حکم روایی خوب شهری

در پی گسترش روزافزون شهر ها، بشر برای مدیریت و ادارة آن ها راهی جز زمینه سازی برای توسعة دموکراسی نداشته است و در این راه به شکل تازه ای از حاکمیت دست یافته است که برخی آن را در حد اختراع و ابداع جدید در برقراری نظام اجتماعی نوین دانسته اند. هدف مقالة حاضر، بررسی مؤلفه های حکم روایی خوب شهری از دیدگاه زنان در شهر زابل است که با روش توصیفی تحلیلی و مبتنی بر مطالعات کتاب خانه ای و بررسی های میدانی و نیز بهره گیری از شیوة AHP انجام شده است. برای انتخاب شاخص های حکم روایی شهری نیز از میان شاخص های 24 گانة سازمان ملل متحد، پنج شاخص کلی و مهم (مشارکت، تساوی، اثر بخشی، پاسخ گویی، و امنیت)، که هستة اصلی این شاخص ها را تشکیل داده و از طرف همة سازمان ها پذیرفته شده، انتخاب شده است. نتایج به دست آمده اهمیت و اولویت بندی شاخص های حکم روایی خوب شهری در سطح شهر زابل از نظر زنان را به این صورت نشان می دهد که شاخص امنیت در رتبة اول، تساوی در رتبة دوم، مشارکت در رتبة سوم، پاسخ گویی در رتبة چهارم، و اثربخشی در رتبة پنجم قرار دارد

امروزه، بزرگ شهرهای ایران همگام با کلان شهرهای گیتی با تنگناهایی پرشمار روبه رو شده اند که از آن میان، می توان به چالش های مدیریت شهری، به ویژه چالش مدیریت متمرکز، نمارش و اشاره کرد. پیرو همین، مدیریت شهری تهران پس از بنیان گذاری شورایاری محله، به راه اندازی الگوی نوین مدیریت محله ای روی آورد. این الگو هم پوش و منطبق با نمایه های حکم روایی خوب شهری است که بیشتر در کلان شهرها و برای مدیریت بهتر، نامتمرکز و مردم سالارانه شهرها کاربردی شده است. در این زمینه، مقاله پیش رو وضعیت نمایه های حکم روایی خوب شهری را در محله آرارات از منطقه سه شهرداری تهران بررسی و سنجش می کند، تا به کارکرد هر یک از این نمایه ها در محله مورد پژوهش پی ببرد. این پژوهش از گونه توصیفی- تحلیلی بوده و ابزار سنجش پرسش نامه است که پس از استخراج گویه های نمایه ها و بهره گیری از طیف سنجشی لیکرت، از کارشناسان درگیر مدیریت شهری که ساکن همیشگی محله بودند، پرسشگری شد. در این پژوهش، اندازه نمونه 20 تن (نفر)، روش نمونه گیری گزینشی و گونه پژوهش، کاربردی است. یافته ها با بهره گیری از آزمون پارامتری تی (T Test) برای آزمودن گمانه (فرضیه) یکم و آزمون ناپارامتری فریدمن (Friedman Test) برای آزمودن گمانه دوم در فضای نرم افزاری SPSSتحلیل شده اند. بر پایه نتایج مقاله، میان میانگین داده ها برای هشت نمایه تحت بررسی، تفاوت معناداری وجود دارد. این محله، در زمینه کارکرد میانگین مجموعه نمایه های حکم روایی خوب شهری، وضعیتی نسبتاً مطلوب دارد؛ ولی از دید کارکرد یک به یک نمایه ها، وضعیتی نامطلوب یا ضعیف دارد، چون بر پایه تحلیل وضعیت مطلوبیت میانگین برای مجموعه نمایه های هشت گانه، میانگین به دست آمده در دسته مطلوبیت نسبتاً مطلوب با سطح معناداری کمتر از خطای آماری 001/0 است. در زمینه آزمون گمانه یکم، چون از میان نمایه های حکم روایی خوب شهری، مشارکت و پاسخ گویی، در میان نمایه هایی با بیشترین میانگین رده ای جای دارند، بنابراین این گمانه هم در کنار گمانه یکم، هر دو با اطمینان آماری 99% پذیرش می شوند.

ازمینه و هدف: امنیت از مهم ترین مقولات وابسته و پیوسته با شهر است. یکی از رویکردهای مهم برای کنترل و مدیریت امنیت، رویکرد حکم روایی خوب شهری است. این نظریه می تواند مقوله امنیت فضاهای شهری را از طریق ارتقای شاخص های هشت گانه در محلات شهری محقق نماید. هدف این پژوهش، ارزیابی جایگاه اثرات مؤلف های حکم روایی خوب شهری بر تحقق بخشی ابعاد امنیت در فضای شهری مطالعه موردی منطقه 9 شهر تهران است. در ای ن پژوه ش پ س از بررس ی مبان ی نظ ری مرتب ط، مؤلفه ه ای حکم روایی خوب شهری ب ه عن وان مؤلفه مؤثر بر تحقق بخشی ابعاد امنیت در فضای شهری منطقه 9 شهر تهران مورد بررسی قرارگرفت. روش: با توجه به شاخص های مورد بررسی، نوع پژوهش کاربردی و روش بررسی آن توصیفی-تحلیلی اس ت. ب رای گ ردآوری اطلاعات در زمینه اثرات شاخص ها و مؤلفه های حکم روایی خوب شهری در تحقق بخشی امنیت محلات شهری از دو روش کتابخانه ای و پیمایشی استفاده شده است. ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش توسط پرسش نامه پژوهش گرساخته جمع آوری شده است. برای شناسایی شاخص های حکم روایی خوب شهری و گویه های مرتب با آن ها از مطالعات مرتب با حوز ه تخصصی حکم روایی شهری استفاده شده است و هشت شاخص مهم که در شاخص های سازمان ملل نیز به آن ها اشاره شده است در این زمینه شناسایی شد و مبنای طراحی پرسش نامه به عنوان ابزار در مطالعات پیمایشی مورد استناد قرار گرفت. اعتبار پرسش نامه ها با روش صوری و پایایی آن با ضریب آلفای کرونباخ انجام شد. جامعه آماری پژوهش شهروندان ساکن در فضای شهری منطقه 9 شهر تهران بودند که حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر در نظر گرفته شد.یافته ها: یافته های پژوه ش حاک ی از آن اس ت میزان پیش بینی شده ارتقاء امنیت در محلات مورد هدف با هم دیگر بسیار متفاوت است. رابطه بین تمام شاخص های پژوهش معنی دار است. هم بستگی بین شاخص های حکم روایی خوب شهری با شاخص شفافیت، عدالت و انصاف و نیز اثر بخشی در سطح پایین و در شاخص های مشارکت، اجماع سازی در سطح متوسط و نیز در بین شاخص حاکمیت قانون، پاسخ گویی، کارایی در سطح بالاتری ارتباط معنی دار برقرار است.نتیجه گیری: مجموع نتایج نشان داده است که میزان بیش بینی شاخص های حکم روایی خوب شهری در محلات مورد بررسی متفاوت است. به طوری که محلات صنعتی فتح، شهید دستغیب ضریب شاخص مثبت است و محلاتی هم چون امام زاده عبدالله و شمشمیری دارای ضریب متوسط و محله های مهرآباد جنوبی، سرآسیاب، استاد معین و دکتر هوشیار در آن ها ضریب رگرسیون منفی است.