خبر

خبر تلویزیونی از دو بعد فرم و محتوا تشکیل شده است. فارغ از محتوا، فرم خبر تلویزیونی از عناصر مهم در جذب مخاطبان است. پرسش اصلی این تحقیق این است که شبکه های تلویزیونی فارسی زبان از چه مدل هایی برای تولید و ارائه خبر به مخاطبان خود استفاده می کنند؟ در این پژوهش سبک های ارائه خبر در بخش خبری " 60 دقیقه" در بی بی سی فارسی و بخش خبری "اتاق خبر" در شبکه "من و تو" مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها نشان می دهند در بخش خبری «اتاق خبر» «شبکه تلویزیونی من و تو» از مدلی که می توان عامه پسند نامید استفاده می شود. این پلتفورم بر وجوه پاتوس در رتوریک خبر مبتنی است و تلاش دارد تا احساسات بینندگان را تحت تاثیر قرار دهد. در «برنامه شصت دقیقه» شبکه تلویزیونی بی بی سی فارسی، عمدتا «مدل تحلیلی» مورد استفاده قرار می گیرد. که برای پرورش اخبار از گزارشهای خبری و مصاحبه با شخصیت های متخصص و یا دانشگاهی و یا کارشناسان و مدیران سازمان های جهانی و به طور کلی افراد شناخته شده و معتبر استفاده می کند. از سوی دیگر به نظر می رسد اتاق خبر شبکه من و تو در اجرای خبر از تلفیقی از عناصر اجرای تجاری و نمایشی استفاده می کند در حالیکه برنامه شصت دقیق تلاش دارد تا تلفیقی از سبک های مختلف(اخلاقی، تجاری و نمایشی) را در دستور کار خود قرار دهد.

هدف این پژوهش، ارائه الگویی برای اعتماد و اعتبار رسانه ملی در «نسل زد» است. این مطالعه، از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر ماهیت، کیفی است، یافته های آن، از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته به دست آمده و با تحلیل محتوا و کدگذاری مقوله ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. خبرگان تحقیق، شامل استادان حوزه ارتباطات، سردبیران و خبرنگاران و کارشناسان حوزه نسل  Z با نمونه گیری هدفمند انتخاب شده اند. یافته های پژوهش در کدهای محوری اعتبارزایی و اعتمادزایی در این نسل، دسته بندی شده اند. نتایج نشان می دهند که نسل زد، مخاطبانی دوجهانی هستند که از ابتدا به اینترنت و رسانه های مختلف دسترسی داشته اند و اگر چه رسانه ملی گام هایی را در جهت جذب مخاطب در میان این نسل برداشته، اما لازم است با ارائه محتوای موردعلاقه آنها، همچنین با ایجاد بخش های خبری ویژه این نسل و حضور در سکوهای برخط که این نسل در آن حضور دارد، در جهت جذب مخاطب نسل زد و اعتماد و اعتبار رسانه ملی اقدام نماید.  

هدف: بررسی پیامدهای مثبت و فرصت ها و پیامدهای منفی و چالش های احتمالی کاربرد هوش مصنوعی در روزنامه نگاری از منظر روزنامه نگاران حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات هدف این پژوهش است. روش پژوهش: در این پژوهش اطلاعات (عبارات معنایی) پیرامون موضوع پژوهش از طریق مصاحبه کیفی با 10 نفر از روزنامه نگاران حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات گردآوری شده است و با روش تحلیل تماتیک(مضمونی) مضامین پایه، سازمان دهنده و فراگیر استخراج و در قالب جداول ارائه شده است. یافته ها: در این پژوهش عبارات معنایی از متن مصاحبه های صورت گرفته با مشارکت کنندگان استخراج شد و از آن عبارات معنایی 40 مضمون پایه، 8 مضمون سازمان دهنده و 2 مضمون فراگیر پیامدهای مثبت و فرصت های استفاده از هوش مصنوعی در روزنامه نگاری و 43 مضمون پایه و 7 مضمون سازمان دهنده و 2 مضمون فراگیر پیامدهای منفی و چالش های استفاده از هوش مصنوعی در روزنامه نگاری شناسایی و در قالب جداول مضامین ارائه شده است. نتایج: از جمله نتایج پژوهش حاکی از این است که استفاده از هوش مصنوعی می تواند تاثیرات دوگانه ای در روزنامه نگاری داشته باشد از طرفی در تولید و توزیع و مدیرت محتوا عملکرد رسانه و روزنامه نگاران را افزایش دهد و نیز موجب توسعه روزنامه نگاری شود و از طرف دیگر اثرات استفاده سوء از هوش مصنوعی می تواند موجب تضعیف جایگاه روزنامه نگاران و برخی عملکرد رسانه ها مانند تقویت انحصارگرایی و تولید و انتشار محتوای محتوای مغرضانه شود.

ترجمه اخبار از زمان پیدایش روزنامه نگاری مدرن در اواسط قرن نوزدهم، یک عنصر حیاتی در تولید اخبار بوده است و در ایران نیز مورد توجه واقع شده است. اما نکته اصلی در ترجمه اخبار فارسی به زبان های دیگر، ناظر به رعایت نکردن چارچوب های زبان مقصد در این ترجمه هاست. این مقوله به معنای تحقق نشدن تعادل در ترجمه است که باعث شده است معنا به درستی منتقل نشود و یا حداقل با کاستی هایی انتقال یابد که در ترجمه اخبار فارسی به زبان عربی خود را نمایان کرده است. دلیل اصلی این اشکال، ناشی از رعایت نکردنِ اصول درست ترجمه و اسلوب ها و ساختارهای زبان عربی است که در قالب نظریه تعادل و مدل سه وجهی نقد ترجمه قابل بررسی است. این مقاله با هدف بررسی تحقق تعادل در ترجمه اخبار فارسی به زبان عربی در خبرگزاری های مطرح ایران، نگاشته شده است. برای تحقق این هدف 20 خبر ترجمه شده خبرگزاری های ایرنا و ایسنا به لحاظ مطابقت با زبان عربی از منظر رعایت دستور زبان، استفاده از کلمات و واژه های مناسب و جمله بندی متناسب با ذائقه عرب زبانان به روش تحلیل محتوای کیفی مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج حاصل، حکایت از این دارد که حذف بعضی از کلمات در ترجمه بدون وجود هرگونه دلیل موجه باعث لطمه زدن به مفهوم اصل خبر شده است. همچنین در اخبار ترجمه شده ی منتشره وجود مشکل نامانوس بودن جمله ها برای مخاطب عرب زبان مشاهده شده است که ناشی از ترجمه کلمات اشتباه، ترجمه کلمات بدون توجه به سیاق متن و خبر، اشکالات صرفی و نحوی، ترجمه کلمات بدون توجه به تشابه لفظی و توجه نکردن به روش های جمله بندی نویسندگان عرب است. 

در عصر رسانه، خبرها نه تنها بازتاب واقعیت اند، بلکه ابزارهایی راهبردی برای اثرگذاری بر افکار عمومی و جهت دهی گفتمان ها در سطح ملی و فراملی به شمار می آیند. بر این اساس، مفهوم «جنگ رسانه ای» به عنوان یکی از زیرشاخه های جنگ نرم، اهمیت ویژه ای در مطالعات ارتباطات سیاسی و امنیتی یافته است. پژوهش حاضر باهدف تحلیل محتوای اخبار منتشرشده در صفحات مجازی تلویزیون ایران اینترنشنال درباره جنگ ۲۰۲۳ میان فلسطین و رژیم اسرائیل انجام شده است. چارچوب نظری این تحقیق بر پایه نظریه چارچوب سازی و نظریه امپریالیسم رسانه ای شکل گرفته است. روش پژوهش، تحلیل داده بنیاد است و جامعه آماری شامل ۱۲۲ عنوان خبر در بازه زمانی ۷ اکتبر تا ۷ نوامبر ۲۰۲۳ از کانال های تلگرام، اینستاگرام و توئیتر (ایکس) ایران اینترنشنال است. داده ها با روش کدگذاری باز و محوری تحلیل شدند که در نتیجه آن ۷۶ مقوله فرعی، ۱۷ مقوله اصلی و یک ابرمفهوم استخراج شد. یافته ها نشان می دهد ایران اینترنشنال با برجسته سازی نقش حماس به عنوان آغازگر جنگ، نادیده گرفتن زمینه های تاریخی منازعه فلسطین و ارائه تصویری خشونت طلب و تروریستی از این گروه، تلاش داشته گفتمان مقاومت را تضعیف و گفتمان دفاع مشروع رژیم اسرائیل را تقویت کند. همچنین این رسانه، با تأکید بر نقش ایران در حمایت از حماس، سعی در نمایش چهره ای جنگ طلبانه از جمهوری اسلامی ایران داشته است. این پژوهش ابعاد پنهان تری از عملیات روانی رسانه های فراملی را آشکار می سازد.

روزنامه نگاری داده محور، فرایند استفاده از داده ها برای تولید، روایت و انتشار فرآورده های خبری است که در دهه اخیر موردتوجه و اقبال سازمان های خبری پیشرو و برجسته قرار گرفته است. این پژوهش با هدف آگاهی بخشی از فرصت های روزنامه نگاری داده محور و ایجاد انگیزه برای کاربرد مؤثر آن در اخبار صداوسیما، به شناسایی این فرصت ها می پردازد. داده های این پژوهش از راه مصاحبه با کارشناسان و خبرگان جمع آوری و با روش تحلیل مضمون، تحلیل شده است. از تحلیل متون مصاحبه ها، ۱۱۱ مضمون پایه استخراج شد. با یکپارچه سازی این مضامین، ۳۲ مضمون سازمان دهنده و در نهایت ۴ مضمون فراگیر شکل گرفت که فرصت های روزنامه نگاری داده محور در اخبار صداوسیما را تشکیل می دهند: "ایجاد تمایز، برجستگی و کسب اعتبار و مرجعیت رسانه ای"، "قابلیت روزنامه نگاری داده محور برای اولویت گذاری و برجسته سازی اخبار"، "تولید فرآورده های خبری نو، چندرسانه ای و تعاملی" و "افزایش مخاطب و فراهم کردن زیست بوم درآمدزایی نو، احیای حوزه عمومی و اثرگذاری و نفوذ بر حکمرانی". همچنین، یافته های پژوهش نشان می دهد که این فرصت ها را می توان با نظریه های برجسته سازی، حوزه عمومی و اشاعه (پذیرش) نوآوری تبیین و تفسیر کرد.