کتابدار مرجع در محیط رقومی (دیجیتال)
حوزههای تخصصی:
پدیدة انفجار اطلاعات در دهه های میانی قرن بیستم، باعث توسعة پایگاه های اطلاعاتی پیوسته و محمل های اطلاعاتی الکترونیکی مختلف شد و به تدریج بر محـیط فیـزیکی کتابخانه ها نیز تأثیرگذارد و نقش های کتابداران را متحول کرد. کتابداران مرجع نیز از این تحولات درامان نماندند. پژوهش حاضر در نظر دارد نیاز یا عدم نیاز به کتابدار مرجع در محیط های رقومی را بر اساس نظرات صاحبنظران علوم کتابداری و اطلاعرسانی ایران مورد بررسی قرار دهد و تعیین کند، در صورت نیاز به کتابدار مرجع در محیط رقومی وی باید از چه ویژگی هایی برخوردار باشد. پژوهش حاضر از نوع توصیفی است و با رویکرد تحلیلی انجام گرفته است. گردآوری داده ها بهوسیلة سیاهة وارسی ساخته محققان صورت گرفته است. جامعة پژوهش، متخصصان علوم کتابداری و اطلاعرسانی ایران می باشد که در مجموع 57 نفر به سیاهة وارسی پاسخ دادهاند. نتایج پژوهش نشان داد که رابطة معناداری بین بهکارگیری فناوریهای اطلاعاتی و ارتباطی و نیاز به کتابدار مرجع وجود دارد و متخصصان علوم کتابداری و اطلاعرسانی ایران معتقدند ورود فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی، بهخصوص اینترنت و وب جهانگستر، نه تنها نیاز به کتابدار مرجع را را کاهش نداده، بلکه سبب شده که این کتابداران حتی نسبت به گذشته جایگاه مهمتر و بهتری به دست آورند. نتایج همچنین نشان داد با وجود اینکه کشور ایران معاهدة حقمؤلف را نپذیرفته است، ولی کتابداران مرجع بهطور کامل حقوق مادی و معنوی مؤلف را رعایت میکنند و استفاده از نفوذگر ها و قفلشکن های نرم افزاری را مناسب نمی دانند. این کتابداران آموزش دیدهاند تا در مصاحبة سنتی علایق شخصی خود را مطرح نکنند، پس این ویژگی در نظرخواهی از متخصصین نیز انتخاب نگردیده که نشاندهندة این است که کتابداران در چنین محیط جدیدی هم به منشور اخلاقی حرفة خود پایبند هستند.