داوود قربان زاده

در ادیان مختلف همواره اموری به عنوان مقدس وجود داشته که پاسخگوی بنیادی ترین نیازهای انسان که توجه و اشتیاق برای رسیدن به «کمال مطلق» و تقرب و توسل به اوست، می باشد. از اینرو در جوامع امروز که نیاز به آرامش روانی و معنویّات بیش از پیش احساس می شود؛ مناظر مقدس شهری به عنوان بخشی از مناظر فرهنگی، عجین شده با آداب و رسوم و آیین و مذهب جوامع شهری، توانسته است با سوق دادن انسان از مادیات به سوی معنویّات در ارتقاء ارزش ها و اعتقادات سهم به سزایی داشته باشد. بررسی ها نشان می دهد افراد در مواجهه با این مناظر می توانند شاهد فنومن یا پدیدارهایی باشند که به فضا یا منظر مقدس معنا داده و در مواجهه با ذهن، ایجاد مفهوم خاص نمایند. بنابراین، نوع نگرش و باورهای آدمی درباره زندگی و منظر پیرامون خود، در بهره مندی از آرمان های مطلوب او بسیار اثر گذارند. از طرفی فرآیند طراحی با نگاهی پدیدار شناسانه در مناظر مقدس، این امکان را مهیا ساخته تا با دیدن این مناظر، نسبت به ادراک فضا، تقویّت حس مکان و هویّت بخشی به منظر پرداخته و بدین گونه موجبات حفظ و ارتقاء ارزش های فرهنگی و مذهبی را در جوامع بشری به وجود آورد. هر پدیدار با ایجاد معانی و مفاهیم گوناگونی که در ذهن انسان شکل می دهد، با محیط و فضاهای پیرامون خود ایجاد رابطه کرده و همین ارتباط می تواند زمینه ای برای شکل گیری، به تصویر کشیدن و به طور کلی، به عینیت بخشیدن فضاها، فراهم آورد. در ادامه پدیدارهای نشأت گرفته از ذهن و تجربه ناظرین در برخورد با این مناظر مورد بررسی قرار گرفت که برای هر یک شاخصه هایی درنظر گرفته شد. این تحقیق با رویکرد پدیدار شناسانه و روی هم گذاری موارد شناسایی شده منطبق با نیازها و خواسته های استفاده کنندگان و زائرین، نسبت به معرفی و تعیین فضاهای مورد نیاز این پدیدارها، گام برداشتهو نشان می دهد می توان با استفاده از روش مذکور و تعیین شاخص های طراحی، مناظر مقدس را در قالب فضاهایی مشخص نظیر فضاهای معنوی، یادمانی، تعاملات جمعی، نیایشی و فضاهای مکث، معرفی و ارائه نمود.

تلگرام، سرویس پیام رسان متنی و صوتی است که به یک رسانة اجتماعی مهم در ایران تبدیل شده است. کاربران تلگرام می توانند پیام ها، تصاویر، فیلم ها و اسناد خود را با دیگران به اشتراک بگذارند. اگرچه این رسانة اجتماعی در آغاز برای فروش کالاها و خدمات ساخته نشده است، بازاریابان می توانند با تلگرام به طور مستقیم و غیرمستقیم با مخاطبان خود ارتباط برقرار کنند و از آن برای تبلیغات شفاهی بهره بگیرند. از این رو، مسئلة اصلى این پژوهش بررسى عوامل مؤثر بر نگرش کاربران تلگرام و تأثیر آن بر تبلیغات شفاهى مثبت از دیدگاه دانشجویان دانشکده های مدیریت دانشگاه آزاد اسلامی شهر تهران است. با این هدف از جامعة موردنظر، تعداد ۳۰۰ نفر به روش در دسترس انتخاب شده اند و با استفاده از پرسشنامة استانداردشده اطلاعات جمع آوری شده است که روایى آن از نظر صاحب نظران و پایایى آن به روش آلفاى کرونباخ تأیید شده است. این پژوهش از نظر هدف کاربردى و روش جمع آوری اطلاعات آن پیمایشى است و به لحاظ بررسى روابط بین متغیرها همبستگى از نوع پژوهش کمّى است. نتایج آزمون فرضیه ها با به کارگیری نرم افزارهای SPSS و PLSنشان دهندة آن است که انگیزه های روانى کاربران (سرگرمى و گروه گرایى) در کنار ویژگی های فنی تلگرام (سهولت درک شده و راحتی)، سودمندى درک شده و اعتماد، بر نگرش کاربران تلگرام تأثیر مثبتی دارد و درنهایت نگرش و اعتماد آنها بر تبلیغات شفاهى مثبت، مؤثر است. یافته های این پژوهش براى مدیران بازاریابى شرکت ها بینشى را فراهم می کند که با توجه به عوامل گفته شده بتوانند از طریق رسانة اجتماعى تلگرام زمینه ساز ایجاد دیدگاه مثبت کاربران دربارة محصولات و خدمات خود شوند.

کووید-19 باعث بحران بی سابقه ای در تمام صنایع به ویژه صنعت هتلداری در سراسر جهان شده است. هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر عدم امنیت شغلی درک شده بر تمایل به ترک خدمت کارکنان هتل در دوران شیوع کووید-19 است. به منظور دستیابی به هدف پژوهش، داده هایی از 370 نفر از کارکنان هتل های 4 و 5 ستاره در سطح شهر مشهد به روش در دسترس با استفاده از پرسشنامه جمع آوری شد. این پژوهش از نظر هدف کاربردى، شیوه جمع آوری اطلاعات پیمایشى و به لحاظ بررسى روابط بین متغیرها، همبستگى با تأکید بر مدل سازی معادلات ساختاری است. نتایج آزمون فرضیه ها با به کارگیری نرم افزارهای SPSS وSmart PLS 3.0  حاکى از آن است که عدم امنیت شغلی درک شده تأثیر مثبتی بر تمایل به ترک خدمت کارکنان دارد. درعین حال، عدم امنیت شغلی درک شده منجر به کاهش تعلق خاطر و درهم بافتگی کارکنان با شغل می شود. همچنین، تعلق خاطر شغلی منجر به کاهش ترک خدمت کارکنان می شود. درنهایت، نتایج نشان داد که درهم بافتگی شغلی تأثیری بر تمایل به ترک خدمت ندارد.

پیشرفت ها در فنّاوری واقعیت مجازی تأثیرات فزاینده ای در گردشگری داشته و شیوه تجربه گردشگران از یک مقصد یا جاذبه را تغییر داده است و به آن ها این امکان را داده تا تجربه تعاملی و متنوع تری داشته باشند. هدف از پژوهش حاضر، بررسی تأثیر تجربیات واقعیت مجازی در هواخواهی تجربی گردشگران با نقش میانجیگری کیفیت رابطه تجربی در بازدید از پارک واقعیت مجازی اکسون در شهر مشهد است. این پژوهش، از نظر هدف کاربردى، از نظر شیوه جمع آوری اطلاعات پیمایشى و به لحاظ بررسى روابط بین متغیرها، هم بستگى با تأکید بر مدل سازی معادلات ساختاری است. به منظور دستیابی به هدف پژوهش، داده های با استفاده از پرسش نامه استاندارد که روایى آن از نظر صاحب نظران و پایایى آن به روش آلفای کرونباخ تأیید شده است از 384 گردشگر، که از پارک واقعیت مجازی اکسون بازدید کرده اند، به روش نمونه گیری دردسترس جمع آوری شد. نتایج آزمون فرضیه ها، با به کارگیری نرم افزارهای اس پی اس اس و اسمارت پی ال اس، حاکى از آن است که در میان تجربیات واقعیت مجازی، غوطه وری، تعامل و توهم در رضایت تجربی تأثیر مثبت دارد و رضایت تجربی به صورت مستقیم و غیرمستقیم از طریق وفاداری تجربی در هواخواهی تجربی تأثیر مثبت دارد. درنهایت اعتماد تجربی نه به صورت مستقیم، بلکه از طریق وفاداری تجربی سبب شکل گیری هواخواهی تجربی می شود. نتایج این تحقیق همچنین به مدیریت پارک و مقصد گردشگری در توسعه و اجرای راهبردهای خدمات محور بازار کمک خواهد کرد تا ابعاد تجربیات واقعیت مجازی و ابعاد کیفیت رابطه تجربی را افزایش دهد و هواخواهی تجربی را خلق کند.

پارک های موضوعی نشان دهنده بخشی بزرگ و به سرعت در حال رشد در صنعت گردشگری و مهمان نوازی در جهان هستند که به موضوع پژوهشی جالب و مهم برای بازاریابان و فعالان در این صنعت تبدیل شده است. ایجاد و حفظ تجارب به یادماندنی در کنار تصویر ذهنی معنادار جزء ضروری کارکرد مدیریت بازاریابی در صنعت پارک آبی است که منجر به مقاصد رفتاری مانند توصیه پارک به دیگران و قصد بازدید مجدد از سوی بازدید کنندگان می شود. ازاین رو، هدف از این پژوهش بررسی عوامل موثر بر مقاصد رفتاری گردشگران در بازدید از پارک های آبی در سطح شهر مشهد است. این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. به منظور دستیابی به هدف پژوهش، از جامعه موردنظر 384 بازدیدکننده به روش در دسترس انتخاب شد و با استفاده از پرسشنامه استانداردشده، به جمع آوری داده های پژوهش اقدام شد. همچنین برای تجزیه و تحلیل داده ها از مدل معادلات ساختاری استفاده شد.نتیجه آزمون فرضیات، حاکى از آن است که کیفیت تجربه بر تصویر ذهنی، رضایت و ارزش ادراک شده از سوی بازدیدکنندگان تأثیر مثبتی دارد؛ و تصویر ذهنی بازدیدکنندگان بر ارزش ادراک شده، رضایت و لذت بازدیدکنندگان اثر مثبت و قابل توجهی دارد. اگرچه ارزش ادراک شده و لذت بازدیدکنندگان بر رضایت تأثیر مثبتی دارد اما لذت بازدیدکننده به طور مستقیم بر مقاصد رفتاری او اثر نمی گذارد و این اثر به صورت غیرمستقیم و از طریق رضایت اتفاق می افتد. یافته های این پژوهش، بینشی برای مدیران و بازاریابان پارک های آبی فراهم می آورد و به آن ها اجازه می دهد که عوامل موثر بر مقاصد رفتاری بازدیدکنندگان همچون توصیه به دیگران و قصد بازدید مجدد از پارک آبی را درک کنند و درنتیجه خدمات را به گونه ای طراحی و سازمان دهی کنند که نیازهای بازدیدکنندگان را برآورده کند.

این پژوهش گردشگری بدون تماس را به عنوان یک رفتار محافظت کننده سلامتی ناشی از ادراک گردشگران از ریسک ابتلا به کووید- 19 برجسته می کند. بر اساس چارچوب های مدل باور سلامتی و نظریه رفتار برنامه ریزی شده، این پژوهش به بررسی تأثیر ادراک از ریسک ابتلا به کووید -19 بر نیت رفتاری نسبت به گردشگری بدون تماس می پردازد. به منظور دستیابی به هدف پژوهش، نمونه ای از 246 گردشگری که در طی شیوع موج دوم کووید-19 در شهریور و مهرماه 1399 اقدام به بازدید از جاذبه های گردشگری شهر آمل کردند به روش در دسترس انتخاب شد و با استفاده از پرسشنامه آنلاین که در شبکه های اجتماعی مرتبط با گردشگری توزیع شد نسبت به جمع آوری اطلاعات اقدام شد. این پژوهش ازنظر هدف کاربردی، شیوه جمع آوری اطلاعات پیمایشی و به لحاظ بررسی روابط بین متغیرها، همبستگی با تأکید بر مدل سازی معادلات ساختاری است. نتایج آزمون فرضیه ها با به کارگیری نرم افزارهای SPSS و Smart PLS 3.0 حاکی از آن است که ادراک از ریسک ابتلا به کووید- 19 بر نگرش نسبت به گردشگری بدون تماس، هنجارهای ذهنی و کنترل رفتاری درک شده گردشگران تأثیر مثبت دارد. همچنین، نگرش نسبت به گردشگری بدون تماس، هنجارهای ذهنی و کنترل رفتاری درک شده گردشگران بر نیت رفتاری گردشگران نسبت به گردشگری بدون تماس نیز تأثیر مثبتی دارد. بینش به دست آمده از این پژوهش مکانیسمی را برای رفتارهای محافظت کننده سلامتی ناشی از ادراک افراد از ریسک در مواقع بحران های بهداشت جهانی و پیامدهای آن برای مقاصد گردشگری فراهم می کند تا استراتژی های مناسبی را برای مقابله با اثرات همه گیری در پیش گیرند.

صنعت گردشگری از دیرباز به عنوان یکی از آسیب پذیرترین صنایع در مواجه با انواع بحران ها شناخته شده است. در این میان، بحران های مرتبط با سلامتی مانند همه گیری ها می توانند به طور مستقیم تأثیر منفی بر صنعت گردشگری بگذارند. ازاین رو، هدف از  پژوهش حاضر بررسی روابط بین ابعاد دلبستگی ایمن ، ابعاد هم خلقی تجربی و نیات تجربی آتی در میان گردشگرانی است که در دوران شیوع ویروس کووید-19 به مقاصد گردشگری سفر کرده اند. به منظور دستیابی به هدف پژوهش، نمونه ای از 248 گردشگری که در دوران شیوع ویروس کووید-19 به مقاصد گردشگری سفر کرده اند به روش در دسترس انتخاب شد و با استفاده از پرسشنامه آنلاین که در شبکه های اجتماعی مرتبط با گردشگری توزیع شد نسبت به جمع آوری اطلاعات اقدام شد. این پژوهش ازنظر هدف کاربردى، شیوه جمع آوری اطلاعات پیمایشى و به لحاظ بررسى روابط بین متغیرها، همبستگى با تأکید بر مدل سازی معادلات ساختاری است. نتایج آزمون فرضیه ها با به کارگیری نرم افزارهای SPSS وSmart PLS 3.0  حاکى از آن است که دلبستگی ایمن تأثیر مثبتی بر اعتماد تجربی گردشگران دارد. درعین حال، اعتماد تجربی بر تعهد تجربی و ارتباط تجربی گردشگر با مقصد تأثیر می گذارد. درنهایت نتایج نشان داد که تعهد تجربی مهم ترین پیشایند نیات تجربی گردشگران در آینده است. این یافته ها  به متصدیان گردشگری در توسعه و اجرای راهبردهای خدماتی مبتنی بر بازار برای افزایش دلبستگی ایمن و هم خلقی تجربی به منظور توانمند کردن گردشگران جهت داشتن نیاتی در آینده برای تجربه مقصد در طول شیوع بیماری کووید-19 کمک می کند

در پژوهش حاضر چگونگی مشارکت سیستم ارتباطی داخلی متقارن و رهبری پاسخگو در ارتقای یک فرهنگ احساسی مثبت و کیفیت روابط کارکنان سازمان و اثر آن بر هواخواهی کارکنان میان کارکنان خط مقدم هتل بررسی شد. این پژوهش از نظر هدف کاربردى، شیوه جمع آوری اطلاعات پیمایشى، و به لحاظ بررسى روابط بین متغیرها همبستگى با تأکید بر مدل سازی معادلات ساختاری است. به منظور دستیابی به هدف پژوهش، داده ها از ۲۱۰ نفر از کارکنان خط مقدم هتل اسپیناس در سطح شهر تهران به روش تصادفی ساده جمع آوری شد. نتایج آزمون فرضیه ها با به کارگیری نرم افزارهای SPSS و SmartPLS3 حاکى از آن بود که ارتباطات داخلی (ارتباطات متقارن و رهبری پاسخگو) تأثیر مثبتی بر ارتقای فرهنگ احساسی مثبت و کیفیت روابط کارکنان سازمان دارد. همچنین، فرهنگ احساسی مثبت و کیفیت روابط کارکنان سازمان نیز تأثیر مثبتی بر هواخواهی کارکنان دارد.

مطالعه کیفیت تجربه گردشگران به ویژه در ارتباط با تمایلات رفتاری، یک حوزه پژوهشی مهم در صنعت گردشگری محسوب می شود. بااین وجود، درحالی که تعداد زیادی از مطالعات در مورد کیفیت تجربه در گردشگری انبوه وجود دارد، بررسی تجربی کیفیت تجربه در گردشگری تاریک کمتر مورد توجه قرار گرفته است. ازاین رو، هدف از پژوهش حاضر بررسی کیفیت تجربه بر تمایلات رفتاری گردشگران با نقش میانجیگری تصویر ذهنی از مقصد، ارزش ادراک شده و رضایت گردشگران در مقاصد گردشگری تاریک است. این پژوهش ازنظر هدف کاربردى، شیوه جمع آوری اطلاعات پیمایشى و به لحاظ بررسى روابط بین متغیرها، همبستگى از نوع کمى است. به منظور دستیابی به هدف پژوهش، داده های از 330 گردشگر که از دو مقصد گردشگری تاریک (موزه جنگ خرمشهر و موزه عبرت) بازدید کرده اند، جمع آوری شد. نتایج آزمون فرضیه ها با به کارگیری نرم افزارهای SPSS و SmartPLS حاکى از آن است که کیفیت تجربه گردشگر به طور مستقیم بر تمایلات رفتاری آن ها تأثیر ندارد اما از طریق متغیرهای میانجی تصویر ذهنی از مقصد، ارزش ادراک شده و رضایت بر تمایلات رفتاری گردشگران تأثیر مثبتی می گذارد. در این میان تصویر ذهنی از مقصد بیشترین نقش میانجیگری را در روابط میان کیفیت تجربه و تمایلات رفتاری ایفا می کند؛ و رضایت گردشگر مهم ترین پیشایند تمایلات رفتاری گردشگران است.

در طول وضعیت همه گیری کووید-۱۹، تعداد کمی از مسافران حاضر به اقامت در هتل ها شدند. این امر هتل ها را ملزم کرد که استراتژی های بهداشتی و استانداردهای عملیاتی ایمنی خاصی را اتخاد کنند؛ چراکه برای مدیران هتل ها بسیار مهم است که نگرانی های بهداشتی مهمانان خود را در مدت همه گیری کووید-۱۹ برطرف کنند. ازاین رو، مدیریت بهداشت ازجمله استراتژی هایی است که هتل ها به منظور ترغیب واکنش های رفتاری مثبت مصرف کنندگان در این دوران اتخاذ کرده اند. پژوهش حاضر درصدد واکاوی واکنش های رفتاری مهمانان به مدیریت بهداشت هتل در دوران شیوع کووید-19 است. به منظور دستیابی به هدف پژوهش، نمونه 340نفره از مهمانانی که در طی شیوع موج سوم کووید-19 در دی ماه و بهمن ماه 1399 تجربه اقامت در هتل چهارستاره یا پنج ستاره در شهر مشهد را داشتند به روش دردسترس انتخاب شدند و با استفاده از پرسش نامه آنلاین، که در شبکه های اجتماعی مرتبط با گردشگری و هتل داری توزیع شد، برای جمع آوری اطلاعات اقدام شد. نتایج آزمون فرضیه ها حاکى از آن است که ویژگی های بهداشتی درک شده توسط مهمانان هتل تأثیر مثبتی در شکل گیری تصویر ذهنی شناختی و عاطفی از هتل دارد. همچنین، تصویر ذهنی شناختی، در مقایسه با تصویر ذهنی عاطفی، تأثیر چشم گیری در ترغیب واکنش های رفتاری مهمانان هتل دارد. درنهایت، ویژگی های بهداشتی درک شده توسط مهمان هتل به طور غیرمستقیم و از طریق شکل دهی تصویر ذهنی شناختی و عاطفی به واکنش هایی رفتاری مانند تبلیغات شفاهی و قصد بازدید مجدد منجر می شود.