سید ابراهیم آرمن

سید ابراهیم آرمن

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۳۲ مورد از کل ۳۲ مورد.
۲۱.

المقارنه بین المضمون والبنیه فی الروایتین "الخبز الحافی" و"همسایه ها"(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دراسات الادب المعاصر سال دوازدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۴۵ 41 - 70

کلیدواژه‌ها: الروایه الخبز الحافی الجیران محمد شکری احمد محمود

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۳ تعداد دانلود : ۲۴۹
استوحی الکثیر من الکتاب والروائیین فی تاریخ الأدب الروائی من تجاربهم فی الحیاه ووظفوها کماده اولیه فی کتابه القصه والروایه. فمن تلک الروایات النابهه فی الأدبین العربی والفارسی هما «الخبز الحافی»(1972) للکاتب والروائی المغربی محمد شکری وروایه «الجیران» للروائی الإیرانی البارع أحمد محمود حیث عکس الأخیران فی روایتیهما بعضا من تجاربهما الأولی من حیاتهما وصوراها خیر تصویر فی منتهی الروعه والجمال والواقعیه والموضوعیه. فاستنادا لتلک المعطیات یمکن أن نطلق علی روایتیهما روایه السیره ذاتیه أو الأطوبیوغرافیه. فقد کانت الروایتان متشابهتان ومتقاربتان من حیث البنی والمضمون فهذا ما حدا بالباحثین تحری تلک الفوارق البسیطه بین الروایتین ضمن المعالجه الشافیه لأوجه الشبه بینهما. فالسؤال المحوری الذی یعتری هذا المقال هو الکشف عن تلک القواسم المشترکه وأوجه الشبه بین الروایتین وکذلک ماهیه التشابه عندهما.
۲۲.

روایه أدرکها النسیان لسناء الشعلان؛ دراسه فی ضوء نظریه نقد النماذج العلیا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اضاءات نقدیه سال ۱۳ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۵۰ 143 - 162

کلیدواژه‌ها: الأدب العربی الروایه العربیه المعاصره النقد النفسی النماذج العلیا یونغ سناء الشعلان أدرکها النسیان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۵ تعداد دانلود : ۲۵۴
یعتبر نقد النماذج العلیا أحد أهم أنواع النقد الأدبی المعاصر وکان کارل جوستاو یونغ أول من طرح هذه النظریه استناداً إلی بحوثه فی علم النفس والأنثروبولوجیا والأدیان وتاریخ الحضارات ویطلق یونغ عنوان النماذج العلیا علی الصور الذهنیه العالمیه الراسخه فی اللاوعی الجماعی والفردی ویعتبر الأسطوره من تجلیات هذه النماذج العلیا. وتندرج روایه أدرکها النسیان ضمن الروایات السریالیه وتزخر بالتقنیات الأدبیه مثل تیار الوعی والانطباعیه والسفر عبر الزمن. وهی تروی قصه فتاه ذات شعر أحمر ووجه أحمر نشأت منذ ولادتها فی حضانه الأطفال (المیتم)، حیث تواجه مشاکل عدیده عبر أحداث الروایه وتعرض الکاتبه فی نهایه المطاف صوره عنها وهی بلغت الستین من عمرها. إن نظره منا علی الروایه تطلعنا علی جوانب من قضایا علم النفس تضمنتها بشکل واضح. تعتبر روایات الشعلان علی رأس قائمه المؤلفات المرشحه للجوائز الأدبیه علی المستویین الوطنی والدولی وتزخر هذه الروایه بالنماذج العلیا. یعالج هذا البحث باستخدام المنهج الوصفی-التحلیلی والترکیز علی النقد النفسی النماذج العلیا المؤثره فی کتابه هذه الروایه منها الآنیما والشیخ العاقل واالذات وتأثیرها علی أحداثها مما یساعد علی الإبداع فی ناحیتی الشکل والمضمون.
۲۳.

روایه "المدفعیه" الریفیه لغلام حسین ساعدی مقارنه أدبیه نقدیه فی ضوء "ما بعد الاستعمار"(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دراسات الادب المعاصر سال ۱۴ بهار ۱۴۰۱ شماره ۵۳ 33 - 53
تعداد بازدید : ۲۶۴ تعداد دانلود : ۲۱۴
الأدب الإقلیمی والریفی هو فرع من فروع الأدب، له مکانه خاصه فی شرح الخصائص الطبیعیه والبشریه لمنطقه معینه فی کل من الأدبین العربی والفارسی. "غلام حسین ساعدی" کاتب إیرانی له مؤلفات یمکن دراستها فی مجال الأدب الإقلیمی. یتناول أدب ما بعد الاستعمار باعتباره أحد مناهج الأدب المقارن، أحد أهم المؤثرات وتبعات الاستعمار فی الأعمال الأدبیه. قام هذا البحث بتحلیل روایه "المدفعیه" الریفیه للکاتب ساعدی ودراسه جوانبها المختلفه، معتمداً على أسس أدب ما بعد الاستعمار النظریه. من إنجازات البحث الحالی تناول صوره شبه شامله لمؤثرات الاستعمار وحضور العناصر الأجنبیه على نوع الحیاه والهویه الوطنیه لمنطقه معینه قدّمها الکاتب فی الروایه، ولکن على الرغم من ذلک، إلا أن هناک جوانب مختلفه مثل "التعقید فی شخصیات القصه وخلق العنصر المناهض، وعلاقه القارئ بالشخصیه الرئیسه للقصه والغموض فی التعرّف على الشخصیه الحقیقیه (ملا هاشم)، والخوف من الأحداث، وغیرها ما زالت تحتاج لمزید من الدراسه النقدیه.فی قصه "المدفعیه" لساعدی، هناک سمات وخصائص إیجابیه ومفیده مثل: الاهتمام بعنصر المقاومه والوحده ضدّ القهر والاستبداد، إدانه الجشع ونهب الثروات، انتقاد الأوضاع الاجتماعیه و.. یمکن رؤیتها بوضوح، لکن الدراسه الحالیه رکّزت على معظم نقاط الضعف والسلبیات فی الروایه مثل: تحوّل الشخصیه المهمّه والرئیسه للقصه، ومواجهه الشخصیه الرئیسه لمشاکل فی النمو والتطوّر، و.. حیث یتمثّل الترکیز بشکل أکبر بدراسه نقدیه أکثر دقه تتناول عمل الکاتب ساعدی بشکلٍ مختلف ونظره متمیّزه دون أن تمسّ بقیمته ومکانته الأدبیه
۲۴.

تیّار الوعی فی «التلصّص» لصنع الله إبراهیم

نویسنده:
منبع: دراسات الادب المعاصر سال دوم زمستان ۱۳۸۹ شماره ۸ 9 - 18

کلیدواژه‌ها: تیار الوعی التلصص الاسترجاع مناجاه النفس التداعی الحر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۱ تعداد دانلود : ۲۲۹
یستعرض هذا المقال إحدی الأسالیب الفنیّه فی سرد الروایه و هو تیار الوعی. فیتناول أبرز أسالیب التحلیل النفسی فی الکتابه الروائیه عند الروائی المصری صنع الله إبراهیم فی «تلصصه». إذ یعتمد هذا النمط من السرد الحدیث إلی إبراز تجربه الإنسان الداخلیه معبّراً عن الانسیاب المتواصل للأفکار والمشاعر داخل الذهن. والتحرّر من شروط الحبکه الاعتیادیه هو الهدف الأساسی من استخدام هذا التکنیک. فیفسح المجال للترمیز بدلاً من الواقع الحسّی أو المادّی معتمداً علی ذکاء المتلقی ووعیه وخبرته لدرک الرابط الخفّی وتفسیر الرموز. ویعتبر صنع الله ابراهیم من الروائیین الذیّن استحدثوا أشکالاً جدیده فی الروایه الواقعیه، فاستطاع أن یتعمّق فی توظیف تکنیکات تیار الوعی مستعرضاً القضایا الواقعیه فی نقد مجتمعه. فیمتزج الواقعیه المألوفه بالواقعیه الداخلیه فی «التلصص» مفسّراً أصداء زمنه من خلال اختلاط حوادث الماضی والحاضر بتوقّع المستقبل لینعکس محتویات ذهنه.  
۲۵.

السیره الذاتیه وملامحها فی الأدب العربی المعاصر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دراسات الادب المعاصر سال سوم پاییز ۱۳۹۰ شماره ۱۱ 9 - 23

کلیدواژه‌ها: التراجم والسیر السیره الذاتیه الترجمه الشخصیه النثر الفنی العناصر الفنیه العصر الحدیث

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۲ تعداد دانلود : ۳۱۱
مرّ النثر العربی خلال تطوره بمراحل مختلفه؛ والأدب العربی بشکل عام کان مهبطا لأجناس أدبیه ظهرت لها فی العصر الحاضر عناصر فنیه.یری قله من النقاد أن بعض الأجناس الأدبیه نثرا – کالروایه، والمسرحیه، و... - مأخوذه من الغرب بینما إذا أمعنا النظر نجد نماذج منها فی أدبنا العربی القدیم، وإن کان القدماء لم یعرفوا مصطلحاتها التی نشأت حدیثا، حتی ولو أن الأدباء المعاصرین فی بعض عناصرها تأثروا بالغرب. تعتبر التراجم والسیر من الأجناس النثریه القدیمه فی الآداب العالمیه بشکل عام والأدب العربی بشکل خاص لأنها قدیمه قدم الإنسان، والسیره الذاتیه شعبه من التراجم والسیر، یقوم مؤلفها بسرد مراحل حیاته الشخصیه بقلمه.یهدف هذا المقال إلی إحصاء الدراسات الموجوده فی هذا المجال کما یتطرق إلی مدلول السیره الذاتیه لدی الباحثین والنقاد وأخیرا یقدّم أهم ملامح هذا الفن الأدبی وشروطه. 
۲۶.

عبدالرزاق العدسانی و ثلاثیه الأدب والنقد والفن

نویسنده:
منبع: دراسات الادب المعاصر سال اول تابستان ۱۳۸۸ شماره ۲ 11 - 31

کلیدواژه‌ها: الکویت الأدب الشعر الفصیح الشعر النبطی العروض البحر الوزن

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۶ تعداد دانلود : ۱۹۴
لاشک أن ازدهار الأدب القومی وتقارب المجتمعات البشریه و وفاقها رهین لمزید من التعرف علی نتاجات الأمم الأخری وأدبائها وطالما اعتنی الباحثون والنقاد فی مختلف مجالات الفکر والثقافه والأدب بهذا التعارف المتبادل کما امتد نطاقه فی عصرنا الراهن امتدادا واسعا و أخذ طریقه نحو الرقی و الازدهار وفقا لرؤی المفکرین فی أی بلد. وبناء علی هذا یهدف هذا المقال إلی التعرف بنتاجات أدیب و ناقد و فنان کویتی معاصر عسی أن تتبعه دراسات معمقه أخری فی مقارنه الأدب الإیرانی المعاصر وبلدان الخلیج الفارسی التی لها علاقات ثقافیه واقتصادیه قدیمه مع بلدنا إیران ولعله یرشد إلی بحوث تتصف بالجداره والعمق. یعد هذا المقال قراءه أدبیه لعدد من النتاجات النقدیه التی هی حصیله عمر أدیب له مؤلفات شامله و یعتبر من الشعراء البارزین المعاصرین فی الکویت وکان لآرائه النقدیه انعکاس واسع فی الحقول الأدبیه فی العالم العربی.
۲۷.

بررسی تطبیقی شگردهای بیانی در باب شیر و گاو و کلیله و دمنه عربی و پارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ادبیات تطبیقی سال ششم تابستان ۱۳۹۱ شماره ۲۲ 47 - 64
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۳ تعداد دانلود : ۲۰۹
کلیله و منه از با ارزش ترین کتب تاریخ بشریت است که از دیر باز تا کنون توجه مردم با فرهنگ های گوناگون را به خود جلب کرده است . اصل آن هندی و به ربان سانسکریت بوده است. این کتاب از آن دست آثاری است که محتص ومحدود به ملتی خاص نیست و متناسب با فرهنگ و زبان هر قوم تزجمه شده است. و مترجمان در آ> دخل و تصرف هایی انجام داده اند. محمد جعفر محجوب کتاب کلیله و دمنه را یر منشا پیدایش ادبیات تطبیقی می داند. ترجمه ابوالمعالی نیز  که از روی نرجمه ابن مقفع صورت کرفته است محور پژوهش های محققان و دانشجویان رشته های گوناگون شده است . پژوهش حاضر نیز در این زمینه به بررسی فنون بلاغی در این دو کتاب ارزشمند می پردازد. و شگردهای علم بیان را در آن دو مورد ارزیابی قرار می دهد.  
۲۸.

وقفه مع الأدیب المسرحی سلیمان الحزامی؛ ومسرحیته بدایه النهایه

نویسنده:
منبع: دراسات الادب المعاصر سال دوم بهار ۱۳۸۹ شماره ۵ 11 - 28

کلیدواژه‌ها: المسرح الشخصیات المضمون الحریه الظلم الحکم الفردی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۴ تعداد دانلود : ۱۸۵
إن المسرح بوصفه أبرز النشاطات الثقافیه، إذا کان من شأنه أن یشکل عامل توحد إنسانی، لفتح آفاق الحوار بین مختلف الأجناس، والأعراق، والألوان علی اختلاف معتقداتهم، فإنه من شأنه  التطلع إلی خدمه الأوطان، والدعوه إلی تحررها، والوقوف أمام الظالم المعتدی؛ وهذه النزعه الوطنیه، لاتوجد إلا بین أبناء الوطن الغیورین، الذین استخدموا الکلمه ذودا عن دیارهم، وأبناء أوطانهم. یحاول هذا المقال أن یلقی الضوء علی أحد روافد هذه النزعه الخالده، لیعرّف بأمنیاته وتطلعاته؛ وهو الأدیب الکویتی سلیمان الحزامی، الذی یعتبر أحد الکتاب المسرحیین البارزین لا فی الکویت فحسب، بل علی المستوی العربی والعالمی، إذ ترجم بعض نتاجاته إلی اللغات الإنکلیزیه، والإسبانیه، والفارسیه.واستمد الحزامی فی مسرحیته بدایه النهایه، بالتاریخ باعتباره حاکما لایخطئ، لیدلّ علی انهدام الدکتاتور، وانتصار الشعوب.
۲۹.

بررسی تطبیقی بازتاب ویژگی های اقلیمی و روستایی در رمان های: «زمین سوخته» اثراحمد محمود و«ملکة العنب» اثر نجیب الکیلانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ادبیات تطبیقی دوره ۱۷ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۶۷ 380 - 402

کلیدواژه‌ها: ادبیات اقلیمی نجیب الکیلانی احمد محمود ملکه العنب زمین سوخته

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۹ تعداد دانلود : ۱۸۸
ادبیّات اقلیمی و روستایی به عنوان شاخه ای از ادبیّات به بیان ویژگیهای جغرافیای طبیعی و انسانی و تحولات اجتماعی منطقه خاصی می پردازد و در ادبیات اکثر کشورها از جایگاه ویژه ای برخوردار است. دو نویسنده بزرگ معاصر فارسی و عربی، از جمله نویسندگان متعهد با اتکا به فرهنگ بومی، مشکلات جامعه را مطرح نموده و اذهان را برای چاره جویی و درک آن ها در قالب داستان های خود فرا می خوانند. داستان ملکه العنب از آثار نجیب کیلانی در مورد روستایی با امید و رنج در امتداد تحولات تاریخی معاصر مصر در اواخر قرن بیستم است. اهمیت این رمان زمانی آشکار می شود که به شاخصه های روایت واقع گرا نزدیک و برگرفته از سلسله حوادثی است که در بطن جامعه رخ داده است. زمین سوخته اثر احمد محمود نیز به عنوان یک سند اجتماعی-تاریخی از وقایع جنگ و انعکاس اوضاع اقلیم جنوب و مصائب مردم با چیره دستی در صحنه های نمایش داستان با سبک واقع گرا در نگاه نویسنده نقاد به تصویر کشیده است. ضرورت و بررسی این موضوع زمانی آشکار می شود که در صورت توسعه و پیشرفت جوامع اسلامی بسیاری از مشکلات فرهنگی و اجتماعی نیز در این جوامع حل می شد. پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی از محدوده مورد مطالعه به بررسی و ارزیابی عناصر اقلیمی با روش کیفی پرداخته است. ابتدا منابع اولیه در حیطه های جغرافیایی و محلی استخراج شده و در ارتباط با پیامدهای اجتماعی مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج حاصل از این پژوهش جهت دستیابی به عناصر اقلیمی و بومی تأثیرگذار بمنظور اهداف توسعه پایدار لازم و ضروری است.
۳۰.

عناصر تيار الوعي في نجوم الأوريغامي في رواية «أدركةا النسيان» للكاتبة سناء شعلان بناءً على نظرية ويليام جيمز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دراسات فی السردانیة العربیة جلد ۶ الخریف ۱۴۴۵ شماره ۱۴ ۱۰۱-۱۲۲

کلیدواژه‌ها: تیار الوعی أوریغامی السردانیه العربیه سناء شعلان ویلیام جیمز الفضاء العقلی أدرکها النسیان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۴ تعداد دانلود : ۱۲۰
تیار الوعی یعد من أسالیب السرد الحدیثه والمتطوره التی تحظى بشعبیه كبیره فی الأدب الروائی المعاصر. تكمن أهمیه هذه التقنیه فی قدرتها على تمثیل التدفق الداخلی للأفكار والمشاعر فی عقل الراوی وشخصیات الروایه بشكل واقعی وعمیق. أما الأوریغامی، أو فن طی الورق، فإنه یعود إلى قرون عده حیث نشأ منذ حوالی ألفی عام، وكان فی بدایاته یُستخدم كوسیله ترفیهیه وفنیه تعتمد على طی الورق لخلق أشكال وهیاكل مجسمه. ومع مرور الزمن، تطور هذا الفن لیصبح أداه تعبیریه فی ید الفنانین المعاصرین الذین استخدموه فی أعمالهم لتوجیهه نحو الفن المفهومی القابل للتنفیذ. قصه "أدرکها النسیان" التی كتبتها الكاتبه المعاصره سناء شعلان تُعد نموذجًا لدمج تیار الوعی مع الأوریغامی، حیث تتناول القضایا الاجتماعیه والنفسیه التی یعانی منها المجتمع المعاصر. تتألف القصه من ثلاثین فصلاً، یبدأ كل فصل منها بصوره أوریغامی تمثل نجمه، مما یضیف بعدًا رمزیًا إلى السرد. یهدف هذا البحث إلى دراسه تیار الوعی فی هذه القصه من خلال تقنیه الأوریغامی فی بدایه كل فصل، استنادًا إلى نظریه ویلیام جیمز حول الوعی، باستخدام المنهج الوصفی-التحلیلی. تُظهر النتائج أن هذه التقنیه توفر مساحه لبحث مواضیع مثل الحوار الداخلی، الشعریه، التداعی، السمات النفسیه، تجاهل الجمهور المعتاد، الحدیث مع الذات، الرمزیه، والزمن، وتتیح الاستفاده منها لتجسید التوترات النفسیه لشخصیات القصه بما یتماشى مع الفهم النفسی لویلیام جیمز.
۳۱.

التغیرات الدلالیه للکلمات العربیه المستعاره فی الفارسیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اضاءات نقدیه سال ۱۳ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۵۲ 75-95

کلیدواژه‌ها: التغیرات الدلالیه التضاد الدلالی التوسیع الدلالی التخصیص الدلالی الارتقاء الدلالی الانحدار الدلالی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۰ تعداد دانلود : ۱۰۱
زبان فارسی واژه های بسیاری را از عربی قرض گیری کرده است. این واژه ها در فارسی افزون بر تغییرات آوایی و واجی برای سازگارشدن با نظام آوایی فارسی، تغییرات معنایی نیز نموده اند، به طوری که در مواردی معنای فارسی آنها در تضاد با معنای عربی قرار گرفته است. مطالعه ی تغییرات وامواژه ها عمدتاً بر تغییرات آوایی و واجی بوده و به تغییرات معنایی چندان پرداخته نشده است. تغییرات معنایی در گذار زمان صورت می گیرد و بنابراین مطالعه و بررسی آن ها لازم است به روش در زمانی انجام شود. مقاله ی حاضر کوششی است برای تبیین معنی شناختی تغییرات معنایی شماری از وامواژه های عربی در فارسی و نشان دادن تفاوت معنایی آنها با معنای عربی که به روش توصیفی و تحلیلی انجام شده است. از میان انواع تغییرات معنایی پنج تغییر، یعنی، تضاد معنایی، تخصیص معنایی، توسیع معنایی، تنزل معنایی و ترفیع معنایی در شماری از واژه ها مورد بررسی قرار گرفته است.
۳۲.

دراسه مظاهر سیوله المکان فی روایه "بیروت 75" لغاده السمان و"من یصدق أن رستم؟" لروح انگیز شریفیان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اضاءات نقدیه سال ۱۴ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۵۴ 99-117

کلیدواژه‌ها: رمان مکان مهاجرت غاده السمان روح انگیز شریفیان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸ تعداد دانلود : ۴۳
تُعَدّ أدبیات الهجره من الآلیات السیاسیه والاجتماعیه والثقافیه الهامه بین الشعوب المختلفه، حیث تتیح تبادل العناصر الثقافیه والاجتماعیه من أرض إلى أخرى، وقد یظهر التأثیر المتبادل الناتج عن هذا الانتقال فی أفراد مجتمعیْ المصدر والوجهه. وفی هذا السیاق، یُعَدّ عنصر "المکان" من العناصر الأساسیه فی النص الأدبی، وله دور بارز فی الروایه الفارسیه والعربیه، حیث وظّفه الکُتّاب بشکل فنی ممیز. تُعَدّ غاده السمان وروح انگیز شریفیان من الکاتبات البارزات فی سوریا وإیران، وقد کتبتا روایتی "بیروت 75" و"من یصدق أن رستم؟" انطلاقاً من مفهوم الهجره، وقد أولت الکاتبتان اهتماماً خاصاً لعنصر المکان فی الروایتین المذکورتین. ونظراً للدور النشط لهذا العنصر، فقد تنوعت الأماکن فی الروایتین وتکررت بشکل لافت، وتشمل أماکن حضریه وریفیه مثل: بیروت، دمشق، شقّا، قریه دوما، المخفر، المقهى، الفندق، المطعم، المدرسه، الصیدلیه، وإیران. تعتمد هذه الدراسه المنهج الوصفی-التحلیلی فی تحلیل مظاهر سیوله المکان فی الروایتین المشار إلیهما.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان