زهره فنی

زهره فنی

مدرک تحصیلی: دکترای جغرافیای شهری، دانشیار دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی تهران، ایران.

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۸۱ تا ۹۴ مورد از کل ۹۴ مورد.
۸۱.

اثرات رشد کالبدی شهر جاجرم بر کیفیت محیط زیست آن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: رشد فضایی ناهمگون گسترش کالبدی مدیریت شهری محیط زیست شهر جاجرم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۴ تعداد دانلود : ۲۱۳
امروزه رشد شتابان شهری، همه شهرها را در مقیاس های کوچک، میانی، بزرگ تحت تاثیر قرار داده که از جمله آن محیط زیست شهری است و ارتباط مستقیمی با کیفیت زندگی شهری و پایداری آن دارد. از این رو در این پژوهش روند گسترش ناهمگون کالبدی شهر کوچک جاجرم و مهم ترین تاثیرات این رشد بر مولفه های محیط زیستی مورد تحلیل قرار گرفته است. پژوهش حاضر به لحاظ روش از نوع توصیفی-تحلیلی بوده و روش گردآوری داده ها به دو صورت پیمایشی و اسنادی انجام شده است. از این رو برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه ی محقق ساخته استفاده شد. روش نمونه گیری، احتمالی و گلوله برفی است و حجم نمونه نیز تا رسیدن به اشباع علمی، برابر با 30 نفر بوده است. یافته های تحقیق نشان می دهد رشد شهر جاجرم در بازه زمانی 1335 تا 1395 به صورت بی قواره و ناهمگون بوده که این موضوع بخش های مختلف شهر بویژه محیط زیست را تحت تاثیر قرار داده است. از میان مولفه های سنجش تاثیر رشد ناهمگون شهر جاجرم بر محیط زیست، سه مولفه مدیریت پسماند و فاضلاب، فضای سبز و شرایط بهداشتی شهر بیشترین تاثیر را پذیرفته اند و در مقابل سه مولفه منابع آب، مخاطرات طبیعی و کیفیت هوا به ترتیب در رتبه های آخر تاثیرپذیری قرار دارند. نتیجه اینکه شهر جاجرم، در یک بازه زمانی کوتاه، نه براساس برنامه ریزی بلکه شتابان و به شکل بی قواره و پراکنده رشد کرده است. همچنین بجز در چند شاخص ، در بقیه شاخص های مورد بررسی میانگین به دست آمده بیشتر از میانگین مفروض و نشان دهنده ی رشد ناهمگون شهر و تاثیر منفی آن بر کیفیت شاخص های محیط زیستی بوده است.
۸۲.

شناسایی پیشران های کلیدی در توسعه گردشگری استان ایلام(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: گردشگری پیشران میک مک آینده نگاری استان ایلام

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۰ تعداد دانلود : ۱۸۶
گردشگری صنعتی نوپاست که جزو سه صنعت برتر دنیا شناخته می شود و در ایران به دلایل مختلفی چندان تأثیرگذار نبوده و جایگاه خود را به دست نیاورده است؛ از این رو برنامه ریزان با نگاهی ویژه به دنبال شکوفایی این صنعت در کشور هستند. در اسناد بالادستی، توانمندی های استان ایلام در بخش گردشگری از پیشران های توسعه در این استان مطرح شده است؛ از این رو در پژوهش حاضر سعی شده است پیشران های کلیدی در توسعه گردشگری در استان ایلام شناسایی شوند که ابتدا با استفاده از تکنیک دلفی، 29 عامل اولیه در پنج بخش مختلفِ اقتصادی، اجتماعی - فرهنگی، طبیعی، زیرساختی - خدماتی و عوامل مدیریتی- برنامه ریزی استخراج گردید. پس از آن با استفاده از روش دلفی، ماتریس تأثیرات متقاطع متغیرها تشکیل شد. در مرحله بعد، تحلیل ماتریس با استفاده از نرم افزار میک مک انجام گردید. نتایج حاضر از پراکندگی زیرشاخص ها در محور اثرگذاری و اثرپذیری عوامل در این نرم افزار، نشان دهنده ناپایداری سیستم گردشگری در استان ایلام است. بر همین اساس، پنج دسته متغیر شناسایی شد که با توجه به امتیاز بالای اثرگذاری مستقیم و غیرمستقیم عوامل 10 زیرشاخص (سیاست گذاری کلان دولت، تبلیغات، بودجه، مدیریت تخصصی، راه و حمل و نقل، سرمایه گذاری بخش خصوصی، قوانین گردشگری، نیروی انسانی متخصص، آگاهی مردم و گردشگران و طرح جامع گردشگری) به عنوان عوامل کلیدی و پیشران های کلیدی انتخاب گردید که از بین آنها سیاست های کلان دولت، تبلیغات، سرمایه گذاری بخش خصوصی و بودجه بیشترین تأثیر را بر توسعه گردشگری استان ایلام دارند.
۸۳.

نقش شوراهای محله ای در توسعه پایدار شهری (مورد مطالعه: محله امیرآباد، منطقه 6 تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: شهرنشینی توسعه پایدار شهری-محله ای شورای محله امیرآباد تهران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۶ تعداد دانلود : ۱۳۹
رشد فزاینده شهرنشینی و نبود مدیریت منسجم شهری منجر به ناکارامدی برنامه ریزی در شهرها شده، به طوری که این ناکارامدی در سطح خرد «محله ای» بیشتر نمایان است. در این راستا توجه به توسعه پایدار شهری- محلی زمانی امکانپذیر خواهد بود که شوراهای محله ای برای آن نقش ویژه ای تدبیر کرده باشند. بر این اساس این مقاله با روش پیمایشی- تحلیلی و مطالعات میدانی و کتابخانه ای اقدام به جمع آوری اطلاعات از ساکنین محله امیرآباد جهت سنجش نقش شوراهای محله ای در توسعه پایدار شهری و ارتباط آن با زیست پذیری شهری نموده است. در این راستا محققین جهت مطالعات میدانی اقدام به تهیه پرسشنامه در 25 متغیر از میان شاخص های اجتماعی، اقتصادی، بهداشتی، مسکن، زیست محیطی و فرهنگی نموده و سپس به توزیع آن در میان ساکنین محله امیرآباد پرداخته اند. لذا جهت تحلیل نظرات ساکنان در زمینه پایداری محله امیرآباد از نرم افزار SPSS استفاده شده است. همچنین پرسش پژوهش بدین گونه تنظیم شده است؛ چه رابطه ای میان شوراهای محله ای و توسعه پایدار آن وجود دارد و این شوراها چگونه می توانند به تحقق اهداف توسعه پایدار محله ای کمک نمایند؟ نتایج پژوهش گویای آن است که شورای محله امیرآباد با تغییر بنیادی ساختارهای برنامه ریزی توسعه محله می تواند به پایداری اکولوژیک، اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی محله در راستای توسعه پایدار محله ای کمک شایان توجهی نماید. در نهایت می توان گفت با مدیریت منسجم محله ای، توسعه پایدار محلی برای زیست پذیری امکانپذیر است.
۸۴.

تحلیل عوامل موثر بر بازآفرینی فضاهای تاریخی شهر (مطالعه موردی: میدان مشق، تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۳۸ تعداد دانلود : ۱۰۵
پژوهش حاضر مبتنی بر رویکرد باززنده سازی شهری با تاکید بر فضای میدان مشق، با هدف بررسی ارتقا کیفیت آن از طریق القای روح کارکرد های اجتماعی و جذب دوباره مردم به آن است؛ لذا کوشش دارد ضمن دستیابی به مدلی مفهومی، مهم ترین ابعاد تأثیرگذار و تأثیرپذیر کیفیت فضای شهری ارائه و سپس از طریق بررسی ترکیبی نظرات مردم و کارشناسان، مؤلفه ها و شاخص های تأثیرگذار بر باززنده سازی مجموعه میدان مشق تبیین شود. درنتیجه، تحلیلی دقیق تر از کیفیت مکان بدست می دهد و می تواند مبنایی برای فرآیند تصمیم سازی باشد. پژوهش حاضر از نوع کاربردی با ماهیت تحلیلی-توصیفی است. مبانی نظری با مطالعات اسنادی-کتابخانه ای و اطلاعات و داده ها از طریق تهیه پرسش نامه و انجام مصاحبه با بهره وران و صاحب نظران گردآوری و تنظیم شدند. جامعه آماری را ساکنان و صاحبان مشاغل محدوده و نیز متخصصان و کارشناسان در زمینه بهسازی و مرمت فضایی-کالبدی تشکیل می دهند. شاخص های مورد بررسی شامل چهار دسته عوامل فعالیتی-کارکردی، کالبدی-فضائی، اجتماعی- فرهنگی و سیما- منظر است. در نهایت، نتایج پژوهش نشان داد که برپایه تعیین ضرایب 40 متغیر مورد بررسی، متغیرهای فعالیت های فرهنگی- هنری، فعالیت های غیررسمی، زندگی شبانه، فعالیت های گردشگری و تفریحی مقیاس کارکرد ی، نورپردازی، مبلمان شهری، بسته و محدود بودن فضا، تأثیر چیدمان عناصر فضا در ارتباط و تعامل میان افراد، نظارت و امنیت، حضور افراد، چشم اندازها و مناظر، خاطره انگیزی فضا، بر بازآفرینی و احیاء کارکردی میدان مشق موثر هستند.
۸۵.

ارزیابی عملکرد سرای محلات در راستای توسعه مدیریت محلی نمونه موردی: سرای محله های اوین، تجریش و نیاوران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سرای محله توسعه پایدار مدیریت محلی اوین تجریش نیاوران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۷ تعداد دانلود : ۱۱۶
امروزه سیاست های پایداری شهری بیش از پیش اهمیت واحدهای همسایگی و اجتماعات محلی را در چارچوب مفهوم توسعه پایدار روشن ساخته است. از اینرو توجه مدیریت شهری در برنامه ریزی به سوی سطح خرد گرایش یافته است. در کشور ما توجه به سطح خرد در شهرها از سابقه طولانی برخوردار نیست اما در سالهای اخیر مدیریت شهری تهران با تشکیل شورایاری ها و بعد از آن ایجاد سرای محلات به عنوان محلی برای فعالیت مدیریت محله گامی جهت محقق شدن آن صورت گرفته است. در این مقاله حکمروایی خوب شهری، برنامه ریزی محله محور، اهمیت و ضرورت توسعه مدیریت محله در راستای مشارکت شهروندان و توجه به توانایی ها و ظرفیت های محلات مورد توجه قرار گرفته است. در همین راستا هدف پژوهش حاضر ارزیابی اثربخشی عملکرد سرای محلات در راستای مدیریت محلی می باشد که در این ارتباط سرای محله های اوین، تجریش و نیاوران در منطقه یک شهرداری تهران به عنوان نمونه مورد بررسی قرار گرفته و سه محور اطلاع رسانی و آگاهی، مشارکت شهروندان در اداره امور محله و استفاده از ظرفیت ها و توانایی های محلات از طریق پرسشنامه و مصاحبه استخراج گردیده است. نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد، هر سه سرای محله در این محورها دارای تفاوت عملکردی هستند. در محور اطلاع رسانی- آگاهی بخشی و مشارکت ساکنین، سرای محله اوین نسبت به سرای محله تجریش و نیاوران عملکرد بهتری داشته است. در زمینه محور سوم توانمندسازی، استفاده از پتانسیلها و ظرفیت های محلات هم با وجود تفاوت در ویژگی های جمعیتی، اجتماعی و اقتصادی محله ها، مدیریت شهری در تعریف محورهای فعالیت مدیریت محله(خانه های چهارده گانه) به این ظرفیت ها و توانایی های ویژه محلات توجهی نکرده است و هنوز مدیریت محله از اصول برنامه ریزی محله محور و حکمروایی خوب شهری فاصله زیادی دارد.
۸۶.

Strategy Planning For Sustainable Urban Tourism Case Study: Baneh city(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: Tourist urban suitable tourism consequences of tourism SOWT-QSPM model Baneh City

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۳ تعداد دانلود : ۱۰۶
World Travel and Tourism Council has estimated that contribution of tourism sector to global economy and employment will be increasing in the next 10 years. Travel and tourism contributes to various areas of economy and Tourism is accounted as one of most significant industries of 21st century. If countries provide the required capacity for development of tourism industry, they would be able to take remarkable steps in flourishing their own economy. In view of the natural and human attractions of Baneh city, attracting tourist would be one of essential requirements for sustainability of this city. In the last few years tangible change of direction in city of Baneh economy has taken place. The descriptive, analytical and applied research methodology was applied in the present study to identify capacity and limitations of Baneh city in terms of tourism attraction by utilizing quantitative model of SOWR-QSPM. The results of the research indicates that the total score of internal environment has been 2.58 and external environment has been 3.46 i.e. Baneh city has an aggressive situation (relying on its own capabilities to use the opportunities). In the next step, the final strategies were planned, using SOWT model, and categorized according to QSPM model and the rate of tourism attraction, with the promotion of infrastructure as the most important priority for tourist attraction (score of 6.17). In the last part of the present research, the following suggestions have been made: preparing a strategic document for tourism of Baneh city and making policies and plans for tourist attraction in order to fulfill the aforementioned strategies.
۸۷.

تعادل بخشی در نظام شهری استان لرستان با رویکرد آمایش سرزمین

کلیدواژه‌ها: نظام شهری نخست شهری شاخص های عدم تمرکز آمایش سرزمین لرستان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۳ تعداد دانلود : ۱۱۹
توزیع فضایی جمعیت در کشورهای جهان بخصوص در کشورهای در حال توسعه، عدم تعادل در شبکه استقرار جمعیت و بهره برداری از منابع سرزمینی را نشان می دهد. در دهه های اخیر این عدم تعادل شدت بیش تری یافته است و کشور های مختلف هریک به فراخور حال خود راه حل هایی در جهت تعادل سازی شبکه شهری برگزیده و به دنبال خطوطی برای توسعه آتی خود هستند. در ایران نظیر بسیاری از کشورهای در حال توسعه، شبکه شهری در دهه های اخیر به دنبال دگرگونی شرایط اقتصادی- اجتماعی ایران با آهنگ و شتابی کم و بیش متغیر دچار دگرگونی شده و اشکال مختلفی را عرضه داشته است. هدف از پژوهش حاضر بررسی ساختار شبکه شهری لرستان در سال های        1375-1390 می باشد. روش تحقیق به کار گرفته شده توصیفی- تحلیلی بوده است. برای جمع آوری داده ها از منابع کتابخانه ای و داده های سرشماری رسمی کشور و برای تحلیل داده ها از شاخص های نخست شهری، عدم تمرکز و الگوی سلسله مراتب شهری استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که تاکنون نظام شهری استان لرستان دارای توزیع نسبتاً متعادلی بوده است، البته چنین تعادلی در صورتی تداوم خواهد یافت که شهر های استان از درون خود دچار مشکلات شهرهای بزرگ در مقیاس خرد نشوند و فضای مناسب را برای نسل کنونی و آینده فراهم کنند. به طوری که میزان نخست شهری از سال 1375 تا 1390 به شکل تدریجی و متعادل رو به افزایش بوده است. ولی علیرغم افزایش میزان نخست شهری در این استان، فاصله شهر خرم آباد به عنوان شهر اول با شهر دوم (بروجرد) بیشتر نبوده و هنوز نخست شهری در نظام شهری استان لرستان وجود ندارد.
۸۸.

تحلیل شاخص های کیفیتِ زندگی فردی - اجتماعی در فضاهای شهری با تاکید بر جنسیّت (مطالعه موردی: شهر سنندج)(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۲۰ تعداد دانلود : ۱۲۵
رشد سریع شهرنشینی و بیتوجهی به ابعاد کیفی زندگی انسان، پیامدهای نامطلوبی بر سلامت فردی و اجتماعی جامعه و زندگی شهری گذاشته است. سنجش کیفیت زندگی در شهرها از دیدگاه مردان و زنان متاثر از عوامل بیرونی نظیر فناوری تولید، زیرساختها و روابط اجتماعی و ...، و عوامل درونی نظیر نهادهای اجتماعی، محیط زیست و ... است. امروزه ضرورت بازنگرى در رویکردها و سیاستهاى شهرى، با اهداف اصلاح بنیادى نابرابرى جنسیتى مورد توجه قرار گرفته است .هرچند برنامهریزی شهری تاکنون به این تفاوت ها بیتوجه بوده است. لذا، هدف این پژوهش، ارزیابی کیفیت زندگی فردی و اجتماعی در فضاهای شهری با تاکید بر جنسیت در شهر سنندج میباشد، که ابعاد و مولفههای آنها از طریق نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد از دیدگاه زنان، ابعاد مشارکت، دسترسی، آگاهی و امکانات از کیفیت "ضعیف" ابعاد عملکرد، آسایش فیزیکی، زیبایی و ایمنی از کیفیت "متوسط"، و ابعاد آسایش روانی و هویت از کیفیت "بالا" برخوردارند. همچنین از دیدگاه مردان، ابعاد عملکرد، مشارکت، آسایش فیزیکی، دسترسی و امکانات از کیفیت "ضعیف"، ابعاد آسایش روانی، زیبایی و آگاهی از کیفیت "متوسط"، و ابعاد هویت و ایمنی از کیفیت "بالا" برخوردار بودند. همچنین با استفاده از آزمون رتبه بندی فریدمن، به رتبه بندی مطلوبیت شاخص ها، پرداخته شد. نتایج نشان داد از دیدگاه زنان، شاخص های مربوط به هویت با (9.33) مطلوب ترین شاخص؛ و شاخص های مربوط با مشارکت (2.12) نامطلوب ترین شاخص هستند. همچنین از دیدگاه مردان، شاخص های مربوط به هویت با (9.74) مطلوب ترین شاخص و شاخص های مربوط به مشارکت با (2.04) نامطلوب ترین شاخص هستند.
۸۹.

ارزیابی و مکان یابی فضای سبز شهری با استفاده از GIS و روش AHP (مورد مطالعه : منطقه 7 شهرداری تهران)

کلیدواژه‌ها: فضای سبز مکان یابی GIS AHP منطقه 7 شهر تهران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۹ تعداد دانلود : ۷۴
منطقه 7 شهرداری تهران، با وسعت 1,536,800 متر مربع، جمعیت 310184 و سرانه فضای سبز 3.85 مترمربع، در مقایسه با سرانه پیشنهادی طرح جامع تهران (13/9)، و سرانه قابل قبول برای کلان شهرهای ایران (18)، با مساله کمبود این سرانه مواجه است. پژوهش حاضر با روش تحلیلی- توصیفی و تاکید بر جنبه کاربردی آن، به ارزیابی و مکان یابی فضای سبز منطقه مورد مطالعه بر اساس معیارهای مکان یابی و نیازهای جمعیتی پرداخته است. برای جبران کمبود این سرانه، ارزش های زمین های منطقه برای ایجاد فضای سبز، با استفاده از معیارهایی مانند نزدیکی به مراکز مسکونی، مراکز آموزشی، فرهنگی، تجاری، بهداشتی، مراکز فرهنگی، تاسیسات شهری و عوامل طبیعی مانند عوامل آب و هوا، زمین شناسی و منابع آبی مورد سنجش قرار گرفته است. سپس داده های مکانی در برنامه GIS به لایه های اطلاعاتی جدید تبدیل شدند. بعد از آن، به منظور الگوسازی هر کدام از معیارها بر اساس ارزش و اهمیت آنها در مکان یابی فضای سبز، در نرم افزار Expert Choice به لایه های اطلاعاتی وزن داده شد. نتایج حاصل از تلفیق لایه های وزن دهی شده، زمین ها را برای انتخاب مکان مناسب فضای سبز اولویت بندی کرد. سپس این زمین ها با نقشه کاربری اراضی مقایسه و ارزیابی شد. در نهایت، زمینها در سه نوع پهنه: مناسب ، متوسط و نامناسب تعیین و براساس آن، مطلوب ترین آنها برای احداث فضاهای سبز جدید پیشنهاد شدند.
۹۰.

ارزیابی مشارکت زنان در ایمنی فضاهای عمومی شهر سقز با مدل مشارکت شهری

کلیدواژه‌ها: جلسات PUA کاربری های زن محور شهر سقز مشارکت زنان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۵ تعداد دانلود : ۱۰۴
با توجه به حجم بالای مراجعه کنندگان به ویژه زنان به فضاهای شهری و تقاضای زیاد برای استفاده از این مکان ها توسط شهروندان، میزان ایمنی و آسایش این فضاها یکی از دغدغه های اصلی      سیاست گذاران و برنامه ریزان شهری را تشکیل می دهد. لذا هدف تحقیق حاضر، ارزیابی مشارکت زنان در ایمنی فضاهای شهر سقز با مدل مشارکت شهری است. روش تحقیق مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای، اسنادی، جلسات PUA با زنان به همراه پرسش نامه و مطالعات میدانی است. جامعه آماری پژوهش زنان ساکن، شاغل و تردد کننده در محدوده فضاهای شهری سقز با تاکید بر فضاهای عمومی خیابان های امام خمینی شمالی و جنوبی، خیابان جمهوری و خیابان قدس می باشد، که به طور خوشه های کاملاً تصادفی 200 نفر از بین آنها به عنوان حجم نمونه (50 نفر 34-17 سال، 50 نفر 51-34 سال، 50 نفر 65-51 سال و 50 نفر 65 سال به بالا) انتخاب گردید. در ادامه مدل مشارکتی PUA طی پنج مرحله، مرحله اول: تهیه مقدمات، مرحله دوم: تشکیل جلسات بحث، مرحله سوم: ارائه راهکارهای اجرایی، مرحله چهارم: مطالعات میدانی و کارشناسی و مرحله پنجم: ارائه راهبردهای لازم با توجه به سه شاخص: کاربری ها، طراحی فضای مطلوب زنان و مبلمان های شهری با استفاده از SWOT ارائه شد. نتایج نشان داد که به لحاظ شاخص کاربری های زن محور، خیابان قدس وضع به مراتب نامناسب تری در تامین آسایش فیزیکی و روانی زنان با 96%  نسبت به خیابان های امام خمینی شمالی 62%، امام خمینی جنوبی 45% و خیابان جمهوری با 42% دارا بوده است. همچنین نتایج نشان داد که شاخص مبلمان شهری در خیابان جمهوری با 41% تأمین رضایت مندی زنان وضع مطلوب تری نسبت به خیابان های قدس با 29%، خیابان امام جنوبی با 18% و خیابان امام شمالی با 12% داشت. شاخص های دیگر نیز وضعی مشابه داشت. در نهایت راهبردهای لازم به منظور سهولت در تردد و جابجایی شهری (نظیر ایستگاه های تاکسی و اتوبوس شهری) ارائه گردید.
۹۱.

شهرهای کوچک، تکنولوژی اطلاعات و مواجهه با پاندمی کووید-19(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: شهر کوچک راهبرد تکنولوژی مدیریت کووید-19

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۰ تعداد دانلود : ۷۴
در طول تاریخ، سرعت واگیری بیماری ها، نقش مهمی در کاهش استقلال و پایداری شهرهای جهان داشته اند. چالش های ناشی از این عامل مهم، سطح اختیارات و حاکمیت شهرها را متاثر ساخته و با تبدیل شدن به بحرانی جهانی، آثار ویژه ای بر قدرت و سطح تاب آوری شهرها، بویژه شهرهای کوچک داشته است. نوشته پیش رو، با هدف تحلیل ارتباط میان اندازه شهر، بهره مندی از تکنولوژی ارتباطات -اطلاعات و مواجهه شهرهای کوچک با بحران  کووید-19، بر اهمیت کاربرد تکنولوژی های نوین ارتباطات و پردازش داده و اطلاعات تاکید دارد. این پژوهش با ماهیت توسعه ای تجربی، از حیث هدف، کاربردی است. از اینرو با رویکرد استقرایی و روشی اسنادی-پیمایشی، به مرور و تحلیل کاربرد ابزار و روش های علمی و تکنولوژیک در توانمندسازی و توسعه همه جانبه شهرهای کوچک در جهان و ایران و مطالعات میدانی در شهرهای کوچک: املش، نور و امامزاده عبدالله و جاجرم پرداخته است. همچنین براساس تجربه های موفق دیگر شهرهای کوچک در کشورهای پیشرفته استوار و تکمیل شده است. این بررسی نشان داد که به دلیل محدودیت های گوناگون، اگر شهرهای کوچک بخواهند در برابر بحرانهایی نظیر شیوع کووید-19 تاب آور و مقاوم باشند، بایستی از طریق اولویت هایی مانند افزایش پهنای باند، آموزش های مجازی و افزایش دسترسی به اینترنت، موجبات تشکیل و فعالیت های شبکه های اجتماعی، خوداتکایی، همیاری و توانایی های بومی خود را فراهم آورند و آنها را افزایش دهند. این استراتژی های مهم، همچنین از طریق تدوین و اجرای سیاست هایی قابل تحقق است که عملکرد شبکه ای و همکاری متقابل بین شهری (بویژه شهرهای کوچک با شهرهای میانی و بزرگ) را در زمینه های اقتصادی، مبادلات الکترونیک، خدمات مجازی و تنوع در فعالیت های مشترک گسترش دهند.
۹۲.

مدلسازی و تحلیل مؤلفه های توسعه پایدار شهرهای کوچک (مطالعه موردی: بویین و میاندشت در استان اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: توسعه پایدار محیط شهری شهرهای کوچک بویین و میاندشت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۳ تعداد دانلود : ۷۷
مقدمه: شهرها به عنوان یک مکان جغرافیایی که محل رشد جمعیت و فعالیت های انسانی است که از نظر پایداری اهمیت زیادی یافته اند به گونه ای که پایداری به عنوان قوانین پایه در برنامه ریزی شهری مبدل شده است از طرفی در چند دهه اخیر با گرایش به تمرکز زدایی و کاهش نابرابری ها توجه به شهرهای کوچک اهمیت زیادی یافته است. هدف از این مقاله سنجش سطح پایداری شهر بویین و میاندشت بر اساس شاخص های توسعه پایدار است. با توجه به ماهیت پژوهش روش تحقیق در این پژوهش توصیفی تحلیلی است که جمع آوری اطلاعات میدانی با استفاده از ابزار پرسشنامه محقق ساخته صورت گرفته شده. جامعه آماری مورد مطالعه ساکنین شهر بویین و میاندشت که تعداد 9887 نفر است و حجم نمونه با استفاده از نرم افزار sample power با سطح اطمینان95 درصد و خطای احتمالی 5 درصد 150 نفر تعیین گردیده است. که با استفاده از آزمون آماری Tتک نمونه و مدل سازی معادلات ساختاری (Sem) در محیط نرم افزارهایSPSS و AMOSبه بررسی و تحلیل عوامل مؤثر پرداخته شد. نتایج نشان داده اند که شهر بویین و میاندشت از نظر مؤلفه پایداری، از لحاظ شاخص اجتماعی، زیست محیطی و کالبدی در سطح ناپایداری قرار دارد. نتایج حاصل از مدل سازی معادلات ساختاری نشان دهنده این است که از بین شاخص های مورد سنجش، شاخص آلودگی صوتی و بصری بیشترین بار عاملی با وزن رگرسیونی93/0 و پس از آن عوامل اجتماعی و معابر به صورت مشترک با وزن رگرسیونی 88/ 0 در مرتبه دوم قرار دارند و شاخص های مدیریت شهری، مشارکت، کالبدی، فضای سبز، امنیت و همبستگی و تعلق اجتماعی به ترتیب با بارهای عاملی به ترتیب 79/0، 69/0، 68/0، 53/0، 52/0 و49/0 در مرتبه های بعدی قرار گرفته اند.
۹۳.

اولویت بندی عوامل موثر بر توسعه منطقه ای در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: توسعه منطقه ای نابرابری شاخص های توسعه تحلیل سلسله مراتبی ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵ تعداد دانلود : ۲۰
پیش از تلاش برای اجرای هرگونه استراتژی رشد متعادل منطقه ای، لازم است تا عوامل موثر بر توسعه منطقه ای از ابعاد گوناگون شناسایی شود. در این راستا در پژوهش حاضر به اولویت بندی عوامل موثر بر توسعه منطقه ای از لحاظ شاخص های مختلف در ایران پرداخته شده است. این پژوهش از لحاظ هدف تحقیق، کاربردی- توسعه ای و از نظر روش تحقیق، تلفیقی از روش های توصیفی- تحلیلی است که از روش تحلیل سلسله مراتبی برای وزن دادن به شاخص ها و روش فراتحلیل برای تبیین نظریه های اولویت بندی شاخص های توسعه منطقه ای در ایران استفاده شده است. پس از مقایسات زوجی میان شاخص ها و معیارها وزن و اهمیت هریک، در راستای توسعه منطقه ای مشخص گردید. از میان 7 شاخص منتخب عامل ارتقا کارایی اقتصادی، توزیع متوازن امکانات و توزیع متوازن زیرساخت ها نسبت به 4 شاخص دیگر از تاثیرگذاری بیشتری در توسعه منطقه ای برخودار می باشد. از سوی دیگر، نتایج مقایسات زوجی میان معیارهای 22 گانه نیز نشان می دهد که به ترتیب فرصت شغلی، درآمد، بهداشتی- درمانی، آموزشی- فرهنگی، حمل و نقل، گردشگری، تفریحی- رفاهی، فناوری اطلاعات و احساس امنیت و ... از اهمیت و تاثیرگذاری بیشتری نسبت به سایر معیارها در توسعه منطقه ای برخوردار است. استفاده از نتایج حاصل از پژوهش های پیشین با استفاده از روش فرامطالعه و اخذ نظرات کارشناسان در حوزه های مختلف علمی، اجرایی و تدوین مطالعات به منظور اولویت بندی عوامل موثر بر توسعه منطقه ای ایران با یک دیدگاه فضایی و همه جانبه به صورت جامع و متناسب با واقعیت های اجتماعی- فرهنگی، اقتصادی، زیست محیطی و ... کشور به عنوان تفاوت و ارزش افزوده این پژوهش می باشد. با توجه به نتایج حاصل از پژوهش در بخش پیشنهادات، راهبردهایی در راستای توسعه متوازن منطقه ای در کشور ارائه شده است.
۹۴.

تبیین عوامل موثر بر سیاست های فرهنگی شهر با رویکرد صنایع خلاق فرهنگی شهر اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سیاست های فرهنگی شهر کارکردهای مورد انتظار صنایع خلاق پایداری اصفهان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶ تعداد دانلود : ۱۹
به منظور دستیابی به سطحی از صنایع فرهنگی مورد انتظار ابتدا می بایست سیاست های فرهنگی شهر با هدف ایجاد تغییرات در سیاستهای برنامه ریزی شهری مورد بازبینی دقیق قرار گیرد. هدف اصلی این پژوهش، توصیف فاکتورهای تاثیر گزار در تغییر سیاست های فرهنگی در رابطه با الگویهای غالب سیاست های فرهنگی شهر اصفهان با رویکرد صنایع خلاق فرهنگی بوده است. مطالعات انجام شده در این تحقیق در قلمرو مکانی شهر اصفهان با استفاده از روش تحقیق تفسیری، کاربردی و کیفی مورد بررسی قرار گرفته است. و جامعه آماری این تحقیق شامل خبرگان و صاحبان صنایع خلاق فرهنگی شهر اصفهان بوده اند. روش مورد استفاده در این پژوهش نمونه گیری گلوله برفی و حجم نمونه در نقطه اشباع نظری 16 نفر تعیین شد . به منظور گرداروی داده ها از ابزار مصاحبه نیمه ساختار یافته و روش تحلیل محتوی استفاده شده است همچنین نیز این عوامل بر اساس پیشینه تحقیقاتی مورد بررسی قرار گرفته است و به شناسایی مولفه های موثر، مزیای صنایع فرهنگی، موانع و ویژگی ها، کارکرد های مورد انتظار و سیاست های مرتبط انجامید. در نهایت نیز راهکارهایی به منظور توسعه و بهبود سیاست های فرهنگی در شهر اصفهان بر اساس الگوی مطلوب ارایه می گردد. نتایج این تحقیق به شناسایی ۱۰ عامل تاثیر گزار در سیاستهای فرهنگی شهر اصفهان و ۳ قالب موثر در تقویت و اجرای سیاستهای فرهنگی شهر اصفهان و نهایتا ۶ کارکرد مورد انتظار پایداری فرهنگی، توسعه گرایش به مصرف، تنوع فرهنگی، توسعه مشارکت، توسعه اقتصاد فرهنگی، توسعه قابلیت رقابت منجر شد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان