فرااخلاق

الهیات مدرن به عنوان الهیات لیبرال، در برابر الهیات کلاسیک است. در این مکتب، آموزه های الهیات کلاسیک به چالش کشیده شده است. یکی از مباحث کاربردی الهیات مدرن در مسئله شر، تبیین خیر و شر به لذت و درد، و رابطه آن با انکار الهیات کلاسیک، ازجمله توحید اسلامی است. دکتر جان هاسپرس، رئیس دپارتمان فلسفه دانشگاه کالیفرنیای جنوبی، با تبیین تعریف خیر و شر در دو حیطه «فرااخلاقی» و «اخلاق هنجاری» درصدد تعریف خیر و شر برآمده و مدعی انکار خدای الهیون است. مسئله اصلی این تحقیق، تبیین و بررسی و نقد اندیشه جان هاسپرس در حوزه تعریف خیر و شر است. روش تحقیق، گردآوری داده ها، مطالعات کتابخانه ای، و تحلیل انتقادی مطالب بر اساس منابع موجود در آثار جان هاسپرس است. طبق یافته های تحقیق، هاسپرس اثبات می کند که خیر همان لذت است؛ و شر، ترابطی همسو با رنج دارد و در سه مقوله «اصالت لذت»، «متعلق لذت و رنج» و «همسان انگاری شر و رنج» به نقد این مدعیات پرداخته شده است.

استفاده از نظریات اخلاقی در اقتصاد رفاه، با ابتکار پیگو در وارد کردن مطلوبیت گرایی بنتام به نظریه اقتصاد رفاه خویش آغاز شد و اکنون بسیار گسترده شده و رابطه تنگاتنگی میان اقتصاد رفاه و فلسفه اخلاق به وجود آمده است. مسئله اصلی این پژوهش آن است که اقتصاد رفاه معاصر چگونه میان فلسفه اخلاق و اقتصاد رفاه ارتباط برقرار کرده است. از تبیین این ارتباط می توان در پژوهش های گسترده تر، نقبی به ارتباط اقتصاد رفاه با فلسفه اخلاق اسلامی زد. بنابراین هدف اصلی این پژوهش، زمینه سازی برای ارائه نظریات بومی و اسلامی در اقتصاد رفاه است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که از میان اقسام نظریات اخلاقی، نظریات اخلاق هنجاری به صورت اصل موضوع در اقتصاد رفاه و به طور عمده در توابع رفاه اجتماعی به کار می رود. همچنین از میان عناصر سه گانه هر تابع رفاه اجتماعی، متغیر وابسته بیشترین ارتباط را با مباحث اخلاقی و فلسفه اخلاق دارد و در حقیقت، شکل تابع رفاه از معیاری که در متغیر وابسته نهفته است مشخص می شود.