مجید محمودعلیلو

اختلال اضطراب اجتماعی یکی از شایع ترین اختلالات روانشناسی به شمار می رود. هدف از اجرای این پژوهش بررسی روابط ساختاری عوامل روانی- اجتماعی مؤثر بر اضطراب اجتماعی بوده است که در آن مؤلفه هایی همچون سبک والدگری مستبدانه، تنظیم هیجان، حساسیت اضطرابی، اجتناب رفتاری، حمایت اجتماعی ادراک شده و نشخوار ذهنی در قالب یک مدل مورد مطالعه قرار گرفته اند. مطالعه حاضر از نوع همبستگی با رویکرد تحلیل مسیر بود که در آن متغیرهای مورد مطالعه با اجرای پرسشنامه های علائم اضطراب اجتماعی، سبک های فرزند پروری، مقیاس دشواری در تنظیم هیجان، مقیاس حساسیت اضطرابی، مقیاس چندبعدی حمایت اجتماعی ادراک شده، مقیاس اجتناب شناختی رفتاری و مقیاس پاسخ های نشخواری روی 410 (210 دختر و 200 پسر) دانشجوی مشغول به تحصیل دانشگاه تبریز موردبررسی قرار گرفته اند و داده های به دست آمده از طریق نرم افزارهای آماری SPSS21 و AMOS23 تحلیل شدند. نتایج تحلیل ها نشان داد که اضطراب اجتماعی با درصد بالایی از معناداری (001/0>P) از سبک والدگری مستبدانه، ضعف در تنظیم هیجان و حساسیت اضطرابی اثر می پذیرد و بر احساس فقدان حمایت اجتماعی، اجتناب رفتاری و نشخوار ذهنی اثر می گذارد، همچنین احتساب شاخص های برازش مدل نهایی نشان از برازندگی مطلوب مدل مورد مطالعه داشت. طبق نتایج مشخص می شود که سبک والدگری مستبدانه به عنوان یک عامل زمینه ای تا چه اندازه می تواند به صورت مستقیم و غیرمستقیم پیامدهای مخرب کوتاه و بلندمدتی در زمینه های مربوط به تنظیم هیجان، حساسیت اضطرابی، رفتارهای اجتنابی، احساس حمایت اجتماعی و مهم تر از همه، اضطراب اجتماعی ایجاد نماید.

این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی درمان فراشناختی در کاهش نگرانی، فرانگرانی افراد دارای نشانه های اختلال اضطراب فراگیر صورت گرفت. دو شرکت کننده بر اساس مصاحبه تشخیصی انتخاب و پس از احراز شرایط پژوهش وارد طرح درمان شدند. این پژوهش در قالب طرح تجربی تک آزمودنی با استفاده از خط پایه چند گانه پلکانی به مرحله اجرا گذاشته شد. درمان فراشناختی به مدت هشت جلسه با پیگیری یک ماهه به کار گرفته شد. پرسشنامه نگرانی ایالت پنسیلوانیا و فرانگرانی ولز برای جمع آوری داده ها استفاده شد. تحلیل داده ها نشان داد که فراشناخت درمانی تاثیر قابل توجهی در کاهش نگرانی و فرانگرانی افراد دارای نشانه های اختلال اضطراب فراگیر دارد و تاثیر این روش درمانی به طور نسبی در طول زمان تداوم داشت. درمان فراشناختی به جای تمرکز بر شناخت، بر کنترل فرآیند های حاکم بر آن توجه می کند و می تواند در درمان افراد دارای نشانه های اختلال اضطراب فراگیر موثر باشد.

زمینه و هدف: اضطراب کودکان اختلالی شایع بوده و از عوامل متعدد درون فردی و بین فردی، تأثیر می پذیرد. بر اساس مطالعات انجام شده به نظر می رسد مؤلفه های فکر، احساس، و رفتار والد و کودک، تأثیر متفاوتی بر اضطراب کودکان دارند. هدف از انجام این این پژوهش تعیین رابطه سوگیری شناختی، حساسیت اضطرابی، و باورهای مادر با اضطراب کودک با نقش واسطه ای راهبردهای کنارآمدن کودکان بود. روش: روش این پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری این مطالعه شامل تمامی دانش آموزان پایه پنجم و ششم مدارس غیردولتی (۱۱- ۱۲ سال) شهر تبریز در سال تحصیلی ۹ ۳ -۹۴ بودند که نمونه ای به تعداد ۲۷۹ دانش آموز (۱۵۰ دختر، ۱۲۹ پسر) به همراه مادران آنها از مدارس ناحیه ۳ آموزش و پرورش به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه های حساسیت اضطرابی (تسائو و همکاران، ۲۰۰۶)، خطای شناختی (کوین و همکاران، ۲۰۱۱)، راهبردهای کنارآمدن (هرناندز، ۲۰۰۸) ، اضطراب (مارچ و همکاران، ۱۹۹۷) و پرسشنامه باورهای والدین درباره اضطراب (چوربیتا، ۲۰۱۰) استفاده شد. برای تحلیل داده های به دست آمده از روش همبستگی و تحلیل مسیر استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد حساسیت اضطرابی، باورهای مادر و راهبردهای کنارآمدن، به صورت مستقیم بر اضطراب کودکان تأثیر دارند. همچنین نتایج این مطالعه حاکی از آن بود که حساسیت اضطرابی، سوگیری شناختی، و باورهای مادر از طریق راهبردهای کنارآمدن، بر اضطراب کودک تأثیر غیرمستقیم دارند (۰5/۰= p ). نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که متغیرهای راهبردهای کنارآمدن در رابطه حساسیت اضطرابی، سوگیری شناختی کودک، و باورهای مادر با اضطراب کودک، نقش مهمی دارند؛ بنابراین آموزش های شناختی به مادر و کودک و در نتیجه بهبود راهبردهای کنار آمدن کودک، می تواند در کاهش اضطراب کودک بسیار مؤثر باشد.

مقدمه: امروزه، سوء مصرف مواد به یکی از مشکلات اساسی در جوامع تبدیل شده و شیوع آن در بین جوانان بیشتر شده است. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر وسوسه مصرف و احتمال لغزش در بیماران وابسته به مت آمفتامین بود. روش: در مطالعه حاضر از طرح تجربی تک موردی از نوع خط پایه چندگانه ناهمزمان استفاده شد. سه نفر از بیماران مرد وابسته به مت آمفتامین که در سال 1396 به اداره بهزیستی تکاب و مرکز ترک اعتیاد این شهرستان مراجعه کرده بودند از طریق مصاحبه تشخیصی و مصاحبه بالینی ساختاریافته و به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. از ابزارهای پژوهش مانند مصاحبه بالینی ساختاریافته (SCID)، پرسشنامه ویژگی های جمعیت شناختی، آزمایش ادرار، مقیاس پیش بینی بازگشت (RPS) و پروتکل انفرادی ACT برای افراد سوء مصرف کننده مواد استفاده شد. نتایج به دست آمده به روش ترسیم دیداری، شاخص تغییر پایا (RCI)، فرمول درصد بهبودی، بهبود بالینی معنادار و سنجش عملیاتی موردبررسی قرار گرفت . یافته ها: داده های به دست آمده نشان داد کاهش میزان وسوسه مصرف و احتمال لغزش در بیماران ازلحاظ آماری (در سطح 05/0)، بالینی و سنجش عملیاتی معنادار است . نتیجه گیری: درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در کاهش میزان وسوسه مصرف و احتمال لغزش در بیماران وابسته به مت آمفتامین مؤثر است و با توجه به اینکه این روش درمانی انعطاف پذیری روان شناختی را در بیماران بالا می برد، می توان از آن در درمان وابستگی به مت آمفتامین استفاده کرد.

هدف: از این تحقیق پیش بینی بدتنظیمی هیجانی در افراد دارای نشانه های مرزی براساس عامل های پنجگانه شخصیت در دانشجویان دانشگاه آزاد تبریز بود. روش : روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز که در سال تحصیلی 94-93 بودند که به روش نمونه گیری دردسترس تعداد 70 نفر انتخاب شدند و بااستفاده از مقیاس شخصیت مرزی، دشواری در تنظیم هیجان و پرسشنامه شخصیتی پنج عاملی(NEO- FFI) مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده های پژوهش با استفاده از نرم افزار آماری SPSS و با روش ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد ویژگی شخصیتی روان رنجورخویی 46 درصد، برون گرایی 53 درصد، گشودگی به تجربه 36 درصد، توافق 42 درصد و وظیفه شناسی 41 درصد توانایی پیش بینی تغییرات بدتنظیمی هیجانی در افراد دارای نشانه های مرزی را دارند. نتیجه گیری: باتوجه به نتایج حاصل می توان بیان نمود عامل های پنجگانه از توانایی بالای برای پیش بینی بدتنظیمی هیجانی در افراد دارای نشانه های مرزی برخوردار می باشد

اختلال استرس پس از سانحه مجموعه ای از علایم است که در پی مواجهه با حوادث آسیب زای زندگی پیدا می شود. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان فراشناختی بر راهبردهای کنترل فکر بیماران مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه انجام شد. این پژوهش در چارچوب یک مطالعه آزمایشی تک موردی با استفاده از طرح خطوط پایه چندگانه اجرا شده است. جامعه آماری این مطالعه را کلیه افراد مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه در شهر تبریز در سال 93 تشکیل می دهند. نمونه این پژوهش، شامل سه نفر از افراد دارای اختلال استرس پس از سانحه از مراجعه کنندگان به روان پزشک بودند که به روش نمونه گیری مبتنی بر هدف و در دسترس انتخاب شدند. بیماران در مراحل پیش از درمان، حین درمان و دوره شش هفتگی پیگیری با استفاده از مقیاس راهبردهای کنترل فکر ارزیابی شدند. برای تحلیل داده ها و تعیین تغییرات بالینی از درصد بهبودی و اندازه اثر استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که درمان فراشناختی هم از لحاظ آماری و هم بالینی به طور معنی داری موجب کاهش استفاده از راهبردهای کنترل فکر آزمودنی های مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه در مرحله پس از درمان و دوره پیگیری شده است. نتایج این 3 آزمودنی، حاکی از اثربخشی بالینی درمان فراشناخت در فرهنگی متفاوت از فرهنگ سازنده این پروتکل درمانی بود. درمان فراشناخت از طریق تاثیر بر باورهای فراشناختی، منجر به کاهش استفاده از راهبردهای کنترل فکر افراد در پاسخ به رویدادهای آسیب زا می شود.

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش میانجی سبک زندگی ارتقاء دهنده سلامت در ارتباط سندرم خستگی مزمن با عامل های شخصیتی در کارکنان بیمارستان امیرالمومنین تبریز انجام پذیرفت. روش: پژوهش، توصیفی و از نوع همبستگی می باشد. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان بیمارستان کلیوی امیرالمومنین شهر تبریز(N=250) می باشد از  این تعداد و بر اساس جدول مورگان نمونه ای به حجم 100(55 مرد و 45 زن) نفر و به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شد و پرسشنامه خستگی مزمن جیسون، پرسشنامه 5عامل شخصیتی نئو و سبک زندگی ارتقاء دهنده سلامت والکر، سی کرست و پندر تکمیل گردید. برای تحلیل داده ها از مدل معادلات ساختاری استفاده گردید. یافته ها: نتایج حاکی از نقش میانجی سبک زندگی ارتقاء دهنده سلامت در رابطه سندرم خستگی مزمن با عامل های شخصیتی دارد و مطابق با یافته های پژوهش، ارتباط سندرم خستگی مزمن با عامل های شخصیتی از جمله روان رنجوری (583/0)؛ برون گرایی (404/0-)؛ دلپذیربودن(186/0-)؛ تجربه پذیری(383/0-)؛ با وجدان بودن(213/0-) و سبک زندگی سلامت محور(472/0-) می باشد. نتیجه گیری: نتایج حاکی از نقش میانجی سبک زندگی ارتقاء دهنده سلامت در رابطه سندرم خستگی مزمن با عامل های شخصیتی دارد و اثر سندرم خستگی مزمن با عامل های شخصیتی به صورت مستقیم بوده و سبک زندگی ارتقاء دهنده سلامت به عنوان متغیر میانجی اثرغیرمستقیمی در این ارتباط به وجود آورده است.

مقدمه : هدف پژوهش حاض ر، مقایس ه ی ظرفیت حافظه ی کاری هیج انی اف راد عادی با اف راد دارای نشانه های اضطراب اجتماعی است. روش: 22 نفر از افراد دارای نشانه های اضطراب اجتماعی و 21 نفر از افراد عادی به روش نمونه گیری هدف مند دردسترس انتخاب شدند و به پرسش نامه ی اختلال اضطراب اجتماعی ( SPIN ) و آزمون حافظه ی کاری هیجانی محقق ساخته پاسخ دادند. داده های پژوهش با استفاده ازنرم افزار SPSS-18 و شاخص های آمار توصیفی و تحلیل واریانس چندراهه( MANOVA ) تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: یافته های این پژوهش نشان داد که نمره ی کل متغیر محرک خنثی درافراد عادی و افراد دارای نشانه های اضطراب اجتماعی، در سطح 0/05 تفاوت معنادار دارد و این تفاوت به نفع افراد عادی است.همچنین نتایج پژوهش نشان داد که نمره ی کل متغیر محرک هیجانی در افراد عادی و افراد دارای نشانه های اضطراب اجتماعی، در سطح 0/05تفاوت معنادار دارد و این تفاوت نیز به نفع افراد عادی است. نتیجه گیری: هیجان اضطراب، آثار سوء بر کارکرد حافظه ی کاری دارد.پردازش های شناختی هم زمان، همانند اندیشناکی و نشخوار فکری، موجب نقصان حافظه ی کاری افراد دارای نشانه های اضطراب اجتماعی می شود.به نظر می رسد که این پردازش های شناختی، منابع حافظه ی کاری را تحلیل برده و از این راه بر عملکرد تأثیر منفی می گذارند.

اهداف هدف پژوهش حاضر بررسی نقش سرگشتگی ذهنی خودبه خود و عمدی و بهوشیاری زمینه ای در پیش بینی نشانه های وسواس دانشجویان بود. مواد و روش   ها در این تحقیق توصیفی، همبستگی و مقطعی، 391 نفر از دانشجویان دانشگاه تبریز به روش در دسترس انتخاب و وارد پژوهش شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه های وسواس فکری عملی مادزلی، پرسش نامه سرگشتگی ذهنی عمدی و خودبه خود و پرسش نامه بهوشیاری پنج وجهی ذهن آگاهی استفاده شد. برای تحلیل داده ها از روش پیرسون و رگرسیون چندگانه همزمان استفاده شد. یافته   ها نتایج همبستگی نشان داد سرگشتگی ذهنی عمدی (05/0 >P ، 19/0 r =)و سرگشتگی ذهنی خودبه خود (01/0 >P ، 64/0 r =) با نشانه های وسواس رابطه مثبت و مستقیم دارد. از بین مؤلفه های بهوشیاری، مؤلفه های مشاهده (05/0 >P ، 11/0- r =)، عمل همراه با آگاهی (01/0 >P ، 41/0- r =)، عدم قضاوت به تجربه درونی (01/0 >P ، 50/0- r =) و عدم واکنش به تجربه درونی (01/0 >P ، 61/0- r =) با نشانه های وسواس رابطه منفی و معکوسی دارند. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون همزمان نشان می دهد که از بین مؤلفه های سرگشتگی ذهنی، تنها متغیر سرگشتگی ذهنی خودبه خود (01/0 > P ، 51/0( β =و از بین مؤلفه های بهوشیاری، عمل همراه با آگاهی، عدم قضاوت به تجربه درونی و عدم واکنش به تجربه درونی به ترتیب (20/0-( β =، (22/0- β =)، (41/0- ( β =قادر به پیش بینی نشانه های وسواس هستند (01/0 > P ). نتیجه   گیری یافته های این پژوهش بر نقش سرگشتگی ذهنی غیرعمدی و مؤلفه های عمل همراه با آگاهی، عدم قضاوت به تجربه درونی و عدم واکنش به تجربه درونی در پیش بینی نشانه های وسواس دانشجویان تأکید می کند که می تواند تبیین و سبب شناسی نشانه های وسواس را تسهیل کند.

هدف : هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد ( ACT ) در کاهش تکانشگری کلی، شناختی، حرکتی و بی برنامگی در بیماران وابسته به مت آمفتامین بود. روش: در مطالعه حاضر از طرح تجربی تک موردی از نوع خط پایه چندگانه ناهمزمان استفاده شد. سه نفر از بیماران مرد وابسته به مت آمفتامین که به اداره بهزیستی تکاب و مرکز ترک اعتیاد این شهرستان مراجعه کرده بودند از طریق مصاحبه تشخیصی و مصاحبه بالینی ساختاریافته و به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. از ابزارهای پژوهش مانند مصاحبه بالینی ساختاریافته، پرسش نامه ویژگی های جمعیت شناختی، آزمایش ادرار، مقیاس تکانشگری بارت و پروتکل انفرادی ACT برای افراد سوء مصرف کننده مواد استفاده شد. نتایج به دست آمده به روش ترسیم دیداری، شاخص تغییر پایا ( RCI )، فرمول درصد بهبودی، بهبود بالینی معنادار و سنجش عملیاتی مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: داده های به دست آمده نشان دادکاهش تکانشگری کلی و خرده مقیاس های آن در بیماران از لحاظ آماری، بالینی و سنجش عملیاتی معنادار است. نتیجه گیری: درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد ( ACT ) در کاهش شدت تکانشگری کلی، شناختی، حرکتی و بی برنامگی در بیماران وابسته به مت آمفتامین موثر است.

  مقدمه: پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی روان درمانی انتقال محور بر کنش تأملی و کاهش نشانه شناختی در مراجعانِ مبتلا به اختلال شخصیت مرزی صورت گرفت. روش: هدف پژوهش، کاربردی و طرح آن نیمه آزمایشی، از نوع A-B-A بود. ازمیان مراجعانِ دارای اختلال شخصیت مرزی که به بیمارستان ابن سینا شهر مشهد رجوع کردند، 3 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به مدت یک سال تحت روان درمانی انتقال محور قرار گرفتند. داده ها در سه مرحله ی خط پایه، درمان و پیگیری طی 15 ماه، بااستفاده از پرسشنامه های کنش تأملی و پرسشنامه صفت اسکیزوئیدی (نسخه ی B) جمع آوری شد. برای تحلیل نتایج از شاخص های تحلیل دیداری، درصد بهبودی، اندازه اثر و تغییر پایا استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که در مراحل درمان و پیگیری، نمره ی کلی کنش تأملی، افزایش و نشانه های مرزی، کاهش معنادار داشت. شاخصِ اطمینانِ کنش تأملی، افزایشِ معنادار نشان داد، حال آنکه شاخصِ عدم اطمینان، تغییر معناداری نداشت. بعلاوه، شاخص های تحلیل بیانگرِ کاهش معنادارِ ناامیدی و تکانش گری بودند، منتها این تغییر برای نشانه ی تجزیه و پارانویا مشاهده نشد. نتیجه گیری: روان درمانی انتقال محور می تواند در مدت زمان یک سال موجب افزایش کنش تأملی و تغییرات ساختاری و نشانه شناختی مهم در بیماران مرزی شود. پژوهش های بیشتر درخصوصِ ابعاد ژرف تر درمان نیاز است.