مطالب مرتبط با کلیدواژه

پدافند غیر عامل


۲۱.

ارزیابی رضایتمندی مراجعین مرکز تجاری گلسار رشت با تأکید بر لزوم رعایت پدافند غیرعامل

کلیدواژه‌ها: رضایتمندی مرکز تجاری گلسار رشت پدافند غیر عامل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵۵ تعداد دانلود : ۵۲۲
از گذشته بازارها مکان هایی جهت برقراری ارتباط و تعاملات اجتماعی بوده در حالیکه امروزه با از بین رفتن نقش اجتماعی این فضا در شهر، نقش اقتصادی آن به مهمترین کارکرد بازار تبدیل شده است. در دنیای شهرهای مدرن مراکز نوین تجاری علاوه بر اینکه در رشد اقتصادی منطقه موثرند، بستری جهت حضور انسان و گذراندن اوقات فراغت و تفریح نیز هستند. بواسطه ساخت و ساز مجتمع های تجاری در قلب شهرهای پر ازدحام و جذب جمعیت فراوانی از افراد در درون خود، این فضاها نیازمند توجه بیشتری در خصوص طراحی ایمن و کاهش خسارات در زمان سانحه هستند. هدف این مقاله بررسی میزان ارتباط مولفه های پدافند غیرعامل بر رضایتمندی مراجعه کنندگان در نمونه مورد مطالعه (مرکز خرید گلسار رشت) می باشد. این پژوهش که از نظر ماهیت توصیفی، از نظر روش اجرا پیمایشی و از حیث هدف در دسته پژوهش های کاربردی قرار می گیرد، از طریق جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای و میدانی و با استفاده از پرسشنامه انجام گرفته است. نتایج حاصل از بررسی ها نشان می دهد که عامل طراحی معماری بعنوان یکی از زیر مولفه های متغیر پدافند غیرعامل، بیشترین تاثیرگذاری در رضایتمندی مراجعین از مرکز خرید گلسار رشت را دارد.
۲۲.

شهرسازی مشارکتی باتاکیدبرمحله محوری (مطالعه موردی محله علی آبادبرازجان)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: پدافند غیر عامل تحلیل سلسله مراتبی (AHP) خط یک قطار شهری مشهد مکان یابی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۸ تعداد دانلود : ۲۵۶
لزوم رویارویی باچالش های جدیدشهرنشینی موجب دگرگونی هایی درمدیریت شهری شده است،بنابراین شهرسازی مشارکتی باتاکیدبر رهیافت محله محوری به عنوان یک نظام برنامه ریزی کارآمدمی توانددرصورت تحقق دقیق وکارشناسانه بادرنظرگرفتن تمامی جوانب وشناخت کامل ازنظرات وخواسته های ساکنان هرمحله بسیاری ازمشکلات امروزه درشهرهاراکاهش دهد.روش این پژوهش براساس  هدف کاربردی و براساس ماهیت توصیفی- تحلیلی می باشد وجمع آوری این اطلاعات براساس مطالعات کتابخانه ای ،اسنادی و میدانی انجام گرفته است.بدین منظوردرراستای دستیابی به اهداف این پژوهش ابتداپرسشنامه ای ازنوع سئوالات بسته پاسخ بااستفاده ازطیف لیکرت که دارای روایی وپایایی مناسب بوده تدوین وبراساس روش نمونه گیری به شیوه تصادفی درسطح محله توزیع شدوسپس داده های بدست آمده راباستفاده ازنرم افزار SPSSموردتجزیه وتحلیل قرارداده ودرنهایت به ارائه راهکارهایی جهت مشارکت بهینه ساکنان محله مبادرت شده است.نتایج بررسی هانشان می دهدتفاوت معناداری بین پایگاه اجتماعی واقتصادی ومیزان مشارکت پذیری ساکنان محله موردمطالعه وجودندارد ،همچنین رابطه معناداری بین عدم وجودبرنامه ریزی صحیح ونقش آن درمشارکت کمترشهروندان محله علی آبادوجوددارد.
۲۳.

شناسایی کانون تهدیدات نوین در مدارس و راهکارهای مقابله با آن با رویکرد پدافند غیر عامل

نویسنده:
تعداد بازدید : ۹۳۹ تعداد دانلود : ۳۰۳
فضاهای آموزشی یکی از فضاهای عمومی که انسان در سنین مختلف ساعات طولانی در شبانه روز را در آن می گذراند که به دلیل تعداد، شرایط و تنوع ستی کاربران، در زمره مهمترین فضاهای شهری قرار می گیرد. آنچه که در طراحی فضاها و خصوصا در کاربری آموزشی باید مورد توجه قرار گیرد، ایمنی و کاهش خطرات و تلفات خصوصا در زمان بروز حادثه و به خصوص بلایای طبیعی است. در این مقاله به بررسی مقوله پدافند غیر عامل با توجه به نیازهای محیط آموزشی و معرفی معیارهایی پرداخته که ضمن جوابگویی نیازهای کاربری آموزشی و توجه به فضاهای باز در این کاربری، پاسخگوی تمهیدات و ملاحظات مورد نیاز در کاهش خسارات و افزایش ایمنی کاربران در زمان بروز حوادث، در این گونه ها فضاها باشد. با توجه به نظری بودن موضوع پژوهش، روش تحقیق به صورت استادی و بررسی متون بوده و عمده ترین منابع مورد استفاده کتاب ها و مجلات تخصصی، طرح های پژوهشی مرتبط و استفاده از شبکه جهانی اطلاع رسانی می باشد. در عین حال که در جهت دسته بندی نظریه پردازان مختلف پس از مرحله جمع آوری اطلاعات، با توجه به ماهیت داده های تحقیق، تحلیل تئوری ها و نظریات انجام می شود. داده ها بر اساس استدلال منطقی مورد تحلیل قرار می گیرند.
۲۴.

ارزیابی نحوه ترکیب توده و فضاهای باز در محلات شهری از منظر پدافند غیرعامل (مطالعه موردی: منطقه ۱ تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: فضا باز پدافند غیر عامل بحران فضاهای امن منطقه 1 تبریز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۴ تعداد دانلود : ۱۹۸
فضاهای باز واقع در محلات مرکزی شهرها می تواند از مهمترین فضاهای قابل برنامه ریزی از منظر پدافند غیر عامل باشد، زیرا، این فضاها به دلیل عدم مالکیت خصوصی و تعلق آن به عموم ساکنان و یا ارگان های عمومی می تواند در مواقع بحرانی به منظور اهدافی مانند امداد رسانی، اسکان موقت و مانند آن نقش بسیار مهمی در کاهش آسیب پذیری ها داشته باشد.بر این اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی و شناسایی محدودیت ها و توانایی فضاهای باز در منطقه 1 تبریز از نظر چگونگی ترکیب توده و فضا، از منظر پدافند غیر عامل می پردازد. به همین منظور در این پژوهش برای پهنه بندی فضاهای مختلف بر مبنای آسیب پذیری و نیز تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزارهای مرتبط مانند10  ARC GISو  Auto cadو نرم افزار  Excel استفاده شده است.نتایج و یافته های پژوهش بیانگر آن است که بیشتر محلات قدیمی منطقه 1 تبریز از دیدگاه پدافند غیر عامل آسیب پذیری بوده و همچنین نحوه ی ساختار فضاهای باز در محدوده مورد مطالعه بر پایه چگونگی ترکیب توده و فضا، بیش از 7/11 درصد از  سطح منطقه را برای مواقع بحرانی نامناسب نشان می دهد.
۲۵.

ارزیابی قابلیت دسترسی فضاهای باز محلات شهری از منظر پدافند غیر عامل (مطالعه موردی: منطقه1 تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: فضای باز پدافند غیر عامل قابلیت دسترسی شهر تبریز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۴ تعداد دانلود : ۲۳۸
دسترسی به فضاهای باز محلات شهر یکی از اصول مهم دیدگاه پدافند غیر عامل می باشد. چرا که میزان زیادی از تلفات مربوط به بعد از بحران، بیشتر به دلیل عدم توانایی در دسترسی به فضای باز و همچنین توان گریز از منطقه خطر می باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی و قابلیت دسترسی فضاهای باز محلات شهری در موقع اضطراری از منظر پدافند غیرعامل منطقه ۱کلان شهر تبریز می باشد. به همین منظور در این پژوهش برای پهنه بندی فضاهای مختلف بر مبنای آسیب پذیری و نیز تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزارهای مرتبط مانند ARC GIS و Auto cadو نرم افزار Excel استفاده شده است. نتایج و یافته های پژوهش بیانگر آن است که 3/67 درصد، منطقه 1 شهر تبریز از نظر دسترسی به فضای باز از منظر پدافند غیر عامل در برابر بحرانهای وضعیتی مناسبی قرار دارد. اما برای بالابردن کیفیت و کمیت این شرایط به حد مطلبوب، بهبود وضع کارکردی فضاهای باز (فضای سبز و محصور) و افزایش عرض خیابان ها و کوچه هایی منتهی به فضای باز، به گونه ای که امکان دسترسی سریع و آسان برای ارگان هایی مانند آتشفشانی و ... در مواقع بحران را فراهم نماید. از اهمیت خاصی برخوردار است.
۲۶.

واکاوی جایگاه اصول پدافند غیرعامل در طرح های بازآفرینی شهری فضا های پیراکلانشهری مورد: شهر قرچک(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بازآفرینی شهری فضاهای پیراکلانشهری پدافند غیر عامل قرچک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۱ تعداد دانلود : ۲۳۸
رشد و توسعه فیزیکی کلانشهر تهران در طول چند دهه گذشته، ضرورت توجه به اصول پدافند غیرعامل را در چارچوب برنامه ریزی های توسعه در مناطق پیرامونی را دو چندان کرده است و این توجه به مبحث پدافند غیرعامل بر سیاست و عملکرد طرح های شهری بخصوص بازآفرینی بافت فرسوده تأثیر شایانی گذاشت. در این راستا هدف پژوهش حاضر واکاوی جایگاه طرح های بازآفرینی شهری در فضاهای پیراکلانشهری مبتنی بر اصول پدافند غیر عامل (مطالعه موردی: شهر قرچک)، است. این تحقیق به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ ماهیت و روش تحقیق، پیمایشی است. داده های مورد نیاز تحقیق به روش اسنادی- میدانی (پرسشنامه و مشاهده) گردآوری شده است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل ساکنان محلات بافت فرسوده قرچک (داودآباد، فردیس، محمدآباد، مافی آباد و ولی آباد)، (84855 نفر)، می باشد، که حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 383 نفر تعیین شد. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار SPSS استفاده شده است. نتایج نشان داد، جایگاه موفق بودن طرح های بازآفرینی در راستای دستیابی به اصول پدافند غیرعامل به ترتیب در اصول های (مقاوم سازی و استحکامات و ایمن سازی سازه های حیاتی، مکان یابی بهینه استقرار عملکرد ها در فضا، آموزش و آگاهی و مهارت آموزی، مدیریت بحران دفاعی در عرصه ها و حوزه ها، تعیین مقیاس بهینه استقرار جمعیت و فعالیت در فضا، پراکندگی در توزیع عملکرد ها متناسب با تهدیدات و جغرافیای شهر قرچک، انتخاب عرصه های ایمن در جغرافیای شهر قرچک، انتخاب مقیاس بهینه از پراکندگی و توجیه اقتصادی پروژه ها، کوچک سازی، ارزان سازی و ابتکار در پدافند غیرعامل) است.
۲۷.

طراحی مجتمع صنفی ورزشی با رویکرد پدافند غیر عامل جهت تأمین پناهگاه در زمان زلزله در استان کرمان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: طراحی صنف ورزشی زلزله پدافند غیر عامل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۲ تعداد دانلود : ۲۱۷
طی یک قرن اخیر زمین لرزه ها بیش از یک میلیون نفر را به کام مرگ فرستاده اند که از کل زمین لرزه های جهان 18 درصد سهم ایران می باشد. استان کرمان در وقوع زلزله رتبه نخست کشور را داراست. با توجه به علت پدیده ی بالا آمدن سطح آب های زیرزمینی در هنگام زلزله بسیاری از سازه ها دچار نم گرفتگی شده و با خطر بالقوه مواجه هستند از سوی دیگر به دلیل نوع خاک بستر شهر کرمان امکان تشدید شدت زمین لرزه نیز در این شهر وجود دارد، بنابراین همه این عوامل این شهر را در معرض خطر جدی زمین لرزه قرار داده است اما به دلیل افزایش نرخ چشمگیر مصالح ساختمانی و از سوی دیگر عدم توجه به مقاوم سازی سازه ها در کرمان جدی گرفته نشده و هر لحظه امکان بروز فاجعه ای بزرگ در این کلان شهر میلیونی وجود دارد. در این تحقیق به منظور کم شدن خسارات زلزله از رویکرد پدافند غیرعامل استفاده شد. برای طراحی با این رویکرد الزامات معماری شامل برنامه ریزی مکان یابی، طراحی فضاهای چند عملکردی، طراحی شبکه زیرساخت ها در نظر گرفته شد و یک مجتمع صنفی ورزشی جهت تأمین پناهگاه در زمان زلزله در کرمان طراحی شد. روش تحقیق در این پژوهش تحلیلی – توصیفی بود که از طریق مطالعات نظری پیرامون مبانی نظری به اصول و چارچوب موردنظر دست یافت و با رویکرد کیفی سعی در بکار بستن اصول تبیین شده در امر طراحی مورد نظر داشت.
۲۸.

ارزیابی مکان یابی شهر جدید اندیشه (با رویکرد پدافند غیر عامل)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: برنامه ریزی ارزیابی مکانیابی پدافند غیر عامل شهر جدید اندیشه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۰ تعداد دانلود : ۱۷۹
شهرهای جدید که در راستای توسعه و عدالت فضایی کشور و اسکان سرریزپذیری های شهرهای بزرگ ایجاد شده اند به علت عدم مطالعات همه جانبه در زمینه های مختلف اجتماعی، اقتصادی، امنیتی، دفاعی، جمعیتی، فرهنگی و غیره مشکلات عدیده ای را به وجود آورده اند. شهر جدید اندیشه نیز به عنوان یکی از شهرهای جدید احداث شده برای پذیرش جمعیتی کلانشهرهای تهران و کرج، به دلیل عدم مطالعات کافی در زمینه مکان یابی چه در زمان حال و چه در زمان آینده مشکلات عدیده ای را به خصو ص از لحاظ زیست محیطی به وجود خواهد آورد و تقریبا تنها مزایای این شهر مکان یابی صحیح پدافندی آنست، بنابراین ارزیابی شهرهای جدید چه قبل از ساخت و چه در حال ساخت و در حالت بهره برداری یک ضرورت محسوب می شود و با استفاده از تکنیک های ارزیابی در مراحل ساخت، بهره برداری و با برنامه ریزی صحیح و اصولی می توان از مشکلات و آثار مخرب شهرهای جدید کاست و از جنبه های مثبت استفاده نمود. نتایج حاصل از ارزیابی به توصیه هایی در زمینه مکان، تغییر در عملکردها، تغییر در طراحی و برنامه ریزی پروژه، محدود کردن گسترش های غیر ضروری خواهد رسید. این تحقیق از نوع بنیادی- کاربردی و روش بررسی آن توصیفی- تحلیلی می باشد مکان شهر جدید اندیشه بااستفاده از شاخص های موثر درمکانیابی شهرهای جدید مورد ارزیابی قرار گرفت .و نتایج حاکی از آن است که مکانیابی صحیح و اصولی شهر جدید اندیشه فدای بعضی از عوامل از قبیل ارزان بودن زمین، دولتی بودن زمین، دسترسی به بعضی از تسهیلات از قبیل (راه ها، برق، گاز، آب و.......) شده است و مشخص شد یکی از مزایای مکان یابی اندیشه به علت واقع شدن در مرکز و عمق استراتژیک کشور و همچنین دسترسی و راه های متعدد ورود و خروج شهر به آن است که همخوانی آنرا با اصول دفاع شهری و پدافند غیر عامل شهری نمایان می سازد و همچنین تاسیسات حیاتی اطراف ان نیز باید پدافندی بشوند.
۲۹.

مکان یابی پناهگاه های اضطراری در سطح شهر، با رویکرد پدافند غیر عامل (مطالعه موردی شهرستان کاشمر)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: پدافند غیر عامل پناهگاه چند منظوره AHP GIS کاشمر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۲ تعداد دانلود : ۱۷۰
    امروزه شهرها علاوه بر مخاطرات طبیعی، در برابر تهدیدات نظامی و موشکی نیز قرار دارند. چاره ای جز، اعمال ملاحظات دفاعی و امنیتی در طرح های شهری نیست که می تواند نقش اساسی و تأثیرات قابل توجهی درکاهش آسیب پذیری شهرها دربرابر مخاطرات طبیعی و تهدیدات دشمنان داشته باشد. لذا این پژوهش با هدف، بهبکارگیری الگوریتم هایGIS ، و شاخص های حیاتی چون شبکه راه های ارتباطی، کیفیت ساختمانها، قدمت ساختمان ها، مالکیت ساختمان ها، اسکلت ساختمان ها، تراکم جمعیتی، بناهای تاریخی، کاربری اراضی، چاه های آب آشامیدنی، و خطوط انتقال گاز، براساس مدل تحلیل سلسله مراتبی، در محیط GIS مکان یابی پناهگاه های چند منظوره شهر کاشمر را انجام داده است. نتایج پژوهش 14 مکان تحلیل حساسیت و اولویت بندی گردیده، با اعمال شعاع 900 متری به عنوان شعاع عملکردی، با استفاده از نرم افزار Expert choice است.
۳۰.

تحلیل و بررسی نقش پارک ها و بوستان ها در مدیریت بحران های شهری تهران در راستای اصول پدافند غیر عامل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: پارک ها و بوستان ها مدیریت بحران های شهری تهران پدافند غیر عامل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۶ تعداد دانلود : ۲۳۶
وقوع بحران های طبیعی و انسانی در همه شهرها امری محتمل است و بنابراین بایستی با مطالعه علمی پتانسیل های موجود را در راستای مدیریت بحران ها آمایش کرد. پارک ها و بوستان های شهری در مدیریت بحران های شهری نقشی استراتژیک و غیر عامل ایفاء می کنند: زیرا در مدیریت بحران های شهری اصل در دسترس بودن امکانات زیستی از یک سو و از سوی دیگر محصور نبودن و نیز حساست برانگیز نبودن اصولی اساسی به شمار می روند و این همه در پارک ها و بوستان های شهری در دسترس است. تاریخ گذشته و معاصر تهران نشان می دهد که این شهر نیز پیوسته نیازمند برنامه ریزی برای مدیریت بحران های شهری است. هدف این مقاله تحلیل و تبیین نقش پارک ها و بوستان ها در مدیریت بحران های شهری تهران در راستای اصول پدافند غیر عامل است. سؤال اصلی مقاله این است که با توجه به اصول پدافند غیر عامل پارک ها و بوستان ها چه نقشی در مدیریت بحران های شهری تهران ایفاء می کنند؟ فرضیه ای را که برای پاسخ گویی به این سؤال در صدد آزمون آن هستیم این است که با توجه به تراکم افقی و عمودی شهر تهران و ترافیک و فرسودگی بافت شهری و معابر نامناسب و ساخت و سازهای غیر استاندارد سازه های شهری، پارک ها و بوستان های شهری می توانند به عنوان پایگاه مدیریت و مأمن شهروندان و قربانیان مورد استفاده قرار گیرند. نتایج مقاله نیز نشان می دهد که پارک ها و بوستان های تهران در صورت وجود برنامه ریزی و تجهیز مناسب می توانند مکانی مناسب برای مدیریت بحران ها و نیز مأمنی برای شهروندان آسیب دیده تلقی شوند؛ بنابراین در این مقاله تلاش خواهد شد با استفاده از منابع کتابخانه ای و نیز سایر منابع علمی موجود به تحلیل و تبیین نقش پارک ها و بوستان ها در مدیریت بحران های شهری تهران در راستای اصول پدافند غیر عامل پرداخته شود.    
۳۱.

ارزیابی ساختار شهری در راستای برنامه ریزی پدافند غیر عامل با روش SWOT (مطالعه موردی: شهر بوشهر)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ساختار شهری پدافند غیر عامل SWOT بوشهر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۷ تعداد دانلود : ۲۵۴
در طول تاریخ شهرها مکانی برای تأمین امنیت انسان در برابر مخاطرات انسانی و طبیعی بوده اند. اما تغییرات گسترده شهرها در طی چند دهه اخیر و تمرکز سرسام آور جمعیت در مراکز شهری، شهرها را به محیطی مخاطره آمیز تبدیل کرده است. از این رو، بحث تأمین امنیت شهروندان و دفاع از همه امکانات و تسهیلات شهری به شیوه هوشمند و برنامه ریزی شده، راه را برای مفهوم پدافند غیر عامل شهری باز کرده است. هدف پژوهش حاضر، ارزیابی ساختار شهر بوشهر جهت برنامه ریزی پدافند غیر عامل می باشد. روش تحقیق حاضر که با رویکرد راهبردی و با هدف ارائه راهبردهای ایمنی – امنیتی غیر عامل متناسب با ساختارهای جغرافیایی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی شهر بوشهر انجام شده است؛ توصیفی – تحلیلی است. فلذا، شهر بوشهر که به دلیل دارا بودن مرزهای آبی مشترک با کشورهای همسایه، یکی از شهرهای استراتژیک کشور است، مورد مطالعه موردی قرار گرفت و پس از بررسی و تحلیل وضع موجود با استفاده از مدل SWOT، راهبردهای عملیاتی برای ایجاد و تداوم ایمنی و امنیت برای این شهر ارائه شد. نتایج تحقیق حاکی از آن است که شرایط کنونی شهر بوشهر فاقد یک برنامه جامع دفاعی جهت تأمین امنیت شهر و شهروندان در شرایط بحرانی و بروز حملات احتمالی از سوی دشمن می باشد و می بایست برنامه ریزان، مدیران شهری و طراحان شهری نسبت به برنامه ریزی پدافند غیر عامل چاره اندیشی داشته باشند چراکه این شهر بنا به موقعیت استراتژیکی اش دارای مراکز حساس، حیاتی و مهم متعددی است که هریک دارای وزن و اهمیت استراتژیک و نیز عمق نفوذ و تاثیرگذاری متفاوتی به منظور تحقق برنامه ریزی پدافند غیرعامل می باشند.
۳۲.

بررسی سیستم تأسیسات آب شرب از دیدگاه پدافند غیرعامل در شهر یاسوج(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: پدافند غیر عامل شهر یاسوج آسیب پذیری تأسیسات آب شرب GIS

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۸ تعداد دانلود : ۲۰۵
ایمنی شهری یکی از اساسی ترین پیش فرض های جامعه جهانی برای برنامه ریزی انسان محور است و پدافند غیرعامل در برابر الگوهای غالب خطرپذیری شهری از مهم ترین راهبردهای ایمن سازی فضاهای شهری می باشد. وقوع حوادث طبیعی و انسانی تلفات سنگینی را در شهرها ایجاد می کند این مسئله توجه به ابعاد آسیب پذیری و دستیابی به استانداردهای آسایش شهر را از منظر پدافند غیرعامل گریزناپذیر می کند. هدف این پژوهش بررسی سیستم تأسیسات آب شرب از دیدگاه پدافند غیرعامل در شهر یاسوج است. پژوهش بر این فرض استوار است که سیستم تأسیسات آب شرب شهر یاسوج از دیدگاه پدافند غیر عامل دارای آسیب پذیری بالایی است. روش پژوهش بر اساس هدف کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی و تحلیلی است و جهت بررسی و تجزیه و تحلیل این موضوع از نرم افزارهای Arc View و Arc Gis و روش دلفی استفاده شده است در روش انجام کار پس از شناسایی معیارها اقدام به تهیه پایگاه داده های مکانی در سامانه اطلاعات جغرافیایی ( Arc GIS ) شد در ادامه پس از استانداردسازی این معیارها به روش ( AHp) در محیط نرم افزار با استفاده از ابزارهای شناسایی به هر یک از معیارها وزن خاصی اختصاص داده شد، سپس با تلفیق و رویهم گذاری این معیارها، بر اساس (مدل AHp )، نقشه نهایی که بیانگر مناطق آسیب پذیر و غیر آسیب پذیر است، حاصل شد . نتایج پژوهش نشان می دهد: با وجود اهمیت بسیار زیاد آب در تداوم زندگی عادی در شهر و نیاز مبرم و روزانه شهروندان و بخش های مختلف شهری به آن، قسمت های مختلف این تأسیسات از مرحله تامین تا توزیع در برابر حملات نظامی و تروریستی و بحران های طبیعی به شدت آسیب پذیر هستند، لذا منطقه مورد مطالعه در نقشه تولیدشده به طبقه آسیب پذیری زیاد و کم به منظور برنامه ریزی جهت انواع فعالیت ها در راستای پدافند غیر عامل تقسیم شد . شاخص های شهری تأثیرگذار در این موضوع نظیر فاصله از (مراکز درمانی و مراکز حمل و نقل و...) نیز مورد بررسی قرار گرفته و بر اساس آنها پهنه بندی آسیب پذیری شهر ارائه گردید
۳۳.

ارزیابی بازشوی همساز با معماری پدافند غیرعامل؛ با بهره گیری از روش تحلیل سلسله مراتبی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بازشو پدافند غیر عامل انفجار AHP

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۴ تعداد دانلود : ۲۹۴
با توجه به این موضوع که مقاومت یک ساختمان در برابر موج انفجار بستگی به شکل و فرم ساختمان، تعداد دریچه ها و بازشوها و قدرت و جنس مصالح به کار رفته در ساختمان دارد، بنابراین مطالعه و ارزیابی نوع بازشوهای ساختمان در برابر پیامدهای ناشی از انفجار اهمیت می یابد. بازشو ضعیف ترین قسمت ساختمان در برابر امواج و ترکش های ناشی از انفجار است و با توجه به قرارگیری آن در جداره خارجی ساختمان می تواند نقش به سزایی در کاهش یا افزایش تأثیرات انفجار بر روی ساختمان داشته باشد. بنابراین هدف اصلی این پژوهش تعیین شاخص هایی جهت ارزیابی بازشوهای ساختمان در برابر اثرات انفجار است. در این زمینه ابتدا انواع بازشوها با استفاده از منابع کتابخانه ای شناسایی گردید و سپس با مصاحبه با افراد خبره در این زمینه کلیه شاخص مطرح برای بازشو ها استخراج گردید و در ادامه به منظور کسب نظرسنجی از خبرگان، پرسش نامه ای جهت وزن دهی به شاخص های مؤثر در معرض دید 28 فرد خبره قرار گرفت. سپس از طریق به کارگیری روش تصمیم گیری گروهی بر اساس الگوی مقایسات زوجی، درجه ضرورت وجودی هر یک از شاخص ها تعیین گردید. در نهایت به این نتیجه رسیده شد که از میان شاخص های مؤثر بر ارزیابی بازشوها، نسبت سطح بازشو به سطح دیوار مهمترین عامل بوده و سپس روش نورگیری در رتبه بعدی قرار گرفته است.    
۳۴.

مجموعه راهبردهای پدافند غیرعامل متناسب با ساختارهای (جغرافیایی، اقتصادی و اجتماعی) در مناطق شهری (مطالعه موردی: شهر چابهار)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: پدافند غیر عامل امنیت شهری ساختارهای(جغرافیایی، اقتصادی و اجتماعی) شهر چابهار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۶ تعداد دانلود : ۲۱۲
همیشه شهرها به عنوان مکانی برای تأمین امنیت بشر در برابر حوادث و مخاطرات انسانی و طبیعی بوده اند. اما تغییرات گسترده شهرها در طی دهه های اخیر و تمرکز بی محابای جمعیت در مراکز شهری، شهرها را به محیطی مخاطره آمیز تبدیل کرده است. از این رو، بحث تأمین امنیت شهروندان و دفاع از همه امکانات و تسهیلات شهری به شیوه هوشمند و برنامه ریزی شده، راه را برای مفهوم پدافند غیر عامل شهری باز کرده است. هدف پژوهش حاضر، مجموعه راهبرد های پدافند غیرعامل متناسب با ساختار های (جغرافیایی، اقتصادی و اجتماعی) در مناطق شهری (مطالعه موردی: شهر چابهار) می باشد. تحقیق حاضر بر اساس هدف، یک تحقیق توسعه ای، بر حسب ماهیت، از روش کمی و بر حسب روش از نوع پیمایشی و نحوه اجراء توصیفی-تحلیلی می باشد. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار Expert choice و مدل SWOT استفاده شد. نتایج مدل SWOT نشان داد استراتژی های کلان بر اساس قاعده ی معمول با توه به اینکه میانگین کل امتیازات تهدیدات و ضعف ها بیشتر از میانگین کل امتیازات فرصت ها و قوت ها باشد (WT<SO)، استراتژی کلان، از نوع استراتژی بازنگری خواهد بود. نتایج تحقیق حاکی از آن است که در شرایط کنونی، شهر چابهار فاقد یک برنامه جامع دفاعی جهت تأمین امنیت شهر و شهروندان در شرایط بحرانی و بروز حملات احتمالی از سوی دشمن می باشد، لذا برنامه ریزان، مدیران شهری و طراحان شهری نسبت به برنامه ریزی پدافند غیر عامل چاره اندیشی داشته باشند.
۳۵.

بررسی پراکندگی مراکز اداری شهر اردبیل با اصول پدافند غیر عامل در سیستم اطلاعات جغرافیایی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: پدافند غیر عامل برنامه ریزی شهری اردبیل GIS

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۹ تعداد دانلود : ۱۸۹
مطالعه تاریخی شهرها بیانگر نوعی دیدگاه دفاعی در بافت و ساخت شهرهاست. امروزه نیز در اکثر کشورهای دنیا، علی رغم تغییرات اساسی در الگوهای جنگی، موضوع دفاع در مقابل تهاجم و اقدامات خصمانه در بطن برنامه ریزیهای شهری و منطقه ای از جایگاه ویژه ای برخوردار است. پدافند غیرعامل به مجموعه اقداماتی اطلاق می گردد که مستلزم بکارگیری جنگ افزار نبوده و اجرای آن کاهش تلفات انسانی و خسارات مالی به تجهیزات و تاسیسات حیاتی و حساس را به دنبال داشته و با بکارگیری آن می توان در صورت بروز تهدید و حمله و وارد آمدن آسیب و صدمه ، سریعاً اقدام به بازسازی یا جایگزینی نیرو و امکانات نموده و به تداوم خدمات پرداخت. هدف اصلی این تحقیق ، مطالعه و بررسی میدانی پراکندگی مراکز اداری شهر اردبیل با اصول پدافند غیر عامل در مقابل تهدیدات بوده و برای این منظور به مطالعه جغرافیای تاریخی شهر اردبیل از جنبه های دفاعی و امنیتی و ملاحظات دفاعی صورت گرفته برای شهر در ادوار گذشته پرداخته و اقدامات پدافند غیرعامل در سابقه تمدنی شهر اردبیل بررسی گردیده است. روش پژوهش در مقاله حاضر بصورت توصیفی-تحلیلی است ؛ یکی از مهمترین ابزارها جهت گردآوری اطلاعات ، مطالعه و بررسی میدانی پراکندگی ادارات و مراکز حساس و مهم را مورد بررسی و تجزیه تحلیل قرار داده و پراگندگی آنها را در محیط GIS مورد بررسی قرار می گیرد وضعیت فعلی شهر از نظر پراکندگی ادارات ، مراکز مهم و حساس با تهیه نقشه های GIS برای شهر اردبیل بررسی شده و در نهایت به ارائه راهکار عملی در رعایت اصول پدافند غیرعامل در برنامه ریزی شهری اردبیل پرداخته شده است.نتایج تحقیق بیانگر عدم رعایت اصول پدافند غیر عامل در پراکندگی ادارات شهر اردبیل می باشد
۳۶.

ارزیابی عوامل کالبدی – اقتصادی و محیطی تاثیر گذار بر تحلیل آسیب پذیری فضای شهری در برابر زلزله با رویکردپدافند غیر عامل (مطالعه موردی: ناحیه۵شهرری، منطقه ۲۰ تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: فضای شهری پدافند غیر عامل آسیب پذیری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۸ تعداد دانلود : ۱۴۸
کاهش آسیب پذیری کاربری های شهری جهت تقلیل میزان خسارات با بهره گیری از رویکردهای پدافند غیر عامل که می تواند در ایجاد محیطی ایمن در شهرها موثر واقع شود.از مهم ترین اهدافی است که امروزه برنامه ریزان و مدیران شهری در صدد اجرای آن در شهرها می باشند. پژوهش حاضر با هدف بررسی ایمنی فضاهای شهری در برابر زلزله با توجه به اصول پدافند غیر عامل وشناسایی عوامل کاهش دهنده ایمنی در ناحیه ۵ شهرری انجام گرفته است.روش تحقیق برای تبیین وضع موجود و یافتن پاسخی برای سوالات تحقیق روش توصیفی – تحلیلی است. روش جمع آوری اطلاعات بر مبنای کتابخانه ای ونیز میدانی (پرسشنامه ) بوده و تجزیه و تحلیل اطلاعات به دست آمده با استفاده از روش آزمون فراوانی و تحلیل عاملی انجام گرفته است. سپس متغیر های اساسی تاثیر گذار بوسیله آزمون همبستگی پیر سون جهت تاثیر یا رد فرضیات مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند.ودر نهایت یافته ها نشان می دهند که آنچه که به عنوان اساس کار باید مورد توجه قرار گیرد تعیین مراحل مختلف یک فرآیند برنامه ریزی مقابله با زلزله در در تهران به ویژه شهرری است که در هنگام تهیه هر گونه برنامه جامع و یا تفصیلی و موردی می بایست بکار رود.
۳۷.

مطالعه تطبیقی آسیب پذیری بافت شطرنجی و نیمه شطرنجی شهر سلماس در برابر زلزله از دید پدافند غیر عامل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آسیب پذیری بافت شطرنجی BWM پدافند غیر عامل فازی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۴ تعداد دانلود : ۲۷۴
هر ساله بلایای طبیعی و غیر طبیعی در سراسر جهان مرگ و میر، آسیب های جسمی و بیماری های زیادی را به بار می آورند.  به طوری که از 70 نوع بلایای طبیعی ثبت شده در جهان، 13 نوع آن در کشور ما به ثبت رسیده است. این تحقیق با هدف سنجش و مدل سازی آسیب پذیری در بافت شطرنجی و نیمه شطرنجی شهر سلماس بر اساس شاخص های پدافند غیر عامل انجام گرفته است. نوع تحقیق حاضر کاربردی بوده و روش انجام کار توصیفی_ تحلیلی است و گردآوری اطلاعات نیز از طریق مطالعات کتابخانه ای و میدانی صورت گرفته است. برای رسیدن به هدف تحقیق، تعداد 14 شاخص بر اساس نظرات نخبگان انتخاب شده و در نرم افزار GIS لایه های اطلاعاتی برای آنها تشکیل شده است. برای محاسبه وزن شاخص ها از روش تصمیم گیری چند معیاره BWM استفاده شده و نتایج آن در نرم افزار GAMS مورد تحلیل قرار گرفته است. سرانجام وزن به دست آمده از روش BWM در شاخص های 14 گانه استاندارد شده با توابع فازی و منطق بولین ضرب شده و با هم ترکیب شده است. نتایج بیانگر آن است که در بافت شطرنجی، چهار هزار و 866 قطعه در پهنه آسیب پذیری خیلی کم، دو هزار و 719 قطعه آسیب پذیری کم، دو هزار و 862 قطعه آسیب پذیری متوسط، سه هزار و 435 قطعه آسیب پذیری زیاد و 430 قطعه در پهنه آسیب پذیری خیلی زیاد واقع شده اند. در بافت نیمه شطرنجی، 611 قطعه در پهنه آسیب پذیری خیلی کم، دو هزار و 598 قطعه آسیب پذیری کم، سه هزار و 669 قطعه آسیب پذیری متوسط، پنج هزار و 350 قطعه آسیب پذیری زیاد و سه هزار و 57 قطعه در پهنه آسیب پذیری خیلی زیاد قرار دارند. به طور کلی می توان گفت میزان آسیب پذیری در بافت شطرنجی نسبت به بافت نیمه شطرنجی کمتر است.
۳۸.

تحلیل و ارزیابی مراکز ثقل شهر اندیشه از منظر پدافند غیر عامل و مدیریت بحران (با تکنیک ماتریسی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: پدافند غیر عامل جنگ شهر اندیشه برنامه ریزی شهری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۱ تعداد دانلود : ۲۵۹
   فلسفه شکل گیری زندگی جمعی و یکجانشینی عامل امنیت و دفاع بوده است، مدیریت بحران و پدافند غیرعامل و کاربرد آن در شهر قدمت تاریخی دارد، صحت این ادعا را می توان در تدابیر دفاعی همچون، حفر خندق و حصار، ساخت زیگورات، کهن دژ، شهرستان، رباط، دیوار، سد و غیره جستجو نمود، اما با توجه به پیشرفت فنّاوری و تغییر در تسلیحات نظامی، لزوم به کارگیری پدافند غیرعامل و مدیریت بحران در کاهش تلفات و خسارات مخاطرات به خصوص در شهرها، بیش ازپیش احساس می شود. شهر اندیشه به دلیل نزدیکی به تهران، تراکم جمعیت، وجود مراکز مهم و استراتژیک در داخل و اطراف شهر، قرارگیری در مسیر توسعه کلان شهر تهران، مهاجرپذیری دارای اهمیت راهبردی می باشد، این مراکز نیز به دلیل عدم اجرا و رعایت اصول و دستورالعمل های مصوب پدافند غیرعامل و مدیریت بحران در معرض خطر هستند و آستانه مقاومت آن ها پایین می باشد، هدف این پژوهش بالا بردن آستانه مقاومت، شهرسازی دفاعی و آمایش دفاعی شهری است که در اهداف بعدی پایش و تحلیل شهر جدید اندیشه به لحاظ اصول پدافند غیرعامل شهری نیز مدنظر است. این پژوهش از نوع کاربردی است و متغیرهای موردبررسی در آن شامل شناسایی زیرساخت ها و مکان های حیاتی، حساس و مهم شهر اندیشه، به منظور کاهش خسارت های ناشی از مخاطرات، حملات دشمن و بالا بردن تاب آوری شهری است. روش جمع آوری اطلاعات عمدتاً کتابخانه ای بوده و با توجه به نوع تحقیق از مطالعات میدانی (مصاحبه و مشاهده) نیز استفاده شده است. در این پژوهش از تکنیک ماتریسی برای بررسی انطباق نظام شهری اندیشه با اصول پدافند غیرعامل و مدیریت بحران جهت ارزیابی مراکز ثقل استفاده شده است که به ارائه الگوی اجرایی راهبردی مدیریت بحران و پدافند غیرعامل برای شهر اندیشه منجر شود؛ نتایج پژوهش بیانگر عدم رعایت الزامات و اصول پدافند غیرعامل در این شهر است؛ درنهایت بدین طریق می توان قبل از وقوع جنگ و مخاطرات برای کاهش خسارات جانی و مالی مراکز ثقل شهر، جایی که ادامه حیات شهر و مقاومت آن وابسته به این مراکز است اقدام نمود.
۳۹.

تحلیل وضعیت شهر یاسوج براساس اصول پدافند غیر عامل

کلیدواژه‌ها: پدافند غیر عامل یاسوج ماتریس کاروور شهر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۵ تعداد دانلود : ۱۳۱
به طور کلی امروزه در زندگی اجتماعی بشر؛ شهرها از جایگاه ارزنده ای برخودار می باشند. استقرار بخش عمده ای از جمعیت و مراکز حیاتی و حساس در شهر و تمرکز قدرت و ثروت در آنها، شهرها بخصوص مراکز شهری را در وضعیتی قرار داده که فعلیت یافتن هر نوع تهدیدی در آنها، می تواند چالشی جدی برای نظام سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و ... آن باشد. لذا به نوعی شهر ها می توانند حکومتها را تحت تاثیر قرار دهند. بنابراین وجود چنین ویژگی هایی، شهرها را به یک هدف نظامی مناسب تبدیل کرده است. هدف اصلی از این پژوهش شناسایی وضعیت شهر یاسوج بر اساس اصول پدافند غیر عامل شهری است . روش تحقیق دراین پژوهش به صورت توصیفی –تحلیلی است . .روش گرداوری اطلاعات از نوع کتابخانه ای –اسنادی است . دراین تحقیق برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از ماتریس کارور استفاده شده است. سوال تحقیق در پژوهش حاضر عبارتند از : تا چه میزان اصول پدافند غیر عامل در شهر یاسوج رعایت شده است؟ نتایج تحقیق نشان داد که شهر یاسوج براساس اصول پدافند غیر عامل در حدکم تا متوسط قرار دارد وبسیاری از شاخص ها رعایت نشده است. بیشترین مراکز بر اساس اصول پدافند غیر عامل دارای بالاترین نقاط ضعف و تهدید برای شهر یاسوج محسوب میشوند . استانداری و سه بیمارستان شهید بهشتی ،امام سجاد و شهید جلیل و مراکز امداد و نجات دارای بالاترین حساسیت از منظر پدافند غیر عامل شهریاسوج است که باید به شدت از منظر پدافند غیر عامل مورد توجه قرار بگیرند
۴۰.

منظر شهری و ارتباط فرهنگی با رویکرد انتظامی پدافند غیرعامل (مطالعه موردی: محله های هاشم آباد و قیام دشت شهرداری منطقه 15 تهران)

کلیدواژه‌ها: مکتب چشم انداز فضای جغرافیایی پدافند غیر عامل قیام دشت هاشم آباد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۹ تعداد دانلود : ۱۱۱
چشم اندازهای فرهنگی یکی از مهمترین عوامل نهادینه کردن فرهنگ پدافند غیرعامل محسوب می گردند، در این مقاله به انجام یک پژوهش علمی با روش مقایسه ای بین دو محله هاشم آباد و قیام دشت به صورت مقدماتی از دیدگاه منظر شهری با رویکرد انتظامی پرداخته ایم. ناهماهنگی بین ابعاد و ارتفاع ساختمان ها، استفاده از الگوهای طراحی و مصالح و رنگ معابر متفاوت و ناهمگون در عناصر دخیل در سیمای شهر، نماهای ساختمان های مغشوش و ناهمخوان با یکدیگر، کوچه های تنگ و باریک از جمله مصادیق این موضوع هستند که چهره ای نازیبا و آشفته بهاین محلات بخشیده از طرفی در زمان بحران و جنگ به ویژه بمباران هوایی تخلیه جمعیت با مشکل رو به رو خواهد شد و یک درهم تنیدگی و ازدحام و سردرگمی ایجاد خواهد شد کما اینکه در زمان حمله هوایی عراق به تهران شاهد این مسئله بودیم. لذا توجه به این امر خود می تواند از مصادیق پدافند غیر عامل و شهر سازی باشد، از طرفی انواع جرم و جنایت های متعدد را نیز به واسطه همین فضای نامناسب جغرافیایی در دل خود جای داده است. و به نوعی دیگر نه تنها سلامت روانی فرزندان و شهروندان این محله را با مخاطرات جدی رو به رو ساخته است بلکه به عبارت دیگر باعث جرم خیزی منطقه نیز گردیده است که این خود در هنگام بروز بحران و جنگ مشکلات را دوچندان می کند و یک نوع آنارشیست منطقه ای به وجود می آید.