مطالب مرتبط با کلیدواژه

سند چشم انداز


۲۱.

الگوی شایستگی های مدیران دولتی جمهوری اسلامی ایران بر اساس سند چشم انداز 1404(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت در دانشگاه اسلامی سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۹)
تعداد بازدید : ۱۷۸۲ تعداد دانلود : ۹۶۴
هدف: یکی از الزامات اساسی دستیابی به اهداف و مقاصد تعریف شده در سند چشم انداز ج.ا.ا در افق 1404، برخورداری مدیران و کارگزاران عمومی از شایستگی های مورد نیاز برای اجرای راهبردها و برنامه های تدوین شده در این مسیر است. از این رو، پژوهش حاضر به تدوین الگوی شایستگی های مورد نیاز مدیران دولتی برای دستیابی به این اهداف پرداخته است. روش: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر نوع داده ها، آمیخته (کیفی- کمی) است. ارائه الگو به روش کیفی تحلیل تم، طی سه مرحله توصیف، تحلیل و تفسیر داده ها انجام شده و برای آزمون الگو نیز از روش تحلیل عاملی تأییدی با کمک نرم افزار لیزرل استفاده شده است. یافته ها: شایستگی های شناسایی شده در این الگو، در سه بعد فردی (نگرشی و رفتاری)، شغلی (دانشی و مهارتی) و ارزشی (اسلامی و سازمانی) دسته بندی شده اند. در این میان، شایستگی های ارزشی، شغلی و فردی با برخورداری از ضریب تأثیر 92/0، 85/0 و 78/0 به ترتیب از بیشترین اثر تبیین کنندگی در این الگو برخوردار بوده اند. نتیجه گیری: توسعه شایستگی های مدیران و کارگزاران عمومی نقش بسزایی در تحقق اهداف چشم انداز 20 ساله دارد. ارزیابی و توسعه این شایستگی ها باید به عنوان اولویتی اساسی در انتخاب، انتصاب و ارزیابی عملکرد مدیران دولتی تبدیل شود#,
۲۲.

ویژگیها، مزیتهای نسبی و جایگاه استانهای منطقه در اقتصاد ملی کشور (مطالعه موردی)

نویسنده:
منبع: فراسوی مدیریت (نام جدید مدیریت بهره وری) سال دوم زمستان ۱۳۸۷ شماره ۷

کلیدواژه‌ها: مزیت نسبی تاکسونومی ضریب مکانی سند چشم انداز استانهای منطقه 2

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰۹ تعداد دانلود : ۵۵۴
برای تحقق اهداف سندچشم انداز ملی لازم است برای هر کدام از استانها و مناطق مختلف کشور نقشی مشخص و آشکار تعریف شده و برنامه ریزی منطقه ای بر اساس آن صورت پذیرد. این مقاله برآنست با ارائه ویژگیها و شاخصهای اقتصادی استانهای منطقه ( آذربایجان شرقی،آذربایجان غربی، اردبیل و زنجان) نقش و جایگاه آنها را در اقتصاد ملی مشخص کرده و مزیتهای آنها را در جهت تحقق اهداف سند چشم انداز مشخص نماید. در این مقاله پس از ارائه ویژگیهای کلی منطقه، شاخصهای جمعیتی ، نیروی کار و کلان استانهای منطقه در مقایسه با کشور مورد بررسی قرار گرفته و مزیت هر کدام از استانها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. در این بررسی شاخصهای بهره وری نسبی نیروی کار، ضریب مکانی ارزش افزوده و ضریب مکانی اشتغال در سال 1385 جهت شناسایی و اولویت بندی فعالیتهای 15 بخشی اقتصاد در هر کدام از استانهای منطقه مورد استفاده قرار گرفته است. رتبه بندی فعالیتها از طریق روش تاکسونومی صورت پذیرفته و در نهایت مزیتهای نسبی هر استان مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
۲۳.

اندازه گیری کارایی انرژی با استفاده از روش تحلیل پوششی داده ها با خروجی های نامطلوب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی و بودجه سال بیستم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۴ (پیاپی ۱۳۱)

کلیدواژه‌ها: تحلیل پوششی داده ها مصرف انرژی سند چشم انداز کارایی انرژی انتشار دی اکسید کربن خروجی مطلوب و نامطلوب

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۰۳ تعداد دانلود : ۹۴۲
بر مبنای سند چشم انداز 1404، یکی از راه های اساسی موفقیت کشور، افزایش توان رقابت با سایرکشورهای منطقه با لحاظ نوآوری، بهبود کارایی و بهره وری تولید داخلی است که رشد و توسعه اقتصادی کشور را با ملاحظات فنی، اقتصادی و زیست محیطی ترکیب می کند. به همین منظور، در این مطالعه با درنظرگرفتن همزمان فعالیت های اقتصادی، انتشار دی اکسید کربن و مصرف انرژی در فرآیند تولید و با استفاده از روش تحلیل پوششی داده های دارای خروجی نامطلوب کارایی انرژی در ایران و کشورهای همجوار در دوره 2012-2007 اندازه گیری و میزان تحقق اهداف سند چشم انداز در زمینه کارایی انرژی بررسی شد. نتایج نشان می دهد که روند تغییرات کارایی هم برای ایران و هم برای متوسط کشورهای مورد بررسی دارای روند نزولی بوده و جایگاه ایران از نظر کارایی انرژی در مقایسه با سایر کشورها مطلوب نیست. از این رو ایران باید برای بهبود کارایی انرژی برنامه هایی را پیگیری کند تا ضمن حفظ منابع موجود و بدون آسیب رساندن به محیط زیست و سلامت انسان ها توانایی خود را برای توسعه اقتصادی افزایش دهد.
۲۴.

ارزیابی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران بر مبنای سند چشم انداز بیست ساله و سیاست های کلی نظام(1388-1384)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست های راهبردی و کلان سال چهارم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۱۵

کلیدواژه‌ها: سیاست خارجی منافع ملی سند چشم انداز علوم سیاسی سیاست های کلی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۳۴ تعداد دانلود : ۷۴۱
در سند چشم انداز بیست ساله ی کشور و سیاست های کلی نظام، مهم ترین اهداف سیاست خارجی کشور آورده شده اند که دستگاه سیاست خارجی را موظف می نماید تا عملکردی مطابق با این اهداف و سیاست ها داشته باشد. این پژوهش، با اتخاذ روش توصیفی - تحلیلی درصدد است تا با ارائه ی یک مدل ارزیابی، ضمن تشریح اهداف سیاست خارجی سند چشم انداز بیست ساله ایران و سیاست های کلی نظام در برنامه ی چهارم توسعه و الزامات تحقق آن ها، عملکرد دستگاه سیاست خارجی کشور را طی سال های 1384 تا 1388 در رابطه با پرونده ی هسته ای، مسئله ی هولوکاست، رویکرد نگاه به شرق و چگونگی تعامل و یا تقابل با آمریکا و نیز روابط با آمریکای لاتین را مورد بررسی و ارزیابی قرار دهد. نتایج و یافته های پژوهش حاکی از آن است که سیاست خارجی کشور طی دوره چهارساله دولت نهم با اهداف چشم انداز بیست ساله و سیاست های کلی چندان منطبق نبوده است. علت این امر را باید در اتخاذ رویکرد تهاجمی و ماجراجویانه توسط دولت نهم، همراه با برخی موضع گیری های نابجا و گرایش به آرمان گرایی ذهنی بیش از واقع گرایی در سیاست خارجی، جستجو نمود.
۲۵.

اولویت بندی تولید محصولات کشاورزی منتخب با هدف تأمین تقاضا در افق چشم انداز توسعه (1404)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اقتصاد کشاورزی و توسعه سال بیست و پنجم بهار ۱۳۹۶ شماره ۹۷

کلیدواژه‌ها: محصولات کشاورزی پیش بینی اولویت بندی تقاضا سند چشم انداز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۹۱ تعداد دانلود : ۳۹۸
مطالعه حاضر با توجه به هدف تأمین امنیت غذایی و خودکفایی در سند ملی چشم انداز توسعه، اقدام به پیش بینی تقاضای محصولات کشاورزی منتخب در افق چشم انداز (۱۴۰۴) با استفاده از روش خودتوضیح با وقفه های گسترده و در نظر گرفتن سناریوهایی مطابق با اهداف سند چشم انداز کرده است. مطابق نتایج به دست آمده، درصورت تحقق اهداف سند چشم انداز، افزایش تقاضای محصولات بر پایه تأمین سلامت و امنیت غذایی و اصلاح الگوی مصرف به سمت مصرف بیشتر پروتئین های حیوانی تجربه خواهد شد به طوری که الگوی مصرف جامعه ایرانی تحت گزینه های آرمانی و مطلوب به سمت افزایش بیشتر مصرف مواد پروتئینی مانند انواع گوشت ها و تخم مرغ و افزایش کمتر نان خواهد بود. به عبارت دیگر بر اساس یافته های به دست آمده از هر سه سناریو (استمرار وضع موجود، گزینه مطلوب و گزینه آرمانی)، در افق چشم انداز 1404 محصولات گوشت قرمز، تخم مرغ، برنج، گوشت مرغ، گندم و چای رتبه های اول تا ششم را به لحاظ میزان تقاضا خواهند داشت. طبقه بندی JEL :C13, C53, Q11
۲۶.

بررسی قابلیت های اقتصادی و امنیتی صنعت گردشگری در تحقق سند چشم انداز 1404

نویسنده:
منبع: پژوهش های گردشگری و توسعه پایدار سال اول پاییز ۱۳۹۷ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: اقتصاد امنیت سند چشم انداز گردشگری ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۰ تعداد دانلود : ۴۷۸
گردشگری به عنوان صنعتی درآمدزا و مهم در کشورهای جهان محسوب می شود و بر اساس برآوردهای سازمان جهانی جهانگردی، این صنعت در سال 2020 با درآمدی بالغ بر 2 تریلیون دلار و جذب 561/1 میلیارد مسافر، نقش اول را در توسعه اقتصادی کشورها خواهد داشت. از طرف گسترش و شکوفایی صنعت گردشگری، نزدیکی ملت ها و دولت ها به یکدیگر را دنبال داشته و تأثیر فوق العاده ای در ایجاد صلح، ثبات و گسترش امنیت در عرصه های ملی و جهانی از خود بر جای می گذارد. بر مبنای تحقق سند چشم انداز بیست ساله که توسط مقام معظم رهبری ابلاغ گردید، جمهوری اسلامی ایران کشوری توسعه یافته با جایگاه اول اقتصادی، علمی و فناوری در سطح منطقه، با هویت اسلامی و انقلابی، الهام بخش در جهان اسلام و با تعامل سازنده و مؤثر در روابط بین المللی محسوب می شود. تحقق اهداف متعالی چشم انداز بیست ساله ایران نیازمند به تحول اساسی در نگرش های مدیریتی جامعه، عزم ملی، ایمان، خودباوری و کوشش برنامه ریزی شده جمعی است. صنعت گردشگری با توجه به برخورداری از ظرفیت های اقتصادی و ماهیت تعاملی خود می تواند نقش مهمی را در جهت بالندگی کشور و رسیدن به اهداف چشم انداز 1404 ایفاء نماید. مقاله حاضر با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی و بهره مندی از مطالعات کتابخانه ای و اسنادی سعی دارد، ضمن شناسایی پتانسیل های صنعت گردشگری علی الخصوص در زمینه های اقتصادی، فرهنگی و امنیتی، به تبیین این توانمندی ها در جهت اعتلای کشور و تحقق سند چشم انداز بپردازد. مطالعات صورت گرفته حاکی از آن است که ایران یکی از توانمندترین ممالک دنیا از لحاظ استراتژیک و ژئوپلیتیک با قابلیت های منحصربه فرد در زمینه گردشگری است. لذا در صورت برنامه ریزی و ارتقاء کمی و کیفی در این بخش، می تواند از توانمندی های آن در جهت تحقق اموری مانند: دسترسی به توسعه همه جانبه، بهبود وضعیت اقتصادی، فاصله گرفتن از اقتصاد تک محصولی، تعامل سازنده با کشورهای منطقه، که در ترسیم سند چشم انداز به عنوان اهداف مهم در نظر گرفته شده اند، سود جوید.
۲۷.

رتبه بندی و مطالعه میزان سودمندی شاخص های سند چشم انداز1404 نهاد کتابخانه های عمومی کشور از منظر کارشناسان و اعضای هیئت علمی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۳ زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۹۱) 541-555

کلیدواژه‌ها: کتابخانه های عمومی سند چشم انداز رتبه بندی شاخص ها ارزیابی شاخص ها

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۰ تعداد دانلود : ۵۲۴
هدف : هدف از این پژوهش شناسایی رتبه بندی شاخص های سند چشم انداز 1404 نهاد کتابخانه های عمومی کشور و بررسی میزان سودمند آنها است . روش: برای انجام این پژوهش از روش پیمایشی استفاده شده است. ابتدا گویه های شاخص های سند چشم انداز مشخص و بر اساس مدل اولیه پرسشنامه ای تنظیم شد. جامعه آماری پژوهش را اعضای هیئت علمی رشته و کارشناسان منابع و کارشناسان امور کتابخانه های نهاد کتابخانه های عمومی کشور تشکیل دادند که نمونه ای از آنها به تصادف انتخاب شد. داده های حاصله با استفاده از نرم افزار آماری SPSS 22 تجزیه و تحلیل گردید. یافته ها : یافته ها نشان داد که نمره شاخص های امانت، مجموعه و کارکنان از نمره معیار بالاتر است و با آن تفاوت معنی دار دارد. نمره شاخص های عضویت و فضای کتابخانه ای نیز از نمره معیار بالاتر بود ولی با آن تفاوت معنی داری نداشت. همچنین در رتبه بندی شاخص ها، شاخص امانت، مجموعه و کارکنان با یکدیگر تفاوت معنی داری نداشتند و در یک رتبه قرار گرفتند. شاخص های عضویت و فضای کتابخانه ای نیز تفاوت معنی داری با هم نداشتند و در رتبه بعدی قرار گرفتند. با وجودی که نمره تمامی شاخص ها از نمره معیار بالاتر بود با این حال این شاخص ها بی نیاز از تغییر نیست و ویرایش و بازنگری در برخی از گویه های هر شاخص برای تحقق اهداف سند چشم انداز لازم به نظر می رسد. اصالت/ارزش : ارزش مقاله پژوهش حاضر در نشان دادن رتبه و میزان سودمندی شاخص ها برای ارزیابی و کنترل سند چشم انداز نهاد کتابخانه های عمومی کشور است.
۲۸.

ارزیابی توسعه آتی کشورهای منطقه در افق 1404 و اثرات آن بر ایران

نویسنده:
منبع: مطالعات آسیای جنوب غربی سال اول پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳

کلیدواژه‌ها: سند چشم انداز کشورهای منطقه آسیای جنوب غربی بلوک های منطقه ای پیش نیازهای اقتصاد ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۶ تعداد دانلود : ۶۵۱
جمهوری اسلامی ایران با توجه به موقعیت ژئوپلیتیکی ویژه ای که دارد، محور ارتباطات منطقه ای و بین المللی، خصوصاً به عنوان مرکز ترانزیت کالا و از همه مهم تر انرژی، محسوب می شود. این پتانسیل ها علاوه بر منطقه خلیج فارس در ارتباط با کشورهای آسیای مرکزی نیز وجود دارند. از میان بازیگران سطوح مختلف قدرت در این منطقه شامل ایران، روسیه، ترکیه، پاکستان و هند، ایران دارای پیشینه غنی فرهنگی و تاریخی و دارای پتانسیل های فراوان و محورهای تعاملی گوناگونی برای تبدیل شدن به بازیگری قوی در منطقه است. چشم انداز بیست ساله کشور، تبدیل شدن به جایگاه اول منطقه را در زمینه های اقتصادی و علمی و فنّاوری را برای 1404 در نظر گرفته است. داشتن دیپلماسی اقتصادی در کنار دیپلماسی سیاسی، برای رسیدن به این هدف الزامی است. در این میان آسیای مرکزی پتانسیل های فراوانی در زمینه های مختلف دارد و در بین پنج کشور این منطقه، کشور ترکمنستان و اشتراکات آن با ایران در این زمینه قابل تأمل است. در صورت استفاده از ظرفیت های این منطقه، با گذشت حدود دو دهه از موجودیت این کشورها، ایران باید دارای موقعیتی تثبیت شده و ممتاز، خصوصاً در عرصه اقتصادی می بود، اما وضعیت موجود نشان از ضرورت بازنگری استراتژیک و حرکت توأم با عقلانیت و آینده نگری در این زمینه دارد. پژوهش حاضر با روش توصیفی– تحلیلی به بررسی الزامات مورد نیاز در راستای رسیدن به اهداف چشم انداز با تأکید بر سیاست های اقتصادی می پردازد.
۲۹.

شناسایی اهداف مرتبط با کتابخانه های عمومی در اسناد بالادستی جمهوری اسلامی ایران

نویسنده:
منبع: مطالعات دانش شناسی سال سوم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۱۲ 27 - 48

کلیدواژه‌ها: کتابخانه های عمومی اهداف کتابخانه های عمومی رسالت کتابخانه عمومی سند چشم انداز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۸ تعداد دانلود : ۵۰۰
چکیده<br /> هدف: شناسایی اهداف مرتبط با کتابخانه عمومی در سند چشم انداز و برنامه های پنجم و ششم توسعه، سند اقتصاد مقاومتی کشور، سند نقشه جامع علمی کشور، سند نقشه مهندسی فرهنگی کشور و سند تحول بنیادین آموزش و پرورش.<br /> روش: این پژوهش از نوع توصیفی به روش اسنادی و تحلیل محتوای قیاسی بر اساس 12 رسالت کتابخانه عمومی از منظر ایفلا در اسناد بالادستی جمهوری اسلامی ایران مانند سند چشم انداز، برنامه های پنجم و ششم توسعه، سند اقتصاد مقاومتی، سند نقشه جامع علمی کشور، سند نقشه مهندسی فرهنگی کشور و سند تحول بنیادین آموزش و پرورش انجام شده است. <br /> یافته ها: بررسی اسناد از یک سو نشان می دهد که در برخی از بندهای مرتبط با اهداف و رسالت کتابخانه عمومی، به طور مستقیم به کتابخانه-های عمومی اشاره نشده این در حالی است که در حال حاضر برخی از آن بندها توسط کتابخانه های عمومی پیگیری و اجرا می شوند. از سوی دیگر با توجه به رسالت کتابخانه عمومی، می توان در اسناد بالادستی بندهایی را در ارتباط با اهداف و ماموریت های کتابخانه عمومی شناسایی کرده و اقدامات لازم در جهت عملیاتی شدن آن بندها توسط کتابخانه های عمومی طراحی و اجرا شود. <br /> اصالت/ ارزش: پژوهش حاضر می تواند تصویری روشن از اهداف کلان فرهنگی، آموزشی و اطلاع رسانی کشور مرتبط با کتابخانه های عمومی ارائه کند و ضمن آنکه جایگاه این کتابخانه ها را در اسناد بالادستی مشخص می نماید، در صدد شناسایی و تعریف نقش های جدید برای کتابخانه های عمومی در تحقق اهداف متنوع فرهنگی، آموزشی و اطلاع رسانی کشور می باشد.
۳۰.

بررسی روند شاخص های پایداری انرژی طی نیمه نخست سند چشم انداز 20 ساله ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست های راهبردی و کلان سال ششم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲۴ 21 - 40

کلیدواژه‌ها: سند چشم انداز توسعه پایدار انرژی شاخص SEDI

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۴ تعداد دانلود : ۳۷۵
هدف اصلی این مطالعه بررسی روند شاخص های پایداری انرژی طی دو دوره پنج ساله نخست سند چشم اندازه 20 ساله ایران (سال های 1388_1384 و 1393_1389) می باشد. جهت بررسی پایداری سیستم انرژی از شاخص ترکیبی توسعه پایدار انرژی (SEDI) استفاده شده است. ابعاد لحاظ شده در این پژوهش شامل ابعاد فنی، اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی و نهادی می باشد. پس از محاسبه پایداری هر کدام از ابعاد، براساس روش محاسبه شاخص HDI پایداری بدست آمده نرمالسازی گردید، سپس شاخص SEDI که میانگین پنج بعد می باشد برای هر سال محاسبه شد. نتایج بدست آمده نشان می دهد ابعاد فنی، اقتصادی و اجتماعی در دوره 5 ساله نخست دارای نرخ پایداری مثبت بوده اند اما در دوره دوم بر خلاف بعد فنی و اقتصادی که نرخ پایداری آن ها افزایش اندکی داشته است بعد اجتماعی کاهش نرخ پایداری را تجربه کرده است. بعد زیست محیطی و نهادی و همچنین شاخص SEDI در دوره نخست نرخ پایداری منفی داشته اند. نرخ پایداری شاخص SEDI در دوره 5 ساله دوم مثبت اما ناچیز شده است و در مسیر پایداری گام برداشته است. نرخ پایداری بعد زیست محیطی در دوره دوم با بهبود اندکی همچنان منفی باقی مانده است و بر خلاف آن بعد نهادی ناپایدارتر شده است.
۳۱.

آسیب شناسی و تدوین راهبردهای کسب جایگاه برتر منطقه ای در توسعه دولت الکترونیک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت راهبردی سال هفتم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲۸ 53 - 82

کلیدواژه‌ها: فنآوری اطلاعات و ارتباطات دولت الکترونیک سند چشم انداز برنامه ریزی راهبردی ممیزی راهبردی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۲ تعداد دانلود : ۴۴۵
در آستانه ماه های آغازین دهه دوّم چشم انداز ۲۰ ساله ایران، سیاست های کلّی برنامه پنج ساله ششم توسعه کشور، توسط مقام معظم رهبری ابلاغ شد که دوّمین سرفصل در این برنامه «امور فنّ آوری اطّلاعات و ارتباطات» و اوّلین بند در این سرفصل، «کسب جایگاه برتر منطقه در توسعه دولت الکترونیک در بستر شبکه ملّی اطّلاعات» است. در همین راستا، پژوهش حاضر به منظور آسیب شناسی وضع موجود و تدوین راهبردهای تحقّق این هدف با استفاده از روش های ممیزی راهبردی شامل تحلیل موقعیت راهبردی و شناسایی قوت ها، ضعف ها، تهدیدها و فرصت ها انجام شده است. در این پژوهش، با شناسایی عوامل مؤثّر بر توسعه دولت الکترونیک، چهار دسته راهبرد تهاجمی، محافظه کارانه، تدافعی و رقابتی تدوین شده و با نظرات خبرگان دانشگاهی و دولتی و آسیب شناسی وضعیّت حاضر دولت الکترونیک در ایران، با استفاده از تصمیم گیری های چند معیاری، مجموعه راهبرد های محافظه کارانه حائز اولویت شناخته شدند. مطابق نتایج، راهبرد 1) توزیع اوراق مشارکت شرکت های دولتی از طریق سیستم بانکی کشور و زمینه سازی برای فعّالیّت افراد حقیقی و حقوقی بخش خصوصی، از سایر راهبردها کارآمدی بالاتری دارد، سپس به ترتیب راهبردهای 2) توجّه به سودمندی ادراک شده در راستای تسهیل استفاده از خدمات الکترونیکی؛ 3) استفاده از استانداردهای مطلوب بین المللی در راستای ایجاد شبکه ارتباطی سراسری نوین و کارآمد؛ 4) استفاده از مدل های علمی پذیرش فنّ آوری و 5) همکاری و هماهنگی متقابل با سایر دولت های جهان، در اولویت های بعدی قرار دارند.
۳۲.

نسبت سنجی کارکرد سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران مطابق اهداف توسعه گرایانه سند چشم انداز 1404 و الزامات ناظر بر آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اقتصاد سیاسی بین الملل دوره دوم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ 119-152

کلیدواژه‌ها: سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران سند چشم انداز توسعه گرایی انطباق پذیری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۵ تعداد دانلود : ۴۶۵
سند چشم انداز بیست ساله، اهدافی کلان برای کشور ترسیم کرده که بخش مهمی از آنها را اهداف توسعه گرایانه اقتصادی تشکیل می دهد و انتظار تحقق آن را در افق 1404 دارد. فعلیت یافتن اهداف سند از یک سو مستلزم نگرش درون زاست و از سوی دیگر در گرو کارکرد برون گرای سیاست خارجی کشور است. از این رو، واکاوی نسبت و رابطه میان کارکرد سیاست خارجی کشور و اهداف توسعه گرایانه سند، دغدغه مقاله حاضر است. پرسش اصلی آن است که چه نسبتی میان کارکرد سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و اهداف توسعه گرایانه سند چشم انداز 1404 وجود دارد و مهمترین الزامات ناظر بر انطباق این دو کدام اند؟ پاسخ فرضی که مورد آزمون و وارسی قرار می گیرد آن است که به نظر می رسد هر چه بر میزان درگیری سیاست خارجی ایران در تنش های محیطی افزوده می شود، از سطح انطباق پذیری کارکردی آن با اهداف توسعه گرایانه سند چشم انداز کاسته می شود. نوعی هم گریزی میان سیاست خارجی تنش محاط کشور و سند هدف محور توسعه گرا مشاهده می گردد. بدین ترتیب، انطباق پذیری این دو مستلزم الزاماتی در حوزه های اقتصادی و سیاسی است. روشی که برای تبیین رابطه مبتنی بر همبستگی میان متغیرهای پیش-گفته مورد استفاده قرار گرفت، از نوع توصیفی - تحلیلی است. ازآنجاکه در این مقاله مضمون توسعه گراییِ سند چشم انداز که معطوف به یک هدف راهبردی است، به عنوان پایه ارزیابی سیاست خارجی ایران مدنظر است، چارچوب نظری نیز ناظر بر «سیاست خارجی توسعه گرا» می باشد. در این راستا از «مدل سه گانه عملکرد سیاست خارجی» به عنوان معیار سنجش کارکرد سیاست خارجی کشور بهره گرفته شد.
۳۳.

رتبه بندی جایگاه اقتصادی جمهوری اسلامی ایران در منطقه جنوب غرب آسیا با بهره گیری از الگوهای تصمیم گیری چندمعیاره(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد اقتصادی سال سوم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۹

کلیدواژه‌ها: سند چشم انداز توسعه جایگاه اقتصادی الگوهای تصمیم گیری چندمعیاره منطقه جنوب غرب آسیا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۷۳ تعداد دانلود : ۵۸۶
طبق سند چشم انداز بیست ساله ، ایران کشوری است توسعه یافته که به جایگاه نخست اقتصادی دست پیدا کرده است. توسعه دارای ابعاد گوناگونی است که توسعه اقتصادی از ابعاد و ارکان مهم آن می باشد. برای رسیدن به تصویری که این سند ترسیم کرده است، داشتن درکی صحیح از جایگاه فعلی امری حیاتی است و برنامه ریزی و سیاست گذاری های آتی نیز باید با آگاهی از این جایگاه صورت گیرد. در این مقاله تلاش شده است که جایگاه اقتصادی ایران در منطقه مشخص شود و در این راستا شاخص های مختلف اقتصادی کشورهای منطقه در بازه زمانی مشخص جمع آوری شدند. با توجه به اینکه اهمیت این شاخص ها در تعیین جایگاه اقتصادی یکسان نیست، با استفاده از الگوهای تصمیم گیری چندمعیاره (تحلیل سلسله مراتبی و تاپ سیس) برای هرکدام از شاخص ها وزن نسبی تعیین شد و سپس شاخص ترکیبی جایگاه اقتصادی کشورها تعیین گردید. نتایج نشان می دهد در بین بیست وپنج کشور منطقه جنوب غرب آسیا در حوزه اقتصادی، کشورهای ترکیه، قطر، امارات متحده عربی، عربستان و ایران به ترتیب رتبه های یکم تا پنجم را به خود اختصاص داده اند.
۳۴.

تدوین شاخص های دانایی محوری در بخش علم و فناوری و ارائه مدل استراتژیک دانایی محوری در سند چشم انداز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد اقتصادی سال سوم زمستان ۱۳۹۳ شماره ۱۱

کلیدواژه‌ها: سند چشم انداز مدیریت دانایی مدل های استراتژیک شاخص های علمی فنّاوری شاخص های دانایی محوری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۲ تعداد دانلود : ۳۹۱
مطابق سند چشم انداز، «ایران کشوری است دست یافته به جایگاه اول اقتصادی، علمی و فناوری در سطح منطقه آسیای جنوب غربی با تأکید بر جنبش نرم افزاری و تولید علم». با عنایت به اینکه محور سند مذکور دانایی محوری است، در پژوهش حاضر شاخص های بخش علم و فناوری برمبنای دانایی محوری، مورد پژوهش قرار گرفته و پژوهشگران به دنبال تدوین شاخص های دانایی محوری در بخش علم و فناوری و ارائه مدل استراتژیک دانایی محوری در سند چشم انداز 20ساله بوده است. برای شناسایی شاخص ها، شش گام طی شده است. ابتدا 2100 شاخص فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، علمی، و مالی، شناسایی شد. پس از تجزیه وتحلیل، 1178 شاخص استخراج گردید؛ سپس این شاخص ها در20 گروه طبقه بندی و از بین آنها 313 شاخص مورد توجه قرار گرفت و درنهایت از بین شاخص های مورد نظر، 40 شاخص دانایی محوری شناسایی و پس از اولویت بندی براساس نتایج و یافته ها مدل تحقیق استوار شد. روش مورد استفاده در پژوهش حاضر، روش تحلیل محتوا، دلفی، مصاحبه و پرسش نامه است. طبق نتایج به دست آمده از تحقیق، انسان دانا، سازمان دانا و جامعه دانا، ابعاد اصلى مدل تحقیق را تشکیل مى دهند. آنچه در این پژوهش مورد توجه قرار گرفته است، شناسایی و دستیابی به شاخص های تازه ای است که علاوه بر قدرت سنجش، در بسیاری از کشورهای پیشرو در عرصه علم و فناوری درحال استفاده است.
۳۵.

رابطه شاخص توسعه انسانی و نوآوری در ایران و کشورهای رقیب سند چشم انداز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد اقتصادی سال هفتم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲۷

کلیدواژه‌ها: شاخص توسعه انسانی نوآوری سند چشم انداز صادرات تکنولوژی برتر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۵ تعداد دانلود : ۳۸۲
از جمله اهداف سند چشم انداز بیست ساله ارتقا کیفیت زندگی افراد جامعه است. این هدف در واقع اشاره به بهبود شرایط رفاه همگانی دارد. این شرایط رفاهی شامل وضعیت بهداشت همگانی، قدرت خرید،آموزش عمومی و ... است. یکی دیگر از اهداف سند مذکور، حرکت به سمت اقتصاد دانش بنیان از طریق توسعه صادرات محصولات دانش بنیان و نیز کاهش وابستگی به صادرات نفت می باشد. یکی از مهم ترین راهکار ها برای حرکت به سمت چنین اقتصادی، تقویت و تحریک نوآوری است. بررسی وضعیت نوآوری و رفاه و برنامه ریزی برای بهبود آنها، طبق اهداف سند چشم انداز بیست ساله از موضوعاتی است که در این مقاله به آن پرداخته شده است. شاخص توسعه انسانی به عنوان پراکسی رفاه به کار رفته است و سهم مخارج تحقیق و توسعه از تولید ناخالص داخلی، سهم سرمایه گذاری مستقیم خارجی از تولید ناخالص داخلی و سهم صادرات تکنولوژی برتر از تولید ناخالص داخلی و نیز درجه باز بودن اقتصاد به عنوان متغیرهای معرف نوآوری، انتخاب شده اند. سپس اثر این متغیرها بر رفاه در قالب یک الگو پانل دیتا برای کشورهای منتخب بررسی شده است. کشورهای منتخب در واقع رقبای ایران در سند چشم انداز بیست ساله هستند. بر اساس نتایج این مطالعه، پیشنهاد شده که در ایران برای بهبود رفاه از کانال ارتقا نوآوری ، از جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی استفاده شود.
۳۶.

الزامات نیل به اهداف سند چشم انداز صنعت پتروشیمی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مجلس و راهبرد سال نوزدهم پاییز ۱۳۹۱ شماره ۷۱ 85 - 124
تعداد بازدید : ۴۱۴ تعداد دانلود : ۲۹۲
هدف این مقاله بررسی تحقق اهداف سند چشم انداز در صنعت پتروشیمی است. ازاین رو، وضعیت بازار جهانی متانول، اتیلن، پلی اتیلن و پلی وینیل کلراید مورد تحلیل قرار گرفته است. براساس وضعیت بازار جهانی متانول، اتیلن، پلی اتیلن و پلی وینیل کلراید بیشتر محصولات بالادستی پتروشیمی با مازاد ظرفیت روبه رو هستند که این مسئله سبب کاهش قیمت محصولات و به تبع آن کاهش درآمد بخش پتروشیمی کشور خواهد شد. از طرفی رقبایی مانند عربستان، دستیابی به جایگاه اول در منطقه را از لحاظ ارزش و حجم محصولات تولیدی غیرممکن می کند. بنابراین هدف گذاری در صنعت پتروشیمی براساس محصولات بالادستی پرحجم و با ارزش افزوده کم، مناسب نیست، بلکه تنها راه دستیابی به اهداف صنعت پتروشیمی در افق چشم انداز توسعه صنایع پایین دستی است.
۳۷.

توسعه یافتگی در ایران و مقایسه آن با کشورهای منطقه؛ سند چشم انداز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مجلس و راهبرد سال بیست و یکم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۷۸ 85 - 119
تعداد بازدید : ۶۷۴ تعداد دانلود : ۴۱۴
سند چشم انداز جمهوری اسلامی در افق 1404، ایران را کشوری توسعه یافته با جایگاه نخست اقتصادی در کشورهای منطقه (افغانستان، ارمنستان، آذربایجان، بحرین، گرجستان، ایران، عراق، اردن، قزاقستان، کویت، قرقیزستان، لبنان، عمان، پاکستان، قطر، عربستان سعودی، سودان، سوریه، تاجیکستان، ترکیه، ترکمنستان، امارات متحده عربی، ازبکستان و یمن) و رژیم صهیونیستی تصویر کرده است. بااین حال، این سؤال ها که سطح توسعه ایران و نیز جایگاه اقتصادی آن در میان کشورهای این منطقه چگونه تغییر یافته و آیا ایران می تواند در افق ترسیمی به چنین جایگاهی دست یابد؟ سؤال های بسیار کلیدی است که مقاله حاضر می کوشد تا با تلفیق هشت شاخص اساسی که همه مبین سطح توسعه قلمداد می شوند، جایگاه ایران را در میان کشورهای منطقه این سند ترسیم کرده و روند تغییرات آن را طی یک دهه گذشته به تصویر کشد. بررسی توانایی دستیابی به جایگاه نخست منطقه، هدف دیگر تدوین این مقاله است. با استفاده از روش های امتیاز استاندارد شده، تاکسونومی عددی و تاپسیس، نتایج این پژوهش نشان دهنده آن است که ایران برای دستیابی به توسعه یافتگی و دستیابی به جایگاه نخست اقتصادی در بین کشورهای منطقه، مسیری بس طولانی در مدتی اندک در پیش رو دارد و این مسیر بدون برنامه ریزی صحیح و مدون میسر نیست.
۳۸.

فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) و برنامه ریزی توسعه؛ (مطالعه موردی سند چشم انداز و برنامه چهارم توسعه در ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال ششم پاییز ۱۳۸۹ شماره ۲۰ 11 - 45

کلیدواژه‌ها: فناوری اطلاعات و ارتباطات سیاستگذاری توسعه برنامه ریزی توسعه سند چشم انداز برنامه چهارم توسعه جامعه معرفتی جامعه اطلاعاتی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۶۳ تعداد دانلود : ۳۰۵
مقاله ای که در پی می آید با توجه به نقش های جدید فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) در توسعه، به طرح مکاتب و رویکردهای نوین در سیاست گذاری و برنامه ریزی توسعه و جایگاه ICT در آنها می پردازد. این مقاله با تبیین مولفه های موثر در شکل گیری «جامعه معرفتی» به عنوان مبنای توسعه ارتباطات، وضعیت ارتباطات را در برنامه های توسعه ایران مورد مطالعه قرار می دهد و بر پایه آن بر اهداف و دستاوردهای برنامه چهارم توسعه تاکید می کند. بر پایه نتایج این تحقیق شاخص های بدست آمده در این برنامه در زمینه زیرساخت های ارتباطی و فناوری های اطلاعات و ارتباطات دست یابی به اهداف سند چشم انداز را با دشواری روبرو کرده است.
۳۹.

مؤلفه های منابع سیاسی قدرت نرم در جمهوری اسلامی ایران در افق سند چشم انداز 1404(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های سیاست اسلامی سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۹ 75 - 94

کلیدواژه‌ها: قدرت نرم سند چشم انداز سازگاری اجتماعی جامعه امن و منابع سیاسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۲ تعداد دانلود : ۳۷۱
قدرت نرم، با این که در حوزه عمل، دارای دیرینه زیادی است، اما در دو دهه اخیر، در محیط آکادمیک مطرح شده است، شاید از این رو، در ایران، تبیین مؤلفه های منابع قدرت نرم و کاربست آن، جهت نیل به جایگاه اول اقتصادی و سیاسی منطقه، با ابهاماتی مواجه است، (مسئله) موضوعی که  در آثار بر جای مانده از قدرت نرم در ایران، مورد توجه جدی قرار نگرفته است، بنابراین، پرسش آن است که منابع سیاسی قدرت نرم جامعه ایرانی در سند چشم انداز بیست ساله، شامل چه مؤلفه هایی می شوند؟ (سؤال) به نظر می رسد مؤلفه های منابع سیاسی قدرت نرم،بیش از ابعاد بیرونی، بر وجوه درونی استوار است (فرضیه). در نتیجه، مقاله سعی دارد به تبیین عناصر سازنده منابع سیاسی قدرت نرم ایران در افق سند چشم انداز بپردازد (هدف). مقاله برای تجزیه و تحلیل داده های سند چشم انداز و پاسخ به سؤال، از روش تحلیلی-توصیفی و جمع آوری داده های کتابخانه ای مناسب استفاده می کند (روش). بررسی ها نشان می دهند که مؤلفه های سیاسی قدرت نرم، شامل فرهنگ راهبردی پایداری، برخورداری از امنیت،سازگاری ملی، سرمایه های اجتماعی و نظایر آن است (یافته).
۴۰.

ارزیابی انتقادی تعامل سازنده در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در سال های 88-84(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات سیاسی و بین المللی دوره هشتم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲۹ 188 - 220

کلیدواژه‌ها: سند چشم انداز تعامل سازنده تصمیم گیری توانایی ارتباطات و اطلاعات انگیزه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۱ تعداد دانلود : ۲۰۰
موضوع این مقاله، تحلیل ناکامی تحقق تعامل سازنده به عنوان آموزه محوری سند چشم انداز جمهوری اسلامی ایران در 1404 در سیاست خارجی کشور، طی سال های 1384 تا 1388 است. پس از بیان مسأله تحقیق و اثبات جنبه پرابلماتیک آن، راه حل نظری مسأله از طریق مرور نظریه های سطح خرد و کلان تصمیم گیری واکاوی شد. سپس نظریه تصمیم گیری اسنایدر در سیاست خارجی به عنوان چارچوب نظری پژوهش برگزیده و در این چارچوب فرضیه پژوهش ارائه شد. پس از عملیاتی کردن مفاهیم فرضیه و جمع آوری داده ها که به صورت اسنادی و کتابخانه ای انجام شده است، از طریق روش تحلیل روایت، فرضیه پژوهش ارزیابی و داوری شده است. یافته های تحقیق، بیانگر آن است که عوامل عدم تحقق تعامل سازنده مندرج در سند چشم انداز جمهوری اسلامی ایران در 1404 در سطح کنشگر کلیدی (رئیس جمهور) و در قالب مؤلفه های سه گانه توانایی، ارتباطات و اطلاعات، انگیزه وی قابل شناسایی است.