علی فتحی آشتیانی

علی فتحی آشتیانی

سمت: استاد
مدرک تحصیلی: استاد، مرکز تحقیقات علوم رفتاری دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله (عج)، تهران، ایران

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۸۱ تا ۱۰۰ مورد از کل ۱۲۳ مورد.
۸۱.

مؤلفه های خودنظم دهی بر اساس مفهوم «عقل» در منابع اسلامی(مقاله پژوهشی حوزه)

کلیدواژه‌ها: خودنظم دهی عقل مؤلفه های شناختی مؤلفه های انگیزشی مؤلفه های عاطفی مؤلفه های اجرایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۸۹ تعداد دانلود : ۹۰۳
هدف این پژوهش، شناسایی منبع اصلی خودنظم دهی، به عنوان توانش تنظیم پاسخ های خود در جهت تعقیب اهداف و برآورده ساختن معیارها و استخراج مؤلفه های آن، در منابع اسلامی بوده است. بررسی در آثار اندیشمندان اسلامی نشان می دهد که پایگاه «عقل»، منبع معرفتی انگیزشی اجرایی نفس است که تنظیم کنش های مختلف روانی انسان را بر عهده دارد. محقق با استفاده از روش های تحلیل محتوا و معناشناسی زبانی، به تحلیل گزاره های دینی در خصوص عقل پرداخت. حاصل این بررسی، تأیید فرضیه اصلی تحقیق، و استخراج 21 مؤلفه بود که در چهار ساحت شناختی (به انضمام مؤلفه های نگرشی) ، انگیزشی، عاطفی، و اجرایی سازمان داده شد. این مؤلفه ها، در اختیار ده کارشناس حوزوی قرار گرفت و روایی محتوای آنها، با استفاده از ضریب نسبی روایی محتوا (CVR) و شاخص روایی محتوا (CVI) بررسی شد. تمامی مؤلفه ها، به استثنای یکی از مؤلفه های نگرشی (انکسار نفس) از روایی محتوا برخوردار بودند. براین اساس، کنش های خودتأملی، خودانگیزشی، و خودتغییری که از عناصر اصلی الگوهای خودنظم دهی به شمار می روند، در ادبیات اسلامی بر اساس کارکردهای عقل قابل توجیه و تبیین می باشند.
۸۲.

مقایسه اثربخشی درمان بین فردی و درمان شناختی- رفتاری بر کاهش توجه متمرکز بر خود و ترس از ارزیابی منفی در اختلال اضطراب اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اختلال اضطراب اجتماعی ترس از ارزیابی منفی توجه متمرکز بر خود درمان بین فردی درمان شناختی - رفتاری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۷۳ تعداد دانلود : ۳۵۸
هدف از انجام این پژوهش، مقایسه اثربخشی درمان شناختی - رفتاری و درمان بین فردی بر کاهش توجه متمرکز بر خود و ترس از ارزیابی منفی در افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی بود. این مطالعه از نوع طرح های پیش آزمون – پس آزمون دوگروهی است که در آن از بین دانشجویان دختر مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی، نمونه ای40 نفره، انتخاب شدند و به صورت تصادفی به دو گروه CBT و IPT اختصاص داده شدند. ابزارهای مورد استفاده در این مطالعه شامل مصاحبه تشخیصی روانپزشکی، پرسشنامه کانون توجه (FAQ)، فرم تجدیدنظر شده مقیاس مختصر ترس از ارزیابی منفی (BFNE-II) و پرسشنامه هراس اجتماعی(SPIN) بود. داده های به دست آمده با روش آماری تحلیل کوواریانس چند متغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. تحلیل داده ها مشخص کرد که با کنترل آماری واریانس پیش آزمون، بین اثربخشی IPT و CBT در کاهش توجه متمرکز بر خود و ترس از ارزیابی منفی تفاوت معناداری مشاهده نشد. در مجموع نتایج مطالعه حاضر نشان داد که CBT و IPT به یک اندازه در کاهش نشانه های شناختی هراس اجتماعی مؤثر هستند. با توجه به اینکه IPT به اندازه درمان مبتنی بر شواهد شناختی رفتاری در کاهش ترس از ارزیابی منفی و توجه متمرکز بر خود اثربخش است، لذا می توان در شرایطی که درمان بین فردی تناسب و امکان اجرای بیشتری دارد مانند مواردی که نقص عملکرد اجتماعی و شناختی خفیف تر است، از این درمان جهت کاهش علایم هراس اجتماعی به ویژه ترس از ارزیابی منفی و توجه متمرکز بر خود استفاده کرد.
۸۳.

سنجش اعتبار و روایی نسخه فارسی مقیاس هراس اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مقیاس هراس اجتماعی اعتبار روایی تحلیل عاملی نمونه ایرانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶۹ تعداد دانلود : ۶۲۱
هدف: هدف از پژوهش حاضر، بررسی اعتبار، روایی و ساختار عاملی نسخه فارسی مقیاس هراس اجتماعی (SPS) بود. روش شناسی: مطالعه توصیفی حاضر شامل 276 نفر از دانشجویان دانشگاه شاهد (141 مرد و 135 زن) می شود که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. به منظور گردآوری داده ها پس از ترجمه و ترجمه وارونه مقیاس SPS، این ابزار به همراه پرسشنامه هراس اجتماعی (SPIN) برای بررسی روایی همگرا و پرسشنامه افکار خودکشی بک (BSSI) برای بررسی روایی واگرا مورد استفاده قرار گرفت. داده ها به روش همبستگی پیرسون تحلیل شدند. همچنین به منظور روایی تفکیکی میانگین دو گروه بیمار و بهنجار با استفاده از t مستقل مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته ها: یافته های تحلیل عاملی نشان داد که این مقیاس در نمونه ایرانی نیز دارای یک عامل می باشد. پایایی این آزمون به روش بازآزمایی 88/0 و همسانی درونی این مقیاس با استفاده از آلفای کرونباخ 91/0 و همبستگی بین دو نیمه آزمون 80/0 به دست آمد. همبستگی با پرسشنامه هراس اجتماعی برابر با 68/0 و همبستگی آن با پرسشنامه افکار خودکشی بک، برابر با 22/0 بوده است. همچنین در مقایسه بین گروه بیمار و سالم آزمون t مستقل نشان داد که این دو گروه در مقیاس هراس اجتماعی تفاوت معنی داری دارند. نتیجه گیری: با توجه به نتایج بدست آمده، نسخه فارسی SPS در دانشجویان ایرانی از اعتبار و روایی مناسبی برخوردار است و این ابزار می تواند در جامعه ایرانی به عنوان ابزاری مفید و معتبر برای پژوهش و در حوزه بالینی مورد استفاده قرار گیرد.
۸۴.

اثربخشی طرح واره درمانی هیجانی بر کاهش طرح واره های هیجانی منفی، ناگویی هیجانی و علایم بیماران دارای نشانه های بدنی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلیدواژه‌ها: طرح واره درمانی هیجانی طرح واره های هیجانی منفی ناگویی هیجانی نشانه های بدنی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵۱ تعداد دانلود : ۵۴۳
زمینه و هدف: نشانه های بدنی سهم قابل توجهی از مراجعه کنندگان به مراکز درمانی را به خود اختصاص می دهد. از آنجاکه مشاهدات بالینی این نشانه ها را با هیجان ها در ارتباط دانسته اند، پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی طرحواره درمانی هیجانی بر کاهش طرحواره های هیجانی منفی، ناگویی هیجانی و علایم بیماران دارای نشانه های بدنی انجام شد. مواد و روش ها: پژوهش حاضر از نوع پژوهش های نیمه تجربی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه پژوهش حاضر کلیه بیماران زن با نشانه های بدنی استان اصفهان بود و نمونه شامل۳۰ نفر مراجع ازمراکز مشاوه استان اصفهان و خمینی شهر با نشانه های بدنی بودند که به شیوه نمونه گیری قضاوتی با تشخیص روان پزشک و روان شناس انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (۱۵ نفر) و گروه کنترل (۱۵ نفر) قرار گرفتند. گروه آزمایش تحت مداخله ۱۲ جلسه ای رویکرد طرحواره درمانی هیجانی قرار گرفتند. مقیاس طرحواره های هیجانی لیهی (Leahy Emotional Schemas Scale یا LESS)، مقیاس ناگویی هیجانی تورنتو (Toronto Alexithymia Scale یا TAS-20) و پرسشنامه نشانه های بدنی سنجش ملاک B (Somatic Symptom Disorder-B Criteria Scale یا SSD-12) در مورد شرکت کنندگان اجرا گردید. داده های به دست آمده با استفاده از شاخص های آمار توصیفی و آزمون تحلیل کواریانس چند متغیره در نرم افزار SPSS نسخه ۲۴ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: پس از اجرای طرحواره درمانی هیجانی، تفاوت معناداری در طرحواره های هیجانی منفی (008/0=p) ، ناگویی هیجانی (001/0>p) و نشانه های بدنی (001/0>p) در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل مشاهده گردید و میانگین نمرات گروه آزمایش در این متغیرها به طور معناداری کمتر از گروه کنترل بود. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد مدل طرحواره درمانی هیجانی بر اساس وجود رابطه طرحواره های هیجانی منفی و ناگویی هیجانی با نشانه های بدنی، با اصلاح فرآیندهای زیربنایی هیجان و بهبود راهبردهای ناسازگارانه افراد در مقابل هیجانات باعث کاهش طرحواره های هیجانی منفی و ناگویی هیجانی و نشانه های بدنی می شود.
۸۵.

مدل علّی فراشناختی اختلال مزمن استرس پس از ضربه ناشی از جنگ(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلیدواژه‌ها: اختلال استرس پس از ضربه نشخوار فکری درمان فراشناختی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۵ تعداد دانلود : ۵۴۴
هدف : مطالعه حاضر با هدف بررسی مدل علّی فراشناختی برای تبیین نشانه های «اختلال استرس پس از ضربه» (PTSD) مزمن ناشی از جنگ انجام شد. روش : پژوهش توصیفی- همبستگی حاضر با 80 نفر از افراد مبتلا به PTSD مزمن ناشی از جنگ به روش نمونه گیری در دسترس از بین جانبازان مراجعه کننده به مدیریت امور درمان اداره بهداشت و درمان نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران انجام شد و پرسشنامه های کنترل افکار، باورهای فراشناختی، چک لیست نشانه های PTSD و نشخوار فکری برای سنجش علایم به کار رفت. از رگرسیون چندگانه برای بررسی فرضیه های رابطه ای و از شاخص های کلی برازش، شاخص های مقتصد و شاخص های مقایسه ای برای بررسی برازش مدل پیشنهادی و تدوین شده به وسیله نرم افزار SPSS و Amos graphic استفاده شد. یافته ها : نتایج مدل معادلات ساختاری به منظور تبیین نشانه های PTSD مزمن ناشی از جنگ، از مدل فراشناختی حمایت می کند. همچنین نتایج شاخص های برازش کلی مدل معادلات ساختاری (041/0 RMSEA= ،90/0 GFI: ،82/1 c 2 = ) نشان داد که مدل طراحی شده با داده های نمونه، برازش مناسب و ارتباط نزدیکی با فرض های نظری دارد. نتیجه گیری : باورهای فراشناختی با میانجی گری راهبردهای کنترل فکر و نشخوار فکری بر نشانه های PTSD مزمن ناشی از جنگ تاثیر گذاشته و این مدل علّی می تواند فرمول بندی موردی و درمان های بالینی را در کهنه سربازان مبتلا به این اختلال تسهیل کند.
۸۶.

روایی و پایایی نسخه فارسی مقیاس اضطراب در تعاملات اجتماعی (SIAS)(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلیدواژه‌ها: مقیاس اضطراب در تعاملات اجتماعی روایی پایایی ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۲۶ تعداد دانلود : ۴۸۶
هدف : هدف پژوهش حاضر، بررسی روایی و پایایی نسخه فارسی مقیاس اضطراب تعامل اجتماعی ( SIAS ) بود. روش : برای پژوهش توصیفی- مقطعی حاضر 150 نفر از دانشجویان دانشگاه پیام نور به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. پس از ترجمه و ترجمه وارون SIAS ، این مقیاس به همراه پرسش نامه ترس مرضی اجتماعی ( SPIN ) و فرم کوتاه مقیاس ترس از ارزیابی منفی ( BFNE ) برای گردآوری داده ها به کار رفت. داده ها به روش همبستگی پیرسون و t مستقل تحلیل شدند. یافته ها : پایایی به روش آزمون- بازآزمون 79/0 و آلفای کرونباخ 90/0 به دست آمد. هم چنین SIAS توانست میان زنان و مردان تمایز بگذارد، به گونه ای که زنان طبق انتظار نمره بالاتری به دست آوردند (035/0 p= ). همبستگی با دو مقیاس BFNE و SPIN نیز به ترتیب 54/0 (001/0> p ) و 68/0 (001/0> p ) بود. نتیجه گیری : نسخه فارسی SIAS در دانشجویان ایرانی از پایایی و روایی مناسبی برخوردار است.
۸۷.

ویژگی های روان سنجی و ساختار عاملی نسخه فارسی مقیاس اعتیاد به گوشی هوشمند (SAS)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ویژگیهای روان سنجی ساختار عاملی مقیاس اعتیاد به گوشی هوشمند

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۲۰ تعداد دانلود : ۷۱۶
پژوهش حاضر با هدف تعیین ویژگی های روانسنجی مقیاس اعتیاد به گوشی هوشمند در نمونه ای 208 نفری از افراد ایرانی انجام شد. گروه نمونه به روش در دسترس، از میان افراد دارای گوشی هوشمند ساکن تهران انتخاب شدند و مقیاس اعتیاد به گوشی هوشمند و پرسشنامه اعتیاد به اینترنت یانگ را تکمیل کردند. جهت بررسی روایی، از روایی سازه و همگرا و برای سنجش اعتبار، از روش بازآزمایی و آلفای کرونباخ استفاده شد. نتیجه تحلیل عاملی تأییدی برای سنجش روایی سازه و ساختار مقیاس نشان داد که داده های پژوهش با مدل هماهنگی دارند، به این صورت که شاخص های برازش درمحدوده مناسب قرار داشته و ساختار عاملی آن با شامل 6 زیر مقیاس، مورد تأیید است. روایی همگرای این مقیاس با پرسشنامه اعتیاد به اینترنت یانگ نیز تأیید شد و عدد (75/0r=) به دست آمد. ضریب همبستگی در بازآزمایی، (93/0r=) و ضریب آلفای کرونباخ برای همسانی درونی، (92/0α=) به دست آمد و اعتبار مقیاس تأیید گردید. در نتیجه، مقیاس اعتیاد به گوشی هوشمند با تعداد 33 ماده و 6 زیرمقیاس، دارای ویژگی های روانسنجی مطلوب بوده و ابزاری روا و معتبر برای استفاده در جامعه ایران است.
۸۸.

الگوی ساختاری رابطه بین طرح واره های هیجانی منفی و نشانه های بدنی با میانجیگری ناگویی هیجانی و ابراز گری هیجانی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلیدواژه‌ها: ابراز گری هیجانی طرح واره های هیجانی منفی ناگویی هیجانی نشانه های بدنی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰۸ تعداد دانلود : ۵۶۰
زمینه و هدف: نشانه های بدنی و شکایات جسمانی سهم قابل توجهی از مراجعه کنندگان به مراکز درمانی را به خود اختصاص می دهد. به همین منظور شناسایی مکانیسم های آسیب زا و علت شناسی آن از اهمیت ویژه ای برخوردار است. ازآنجاکه مشاهدات بالینی طی دو قرن اخیر این نشانه ها را با هیجان ها در ارتباط دانسته اند، پژوهش حاضر باهدف بررسی سبب شناسی نشانه های بدنی بر مبنای طرح واره های هیجانی منفی و میانجیگری ناگویی هیجانی و ابراز گری هیجانی انجام شد. مواد و روش ها: روش مورداستفاده در این پژوهش همبستگی بود. نمونه پژوهش شامل ۴۴۰ نفر از دانشجویان زن کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد خمینی شهر بودند که به شیوه در دسترس انتخاب شدند. افراد نمونه پرسشنامه های ناگویی هیجانی تورنتو (TAS-20)، ابراز هیجانی (EEQ)، اختلال نشانه های بدنی- سنجش ملاکB (SSD-12) و طرح واره های هیجانی لیهی (LESS) را تکمیل کردند. داده های پژوهش با استفاده از روش معادلات ساختاری مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته ها: بر اساس نتایج، مدل مفروض برازش مناسبی با داده ها دارد. مسیر طرح واره های هیجانی منفی، ابراز گری هیجانی و مسیر ابراز گری هیجانی، نشانه های بدنی منفی و معنادار است. همین طور مسیر طرح واره های هیجانی منفی، ناگویی هیجانی و مسیر ناگویی هیجانی، نشانه های بدنی مثبت و معنادار بود. مسیر طرح واره های هیجانی منفی، نشانه های بدنی نیز معنادار و مثبت بود. و طبق نتایج معادلات ساختاری، طرح واره های هیجانی منفی از طریق ناگویی هیجانی و ابراز گری هیجانی بر نشانه های بدنی اثر معنادار داشت. نتیجه گیری: نتایج تحقیق نشان داد که طرح واره های هیجانی علاوه بر نقش مستقیمی که در نشانه های بدنی دارند می توانند از طریق مکانیسم های ناگویی هیجانی و ابراز گری هیجانی نیز اثرگذار باشند. بنابراین از نتایج این پژوهش می توان در راستای پیشگیری، فهم علل زیربنایی و مکانیسم های آسیب شناسی و درمان نشانه های بدنی استفاده کرد.
۸۹.

ویژگیهای روان سنجی مقیاس فراشناخت بازی های آنلاین(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: فراشناخت مثبت فراشناخت منفی غیرقابل کنترل بودن خطرناک بودن بازی های آنلاین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۳ تعداد دانلود : ۴۸۹
اعتیاد به بازی های آنلاین در حال تبدیل شدن به یک نگرانی اجتماعی در جوامع است بنابراین وجود ابزاری که بتواند فراشناخت های مرتبط به بازی های آنلاین را مورد سنجش قرار دهد ضروری می نماید. هدف از این پژوهش تعیین ویژگی های روان سنجی مقیاس فراشناخت بازی های آنلاین (MOG) است. مقیاس بر روی 251 نفر از دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی مشهد که به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شده بودند، به همراه پرسشنامه اعتیاد به اینترنت و مقیاس اضطراب و افسردگی بیمارستانی اجرا شد. برای بررسی اعتبار این مقیاس از ضریب آلفای کرونباخ و برای تعیین روایی آن، از روش تحلیل عاملی تاییدی و رگرسیون سلسله مراتبی استفاده شد. تحلیل عامل تاییدی وجود سه عامل اصلی شامل فراشناخت منفی راجع به غیرقابل کنترل بودن بازی های آنلاین، فراشناخت منفی راجع به خطرات بازی آنلاین و فراشناخت مثبت راجع به سودمندی بازی های آنلاین را مورد تأیید قرارداد. ضریب آلفای کرونباخ برای فراشناخت مثبت. 89/0 و برای فراشناخت منفی راجع به غیرقابل کنترل بودن بازی آنلاین 84/0 و برای فراشناخت منفی مربوط به خطرات بازی های آنلاین 77/0 و برای کل آزمون 85/0 به دست آمد. نتایج تحلیل عاملی تاییدی نشان داد که مدل سه عاملی برای این پرسشنامه از برازش قابل قبولی برخوردار است. همچنین تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی نشان داد که مقیاس بازی های آنلاین از روایی پیش بین قابل قبول برای پیش بینی نمره اعتیاد به اینترنت برخوردار است.
۹۰.

ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی مقیاس خودافشایی هیجانی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلیدواژه‌ها: خودافشایی افشاء هیجان روان سنجی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۷ تعداد دانلود : ۳۹۹
زمینه و هدف: به دلیل نقش بسیار مهمی که هیجان ها در زندگی انسان ها دارند، ابراز و افشای آن ها می تواند سودمندی های زیادی را برای افراد به ارمغان آورد. پژوهش حاضر با هدف مناسب سازی و تعیین ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی مقیاس خودافشایی هیجانی (ESDS) انجام گرفته است. به منظور تسهیل اجرای مداخلات مرتبط با افشای هیجان، لازم است ابزارهای پژوهشی برای بررسی کارآمدی این مداخلات تهیه و در دسترس متخصصان قرار گیرد. ضمن اینکه این ابزارها، امکان انجام بررسی رابطه خودافشایی هیجانی را با دیگر سازه های مهم روان شناختی در جمعیت های مختلف فراهم می سازد. مواد و روش ها: روش پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی و روش نمونه گیری در دسترس بود. نمونه اولیه شامل ۹۹۸ نفر و نمونه نهایی با لحاظ کردن پرسشنامه های معتبر شامل ۹۷۶ نفر از دانشجویان دانشگاه های دولتی و آزاد استان تهران و البرز که در سال تحصیلی ۱۳۹۹- ۱۳۹۸ مشغول به تحصیل بودند که علاوه بر مقیاس خودافشایی هیجانی به پرسشنامه راهبردهای تنظیم هیجان (ERQ) و مقیاس چندوجهی حمایت اجتماعی ادراک شده (MSPSS) پاسخ دادند. یافته ها: نتایج تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد که ESDS در فرهنگ ایرانی ساختار پنج عاملی دارد. همسانی درونی مقیاس بالا و میزان آلفای کرونباخ برابر با ۹۵/۰ است. همبستگی معنادار بین نمرات این مقیاس با نمرات MSPSS بیانگر روایی همگرای مطلوب و با نمرات ERQ نشان دهنده روایی واگرای مطلوب است. نتیجه گیری: بر اساس یافته ها می توان گفت ESDS به عنوان ابزاری کارآمد می تواند در ارزیابی میزان ابراز و افشای هم زمان چندین هیجان مثبت و منفی توسط پژوهش گران و متخصصانِ بالینی مورد استفاده قرار گیرد. این ابزار در زمینه خودافشایی هیجانی کمک زیادی به متخصصان حرفه خواهد کرد.
۹۱.

آزمون نظریه بین فردی خودکشی (IPTS) در دانشجویان ایرانی: نقش تعلق کام نایافته و سرباری ادراک شده در ایجاد تمایل و اقدام به خودکشی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: نظریه بین فردی خودکشی تعلق کام نایافته سرباری ادراک شده تمایل به خودکشی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۳ تعداد دانلود : ۴۱۱
مقدمه: رفتار های خودکشی به عنوان یکی از معضلات بهداشت روان محسوب می شوند. نظریه بین فردی خودکشی توانسته است یک چشم انداز امیدوارکننده برای درک رفتار خودکشی ایجاد کند. از آنجاییکه که مدل های رفتار خودکشی و مداخلات مربوطه برای همه گروه های فرهنگی یکسان نیست، این پژوهش با هدف پاسخ به این سؤال که آیا مدل بین فردی خودکشی در بافت فرهنگی ایران نیز از برازش کافی برخوردار است، انجام شد. روش: پژوهش حاضر بنیادی و از نظر شیوه گرداوری داده ها از نوع توصیفی- همبستگی بود که با استفاده از نمونه گیری دردسترس بر روی400 نفر از دانشجویان دانشگاه های مشهد با استفاده از مقیاس افکار خودکشی بک(BSSI)، نیازهای بین فردی خودکشی(INQ) در سال تحصیلی 98-97 اجرا و برای برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل مسیر استفاده شد. یافته ها: نشان داد ضریب مسیر سرباری ادراک شده به افکار خودکشی 58/0 و معنادار است (05/۰p < 32/13 t=) و ضریب مسیرتعلق کام نایافته 12/0 ومعنادار است (05/0>p، 65/2 t=). 78 درصد از واریانس نمرات اقدام به خودکشی از طریق دو متغیر سرباری ادراک شده، تعلق کام نایافته و افکار خودکشی41 درصد از واریانس نمرات افکار خودکشی از طریق سرباری ادراک شده و تعلق کام نایافته تبیین شده است. نتیجه گیری: مدل بین فردی خودکشی در جامعه ایرانی برازش دارد بنابراین می توان از این مدل در موقعیت های بالینی و درمانی در جهت ارزیابی فاکتورهای خطر خودکشی و سنجش تمابل به خودکشی افراد در جهت غربالگری و تشخیص افراد در معرض خطر استفاده کرد.
۹۲.

کشف عوامل بازدارنده زوجین از فرزندآوری در دهه اخیر (مرور ساختارمند)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: فرزندآوری باروری زاد و ولد موالید عوامل بازدارنده

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۸ تعداد دانلود : ۶۱۷
این پژوهش با هدف کشف عوامل بازدارنده زوجین از فرزندآوری صورت گرفته است. در این تحقیق از روش مرور ساختارمند استفاده شده است. در این راستا، مطالعات مربوط به فرزندآوری طی ده سال (1389 1398) در چهار پایگاه اطلاعاتی معتبر مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی، پرتال جامع علوم انسانی، بانک اطلاعات نشریات کشور و پایگاه مجلات تخصصی نور با کلیدواژه های فرزندآوری، باروری، موالید و زاد و ولد جستجو شد که 231 مقاله یافت شد. بعد از ارزیابی ملاکهای ورود و خروج در مقالات، سرانجام 39 مقاله به مطالعه راه یافت. نتایج شامل سه دسته عوامل فردی، خانوادگی، اجتماعی محیطی است. عوامل فردی شناختی همچون ضعیف بودن سطح دینداری، دغدغه های والدمحور و فرزندمحور درباره آینده، و از بین عوامل فردی رفتاری، سبک زندگی مدرن بیشترین تأیید علمی را در کاهش فرزندآوری نشان داد. یافته های پژوهش، که اثربخشی قدرتمند سطح دینداری، دغدغه های زوجین در مورد آینده و سبک زندگی را بر فرزندآوری نشان می دهد، گویای نقش پررنگ دگرگونی باورها در بازداشتن زوجین از فرزندآوری است؛ لذا پیشنهاد می شود که سیاستگذاری و برنامه ریزیهای لازم برای اصلاح نگرش و باورهای زوجین در زمینه خانواده و فرزندآوری ازطریق تقویت ارزشهای معنوی و دینداری، کاهش دغدغه های والدمحور و فرزندمحور، اصلاح سبک زندگی مدرن، فراهم کردن شرایط مناسب پرورش فرزندان در کنار مشارکت زنان در کارهای اجتماعی، ترویج و تبلیغ لذّت پدری و مادری کردن و تقویت خانواده گرایی درجهت افزایش تمایل و قصد زوجین به فرزندآوری صورت گیرد. هم چنین پژوهشهای روانشناختی بیشتری در این زمینه انجام گیرد که بر ارائه راهکارها با استفاده از روشهای تحقیق آزمایشی و مداخله ای متمرکز باشد.
۹۳.

مقایسه اثربخشی درمانگری فراشناختی با شناخت درمانگری در کاهش اضطراب امتحان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: درمانگری فراشناختی درمانگری شناختی اضطراب امتحان هیجان پذیری نگرانی دانشجو

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۳ تعداد دانلود : ۴۴۹
این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی درمانگری فراشناختی با شناخت درمانگری در کاهش اضطراب امتحان انجام گرفت. روش پژوهش شبه تجربی با طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه گواه بود. از بین دانشجویان دختر مقطع کارشناسی ارشد خوابگاه های دانشگاه تربیت مدرس 15 نفر به شیوه در دسترس به عنوان نمونه انتخاب شدند و به صورت تصادفی در سه گروه درمانگری فراشناختی، شناختی و گواه (در هر گروه 5 نفر) قرار گرفتند. گروه های آزمایشی در خلال هشت جلسه تحت مداخله درمانگری قرار گرفتند. سیاهه اضطراب امتحان اسپیلبرگر (1980) قبل و بعد از مداخله توسط افراد سه گروه تکمیل شد. نتایج تحلیل کوواریانس نشان دادند گروه ها تفاوت معناداری در کاهش اضطراب امتحان داشتند، در حالی که نتایج حاصل از آزمون حداقل تفاوت معنادار حاکی از یکسان بودن اثربخشی درمانگری فراشناختی و درمانگری شناختی در کاهش اضطراب امتحان بود. اما هر دو گروه فراشناختی و شناختی نسبت به گروه گواه کاهش بیشتری در اضطراب امتحان نشان دادند. با توجه به شیوع اضطراب امتحان استفاده از روی آورد ی تلفیقی از درمانگری های موجود (شناختی فراشناختی) می تواند بسیار مؤثر واقع شود.
۹۴.

بررسی ویژگی های روان سنجی پرسشنامه ی مراقبان بیماران اسکیزوفرنی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلیدواژه‌ها: اعتبار روایی اسکیزوفرنی بار مراقبت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۱ تعداد دانلود : ۵۴۶
زمینه و هدف: : بار مراقبت از بیماران روانی به عنوان یک عامل مهم برای حفظ بیمار در سطح جامعه اثرگذار است، در زمینه ارزیابی و اندازه گیری این موضوع در بیمارن اسکیزوفرنی ابزار اندازه گیری مشخصی وجود ندارد. هدف پژوهش حاضر بررسی ویژگی های روان سنجی پرسشنامه مراقبان بیماران اسکیزوفرنی بود. مواد و روش ها: طرح پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود. تعداد ۱۴۷نفر از مراقبان بیماران اسکیزوفرنی بستری در بیمارستان روانپزشکی روزبه و سازمان حمایت از خانواده بیماران اسکیزوفرنی احباء در شهر تهران به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از سه پرسشنامه مراقبان بیماران اسکیزوفرنی، پرسشنامه کیفیت زندگی و پرسشنامه علائم مثبت و منفی استفاده شد. داده ها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ، ضریب همبستگی و تحلیل عاملی اکتشافی تحلیل شد. یافته ها: در تحلیل عاملی اکتشافی شش عامل (توانمندی مراقب، روابط بین فردی، استقلال، شأن اجتماعی، نگرانی مراقب و خستگی مراقب) استخراج شد. در مجموع این شش عامل توانسته اند ۷/۷۰ درصد از واریانس ۳۲ سوال این پرسشنامه را تبیین کنند. همسانی درونی خرده مقیاس ها نیز با آلفای کرونباخ در دامنه مطلوب به دست آمد. ماتریس چرخش یافته واریماکس نشان داد که همه سوالات قابل استفاده هستند. نتیجه گیری: نتایج تحلیل آماری نشان می دهد پرسشنامه بار مراقبت از بیمار اسکیزوفرنی از ویژگی های روان سنجی قابل قبولی برخوردار است و می توان از آن به عنوان یک ابزار معتبر (با ضریب اعتبار ۶۷/)۰ در جمعیت ایرانی استفاده نمود.
۹۵.

ساختار عاملی، اعتبار و روایی نسخه فارسی پرسشنامه نظریه حساسیت به تقویت تجدید نظر شده: فرم کودکان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اعتبار روایی نظام فعال سازی رفتاری نظام بازداری رفتاری نظام جنگ/گریز/بهت پرسشنامه حساسیت به تقویت تجدیدنظر شده

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۰ تعداد دانلود : ۳۷۵
هدفاین پژوهش تهیه نسخه فارسی پرسشنامه حساسیت به تقویت کودکان(کوپر، استیرلینگ، داو، پاگناقی و کور، ۲۰۱۷)و بررسی ساختار عاملی، اعتبار و روایی آن در جامعه ایرانی بود.نسخه انگلیسی پرسشنامه حساسیت به تقویت پس از آماده سازی، روی 314 نفر (179 دختر، 135 پسر) از دانش آموزان پایه های سوم تا ششم ابتدایی شهر تهران در سال تحصیلی 1396-1395 اجرا شد و اعتبار نسخه پرسشنامه حساسیت به تقویت کودکان از طریق همسانی درونی و همبستگی مجموعه مادّه ها بررسی شد. ساختار عاملی مقیاس با شیوه تحلیل عاملی اکتشافی و روش استخراج مؤلفه های اصلی ارزیابی شد و روایی این پرسشنامه از طریق همبستگی بین زیرمقیاس ها و روایی ملاکی بررسی شد. بررسی ساختار عاملی اکتشافی پرسشنامه از الگوی 3 عاملی پرسشنامه حساسیت به تقویت کودکان حمایت کرد که 78/37 درصد از واریانس را تبیین کرد. عامل ها شامل نظام فعال سازی رفتاری، نظام بازداری رفتاری و نظام جنگ/گریز/بهت بود. نتایج نشان داد، سه زیرمقیاس نسخه فارسی پرسشنامه حساسیت به تقویت کودکان، همسانی درونی خوبی داشتند و دامنه اکثر همبستگی های مجموعه مادّه ها بیشتر از 40/0 بود و تنها مادّه 18 به علت داشتن بار عاملی کمتر از 30/0 از پرسشنامه حذف شد. همچنین، الگوی ضرایب همبستگی زیرمقیاس ها و روایی همگرای پرسشنامه با پرسشنامه نظم جویی شناختی هیجان فرم کودکان(گارنفسکی، رافی، جلسما، ترواگ و کرایج، 2007)بیانگر روایی مطلوب این ابزار بود. با توجه به نتایج این پژوهش می توان گفت، نسخه فارسی پرسشنامه حساسیت به تقویت کودکان در جامعه ایران اعتبار و روایی مناسب دارد و ابزار مناسبی برای تشخیص رگه های انگیزشی و هیجانی اساسی کودکان است.
۹۶.

تفاوت های آگاهی از قصدِ عمل و مؤلفه های پتانسیل آمادگی در حرکات خودآگاه ارادی در افراد دارای اختلال بولیمیا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: پتانسیل آمادگی قصد خودآگاه اعمالِ ارادی الکتروآنسفالوگرافی اختلال بولیمیا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۶ تعداد دانلود : ۳۹۱
مقدمه : در این پژوهش با اتکا به روشِ Libet تفاوتِ وضعیت آمادگی یا پتانسیل آمادگی در یک عمل ارادی، همچنین زمان ادراک شده از قصدِ عمل و زمان ادراک شده از انجام آن عمل بین دو گروه مبتلا به اختلال بولیمیا و گروه عادی فاقد اختلال مورد مطالعه قرار گرفت. روش کار: 36 آزمودنی (19 نفر دارای اختلال بولیمیا و 17 نفر عادی فاقد اختلال) در دو بلوک 40 تلاشی شرکت داده شدند. در هر دو بلوک از آزمودنی ها خواسته می شد با توجه به عقربه ساعت Libet هر وقت که خواستند دکمه ای را فشار دهند. در بلوک اول آزمودنی ها زمان ادراک قصد برای عملِ فشار دادن کلید و در بلوک دوم زمان ادراک خود عمل فشار دادن کلید را گزارش دادند و همزمان اطلاعات مربوط به مولفه های قله و هِنگامه الکتروآنسفالوگرافیِ آنها برای 64 کانال ثبت گردید. یافته ها: یافته ها نشان داد که هیچ گونه تفاوت معناداری بین دو گروه از لحاظ زمان ادراک قصد و میل فشار دادن کلید و زمان ادراکِ عملِ فشار دادن کلید وجود نداشت. اما نتایج حاصله از داده های الکتروآنسفالوگرافی در مولفه قله بلوک ادراک قصد و میل در کانال های 1 CP ، 5 CP و P Z تفاوت معناداری بین دو گروه واجد اختلال بولیمیا و فاقد اختلال (عادی) نشان داد. نتیجه گیری: با توجه به این که کانال های معنادار شده بین دو گروه، با بخش آهیانه مغز مرتبط هستند، این یافته ها نشان می دهند که آگاهی از قصد و میل انجام عمل در افراد مبتلا به اختلال بولیمیا در سطح عصب شناختی دچار اشکال است.
۹۷.

نقش دین و معنویت طی پاندمی کرونا ویروس 2019 (کووید-19) در زندگی سالمندان: یک مرور سیستماتیک(مقاله پژوهشی حوزه)

کلیدواژه‌ها: کرونا ویروس 2019 دین معنویت سالمند مرور سیستماتیک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۱ تعداد دانلود : ۴۹۷
کرونا ویروس 2019 (کووید−19)، نخست از شهر ووهان استان هوبی کشور چین شیوع یافت و کمتر از دو ماه، بنابر اعلام سازمان جهانی بهداشت به یک بیماری همه گیر در سطح جهان تبدیل شد. در این راستا، پژوهش مروری حاضر با هدف بررسی نقش دین و معنویت در دوران همه گیری کرونا ویروس 2019 (کووید−19) در زندگی سالمندان انجام شد. در این مطالعه مروری نظام مند، واژگان کلیدی Coronavirus 2019 (COVID−19)، older adults Religion, Spirituality, Elder, در عنوان و چکیده مقالات منتشر شده در پایگاه های Google Scholar، PubMed، Scopus و ScienceDirect جستجو شد. معیار اصلی جهت ورود، مقالات چاپی تمام متن انگلیسی مرتبط در سال های 2020 و 2021 بود. از چک لیست PRISMA برای بررسی و کنترل کیفیت مقالات استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد سالمندانی که در دوران همه گیری کرونا ویروس 2019 فعالیت های معنوی و مذهبی خود را انجام می دادند، از سلامت روانی بهتری برخوردار بودند؛ همچنین داشتن باورهای دینی سبب معنا و آرامش در زندگی افراد می شود که نتیجه آن کاهش ترس و اضطراب ناشی از شیوع کووید−19 است. در واقع سالمندانی که از سطوح معنوی بالایی برخوردارند، تاب آوری و انعطاف پذیری روان شناختی بهتری دارند که موجب می شود نسبت به شرایط، ذهن آگاهی داشته باشند و فشار و درد ایجادشده را قابل تحمل تر ادراک نمایند؛ بنابراین می توان دریافت دین و معنویت فواید بسیار زیادی، نه تنها برای سالمندان بلکه برای تمام سنین به ارمغان می آورد که لازم است برای ارتقای معنویت به آموزش هایی در متون درسی (به صورت کارگاهی) پرداخته شود.
۹۸.

اثربخشی برنامه درمانگری مقابله ای کت در کاهش نشانه های درونی سازی شده کودکان ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: برنامه مقابله ای کت اختلالهای درونی سازی شده کودکان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۴ تعداد دانلود : ۴۳۹
به منظور کاهش نشانه های درونی سازی شده براساس برنامة درمانگری «مقابله ای کت» (کندال،1994)، یک طرح آزمایشی پیش آزمون پس آزمون با گ روه کنترل، اجرا شد. گروه نمونه شامل 80 دانش آموز (40 دختر و 40 پسر) پ ایه های سوم تا پنجم دورة ابتدایی بود که براساس فرم والد فهرست رفتاری کودک از ن ظام سنجش مبتنی بر تج ربة آشنباخ (آشنب اخ و رسکورلا، 2001)، مبتلا ب ه اختلالهای درونی سازی ش ده تشخیص داده شده بودند. شرکت کنندگان ب ه تص ادف در دو گروه مساوی آزمایشی و کنترل قرار داده شدند. 16 جلسة درمانگری انفرادی برای گروه آزمایشی اج را شد. میانگین پس آزمون گروهها ب ا تحلیلهای کوواریانس و نموداری مق ایسه شد. نتایج حاکی از کاه ش معنادار نشانه های درونی سازی شده، گذار بیش از 30 درصد شرکت کنندگان از طی ف بالینی به بهنجار و مؤثربودن برنامة درمانگری «مقابله ای کت» در فرهنگ ایرانی بودند.
۹۹.

عوامل و اثرات روان شناختی اعتیاد به گوشی هوشمند: یک مطالعه مرور نظام مند(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: گوشی هوشمند اعتیاد عوامل روان شناختی اثرات روان شناختی مرور نظام مند

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۱ تعداد دانلود : ۲۹۳
با ظهور تکنولوژی های جدید و گسترش آن ها در سطح جهان، استفاده از گوشی های هوشمند به بخشی جدایی ناپذیر از زندگی انسان ها تبدیل شده است. اما در کنار وجوه مثبت این مقوله، استفاده ی بیش از حد و اعتیاد به این ابزارِ جدید به موضوعی شایان توجه بدل شده است که می تواند ابعاد مهمی از زندگی یک فرد را تحت تأثیر قرار دهد. در مطالعه ی حاضر با جستجوی کلیدواژه های اثرات روان شناختی اعتیاد به گوشی هوشمند و عوامل روان شناختی اعتیاد به گوشی هوشمند در پایگاه های معتبر خارجی و داخلی در بازه ی زمانی سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۱ تعداد ۵۱۲ مقاله ی مرتبط به دست آمد که پس از بررسی ملاک های ورود و خروج تعداد ۳۵ مقاله در تحلیل نهایی لحاظ شد. پژوهش های این حیطه در دو دسته ی اثرات روان شناختی اعتیاد به گوشی هوشمند و عوامل روان شناختی اعتیاد به گوشی هوشمند دسته بندی شد. در رابطه با اثرات روان شناختی عمده ی پژوهش ها حاکی از اثرات منفی ای همچون افسردگی، اضطراب، استرس، کاهش یادگیری، کاهش بهره وری، عزت نفس پایین و امثال آن بود بود و در رابطه با عوامل روان شناختی پژوهش ها بر نقش عواملی همچون روان رنجورخویی، گشودگی، وجدانی بودن پایین، توافقی بودن پایین، افسردگی، اضطراب، خودکنترلی پایین، تکانش گری کژکار، تنهایی و مواردی از این قبیل تأکیده داشته اند. مرور این پژوهش ها نشان می دهد که پدیده ی اعتیاد به گوشی هوشمند از اثرات روان شناختی قابل ملاحظه ای برخوردار است و لذا ضروری است که با در نظر گرفتن چهارچوب پژوهش هایی که به عوامل روان شناختی دخیل در آن پرداخته اند برنامه هایی برای پیشگیری و مداخله در این پدیده ی مخرب طراحی نمود.
۱۰۰.

ویژگی های روانسنجی نسخه فارسی مقیاس رضایت جنسی جدید (NSSS)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تحلیل عاملی مقیاس رضایت جنسی جدید روایی پایایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۴ تعداد دانلود : ۲۱۳
هدف: هدف مطالعه حاضر، بررسی ویژگی های روانسنجی نسخه فارسی مقیاس رضایت جنسی جدید (NSSS) بود. روش پژوهش: پژوهش از نوع توصیفی بود. جامعه آماری، شامل کلیه مردان و زنان متأهل مراجعه کننده به مراکز مشاوره منطقه دو شهر تهران بود. تعداد 6 مرکز به صورت تصادفی ساده انتخاب و از بین آن ها تعداد 295 نفر (171 زن و 124 مرد) با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده مقیاس رضایت جنسی جدید بود. برای بررسی روایی سازه مقیاس از تحلیل عاملی تأییدی و پایایی آلفای کرونباخ و ضریب باز آزمایی استفاده شد. داده ها با استفاده از نرم افزار LISREL و SPSS تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که مقیاس رضایت جنسی جدید در ساختار عاملی مرتبه اول با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی مورد تأیید قرار گرفت. ضریب بازآزمایی حاصل از اجرای این آزمون در فاصله یک هفته ای برآورد شده است. ضریب آلفای کرونباخ کل مقیاس، 0.80 و ضریب باز آزمایی آن، 0.80 برآورد شده است. نتیجه گیری: می توان نتیجه گرفت که نسخه فارسی مقیاس رضایت جنسی جدید (NSSS) از روایی و پایایی مناسبی برخوردار بوده و ابزار خودگزارش دهی کارآمدی برای اهداف پژوهشی و مشاوره زوجین است

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان