واکاوی مولفه های مناظره حقیقت محور با مخالفان از دیدگاه امام رضا (ع)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
مناظره به عنوان یکی از شیوه های مرسوم و کارآمد در مواجهه با مخالفان محسوب شده که با اهداف متفاوتی همچون پیروزی بر رقیب و برتری جویی یا تبیین حقیقت صورت می گیرد و در فرهنگ اسلامی نیز دارای پیشینه کهن و درخشانی است. در این میان امام رضا% مناظرات فراوانی با پیروان ادیان و مذاهب به هدف تبیین حقیقت داشته اند. از نظر ایشان، مناظره به هدف حقیقت طلبی دارای مولفه های ویژه و برجسته ای است. بر این اساس پژوهش پیش رو با روش توصیفی تحلیلی، به بررسی مناظرات امام رضا% با مخالفان خود پرداخته است و می کوشد به تبیین مهم ترین مولفه های مناظره حقیقت محور، از دیدگاه امام رضا% بپردازد. یافته های پژوه ش نش ان می دهد، این نوع مناظره از دیدگاه امام رضا% دارای چندین مؤلفه مهم از قبیل: «تسلط به مفاهیم و مبانی مخالفان»، «استفاده از عقل به عنوان فصل مشترک»، «رعایت اصول و ارزشهای اخلاقی»، «مستندگویی و ارجاع به منابع مورد قبول»، «توجه به اصول مسلّم و مشترک»، «فرصت اظهارنظر به رقیب» و «منع از تکفیر مخالف» می باشد. بدیهی است توجه به این مولفه ها در مناظره، می تواند الگوی مطلوب و اسلامی را از مناظره دینی برای هر عصری ترسیم نموده که ترویج این الگو نقش موثری در دفاع از معارف اهل بیت% و شبهه زدایی از آنها خواهد داشت.