اضطراب امتحان

سابقه و هدف: هوش معنوی در کاهش اضطراب امتحان که موجب کاهش عملکرد تحصیلی می شود، مؤثر است. کشف متغیّرهای واسطه در رابطه ی هوش معنوی و اضطراب امتحان، زمینه ی تدوین بسته های آموزشی مناسب تر هوش معنوی را برای کاهش این اضطراب فراهم می کند. هدف این پژوهش، بررسی نقش میانجی خودکارآمدی و تاب آوری در رابطه ی هوش معنوی و اضطراب امتحان است. روش کار: این پژوهش توصیفی ازنوع همبستگی است و جامعه ی آماری آن را تمامی دانش آموزان دبیرستانی شهر قم در سال تحصیلی 95 - 96 تشکیل می دهند. نمونه گیری پژوهش به روش خوشه یی تصادفی انجام شده است. بدین منظور سه مدرسه ی دخترانه و سه مدرسه ی پسرانه به طور تصادفی انتخاب؛ و 380 پرسش نامه در برخی کلاس ها توزیع شد که پس از جمع آوری آنها، 269 پرسش نامه (127 پسر و 142 دختر) پذیرفتنی بود. شرکت کنندگان پرسش نامه های اضطراب امتحان ساراسون، هوش معنوی عبدالله زاده، خودکارآمدی شرر و همچنین پرسش نامه ی تاب آوری کونور و دیویدسون را تکمیل کردند. برای تحلیل داده ها از روش های همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر بر اساس مدل بارون و کنی استفاده شده است. در این پژوهش همه ی موارد اخلاقی رعایت شده است. علاوه براین، نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: نتایج تحلیل همبستگی پیرسون نشان داده که رابطه ی اضطراب امتحان با هوش معنوی (267/0)، خودکارآمدی (475/0-) و تاب آوری (330/0-) معنادار (01/0< P) است. علاوه براین، نتایج تحلیل مسیر بر اساس مدل بارون و کنی نشان داده که خودکارآمدی (17/0) و تاب آوری (09/0) رابطه ی اضطراب امتحان و هوش معنوی را به طور کامل میانجیگری می کند. نتیجه گیری: بر اساس نتایج به دست آمده، هوش معنوی از راه خودکارآمدی و تاب آوری موجب کاهش اضطراب امتحان می شود. ازاین رو، پیشنهاد می شود برای کاهش اضطراب امتحان دانش آموزان، بسته های آموزشی هوش معنوی با تأکید بر افزایش خودکارآمدی و تاب آوری آنان تدوین شود.

هدف پژوهش حاضر پیش بینی اهمال کاری تحصیلی دانشجویان براساس طرحواره های هیجانی با نقش واسطه ای اضطراب امتحان بود. این پژوهش از نوع توصیفی-همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه شهید بهشتی تهران در سال تحصیلی 99-98 بودند که از بین آنها 320 نفر با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند.  برای جمع آوری داده ها از مقیاس اهمال کاری دانشجویان، پرسشنامه اضطراب امتحان اسپیلبرگر و مقیاس طرحواره های هیجانی لیهی استفاده شد. داده ها با روش مدل معادلات ساختاری تحلیل شد. یافته ها نشان داد که مدل مفهومی تدوین شده، برازندگی مطلوبی با داده های جمع آوری شده دارد. متغیرهای اضطراب امتحان و طرحواره های هیجانی به ترتیب بیشترین سهم را در تبیین واریانس اهمال کاری تحصیلی داشتند و در مجموع 31 درصد واریانس آن را تبیین می کنند. طرحواره های هیجانی به صورت مستقیم بر اهمال کاری تحصیلی اثر داشت. این متغیر همچنین به صورت غیرمستقیم از طریق اضطراب امتحان بر اهمال کاری تحصیلی اثرگذار بود. بر این اساس، داشتن باورهای منفی درباره هیجان ها، دانشجویان را مستعد اضطراب امتحان بالاتر می کند و از طریق افزایش اضطراب امتحان اهمال کاری تحصیلی را بالا می برد. بنابراین به نظر می رسد می توان با شناسایی طرحواره های هیجانی افراد و طراحی مداخلات با هدف اصلاح این باورها به کاهش اضطراب امتحان و اهمال کاری تحصیلی آنها کمک کرد.

مقدمه: یکی از اساسی ترین مشکلات برخی از دانش اموزان داشتن اضطراب می باشد و اگر این اضطراب و نگرانی از حد عادی خود تجاوز کند، باعث ناتوانی و ضعف در عملکرد تحصیلی دانش آموز می شود. هدف: هدف از پژوهش حاضر تاثیر آموزش درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر عملکرد تحصیلی و اضطراب امتحان دانش آموزان دختر دوره اول متوسطه بود.روش: پژوهش حاضر نیمه تجربی و به صورت پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل دانش آموزان دختر دوره اول متوسطه می باشد که نمونه ی آماری شامل 30 نفر از دانش آموزانی که دارای عملکرد تحصیلی پایین و اضطراب امتحان بالا بودند، بود که به صورت تصادفی انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش(15نفر) و کنترل(15نفر) قرار گرفتند. ابزار مورد استفاده پرسشنامه های اضطراب امتحان ساراسون(1957) و عملکرد تحصیلی فام وتیلور(1999) بود. پس از انجام پیش آزمون، بر گروه آزمایش درمان مبتنی بر پذیرش تعهد در 8 جلسه ی 90دقیقه انجام گردید سپس از هر دو گروه پس آزمون گرفته شد. داده های جمع آوری شده با نرم افزار 28SPSS و با استفاده از آمار توصیفی میانگین و انحراف داده ها توصیف و سپس مفروضه ها با روش آماری تحلیل کوواریانس و کوواریانس چندمتغیره تحلیل شده است. یافته ها: نتایج نشان داد که آموزش درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر عملکرد تحصیلی و اضطراب امتحان دانش آموزان دختر دوره اول تاثیر گذار بوده است . نتیجه گیری: درمانگران میتوانند از این رویکرد درمانی جهت بهبود عملکرد تحصیلی و اضطراب امتحان دانش آموزان استفاده کنند.

این پژوهش با هدف پیش بینی انگیزه پیشرفت تحصیلی از طریق سازگاری تحصیلی، فرسودگی تحصیلی و اضطراب امتحان انجام شد. روش پژوهش از نوع همبستگی و مبتنی بر مدل سازی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری این پژوهش شامل همه دانش آموزان پسر مشغول به تحصیل متوسطه دوم آموزش و پرورش عشایر فارس در سال تحصیلی 98-97 بود که تعداد آن ها بر اساس آمار سازمان آموزش و پرورش 1400 نفر برآورد شد. 100 نفر از دانش آموزان به شیوه نمونه گیری هدفمند، انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش، پرسشنامه های انگیزش تحصیلی هارتر، سازگاری تحصیلی بیکر و سریاک، فرسودگی تحصیلی مسلش و اضطراب امتحان فریدمن و همکاران بوده است. برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی نظیر میانگین و انحراف استاندارد و از آمار استنباطی نظیر ضریب همبستگی پیرسون و مدل سازی معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد رابطه معناداری بین فرسودگی تحصیلی و اضطراب امتحان با انگیزه پیشرفت تحصیلی وجود داشت. نتایج مدل سازی معادلات ساختاری نشان داد که متغیرهای فرسودگی تحصیلی و اضطراب امتحان، واریانس انگیزه پیشرفت تحصیلی را تبیین می کنند. در حالی که متغیر سازگاری تحصیلی، نقش اندکی در پیش بینی انگیزه پیشرفت تحصیلی داشت؛ بنابراین، دانش آموزانی که فرسودگی تحصیلی و اضطراب امتحان کمتری داشتند، از انگیزه پیشرفت تحصیلی مناسب تری نسبت به سایر دانش آموزان برخوردار بودند. همچنین، باید با ارائه اطلاعات و آگاهی های لازم به دانش آموزان، در کسب مهارت های سازگاری راهنمایی و هدایت شوند.

این پژوهش با هدف اثربخشی روش آزادی عاطفی بر اضطراب تحصیلی و خودکارآمدی تحصیلی دانش آموزان مقطع متوسطه دوم شهر هشتگرد در سال 99-1398 بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل بود. حجم نمونه شامل 30 نفر از دانش آموزان بودند که بر اساس خودکارآمدی تحصیلی جینکز و مورگان (1999) با نمره برش کمتر از 60 و پرسشنامه اضطراب امتحان فریدمن (1997) با نمره برش بالاتر از 33 به صورت دردسترس انتخاب، 15 نفر در گروه آزمایش و 15 نفر در گروه کنترل جایگزین شدند. داده ها با استفاده از روش آماری تحلیل واریانس چند متغیره و تحلیل کوواریانس با نرم افزار SPSS-23 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: نتایج تحلیل کوواریانس چند متغیره نشان داد تفاوت معناداری بین مولفه های خودکارآمدی تحصیلی و اضطراب امتحان در گروه آزمایش و کنترل وجود دارد (05/0P≤). همچنین نتیجه تحلیل کوواریانس نشان داد تکنیک آزادی عاطفی تاثیر معناداری بر اضطراب تحصیلی و خودکارامدی تحصیلی دانش آموزان دارد(05/0P≤). نتیجه گیری: با توجه به تأثیر تکنیک آزادی عاطفی، پیشنهاد می شود توسط مشاوران مدارس از این نوع مداخله استفاده شود.

اضطراب امتحان یک پدیده جهانی است. این پدیده یک مشکل آموزشی مهم است که سالانه میلیون ها دانش آموز را در سراسر جهان تحت تأثیر قرار می دهد. هدف پژوهش، بررسی تأثیر آموزش ذهن آگاهی بر کاهش اضطراب امتحان دانش آموزان مقطع دبیرستان بود. روش پژوهش، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان مقطع دبیرستان منطقه 12 شهر تهران در سال تحصیلی 1400-1399 بودند. 60 نفر از دانش آموزان پایه دبیرستان به صورت نمونه گیری تصادفی خوشه ای به عنوان نمونه آماری این پژوهش انتخاب شدند. مداخله شامل 9 جلسه آموزش ذهن آگاهی به مدت 1 ساعت و هفته ای 2 بار بود که بر روی گروه آزمایش به اجرا درآمد. ولی گروه کنترل در انتظار ماندند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه اضطراب امتحان ساراسون (1957) بود. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل کواریانس انجام شد. یافته های پژوهش نشان داد که آموزش ذهن آگاهی توانست طی 9 جلسه، میزان اضطراب امتحان دانش آموزان پایه دوم دبیرستان را کاهش دهد. بنابراین، می توان نتیجه گرفت که یکی از عوامل مؤثر بر اضطراب امتحان دانش آموزان، آموزش ذهن آگاهی است. که متصدیان آموزش و پرورش باید به این موضوع توجه داشته باشند.

هدف پژوهش حاضر اثر بخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر اضطراب در دانش آموزان مقطع متوسطه منطقه لنجان سال تحصیلی 1401-1400بود. روش پژوهش حاضر، مطالعه نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون باگروه گواه بود. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی دانش آموزان مقطع متوسطه اول منطقه لنجان بود و با روش نمونه گیری در دسترس 40 نفر از دانش آموزان مقطع متوسطه اول در دوگروه آزمایش وکنترل (هرگروه 20 نفر) انتخاب شدند. در این طرح گروه آزمایش تحت درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد به شیوه ی گروهی طی8جلسه 45 دقیقه ای قرارگرفتند. ابزارگرآوری این پژوهش، شامل پرسشنامه خودکنترلی تانجی، بائومیستر و بونه(2004) و پرسشنامه اضطراب امتحان ساراسون(2009)، بود داده ها با روش تحلیل کوواریانس چند متغیره تحلیل شد. نتایج نشان داد درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد به شیوه ی گروهی برخودکنترلی و اضطراب امتحان دانش آموزان مقطع متوسطه اول گروه آزمایش موثر بوده است و باعث کاهش اضطراب و بهبود خودکنترلی در بین دانش آموزان متوسطه شد و باعث بهبود عملکرد متغیرهای مذکور برای سایرین می باشد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش شفقت به خود بر خودانتقادی و خودکارآمدی اجتماعی دانش آموزان دختر مبتلا به اضطراب امتحان انجام شد. این پژوهش یک مطالعه نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه ی آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دارای اضطراب امتحان مقطع متوسطه دوم در شهر نوشهر بودند که در سال تحصیلی 1401-1400 به مراکز و کلینیکهای این شهر مراجعه کرده اند. نمونه پژوهش شامل 30 نفر (15 نفر آزمایش و 15 نفر گواه) از دانش آموزان دارای اضطراب امتحان خواهند بود که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به شکل تصادفی به دو گروه آزمایش و گواه تقسیم میشوند. گروه آزمایش 8 جلسه تحت درمان شفقت به خود قرار گرفتند و گروه کنترل در طول این مدت در انتظار درمان ماندند. روش جمع آوری داده ها بر اساس مقیاس اضطراب امتحان اسپیلبرگر (1980)، مقیاس خودانتقادی لویز و پرسشنامه خودکارآمدی اجتماعی کنلی (1989) موردسنجش قرار گرفت. تجزیه و تحلیل اطلاعات به دست آمده از اجرای پرسشنامه از طریق نرم افزار SPSS 23 در بخش استنباطی (تحلیل کوواریانس) انجام پذیرفت. یافته های پژوهش نشان داد که شفقت به خود بر خودانتقادی و خودکارآمدی اجتماعی دانش آموزان دختر مبتلا به اضطراب امتحان اثربخش است، بدین معنا که شفقت به خود منجر به بهبود خودانتقادی و خودکارآمدی اجتماعی دانش آموزان دختر مبتلا به اضطراب امتحان میگردد.

اضطراب امتحان از مشکلات رایج دانش آموزان است که کارآیی شان را می کاهد و عملکرد فرد را هنگام امتحان مختل کند. هدف از این پژوهش روابط ساختاری اضطراب امتحان بر پایه کمال گرایی با تاکید بر نقش میانجی راهبردهای سازش نایافته تنظیم شناختی هیجان بود. روش پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش را کلیه دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهر تهران در سال تحصیلی 1401-1400 تشکیل دادند که تعداد 456 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و در این پژوهش شرکت کردند. ابزارها شامل سیاهه اضطراب امتحان (TAI) ابوالقاسمی و همکاران (1375)، مقیاس کمال گرایی چندبعدی (MPS) هویت و فلت (1991)، فرم کوتاه پرسشنامه راهبردهای تنظیم شناختی هیجانی (CERQ) گارنفسکی و کرایج (2006) بود. داده های پژوهش با استفاده از روش همبستگی پیرسون و معادلات ساختاری توسط نرم افزار SPSS نسخه 24 و AMOS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که کمال گرایی و راهبردهای سازش نایافته تنظیم شناختی هیجان، رابطه مستقیم و غیرمستقیم معنادار به طور مثبت اضطراب امتحان را در دانش آموزان پیش بینی کردند (05/0>p). همچنین، علاوه بر آن تنظیم شناختی هیجان سازش نایافته نقش میانجیگری در این پیش بینی داشت (05/0p<). با توجه به یافته های پژوهش، کمال گرایی و تنظیم شناختی هیجان سازش نایافته در دانش آموزان می توانند بر اضطراب امتحان آنان اثرگذار باشد. لذا پیشنهاد می شود مداخلات درمانی مبتنی بر غلبه بر کمال گرایی و مداخلات مبتنی بر تنظیم شناختی هیجان در درمان اضطراب امتحان دانش آموزان مورد توجه قرار گیرد.

هدف از تحقیق پیش رو؛ بررسی مقایسه ای مولفه های اضطراب امتحان اسپیلبرگر در مدارس ابتدایی پسرانه و دخترانه است .جامعه آماری را دانش آموزان دختر و پسر پایه ششم آموزش و پرورش ناحیه یک زاهدان تشکیل داد که با استفاده از فرمول مورگان و کریشی تعداد 80 نفر از آنان با نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. داده های میدانی اضطراب امتحان به وسیله پرسشنامه ، اضطراب امتحان اسپیلبرگر جمع آوری و مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج به دست آمده، نشان داد اضطراب امتحان در دانش آموزان دختر بیشتر بالاتر از دانش آموزان پسر بوده و تفاوت معناداری وجود داشت.

هدف پژوهش حاضر، تدوین مدل اضطراب امتحان براساس مؤلفه های یادگیری خودراهبر و آگاهی فراشناختی با میانجی گری راهبردهای نظم بخشی شناختی هیجان بود. جامعه آماری عبارت است از کلیه دانش آموزان دختر دوره متوسطه دوم شهر ایلام در سال تحصیلی 97-96 (3250نفر) که تعداد 356 نفر از آنها به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. حجم نمونه بر اساس جدول کرجسی– مورگان و روش نمونه گیری در روش خوشه ای چند مرحله ای بود. ابزار پژوهش پرسشنامه یادگیری خودراهبر فیشر، کینگ و تاگو (2001)، پرسشنامه اضطراب امتحان اسپیلبرگر (1980)، پرسشنامه ی تنظیم شناختی هیجان گارنفسکی و همکاران(2005) و آگاهی فراشناختی راهبردهای خواندن، مختاری و ریچارد(2002) بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از معادلات ساختاری در نرم افزار آموس استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که مدل مفهومی پژوهش با داده های گرد آوری شده برازش دارد و ضریب مسیر بین متغیرها معنادار می باشد و تمام فرضیه های پژوهش به استثنای ارتباط آگاهی فراشناختی با میانجیگری راهبردهای نظم بخشی شناختی هیجان بر اضطراب امتحان نیز در سطح5 0/0 معنادار و مورد تأیید می باشد. نتیجه گیری: با توجه به شیوع اضطراب امتحان استفاده از این نتایج تلویحات مهمی در زمینه آموزش راهبردهای نظم بخشی شناختی هیجانی و آگاهی فراشناختی در پیشگیری از اضطراب امتحان و ارتقاء سلامت روان دانش آموزان دارد.

هدف : پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش فرایندهای شناختی ناکارآمد (نگرانی، نشخوارفکری و عدم تحمّل بلاتکلیفی) و تمرکز در اضطراب امتحان انجام گردید. روش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نوع همبستگی می باشد.  جامعه آماری شامل 500نفر دانش آموز پسر پایه چهارم دبیرستان (شرکت کننده در آزمون آزمایشی قلم چی) بودکه 217 نفر با استفاده از جدول مورگان به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. در این مطالعه آزمودنی ها به پرسشنامه نگرانی پنسیلوانیا مایر و همکاران(۱۹۹۰)، پرسشنامه عدم تحمل بلاتکلیفی فریستون(1994)، پرسشنامه نشخوار فکری هوکسما و مارو(1991)، پرسشنامه اضطراب امتحان فریدمن(1997) و پرسشنامه مهارت تمرکز سواری(1394) پاسخ دادند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS -22و  از طریق آزمون تحلیل واریانس و همبستگی پیرسون انجام گردید. یافته ها: یافته های آماری نشان داد که میانگین نمرات نگرانی، نشخوار فکری، عدم تحمل بلاتکلیفی و تمرکز ارادی رابطه ی مستقیم و معناداری با اضطراب امتحان دارد اما تمرکز غیرارادی رابطه منفی معناداری با اضطراب امتحان دارد. (p < 0.05). نتیجه گیری: براساس نتایج این پژوهش می توان به تأثیر فرایندهای شناختی ناکارآمد و تمرکز در بروز اضطراب امتحان پی برد لذا مشاوران و مراکز آموزشی باید برای متغیرهای یاد شده چاره اندیشی نمایند و در طول دوره آمادگی برای آزمون روی این مولفه های دانش آموزان تمرکز کرده و راهکارهای مناسب ارائه دهند

پژوهش حاضر باهدف بررسی رابطه میان اضطراب امتحان دانش آموزان دوره متوسطه شهر تهران با جنسیت، تعداد فرزندان خانواده و پایه تحصیلی آنان در میان فرزندان خانواده های ایثارگران انجام شده است. روش پژوهش پیمایشی و ابزار اندازه گیری پرسشنامه است. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دوره متوسطه شهر تهران (فرزندان جانبازان و ایثارگران) است و تعیین حجم نمونه بر اساس معیار کفایت نمونه، 240 نفر در نظر گرفته شده و شیوه نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای است. نتایج نشان داد بین جنسیت دانش آموزان با میزان و سطوح اضطراب امتحان دانش آموزان تفاوت معنی داری وجود ندارد. همچنین یافته ها نشان داد، بین تعداد فرزندان خانواده با میزان اضطراب امتحان رابطه معنی داری دیده نمی شود. ولی بین پایه تحصیلی دانش آموزان متوسطه با میزان اضطراب امتحان معنی دار مشاهده می شود، یعنی دانش آموزان پایه های تحصیلی بالاتر، اضطراب امتحان بیشتری دارند. توجه به ایجاد آرامش و کاهش اضطراب امتحان دانش آموزان در خانواده ایثارگران امری مهم و ضروری است.

اضطراب امتحان از جمله مشکلات روان شناختی رایج در دوره تحصیل است و پیامدهای روان شناختی مهمی در پی دارد. پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی درمان ذهن آگاهی مبتنی برکاهش استرس و تحریک الکتریکی مستقیم قشر مغز در بهبود علائم اضطراب در دانش آموزان مبتلا به اضطراب امتحان انجام شد. این پژوهش مطالعه ای نیمه آزمایشی با گروه گواه و طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دارای اختلال اضطراب امتحان دوره اول متوسطه شهر اشکذر در سال 1399 بودند که تعداد 48 نفر از آنان به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل جایابی شدند. جهت جمع آوری داده ها پرسشنامه اضطراب امتحان فریدمن (1997) روی هر دو گروه آزمایشی انجام شد. گروه آزمایش"الف"به مدت 8 جلسه یک ساعته مداخله ذهن آگاهی مبتنی بر کاهش استرس و گروه آزمایشی"ب" 10 جلسه 20 دقیقه ای تحریک الکتریکی مستقیم قشر مغز دریافت کردند، در این فاصله گروه کنترل، درمانی دریافت نکردند. پس از پایان مداخله ها، مجددا از هر سه گروه، پس آزمون به عمل آمد و سرانجام پیگیری دوماهه انجام شد. نتایج نشان داد درمان ذهن آگاهی مبتنی بر کاهش استرس و تحریک مستقیم قشر مغز هر دو در بهبود علائم اضطراب مؤثر بودند (05/0p<). در مقایسه دو روش بر کاهش علائم اضطراب امتحان، اثربخشی ذهن آگاهی مبتنی بر کاهش استرس قوی تر بود. بنابر نتایج به دست آمده می توان از فنون مبتنی بر ذهن آگاهی و تحریک مستقیم قشر مغز در کاهش علائم اضطراب امتحان دانش آموزان بهره برد.

پژوهش حاضر باهدف اثربخشی گروه درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر اضطراب امتحانی و خودکارآمدی دانش آموزان پایه دوم متوسطه انجام گردید. طرح پژوهشی حاضر از شبه تجربی از نوع پیش آزمون، پس آزمون و با گروه آزمایش و گواه بود. جامعه آماری شامل دانش آموزان دختر مقطع متوسطه اول شهرستان الیگودرز در سال تحصیلی 1401-1400 بود. روش نمونه گیری به صورت نمونه گیری خوشه ای تصادفی بود. نمونه پژوهش شامل 30 دانش آموز بود که از بین 100 نفر از دانش آموزان که به پرسشنامه های اضطراب امتحان و خودکارآمدی پاسخ دادند، انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه 15 نفری آزمایش و کنترل جایگزین شدند. گروه آزمایش 8 جلسه درمان مبتنی بر پذیرش دریافت کردند و گروه کنترل در لیست انتظار قرار گرفتند و بعد از دو هفته از اتمام درمان، پس آزمون و پس از دو ماه آزمون پیگیری برای هر دو گروه اجرا شد. جهت تجزیه وتحلیل داده ها نیز از روش تجزیه وتحلیل کوواریانس به وسیله نرم افزار SPSS نسخه 20 استفاده شد. نتایج نشان داد که آموزش گروه درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر اضطراب امتحانی و خودکارآمدی دانش آموزان اثر معنی دار وجود داشت. با توجه به نتایج این تحقیق، استفاده از درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد به منظور کاهش اضطراب و افزایش خودکارآمدی دانش آموزان و نیز افزایش عملکرد آن ها در امتحان پیشنهاد می گردد.

هدف از پژوهش بررسی اثربخشی مدل علی مبتنی بر بهزیستی مدرسه بر رضایت تحصیلی دانش آموزان پایه سوم دوره متوسطه دوره اول شهرستان اسلام آباد غرب بود. بخش اول این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی می باشد که ارتباط بین متغیر پیش بین، ملاک و میانجی مورد بررسی قرار می گیرد.از لحاظ هدف بخش اول جزء تحقیقات توسعه ای و بخش دوم جزء تحقیقات کاربردی است. جامعه آماری پژوهش حاضر جامعه آماری پژوهش شامل دانش آموزان پسر پایه نهم دبیرستان مشغول به تحصیل در دبیرستان های شهر اسلام آباد غرب در سال تحصیلی 1400-1399 بود. به منظور انتخاب اعضای گروه شرکت کننده با استفاده از فرمول حجم نمونه کوکران، تعداد 384 دانش آموز از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. روش گردآوری مطالب در این پژوهش به دو روش کتابخانه ای، میدانی و مصاحبه ای بود ابزارهای پژوهش در این تحقیق شامل پرسشنامه های استاندارد تنظیم هیجان گراس و جان (2014)، اضطراب امتجان فریدمن و همکاران (1997)، خودکارآمدی تحصیلی مورگان جینکر (1999)، هیجان تحصیلی پکران و همکاران (2005)، بهزیستی مدرسه کونو و همکاران (2002) و پرسشنامه رضایت تحصیلی هیوبنر (2001) بود. در ادامه داده ها با استفاده از روش آماری مدل سازی معادلات ساختاری و آزمون تحلیل کواریانس در نرم افزارهای SPSS و AMOS نسخه 23 در سطح خطای 05/0 انجام گرفت. نتایج تحقیق نشان داد تنظیم هیجانی، اضطراب امتحان و خودکارآمدی تحصیلی با نقش میانجی هیجان های تحصیلی با بهزیستی مدرسه بر رضایت تحصیلی اثرگذار می باشد.

هدف از پژوهش حاضر تاثیر آموزش مدیریت استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر خوش بینی تحصیلی دانش آموزان دختر دارای اضطراب امتحان مقطع متوسطه دوم شهر بوشهر در زمان پاندومی کرونا بود. روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل می باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر را 3040 نفر از دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوم شهر بوشهر تشکیل می دادند. حجم نمونه این پژوهش شامل 40 نفر می باشد که از طریق نمونه گیری خوشه ای بدست آمد. ابزار جمع آوری اطلاعات در این تحقیق پروتکل آموزش مدیریت استرس مبتنی بر ذهن آگاهی معصومیان و همکاران (1392) و پرسشنامه های خوش بینی تحصیلی موران و همکاران (2013) و اضطراب امتحان فریدمن (1997) بود. به منظور تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کوواریانس استفاده شد و نتایج نشان داد که آموزش مدیریت استرس مبتنی بر ذهن آگاهی باعث بهبود هر یک از مولفه های خوش بینی تحصیلی یعنی اعتماد دانش آموزان به معلمان، تأکید تحصیلی و یگانگی مدرسه در آزمودنی های گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل گردید.

مقدمه: هدف از این پژوهش بررسی روابط ساختاری اضطراب امتحان بر پایه خودپنداره تحصیلی با تأکید بر نقش میانجی راهبردهای سازش نایافته تنظیم شناختی هیجان بود. روش: پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش را کلیه دانش آموزان پسر دوره دوم متوسطه شهر تهران در سال تحصیلی 1400-1399 تشکیل دادند که تعداد 456 نفر به روش نمونه گیری در دسترس و به شیوه آنلاین انتخاب و در این پژوهش شرکت کردند. ابزارها شامل سیاهه اضطراب امتحان، سیاهه خودپنداره تحصیلی، فرم کوتاه پرسشنامه راهبردهای تنظیم شناختی هیجانی بود. داده های پژوهش با استفاده از روش همبستگی پیرسون و معادلات ساختاری با نرم افزارهای SPSS نسخه 24 و AMOS بررسی شدند. یافته ها: خودپنداره تحصیلی و راهبردهای سازش نایافته تنظیم شناختی هیجان، رابطه مستقیم و معنادار با اضطراب امتحان داشتند(0/05>p). همچنین، تنظیم شناختی هیجان سازش نایافته نیز نقش میانجی در رابطه بین و خودپنداره تحصیلی با اضطراب امتحان دانش آموزان داشت (0/05>p). نتیجه گیری: خودپنداره تحصیلی با میانجی گری راهبردهای تنظیم شناختی هیجان سازش نایافته دانش آموزان می تواند بر اضطراب امتحان آنان اثرگذار باشد. لذا پیشنهاد می شود مداخلات مبتنی بر خودپنداره تحصیلی و مداخلات مبتنی بر تنظیم شناختی هیجان در درمان اضطراب امتحان دانش آموزان مورد توجه قرار گیرد.

زمینه: اضطراب امتحان به عنوان یک سازه شناختی- توجهی نقش موثری بر عملکرد دارد، زیرا افراد دارای اضطراب امتحان توجه خود را معطوف به فعالیت های نامربوط به تکلیف، اشغال فکری، انتقاد از خود و نگرانی های جسمانی کرده و در نتیجه توجه کمتری بر تکلیف دارند که این امر موجب کاهش عملکرد در آنان می گردد. هدف: هدف از اجرای این پژوهش، بررسی اثربخشی فراشناخت درمانی بر اضطراب امتحان در دانش آموزان دختر دوره متوسطه شهر خرم آباد بود. روش: پژوهش حاضر به شیوه نیمه آزمایشی و با طرح پیش آزمون- پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل اجرا شد. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی دانش آموزان دختر دوره متوسطه در سال تحصیلی 92- 1391 در شهر خرم آباد بود، که از میان آنان تعداد 40 نفر به روش تصادفی مرحله ای انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری داده ها در این پژوهش، پرسشنامه اضطراب امتحان ساراسون و نمونه برگ اطلاعات جمعیت شناختی بود. پس از اعمال مداخله، پس آزمون و بعد از 4 ماه آزمون پیگیری اجرا شد. یافته ها با استفاده از نرم افزار20 - SPSS و آزمون آماری تحلیل کواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل کوواریانس نشان داد که ارائه مداخله مبنی بر فراشناخت درمانی باعث کاهش 64% علائم اضطراب امتحان در مرحله پس آزمون و 62% این علائم در مرحله پیگیری شد (01/0p< ). نتیجه گیری: بر اساس یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت ارائه مداخله مبنی بر فراشناخت درمانی در کاهش علائم اضطراب امتحان مؤثر بوده است و لذا می توان از این مداخله در جهت کاهش علائم اضطراب امتحان در دانش آموزان استفاده کرد.

اضطراب امتحان یکی از مشکلات شایع  آموزشی با رشد فزاینده در بین دانش آموزان است و از این رو شناخت عوامل مؤثر بر آن حائز اهمیت است. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه حمایت اجتماعی ادراک شده و تاب آوری تحصیلی با اضطراب امتحان انجام گرفت. روش مطالعه توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش شامل همه دانش آموزان دختر دوره متوسطه دوم شهرستان کاشان در سال تحصیلی 1399-1400 بود و 316 دانش آموز با نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. به منظور جمع آوری اطلاعات، از مقیاس چندبعدی حمایت اجتماعی زیمت و همکاران (1988)، پرسش نامه تاب آوری تحصیلی مارتین (2003) و پرسش نامه اضطراب امتحان اسپیلبرگر (1980) استفاده شد. در تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون با نرم افزار SPSS استفاده شد. نتایج تحلیل داده ها نشان داد که اضطراب امتحان با حمایت اجتماعی (01/0 ,p<23/۰- r=) و تاب آوری تحصیلی (01/0 ,p<63/0- r=) رابطه معنادار دارد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که متغیرهای پیش بین (حمایت اجتماعی و تاب آوری تحصیلی) توانسته اند 397/0 از واریانس متغیر ملاک (اضطراب امتحان) را پیش بینی کنند. بنابراین می توان گفت حمایت اجتماعی و تاب آوری تحصیلی به عنوان متغیر پیش بین برای اضطراب امتحان عمل می کنند و با افزایش تاب آوری در موقعیت های تحصیلی و حمایت اجتماعی، میزان اضطراب امتحان در دانش آموزان کاهش می یابد. یافته های پژوهش حاضر برای روان شناسان تربیتی و مشاوران مدرسه جهت انجام مداخله های آموزشی- مشاوره ای با هدف کنترل اضطراب امتحان دانش آموزان کاربرد می یابد.