و آینده پژوهی با استفاده از GIS در محیط شهر اهواز بوده است. روش: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیّت، توصیفی - تحلیلی و از بُعد روش شناسی، ترکیبی از روش های کمّی و کیفی می باشد. اطلاعات موردنیاز برای انجام آن به صورت کتابخانه ای و با مراجعه به سازمان ها گردآوری شده است. یکی از دقیق ترین روش های شناخت رخدادهای آینده، سناریونویسی است.   یافته ها: در این پژوهش، با استفاده از برخی پیش ران های تأثیرگذار در موضوع جرائم ضرب وجرح شهری (الگوی پراکنش توزیع جرائم ضرب وجرح، افزایش جمعیت و تراکم جمعیت، میانگین سطح سواد مجرمین) که با تکیه بر روش های سیستم اطلاعات جغرافیایی، دلفی و پنل خبرگان استخراج و سپس تحلیل شده است، سه سناریو محتمل برای شهر اهواز ترسیم شد که عبارت اند از: افزایش جرائم ضرب وجرح، کاهش جرائم ضرب وجرح و ثبات جرائم ضرب وجرح. نتیجه گیری: نتیجه نهایی نشان داد که با توجه به وضع موجود متغیرهای بررسی و چشم انداز ترسیم شده، محتمل ترین سناریوی جرائم ضرب وجرح شهری مربوط به افزایش جرائم ذکرشده در شهر است که لزوم آینده نگری، پیشگیری از جرائم و درنهایت برنامه ریزی راهبردی را برای مدیریت صحیح و کنترل نرخ کمّیت عددی جرائم در سال های آتی آشکار می کند.
۳۳۰.

شناسایی پهنه های سه گانه بهره برداری از آبهای زیرزمینی با استفاده از GIS (مطالعه موردی: دشت نمدان شهرستان اقلید)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی توسعه کالبدی (برنامه ریزی کالبدی-فضایی) سال اول زمستان ۱۳۹۱ شماره ۱ 63 - 74

کلیدواژه‌ها: خشکسالی کاهش سطح آب زیرزمینی سیستم اطلاعات جغرافیایی دشت نمدان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۴ تعداد دانلود : ۲۷۱
وقوع خشکسالی در طی سالهای اخیر و نیز برداشتهای بی رویه از آبهای زیرزمینی، کاهش شدید سطح آب سفره های زیرزمینی را به همراه داشته است. این موضوع در مناطق نیمه بیابانی که زندگی گیاهی و جانوری وابستگی شدیدی به برداشت از آبهای زیرزمینی دارد به خوبی احساس می شود. دشت نمدان در شمال استان فارس یکی از دشت های حاصلخیز استان محسوب میشود که در طی سالهای اخیر در اثر کمبود نزولات جوی و نیز برداشتهای بی رویه از سفره های آب زیرزمینی به وسیله چاه های کشاورزی، با کاهش شدید سطح آب زیرزمینی روبرو بوده است. این کاهش سطح، در تمام محدوده مورد مطالعه از شدت و ضعف متفاوتی برخوردار است. بنابراین شناسایی محدوده های با کاهش شدید سطح آب به منظور اعمال سیاست های مناسب جهت تقویت سفرههای آب زیرزمینی از بدیهی ترین اولویت های پژوهشی این محدوده بحساب می آید. در پژوهش حاضر سعی بر آن شده است تا با پایش سالیانه و میانیابی دادههای مربوط به تغییرات سطح آب چاههای مشاهدهای دشت نمدان از سال1376 تا 1388، به وسیله سیستم اطلاعات جغرافیایی، محدوده های مجاز، مشروط و ممنوع برداشت آب زیرزمینی تعیین شود. نتایج حاصل از پژوهش بیانگر ارتباط مستقیم بین موقعیت قرارگیری چاههای عمیق موجود در دشت نمدان و محدوده های ممنوع و مشروط برداشت آب زیرزمینی است. به گونه ای که از 1311حلقه چاه عمیق موجود، 1131 حلقه چاه (برابر87 درصد) در محدودههای ممنوع و مشروط به لحاظ برداشت واقع شده اند که این امر توجه جدی مسئولین را به کنترل بیشتر در این محدوده ها ملزم می دارد.
۳۳۱.

ارزیابی و مکان یابی بهینه پارک های ناحیه ای و منطقه ای شهر شیراز

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی توسعه کالبدی (برنامه ریزی کالبدی-فضایی) سال اول بهار ۱۳۹۲ شماره ۲ 25 - 36

کلیدواژه‌ها: پارک پارک ناحیه ای و منطقه ای سیستم اطلاعات جغرافیایی شیراز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۷ تعداد دانلود : ۹۱۴
رشد سریع شهرنشینی در کشورهای درحال توسعه بازتاب های کالبدی فضایی بسیاری را به همراه داشته است که از جمله آنها می توان به عدم توزیع بهینه کاربری های خدماتی در شهرها به خصوص کلانشهرهای کشور اشاره نمود. شهر شیراز به عنوان یکی از کلانشهرهای کشور نیز این قاعده مستثنی نیست، به طوری که تمرکز شدید کاربری ها در چند ناحیه خاص شهر، سبب محرومیت سایر نواحی از امکانات و خدمات شهری شده است. یکی از این نوع کاربری های پارک های شهری است که علاوه بر نقش غیرقابل انکار آنها در تلطیف هوای شهر، در افزایش سلامت شهروندان نیز نقش بسزایی بر عهده دارند. بررسی توزیع فضایی پارک های ناحیه ای و منطقه ای شهر شیراز حاکی از تمرکز شدید این نوع پارک ها در مرکز شهر و نواحی مجاور آن می باشد که دسترسی مطلوب یه اینگونه پارک ها را برای شهروندان با مشکل روبرو کرده است و حوزه نفوذ موجود پارک های شهری با درصد بسیار بالایی دارای پوشش مشترک می باشند. لذا در پژوهش حاضر سعی بر آن شده است تا بهترین مکان های ایجاد پارک شهری در شهر شیراز شناسایی شود. در نتیجه ابتدا معیارهای موثر در مکان یابی پارک های شهری از نقشه کاربری اراضی وضع موجود شهر شیراز مستخرج و سپس با استفاده از مدل تحلیل سلسله مراتبی به وزن دهی به معیارها و زیرمعیارها پرداخته شد و در نهایت با استفاده از تحلیل شبکه و تعیین حوزه نفوذ، 14 پارک ناحیه ای و 3 پارک منطقه ای در مکان های مناسب پیشنهاد گردید.
۳۳۲.

تحلیل کیفیت زندگی شهرستان های استان آذربایجان شرقی با استفاده از تکنیک کوپراس و GIS

نویسنده:
منبع: پژوهش های مکانی - فضایی سال پنجم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۱۷) 66-81

کلیدواژه‌ها: کیفیت زندگی سطح بندی تکنیک کوپراس سیستم اطلاعات جغرافیایی استان آذربایجان شرقی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۷ تعداد دانلود : ۳۳۹
کیفیت زندگی یکی از مهم ترین مسائل پیش روی جهان و از مباحث اساسی در تکوین سیاست گذاری اجتماعی محسوب می شود که موضوعاتی چون رفاه، کیفیت، سلامت زندگی، نیازهای اساسی زندگی روبه رشد و رضایت بخش، فقر و مطرودیت اجتماعی، انسجام اجتماعی، نوع دوستی و از خود گذشتگی در میان اجتماع را در بر می گیرد. کیفیت زندگی مردم به عوامل زیادی از جمله اشتغال، درآمد مناسب، دسترسی به خدماتی همچون آموزش و بهداشت، سلامت، محیط طبیعی، امنیت و غیره وابسته است. در همین راستا، پژوهش حاضر با هدف سطح بندی شهرستان های استان آذربایجان شرقی از لحاظ شاخص های کفیت زندگی با استفاده از تکنیک جدید و دقیق تشخیص نسبی مرکب (Copras) و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) پرداخته است. روش این پژوهش توصیفی- تحلیلی و گردآوری اطلاعات و داده ها به صورت کتابخانه ای و اسنادی می باشد. جامعه آماری تحقیق 20 شهرستان استان آذربایجان شرقی و شاخص های مورد بررسی، 20 شاخص ارائه شده از سوی سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان آذربایجان شرقی است و از آخرین داده های سالنامه آماری استان گلستان در سال 1394 هجری شمسی برای تحلیل استفاده شده است. جهت محاسبات آماری و ترسیم نمودارها و نقشه ها نیز از محی ط نرم افزاری Excel و 9.3 Arc GIS استفاده شده است. داده-های تحقیق به روش اسنادی و میدانی جمع آوری شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که بین شهرستان های استان از لحاظ برخورداری از شاخص های کیفیت زندگی اختلاف قابل ملاحظه ای وجود دارد. از این رو سیاست گذاران و برنامه ریزان توسعه استان بایستی بهترین راهبردها را در جهت ارتقاء شاخص های کیفیت زندگی در بین شهرستان های استان آذربایجان شرقی در اولویت کار خود قرار دهند.
۳۳۳.

استفاده از روش بهینه سازی الگوریتم کلونی مورچگان در سیستم اطلاعات جغرافیایی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور در برنامه ریزی دوره ۱۲ بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ 57 - 72

کلیدواژه‌ها: الگوریتم کلونی مورچگان بهینه سازی سیستم اطلاعات جغرافیایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۹ تعداد دانلود : ۳۰۶
موضوع استفاده از روش های فرا-ابتکاری برای کاربرد در مسائل بهینه سازی ترکیبی، زمینه تحقیقاتی است که با سرعت در حال رشد است. این امر به دلیل اهمیت مسائل بهینه سازی ترکیبی در دنیای صنعت و علم است. در سال های اخیر یکی از مهمترین و امید بخش ترین تحقیقات، «روش های فرا-ابتکاری برگرفته از طبیعت» بوده است که در حل مسائل مشکل ترکیبی نتایج بسیار خوبی داشته است. الگوریتم های فرا-ابتکاری هنگامی برای حل یک مسئله استفاده می شوند که همگام با افزایش ابعاد مسئله فضای شدنی به صورت چشمگیری افزایش یابد که اصطلاحا اینگونه مسائل NP-hard نامیده می شوند. یکی از روش های فرا-ابتکاری پرکاربرد در این زمینه الگوریتم بهینه سازی کلونی مورچگان است که امروزه در حل مسائل تخصیص منابع مکانی، مسیریابی و مکان یابی در محیط های سیستم اطلاعات جغرافیایی کاربرد دارد. در این تحقیق ضمن بررسی الگوریتم کلونی مورچگان به بیان و پارامترهای مورد نیاز آن برای استفاده در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی پرداخته می شود.
۳۳۴.

پهنه بندی درجه آسیب پذیری زیرساخت های شهر سمنان با رویکرد پدافند غیرعامل در سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور در برنامه ریزی دوره ۱۲ بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ 73 - 88

کلیدواژه‌ها: پهنه بندی آسیب پذیری زیرساخت پدافند غیرعامل سیستم اطلاعات جغرافیایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۷ تعداد دانلود : ۳۳۱
امروزه زیرساخت ها حائز نقش تعیین کننده ای در فرآیند امن یک جامعه می باشند و حفظ امنیت زیرساخت ها در برابر حملات و تهدیدهای، جزء اولویت های امنیتی هر کشور است. بر همین اساس شناخت وضعیت کنونی و میزان آسیب پذیری زیرساخت ها در مقیاس شهری می تواند به عنوان راهکاری کارآمد، به تدوین راهبردهای شهری منتج شود. در این راستا مقاله حاضر با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی، پس از جمع آوری داده ها و اطلاعات موردنیاز، به تبیین میزان آسیب پذیری زیرساخت های شهر سمنان با رویکرد پدافند غیرعامل با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی پرداخته است که در آن بعد از اولویت بندی مراکز ثقل و مشخص شدن زیرساخت های حیاتی و حساس، پهنه بندی شهر با استفاده از فرآیند تحلیل شبکه ای و سیستم اطلاعات جغرافیایی انجام گرفته است. در این راستا مقاله حاضر با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی، پس از جمع آوری داده ها و اطلاعات موردنیاز، با استفاده از روش های ارزیابی چند معیاره به تحلیل زیرساخت ها پرداخته و پس از شناخت برهم کنش ها با توجه به موقعیت فضایی هریک از زیرساخت ها، وضعیت آسیب پذیری شهر سمنان را محاسبه نمود. نتایج حاصله نشان می دهد که درمجموع 37.83 درصد از زیرساخت های شهر سمنان در پهنه های با آسیب پذیری بسیار زیاد، 21.34 درصد در پهنه های با آسیب پذیری زیاد، 13.58 درصد در پهنه های با آسیب پذیری متوسط، 14.66 درصد در پهنه های با آسیب پذیری کم و 12.56 درصد در پهنه های با آسیب پذیری بسیار کم استقراریافته اند. این مسئله به دوراز اصول و ملاحظات پدافند غیرعامل بوده و تشدیدکننده میزان آسیب پذیری است.
۳۳۵.

بررسی اثرات گردشگری ورزشی بر توسعه پایدار شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور در برنامه ریزی دوره ۱۲ بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ 89 - 107

کلیدواژه‌ها: گردشگری ورزشی توسعه شهری پایدار سیستم اطلاعات جغرافیایی مهدیشهر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۲ تعداد دانلود : ۳۰۴
  مقدمه: امروزه نقش ورزش در صنعت و رونق اقتصادی در شهر ها و مناطق غیر قابل انکار است و از سوی دیگر جذابیت فعالیت های ورزشی در نزد مردم بیش از گذشته است و یکی از سرگرمی ها و تفریح های مردم شده است هدف مطالعه حاضر، بررسی اثرات گردشگری ورزشی بر توسعه شهری می باشد ر وش: تحقیق از نوع توصیفی، پیمایشی است . جامعه آماری را اساتید تربیت بدنی دانشگاه، کارشناسان تربیت بدنی، کارشناسان گردشگری و لیدر های تور های گردشگری شهرستان مهدی شهرتشکیل می دهند که به پرسشنامه های استاندارد به صورت دلبخواه پاسخ دادند . از سیستم اطلاعات جغرافیایی برای توصیف مناطق گردشگری، اماکن ورزشی و محدوده مطالعاتی استفاده شد پس از جمع آ وری داده ها، برای بررسی روایی سازه متغیر های تحقیق و شاخصه ای برگرفته از آن ها از آزمون تحلیل عاملی تاییدی، استفاده گردید. یافته : نتایج تحلیل مدل نشان داد که مدل ارائه شده از برازش بالایی برخوردار است. از این رو گردشگری ورزشی بر پایداری شهری تاثیر مثبت و معناداری دارد. بنابراین با توجه به ضریب استاندارد مسیر مستقیم بین متغیرهای گردشگری ورزشی و  ابعادتوسعه پایدار، می توان با احتمال 99 درصد نتیجه گرفت گردشگری ورزشی بر توسعه پایدار در اماکن ورزشی شهرستان مهدی شهر تاثیر مثبت و معناداری دارد. به عبارتی با افزایش یک واحد تغییر در گردشگری ورزشی، شاهد افزایش 0.93 واحدی در  ابعاد پایداری شهری هستیم نتیجه گیری: به طور کلی با توجه به تایید گویه ها بر اساس پرسشنامه تحقیق، گردشگری ورزشی بعنوان یکی ازنوع های گردشگری بر متغیر توسعه اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی شهرستان مهدیشهر موثر است . از این رو کلیه متولیان امور، اعم از مردم ، مسئولین و ذی نفعان در زمینه توسعه گردشگری ورزشی و ظرفیت سازی در این زمینه  اقدامات لازم اعم از آموزش منابع انسانی ، فرهنگ سازی ، تهیه زیر ساخت های ورزشی مناسب و رویدادهای ورزشی جهت ایجاد برند گردشگری و بازاریابی و اطلاع رسانی در سطح ملی انجام گردد
۳۳۶.

تحلیل فضایی زیرساخت های گردشگری در استان گیلان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری و توسعه سال دهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۲۶) 221 - 240

کلیدواژه‌ها: سیستم اطلاعات جغرافیایی تحلیل فضایی زیرساخت های گردشگری استان گیلان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۴ تعداد دانلود : ۳۷۳
از مهمترین عناصر نظام گردشگری وجود جاذبه های و همچنین خدمات و زیرساخت های موجود در مقصدهای گردشگری است که جهت برآوردن نیازها و خواسته های مورد انتظار گردشگران و افزایش رضایت آنها ارائه می شود. آنچه در کنار ضرورت وجود داشتن این زیرساخت ها اهمیت دارد، توزیع فضایی و نحوه مکانیابی آنهاست که نیازمند مطالعه و دقت است. از این رو پژوهش حاضر به بررسی وضعیت توزیع فضایی زیرساخت های گردشگری استان گیلان پرداخته است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است. برای تحلیل یافته ها از روش میانگین نزدیکترین همسایه، تحلیل خوشه ای فضایی چندفاصله ای، میانگین مرکزی و بیضی انحراف معیار استفاده شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که براساس میانگین نزدیکترین همسایه، الگوی پراکنش رستوران ها، مجتمع های گردشگری، هتلها، هتل آپارتمان ها، اقامتگاه های بومگردی، مهمانپذیرها و کل زیرساخت های گردشگری استان گیلان بصورت خوشه ای بوده است. همچنین براساس تحلیل خوشه ای فضایی چند فاصله ای پراکنش زیرساخت های گردشگری استان گیلان در مجموع دارای پراکنش خوشه ای هستند. همچنین توزیع بسیاری از زیرساخت ها در جهت شمال غربی- جنوب شرقی می باشد. در مجموع نیاز به توسعه موزون تر زیرساخت های گردشگری استان گیلان کاملا محسوس است که رسیدن به این امر مستلزم برنامه ریزی بلندمدت و همچنین تبدیل منابع گردشگری استان به جاذبه می باشد.
۳۳۷.

بررسی نحوه توزیع فضاهای آموزشی در بافت شهر (مطالعه موردی: بلوار الکان کالنشهر رشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش های کاربردی در مدیریت و علوم انسانی سال اول زمستان ۱۳۹۹ شماره ۱ 28-37
تعداد بازدید : ۱۷۲ تعداد دانلود : ۱۳۶
این پژوهش با هدف بررسی نحوه توزیع فضاهای آموزشی در بافت شهر پس از مطالعه مفاهيم نظري، انطباق مکان گزینی فضاهای آموزشی در بلوار لاکان رشت با معیارهای سازگاری، مطلوبیت، ظرفیت، وابستگی مورد ارزیابی قرار گرفت. براي اين منظور ابتد ا مدل مفهومي، ضوابط موثر در مكان يابي مدارس شهر مشخص شد و پس از آنكه معيارهاي مكان گزيني مدارس(شعاع پوششي، جمعيت و تراكم آن، نزديكي به شبكه معابر(دسترسي ها)، وكاربري اراضي(همسايگي هاي سازگار و همسايگي هاي ناسازگار ) مشخص گردید، داده های مکانی از روی نقشه ها تهیه شده توسط سامانه اطلاعات جغرافیایی(GIS) و داده های توصیفی با استفاده از مدارک ، اسناد و آمار پژوهش های میدانی مورد تحلیل واقع شد. نتایج گویای این مهم بود که مراکز آموزشی غیرانتفاعی با توجه به تعداد کم دانش آموزان، مشکلی در تامین آسایش ساکنین محله ایجاد نمی کنند، اما مدارس دولتی با تعداد زیاد دانش آموزان باعث ایجاد مشکلات فراوانی از جمله ایجاد سر و صدا در ساعاتی از روز و ایجاد ترافیک شدید در کوچه و خیابان، گاهی قفل شدن ترافیک در زمان تعطیلی مدرسه می گردد.
۳۳۸.

کاربردهای سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) در پیشگیری انتظامی سرقت منزل در کانون های جرم خیز (مورد مطالعه شهر قزوین)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش انتظامی سال بیست و سوم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۹۱) 180 - 208

کلیدواژه‌ها: کانون های جرم خیز سیستم اطلاعات جغرافیایی سرقت منزل پیشگیری انتظامی شهر قزوین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۹ تعداد دانلود : ۲۴۵
زمینه و هدف: سرقت منزل از جرایم شایع و مهم در سطح کشور بوده و مقابله و پیشگیری از آن می تواند تأثیر بسزایی در افزایش احساس امنیت شهروندان داشته باشد. هدف پژوهش شناخت کاربردهای GIS در پیشگیری انتظامی از جرم سرقت منزل در کانون های جرم خیز شهر قزوین بوده است. روش پژوهش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر نوع و ماهیت توصیفی- تحلیلی بوده و با تکیه بر توانمندی های GIS اقدام به شناسایی و درک الگوهای فضایی مکانی جرائم سرقت در کانون های جرم خیز شهر قزوین در سال 1396 نموده است. زمان وقوع جرایم و توزیع فضائی محل وقوع جرایم در نقاط مختلف شهر ارزیابی شده و پس از تشکیل پایگاه داده با استفاده از آزمون های آماری، تخمین تراکم کرنل و گرافیکی اقدام به شناسایی مهم ترین کانون های جرم خیز شد. یافته ها: یافته های پژوهش حاکی از آن است که مهم ترین کانون های جرم خیز سرقت منزل شهر قزوین هر کدام دارای ویژگی های خاصی بوده اند. بررسی نوع و ترکیب کاربری های اراضی موجود در مجاورت محدوده های مسکونی بیانگر این است که برخی از کاربری ها وقوع سرقت منزل را برای سارقان تسهیل کرده است. نتیجه گیری: به منظور پیشگیری از وقوع سرقت منزل در شهر قزوین به نظر می رسد اولویت بخشی به سیاست ها و برنامه های پیشگیری انتظامی، اجتماعی و قضایی، افزایش سطح آگاهی شهروندان با هدف پیشگیری، توجه به رعایت اصول حفاظتی و امنیتی در ساختمان های مسکونی توسط مالکان، استفاده از فناوری های نوین در مبارزه با سرقت، افزایش حضور فیزیکی پلیس در محلات، کنترل بیشتر مبادی ورودی و خروجی شهر و استفاده از GIS باید در اولویت اقدامات مسئولان و دست اندرکاران انتظامی قرار گیرد.
۳۳۹.

ارائه مدل مکان محور و داده بنیاد در مدیریت و توسعه شهرهای الکترونیکی کشور: مطالعه موردی شهر تبریز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی سال ۲۵ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۷۸ 243 - 264

کلیدواژه‌ها: توسعه شهرهای الکترونیکی مدیریت شهر الکترونیکی نظریه داده بنیاد مدیریت مکان محور سیستم اطلاعات جغرافیایی تبریز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۰ تعداد دانلود : ۲۰۱
ش هرهای الکترونیکی در جهان با س رعت رو به توسعه فرصت هاى بسیاری را برای محیط هاى زندگی، کار و تفریح مردم به وجود آورده اس ت. لذا هدف پژوهش ارائه مدلی مبتنی بر مدیریت شهر الکترونیکی جهت توسعه شهرهای الکترونیکی کشور با رویکرد نظریه داده بنیاد (مورد مطالعه: شهر تبریز) می باشد. این پژوهش در چارچوب رویکرد کیفی و با به کارگیری روش تحقیق داده بنیاد انجام گرفته است. ابزار جمع آوری داده ها، مصاحبه های نیمه ساختار یافته بوده و به منظور گردآوری اطلاعات، با به کارگیری روش نمونه گیری هدفمند با 28 نفر از خبرگان و دست اندرکاران مدیریت شهری کشور مصاحبه انجام شد. تجزیه و تحلیل داده ها در سه مرحله کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی در محیط سیستم های اطلاعات جغرافیایی انجام گرفت. بر اساس آن، مدل کیفی پژوهش طراحی شد. نتایج پژوهش حاضر، نشان دهنده شناسایی تعداد 367کد باز، 22خرده مقوله یا مفهوم و 6 مقوله استخراج و ویژگیهای آنها، می باشد. در همین راستا مقولات استخراجی به صورت ذیل دسته بندی شد: شرایط علّی: تغییر سبک زندگی، حکمروایی هوشمند (مشارکت)، کاهش زیان های محیط زیستی و گسترش فناوری نوین و شبکه های اجتماعی، شرایط محوری: الزامات فردی و اجتماعی، دستیابی به توسعه اقتصادی پایدار و فناوری اطلاعات، بستر حاکم: بسترهای زیرساختی، زیرساختار الکترونیکی، شاخص های مالی و حقوقی کشور و وضعیت شبکه های ارتباطی، شرایط مداخله گر: موانع مدیریتی، آموزشی و ناهنجارهای فرهنگی، راهبردها: ارتقا زیرساختها، استفاده ازتجارب سایر کشورها و بومی سازی کردن آنها، بهره گیری از مدیران فناوری اطلاعات، فرهنگسازی و آموزش، پیامد: ارتقا کیفیت خدمات و رفاه و رضایت شهروندان، توسعه همه جانبه کشور و کاهش آلودگی و ترافیک و زیانهای محیط زیستی. نتایج تحقیق حاضر در توسعه مدیریت شهری الکترونیک بتنی بر تکنیکهای داده پردازی از اهمیت زیادی برخوردار بوده و می تواند راهگشای تحققیات آتی برای پیاده سازی شهرهای الکترونیک باشد.
۳۴۰.

ارزیابی کیفیت زندگی شهری در شهر اردبیل با استفاده از تلفیق داده های سنجش از دور و تحلیل های مکانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش و برنامه ریزی شهری سال دوازدهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۴۶ 24 - 36

کلیدواژه‌ها: کیفیت زندگی شهری سیستم اطلاعات جغرافیایی سنجش از دور مدل تحلیل شبکه ای مدل تاپسیس

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۹ تعداد دانلود : ۲۴۵
کیفیت زندگی شهری به عنوان یکی از مهم ترین حوزه های مطالعات شهری در کشورهای مختلف جهان محسوب می شود. این مهم به دلیل افزایش روز افزون کارآمدی مطالعات کیفیت زندگی در پایش سیاست های برنامه ریزی شهری و ایفای نقش آن به عنوان ابزاری حیاتی در مدیریت و برنامه ریزی شهری است. از این رو هدف پژوهش حاضر ارزیابی کیفیت زندگی شهری در شهر اردبیل با استفاده از تلفیق داده های سنجش از دور و اطلاعات مکانی است. جهت دستیابی به شاخص نهایی کیفیت زندگی در شهر اردبیل، زیرمعیارهای مربوط به چهار معیار اصلی مخاطرات محیطی، اجتماعی، دسترسی و فیزیکی به صورت جداگانه براساس مرورو پیشینه تحقیق انتخاب شدند. فرآیند تحلیل شبکه ای (ANP) به منظور اختصاص اوزانی به این زیر معیارها و معیارها مورد استفاده قرار گرفت. سپس از نرم افزار Arc map جهت تولید نقشه کیفیت زندگی در هر یک از قلمروها به صورت جداگانه و دستیابی به شاخص نهایی کیفیت زندگی در شهر اردبیل استفاده شد. همچنین به منظور رتبه بندی مناطق مختلف شهر از نظر کیفیت زندگی مدل تاپسیس مورد استفاده قرار گرفت. توزیع مکانی شاخص کیفیت زندگی در شهر اردبیل بیانگر آن است که کیفیت زندگی در حد نسبتا متوسطی قرار دارد به طوری که، منطقه 1 و بخش هایی از مناطق 2 و 4 از نظر کیفیت زندگی نسبت به سایر بخش های شهر دارای امتیاز بالایی می باشند و منطقه 3 دارای امتیاز پایینی از این نظر است. همچنین یافته های پژوهش نشانگر آن است که از بین قلمروهای موثر در کیفیت زندگی شهری معیارهای اجتماعی، مخاطرات محیطی، دسترسی به خدمات عمومی و فیزیکی به ترتیب با اوزان 28/0، 27/0، 25/0 و 20/0 به عنوان مهم ترین عامل در تحلیل کیفیت زندگی شهری محسوب می شوند. نتایج پژوهش همچنین نشان دهنده قابلیت بالای تکنولوژی سنجش از دور در تلفیق با داده های مکانی به منظور ارزیابی کیفیت زندگی در مناطق شهری می باشد که می تواند یاری گر برنامه ریزان و مدیران شهری به منظور اداره هر چه بهتر شهر باشد.