مطالعه تطبیقی نسبت مشیت الهی و اختیار انسان: مطالعه موردی آیه 17 سوره انفال (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
آیات مربوط به مشیت الهی از آیات بحث برانگیز قرآن کریم است. تفاوت ظاهری این آیات سبب شده که مفسران درباره چگونگی تعلق مشیت الهی بر افعال انسان ها آرای متفاوتی ارائه دهند. آیه 17 سوره انفال از این آیات است. برخی از مفسران این آیه را ناظر بر جبر و برخی دیگر آیه را شاهدی بر اختیار انسان دانسته اند. در این مقاله تلاش شده است تا با رویکرد تحلیلی تطبیقی در دامنه تفاسیر شیعه و سنی به این پرسش ها درباره آیه مورد بحث پاسخ داده شود: براساس ظاهر آیه، استناد مستقیم افعال به خداوند و نسبت دادن اختیار به انسان چگونه قابل جمع است؟ آرای مفسران در این زمینه چیست و چه نقدهایی بر آنها وارد است؟ مناسب ترین نظریه در تفسیر این آیه کدام است؟ بررسی ها نشان می دهد که برخی مفسران براساس ظاهر آیه آیه را شاهدی بر مذهب جبر دانسته اند. برخی دیگر دخالت مشیت خداوند در افعال اختیاری انسان را استنباط کرده اند. در این میان، مظهریت انسان برای افعال خداوند را می توان بهترین نظریه دانست.A Comparative Study of the Relationship Between Divine Will and Human Free Will: A Case Study of Verse 17 of Surah al-Anfāl
he verses related to divine will (mashīyyat) are among the debated verses of the Holy Quran. The apparent differences in these verses have led commentators to present varying opinions regarding how God’s will is connected to human actions. Verse 17 of Surah al-Anfāl is one such verse. Some commentators have viewed this verse as indicative of predestination (jabr), while others have considered it evidence of human free will (ikhtīyar). This article seeks to answer the following questions about the discussed verse through an analytical-comparative approach within the scope of Shiite and Sunni exegeses: Based on the apparent meaning of the verse, how can the direct attribution of actions to God and the ascription of free will to humans be reconciled? What are the commentators’ opinions on this matter, and what criticisms can be raised against them? Which theory is the most suitable for interpreting this verse? The findings indicate that some commentators, based on the apparent meaning of the verse, have considered it evidence for the doctrine of predestination. Others have inferred the interference of God’s will in human voluntary actions. Among these, the theory of human manifestation of God’s actions can be regarded as the best interpretation.
تبلیغات
