جواد حاتمی

زمینه و هدف: این تحقیق تأثیر وضعیت بیولوژیکی بر کیفیت زندگی مرتبط با سلامت بیماران مبتلا به بیماری عروق کرونری (CAD یا Coronary Artery Disease) و نقش واسطه ای بازنمایی های ذهنی بیماری را بر اساس یک مدل مفروض بررسی کرده است. مواد و روش ها: بدین منظور، در یک روش مقطعی،270 بیمار مبتلا به CAD (180 بیمار مرد و 90 بیمار زن) از بیمارستان مرکز قلب تهران به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به فرم کوتاه پرسش نامه ادراک بیماری (Brief IPQ یا Brief Illness Perception Questionnaire) و پرسش نامه آنژین Seattle (Seattle Angina Questionnaire) پاسخ دادند. اطلاعات برای وضعیت بیولوژیکی بیمار از دستگاه اکوکاردیوگرافی (برای به دست آوردن LVEF یاLeft Ventricle Ejection Fraction ) و طبقه بندی انجمن قلب نیویورک (NYHA یا New York Heart Association) حاصل شد. برای تحلیل داده ها از روش های آماری 2χ، t مستقل، همبستگی گشتاوری Pearson و روش SEM (Structural Equation Modeling) استفاده شد. یافته ها: یافته ها آزمون t و 2χ نشان داد که دو گروه بیماران زن و مرد مبتلا به CAD در برخی از مؤلفه های بازنمایی های ذهنی بیماری و کیفیت زندگی مرتبط با سلامت تفاوت معنی دار دارند. نتایج SEM از مدل مفروض در خصوص تأثیر وضعیت بیولوژیکی بر کیفیت زندگی مرتبط با سلامت بیماران CAD و نقش واسطه ای بازنمایی های ذهنی بیماری بین این دو متغیر حمایت کرد و نشان داد که این مدل از برازش مطلوب برخوردار است. نتیجه گیری: این یافته ها نشان دادند که LVEF و سطح توان بیولوژیکی بیمار به طور مستقیم و هم چنین با میانجی گری بازنمایی های ذهنی بیماری بر HRQOL بیماران CAD تأثیر دارد. بنابراین، لازم است در درمان این بیماران بر روش های بهبود LVEF و افزایش سطح توان بیولوژیکی و مداخلات مربوط به اصلاح بازنمودهای غلط بیماران از بیماری و علایم و نشانه های آن توجه ویژه ای شود.

دوزبانگی موضوعی آشنا و فراگیر در جوامع امروزی به ویژه در کشور ایران است که برطبق نتایج پژوهش ها از لحاظ تعلیم و تربیت آثار خاص خود را دارد. هدف این پژوهش تعیین اندازه اثر ترکیبی پیامدهای شناختی- تحصیلی دوزبانگی براساس پژوهش های داخل کشور به وسیله یک روند تحقیقی فراتحلیل است. جامعه آماری به تحقیقات در دسترس مرتبط با پیامدهای شناختی - تحصیلی دوزبانگی در داخل کشور مربوط می شود که پس از لحاظ ملاک های ورود و خروج در نهایت نتایج کمّی 21 تحقیق تحلیل شدند. ترکیب اندازه های اثر اختلاف فراگیران دوزبانه نسبت به تک زبانه حاصل از این تحقیقات نشان دادند که به صورت کلی دوزبانه ها نسبت به تک زبانه ها از لحاظ شناختی ضعیف تر هستند (27/0-=ES). این تفاوت در بیش از دو سوم اندازه های اثر تحقیقات اولیه مشاهده شد. با این وجود با تحلیل های دقیق تر مشخص شد که تفاوت های معنادار بین دو گروه در شاخص های تحصیلی است (36/0-=ES) و در شاخص های پایه شناختی همچون هوش بین دو گروه تفاوت معناداری وجود نداشت (10/0-=ES). همچنین تحلیل های تکمیلی نشان دادند که از بین بازده های مرتبط با پیشرفت تحصیلی بزرگ ترین اندازه اثر اختلاف بین دو گروه دوزبانه و تک زبانه در دروسی همچون نوشتن و خواندن است تا در دروسی مانند ریاضی و علوم. دیگر یافته این بخش از تحلیل ها نشان داد که زبان دوزبانه ها می تواند بر شاخص های اندازه اثر تفاوت دوزبانه ها از تک زبانه ها تأثیر گذار باشد.

این مطالعه با هدف شناخت تأثیر سطوح پردازش و همخوانی خلقی در بازشناسی واژه های هیجانی در افراد دارای ناگویی خلقی انجام شد. روش: روش پژوهش شبه آزمایشی و جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان پسر دانشگاه تهران به تعداد 9000 نفر بود که از میان آنها نمونه ای متشکل از 80 نفر با روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شد. با استفاده از نسخه فارسی مقیاس ناگویی خلقی تورنتو بگبی، پارکر و تیلور ( 1994 ) آزمودنیها به دو گروه ناگویی خلقی بالا و ناگویی خلقی پایین تقسیم شدند. تکلیف آزمودنیها بازشناسی واژه های هیجانی در دو سطح پردازش ادراکی و معنایی و همچنین دو شرایط همخوانی و ناهمخوانی خلقی بود. یافته ها: نتایج نشان داد گروه ناگویی خلقی بالا واژه های هیجانی کمتری را نسبت به گروه ناگویی خلقی پایین بازشناسی میکنند و در هر دو سطح پردازش ادراکی و معنایی ضعیفتر عمل کردند. همچنین در سطح پردازش معنایی اختلال بیشتری نسبت به سطح پردازش ادراکی داشتند و شرایط همخوانی یا ناهمخوانی خلقی تأثیری در بازشناسی واژه های هیجانی در آنها نداشت. نتیجهگیری: ناگویی خلقی بیش از آنکه تحت تأثیر شرایط ناپایدار مانند حالت های خلقی و عاطفی باشد، متأثر از سازه های پایاتری مانند صفات شخصیتی و یا اختلال در سطوح پردازش اطلاعات هیجانی است. بنابراین مناسب تر است که جهت گیریهای مداخلهای بر دانش معنایی افراد در حوزه هیجانها تأکید کنند.

هدف پژوهش حاضر تعیین رابطهی بین باورهای هوشی، هدفهای پیشرفت و تعلل ورزی در دانشجویان است. به این منظور 280 نفر از دانشجویان دانشگاه تهران( 150 دختر و 130 پسر ) به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند و به سه پرسشنامه باورهای هوشی، اهداف پیشرفت و تعللورزی پاسخ دادند . نت ایج نشان داد که بین اهداف تبحری رویکرد و تعللورزی رابطه مثبت و معناد ار وجود دارد و بین اهداف رویکرد تسلط و رویکرد اجتناب با تعللورزی رابطه معکوس و معنادار وجود دارد. همچنین نتایج رگرسیون نشان داد که مؤلفه های باورهای هوشی و اهداف پیشرفت قادر به پ یش بین ی تعلل ورزی دانشجویان میباشد. همچنین نتایج نشان داد که پسران در مؤلفه های تعلل ورزی، اهداف تبحری تسلط، تبحری رویکرد، عملکرد رویکرد، عملکرد اجتناب و باور افزایشی بر دختران برتری دارند.

ضرورت طراحی و انجام پژوهشی نظام دار در خصوص نظام مناسب و فراگیر ارزشیابی کیفیت در نظام آموزش عالی متناسب با دانش و تجربیات بین المللی و ملی جهت مشخص کردن روش، فرایند اجرا، معیارهای ارزشیابی و ساختار مدیریتی این نظام و ویژگی های آن، هدف پژوهش حاضر آن است که ضمن بررسی تجارب ملی و بین المللی، رویکرد بومی نظام ارزشیابی کیفیت آموزش عالی را طراحی کرده و به دنبال آن، چارچوب سازمان ملی ارزشیابی کیفیت آموزش عالی را تدوین و ارائه کرده است. برای سنخ شناسی تجارب جهانی و الگوگیری از آن از روش مطالعه تطبیقی و برای بررسی انتقادی و تفسیر تحلیلی فعالیت ها و تجربه های ملی از روش مطالعه اسنادی استفاده شده است. در قسمت یافته های پژ وهش نیز ساختارهای پیشنهادی سازمان ملی ارزشیابی کیفیت آموزش عالی ارائه شده است. 

هدف این پژوهش مقایسه ی تأثیرپذیری اهداف شغلی زنان و مردان گروه های ریاضی فنّی و علوم انسانی از تصورات قالبی جنس- رشته ی شخصی و غیرشخصی بود. علاوه بر این، اهمیت جنس و همانندسازی گروه رشته ای ضمنی به عنوان تعدیل گرهای این اثرات آزمون شد. روش: روش پژوهش همبستگی بود. از میان 700 نفر دانشجویان سال سوم و بالاتر دوره ی کارشناسی علوم انسانی و ریاضی فنّی دو دانشگاه صنعتی شریف و تهران در سال 1389، 192 نفر (نیمی زن، نیمی از هر گروه رشته) با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شد. تصور قالبی و همانندسازی ضمنی با گروه رشته ی خود با استفاده از آزمون رایانه ای تداعی ضمنی گرینوالد، مک قی و شوارتز (1998) سنجیده شد. به علاوه، از آزمودنی ها در مورد اهمیت جنس و هدف شغلی شان سوال شد. برای تحلیل داده ها از رگرسیون سلسله مراتبی به طور جداگانه در هر گروه رشته استفاده شد. یافته ها: در گروه ریاضی فنّی، تعامل جنس و همانندسازی گروه رشته ای تمایل به شغل گزینی در رشته ی فعلی را پیش بینی کرد، در حالی که در گروه علوم انسانی، تعامل سه راهه ی جنس و تصور قالبی شخصی و اهمیت جنس پیش بین آن بود. هر دو اثر در جهت مورد انتظار بود. نتیجه گیری: دانشجویان دو گروه رشته از نظر نوع تصور قالبی تأثیرگذار (غیرشخصی در ریاضی فنّی در مقابل شخصی در علوم انسانی) و تعدیل گر اثر آن (همانندسازی گروه رشته ای در ریاضی فنّی در مقابل اهمیت جنس در علوم انسانی) با یکدیگر متفاوتند. این یافته توسط دیرینه بودن حضور اکثریتی مردان در ریاضی فنّی در مقابل اخیرتر بودن حضور اکثریتی زنان در علوم انسانی قابل تبیین است. نتایج این پژوهش در تشخیص دانشجویان آسیب پذیر و طراحی مداخلات با هدف کاهش اثرات منفی تصورات قالبی جنسیتی بر انتخاب های شغلی آنان کاربرد دارد.

در مطالعه روابط بین نگرش به رشته تحصیلی و عملکرد تحصیلی باید دو مفهوم بنیادی و نظری نگرش و رفتار را مورد توجه قرار داد. در این تحقیق، سعی شده تا ضمن بررسی نگرش های موجود (والدین، جامعه و معلمان) نسبت به دانشگاه، تأثیر نگرش های القاء شده به افراد بر عملکرد آنها سنجیده شود. داده ها از طریق روش پیمایشی و با پرسشنامه محقق ساخته جمع آوری شد و برای تحلیل داده ها از آزمون های پیرسون اسپیرمن و t-test استفاده شده است. از جامعه آماری دانشجویان دانشگاه تبریز نمونه ای به اندازه 200 نفر انتخاب شده است. نتایج نشان داد فرض تأثیر نگرشجامعه و نگرش خود فرد و موفقیت عملکرد تحصیلی فرد مورد تأیید قرار گرفت؛ در نتیجه می توان گفت، هر چه نگرش جامعه (دوستان، آشنایان و...) انتظارات و توقعات بیشتری از دانشجو داشته باشند، عملکرد تحصیلی وی بهتر خواهد شد. همچنین هر اندازه که فرد، انتظارات و توقعات بیشتری از خودش داشته باشد، عملکرد تحصیلی بهتری خواهد داشت. 

مقدمه: هدف پژوهش حاضر بررسی و مقایسه ی اثر ارجاع به خود در حافظه ی کاری عاطفی در دو گروه زنان افسرده و غیر افسرده بود. روش: در این پژوهش 27 زن افسرده با روش نمونه گیری در دسترس و بعد از گرفتن تشخیص افسردگی بر مبنای ملاک های نسخه چهارم راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی توسط روان شناس و 27 زن غیر افسرده با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه ی افسردگی بک و تکلیف رایانه ای n تعداد به عقب به دست آمد. سپس درصد پاسخ های صحیح با استفاده از آزمون آماری t همبسته و تحلیل کواریانس تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: نتایج آزمون t همبسته نشان داد که افراد افسرده در پاسخ به محرک های مربوط به خود بهتر از محرک های مربوط به دیگران عمل می کنند. اما نتایج تحلیل کواریانس با کنترل سن و سال های تحصیلات نشان داد که بین دو گروه تفاوتی در اثر ارجاع به خود دیده نمی شود. نتیجه گیری: زنان افسرده همانند زنان غیرافسرده محرک های مربوط به خود را بهتر از محرک های مربوط به دیگران شناسایی و طبقه بندی می کردند که این یافته را می توان ناشی از نقش بسط بیشتر و سازماندهی بهتر در پردازش اطلاعات مربوط به خود دانست. ضمناً شباهت دو گروه در اثر ارجاع به خود با مدل ویلیامز درباره عدم سوگیری پردازش های خودکار اولیه همخوانی دارد.

هدف: شناخت اجتماعی به دو حوزه­ی ضمنی و آشکار تقسیم شده است. نظریه­ی ارزیابی تداعی­گرا-گزاره­ای گاورونسکی و بودن­هازن (2006) پیش­بینی می­کند که طی فرآیند ترجمه­ی یک شناخت معین از حوزه­ی ضمنی به آشکار، هماهنگی شناخت ضمنی مربوطه با نسخه­های آشکار سایر شناخت­های موجود در ذهن بررسی می­شود و هر چه این هماهنگی بیشتر باشد، نیاز کمتری به ایجاد تغییر در شناخت مربوطه است و لذا نسخه­ی آشکار حاصل، ارتباط قوی­تری با نسخه­ی ضمنی اولیه­ی خود خواهد داشت. این مطالعه به آزمودن این فرضیه در متن سه شناخت هویت جنسی، هویت گروه­رشته­ای و تصور قالبی جنسیت ـ رشته می­پردازد. به­علاوه، بررسی تعدیل­گری هماهنگی با نسخه­های ضمنی سایر شناخت­ها در رابطه­ی ضمنی ـ آشکار نیز به عنوان هدفی اکتشافی دنبال می­شود. روش: 192 دانشجوی کارشناسی از دو دانشگاه تهران (نیمی علوم انسانی و نیمی ریاضی فنّی، نیمی زن و نیمی مرد) در این پژوهش همبستگی شرکت نمودند. سه شناخت مورد تمرکز، به دو طریق، یکی غیرمستقیم با استفاده از آزمون تداعی ضمنی (گرینوالد، مک­قی و شوارتز، 1998)، و دیگری مستقیم با استفاده از پرسش­های لیکرت سنجیده شدند. برای آزمون تعدیل­گری هماهنگی شناختی، از رگرسیون سلسله ­مراتبی برای هر یک از شناخت­ها استفاده شد. یافته­ها: در مورد هویت جنسی و هویت گروه­رشته­ای، نه هماهنگی با دو شناخت آشکار دیگر و نه هماهنگی با دو شناخت ضمنی دیگر تعدیل­گر معناداری در رابطه بین نسخه­های ضمنی و آشکار آنها نبودند. برای تصور قالبی، هماهنگی با شناخت­های آشکار دیگر تعدیل­گر معناداری نبود، اما هماهنگی با شناخت­های ضمنی دیگر به طور حاشیه­ای معنادار شد. نتیجه­گیری: نظریه­ی گاورونسکی و بودن­هازن (2006) در مورد هیچ­کدام از سه شناخت تأیید نشد. در مورد تصور قالبی، نتایج دلالت دارد بر اینکه دو فرآیند متمایز از فرآیند ذکرشده در این نظریه در ساخت تصور قالبی آشکار نقش داشته باشند: یکی فرآیندی براساس شناخت­های آشکار دیگر، و دوم فرآیندی بر پایه­ی میزان تعامل بین سه شناخت در حوزه­ی ضمنی.

یکی از رویکردهای پژوهشی در زمینة قضاوت اخلاقی که اخیراً بر آن تأکید شده، رویکرد تفاوت های فردی است. مقالة حاضر برای بررسی نقش تفاوت های فردی دربارة قضاوت اخلاقی در مورد یکی از معماهای اخلاقی کلاسیک، یعنی معمای واگن انجام شده است. 389 دانشجو در دو پژوهش شرکت کرده اند. در پژوهش اول، 225 دانشجو علاوه بر پاسخ به معمای واگن، به خزانه بین المللی گویه های شخصیت و مقیاس تجدیدنظرشده جهت گیری دینیپاسخ داده اند. در پژوهش دوم، 164 دانشجو علاوه بر پاسخ به نسخة دیگری از معمای واگن، به پرسش نامه شخصیت هگزاکو، پرسش نامه کنجکاوی و اکتشاف 2 و مقیاس خودارزیابی معنویتپاسخ داده اند. نتایج دو پژوهش نشان میدهد که تفاوتی بین دو جنس در قضاوت اخلاقی وجود ندارد. سن، متغیرهای دینی و شخصیتی (به جز وظیفه شناسی در پژوهش اول، و صداقت-فروتنی در پژوهش دوم) رابطه ای با قضاوت اخلاقی نداشتند. مقایسه دو نسخه معمای واگن نشان میدهد که احتمال مخالفت با آسیب رساندن به یک نفر در صورتی که پیامد جانبی نجات جان چند نفر باشد (معمای دوم)، کمتر از موردی است که آسیب رساندن به یک نفر، وسیله ای برای نجات جان چند نفر است (معمای اول). طبق این نتایج، قضاوت اخلاقی دربارة معمای واگن به تفاوت های فردی چندان حساس نیست. موقعیت و قصد عامل (فراتر از پیامدهای عمل) مؤلفة تعیینکننده ای در قضاوت اخلاقی دربارة اعمال دیگران است.

پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر ارزشیابی توصیفی بر پیشرفت تحصیلی و نگرش نسبت به مدرسه در دانش آموزان پایه چهارم ابتدایی شهرستان پیرانشهر صورت پذیرفته است. روش پژوهش، شبه تجربی است و جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان پایه چهارم ابتدایی شهرستان پیرانشهر بوده که با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای 132 نفر به عنوان نمونه پژوهش (44 نفر گروه آزمایشی و 88 نفر گروه کنترل) انتخاب گردید. ابزارهای جمع آوری اطلاعات، آزمون محقق ساخته پیشرفت تحصیلی و پرسشنامه استاندارد کیفیت زندگی در مدرسه می باشد که روایی و پایایی هر دو ابزار مورد تایید قرار گرفته است. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس چند متغیره (MANOVA) استفاده شده است. عمده ترین نتایج بیانگر آن است که بین پیشرفت تحصیلی دانش آموزان مشمول طرح ارزشیابی توصیفی و دانش آموزان عادی تفاوت معنی داری وجود دارد و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان این طرح بیش از دانش آموزان مدارس عادی بوده در ضمن نگرش نسبت به مدرسه در بین دوگروه تفاوت معنی داری داشته، بدین صورت که دانش آموزان مشمول طرح ارزشیابی توصیفی نگرش مطلوب تری نسبت به مدرسه داشته اند. 

استادان رشته های علوم انسانی همچون سایر استادان که در دیسیپلین های دیگر تخصص دارند، از صلاحیت های لازم در حوزه طراحی آموزشی برخوردار نیستند. گزارش های ارزیابی درونی از جمله مستنداتی است که بر درستی این مدعا صحه می گذارد. البته اگر به شرایط جذب استادان در نظام آموزشی ایران بنگریم نیز معلوم می شود که برخورداری از شایستگی های حرفه ای (تدریس) اساساً مورد توجه نبوده و لذا آنچه از شواهد تجربی به دست آمده، چنان است که به طور منطقی انتظار می رود. یکی از اقداماتی که برای رویارویی مؤثر با این وضعیت لازم است، تبیین الگوها و راهبرد های مطلوب تدریس برای رشته های علوم انسانی است. این هدفی است که در این پژوهش تعقیب شده است. علوم انسانی از آن حیث مورد تأکید است که از یک سو به دلیل تنوع اهداف یادگیری، نیازمند تنوع بیشتری در راهبرد های تدریس است و از سوی دیگر، آموزش در این رشته ها در مقیاس وسیع تری به راهبرد ها و الگو های تدریس سنتی متکی است. در این پژوهش با رویکردی میان رشته ای و از ابعاد گوناگون، هدف شناسایی الگو ها و راهبرد های مطلوب تدریس علوم انسانی مورد کاوش قرار گرفته است. به دیگر سخن در طراحی پژوهش، مطالعات فرعی متعددی تعریف شده اند که از منظر های گوناگون به این پرسش که الگو ها و راهبرد های مطلوب کدامند، پاسخ داده است. منظر های یادشده عبارت بوده اند از: فلسفی و معرفت شناختی، تحلیل سیلست ها، تحلیل ضرورت های فناوری اطلاعات و ارتباطات، تحلیل پژوهش های انجام شده و شواهد تحربی و بالاخره تجربه های زیسته استادان منتحب. از نظر روش شناختی برای دستیابی به یک ترکیب همگونی از الگوها و راهبرد ها باید تدابیر لازم اندیشیده می شد. در این راستا، دو تدبیر به کار گرفته شد. یکی برشماری الگو ها و راهبرد های اولیه از منابع تخصصی که به عنوان مرجع مورد استفاده کلیه محققان قرار گرفت. تدبیر دوم به شناسایی چالش های تحقق الگو ها و راهبرد ها در آموزش عالی ایران بازمی گشت که خود به مرجع دوم محققان بدل شد تا یافته های مطالعات فرعی در آینه چالش های بومی مورد بازبینی و ارزیابی قرار گیرند. الگو ها و راهبرد های شناسایی شده در این پژوهش می توانند زمینه مناسبی برای تدارک دوره های آموزشی و توانمند سازی حرفه ای استادان باشد. پیشنهاد ها و سیاست های اجرایی متعدد دیگری نیز از یافته های این پژوهش به دست آمده که در مقاله تشریح شده اند.

پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی طرح آزمایشی برنامه درسی جدید دوره مقدماتی نهضت سوادآموزی انجام گرفت. روش تحقیق از نوع علی- مقایسه ای بوده است. آزمودنی ها را 125 نفر از سوادآموزان شهرهای تبریز و اهر تشکیل می دادند. این آزمودنی ها در دو گروه آزمایشی (36 نفر از شهرستان تبریز و 27 نفر از شهرستان اهر) و گروه کنترل (35 نفر از تبریز و 27 نفر از اهر) قرار داشتند. ابزارهای مورد استفاده در پژوهش شامل چک لیست مشاهده تدریس فلاندرز، چک لیست ارزشیابی توصیفی، آزمون های پیشرفت تحصیلی معلم ساخته و آزمون محقق ساخته مهارت های زندگی بوده است. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمون t (مقایسه میانگین های دو گروه مستقل) با استفاده از نرم افزار کامپیوتری SPSS صورت گرفت. نتایج نشان دادند که پیشرفت تحصیلی سوادآموزان طرح آزمایشی در دروس خواندن (فارسی)، نوشتن (دیکته)، قرائت قرآن و نماز در مقایسه با سوادآموزان گروه کنترل (دوره مقدماتی جاری) بیشتر بوده است. در متغیر مهارت های زندگی نیز سوادآموزان طرح آزمایشی پیشرفت بیشتری در مقایسه با سوادآموزان دوره مقدماتی جاری را نشان دادند.

زندگی با کودکان ADHD در خانواده، مسائل و مشکلات خاصی را برای مادران ایجاد می کند. هدف این پزوهش دستیابی به تجربه مادران کودکان ADHD در زندگی با آن ها بود. این مطالعه به شیوه کیفی، به روش پدیدارشناسانه، با نمونه گیری هدفمند و به وسیله مصاحبه ژرف نگر با 10 مادر که دارای کودک ADHD بودند، در مرکز مشاوره شمس تبریز، انجام شد.مصاحبه ها ثبت شده، سپس به صورت کتبی پیاده شدند و به روش هفت مرحله ای کلایزی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته های حاصل از تجربیات مادران در زندگی با کودکان ADHDدر 4 مضمون اصلی «نابسامانی خانوادگی»، «نگرانی های اجتماعی»، «نگرانی های تحصیلی»، «احساسات منفی تجربه شده توسط مادر» و چندین مضمون فرعی خلاصه گردید. این یافته ها می تواند اطلاعات لازم را در خصوص منابع حمایتی و اتخاذ راهبردهای حمایتی و درمانی برای مادران کودکان ADHDجهت تامین سلامت روان آن ها فراهم نماید.