نقد و بررسی قاعده بودن سیاق در پرتو تفاسیر قران کریم (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
هر قاعده ای خصوصیات و ممیزات ویژه خود را دارد که سیاق فاقد آن ویژگی ها است، لذا نمی توان آن را یک قاعده نامید؛ ماهیت سیاق و نوع دلالت آن باتوجه به آراء و نظرات مفسرین قرآن کریم، زبان شناسان و لغویین، علمای علوم بلاغی، ادباء، فقهاء و اصولیین، قابل اثبات است. بزرگ ترین دلیل و شاهد بر اینکه سیاق ماهیتاً دلالت است نه قاعده، این است که مفسرینی مانند ابن جریر طبری، علامه طباطبائی و شهید صدر بااینکه به سیاق استناد کرده اند، هیچ کدام به عنوان قاعده از آن نام نبرده اند. مسلماً برخی در تلقی کردن سیاق به عنوان یک قاعده بیراهه رفته اند و در این زمینه ایرادات و ابهاماتی اساسی وجود دارد. در این نوشتار که به روش توصیفی-تحلیلی تدوین شده با استناد به نظرات و آرای مفسرین و دانشمندان، عدم قاعده بودن سیاق به اثبات رسیده و نظریه دلالت بودن آن تقویت گردیده است. سؤالات دیگری که در این مقاله مطرح شده این است که آیا سیاق مقوله ای لفظی است یا عقلی؟ آیا سیاق یک نوع دلالت اقتضاء یا تنبیه و اشاره است؟ و حجیت هریک از آنها از باب حجیت ظواهر است یا نه؟A Study and Critique of whether Context can be Regarded as a Rule in the Light of Quran Tafsirs
Any rule has its own features that context does not have it, hence not entitled to be called a rule. The nature of context and its signification can be proved based on the views of linguists, lexicographers, rhetoricians, men of letters, jurisprudents (faqihs), and experts in the principles of jurisprudence. The greatest evidence can be found in the works of such Quran interpreters as Ibn Jarir al-Tabari, Allama Tabatabaie, and Martyr Sayyid Muhammad Baqir al-Sadr who cited contexts but never regarded them as a rule. Some experts went astray in regarding context as a rule, hence several objections and ambiguities have been raised. A descriptive-analytical paper, the present work seeks to prove that context cannot be regarded as a rule, hence its signification is proved. In addition, there are also answers to other queries: whether context falls within linguistic or cognitive category, whether it is merely a kind of signification, a reminder, an index, or whether their authority pertains to the apparent cases.
تبلیغات
