مطالب مرتبط با کلیدواژه

آموزش معماری


۱۰۱.

شناسایی چالش ها و موانع ادراک ذهنی دانشجویان معماری در فرایند طراحی معماری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آموزش معماری ادراک ذهنی تصاویر ذهنی طراحی معماری ATLAS TI

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۶ تعداد دانلود : ۲۱۴
بیان مسئله: آشفتگی فضاهای آموزش معماری در ایران و عدم وجود روندی تقریباً پاسخ ده به نیازهای آموزشی دانشجویان و عدم هدفمندکردن ذهن دانشجو در جهت یادگیری طراحی معماری از مسائل اساسی و ضعف های آموزش معماری ما است؛ متأسفانه در دانشگاه ها، استادان کم تر به موضوع «درک فضا» توجه می کنند و مسئله این است که چگونه می توان بدون درک روشنی از ماهیت فضا، خلق آن را به دانشجو آموزش داد؟ و از طرفی انتقال مفاهیم از حالت قابل دید به فضایی، بسیار ساده تر از انتقال آن از حالت ذهنی، گفتاری یا نوشتاری به فضایی است. هدف پژوهش: شناخت چالش ها و مشکلات آموزش طراحی معماری با تأکید بر ادراک ذهنی دانشجویان هدف اصلی تحقیق حاضر است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش گردآوری، تجزیه و تحلیل داده ها در گروه تحقیقات کیفی به شمار می آید. جامعه آماری تحقیق شامل خبرگان و اساتید گروه معماری در دانشگاه های آزاد تهران و کرج است، ابزار گردآوری اطلاعات و داده ها، مصاحبه نیمه ساختاریافته است و برای کدگذاری داده ها از نرم افزار ATLAS TI بهره گرفته شد. نتیجه گیری: نتایج به دست آمده به شناسایی چهل وشش کد محوری، هشتاد و چهار شاخص و هفده مقوله نهایی منجر شد که شامل وضعیت فیزیکی محیط های یادگیری، قدیمی بودن روش ها و شیوه های طراحی در دانشگاه های ایران، میزان آشنایی اساتید معماری با روش های نوین، عدم اجتماع پارادایمی، یک سویه بودن آموزش طراحی معماری، خلق فضایی بصرمحور و ... است؛ لذا می توان گفت که در سیستم آموزشی و پژوهشی گروه معماری دانشگاه های ایران، کم تر به موضوع «ادراک ذهنی» توجه می شود و دانشجویان معماری با بهره گیری از روش های گذشته مانند ابزارهای ساده دستی، کاغذ و ماکت نمی توانند درک از محیط را به طور دقیق پیاده کنند و مخاطب را نسبت به مؤفقیت پروژه شان مجاب کند و درک محیط و مکانیزم آن، واجد نقش کلیدی در بیان محیط به شمار می آید.
۱۰۲.

سنجش دیدگاه شرکت های مهندسان مشاور درباره مهارت های سخت و نرم در استخدام تازه دانش آموختگان معماری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مهارت نرم مهارت سخت آموزش معماری مهارت های استخدامی فارغ التحصیلان معماری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۵ تعداد دانلود : ۱۴۴
هدف مقاله حاضر تعیین مهارت های نرم و سخت و میزان اهمیت آن ها برای استخدام تازه دانش آموختگان معماری در شرکت های مهندسان مشاور است. برای دستیابی به این هدف سه پرسش طرح گردید: پرسش نخست در پی یافتن نسبت اهمیت مهارت سخت به نرم، پرسش دوم در پی تعیین مهم ترین و کم اهمیت ترین مهارت ها و پرسش سوم در پی تعیین رابطه بین سطح شرکت (کوچک، متوسط و بزرگ) و میزان اهمیت این مهارت ها است. بدین منظور در گام نخست، مروری بر مبانی و پیشینه موضوع انجام و گویه های دو دسته مهارت نرم و سخت استخراج گردید. در گام دوم، مبتنی بر این گویه ها پرسشنامه ای تدوین و در اختیار نمونه آماری پژوهش متشکل از مدیران شرکت های مهندسان مشاور قرار گرفت. نتایج تحلیل کمی داده ها با نرم افزار SPSS حاکی از آن است که از دید مدیران این شرکت ها برای استخدام تازه دانش آموختگان معماری اهمیت مهارت سخت 38/44% و مهارت نرم 62/55 % است. از بین مهارت های سخت، در شرکت های کوچک نرم افزار بیشترین و قوانین حقوقی کمترین، در شرکت های متوسط سابقه کاری و طراحی به ترتیب بیشترین و نوع مدرک کمترین و در شرکت های بزرگ نرم افزار بیشترین و نوع مدرک کمترین درجه اهمیت را دارد. از بین مهارت های نرم، در شرکت های کوچک اخلاق حرفه ای بیشترین و پژوهش، مدیریت پروژه و مهارت ارتباطی کمترین، در شرکت های متوسط اخلاق حرفه ای بیشترین و مدیریت پروژه کمترین و در شرکت های بزرگ اخلاق حرفه ای بیشترین و پژوهش کمترین اهمیت را دارا هستند. در کل فارغ از سطح شرکت ها و تقسیم بندی مهارت ها، مهم ترین مهارت اخلاق حرفه ای و کم اهمیت ترین نوع مدرک است. مبتنی بر نتایج آزمون کروسکال والیس بین سطح شرکت و میزان اهمیت مهارت های سخت و نرم ارتباطی وجود ندارد. همچنین تحلیل کیفی مصاحبه با مدیران شرکت ها تغییرات مورد نیاز آموزش دانشگاهی برای افزایش توانمندی دانشجویان برای ورود به بازار کار را آشکار و پیشنهاداتی برای دانشجویان ارائه نمود.
۱۰۳.

راهبردهای مواد درسی باتوجه به فرآیند خلاقیت در آموزش معماری (مطالعه موردی دانشگاه های تهران، شهید بهشتی و علم و صنعت)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: فرآیند خلاقیت آموزش معماری مواد درسی خلاقیت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۱ تعداد دانلود : ۱۶۹
معماری یکی از مؤلفه های تأثیرگذار در فرآیند فرهنگی جوامع بشری است و در این میان آموزش آن باتوجه به فرآیند خلاقیت از اهمیت ویژه ای برخوردار است. این پژوهش سعی دارد از طریق مطالعه عوامل مؤثر بر خلاقیت در آموزش آکادمیک معماری، به مؤلفه های موثر در تدوین راهبردهای مواد درسی در این زمینه دست پیدا کند. بدین ترتیب، فرضیه زیر را در این زمینه مطرح کرده است: احتمالاً تبیین مؤلفه های درسی خلاقانه معماری بیش از همه از طریق تأکید بر آموزش عملی معماری از طریق اساتید تجربه گرا بر خلاقیت دانشجویان معماری تاثیرگذار خواهد بود. از این رو با استفاده از روش پژوهش کمی- تحلیلی و روش جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای و پرسش نامه، به سؤالات زیر پاسخ داده خواهد شد: تبیین مؤلفه های درسی خلاقانه معماری بیش از همه از طریق تأکید بر کدام یک از جنبه های آموزش خلاقیت به صورت آکادمیک می تواند بر دانشجویان معماری تاثیرگذار باشد؟ یافته های پژوهش مبین آن است که بیش از همه مؤلفه های بینش خلاقانه معمار و پرورش خلاقیت براساس اعمال مؤلفه های درسی استخراج شده، تقویت خواهند شد. اما تبیین مؤلفه های درسی خلاقانه معماری، بیش از همه از طریق آموزش موازی نظری و عملی در این دانشگاه ها عملی خواهد شد. تبیین مؤلفه های درسی خلاقانه معماری که شامل مؤلفه تفاوت های فردی، آموزش غیرمستقیم، ساختار مناسب دانش، مهارت آموزی، اعتبار برنامه درسی، برنامه درسی تلفیقی و افزایش علاقه مندی می شوند، بیش از همه از طریق همزمانی آموزش های نظری و عملی در دانشگاه های مورد مطالعه تحقق خواهند یافت و بیشترین تأثیر را در آموزش خلاق معماری برجا می گذارند.اهداف پژوهش: تبیین تأکیدات آموزشی مهم در آموزش معماری جهت تعیین مؤلفه های درسی خلاقانه دانشگاهی.مطالعه تأثیر خلاقیت در مفاد درسی خلاقانه معماری از دیدگاه دانشجویان سه دانشگاه برتر معماری کشور.سؤالات پژوهش:مهم ترین مؤلفه های درسی خلاقانه دانشگاهی با تأکید بر آموزش معماری کدام اند؟اهمیت مختصات خلاقانه در مفاد درسی معماری از دیدگاه دانشجویان سه دانشگاه برتر معماری کشور چه اندازه است؟
۱۰۴.

بررسی تطبیقی آموزش معماری کشورهای امریکا و ایران؛ بر اساس سه نظریه یادگیری رفتارگرایی، شناخت شناسی و سازنده گرایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آموزش معماری کشورهای ایران و امریکا نظریه رفتارگرایی نظریه شناخت شناسی نظریه سازنده گرایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۷ تعداد دانلود : ۲۲۳
آموزش و یادگیری معماری ازجمله مباحثی است که در سال های اخیر توجه بسیاری را به خود جلب نموده است. گره زدن آموزش معماری یا نظریه های یادگیری و ویژگی های هر کدام از آن ها، کمک زیادی به هدفمند نمودن آموزش و ارتقاء آن دارد. این پژوهش بر آن است که به تجربه آموزش معماری در دو کشور ایران و امریکا بر اساس سه نظریه رفتارگرایی، شناخت شناسی و سازنده گرایی بپردازد. روش به کار گرفته شده در این پژوهش از نوع کیفی و به شیوه پدیدارشناسی است و مبتنی بر نمونه گیری هدفمند 8 نفر از اساتید دانشگاه های کشورهای ایران و امریکا  است. یافته های این پژوهش در قالب 2 کد تبیینی (تجربه فرد از آموزش آکادمیک و تجربه فرد از محیط آکادمیک)، حاصل استخراج از 115 کد توصیفی، 12 زیرکد تفسیری، 6 کد تفسیری، است. تجارب شرکت کنندگان در این مصاحبه نشان می دهد تفاوت آشکاری بین آموزش معماری کشورهای ایران و امریکا به عنوان کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته وجود دارد و آموزش معماری در ایران، در حال حرکت از ویژگی های نظریه رفتارگرایی به سمت شناخت شناسی و آموزش معماری امریکا، در حال حرکت از ویژگی های نظریه شناخت شناسی به سمت سازنده گرایی است.
۱۰۵.

معماران کوچک: آموزش معماری از آموزش سینه به سینه تا آموزش شانه به شانه

نویسنده:
تعداد بازدید : ۱۲۵ تعداد دانلود : ۱۰۱
یکی از پرسشهایی که در محافل حرفه ای و آموزشی معماری مطرح می شود این است که آیا معماری ذاتی یگانه و والا دارد که معماران برای رسیدن به آن می کوشند یا مسئله معماری به تعداد معماران پاسخ دارد؟ در این مقاله در باره وجود و عدم این ذات با رجوع به زمان بحث شده است. زمانی این ذات وجود داشته و معماری را با عالم قدسی مرتبط می کرده است، زمانی این ذات را پیشگامان معماری مدرن (معماران بزرگ) ابداع و پیشنهاد می کرده اند و امروزه، با عبور از دوران سنتی و مدرن و مرگ معماران بزرگ، این معماران کوچک هستند که بی هیچ الگویی در برابر، هر یک به شیوه ای طراحی می کنند و به روشی می سازند. در روزگار معماران کوچک (دوران کثرت گرایی پسامدرن) طراحی معماری، داوری معماری و در نهایت، آموزش معماری با این پرسشها مواجه می شوند: به کدام شیوه طراحی کنیم؟ معیار قضاوت در باره آثار معماری چیست؟ مدرسه معماری چه چیزی را باید آموزش دهد؟ استاد معماری در این عالم کیست و رابطه او با شاگردان چگونه است؟ شاگرد معماری در این عالم چه ویژگیها و چه نیازهایی دارد؟ نظام و محتوای آموزش در دوران پسامدرن چه می تواند باشد؟ مکان آموزش طراحی معماری به معماران کوچک کجاست؟در پایان، پس از کاوش در پرسشهای یاد شده، رهیافتهایی برای آموزش طراحی به معماران کوچک پیشنهاد شده است.
۱۰۶.

راهبردهای شناختی طراحان در آموزش معماری

نویسنده:
تعداد بازدید : ۱۳۴ تعداد دانلود : ۱۱۹
در این پژوهش اطلاعات به دست آمده از مطالعات طراحی دانشجویان ترم سوم دوره کارشناسی معماری دانشگاه تهران در دو گروه آموزشی تعاملی و خلاق در توسعه مدل مهارتی فرایند طراحی معماری تجزیه و تحلیل شد. اطلاعات مربوط به پروتکل طراحی و مدل مهارتی در شناسایی چهار راهبرد مختلف طراحی شامل راه حل محور، مسئله محور، اطلاعات محور و دانش محور- که از تکرار فعالیتهای مدل مهارتی و نتایج ارزیابی داوران به صورت نمره نهایی و نمره خلاقیت حاصل شده، بررسی شده است. نتایج نشان می دهد که طراحان با رویکرد راه حل محوری نمرات نهایی و خلاقیت بالایی را به دست می آورند، دانشجویان مسئله محور نمره نهایی پایین و نمره خلاقیت نسبتاً بالایی را کسب می کنند، دانشجویان اطلاعات محور نمرات نهایی نسبتاً بالا و نمره خلاقیت پایین تری به دست می آورند، در حالی که دانشجویان دانش محور نتایج متعادلی را در نمره نهایی و خلاقیت کسب می کنند. می توان دریافت که راه حل محوری با خلاقیت ارتباط مستقیمی دارد. در این تحقیق به صورت تجربی رویکردهای طراحی مورد استفاده طراحان از طریق مدل مهارتی فرایند طراحی جمع آوری و این رویکردها با نتایج ارزیابی محصول طراحی مرتبط شده است.  
۱۰۷.

سند راهبردی آموزش معماری دوره دکتری

تعداد بازدید : ۱۲۹ تعداد دانلود : ۱۱۹
تاریخ تأسیس نخستین دوره دکتری معماری در ایران به سه دهه نمی رسد. این دوره، که نخست در یک دانشکده و با چند دانشجو آغاز شد، امروز با دهها دانشکده و مؤسسه دولتی و خصوصی آموزش عالی صدها دانش آموخته دکتری معماری در سال به وضعی انفجاری رسیده است. محصولات این دوره ها، چه دانش آموختگان و چه رساله های ایشان، متأسفانه موجب تحول متوقع نشده اند و در صورت ادامه رشد کمّی، این دوره ها خود به معضلی تبدیل خواهد شد. هدف از این نوشتار بررسی معضلات ماهوی و علمی و مدیریتی دوره های دکتری معماری و سپس پیشنهاد راههایی به مسئولان و استادان دوره های دکتری معماری برای بهسازی این دوره ها در جهت تنظیم آنها برای خدمت بیشتر به علم و حرفه معماری و محیط مصنوع در کشور است. این نوشتار در پنج فصل تنظیم شده است:  مروری بر آسیبهای وضع کنونی دوره دکتری معماری، چیستی، محصول، زمینه ها و انواع تحقیق، و آداب تحقیق.
۱۰۸.

بازنگری شیوه ی آموزش درس «تأسیسات مکانیکی» رشته ی معماری و پیشنهاد یک سیستم کمک آموزشی، مبتنی بر تکنولوژی واقعیت افزوده

تعداد بازدید : ۱۳۳ تعداد دانلود : ۱۳۰
معماران با داشتن اطلاعات فنی کافی و توانائی به کارگیری خلاقانه ی آنها، علاوه بر طراحی بهینه ی طرح های معماری، امکان تعامل هرچه بهتر با مهندسین سازه، برق و تأسیسات، در محیط حرفه ای، خواهند داشت. بخشی از راهکارها جهت ایجاد چنین شرایطی، مرتبط با بازبینی محتوای آموزشی و شیوه ی آموزش دروس فنی رشته ی معماری است؛ به صورتی که دانش نظری دروس فنی در فرآیند تجربه اندوزی دانشجویان کسب شود و در توانائی طراحانه ی آنها نمود پیدا کند. هدف اصلی پژوهش، دستیابی به محتوا و شیوه ی کارآمد در آموزش درس تأسیسات مکانیکی ساختمان به دانشجویان دوره ی کارشناسی معماری است. این تحقیق از نوع کاربردی و روش تحقیق آن پیمایشی بوده و از طریق مطالعه کتابخانه ای و تدوین پرسشنامه صورت گرفته است. سوالات پرسشنامه براساس مطالعه ی نظریات روانشناسی آموزشی در زمینه ی مکاتب آموزشی انسان گرائی، ساخت گرائی و رویکردهای یاددهی-یادگیری مبتنی بر آنها، یادگیری فعال، مروری بر شرایط موجود در زمینه ی آموزش معماری در سه نمونه از دانشگاه های برتر جهان و همچنین یک ابزار کمک آموزشی پیشنهادی، مبتنی بر تکنولوژی واقعیت افزوده، شکل گرفته است. نهایتاَ راهکارهای پیشنهادی حاصل از این پژوهش در زمینه ی محتوا، شیوه ی آموزشی و ابزار کمک آموزشی پیشنهادی، به نظرسنجی اساتید درس تأسیسات مکانیکی ساختمان گذاشته شده است، که نشان از تأکید بر برگزاری بخشی از واحدهای درس به صورت کارگاهی، برقراری ارتباط با درس کارگاه طراحی معماری در ترم های مختلف و مقبولیت ابزار کمک آموزشی پیشنهادی از جنبه های ایجاد نقش فعال برای یادگیرنده، افزایش دقت و تمرکز یادگیرنده، تقویت امکان تجسم فضایی اجزا و مسیرها و آگاهی از تاثیرات نهائی بر کالبد معماری دارد.
۱۰۹.

بررسی ضرورت آموزش جامع شبیه سازی انرژی به دانشجویان کارشناسی ارشد معماری

نویسنده:
تعداد بازدید : ۱۶۴ تعداد دانلود : ۱۴۳
شبیه سازی انرژی از متداول ترین روش های تحلیل انرژی در محیط ساختمان و معماری است که در دهه اخیر در کشور ما با اقبال فراوان دانشجویان و استادان این حوزه مواجه شده است. در حال حاضر، این آموزش به صورت رسمی و غیر رسمی در دانشکده های معماری به ویژه در مقاطع کارشناسی ارشد صورت می گیرد. گرچه کاربرد شبیه سازی انرژی ساختمان مزایای بسیاری دارد، با توجه به پیچیدگی های این ابزارها، دستیابی به نتایج با دقت و صحت مطلوب، نیازمند توجه به پارامترهایی معین است. متأسفانه، در کشور ما درخصوصروشوکیفیتآموزششبیه سازی انرژی ساختمان و محیط شهری به دانشجویانرشتهمعماری و شهرسازیپژوهشیانجامنشدهاست. پژوهش حاضر با هدف بررسی شرایط موجود در آموزش شبیه سازی انرژی ساختمان و محیط شهری و با استفاده از روش پژوهش کیفی صورت گرفته و میزان آگاهی دانشجویان در زمینه مهم ترین مسائل مرتبط تحلیل شده است. برای جمع آوری داده ها از مصاحبه و پرسشنامه نیمه باز استفاده شد و جامعه آماری دانشجویان و دانش آموختگان کارشناسی ارشد معماری در چهار دانشگاه کشور بودند. نتایج پژوهش نشان دهنده میزان آگاهی اندک دانشجویان از مقوله های اساسی شبیه سازی انرژی است. بر اساس نتایج، میزان توجه دانشجویان به مسائل اساسی در شبیه سازی انرژی ساختمان در مواردی چون دانش پایه، اعتبارسنجی درونی و میزان عدم قطعیت نتایج اندک است.
۱۱۰.

رویکرد فکری دانشجویان برونگرا و درونگرای معماری در فرآیند طراحی و راهبردهای آموزشی آن

تعداد بازدید : ۱۸۴ تعداد دانلود : ۲۱۶
برای برقراری تعامل خوب میان استاد و دانشجویان معماری در کارگاه طراحی، توجه به ویژگی های شخصیتی دانشجویان اهمیت زیادی دارد. تفاوت در ویژگی های شخصیتی هر دانشجو روش های آموزشی متناسب با هر یک از آنها را می طلبد. بعضی از استادان معماری به طور ضمنی و تجربی به گوناگونی طبع و تفاوت شخصیت ها در هر دانشجو توجه دارند، اما برخی دیگر از یک قاعده در گفت وگو و خط کشیدن برای همه دانشجویان استفاده می کنند. در این مقاله یکی از ویژگی های مهم شخصیتی دانشجویان معماری؛ یعنی برونگرایی و درونگرایی به عنوان دغدغه ای مهم در تفاوت آموزش هر یک مطرح شده است. هر انسانی درجه ای از برونگرایی و درونگرایی را دارد و در طیفی میان برونگرایی مطلق و درونگرایی مطلق قرار می گیرد؛ اما به دلیل غلبه قابل توجه یکی بر دیگری، به او نسبت برونگرا یا درونگرا داده می شود. پرسش بنیادی آن است که «برونگرا یا درونگرا بودن دانشجوی معماری چه اثری در فرایند طراحی او خواهد داشت و استاد معماری در آموزش هر یک چگونه باید عمل کند؟». روش تحقیق این مطالعه توصیفی، تطبیقی و تحلیلی بود. در این پژوهش با تکیه بر مطالعات کتابخانه ای، ویژگی های شخصیتی دانشجوی برونگرا و درونگرا برشمرده و مشخص شد که هر یک از این دو گروه چه رویکرد فکری ای در یادگیری طراحی و پیشبرد طرح روی میز دارند و چه آموزش هایی طلب می کنند. هدف این پژوهش کمک به استاد معماری برای هدایت بهتر کارگاه طراحی معماری با توجه به فرضیه تفاوت رویکرد یادگیری طراحی دانشجویان در دو تیپ شخصیتی برونگرا و درونگرا بود و نتیجه مطالعه به جدولی از این تفاوت ها ختم شد. با توجه به افزایش دانشکده های معماری در سال های اخیر و نیاز به استفاده از استادان جوان، تحقیق و نگارش چنین مباحثی ضروری می نماید تا در اختیار آنان قرار گیرد.  
۱۱۱.

مسئله انسجام در آموزش معماری بازاندیشی مسئله از طریق مدل«موقعیت رتوریکال»(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۷۶ تعداد دانلود : ۱۶۱
رشته معماری همواره با مسئله انسجام مواجه بوده است. با تعمق در این مسئله می توان آن را در معنای انسجام معرفت های متکثر در رشته معماری و همچنین انسجام معرفت های نظری در موقعیت عمل شرح داد. این معضل کهن، خود را در برنامه ریزی درسی رشته معماری و همچنین در کارگاه های طراحی نشان می دهد. از طرفی دانش رتوریک در طول تاریخ به مثابه هنر تألیف شناخته شده است. در این پژوهش، با رجوع به رتوریک و اتخاذ چهارچوب نظری موقعیت رتوریکال، سعی شده است به روش استدلال منطقی_ روایی طرح موقعیت رتوریکال برای خوانش موقعیت های آموزش و طراحی معماری، نشان داده شود. با اتکا به مدل موقعیت رتوریکال، مسئله انسجام در معماری را می توان بازاندیشی کرد. بر مبنای این بازاندیشی، می توان گفت حل مسئله انسجام، در واقع از طریق فهم درست معنای عمل و در پی آن فهم دقیق رابطه میان نظر و عمل ممکن می شود. همچنین تعمق در موقعیت رتوریکال نشان می دهد که تألیف، در دیالکتیک نظر و عمل (در موقعیت عمل) و در وجود انسان تحقق می یابد. با فهم این مطلب، مفروضات حاکم بر نظام آموزش معماری اصلاح شده است و راهکارهایی عملی نظیر محوریت یافتن کارگاه های طراحی و اهمیت تربیت جامع معمار ارائه می گردد.
۱۱۲.

الگوی آموزش معماری روستایی در دانشکده های معماری

تعداد بازدید : ۱۳۲ تعداد دانلود : ۱۳۱
روستاها مرکز تولیدات کشاورزی، دامی، صنایع دستی و کانون تأمین مایحتاج خوراکی 5/68 میلیون نفر جمعیت کشور هستند. به اعتباری می توان روستاها را کانون تولید ثروت و ارزش افزوده در کشور به شمار آورد، زیرا علی رغم میزان سرمایه گذاری اندک در آنجا، در مقایسه با شهرها، حدود یک سوم تولید ناخالص ملی کشور از آنها به دست می آید»] 1[. معماری روستایی گستره بی بدیلی از چاره اندیشیهای خلاقانه برای به کارگیری امکانات محیط طبیعی و برآورده کردن نیازهای مادی و معنوی روستاییان است. پاسخهای هوشمندانه و زیرکانه ای که همراه خود بار معنوی و فرهنگی برای بقای سطح زندگی روستاییان را به ارمغان می آورد. نگاه ژرف به شکل و ظاهر ساده این معماری و دریافت شگردها و زیباییهای اندیشه و عمل روستاییان و همچنین، به کارگیری یافته ها در طراحی واحد مسکونی روستایی از اهداف آموزشی درس معماری روستایی ایران در دروس مستقل روستا (1) و (2) طبق برنامه آموزشی مصوب وزارت علوم ، تحقیقات و فناوری رشته کارشناسی معماری است. با توجه به جمعیت روستایی کشور و جایگاه ارجمند آنها، لزوم توجه بیشتر به آموزش این موضوع در سال 1374 در بازبینی برنامه آموزشی توسط گروه هنر شورای عالی برنامه ریزی با افزایش از 2 به 3 واحد (2 واحد عملی 1 و واحد نظری ) در دروس آن به همراه داشته است. در مقاله حاضر به ضرورت آموزش روستا در دانشکده های معماری و سابقه آن در برنامه آموزشی رشته معماری پرداخته شده و بیشتر در پی آن است که الگویی را برای آموزش درس معماری روستا (1) و (2) در دانشکده های معماری برای رسیدن به هدف آموزشی مصوب آن به صورت کاملاً اجرایی و دقیق بیان کند. این الگوی پیشنهادی نتیجه تجربه های آموزش این درس در دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه هنر است.
۱۱۳.

بررسی نقش ارزشیابی در آموزش معماری

تعداد بازدید : ۱۴۱ تعداد دانلود : ۹۹
ارزشیابی در نظام آموزش معماری به همراه ارزشیابی در سایر رشته ها یکی از اساسی ترین اقدامات در هر نظام آموزشی است. ارزشیابی صحیح و منصفانه از مهم ترین عواملی است که می تواند بر نظام آموزش معماری تأثیر مثبتی داشته باشد. توجه به ارزشیابی دانشجویان و نیز چگونگی تعیین معیارهای آن از جمله مهم ترین اهداف مقاله حاضر است؛ بر این اساس، در این مقاله تلاش شده است تا با بررسی ساز کارهای رایج مورد استفاده در ارزشیابی، به ویژه در نظام آموزشی کشورهای مختلف، بتوان معیارها و شاخصهای ارزشیابی مقرون به یک ارزشیابی واقع بینانه را استخراج و تدوین کرد. در ادامه مقاله روند ارزشیابی در دانشکده های معماری داخل کشور بررسی و سعی شده است تا تصویری از جریان موجود در کشور و مسائل و مشکلات آن ترسیم و عوامل و شاخصه-های مداخله گر در یک داوری واقع بینانه بر اساس یک پیمایش آماری استخراج و تجزیه و تحلیل شود. در انتها نیز بر اساس نتایج به دست آمده از پژوهش به جمعبندی و تحلیل وضعیت موجود پرداخته شده و مبانی و پیشنهادهایی برای تدوین ساز کارهای یک ارزشیابی واقع بینانه ارائه شده است.
۱۱۴.

تبیین شاخص های آموزش در مدرسه ی باوهاوس به منظور ارتقاء کیفیت آموزش معماری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مدرسه باوهاوس آموزش معماری طراحی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۱ تعداد دانلود : ۱۴۶
شیوه تدریس در آموزش معماری باید به گونه ای باشد که علاوه بر دانش نظری، مفاهیم حرفه ای و اجتماعی را در برگیرد. این مهم با بررسی شاخص های مدارس مطرح معماری جهان امکان پذیر خواهد بود. زیرا مدارس معماری از شیوه های آموزشی مناسب تری برخوردار هستند و به طیف گسترده ای از فعالیت های مربوط به دانش، مهارت، معرفت می پردازند و در کنار آن به خلاقیت نیز اهمیت می دهند. در زمینه آموزش معماری پژوهش های بسیاری انجام شده است، اما با وجود اینکه مدرسه باوهاوس دارای عملکرد خوبی در این رابطه می باشد، منابع کمی مستقیما به آن پرداخته اند. لذا با توجه به اهمیت موضوع، این پژوهش بر آن است تا به بررسی شاخص های کاربردی در روند آموزشی مدرسه باوهاوس بپردازد. این پژوهش از لحاظ هدف در شاخه تحقیقات کاربردی می باشد و از روش توصیفی تحلیلی بهره می گیرد. داده ها با مطالعات کتابخانه ای، اسنادی و با استفاده از پرسشنامه جمع آوری شده است. به این منظور پس از تبیین مبانی نظری، شاخص های آموزشی مدرسه باوهاوس در سه مولفه اصلی پرورش، اجتماعی و محیط تهیه شد. با توجه به اینکه شاخص های استخراج شده هم پوشانی داشتند، 15 دسته شاخص طبق نظر متخصصین تدوین شد. شاخص مدیتیشن و حرکات تنفسی کمترین امتیاز و اهمیت نمره بیشترین امتیاز از نظر اساتید و دانشجویان در نظام کنونی آموزشی معماری در ایران را داشته است. درنهایت، پیرامون مهم ترین آن ها که از نتایج پرسشنامه حاصل گردید، راهکارهایی به منظور ارتقاء کیفیت آموزش معماری ارائه شد.
۱۱۵.

تدوین اصول رویکرد درون زا در آموزش معماری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آموزش معماری نظام آموزش عالی نظام آموزش معماری آموزش با رویکرد درون زا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۱ تعداد دانلود : ۱۰۵
امروزه تأثیرات محیط های کالبدی بر الگوی رفتاری انسان امری شناخته شده و مسلم می باشد. از آن جا که معماران به عنوان یکی از تأثیرگذارترین عوامل در کیفیت محیط های کالبدی انسان ساخت شناخته می شوند، اهمیت نقش نظام آموزش معماری، به مثابه نظامی برای رشد و پرورش معماران محرز می گردد. غلبه بر مسائل موجود در نظام فعلی آموزش معماری در ایران همواره از دغدغه های محققان و اندیشمندان بوده است و تاکنون راهکارها و رویکردهای آموزشی متفاوتی برای رفع مسائل نظام آموزشی یا اجزائی از آن مطرح گردیده است؛ در بسیاری از موارد این راهکارها ترجمان رویکردهای آموزشی تعریف شده در خارج از کشور بوده که انطباق زیادی با ساختارهای موجود آموزش معماری نداشته یا به صورت بخشی به موضوعات و مسائل نگریسته است. لذا در جهت رفع موضوعات مطرح شده و نظر به ماهیت چند وجهی رویکرد توسعه درون زا و تأکید این رویکرد به توسعه در چهارچوب ساختار ها و پتانسیل های موجود، در مقاله حاضر به بررسی امکان بهره گیری از پتانسیل های این الگوی توسعه در جهت اعتلا و رفع مسائل و مشکلات موجود نظام آموزشی پرداخته شده و با بهره گیری از روش های تحقیق مشابه سازی و استدلال منطقی به تعریف مدلهای مفهومی از موضوعات مورد بحث و نهایتاً تدوین اصول و مؤلفه های این رویکرد آموزشی در آموزش معماری پرداخته شد.
۱۱۶.

بررسی نقش معماری در طراحی فضاهای شهری؛ نمونه موردی: فضاهای آموزشی مدرن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آموزش معماری فضای آموزشی هنر فضای انعطاف پذیر فضای شهری طراحی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۷ تعداد دانلود : ۱۰۳
پیش از ظهور سیستم های نوین آموزشی، آموزش معماری در قالب مدرسه و دانشگاه به شیوه سنتی انجام می گرفت، آموزشی هدف دار بود و مهارتی به شاگرد آموزش داده نمی شد مگر آنکه راهِ به کار گرفتن آن نیز نشان داده می شد. این آموزش از طریق نظری و عملی، توامان و در محل خلق اثر صورت می گرفت. در آموزش معماری به شیوه مدرن، به تدریج از اهمیت آموزش به شیوه عملی کاسته شده و جای آن را تئوری-هایی بدون درک شیوه استفاده از آنها پُر کرده است. هم اکنون کارگاه معماری، جولانگاه اندیشه هایی است که به شاگردان تحمیل می شود، بدون آنکه امکان آزمون درستی یا نادرستی نظریات فراهم باشد. در این مقاله، ابتدا با روش تحلیلی- استدلال منطقی و ابزار گردآوری داده مشتمل بر: بررسی اسناد و مطالعات کتابخانه ای به بررسی نحوه آموزش و فضای آموزشی هنر معماری در روند توسعه این شاخه ارزشمند از هنر پرداخته شده است. سپس با انجام مطالعات میدانی و به کمک مشاهده و مصاحبه با صاحب نظران، نوع نگرش به هنر معماری و آموزش آن در دوره جدید مورد مطالعه قرار گرفته است. در مرحله بعد با توجه به عوامل کارآمد و ناکارآمدی های موجود در فضای آموزش مدرن و نیازها و امکانات آموزشی، به بررسی چگونگی فضای مدرسه در معماری معاصر پرداخته شده است. نهایتاً با ارائه الگوهایی ازمقتضیات یک مدرسه معماری کارآمد، طراحی مدرسه معماری در بستر مشخص شده صورت پذیرفته است.
۱۱۷.

تبیین مولفه های دانشکده معماری کارآفرین(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۲۲۳ تعداد دانلود : ۱۳۹
هدف: هدف اصلی از اجرای پژوهش حاضر، کشف مولفه های کارآفرینی دانشگاه ها و چگونگی کاربست آن ها در دانشکده های معماری جهت تبدیل شدن به دانشکده های معماری کارآفرین بود.روش پژوهش: این پژوهش کیفی با استفاده از دو روش تحلیل محتوای کیفی و پس کاوی اجرا شد. ابزار گردآوری اطلاعات استفاده از مصاحبه با پرسشنامه باز پاسخ بود. بر این اساس، با رویکرد نمونه گیری هدفمند، اساتید عضو هیئت علمی دانشگاه های استان آذربایجان شرقی با سابقه کاری و پژوهشی بالای 7 سال انتخاب شدند. در نهایت با مصاحبه عمیق نیمه ساختارمند با 26 نفر اشباع نظری در نفر دوازدهم حاصل شد. تحلیل مصاحبه ها با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی انجام گرفت.یافته ها: پس از استخراج و دسته بندی موضوعی، سه حوزه کلان و 19 مقوله خرد شناسایی شد که تعداد 2 مقوله از این 19 مقوله خرد بعنوان مقوله های هسته در هر حوزه مطرح شدند. مقوله های هسته شامل تفکر حرفه مند، ذات کارآفرین، آموزش مهارت محور، منابع مالی مستقل و زاینده، کالبد پویا و گستره ارتباطی در سه حوزه رفتاری، ساختاری و محیطی طبقه بندی شدند.نتیجه گیری: با توجه به مقوله های فوق و مجموعه مقولات مطرح شده در پژوهش، آموزش کارآفرینی، ارتباط بهتر با بازار کار، پرورش معماران کارآفرین و معماران حرفه ای را در سطح دانشکده های معماری و جامعه حاصل می شود.کلیدواژه ها: کارآفرینی، دانشکده کارآفرین، کارآفرینی معماری، حرفه معماری، آموزش معماری
۱۱۸.

آرایه های معماری ایرانی، از خوانش تا آفرینش (مراتب آرایه گزینی در معماری با جستجویی درآرای اندیشمندان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تزئینات معماری آرایه های معماری مصالح رنگ نقش کتیبه آموزش معماری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۶ تعداد دانلود : ۱۴۶
ارتقاءکیفی معماریِ امروز ایران، از رهگذرِ «درس گرفتن» از ارزش های میراث معماری این سرزمین، سپس «مشق کردن» آن تا بازآفرینی معماری «اصیل و بدیع» در تمام ابعاد آن از جمله تزئینات و آرایه ها میسّر می گردد. از این رو، فهم روش درست طیِ این مسیر برای معماران و دانشجویان حائز اهمیت می باشد. هدف این پژوهش، یافتن فرآیندی نظام مند در خوانش و آفرینش صحیح آرایه ها در معماری ایران می باشد و پرسش اصلی ما این است که «چگونه می توان به الگویی برای خوانش و آفرینش آرایه ها در معماری ایرانی دست یافت؟» یک گام اصلی و آغازین در مسیر پاسخ به این پرسش، رجوع به آراء متخصصان این حوزه است که در مطالعات خود به خوانش و بررسی آرایه های معماری ایران در ابعاد مختلف پرداخته اند. در این پژوهش طی مطالعات کتابخانه ای-اسنادی، با رویکردی تفسیری و با روش تحلیل محتوا، گزیده ای از منابع شاخص در این زمینه مورد تجزیه تحلیل قرار گرفتند. بررسی ها حاکی از آن است که متخصصان، آرایه های معماری ایران را از سه منبع و به تَبَعِ آن با سه رویکرد، نگریسته اند: اول: از طریق بررسی آثار، دوم: استادکاران سنتی و سوم: خوانش مستندات غیر معماری، ازجمله منابع فرهنگی، ادبی و ... . حاصل این سه رویکرد، هشت رهیافت درباره آرایه هاست: «سیر تحول تاریخی»، «آرایه ها در یک گونه خاص معماری» (مسجد، خانه، بازار)، نگاه «فنی و مرمتی»، «معنایی-فلسفی» و «مصالح، رنگ، نقش و کتیبه» به مثابه آرایه در معماری. علاوه براین، فرآیند خوانش و آفرینش آرایه های معماری ایران را می توان در چهار لایه «مصالح، رنگ، نقش و کتیبه» دسته بندی کرد که همگی دست به دست هم به صورت یک منظومه موجب کیفیت، زیبایی و معنا بخشی به مکان می شوند. معماران امروز می توانند مبتنی بر نتیجه و کاربرد این تحقیق، با نگرشی جامع، طی پرداختن توأمان به هر دو جنبه «صورت و حکمت» آرایه ها، به «شناخت و کاربرد آرایه های چهارگانه» در «نقد و طراحی فضا» مجهز شوند که اکنون جای آن در «آموزش معماری» خالی ست.
۱۱۹.

شناسایی مولفه های مهارت مباحثه در فرایند یادگیری طراحی معماری(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۱۰ تعداد دانلود : ۱۰۴
 آموزش و حوزه تعلیم و تربیت تحت تأثیر نظریه های روان شناسی و یادگیری، تحولات چشمگیری را تجربه کرده است، به طوری که توجه به فرایندهای درونی در یادگیری، بستر پرداختن به موضوعاتی چون «مباحثه» را فراهم می کند. پژوهش حاضر، با هدف شناسایی مولفه های مهارت مباحثه در قالب شاخص ها، اهداف و ابعاد و نحوه بهره گیری از آنها در آموزش طراحی معماری انجام شد. راهبرد پژوهش حاضر از نوع کیفی و جهت تحلیل داده ها از روش های فراترکیب و تحلیل محتوا به صورت متوالی استفاده شده است. نتایج کُدگذاری داده های اسنادی و مصاحبه ها در نرم افزار NVIVO نشان می دهند مولفه های مهارت مباحثه، شامل 9 شاخص، 3 هدف و 2 بُعد هستند. شاخص ها شامل: «مباحثه مشارکتی»، «مباحثه سازنده گرا»، «ارتباط مباحثه و کارکرد حافظه»، «پیوند مباحثه و مهارت بیان دقیق»، «نقش مباحثه در فعالیت های حرفه ای»، «مباحثه به عنوان آزمون شفاهی»، «مباحثه به عنوان زبانِ طراحی»، «مباحثه به عنوان جنبه تعاملی فرایند طراحی» و «مباحثه به عنوان آزمون بصری» هستند. هدف از انجام مباحثه دارای سه علت اساسی است: اول خبررسانی، دوم قانع کردن و سوم حل مسئله. در نهایت به علت خاص و منحصربه فرد بودن حس بصری در رشته معماری، اگر از دو بُعد «مباحثه شفاهی» و «مباحثه بصری» در آموزش طراحی معماری به صورت هم زمان و بر مبنای راهکارهای آموزشی ارائه شده استفاده شود، علاوه بر جذابیت یادگیری و مزایای شناختی بالقوه آن، زمینه های مؤثری از توسعه یادگیری را باعث می شود.
۱۲۰.

تحلیل دست نگاره ها ی مفهومی دانشجویان معماری بر اساس تفکر سیستمی و سبک های پردازش اطلاعات در فرایند طراحی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: دست نگاره ها ی مفهومی آموزش معماری دانشکده هنر و معماری طراحی پژوهی همدان فرایند طراحی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۷ تعداد دانلود : ۹۹
دست نگاره ها مهم ترین ابزار بیان ایده، بازنمای ایده های ذهنی و تفکر طراحان معماری است. ارتقای دست نگاره ها، همواره موردتوجه متخصصان آموزش معماری هست. دست نگاره به قدرت شناختی طراح معماری در تفکر و پردازش شناختی وابسته است، لذا هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه دست نگاره ها ی مفهومی دانشجویان معماری بر اساس تفکر سیستمی و سبک های پردازش اطلاعات در فرایند طراحی بود. روش پژوهش ترکیبی کمی (توصیفی – همبستگی) و کیفی (تحلیل نمونه دست نگاره های دانشجویان) است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان دانشکده هنر و معماری دانشگاه های همدان بود. 162 دانشجو به عنوان نمونه به شیوه ی در دسترس و هدفمند انتخاب شدند و به پرسش نامه های تفکر سیستمی و سبک های پردازش اطلاعات پاسخ دادند. دست نگاره های مفهومی نیز توسط دو داور ارزیابی شدند. داده ها با روش آمار توصیفی و همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر تحلیل شدند. نتایج نشان داد سبک پردازش تجربی توان پیش بینی دست نگاره های مفهومی را ندارد، ولی سبک پردازش عقلانی و تفکر سیستمی توان پیش بینی دست نگاره های مفهومی را دارند.